GportadaC_74 14/7/09 10:49 Página 1 € dvd 2sta + i v e r Nº 7 - agosto 2009 - 2 € 00007 8 413042 459064 ACTUALIDADE Galego de Rastro de Xabaril ENQUISA Alfonso Costoya, o fútbol e a caza NATUREZA Montes do Invernadeiro NA CANCEIRA O adestramento dos podencos CPTO. DE ESPAÑA COMPAK SPORTING EN RÍO SAR 31mutua.qxd 11/2/09 15:50 Página 1 G03staf_sumarioC.qxd 15/7/09 15:05 Página 3 nº 7 - Agosto de 2009. Portada: Redacción 16 www.galiciacinexetica.com thhfh Dirección de la revista Galicia Cinexética Antón Arrojo Reguera [email protected] Redacción e coordinación Gabinete de comunicación da Federación Galega da Caza Administración Estadio Multiusos de San Lázaro Portal 12, Fondo Sur. 15707 Santiago de Compostela (A Coruña) Tel. 981 562 777. Fax: 981 562 779 [email protected] Publicidad [email protected] Tel.: 619 644 006 Estadio Multiusos de San Lázaro Portal 12, Fondo Sur. 15707 Santiago de Compostela (A Coruña) Tel. 981 562 777. Fax: 981 562 779 24 PATRIMONIO GALEGO 4 AXENDA CINEXÉTICA Toda a actualidade da caza en Galicia Edita Propuesta Gráfica, S. L. c/ Calidad, nº 34, nave 11 - 28906 Getafe Tel. 916 845 717. Fax: 916 845 715 O invernadeiro,montes que atesouran riqueza 20 Director José Luis Casado. [email protected] As datas da vindeira tempada de caza 2009/2010 Subdirectora Amparo E. Ampuero [email protected] NOSA FEIRA 28 APequenos anuncios Redacción Marga Cavadas. [email protected] 30 APUNTES CINEXÉTICOS Agradecemento a todas aquelas persoas que colaboraron neste número de Galicia Cinexética David Taboada 27 Impresión: Carin Producciones, S.L. Distribución: SGEL Depósito legal: M-2705-2009 Galicia Cinexética no se hace responsable de las opiniones expresadas por los colaboradores. Prohibida la reproducción total o parcial del contenido de esta revista sin previa autorización escrita. 27 PREGUNTANDO POR... CANDIL... 16 OAlfonso Costaya cazador e xuíz de línea CAZA EN... 20 AO adestramento dos podencos 3 G04_15axendaC.qxd 15/7/09 15:15 Página 4 AXENDA CINEXÉTICA Galicia ao día… FÉLIX SOLDADO REVALIDA O TÍTULO DE CAMPIÓN DE ESPAÑA XII Campionato de España de Compak Sporting D os días 25 ao 28 de xuño tivo lugar nas instalacións deportivas de Río Sar (Trazo – A Coruña) o XII Campionato de España de Compak Sporting no que se impuxo por segundo ano consecutivo o valenciano Félix Soldado Folch. Un tempo variable e uns campos de tiro moi ben calificados polos participantes foron os dous aspectos máis destacados desta duodécima edición da proba nacional. Todo comenzaba o xoves día 25 de xuño ás 20.30 horas coa inauguración oficial do campionato e a recepción de participantes. Ao acto inaugural acudiu o 4 delegado nacional de Competición de Recorridos de Caza e Compak da RFEC, Vicente Estellés, o presidente da Sociedade Deportiva Río Sar, Luís Sánchez Mancebo, o director de Competicións Cinexéticas da RFEC, Francisco Asenjo, o alcalde de Trazo, José Dafonte Varela e José María Gómez Cortón en calidade de presidente da Federación Galega de Caza. Durante o acto de apertura, houbo un intre reservado para facer entrega dunha placa homenaxe ao xuíz galego Manuel Martínez Gómez, “Lito,” como recoñecemento a súa ampla traxectoria profesional. Tamén a Sociedade Deporti- vo Río Sar fixo por primeira vez a entrega da primeira insignia de ouro a José Dafonte, alcalde de Trazo, pola súa estreita colaboración con dita Sociedade. Ao longo dos días 26 e 27 os 220 participantes nesta edición tomaban a saída e comenzaban a voar os 200 pratos de arxila ecolóxica, divididos en 8 canchas de tiro, sobre os que cada tirador tería que intentar escachar o maior número deles. Destacar a impecable organización tanto de todo o campionato como dos campos de tiro por parte da Sociedade G04_15axendaC.qxd 15/7/09 15:15 Página 5 FÉLIX SOLDADO FOLCH Campeón de España de Compak Sporting –Antes de nada darte la enhorabuena por este título logrado, ¿a quién se lo dedicas? –Pues se lo dedico en especial a mi familia y a mis amigos, y a toda la afición, en general. –¿Qué valoración haces del campeonato y de las instalaciones donde se disputo el mismo? –Para mí el Campeonato fue excelente, ya que tiré muy bien, pero dejando esto a un lado, el montaje de la prueba fue perfecto. El campo de tiro es reducido, pero es muy bueno, las trayectorias de los platos están muy bien montadas y la organización, exquisita. ¿El tiempo?, pues… estamos en Galicia. Yo tuve suerte y el tiempo me respetó, pero prefiero tirar así y no con mucho calor. –De los ocho campos, ¿cuál fue el que resultó más difícil? –Creo que el campo 3 es el más difícil porque lo tiramos con dos dobles simultáneos, aunque la gente donde menos rompió fue en el campo 2. Yo tuve la suerte de enten- der bien este campo, conseguí hacer 23 y creo que eso fue una de las claves para lograr el título. Yo aquí ya tiré hace cinco años y ver el progreso que hizo este campo en tan poco espacio de tiempo es realmente espectacular. Los campos estaban montados para tirar con mucha decisión: si pensabas, ibas mal. –¿Cuál crees que es la clave del éxito para obtener este magnífico resultado? –Creo que lo primero que tiene que saber cada tirador es con la escopeta que dispara, dónde hace realmente el tiro efectivo el arma. Puedes entrenar mucho, pero si tienes la culata mal o la escopeta tira alto o bajo, no te sirve de nada. Eso es lo primero. Después, el entrenamiento: hay gente que puede entrenar más y otra menos. Aquí, con estas instalaciones se puede lograr un buen nivel, ¡ojalá tuviéramos esto en Valencia!, menos mal que lo contrarrestamos con la experiencia de tirar en multitud de pruebas europeas y mundiales. Deportiva Río Sar dirixidos a perfección baixo a batuta de Luís Sánchez Mancebo, presidente de dita Sociedade. As instalacións de Río Sar, pioneiras en Galicia e punteiras a nivel nacional, foron calificadas polos tiradores como excepcionáis tanto no aspecto deportivo, como técnico e incluso paisaxístico. Xa o domingo 28 tiráronse os derradeiros 25 pratos da proba que completaban os 200. Fíxose preciso realizar un desempate para coñecer o campión da 2ª categoría así como para resolver o campión junior. G04_15axendaC.qxd 15/7/09 15:15 Página 6 AXENDA CINEXÉTICA Pódium da clasificación absoluta con Féliz Soldado como campión de España de Compak Sporting 2009. Pódium da categoría junior valenciano José Julián Moreno no primeiro posto da clasificación. Pódium da categoría damas no que a campeona de Europa, Beatríz Laparra, subía ao máis alto. Antonio Iglesias acadou o cuarto posto, sendo o galego mellor clasificado nesta XII edición do Campionato de España. Como campión absoluto da proba, e por segundo ano consecutivo, impoñíase con 184 pratos o tirador da Comunidade de Valencia Félix Soldado Folch. O tamén valenciano Cistóbal Jiménez con 179 pratos foi o seu inmediato seguidor. Completou o pódium o andaluz Juan Valero con 178 pratos escachados. Destacar a actuación do galego Antonio Iglesias Otero que con 177 pratos quedou en cuarto posto ás portas do pódium. Na segunda categoría impoñíase Ander Arrieta do País Vasco e na terceira o madrileño David Fernández. O galego Artemio Formoso na terceira categoría acadou un meritorio noveno posto. Nas damas, a actual campiona de Europa, Beatriz Laparra de Castela a Mancha subía ao máis alto ao escachar un total de 153 pratos. 6 Na categoría de junior, unha vez disputado o desempate, proclamábase gañador José Julián Moreno da Comunidade de Valencia. En veteranos Rafael Insa adxudicábase o primeiro posto. Cabe destacar a actuación do galego Antonio Castro que quedou en oitava posición. O superveterano Enrique Pérez acadou o primeiro posto. Nesta categoría Manuel Martín de A Coruña foi o galego mellor calsificado en noveno posto. O equipo autonómico campión da proba foi o da Comunidade de Valencia, e na clasificación por clubes o primeiro posto foi para o equipo Fuente de la Dehesa da Comunidade de Madrid. No acto de clausura da competición estiveron presentes o presidente da Real Federación Española de Caza, o alcalde de Trazo, o presidente da Federación Galega de Caza e o presidente da Sociedade Río Sar, entre outras autoridades. O acto de clausura que abriu o presidente da so- G04_15axendaC.qxd 15/7/09 15:15 Página 7 Imaxe dos patrocinadores da proba cos presidentes da RFEC, da FGC, da Sociedade Río Sar e co alcalde do concello de Trazo. Luís Sánchez Mancebo, presidente da Sociedade Ríó Sar, non puido conter as bagoas no acto de clausura do campionato nacional. Andrés Gutiérrez Lara, presidente da RFEC, asistiu o acto de clausura do XII Campionato de España de Compak Sporting. Compoñentes do equipo arbitral que xuzgaron a proba ao longo dos tres días que durou a mesma. ciedade anfitriona, José Luís Sánchez Mancebo, foi moi emotivo, onde se notaba o estrés ao que estivo exposto Sánchez Mancebo ao longo das derradeiras semanas quen apenas puido articular palabra agradeceu a todos a súa participación e apoio. Logo, o presidente da Gale- ga, ademais de felicitar a organización e particularmente ao presidente de Río Sar, pediulle ao presidente da Española competicións de máis alto nivel para Río Sar. Ao que Gutiérrez Lara, presidente da Española, dixo que realizaría as xestións precisas coa FITASC para que Río Sar acolla próximamente unha competición de este nivel; o presidente da RFEC, ademáis de felicitar aos campións, recoñeceu a labor arbitral e o enorme traballo levado a cabo pola Federación Galega de Caza e por Río Sar para organizar iste campionato. G04_15axendaC.qxd 15/7/09 15:16 Página 8 AXENDA CINEXÉTICA XIV CAMPIONATO GALEGO DE RASTRO DE XABARIL CON CANS ATRAELADOS Unha final moi disputada O pasado día 4 de xullo celebrouse o XIV Campionato Galego de Rastro sobre Xabaril con Cans Atraelados nas terras lucenses do concello de Baralla – Neira de Rei. Unha proba que destacou polo altísimo nivel dos participantes e por unhes terreos moi axeitados para a disputa deste tipo de competicións. Baixo a organización da FGC e a colaboración do Tecor de Neira de Rei, ás 8 horas da maña comenzaba a proba coa rolda clasificatoria cun total de 34 8 participantes divididos en dous campos. Nesta primera ronda serviu para clasificar os sete mellores actuacións de cada campo. Despois da degustación do taco campeiro escomenzaba unha final que á postre resultou ser moi reñida e de moito nivel, todo elo nun esceario duro e homoxéneo, onde o equipo formado por can e monteiro tiveron que poñer toda a carne no asador para obter un bo resultado. Un exemplo do disputada que estivo a fase final, é o feito de que entre os catro primeiros clasificados non houbese máis dun punto de diferencia. Rematada a proba, celebrouse a comida de irmandade entre participantes, organización e autoridades, acto seguido pasouse á entrega de premios quedando no máis alto do pódium Javier Bustamayor con seu can “Lucas” e 235,5 puntos, seguido de Generoso Aragunde, con “Sofi” e 234,25 puntos. Completou o pódium Luís Otero con “Ton” e 234,25 puntos. G04_15axendaC.qxd 15/7/09 15:16 Página 9 ANTONIO IGLESIAS, CAMPIÓN GALEGO XXII Campionato Galego de Percorridos de Caza O pasado domingo día 5 de xullo disputábase nas instalacións deportivas da Sociedade Río Sar a XXII edición do Campionato Galego de Percorridos de Caza no que se deron cita un total de 77 tiradores. Organizado pola FGC e en colaboración coa Sociedade Deportiva Río Sar comenzaba a primeira hora da mañán a proba que se disputaría a 150 pratos divididos en seis campos. Despois de que a xornada transcorrera sen nada reseñable chegou o momento de coñecer a clasificación final na que unha vez máis atopamos a Antonio Iglesias Otero no máis alto do caixón, conseguendo escachar un total de 131 pratos. Cabe destacar o bon momento de forma que atravesa o tirador santiagués que ven de acadar un meritorio cuarto posto no Campionato de España de Compak Sporting. No segundo posto, cos mesmos pratos escachados, quedou Manuel García Pombo e xa en terceiro lugar e con 127 pratos Diego Antelo Noya. Na categoría de xuveniles acadou o primeiro posto o pontevedrés Martín Muiños Rodríguez con 99 pratos e en donas Belina García Curras con 78 pratos escachados. En veteranos gañaba Antonio Castro Ferreiro con 112 pratos e en superveteranos Fernando Corbas con 94. A Selección Galega que participará no Campionato de España da modalidade, quedou formada polos seguintes tiradores: Antonio Iglesias Otero, Manuel García Pombo, Diego Antelo Noya, Ángel Mosquera Cornide, Ángel Mosquera Rodríguez e Martín Muiños Rodríguez. TERÁ LUGAR NO TECOR DE A TERRA CHA O VINDEIRO DÍA 8 DE AGOSTO A Selectiva Galega Trofeo Promesas Pointer Delegación Zona 1 do Pointer Club Español celebrará a Selectiva Galega Trofeo Promesas Pointer na que a proba DIN será aberta a razas Británicas e o PAN a tódalas razas de mostra. Incluida na proba DIN farase a Selección de Xóvenes Promesas Pointer Zona 1, que englobará as catro provincias galegas e a 1ª Rexión Cinexética Portuguesa valedeira para a final española que terá lugar no inicio da Semana Andaluza “Primavera 2010”. Poderán ser seleccionados tódolos pointers propiedade de socios do Pointer Club Español, galegos ou da 1ª Rexión Cinexética Portuguesa. O peche das inscripcións terá lugar o día 24 de julio ou o cubrir os 80 cans. Para máis información poñerse en contacto chamando o tel.: 650 485 673 ou no email: [email protected] G04_15axendaC.qxd 15/7/09 15:16 Página 10 AXENDA CINEXÉTICA BO COMENZO I Proba de Rastro de Xabaril con cans atraelados O pasado 20 de Xuño nas terras do Tecor da Sociedade de Caza "O Campo" na localidade pontevedresa de Campolameiro déronse cita 30 monteiros con 32 cans para celebrar a súa primeira proba de cans de rastro atraelados sobre xabaril. Esta proba era clasificatoria para a Copa Galicia da modalidade. Despois do reparto dos dorsais entre os participantes, a organización xunto co director da proba Don Eladio Pensado Couto, guiou os monteiros a zona asinada para desenrolar dito evento. A ronda clasificatoria disputouse en 2 campos moi homoxéneos xuzgados por Don Roberto Carlos Costa Tellado, Honorato Martínez Couñago, Miguel Martíñez Casal, Antonio Pensado Couto e como xuíz auxiliar a Don Alejandro González González. Previa ronda clasificatoria, os resultados nos determinados campos, foi a seguinte: no campo A o primeiro clasifi- cado foi Salvador Sestelo Núñez, co seu can “klay”, e no campo B José Pereira Ramos, con “Turbo”. Unha vez rematada esta primeira fase, os xuíces e os participantes fixeron un pequeno paron para degustar un pe- queno aperitivo, onde primou o compañerismo e o intercambio de opinións mentres se esperaban os resultados. Faise o sorteo e comenza a gran final nun campo de escasa vexetación, moi soleado, castigado polo vento durante toda a maña e con máis de 5 horas de antiguedade no rastro do xabaril. O resultado final da proba fixo que Álvaro Fontenla con “Terco” fora o gañador da proba seguido de Generoso Aragunde con “Sofi” e en terceiro posto Emily Rodríguez con “Laika” O "rapport" da proba a cargo dos xuíces e a correspondente entrega de trofeos despois da comida de "confraternización" onde o Alcalde de Campolameiro, e o presidente da Sociedade de Caza "O Campo" dirixiron unhas palabras de agradecemento pola participación no evento e a deportividade que se "palpou" entregando un pequeno agasallo a cada un dos participantes. A EXPOSICIÓN ORIÉNTASE Á CAZA MEDIANTE O TRAMPEO O desafío do trampeo L ousas, ligas, redes, lazos, cepos, estruturas trampa, gaiolas…son antigos trebellos que contribuíron a perpetuar o primeiro e máis lonxevo oficio que o home tivo xamais: o da caza. Ao comezo, actividade transcendental, pois tratábase da propia subsistencia: unha busca constante que respondía á necesidade de atopar o sustento diario. As máis de 40 pezas que forman parte desta exposición, cuxo uso resultaba antano xustificado, na actualidade só teñen unha razón de ser: a de axudarnos a coñecer mellor a aqueles nosos antepasados que, aguzando habilidade e enxeño, as“inventaron”. A exposición oriéntase á caza mediante o trampeo como complemento da dieta así co- 10 mo á defensa de pequenos e grandes animais para protexer as colleitas e o gando. Algúns exemplos de trampas destina- banda, na execución de grandes construccións como son os foxos, realizados para defender ao gando contra feros das á alimentación, serían os lazos e cepos para cazar dende xabaríns a coellos. A defensa estaba baseada por unha depredadores: os lobos e os osos; e por outra banda, na feitura de artefactos de menor tamaño, pero non menos im- portantes, como son, entre outros, as trampas de maza ou as caixas trampa, para protexer as colleitas, despensas e galiñeiros dos roedores e mustélidos. Todos eles son produto do gran coñecemento que o home tiña do medio que o rodeaba, froito da súa constante observación e aprendizaxe da propia natureza, só así se pode chegar a estas creacións. A maior parte das pezas que se amosan, pertencen á colección privada de J. Luís Castro Fontenla. A exposición permanecerá aberta dende o 24 de abril ata o 30 de outubro. Museo Etnográfico Liste. R/ Pastora, nº 22, Vigo. Horario: De martes a sábado de 11 h.-14 h. e de 17 h.-19 horas. Entrada libre. G04_15axendaC.qxd 15/7/09 15:16 Página 11 A INAUGURACIÓN DAS INSTALACIÓNS TIVO LUGAR O PASADO DÍA 19 DE XUÑO A FGC na Coruña estrena local en Carballo N un acto presidido polo presidente da FGC en A Coruña, D. Manuel Saa Casariego, ao que acompañaba toda a súa xunta directiva, tivo lugar a inauguración da súa nova sede en Carballo, nesta localidade da provincia de A Coruña, acolleu dende o seu comenxo fai 30 anos, a sede da Federación Provincial de Caza en A Coruña, este feito, quixo destacalo de forma moi significativa D. Manuel Saa, deciendo que é a única sede federativa, que non está ubicada nunha gran capital galega. Acompañaron neste acto a D. Manuel Saa e os seus directivos, D. Evencio Ferrero, Alcalde de Carballo, D. José Ma- nuel Pose, subdelegado do Goberno en A Coruña, D. Enrique Salvador Sánchez, xefe do Departamento Territorial da Consellería de Medio Rural, os portavoces dos grupos políticos municipais, D. Alberto Sueiro, D. José Antonio Viñas e D. Manuel Andrade, éste último coñecido cazador, exdirixente federativo e portavoz municipal de Terra Galega, o comandante do posto da Garda Civil, D. Manuel Pérez, o interventor de armas, D. José Pablo Villar, o sacerdote párroco de Carballo, D. José García, e o presidente da Federación Galega de Caza, D. José María Gómez Cortón. Descubriron a placa conmemorativa deste acto D. Manuel Saa e D. José María Gómez Cortón, e seguidamente o párroco de Carballo procedeu a bendecir as instalacións. A continuación, as autoridades dirixíronse os presentes nun turno de palabras e para rematar cos discursos e dar por inauguradas as instalaciones, tomou a palabra o presidente da Federación Gallega de Caza, D. José Mª Gómez Cortón, terminando o acto cunha entrega de agasallos institucionais, por parte do presdidente da FGC a Celia Rey, como recoñecemento testimonial pola súa labor e esforzo demostrado a favor da caza e dos cazadores, e ao presidente provincial, D. Manuel Saa Casariego, pola entrega demostrada en defensa da caza e dos cazadores en xeral pero de forma moi especial a os da provincia de A Coruña. JAVIER BOUZAMAYOR CAMPIÓN PROVINCIAL Cpto. Prov. de A Coruña de Rastro de Xabaril con Can Atraelado N o marco incomparable de A Serra de Outes, o pasado día 27 de xuño celebrouse dito campionato provincial no que participaron un total de 23 monteiros chegados de todos os puntos da provincia e de Galicia que participaban no apartado aberto. Os turnos clasificatorios do campionato desputáronse en dous campos xuzgados por Samuel Barreiro e o seu auxiliar Alfonso Collazo no campo A, e por Carlos Carrodeguas e o seu auxiliar José Moure no campo B. Ao londo dos turnos clasificatorios puídose apreciar que tódolos cans realizaron boas actuacións situándose o campo A nunha zona máis de ladeira e o campo B nunha zo- na máis alta. Na final tódolos cans estiveron a gran nivel e os xuíces tiñeron gran dificultade para decidir a clasificación final. Pero o can “Lucas” de Javier Bouzamayor foi o que alcanzou o primeiro posto seguido do “Terco”, do pontevedrés Álvaro Fontenla que participaba en aberto. Completou o pódium o veterano José Bouza co “Sol”. G04_15axendaC.qxd 15/7/09 15:17 Página 12 AXENDA CINEXÉTICA MÁIS DUN MILLAR DE CANS DÉRONSE CITA EN VIVEIRO IV Feira de Cans de Caza da Mariña Lucense O rganizada pola Armería Galega de Viveiro, Agricentro Da Costa e Maquinaría Da Costa. En colaboración co Concello de Viveiro, A Federación Galega de Caza, Pensos Nanfor, Clínica Veterinaria Boxer, Pensos Senra, e a Deputación Provincial de Lugo. O pasado domingo día 21 de xuño celebrouse a IV edición da Feira de Cans de Caza de A Mariña Lucense. Da orde de 1.500 cans chegados dende a veciña Asturias, Cantabria, Castela e León e de todos os puntos da nosa autonomía, desbordaron as expectativas máis optimistas. Trinta e cinco razas diferentes entre cans de mostra, de rastro, de presa, de madrigueira, levantadores, retrie- vers e mastíns. Toda esta amalgama de razas diferentes, convierten a esta feira en unha das máis importantes de España. Seguindo co programa dos organizadores, os xuices tiñan -Mellor equipo de caza menor (mínimo 5 cans): os beagles de Luís Maceda de Burela (Lugo). -Mellor exemplar da feira: “Toby”, sabueso español de Benigno Caruncho. que otorgar as seguintes distincións: -Mellor equipo de caza maior (mínimo 5 cans): os anglo-franceses de Josechu de Laracha (A Coruña). -Mellor can de raza española: “Roqui”, sabueso español de Abrahan Basanta (Vivero). -Mellor lote de cría: os sabuesos españoles de Álvaro Fernández de Cudillero (Asturias). -Mellor cachorro: “Roma”, labrador retriever de José A. Campello (Vivero). -Mellor camada de rastro: os sabuesos españoles de Álvaro Fernández de Cudillero (Asturias). -Mellor camada de mostra: os epagneul bretones de Gerardo Sobrado (A Coruña). Participaron na entrega de premios D. Melchor Roel, alcalde de Vivero, e a súa primeira tenente alcalde, Dñª María Loureiro, e varios concelleiros. Clausurou a Feira D. Melchor Roel, felicitando a os gañadores, agradecendo a súa presencia a todos os participantes na feira, a todos os visitantes e animou a os organizadores a seguir por este camiño. DOS DÍAS 11 AO 14 DE XUÑO TIVO LUGAR A SEMANA VERDE DE GALICIA 09 A caza, presente na pasada Feira Multisectorial de Silleda N a 32ª edición da Feira Internacional Semana Verde de Galicia celebrada entre os días 11 e 14 de xuño, a caza estivo presente nunha área exclusiva adicada a dita actividade cinexética. Zamorcaza, Cinexética Monteagudo, Granxa Cinexética El Valle, Monteiros Galaicos e a Federación Galega de Caza foron algúns dos stands que estiveron alí presentes. O visitante que se achegou a dita área tivo a posibilidade de ver coellos e perdices 12 para repoboacións, contratar monterías así como adquirir todo tipo de material relacionado coa actividade cinexética, dende roupa ata remolques para cans. No stand da FGC os visitantes recibían información sobre todo o relacionado coa caza en Galicia tales como material gratuito para a seguridade na caza, así como libros sobre diversos aspectos relacionados coa actividade cinexética: manuais do cazador, libros sobre o coello e o raposo, DVDs da re- cuperación da caza menor en Galicia, exemplares da revista Galicia Cinexética, entre outros. O paso esta dado e espérase por parte da organización que a área de caza e pesca adquira nas vindeiras edicións un maior peso en canto ao número de stands e expositores, xa que se puido constatar que a afluencia de visitantes foi moi numerosa e esta área levantou unha gran intérese a tódolos cazadores que se achegaran ata alí. G04_15axendaC.qxd 15/7/09 15:17 Página 13 GERARDO ÁLVAREZ CON “MORO”, CAMPIÓNS DA PROBA II Campionato de Cans de Rastro Atraelados celebrado en Vilagarcía de Arousa O a pasado día 13 de xuño baixo a organización da Sociedade de Caza de Karsita en colaboración con Monteiros de Arosa, desputábase a II proba de Cans de Rastro Atraelados modalidade Xabaril no concello pontevedrés de Vilagarcía de Arousa. Unha proba puntuable para a Copa Galicia da especialidade. Na rolda clasificatoria viuse un bo nivel dos equipos formados por cans e monteiros. Poñendo as cousas moi dificiles para decidir que participantes pasarían a fase final, sendo escasas as diferencias entre uns participantes e outras. Tras unha desputada fase final, o equipo de xuíces formado por Miguel Martínez Casal, Antonio Pensado Martínez e sendo auxiliares Alejandro González González e José Montoiro González decidiu a clasificacion final do seguinte xeito: no primeiro posto quedaba o can mestizo de Nome “Moro”, de Gerardo Álvarez, con 234 puntos, seguido a tan so dous puntos por Álvaro Fontenla con grifón azul de gascuña “Terco”. Completou o pódium Generoso Aragunde con “Sofía” e 216,5 puntos. Unha vez coñecida a clasificación final, organización e participantes desfrutaron dun bo xantar tralo que tivo lugar a entrega de premios por parte de autoridades e organización. G04_15axendaC.qxd 15/7/09 15:17 Página 14 AXENDA CINEXÉTICA UNHA FEIRA CONSOLIDADA VIII Feira de Cans de Caza Comarca dos Ancares A organización e os seus colaboradores, acadaron xuntar no recinto do mercao gandeiro de Becerreá un total de 520 cans chegados dende tódolos puntos da comunidade galega así como dende a veciña Asturias, Castela e León, Cantabría, etc. Xa nas derradeiras horas da mañan, tivo lugar a entrega de premios os mellores exemplares de cada raza presentes na feira, así como ao mellor equipo de caza maior que recaeu nun lote de anglo-franceses de Secundino Carballo, o mellor lote de cría foron para os setter gordon de Alejandro Zaera, a mellor camada recaeu sabueso español de Álvaro Fernández. A súa vez o presi- nos setter irlandeses de Jesús Espiñeira, mellor cachorro un dente do Tecor de Becerreá e a xunta directiva, outorgaban o premio ao mellor exemplar macho da feria, a un gran griffón vendeen de nome “Duque”, propiedade de José Ramón León e o mellor exemplar femia da feira á setter irlandesa de nome “Pipa”, propiedade de Antonio Ulloa. Unha vez feita a entrega de premios, tivo lugar o acto de clausura da VIII Feira de Cans de Caza Comarca dos Ancares por parte das autoridades alí presentes, que eloxiaron a feira e animaron os organizadores a que sigan traballando para mantela a este nivel ano tras ano. AVANCE DAS COMPETICIÓNS QUE TERÁN LUGAR NOS MESES DE AGOSTO E SETEMBRO Próximas competicións da Federación Galega de Caza s portas dunha nova tempada de caza, cazadores e cans disporán dun bo número de probas tanto de San Huberto, como de Caza Práctica, de Rastro, etc. para poñerse a punto para a inminente apertura cinexética. A Cans de Parada Caza Práctica: -Provincial de Pontevedra – 22 de agosto – A determinar. -Copa Galicia (selectiva Campeonato do Mundo) – 29 e 30 de agosto – Xinzo de Limia. -Trofeo Cidade de Ferrol CACT – 31 de xullo – Ferrol. Cans de Rastro Coello: -Copa Galicia – 22 de agosto – A determinar. -I Proba “Cara de Can” – 22 de agosto – A determinar. -Provincial de Pontevedra – 12 de setembro – A determinar. -Provincial de Ourense – 19 de setembro – A determinar. -Provincial de A Coruña – 19 de setembro – A determinar. -Provincial de Lugo – 19 de setembro – A determinar. -Copa Galicia – 12 e 13 de setembro – Ferrol. Caza San Huberto: -Trofeo Cidade de Ferrol (puntuable Copa Galicia) – 2 de agosto – Ferrol. -Campeonato Galego – 6 de setembro – A determinar. Cans de Rastro Atrelados (modalidade xabaril): -Trofeo Cidade de Ferrol (puntuable Copa Galicia) – 1 de agosto – Ferrol. A FEIRA CELEBRARÁ A SÚA SEGUNDA EDICIÓN O VINDEIRO DÍA 9 DE AGOSTO II Feira de Cans de Caza en Paiosaco – Laracha A apertura do recinto feiral terá lugar o domingo día 9 de agosto as 9.00 horas. A maiores da exposición e compra-venta de cans de caza, os que ata a feira se acheguen, poderán desfrutar dunha demostración de rastro de xabaril e outra de cans de parada. Os mellores cans de cada raza terán unha distinción especial que será outorgada polo equipo de xuíces que xuzgará e valorará os cans que se acheguen ata a feira. Para Inscripción e reservas de gaiolas deberán de poñerse en contacto chamando os seguintes Telf.: 690 113 513 (Ramón Bertoa) – 649 178 828 (Manuel Vázquez). 14 G04_15axendaC.qxd 15/7/09 15:17 Página 15 UNHA FERRAMENTA MÁIS DE INFORMACIÓN PARA OS CAZADORES GALEGOS Acordo de colaboración entre a Federación Galega de Caza e a páxina web Club de Caza T rátase de colaborar na divulgación de todos aqueles aspectos que poden ser de interese para os cazadores ou amantes do monte en xeral e que estén vinculados, de unha ou outra forma, coa actividade cinexética e medioambiental. O avance tecnolóxico progresa dun xeito vertixinoso e o mundo da caza en xeral, e o da actividade cinexetica galega en particular, non queren quedarse atrás, decidindo adaptar esta actividade a nova ferramenta de comunicación que nos ofrece internet. Polo tanto dende calquer recuncho da nosa Galicia, na que dispoñamos de aceso a esta rede de comunicación poderemos obter toda a información e novas sobre a caza na nos Comunidade Autónoma. Á xa consolidada páxina web da Federación Galega de Caza (www.federaciongalegadecaza.com) teremos que engadir a web Club de Caza a poñerá a disposición da Federación Galega de Caza unha sección na que se poderá consultar ou descargar, si así o prefiren, os libros que se publicaron sobre as distintas especies cinexéticas, como poden ser o coello de monte e o zorro nos cales o lector atopará ampla e novidosa información tanto de aspectos cinexéticos como biolóxicos destas especies. Asimesmo se poderá acceder ao primeiro DVD editado en España sobre a recuperación das poboacions de coello de monte e perdiz roxa. Tamén atopará cumplida información sobre todo aquelo relacionado coa competición. Al igual que otras reseñas sobre calquer actividade cinexética ou da actualidade medio ambiental en Galicia. Encontrar enlaces a distintos Organismos Públicos onde consultar a súa lexislación ou a Orde de Vedas ,acceder á páxina oficial da Federación Galega de Caza onde informarse da actividade federativa, así como expresar as súas dubidas ou divulgar calquer evento son outras das posibilidades que lle ofrecemos a partir de agora. No mesmo enlace, cualquer afeccionado que o desexe poderá leer ou descargar os artigos da revista Galicia Cinexética que edita a Federación Galega de Caza e na cal se fai un amplo percorrido por todos aqueles temas que despertan o interese dos cazadores galegos en particular e dos de toda España en xeral. Estas serán algunhas das ventaxas que atopará todo aquel que decida acceder a esta nova sección que no futuro se irá ampliando con novos servicios, a vez que se buscará poñer en marcha todas as iniciativas que permitan estas sinerxias, de maneira que entre todos chegue a información cinexética de forma sinxela, áxil, rápida e veraz a todos os cazadores galegos que de algun xeito se atopen desprovistos de información ou teñan dificil o aceso a esta. G16_18candilC.qxp 15/7/09 09:40 Página 16 O CANDIL “Para min a caza nunca estará en fora de xogo” Alfonso Costoya, cazador e xuíz de línea da LFP O galego Alfonso Costoya compaxina a súa profesión de comercial e xuíz de línea de primeira división ca actividade da caza. Con él poidemos conversar sobre a caza e o fútbol, dúas aficcións moi unidas para él e para moitos cazadores galegos. Dende Galicia Cinexética queremos agradecerlle a súa amabilidade de atendernos e darnos o seu punto de vista da actividade cinexética e futboleira. Redacción C ómo comenza a súa afición pola caza e quen é o responsable de que practique esta actividade? –Pois supoño que empeza como a da maioría dos cazadores, por tradicción familiar. Meu pai non é cazador pero meu avó si, e foi él quen me meteu a afición pola caza e o monte. 16 –¿Cómo se definiría como cazador? –Non me defino de ningún xeito, simplemente son un cazador que disfruta da caza, e sobretodo de pasar días practicando un dos meus deportes favoritos na compaña de un excelente grupo de compañeiros de caza. –¿Cazador de rifle ou escopeta? –Sen lugar a dúbida son cazador de escopeta. Cazador de escopeta para- lela, canana e can, e a poder ser un bo bando de perdices diante miña para pasar unha boa maña de caza cos meus compañeiros. Nunca practiquei a caza maior, e algo que non me acaba de chamar, enténdoa pero non a practico. –A pesares de que pola seu traballo e a actividade de xuíz de línea de futbol e de supoñer que non dispón de moito tempo libre, ¿sempre que G16_18candilC.qxp 15/7/09 09:40 Página 17 Alfonso Costoya con algunhes dos seus compañeiros de caza despois dunha fructifera xornada de caza polos montes de Toledo. pode intenta escapar o monte para cazar? –Si tes razón, non dispoño de moito tempo libre, pola semana teño que traballar e entrenar e os fins de semana que é cando podería practicar a caza, a maioría deles teño que ir arbitrar, e entre o viaxe, os entrenamentos e o partido xa se me acaba o fin de semana. Ademáis de iso a min a verdadeira caza gústame cando a practico co meu habitual grupo de compañeiros con lo cual eso dificulta mais si cabe o compaginarnos para cazar, pero a pesar de iso 4 ou 5 fins de semana non o dúbido e vou de caza. –Debido a que na súa profesión de xuíz de línea de futbol, terase que manter nun perfecto estado de for- A verdadeira caza é a que practico cos meus amigos ma, ¿supón esto unha ventaxa a hora de cazar? –Pois non sei que che diga, non sei si e unha ventaxa ou unha desventaxa. E certo que cada anos os árbitros temos que estar en mellores condicións físicas para ter un rendemento óptimo. Esto, como e lóxico, tamén se reflexa no monte, a resistencia que pode ter unha persoa físicamente coidada e maior ca que non o esta. Pero como desventaxa tamén che digo que por isto tamén son o que con máis probabilidades teño que subir as cimas dos montes ou cazar nas zonas de máis esforzo para o beneficio do grupo. Os compañeiros sempre din “que vaia Alfonso ata alí que él non cansa e así móvenos as perdices cara nós”. G16_18candilC.qxp 15/7/09 09:40 Página 18 O CANDIL –Amigos, apartarse da vida cotiá, aire puro, etc… ¿qué é o que máis valora vostede de practicar la caza? –Buf!... para min a caza e o todo. Non solo me gusta a caza cando verdadeiramente estou cazando, encántame leer revistas, ir as tendas de caza, ver reportaxes, etc. Gustame todo o relacionado ca caza. Esta claro que O que máis valoro da caza é o compañerismo a caza e a mellor mediciña para desconectar da vida cotiá e do extres, cando vas o monte parece que por unhas horas olvidaste de todo. Como xa che dixen antes, o que máis valoro da caza e o compañerismo, falar cos amigos da caza, comer todos xuntos e disfrutar os uns dos outros no monte. –Que o pon máis nervoso, ¿pitar un fora de xogo dudoso ou unha perdiz que che ven de pico? –Agora si que me acabas de poñer nun apreto… e certo que na arbitraxe de alto nivel estas con moita presión e durante os noventa minutos tes que estar concentrado o máximo para que, dentro do posible, non cometer erros porque as repercusións son maiores que errar ou non unha perdiz. Pero tamén che digo que unha perdiz entrándome de pico ponme o corazón a cen. –Tes a afición da arbitraxe e da caza pero nada ten que ver un estadio de futbol ateigado de xente coa tranquilidade do monte, ¿non é certo? –Si a medias, como ben dis nun partido de futbol estas rodeado de miles de persoas que apoian o seu equipo e que dalgun xeito estan pendiente de ti, e sin embargo no monte como moito estas acompañado de uns compañeiros e o unico ruxido que hai e o son da natureza. A min persoalmente gústame arbitrar cando os estadios están ateigados de xente, fanche estar máis concetrados e suboche mais a adrenalina, e o mesmo que si levantar unha perdiz ou un bando moi numeroso delas. 18 RESPOSTAS CURTAS ¿Unha raza de can? EPAGNEUL BRETÓN Unha prenda de caza? UNHAS GAFAS DE PROTECCIÓN ¿Unha modalidad de caza? A CAZA DE PERDIZ EN MAO ¿Unha arma? UNHA BOA PARALELA DE PLATINA LARGA E CULATA INGLESA ¿Un amigo cinexético? OS MEUS COMPAÑEIROS DE CAZA ¿Un plato de caza? ARROZ CON COELLO ¿Unha bebida? UN TINTO RIBERA DEL DUERO –¿Desprázase fora da comunidade galega a cazar? –A caza que máis me gusta e a da perdiz en mao, e para elo como ti sabes temos que irnos fora da comunidade galega. Co meu grupo de caza sempre vou 3 ou 4 fins de semana a Navahermosa, na provincia de Toledo, a cazar perdices, coellos e lebres. –¿Poderíanos relatar un lance de caza que lle sucedeu e que recorde dun xeito especial? –Agora mesmo non me lembro de ningún en especial, recordo unha vez como pisei literalmente unha lebre encamada e como outra vez durante unha xornada de caza lle disparei a un coello tres tiros e marchou tan contento e o meu can correndo tras de él, ue seguín cazando e os poucos minutos abatín unha perdiz, chamei ao meu can “Bilvo” para que a fora cobrar e cando me din conta viña con un coello na boca. –Facendo autocrítica e un simil coa súa actividade de xuíz de línea, ¿a que tipo de comportamento ou cazador lle mostraría unha tarxeta vermella? –A aqueles cazadores que van o monte co único obxetivo de cazar o maior número de pezas e que non respetan nin a caza, nin a natureza nin aos compañeiros. A caza de hoxe non ten nada que ver ca de fai anos O entrevistado móstranos unha boa percha de patirroxas, a súa peza de caza preferida. –¿Cree vostede que a sociedade atópase en fora de xogo con respecto o pensamento e a idea que teñen do mundo da caza e dos cazadores? –Os cazadores normais non cazamos para matar, cazamos para disfrutar da vida, da amizade, do monte e dos cans. A sociedade ten unha idea trabucada dos cazadores, a caza é unha actividade a ter en conta sempre e cando sexa respetuosa. Nos medios de comunicación solo sae o peor da caza, é non se valora o traballo que moitos cazadores están a facer para a recuperación do monte e de determinadas especies. O verdadeiro cazador é respetuoso coa natureza. ◗ G19recordoC.qxp 15/7/09 09:34 Página 19 PARA O RECORDO Si quiere publicar sus mejores fotos en esta sección, envíenoslas a: [email protected] Xabaril abatido por Fernando Reguera nunha espera nocturna por danos en terras lucenses. Exemplar de 140 kg cazado no Tecor de Pontedeume a tempada pasada. (de esquerda a dereita) Lydia, Antonio, Javier e Olalla. Corzo acadado por Pepe Bellido nas montañas da provincia de Lugo nos derradeiros compases da tempada de axexo. Corzo portador dun excelente trofeo abatido na modalidade de axexo no Tecor de Xares. G20_23acazenC.qxp 15/7/09 09:33 Página 20 A CAZA EN.. El adiestramiento de la recova de podencos Segunda fase del adiestramiento La fase crítica en la formación de nuestro podenco es la comprendida entre la separación de la madre y los siete u ocho meses de edad. En ese tiempo, o al menos hasta los cinco o seis meses, procuraremos estar en estrecho contacto con él a diario, manoseándolo, jugando, sacándolo de paseo con la correa una vez correctamente vacunado, en definitiva, sociabilizándolo. Manuel Pedrosa 20 G20_23acazenC.qxp 15/7/09 09:33 Página 21 L o acostumbraremos a ruidos imprevistos, progresivamente, dando alguna palmada fuerte o golpe con el plato en el suelo a la hora de comer y haciéndole ver como cosa natural que los humanos somos ruidosos, algo que le vendrá bien como prevención al miedo a los disparos. Ni se nos ocurra llevarlo a una sesión de tiro al plato o similar, ya que lo podemos desgraciar para siempre, y mucho menos pegarle. El podenco suele ser extremadamente listo y bastará una mirada seria o levantar al animal hasta la altura de nuestros ojos con un “no” rotundo para que comprenda que ha hecho algo malo. A partir de los tres meses comenzaremos los campeos, dos o tres ve- Pareja de podencos durante la fase del rastreo previo al levante del conejo. minutos y un par de horas– y dificultad de terreno. Elegiremos zonas por terrenos abiertos con algunas matas y con rastros de conejos, de- A partir de los tres meses comenzaremos los campeos, dos o tres veces por semana y en sesiones progresivas en duración y en dificultad ces por semana y en sesiones progresivas en duración –entre veinte alejadas de carreteras y otro tipo de peligros. Primero, lo campearemos El cachorro debe adquirir buenas cualidades de trabajo en zonas de matorral. jándolo que investigue y dé carreras para generar musculatura, a la vez que aprende a moverse con soltura entre matorral y pequeños desniveles, cada vez de mayor dificultad. Cuando veamos que ya corretea ampliamente por terrenos abiertos, despegándose algunas decenas de metros de nuestro lado, lo meteremos en matorral espeso, metiéndonos delante nosotros si es preciso, ayudados de un buen bastón para abrir matas y, si es posible, en una zona donde podamos tropezar con algún conejillo. Hoy día es factible que nuestro coto, con un adecuado plan técnico, tenga zonas declaradas de campeo de perros para estos menesteres. Muy importante es que cuando veamos que el cachorro se aleja G20_23acazenC.qxp 15/7/09 09:33 Página 22 A CAZA EN.. en exceso –más de cincuenta o sesenta metros–, inmediatamente cambiemos nuestra dirección de marcha o nos ocultaremos para que nos busque. Así aprenderá a ir cazando y, a la vez, pendiente de dónde estamos. En esta edad somos su madre adoptiva y lo más importante para ellos es no perdernos de vista. Nunca acostumbrarlos a ir tras ellos a buscarlos, sino al revés, que nos busquen ellos a nosotros. Cuando ya el perrillo, con cinco meses, está correctamente musculado y sabe moverse con soltura por el matorral, podemos ponerle por delante un conejo, bien en un coto intensivo o, si no lo tenemos a nuestro alcance, usaremos uno de granja, tapado con alguna caja con rendijas y ramas encima para que el perro lo detecte, pero que no pueda llegar a él. Así se picará más. Le dejaremos que dé vueltas alrededor y hasta que salga latiendo de parado al conejo. Repetiremos esta operación un par de veces o tres como Tener un par de buenos podencos nos aportará excelentes resultados cinegéticos. esta manera asociará el disparo al emboque del conejo. Lo ideal es que escuche el primer tiro cuando ya sabe lo que es un conejo y cuando vaya corriendo tras uno de ellos. No sería mala inversión, en aquellas sociedades de caza que tengan cier- agua y comida para que vivan allí permanentemente una media docena de conejos silvestres. Adelanta mucho a los cachorros el darles dos o tres sesiones en uno de estos picaderos, durante sus primeros cinco meses de vida. Debemos alternar las salidas individuales del cachorro con algunos campeos con grupos de perros para que éste se vaya integrando máximo, distanciadas algunos días. Y, en la última, detonadora en mano, dejaremos libre al conejo para que lo corretee, disparando al aire cuando esté en plena persecución o en el momento en que lo atrape. De to número de aficionados a perros conejeros, la construcción de un cercado o picadero de unos mil metros cuadrados, con malla metálica bien enterrada, donde disponer varios montones de palés y ramas, con Imagen de un grupo de cazadores con podencos al término de unas jornadas de caza. 22 La base del adiestramiento del podenco es que el cachorro comprenda que somos su jefe de grupo y que venga inmediatamente cuando lo llamemos. Lo demás es campo y, como decía el escultor, quitarle lo que le sobra para modelar el gran perro de caza que lleva dentro. Potenciaremos su iniciativa, sin aburrirlo con ejercicios repetitivos, como intentar enseñarle el cobro o el “quieto”, con lo que sólo conseguiremos que rechace las sesiones en nuestra compañía. A un podenco nunca se le olvida quién lo crió si éste lo hizo bien, dándose el caso de perros que cazan de manera excelente con su dueño y luego no lo hacen al cambiar de propietario. Si logramos que nos identifique como su jefe de grupo, nos cobrará luego las piezas a la perfección, incluso corriendo hasta nosotros para que no se las quite otro perro. Debemos alternar las salidas individuales del cachorro con algunos campeos del grupo completo, para G20_23acazenC.qxp 15/7/09 09:33 Página 23 Un buen podenco debe adiestrarse en primer lugar para su pieza preferida, que no es otra que el conejo. que el nuevo miembro se vaya integrando correctamente con el mismo. No obstante, las sesiones más importantes para su desarrollo como perro de caza, siempre serán individualmente. Un buen podenco, desde mi punto de vista, debe adiestrarse, en pri- dicar a nuestro perro también a la pluma. Las liebres y perdices son para él piezas más fáciles, una vez correctamente domado. Un podenco joven no se debe meter en terrenos abiertos porque se acostumbra a lo sencillo y a cazar de vista más que de olfato. Tiempo habrá cuando ya perfectamente en cualquier arroyo o manchón mientras cazamos conejos. Un truquillo: cuando llevemos a conejos a nuestros podencos, le quitamos el collar para que no le moleste entre la espesura y cuando vayamos a pluma, se lo ponemos. A las tres o cuatro veces, observaremos Un podenco joven no se debe meter en terrenos abiertos porque se acostumbrará a lo sencillo y a cazar de vista más que de olfato mer lugar, para su pieza favorita, que es el conejo, porque ello conlleva que el perro aprenda bien a matear, a usar todos sus sentidos y a sacar la astucia e instinto que requiere esta caza. La codorniz salvaje, supone otra buena escuela si pensamos de- domine el conejo y esté correctamente domado, a partir de su segunda temporada de caza, de meterlo luego a perdices que reconocerá como nueva pieza de caza en cuanto le matemos la primera y consiga embocarla, cosa que puede suceder que nuestro podenco sabe perfectamente lo que esto significa y se comporta ex profeso. Para llegar a tener buenos podencos de caza menor hacen falta las cuatro “C”: Casta, Cariño, Campo y Caza. ◗ G24_26patromonioOK.qxp 15/7/09 13:52 Página 24 PATRIMONIO GALEGO Montes ateigados d 24 G24_26patromonioOK.qxp 15/7/09 13:52 Página 25 d e riqueza ecolóxica Parque Natural O Invernadeiro O Parque Natural do Invernadeiro atópase situado na provincia de Ourense, concretamente no Macizo Central entre os ríos Ribeira Grande e Ribeira Pequena. Estas 5.700 ha de montes e cimas dunha altitude media de 1.300 m tamén posúen a figura de protección de refuxio de caza e pesca e Zona de Especial Protección dos Valores Naturais. Redacción O espacio natural de O Invernadeiro comprende os Concellos de Vilariño de Conso, Chandrexa de Queixa, Laza e Castrelo do Val, entre eles mestúranse unha sucesión de vales e cumes de montes froito dos procesos Vista panorámica dos montes que compoñen o Parque Natural do Invernadeiro. glaciais e da erosión provocada polo paso dos ríos e regatos que trascorren polo parque. A numerosa vexetación e as importantes fragas de carballos e castiñeiros están alimentadas por un clima oceánico e mediterráneo, con temperaturas suaves no vrao e frías no inverno, con xenerosas precipitacións. O Parque atópase no Macizo Central, na provincia de Ourense G24_26patromonioOK.qxp 15/7/09 13:52 Página 26 PATRIMONIO GALEGO As augas do Encoro de Prada, dan sustento a boa parte da flora e a fauna do Parque, viivindo de elas un bo número de peixes e anfibios. En toda a extensión que abrangue o Parque Natural non atopamos ningunha poboación nin presencia marcal OU-114 dirección Laza e xa en ela tomamos o desvió ata Campobecerros, que se atopa a uns pou- A VEXETACIÓN E A FAUNA No tocante a vexetacion dentro do espacio atopámonos con fragas de O lobo é unha das especies máis emblemáticas do Invernadeiro human, co cal, os únicos habitantes e merodeadores deste espacio non son outros que a abondosa fauna salvaxe. Aquí tamén hai un oco reservado para a cultura, xa que preto do parque atopámonos co antigo campamento romano de Castela de Cerveira que mostrán as antigas explotacións auríferas que levaron a cabo os romanos. Unhas visitas obrigadas tamen son o Pazo de Conso, a igrexa de Santa María de Sabuguido, os castros de Pradoalvar, Sabugido e Entrecinsa. O turista ou camiñante tamén poderá descorrer polo interior do parque, solicitando previamente unha autorización na Consellería de Medio Ambiente en Ourense. E para elo disporá de 8 rutas, a ruta dos Cercados e a de Acebal na Ribeira Pequena, e a ruta da Ortiga, da Auga, das Troitas e do Depósito na Ribeira Grande. Para acceder ao parque, circularemos pola A-52 ata chegar a Verín. Unha vez alí tomarase a estrada co- 26 cos kms do Invernadeiro, ao que se chega por unha pista forestal. Os regatos presentan augas cristaliñas e nelas podemos ver ás escurridizas troitas. carballos, carballo albar e carballo melojo nos que é habitual a atoparnos con acebos, teixos ou endrinos. É de destacar a presencia de endemismo botánicos, con algunhas retamas, nos cumios dos montes. A fauna vese especialmente reflexada nunha poboación estable de a lo menos 12 exemplares de lobo que, ao contrario de outros grupos oportunistas que cazan animais domésticos, depredan sobre as poboacións de corzo e xabaril. O leirón gris atopa aquí o seu límite meridional de distribución en España. Adamáis destacas corredurías de garduñas, martas e armiños, así como unha poboación notable de ungulados como cervos, corzos e gamos. A londra e cada día máis frecuente nas ribeiras dos ríos que atravesan o parque. A avifauna é excepcional, duas parellas de águia real utilizan este espacio como zona de campeo, compartindo protagonismo co falcón peregrino, a águia culebreira ou o aguilucho cenizo. ◗ G27preguntando por.qxp 15/7/09 13:59 Página 27 PREGUNTANDO POR.. Períodos hábiles de caza para a tempada 2009/2010 O mercores 24 de xuño tivo lugar a xuntanza do Comité Galego de Caza co fin de establecer os períodos habiles de caza das distintas especies cinexéticas para a inminente tempada de caza. Dito Comité estivo formado polas diferentes representantes dos cazadores galegos, ecoloxistas, etc., todos eles baixo a presidencia de Ricardo García Borregón Millan, Director Xeral de Conservación da Natureza. As datas para a presente tempada quedan do seguinte xeito. A tempada con caracter xeral comenzará o 18 de outubro pero xa no derradeiro domingo de agosto comenzarán as batidas e ganchos de corzo, xabaril e raposo. CAZA MENOR Período habil con carácter xeral: dende o 18 de outubro ata o 6 de xaneiro. Días hábiles con carácter xeral: Xoves, domingos e festivos de carácter estatal ou autonómico. Arcea e agacha: dende o 18 de outubro ata o 7 de febreiro. Lebre: dende o 18 de outubro ata o 6 de decembro en terreos de réxime cinexético especial. Raposo: tódalas modalidades dende o 18 de outubro o 6 de xaneiro. En ganchos dende o 30 e agosto ata o 7 de febreiro. Paspallás: tempada hábil xeral. Nos Tecores da antiga lagoa de Antela, dende o 22 de agosto ata o 13 de setembro (sábados e domingos). Pombo torcaz: propóñense as mesmas datas e condicións que para o paspallás. Aves acuáticas:período hábil xeral. Outras especies: no caso dos tordos acórdase incrementar o seu período hábil ata o 28 de xaneiro nos concellos de Salceda de Caselas, Salvaterra do Miño,Tomiño, O Rosal e Tui. CAZA MAIOR Corzo:en axexo dende o 1 de abril ata o 1 de agosto. En gancho dende o 30 de agosto ata o 17 de octubre para os machos e dende o 27 de setembro ata o 17 de outubre máis o 24 de outubro para as femias. Xabaril:dende o 30 de agosto ata o 31 de xaneiro. Cervo,gamo e muflón:en axexo dende o 13 de setembro ao 9 de outubro.Gancho e montería do 10 de outubro ao 21 de xaneiro. ◗ G28_a_nosa_feira_C.qxd 15/7/09 09:30 Página 28 A NOSA FEIRA Sendo suscriptor PODERÁS POÑER GRATIS pequenos anuncios tódolos meses nesta sección, so tes que chamar o 981 562 777 ou enviar un e-mail a [email protected] CANS Véndense cans de caza maior, de traílla e rastro único. Fora de serie atados e soltos. Tamén dispoñemos de cachorros iniciados, briquets, griffóns azuis e astur-cántabros. Tel.: 629 674 144. dos de Bretaña, pais traidos de Francia e de talla mediana. Tel.: 699 463 938. Véndese femia de beagle cazando raposo e coello. Tamén cadelos de beagle. Bo precio. Tel.: 981 530 626. Véndese can macho, cruce de beagle Véndense cachorros de cruce de con sabueso de catro anos, cazando raposo, corzo e xabaril a toda proba. Tamén se vende leonado de bretaña de cinco anos, pais traídos de Francia, cazando a toda proba o raposo, corzo e xabaril. Tel.: 699 463 938. beagle con Petit Vendean. Ao precio de 100 €. Tel.: 666 778 977. Véndense astur-cántabros iniciados a traílla e soltos. También perros limpios. Ramón Asturias, seriedade. Tel.: 620 868 265. Por exceso, véndense cachorros para a caza do raposo. Cruce de beagle con griffón, nacidos o 08/06/09. Pais excelentes na caza do raposo. Cuadrilla “Parrillada Antonio-Lugo”. Joaquín. Tel.: 650 373 577. Vendo cans cazando o coello e ca- Véndense cachorros de sabueso español. Pais excelentes cazadores. Tel.: 607 547 760. chorros de podenco maneto. Zona Pontevedra. Tel.: 667 755 497. Véndense cachorros griffón azul de Véndense cachorros grifons azul de Gascuña. Zona de Pontevedra. Tel.: 695 584 690. Gascuña con ou sin LOE. Tamen se venden cans cazando xabaril tanto de solta como de corda a toda proba. Tel.: 617 458 075. Véndense beagles cazando coello, lebre e raposo a toda proba e de varias idades. Tel.: 699 852 643. Véndese cruce de beagle con sabueso cazando corzo, xabaril e raposo. Tamén se venden cachorros Leona- Véndese camada de petit basset griffón vendéen. Liñas francesas con campións de traballo e exemplares recomendados polo clube francés. Excelentes cazadores. Os cachorros entréganse desparasitados, con duas vacinas (mínimo), con pasaporte, microchip e inscritos no LOE. Tel.: 657 044 314. [email protected] Véndese petit gascon de Saintongeois, cadela de 8 meses iniciada, moi bo caracter, espectacular voz. Vacunada, desparasitada e pais excelentes cazadores de xabaril. Villalba Lugo. Tel.: 661 873 519. VARIOS Véndese trofeo de rebeco cazado nos Ancares lucenses. Tel.: 609 123 470. Finca el Valle, inicianse cachorros no rastro de xabaril e coello. Véndense xabaríns. Tel.: 689 148 602. Inícianse cachorros no rastro de coello. Garantía absoluta en poucos días. Tel.: 699 852 643. Véndense invitacións de caza menor e maior no Tecor de Vimianzo, tempada 09/10. Posibilidade de entrenamento dende o mes de setembo. Precio por tarxeta: 1.000 €/temporada. Tel.: 664 250 782. G13_suscripcionOK 15/4/09 13:08 Página 1 Suscríbase a Las Sociedades de Caza van a recibir gratuitamente todos los meses la revista Galicia Cinexética y los cazadores federados de forma trimestral por cortesía de la FEDERACIÓN GALEGA DE CAZA. SI DESEA RECIBIRLA TODOS LOS MESES, puede suscribirse al precio de 12 euros/año si es federado, o por 18 euros/año si no lo está, y recibirá cómodamente en su domicilio 12 números de Galicia Cinexética. Con cada suscripción regalo del DVD "Plan de recuperacion caza menor en Galicia" De igual forma, si usted lo prefiere podrá adquirir OFERTA NES SUSCRIPCIO aza s de C Sociedade cio/año + 12 euros so por cada 10% gratis iones 50 suscripc + la revista Galicia Cinexética todos los meses en el quiosco junto con la revista LA CAZA Y SU MUNDO, más 2 DVD de regalo, por 5,95 euros, o sólo la revista Galicia Cinexética, más 1 DVD de regalo, por 2 euros. + POR 5,95 € EN QUIOSCOS 12 REVISTAS federados a la FGC: 12 €/año. SIENDO SUSCRIPTOR PODRÁ PONER GRATIS + PEQUEÑOS ANUNCIOS EN LA SECCION "A NOSA FEIRA..." POR 2 € EN QUIOSCOS 12 REVISTAS NO federados a la FGC: 18 €/año. ✂ POR FAVOR RELLENAR EN MAYÚSCULAS CUPÓN DE SUSCRIPCIONES DESEO RECIBIR LA REVISTA ‘GALICIA CINEXÉTICA’ DURANTE 1 AÑO (12 números) Federado SI NO (tachar lo que corresponda) Nombre y apellidos D.N.I. Dirección E-mail: Población Provincia C.P. Tel. fijo Móvil FORMA DE PAGO Firma y fecha DOMICILIACIÓN BANCARIA Titular de la cta. Entidad (4) Oficina (4) Dígito Control(2) Nº Cta. (10) Sus datos forman parte de una Base de Datos de la que es responsable la FEDERACIÓN GALEGA DE CAZA, y que, conforme a lo dispuesto en la Ley Orgánica 15/1999 de Protección de Datos de Carácter Personal y demás normativa de desarrollo, se encuentra debidamente inscrita en el Registro General de Protección de Datos. Dichos datos son tratados única y exclusivamente con la finalidad de dar cumplimiento a la prestación de servicios solicitados y/o a la relación profesional establecida en su caso. No obstante, le recordamos que dispone de sus derechos de acceso, rectificación, cancelación y oposición que podrá ejercer en nuestro domicilio. Envíe el cupón adjunto a FEDERACIÓN GALEGA DE CAZA. Estadio Multiusos de San Lázaro, portal 12, Fondo Sur 15707 - Santiago de Compostela (A Coruña). También puede suscribirse llamando al teléfono 981 562 777 o 619 644 006, por fax 981 562 779 o por e-mail [email protected] / [email protected] G30apuntesC.qxp 15/7/09 09:08 Página 30 APUNTES CINEXÉTICOS Galicia na antiga literatura cinexética Son varias as obras escritas na península Ibérica sobre a arte cinexética que chegaron ata os nosos días, e nas que se alude de xeito concreto a Galicia nalgúns capítulos. David Taboada D escríbense modalidades de caza maior propias da nosa terra, tales como a caza de lobos, porcos bravos e cervos con redes,a das mesmas pezas “a buitrón”, é dicir, mediante pozos-trampa e valados vexetais ou de pedra; razas de cans de caza propias, como os lebreis galegos (do tipo dos actuais deerhounds escoceses);e verbas enxebres relacionadas coa caza maior,tal como o termo “arsedo”(hibernación do oso). A caza maior levábase a cabo naquel tempo aplazando a caza con sabuesos atrelados, tal e como facemos hoxe co xabaril, pero tamén usaban alanos e lebreis para alcanzar as presas lanzadas á carreira polos sabuesos. Os animais de caza preferidos naquel tempo eran o oso e mailo xabaril, con moita diferencia sobre calquera outro. Son os animais tótem de tamaño natural sobre os que descansa o sepulcro de Fernán Pérez de Andrade “O Bó”, na Igrexa de San Francisco de Betanzos. Un dos mellores alanos do Infante Don Juan de Portugal, chamado “Bravor”ou “Rabez”fora enviado por este importante noble galego á corte portuguesa como agasallo, o cal nos fala da importancia da caza e os cans de caza naqueles tempos. Seguindo unha orde cronolóxica, poderemos citar varias obras dende o século XIV ata o XVIII que falan acerca da caza maior en Galicia:“El Libro de la Montería de Alfonso XI”(s.XIV) contén curiosísimas referencias ós montes galegos nos que se celebraban monterías reais: Os montes nos arredores da Puebla de Burón, moi bos para a caza do oso, os de Castroverde na parte máis próxima a Lugo, bos para o cocho bravo, o Monte Xalo preto da Coruña, etc…, tamén o “Tratado de la Montería” (s. XV), escrito por un monteiro andaluz nos tempos en que naqueles lugares aínda se aplazaban osos e xabaríns con sabuesos atrelados; esta obra fálanos dos sabuesos que se usaban entonces, das monterías con redes e das razas de lebreis existentes, unha das cales era específicamente galega, o “Discurso sobre la Montería”(s. XVI), no que se describe a montería a “Buitrón” 30 como exemplo de montería típica galega,“Origen y Dignidad de la Caça”(s. XVII), coa descripción das monterías de lobos con redes nos montes galaicos, e por suposto “El cazador instruido y arte de cazar con escopeta y perros, a pie y a caballo” (s. XVIII), na que se volve a describir, douscentos anos máis tarde, a montería a Buitrón ou mediante valos e pozos. Imos transcribir unha pasaxe do “Tratado de la Montería”: "(...) que en otro tiempo con muy gran caudal de canes y gente monteaban, tanto que no lo hacía nadie, sino reyes o príncipes o grandes señores; y si lo hacían personas comunes, en este reino, se hacía en la Montaña y en Vizcaya y en Galicia, pero juntábanse para ello muchos canes y gentes y con todo eso armado de muy lejos, y tomando todos los puertos, mataban algunas veces el venado a cuatro o a cinco leguas de donde lo levantaban; y esto acaecía o acaece en aquellas tierras por tres cosas, a lo menos en la Montaña y en Vizcaya: por no haber monteros de a caballo, ni canes de presa, sino solamente sabuesos y éstos pesados, como he dicho; y aun por esta causa los sabuesos de aquellas tierras son tan largos de seguir, y no desmayan ni pierden esperanza, por la costumbre que tienen de ver morir los venados a vencimiento de canes; y no menos harán los monteros que no llevan confianza en matar al venado sino en la porfía, que por eso dicen: Porfía mata venado”. Naqueles días chamábaselle venado ó animal a cazar, é dicir, o venado podía ser un oso, un porco, un cervo, etc… Algunhas destas obras son difíciles de ler, pero o esforzo paga a pena desde o momento en que permiten ter unha perspectiva máis ampla e rica da que posuimos hoxe. Estas obras son, sen dúbida, un tesouro cinexético. Unha especie de sucesións de fotos comentadas sobre a caza hai centos de anos, con descricións que nos fan máis pequenos ós monteiros de hoxe,intoxicados de pólvora. ◗ G31FEDERACION 19/6/09 12:23 Página 1 G32HIPERFAUNA 9/7/09 11:40 Página 1