Lectoescritura Libro 3.pub

Anuncio
Nota: Nasalización
Mixteco de San Antonio Sinicahua
Libro
yikin
3
yiki
Tnu'u ja ka'an yo jin xitni yo
Ndaka tnuꞌu ja kaꞌan yo jin ndusu
m, n, ñ kaꞌan yo jin xitni yo nani ku nama,
nuni, ñaꞌmi, ñaji.
Oo in tnuꞌu ja kaꞌan yo jin xitni yo
koo ñatuu ndevaꞌa ndusu m, n, ñ te tee
yo jin in “n” ndiꞌi in in tnuꞌu nani ku tajan,
vijin, yukan.
Kaꞌvi titni vuelta tnuꞌu yaꞌa te sakua
kuni ja siin siin kaꞌan in in tnuꞌu nu kaꞌan
yo jin xitni yo.
1. ¿Nuku kuni kaꞌan letra “n” nú jinu in tnuꞌu?
2. Kani in tnuꞌu ja kaꞌan yo jin xitni yo
36
Aprendiendo las primeras
letras del alfabeto mixteco
de San Antonio Sinicahua
Este es un material de apoyo para los que
desean aprender a leer y escribir la lengua mixteca
y también el español.
Escriba sus datos con la ayuda de alguien
que ya sabe leer y escribir.
Nombre:
Edad:
Agencia:
D d
Nd nd
F
f
Nd
o
k
o
nd
u
t
e
nd
u
ch
i
gan
so
nd
a
k
u
ndi
chi
F
i
n
o
ndu
va
nd
i
k
o
fa
vor
nd
i
ch
i
fi
no
nd
a
'
a
ndu
te
ndoko
favor
gansu
dado
nda'a
nduchi
2
G g
35
Lección 16 (Repaso)
Mixteco de San Antonio Sinicahua
Ndusu tnu'u savi ñuu Xini Kava
Alfabeto mixteco de San Antonio Sinicahua
Lea la palabra de la izquierda y dibuje una línea
para unirla con el dibujo correspondiente.
Ka'vi ni in in tnu'u ka'an nu tutu te sketna'a ni jin
ndaka stne'nu.
ganso
ndoko
Ndaku
ndute
nduchi
ndichi
Nduva
34
A
Ch
D
E
I
J
K
L
M
N
Nd
Ñ
O
P
R
S
T
Tn
U
V
X
Y
a
ch
d
e
i
j
k
l
m
n
nd
ñ
o
p
r
s
t
tn
u
v
x
y
'
andivi
chiki
maa de
ite
iti
jiyo
koni
li'li
ma'a
nuni
nduchi
ñuñu
oko
pañu
riki
sutu
teyu
tniñi
una
vilu
xita
yoso
(saltillo)
Notas sobre este alfabeto
• El sonido d se utiliza en las
palabras incorporadas del
español y en las formas
pronominales maa da “yo”,
maa de “él”.
• La letra r tiene dos
pronunciaciones y se
escribe con las mismas
reglas del español.
Pronunciación fuerte:
rii “borrego”, orre “hora”.
Pronunciación suave:
maa ro “tú”, nergu “negro”
• Los sonidos f, g, l y p se usan
generalmente en palabras
incorporadas del español,
pero l y p sí se incluyen en
el alfabeto pues su uso es
más frecuente.
• Las letras f y g se pueden
incluir en el alfabeto según
la preferencia de las
personas de la comunidad
3
f
fino, café
g
ganso, amigo
Lección 1
Mixteco de San Antonio Sinicahua
G g
F
ganso
Xita
Yaꞌa ku in xita ja ka jaa yo ndaka
kivi chi nú ñatuu xita ma niꞌi nasa ki kaa
yo te xita yaꞌa kuvaꞌa jin nuni ja ka chiꞌi
yo nu itu ndaka kuiya.
f
favor
ganso g
favor
f
gan
gan
fa
fa
g
ganso
f
favor
G
a
n
s
o
fi
no
a
m
i
g
o
gan
so
c
a
f
é
fa
vor
F
a
v
o
ca
fé
r
G g
F f
1. ¿Nuku kuvaꞌa xita?
2. ¿Nava ku ja kanuu xeen xita?
4
g a n s u
f a v o r
f i n u
gan - su
fa - vor
fi - nu
gansu
favor
finu
33
Lección 15
Mixteco de San Antonio Sinicahua
X x
xita
Ganso
Favor
Saꞌa ni in favor saña kiꞌin ni kikoto ni
ganso da te tnaa ni ja kaa ti te inka
favor ndajaa neꞌe ni.
xita
x
xi
xi
xu
xitau
x
i
t
a
xi
yo
X
i
x
i
vi
xi
k
a
x
i
U
xi
x
i
t
o
xi
ni
X x
xita
1. ¿Nasa kanda gansu?
2. ¿Na janchuxi ni jikan ñaꞌa yukan nu suchi siꞌi un?
32
x i t a
k a x i
x i y o
xi - ta
ka - xi
xi - yo
xita
kaxi
xiyo
5
Lección 2
Mixteco de San Antonio Sinicahua
Nd nd
ndoko
Mentu
Kiti yaꞌa ku in mentu te kiti yaꞌa ka
jatniñu xeen kuiti ñuu yaꞌa chi kuu kivi ti
yaꞌa yukan nde-ni nuu kivi ti kuaꞌan ti te
ndiso ti ndatniñu vee ku tutnu ku in vultu
nu-in ja ka ndiso ti kanuu xeen kuiti ti ja
ka jatniñu ti ñuu yaꞌa.
ndoko
nd
ndo
ndo
nd
ndoko
nd
o
k
o
ndi
chi
Nd
a
k
u
ndu
va
nd
u
ch
i
vi'
nde
nd
u
t
e
Ndi
ko
Nd nd
ndoko
1. ¿Nuku ku ja kundiso mentu?
2. ¿Nava ku ja kanuu xeen mentu?
6
nd o k o
nd i ch i
nd u t e
ndo - ko
ndi - chi
ndu - te
ndoko
ndichi
ndute
31
Lección 14
Mixteco de San Antonio Sinicahua
M m
mentu
Ndoko
Yaꞌa ku in ndoko te ndoko yaꞌa chi
ja kaa yo kuu kuun in yutnu naꞌnu xeen
koo masu nde kuun ndevaꞌa chi nu oo
iꞌni kuu nukuun nu ñatuu iꞌni xeen ne nu
vijin xeen.
mentu
m
men
men
m
mentu
m
e
n
t
u
men
tu
N
e
'
m
u
mi
nu
m
a
'
a
Ma'
a
m
i
'
i
me'
ñu
M m
mentu
1. ¿Ndenu kuu nukuun ndoko?
2. ¿Nuku kuu saꞌa yo jin ndoko?
30
m e n t u
m i n u
m a ' a
men - tu
mi - nu
ma' - a
mentu
minu
ma'a
7
Lección 3
Mixteco de San Antonio Sinicahua
D d
maa de
Chiki
Yaꞌa ku in chiki viꞌnde kuu kuiso te
kaa yo suni kuu unde nduꞌva xeen te
kaa yo nani jaa kuidado koo yo orre skuii
yo chi iin xeen kuiti iñu te kuiso ndaꞌa yo.
maa de
maa de
maa de
maa de
maa de
maa de
m
a
a
d
e
m
a
a
d
a
d
a
d
o
s
o
l
d
a
d
D d
soldado
1. ¿Nava ku ja koo kuidado yo orre skuii yo chiki?
2. ¿Nasa kuni yo ja ni nduꞌva chiki?
8
d a d o
s o l d a d o
da - do
sol - da - do
dado
soldado
29
o
Lección 13
Mixteco de San Antonio Sinicahua
Ch ch
chiki
Maa de
Kiꞌin de kikeꞌen de tutnu te ndajaa
de te kasi ini de te kikutu de kaa uni-ka.
chiki
ch
chi
chi
ch
chiki
Ch
i
k
i
chi
yo
k
u
ch
i
i
chi
ch
o
t
o
Ti
chi
Ch
a
k
a
chi
yi
Ch ch
chiki
1. ¿Nuku saꞌa de?
2. ¿Nuku ka saꞌa-ka ndaka tee ñuu yaꞌa?
28
ch i k i
ch o t o
ch i y o
chi - ki
cho - to
chi - yo
chiki
choto
chiyo
9
Lección 4 (Repaso)
Mixteco de San Antonio Sinicahua
P
Ñ ñ
p
R r rr
Lea la palabra de la izquierda y dibuje una línea
para unirla con el dibujo correspondiente.
Ka'vi ni in in tnu'u ka'an nu tutu te sketna'a ni jin
ndaka stne'nu.
xita
chiki
Mentu
k
u
ñ
u
la
pi
N
i
ñ
i
ña'
mi
n
a
ñ
a
me'
ñu
p
a
l
a
ku
ñu
p
a
l
a
ñu'
u
p
a
ñ
u
Ñu'
ma
R
i
k
i
ñu
ñu
r
o
'
o
tni
ñi
xiyo
riki
patu
ma'a
tniñi
ñuñu
Xini
karru
pañu
kuchi
10
27
Lección 12 (Repaso)
Mixteco de San Antonio Sinicahua
X
x
M m
Ch ch
X
i
t
a
men
tu
x
i
y
o
mi'
i
M
i
n
u
cha
ka
x
i
n
i
me'
ñu
T
i
ch
i
ma'
a
ch
o
k
o
i
chi
Ch
o
t
o
ku
chi
ch
i
y
o
xi
ni
Lea la palabra de la izquierda y dibuje una línea
para unirla con el dibujo correspondiente.
Ka'vi ni in in tnu'u ka'an nu tutu te sketna'a ni jin
ndaka stne'nu.
Ñuñu
pañu
Riki
pala
xita
mentu
lapi
chiki
ma'a
Tniñi
ichi
xiyo
kuñu
26
11
Lección 5
Mixteco de San Antonio Sinicahua
R r rr
maa ro
riki
Sutu
Tee yaꞌa ku de in sutu te kii de
nukunu de ndaka ñuu tee tniñu ña tee
ku obispo te kii de saꞌa de misa te skoso
ndute de suchi kuechi stnandaꞌa de
ndaka ñaꞌa ki tnandaꞌa te chindee de
ndaka ñuu ndaꞌvi.
riki
r
maa ro
maa ro
ri
ri
maa ro
maa ro
r
riki
maa ro
maa ro
r
i
k
i
kar
te
ra
r
o
'
o
ka
rro
ti
ch
i
rr
u
R r rr
riki
1. ¿Nuku ka saꞌa sutu?
2. ¿Nasa ka ku sutu?
12
r i k i
ch i rr u
r o ' o
ri - ki
chi - rru
ro' - o
riki
chirru
ro'o
25
Lección 11
Mixteco de San Antonio Sinicahua
S
s
sutu
Riki
Maa ro
Kiti yaꞌa ku in riki te ndava ti kuaꞌan
ti xini yutnu te kiꞌin maa ro kitnii ro ti ma
kaꞌni ro ti ma saꞌa ndevaꞌa ro ti kutoo ro ti.
sutu
s
su
su
s
sutu
s
u
t
u
su'
ma
S
a
m
a
su'
nu
s
u
'
m
a
Jo
so
M
a
n
s
u
sa'
ma
S s
sutu
1. ¿Nasa koto yo saa yaꞌa?
2. ¿Na saa ka ku ja luu xeen kanda?
24
s u t u
s a m a
s u ' m a
su - tu
sa - ma
su' - ma
sutu
sama
su'ma
13
Lección 6
Mixteco de San Antonio Sinicahua
P p
pañu
Tnuyuja
Yaꞌa ku in tnuyuja ja ka nevaꞌa nu
ñuu yo te kanuu xeen kuiti chi tnuyuja
kuu ki saꞌa yo veꞌe xi kuvaꞌa kurraa kiti xi
kuvaꞌa in puente chi nú ñatuu yutnu
yaꞌa chi ma niꞌi nasa ki satniñu yo.
pañu
p
pa
pa
p
pañu
p
a
ñ
u
la
pi
L
a
p
i
pa
ñu
p
a
l
a
pa
la
P p
pañu
1. ¿Nuku kuu saꞌa yo jin tnuyuja?
2. ¿Nasa ndee in veꞌe yutnu saꞌa yo?
14
p a ñ u
l a p i
p a t u
pa - ñu
la - pi
pa - tu
pañu
lapi
patu
23
Lección 10
Mixteco de San Antonio Sinicahua
Tn tn
tnuyuja
Pañu
Yaꞌa ku in pañu ja ndii o te pañu
yaꞌa chi suni kuu kundiso suchi kuechi
kuu ki kituu yi ja vijin te vaꞌa-ni kundii o
orre vijin.
Pañu yaꞌa chi yuꞌva kuvaꞌa jin.
tnuyuja
tn
tnu
tnu
tn
tnuyuja
tu
tnu
u
Yu
tnu
tn
i
tne'
e
'
a
ta
tna
tn
u
y
u
tn
u
'
x
i
Tn
a
j
a
Tn tn
tnuyuja
1. ¿Ndenu jatniñu yo pañu?
2. ¿Na pañu ku ja luu xeen-ka jito?
22
tn u y u j a
x i tn i
tnu - yu - ja
xi - tni
tnuyuja
xitni
15
Lección 7
Mixteco de San Antonio Sinicahua
Ñ ñ
ñuñu
Lelu
Kiti yaꞌa ku in lelu te kiti yaꞌa chi
yaꞌa yukan-ni kivi koo te kuakoo ti kuaꞌan
yo jin ti yuku te ka jaa ti kuii tindi xeen ti
kujin ti nu itu nu oo triyu nduchi tindi xeen
ti kujin ti nu itu yute ini xeen ti ki kaa ti.
ñuñu
ñ
ñu
ñu
ñ
ñuñu
Ñ
u
ñ
u
tu
tnu
n
a
ñ
a
Ñu'
ma
k
u
ñ
u
me'
ñu
N
i
ñ
i
ña'
mi
Ñ ñ
ñuñu
1. ¿Nuku jatnaꞌa ini lelu kaa ti?
2. ¿Nava ku ja ndeka yo lelu?
16
ñ u ñ u
tn i ñ i
n a ñ a
ñu - ñu
tni - ñi
na - ña
ñuñu
tniñi
naña
21
Lección 9
Mixteco de San Antonio Sinicahua
L
l
lelu
Ñuñu
Kiti yaꞌa ku ti in ñuñu te kuidado koo
yo jin kiti yaꞌa chi tuu xeen ña ti chi vatu-ni
kaꞌni ña ti te orre tava o nduxi ti chi ma
kuu tava o orre iꞌni xeen orre vijin xeen ku
ja kuu tava o nduxi ti ma kuu saꞌa ndevaꞌa
o ti te nduxi ti yaꞌa chi vaꞌa xeen ja orre
uꞌvi sukun yo suni kuu kuvaꞌa galleta.
lelu
l
le
le
l
lelu
l
e
l
u
la
va
k
a
l
u
li'
li
Ch
i
l
i
la'
la
ch
u
l
e
Li'
li
L l
lelu
1. ¿Ndenu jatniñu yo nduxin?
2. ¿Nasa koo nú ñatuu ñuñu?
20
l e l u
k a l u
ch u l e
le - lu
ka - lu
chu - le
lelu
kalu
chule
17
Lección 8 (Repaso)
Mixteco de San Antonio Sinicahua
S
s
Tn tn
L
l
Lea la palabra de la izquierda y dibuje una línea
para unirla con el dibujo correspondiente.
Ka'vi ni in in tnu'u ka'an nu tutu te sketna'a ni jin
ndaka stne'nu.
sutu
Tnuyuja
lelu
S
a
m
a
li'
li
k
a
l
u
Tnu'
u
ch
i
l
i
su
tu
l
e
l
u
Su'
ma
x
i
tn
i
yu
tnu
ch
u
l
e
La'
la
L
u
l
e
jo
so
t
u
tn
u
i
tni
Tutnu
sutu
lelu
li'li
yutnu
sa'ma
Su'nu
li'li
xitni
xitni
18
19
Descargar