BAKIO KANTARIKO KANTUTEGIA 2016
Anuncio
II. BAKIO KANTARI Aberriaren mugak……………………4 Edurra…….…………………………33 Adelita……………………………….5 Egun da Santimamiñe……………….34 Agur Xiberua…………………………6 El Alto Loiti………..………………..35 Agure Zaharra...………………………7 El menú……………..……………….36 Aita Semeak…………………………..8 El polvorete…………………………37 Aitorren hizkuntz zaharra………….....9 El rey…………………………...……38 Amets………………………………..10 En el pozo Maria Luisa..…………….39 Andre Madalen/Joxepa Antoni .…….11 En mi viejo San Juan……………….40 Anguleros …………………………...12 Ene qué risas hisemos………………41 Arrosako zolan……………………....13 Eperrak…….………………………..42 Atharratzeko gazteluko kanta.……....14 Erribera……...………………………43 Aupa Gizonak (batasuna).…………..15 Euskal Herrian Euskaraz……………44 Azken dantza……………………….16 Ez, ez dut nahi……………………….45 Badira hiru aste……………………..17 Festara……………………………….46 Bagare…...…………………………..18 Festarik fes………………………......47 Bakea mina………………………….19 Galdetzen…...……………………….48 Baldorba………….………………….20 Gogoaren baitan………………….....49 Baratze bat…………………………..21 Goizeko izarra.……………………...50 Begiak parrez parre..………………...22 Goizian argi hastian...……………….51 Behin batean Loiolan….…………….23 Grandola Vila Morena.……………...52 Bermeoko portuan…...………………24 Greziako itxasontzia..……………….53 Blancas como palomas………………25 Gure Esku Dago…………………….54 Blowing in the wind………………...26 Habanera…..………………………...55 Boga boga……………..…………….27 Habanera Divina...…………………..56 Brindis de Mozart..………………….28 Hamaika Lehoi burrukan..…………..57 Caballo prieto Azabache…………….29 Hemen gaude...……………………...58 Canción Mixteca…………………….30 Ibiliko gera…...……………...………59 Edari goxoa………….………………31 Ikusten duzu goizean..………………60 Ederra zareala.………………………32 Ituringo Arotza…………. …………..61 2 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI ABERRIAREN MUGAK Ixil-ixilik..……………………...……62 Noche de embrujo…………………..81 John zaharra...……………………….63 Nula bizi hala kanta………………..82 Kriolinak………..…………………...64 Oi Ama Euskal Herri………………83 Nire aberria La golondrina…….………………….65 Oi kanta berri…..…………………...84 lurra bezain zaharra da, La guerra cruel………………………66 Prima Eijerra……………………….85 baina ez da lurra bakarrik; Nire aberria Lili bat ikusi dut……………………..67 Tafalla….…………………………...86 haizeak bezala harrizko herria da, Maitasun hitzak……..……………….68 Triste bizi naiz eta..………………….87 inguratzen nau eta hitzezkoa eta hitzekoa, Maite………...………………………69 Txanton Piperri……………………...88 lotzen, askatzen nauelarik. altzairuzko txakolin, Maitia nun zira…….………………...70 Txoriak txori…...……………………89 zabalago egiten gara. ardo zurezkoa Nire aberria Maitiak galde egin zautan moldatua...71 Udako egunak……..………………...90 Marina……...………………………..72 Ume eder bat………………………...91 Marinerito………….………………..73 Urkiolara martxa………………….…92 Matalaz…………………….………..74 Urtxintxak…..…………………….....93 Mendian gora...……………………...75 We shall overcome………………….94 Meri Eli…………….……………….76 Xalbadorren heriotza….………….....95 Mi chunguito..………………………77 Zamudioko sague..………………….96 Aberriaren mugak, euskararenak, Nabucco..…………………………...78 Zazpiak ohial batetik……………….97 gure baitan daude gehienak; Navarra tiene cadenas……………….79 . euskara zabalduaz eta hondar anonimoa. suaren antzekoa da, Neska zaharrak……………………..80 beti bera, berria beti, Nire aberria epeltzen nau burdin bihurria da, kanpoan hotz dagoenean, oroimenean arindua; ta erretzen ere badaki. itsas laminen baten herdoilezko kantu, etorkizunez fosildua. Aberriaren mugak… lau haizeetara 4 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI ADELITA ADELITA AGUR XIBERUA Si Adelita se fuera con otro Sor lekhia ützirik Palazio ederretan la seguria por tierra y por mar gazte nintzalarik, gira alojatzen, Si por mar en un buque de guerra Parisen sarthü nintzan eta segür goratik Si por tierra en un tren militar. korajez betherik. aide freska hartzen; Plazerez gose eta Gain behera soginik Si Adelita quisiera ser mi esposa bürian hartürik beitzait üdüritzen Si Adelita ya fuera mi mujer behar niala alegera bizirik Orhi gainen nizala agitzen... Le compraria un vestido de seda Bostetan geroztik, Bena ez dira heben Para llevarla conmigo al cuartel nigar egiten dit, bazterrak berdatzen, Xiberua zuri. txoriak kanthatzen! Agur Xiberua, Agur Xiberua... bazter güzietako xokhorik eijerrena! Agur sor lekhia, Ametsa, lagün nezak zuri ditit ene ametsik goxuenak. ni Atharratzerat, Bihotzan erditik ene azken egünen bostetan elki deitadazüt hasperena; han iragaitera, zü ützi geroztik Orhiko txoriaren bizi niz trixterik, khantüz behatzera, abandonatürik, pharka ditzan ez beita herririk, nik egin nigarrak. Parisez besterik, Hots, xiberutarrak, zü bezalakorik. aintzinian gora euskualdün bandera. Agur Xiberua… 5 6 II. BAKIO KANTARI AGURE ZAHARRA ZAHARRA II. BAKIO KANTARI AITA SEMEAK karga badu oraindik, Agure zahar batek zion berriz arnasa hartzeko bere etxe aurrean esaigun elkarrekin: Aita semeak tabernan daude, ama-alabak jokoan. (2) Berriz ikusi beharko dugu, behi gizena auzoan, goizean goiz lantokira berriro ere ez da faltako trapu zaharrik kakoan. irtetzen nintzanean: Baina guztiok batera Ez al dek, gazte, ikusten saiatu hura botatzera ... Aita semeak… gure etxola zein dan? Eta lapurrek ohostu dute guk gendukana etxean, desegiten ez badugu, Agure zaharra falta da bertan galduko gera. gure etxe ondotik, eta gu gaude erdi biluzik beti iñoren menpean. haize txar batek hartu ta Baina guztiok batera eraman du hemendik. saiatu hura botatzera, Haur batzuk ikusten ditut usteltzen hasia dago-ta, eta inguraturik, laister eroriko da. aitona zaharraren kanta Hik bultza gogor hortikan, nahi diet erakutsi: Aita semeak… Geurea dugu erru guztia, geurea dugu osoan, ez iñori ba errua bota Euskal Herria hiltzean. Aita semeak… Baina gaztea naiz eta daukat etorkizuna eskuan, ta bultza nik hemendikan, ikusiko dek nola-nola Baina guztiok batera laister eroriko dan. saiatu hura botatzera... ez zaigu hilgo Euskal Herria ni bizi naizen artean. Aita semeak… Baina denbora badoa, nekea zaigu hasi, eskuak zartatu zaizkit, eta indarrak utzi. Usteltzen badago ere, 7 8 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI AITORREN HIZKUNTZ ZAHARRA AMETS, AMETS EGIN Aitorren hizkuntz zaharra nahi degu zabaldu Amets, amets egin itxas gizona, munduaren aurrean gizonki azaldu, amets, zure ametsa gerta leikela. baldin gure zainetan odolik badegu euskaldunak euskaraz hitz egin behar degu. Berriz etorriko zera Ondarru'ko kaiera, han daukazu maitea, itxaroten dezuna, Zein hizkuntza ederra euskera guria berriz etorriko zera, zure txaluparekin inun ez det aurkitzen beste bat hobia han daukazu maitea ta bihotza. usai goxondun hizkuntz txukun ta argia, biraorikan ez duan hizketa garbia han daukazu maitea ta bihotza. Gora euskara maitea zoragarriena euskalduen artean maitagarriena. Munduan sortu zanik hikuntzik zaharrena, gora ta gora euskaldunak eta gure euskara. 9 10 II. BAKIO KANTARI ANDRE MADALEN / II. BAKIO KANTARI ANGULEROS JOXEPA ANTONI Josepa Antoni, kolore gorri kapitan baten alaba, Andre Madalen, aitek doterik emon ez arren Chir, chir, chir,... Chir, chir, chir,... Las angulas al sedaso han de venir. Con su linterna, van a la taberna; andre Madalen biltatuko dau senarra. laurden erdi bat olio, con su farol van al obrador Anguleros, anguleros, tened valor aitak saria ekarritzian Astelehenean amak ordainduko dio. ezkondu eta Entre las angulicas habia un pez gordo martitzenean basora, entre las angulicas habia un pez gordo, eguaztenean arrimamos el farol y era un mocordo orbel batzean, asi de grande y asi de gordo eguenean etxera, anguleros anguleros tened valor Amak ordaintzen ez baldin badio, aitak ordainduko dio, aitak ordaintzen bariku goizen ez baldin badio, bendeja batu, hor konpon eta adio. (Bis) zapatu goizen plazara, domeka goizen, (JOXEPA ANTONI) apaindu eta hamarretako mezara. 11 12 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI ATHARRATZEKO GAZTELUKO KANTUA ARROSAKO ZOLAN Ozaze Jaurgainian bi zitroin doratu Arrosako zolan kantu zirimolan Atarratzeko Jaunak bata du galdatu; nahiz eta telebistan ez gaituzten modan, uken du arrapostu eztirela huntu, euskararen garra, lokarri azkarra, hunturik direnian batto ukenen du. gau ilun honetako gure artizarra zazpiehun langilez, sutsu ta ekilez Portaliala juan zite, ahizpa maitia, oraina ta geroa ez ditaizke berez, ingoiti horra duzu Atarratzeko Jauna, kontzertu honen bidez, musika eztiez, otoi erran izozu ni eri nizala, euskal izen ta izana, betikotz bat bitez ! zazpi egun hoietan oihan nizala. Koka ta hanburgesa, euskaldun baldresa gustua galtzea ere zer dugun errexa ! Klara, zuaza orai salako leihora, kendu nahi digute, bihotz ta bertute, ipar-ala egua denez jakitera, izaki klonikoak egin nahi gaituzte iparra baldin bada goraintzi Salari, jo dezagun bada, goraki aldaba ene korpitzaren txerka jin dadila sarri. multinazional hoien herria ez gara, bretoi ta kortzikar, kanak ta okzitanda nor bedera izateko har dezagu indar ! Ama, juanen gira oro elkarrekin, Munduko herrien ta irrati libreen etxerat jinen zira xangri handireki, bilgune goxoa guk dugu urtero hemen bihotza kargaturik, begiak bustirik, uhainen ildoan, asmoak geroan eta zure alaba tunban ehortzirik. elkarren ezagutza daukagu gogoan, munduko erronkak, herrien borrokak Ama, saldu nauzu bige bat bezala, bildu gara hausteko zapalkuntzen sokak, bai eta desterratu, oi Españiala, dantza ta irria, kantuz ilargia aita bizi uken banu, ama zu bezala gau hontan zoriontsu da Euskal Herria enundunun ezkunduren Atarratzeko salala. 13 14 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI AUPA GIZONAK (BATASUNA) AZKEN DANTZA Aupa gizona, jeiki mutil artzainak zebiltzala kalakan... atzar emazte ta neskatil goizean goiz, odolez gorrituak, borrokarako dei eginaz hamaika ardi hilak belarditan Azken dantza hau, Azken dantza hau irrintzi bat dabil. artzain kalakari, atsoak iduri maitia zurekin ... ez da sekulako ... Euskal Herria diagu zai har makila eskuan nahi zinduzket Zin egina dut presoak eta hilak ere bai eta lotu etsaiari ereman nerekin ... zin egin betiko ... abertzale izan ezkero gaur anaien aurka ez habila Bainan, gaurko xedia Hemen, gure lurrean gauden denok anai. otso beltzarentzat atxik makila! ezin daike betia! ... bizi behar dutala! ... Badakit, nik ere, Hori ez bada, Borrokari luza zaidak eskua Aupa gizona, jeiki mutil bihar dela joaitea! ... hil hotz jar nadila! ... hona hemen nerea zabalik … euskaldunon banan banan hiltzea Bego pena hau! Bego pena hau! otso beltzak ez dik beste nahirik Agur, agur, andere askatasuna itzuliren naiz itzuliren naiz Euskadiren alde Agur, agur, biharko Euskadi Bai! beritz Euskal Herrirat! Bai! beritz Euskal Herrirat! loturik bagare Iguzkitan dantzatuko gaituzu Bego urte hau Bego urte hau goaz borrokara! errana diot maiteñoari itzuliren naiz itzuliren naiz Nagusituko bait gare besoak loturik, betikotz zure ondora! ... betikotz zure ondora! ... Gerokoak geroko utzi ez dugu pestarik, Gaur Herriak ziok: nola dantzatuko "nahi diat bizi" biok belaunikaturik? Lehenik urratu gatea, gero libre izanen dantza egitera! Aupa gizona, jeiki mutil … Aupa gizona, jeiki mutil … Otso beltza gauaren gauaz heldu 15 16 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI BAGARE BADIRA HIRU ASTE Iskin hontatik idazten dizut mendebalderako trena azken aldian bezala harrizko zoru ahaztuetan egia da bai sasoi honetan biderik eta zaharrena hotza egiten duela bizitzak sarri erakusten du neska gazte bat ezagutu dut badena eta ez dena ta Bizkaian bagara hiru aste badirela inoiz latz hartu banindu ere Baita ere, Lapurdi 'ta Nafarran. esango nuke bere begiek gaur gozo hartu nauena erraz sorgindu nautela Araban bagare Gipuzkun bagera Xiberun bagire Guziok gara eskualdun guziok anaiak gara lantzean baina, egun luzeetan Nahiz eta hitz ezberdinez azken bidai hau ez duzu izan bihotza egoten da triste etxe ondotik ihesa agindutako promesa hura nigandik hurrun aurkitu arren ezin kunplidu nezake hara itzultzeko ametsa "loriak udan" zuekin beti oroitzen banaiz kantatzen baitut, ahaztu naizenik ez pentsa inoiz gutxitan ez uste, sentimenduak esaten baina letrak ez ditut ez daigun utzi hondatzen. ez da hain gauza erreza oraindik ahaztu, Bagare, bagera, bagire, bagara akordatzen naiz hainbeste Euskadi askatzeko orain goizean pozik hartzen dut bat bera dugu hizkera. Herri bat dugu osatzen eta gure zabarkeriz oraintxe dugu aukera. (bis) 17 18 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI BAKE MINA BALDORBA Gizadiak maite-mina, ezkil gabeko elizen zure irriño erromanikoa Izadiak arreta-mina, eremu emankorra, erdi izoztu eta leloturik Etorkinak herri-mina, giza murzuriko utzi zuen madarikatuaren Herri umek bake-mina. zure ardientzat. izena nahi dut. Laborari ta langile, oi baldorba! oi baldorba! oi baldorba! oi baldorba! Sinestedun ta bilatzaile, eguzki eta haize idor; ezazu nor zen bidetik Bidez-bide, kalez-kale, mahats-ardo ibai, baztertu zintuen Izan gaiten bakegile. galbumarena. madarikatua! Zatiketak etsipena, lur gorri, harri landu, oi baldorba! oi baldorba! Elkarketak itxaropena, mailu eta xixelaren kantu. zutaz oroit eta Gorrotoak pairamena, gitarrazko alakiketan zuri nagozu. Bakermenak askapena. armeniako kanun kantu bat laburra da eta ahots urratuan. pentsa zuk, Solasbide, elkarbide, esaten ez dizudan hartaz. Maitabide ta askabide, oi baldorba! oi baldorba! Zuzenbide, bakebide, esazu nor zen bidetik Oro dire zorionbide. baztertu zintuen oi baldorba! oi baldorba! madarikatua! esazu nor zen bidetik baztertu zintuen madarikatua. 19 20 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI BARATZE BAT BEGIAK PARREZPARREZ-PARREZ Hau da egün eijerra begiak parrez-parrez, mila txoriek kanta bihotza negarrez, (bis) tziauri ene erregina halaxe joaten nintzan, maitia, besoak zuri ditizüt para. zugandik, dolorez. (bis) Baratze bat nahi dizüt egin ama zuriak neri, Amets sekretuenekilan parian pasata, (bis) Liliak egün ez dit agurrik egin, maitia, jauntzi eijerrenetan burua jirata. (bis) Mila kolorez dantzan bihotzetan. ama zuriak neri Gaü beltz ta sakonetik ez agur eiteko, (bis) Jeikitzen naiz hoztürik zer palazio dauka, maitia, Bihotza hain tristerik zuri emateko? (bis) Usu hitaz berantetsitürik. palazio eder bat Baratze bat... haitzaren gainian, (bis) ez da euririk sartzen, maitia, Karrosa bat hor dugu ari ez dunian; ai, ai, ai. Kanpoan gure aiduru ez da haizerik sartzen, maitia, Ez gal aboro denbora ez dabilenian. Hiskor beitago amodioa Baratze bat... Maitarzun berriari ilargiak dü argi emanen deikü aski guk elgar maita dezagun beti. 21 22 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI BEHIN BATEAN LOIOLAN BERMEOKO PORTUA Arkitu ginanian Behin batean Loiolan erromeria zan, inor gabe jiran, hantxen ikusi nuen koloriak gorritu neskatxa bat plazan; arazi zizkidan; txoria baino ere kontatuko dizuet arinago dantzan; guztia segidan, huraxe bai polita, zer esan nion eta han politik bazan! nola erantzun zidan. Esan nion desio "Dama polita zera, senti nuen gisan, polita guztiz, ai! harekin hizketa bat baina halare zaude nahi nuela izan; oraindik ezkongai, erantzun zidan ezik ezkon gaitezen biok! atsegin har nezan, esan zaidazu bai!" adituko zidala "Ni zurekin ezkondu? zer nahi nion esan. ni zurekin? jai jai!" Lau aeroplano pasata Egixe da…, bat itxosora jeusi (bis) ekarri Sebastianak ekarri, Sebastianak Agostuen amabixen ekarri Sebastianak Patxi Bermiora etorri (bis) Txo!, Artzan enkailata itzi Ekarri katxalotia, ekarri katxalotia egixe da ekarri katxalotia egixe da, puf! artzan ustelduta itzi neuk ikusiku da ta, Egxje da….. egixe da egixe da El aviado de kakapur porque lo he visto yo también quería volar (bis) Bermioko portuan ez txo itzi trinkadoriak goizeko ordu bixetan (bis) ez tzo itzi trinkadoriak ez da besterik entzuten, ez tzo itzi, trinkadoriak ez da besterik entzuten Ez! Barrabaskeixa ein barik ez da besterik entzuten Egixe da…… Txo! atrakaizu batela 23 24 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI BLANCAS COMO PALOMAS BLOWIN IN THE WIND Blancas como palomas las velas tersas How many roads must a man walk down de mi barquilla de mi barquilla before you call him a man? rien acariciadas por las blanduras how many seas must a white dove sail de suaves brisas before she sleeps in the sand? corre quel sol de mayo sobre las olas how many times must the canon balls fly se va extinguir…Boga… barquilla pronta before they’re for ever banned? hacia tu puerto Boga… barquilla pronta the answer my friend, is blowin in the wind la noche oscura te vaa cubrir the answer is blowin in the wind. Cuando brilla la lu…na allá sobre la mar… How many times must a man look up barquilla solitaria te veo naufragar Before he can see the sky? te veo naufragar how many ears must one man have Que triste es ya mi vida madre sin ti me quedo before he can hear people cry? que triste es ya mi vida barquilla si naufragas how many deaths will it take till he konws me alejo tristemente pensando solo en ti. that too many people have died? Cuando brilla la luna allá sobre la mar… the answer my friend, is blowin in the wind barquilla solitaria te veo naufragar the answer my friend, is blowin in the wind. te veo naufragar How many years can a mountain exist Retorno hacia mi aldea buscando tu hermosura before i’ts washed to the sea? Me acerco a tu ventana hermosa criatura how many years can some people exist Me alejo tristemente pensando solo en ti. before they’real lowed to be free? Pen-san-doen ti how many times can a man turn his head pretending he just does n’t see? the answer my friend, is blowin in the wind the answer my friend, is blowin in the wind. the answer my friend, is blowin in the wind the answer is blowin..in the windn..in the wind. 25 26 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI BOGA, BOGA BRINDIS DE MOZART Boga, bogamariñela Levantemos nuestras copas mariñela Llenas de vino espumoso joan behar deguurrutira ¡Viva el beber!, ¡viva el amor! urrutira Bebamos todos sin temor bai Indietara,bai Indietara. Veo que no nos decidimos Ez det, ez det,ez det, Y cabizbajos esperamos nik ikusiko Gozar bebed y sin temor zure kai ederra kai ederra Y sin temor que viva siempre el buen humor Agur, agur, agur, Y sin gozar hallamos padecer Ondarroako Y sin gozar hallamos padecer Itsas itsaso bazterra, ¡Gozad!, ¡bebed!, bebed por la amistad Itsas itsaso bazterra. Qué esperas tú Mariñela,mariñela, Qué puede haber de más ardor boga! Vino y humor, ven a gozar mariñela. ¡Viva!, ¡viva!, ¡viva! ¡Gloria a los dos!. 27 28 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI CABALLO PRIETO AZABACHE CANCIÓN CANCIÓN MIXTECA Caballo prieto azabache, lo que tu hiciste conmigo como olvidarte te debo la vida. caballo amigo no se me olvida. Cuando iban a fusilarme, No pude salvar la tuya, las fuerzas leales de Pancho Villa. y hoy la amargura me hace llorar, Fue aquella noche nublada, por eso prie...to a..za...bache, una avanzada me sorprendioooo. no he de olvidarte nunca jamás. Y tras de ser desarmado, Qué estoy lejos del suelo donde he nacido Inmensa nostalgia invadir mi pensamiento Al verme tan solo y triste cual hoja el viento Quisiera llorar, quisiera morir de sentimiento Oh! Tierra del Sol suspiro por verte fui condenado al paredón. Ahora que lejos yo vivo sin luz sin amor Y al verme tan solo y triste cual hoja el viento Ya cuando estaba en capilla, le dijo villa a su asistente, Quisiera llorar, quisiera morir de sentimiento me apartas ese caballo Qué estoy lejos del suelo donde he nacido por educado y por obediente. Sabia que no me escapaba, Inmensa nostalgia invadir mi pensamiento solo pensaba en mi salvación, Y...tu mi prie...to..a..za..bache Al verme tan solo y triste cual hoja el viento tambien pensabas igual que yo. Quisiera llorar, quisiera morir de sentimiento Recuerdo que me dijeron pide un deseo pa' justiciarte yo quiero ser fusilado en mi caballo prieto azabache. Y cuando en ti me montaron y prepararon, la ejecucución, mi...voz...de man...do..es..peraste te abalanzaste contra el pelotón. con tres balazos de mauser, corriste azabache, salvando mi vida, 29 30 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI EDARI GOXOA EDERRA ZAREALA Jaunak, (porrusalda) hau bai edari goxoa! oilanda zalea. Ai mutil hanka luze txotxo armario! (bis) Ederra zareala Arimen iratzargarri! Gantzontzilo kordela pentsetan badozu, (bis) Egin dezagun bernatik dario. espilu faltso horrek azken tragoa Ole moreno! engainetan zaitu. atea itxi aurretik. bernatik dario. Ole moreno! Ai mutil hanka luze Engainetan zaitu. Haserre joan zaizkigu emazteak, txotxo armario! Ederra zareala beren izenak madarikatzen azkena egin pentsetan badozu. dezagun mutilak abisua jo aurretik. Mundura sufritzeko ez ginen jaio ezta Eder-ederra baino gutarrak jagoteko topa egin dezagun hobozu komuna (bis) agudo infernua gure zain dago! ederrak kendu leizu buruko zentzuna. Mundura… Ole moreno! Buruko zentzuna. Eder-ederra baino hobozu komuna. Agure buru zuri oilanda zalea, (bis) nok irekatsi deutsu gurera bidea? Ole moreno! Gurera bidea. Agure buru zuri 31 32 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI EDURRA EGUNDA SANTI MAMIÑA Edurra mara mara-ari da, zuri tu du Egun da Santimamiña mendia, arditxo azkar tu dira o-o-o-tzez, benetan egun samiña. txa-bol, txa-bol, zarrean, Goiko zeruak gorde dezala u….u ….u….uuuu….u….u….u..u..u…. luzaro neure arima. Edurra mara mara-ari da, zuri tu du mendia, arditxo azkar tu dira o-o-o-tzez, txa-bol, txa-bol, zarrean, Errekaldean lizarra, u….u ….u..uuuu….u….u….u..u..u…. hari begira izarra. Edurra mara mara-ari da, zuri tu du Euskara salbo ikusi arte mendia, arditxo azkar tu dira o-o-o-tzez, ez dut kenduko bizarra. txa-bol, txa-bol, zarrean Egun da Santimamiña… Zu, neska bizar gabeko, egizu promes betiko bizarra mozten dauen gizonik ez dozula inoiz maiteko. Egun da Santimamiña… Gau ta egun nago izarrik inon ete dan izarrik, Euskal Herria askatu arte ez dot kenduko bizarrik. Egun da Santimamiña… 33 34 II. BAKIO KANTARI EL ALTO LOITI II. BAKIO KANTARI EL MENÚ MENÚ Muchas nieves han caído sobre tu cuerpo en el puerto Lo que voy a relatar son hechos que sucedieron y cada copo me ha dicho que estás vivo y que no has muerto por el año 37 y no lejos de mi pueblo Tenemos pavo asao, …, con ensalada, Buen menú, buen menú, buen menú, señor. Camarero, señor, camarero, señor. ¿Qué hay para hoy? Señor, un buen menú. Frito de espinacas, berenjenas fritas, habichuelas, frijoles y las estrellas que había en el día de tu entierro Mi padre aún era un muete iba un día con mi abuelo son testigos de tu historia, historia que seguiremos a vender sal en Sangüesa, ese era su sustento Solomillo asado con patatas fritas, y tortilla al ron. (Bis) Sesos huecos, hígado, liebre, chateaubriand. (Bis) Crema, tocino de cielo, mazapán, natilla, hojaldre, franchipán, Al llegar al alto Loiti lamentos de muerte oyeron tirado entre unas ollagas malherido a un hombre vieron Si subes al alto Loiti y miras al Pirineo Sopa de albondiguillas, verás las nieves que fueron testigo de lo que cuento caldo de tortuga, sopa húngara, Flan de avellanas, frutas, queso roquefort y también gruyere. (Bis) consomé de almejas, gran cocido parisién, huevos al graten. (Bis) Lo taparon con su manta y algo de beber le dieron Y después, (Bis), buen helao, (Bis), y café, (Bis) Buen provecho le haga a usted. Tenemos pollo asao, porqué le habían herido, al oído le dijeron Buen provecho le haga a usted. asao, asao, asao, con ensalada, Buen menú, buen menú, Por ser un republicano por la noche me prendieron buen menú señor. (Bis) con cuerda ataron mis manos y a matar me condujeron Frescos calamares, pescadilla frita, salmonetes, barbos, Bacalao a la vizcaína, atún, besugo, almejas, No me ayudéis les decía, no me ayudéis que me muero truchas, sábalo, langosta a la americana, y los que aquí me han traído os podrían matar luego y faisán relleno, pavo asao, ... Pavo asao, …, con ensalada, Para agradecer su ayuda les dio un cinturón de cuero Buen menú, buen menú, buen menú, señor. allí moría aquel hombre y aún brillaban los luceros 35 36 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI EL POLVORETE Ya verás paloma que no hay gavilán EL REY ya verás paloma que no hay gavilán La,la-lá, la-la-la-la-la-la-la-lalalalalalalala lá-la-la-lá-la-la-la ya verás paloma que no hay gavilán Yo sé bien que estoy afuera que a ti te coma. pero el día en que yo me muera sé que tendrás que llorar lála-lalálalalalalalalalalala (llorar y llorar, llorar y llorar) La,la-lá, la-la-la-la-la-la-la-lalalalalalalala dirás que no me quisiste lá-la-la-lá-la-la-la pero vas a estar muy triste lála-lalálalalalalalalalalala y así te vas a quedar Quién pudiera tener la dicha que tiene el gallo Con dinero y sin dinero el gallo sube echa su polvorete, hago siempre lo que quiero racatapun chin chin y se sacude y mi palabra es la ley Quién pudiera tener la dicha que tiene el gallo no tengo trono ni reina ni nadie que me comprenda el gallo sube echa su polvorete, pero sigo siendo el rey racatapun chin chin y se sacude Ya verás paloma que no hay gavilán Una piedra en el camino ya verás paloma que no hay gavilán ya verás paloma que no hay gavilán me enseño que mi destino era rodar y rodar que a ti te coma. (rodar y rodar, rodar y rodar) Ya verás paloma que no hay gavilán después me dijo un arrielo ya verás paloma que no hay gavilán que no hay que llegar primero ya verás paloma que no hay gavilán sino hay que saber llegar que a ti te coma. Con dinero y sin dinero Quien pudiera ser el gallo, quien pudiera ser. hago siempre lo que quiero y mi palabra es la ley Ya verás paloma que no hay gavilán no tengo trono ni reina ya verás paloma que no hay gavilán ni nadie que me comprenda ya verás paloma que no hay gavilán pero sigo siendo el rey que a ti te coma. 37 38 II. BAKIO KANTARI EN EL POZO II. BAKIO KANTARI EN MI VIEJO SAN JUAN Me cago en los capataces, En el pozo María Luisa, tranlaralará, tranlará. (BIS) San Juan….. tranlaralará, tranlará. (BIS) Accionistas y esquiroles, En mi viejo San Juan cuantos sueños murieron cuatro mineros. Mira, mira Maruxina mira, forjé en mis noches de infancia Mira, mira Maruxina mira, mira cómo vengo yo. (BIS) mi primera ilusión y mis cuitas de amor son recuerdos del alma mira cómo vengo yo. (BIS) Me cago en la mona “arkia” Una tarde partí hacia extraña nación Traigo la camisa roja tranlaralará, tranlará. (BIS) pues lo quiso el destino, tranlaralará, tranlará. (BIS) En el flipe y le decía pero mi corazón se quedó junto al mar de sangre de un compañero. Mira, mira Maruxina, mira, en mi viejo San Juan Mira, mira Maruxina mira, mira cómo vengo yo. (BIS) adiós borinquen querido adiós mi diosa del mar mira cómo vengo yo. (BIS) Y al pozo Maria Luisa, adiós, pero un dia volveré Traigo la cabeza rota, tranlaralará, tranlará (BIS) a buscar mi querer a soñar otra vez tranlaralará, tranlará. (BIS) Que baje su puta madre, en mi viejo San Juan. que me la rompió un barreno. Mira, mira Maruxina, mira, Mi cabello blanqueó, ya mi vida se va Mira, mira Maruxina mirai, mira cómo vengo yo. (BIS) ya la muerte me llama y no quiero morir alejado de ti mirai cómo vengo yo. (BIS) Puerto rico del alma Santa Bárbara bendita, Adios borinquen querido tranlaralará, tranlará. (BIS) adiós mi diosa del mar Patrona de los mineros. adiós, pero un dia volveré Mirad, mirad Maruxina mirad, a buscar mi querer a soñar otra vez mira cómo vengo yo. (BIS) en mi viejo San Juan, San Juan Mañana son los entierros, tranlaralará, tranlará. (BIS) de los pobres compañeros, Mira, mira Maruxina mira, mira cómo vengo yo. (BIS) 39 40 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI ENE QUE RISAS HISEMOS EPERRAK Ene que risas hisemos al pasar por la Sendeja eperrak badituzü nik desiratzen nizün ezkuntzia zurekin bena ene aitak eztü entzün nahi hori. (bis) bere bi hegalak chalos y todo nos hiso desde el balcón una vieja bai eta bürün gainin ene que risas hisemos al pasar por la Sendeja kokarda eijer bat zure aitak zer lüke eni erraiteko ala enitzaio aski zük ere balinbazünü gaztetasün eijer bat chalos y todo nos hiso desde el balcón una vieja haren ofizioko neskatilen gogatzeko lalalalala aaah, lalalalala aaah, lalalalala aaah ala zü soberaxe bilo holli pollit bat. (bis) zitzaio enetako printzerik ez ahal da lalalalalalalalalala trin-trin-trin-trin amorosak behar lüke A la jota Machín que eres un galopín orai zuenganako. (bis) izan lotsa gabe que por no trabajar te has metido aguasil gaiaz ebiltia ez üken herabe y a las pobres aldeanas no las dejas vivir egünaz ebiltia desohore leike que les quitas los cuartos pa beber txakolín. txoriak ere oro haier soz dirade. (bis) La la la………………………………….. Repetir todo y.. ebili izan nüzü gaiaz eta beti Vi-va-Bil-bao eia! atzamanen nianez lili eijer hori azkenian atzaman düt oi! bena tristeki lümarik eijerrena beitzaio erori. (bis) mündian ez da nihur penarik gabe bizi nik ere badit aski hoitan segurki 41 42 II. BAKIO KANTARI ERRIBERA II. BAKIO KANTARI EUSKAL HERRIAN EUSKARAZ pazientzia erre aurretik behar duguna. Ez al dakizu euskara dela Erribera, Erribera, euskaldun egiten gaituena? Euskal Herrian euskaraz nahi dugu hitz eta jolas zure landen zabalera ortzi muga den hartan lan eta bizi euskaraz eta hortara goaz. mugatzen da. Zer Euskal Herri litzake bere Ba da garaia Zure lur emankorretan hizkuntza ere galtzen duena? noizbait dezagun isurtzen diren asmoak Ez al dakizu euskara dela guda hori gal edo irabaz. euskaldun egiten gaituena? gogotsu hartuko al ditu Zabal bideak eta aireak lur gozoak. gure hizkuntzak har dezan arnas. Zure gaztelu zaharrek Ba da garaia gorderik duten antzina noizbait dezagun hats tristetan mintzo da guda hori gal edo irabaz. haren mina. Horma zahar arraituetan Euskal Herrian euskaraz txoriak dira kantatzen hitz egiterik ez ba da mendetako lo geldia bota dezagun demokrazia txerri askara. salatzen. Geure arima hiltzen uzteko bezain odolgalduak ez gara. Nafarroa anai zaharra kondairaren lehen sustarra Hizkuntza gabe esaidazue bego higan arbasoen nola irtengo naizen plazara? amets hura. Geure arima hiltzen usteko bezain odolgalduak ez gara. Euskal Herri euskalduna irabazteko eguna 43 44 II. BAKIO KANTARI EZ, EZ DUT NAHI Libre loturetik, II. BAKIO KANTARI FESTARA Basurdearen giza Ez, ez dut nahi Hortzak estuturik ez, ez, ez, Festara! Festara! Festara! Festarik behar bada ez, holako zibilizaziorik. Ez, ez dut nahi… bego Donostia, bai bai betikoa du fama Kaiolaren adarrak ondo merezia. (Bis) ditugu alboan Bestetan ez bezela, eskuindarrek eskua hemen gazteria, beti zabaldu justuan. amaren sabeletik Zigor indarren menpe, dator ikasia. (Bis) tiroak gogoan, Turanla… horrela bizitzerik ez dago munduan. Ez, ez dut nahi... Poliziak nun nahitik zerbait egitean pentsatu arazi nahi makilen artean. Iduri gu gerala kaiola batean jarritako txoriak fusilen menpean. Ez, ez dut nahi... Horregatik ez dut nahi Gizonen kutsurik Zibilizazioaren Sasi jaungoikorik Libre nahi dut bihotzez, 45 46 II. BAKIO KANTARI FESTARIK FESTA norekin hasi zeran II. BAKIO KANTARI GALDETZEN hartu-emanetan? Nahiz gauza asko Hau da egia, Gauari nahi nioke ezagutu munduan, ziur zaude horretan, galdetu zergaitik ez dituen bada zertxobait ta bihurtu leike ene penak egunaren hartu nahi dut kontuan. maitasuna penetan. argia bezala aienatzen. Ez dakit nola Izarrei nahi nieke esplikatu kantuan, Konplikazio galdetu zergaitik ez duten neskatxa bat dut ainitz bada gurekin, ene bihotza gauaren hemen nere onduan. bizitza honi iluna bezala alaitzen. ezin diogu alde egin, Haizeari nahi nioke Gure bizitza nere aukera galdetu zergaitik maitearen juerga eta parranda, ez bazaizu atsegin laztanak pago hosto igarrak gero egunez gure artekoa bezala ekartzen. lo egiten dugu etzanda, beharko da desegin. Euriari nahi nioke horren errudun galdetu zergaitik ez duen etsaien bat izan da, Festarik festa... ene egarria zelai lehorrarena gu nun gabiltzan, beza la asetzen. seguru, bera han da. Etsaiari nahi nioke galdetu zergaitik ez duen Festarik festa herriaren garraisia indarkeri lan egin behar gauero, ankerraren ordez aditu nahi. festarik festa Ooooo! hor nabil ni egunero, Ooooo! gure etsaia Ooooo! benetan dago ero, zigortzen gaitu inoiz huts egin ezkero. Aizu neskatxa ba al dakizu benetan 47 48 II. BAKIO KANTARI GOGOAREN BAITAN II. BAKIO KANTARI GOIZEKO IZARA Hitzaren jokoan, itxura emanez, Erabaki nuen, tinko ta fermuki, Gorde nahiko nuke dena. Goizeko izara guztiz argia Ez zitzaidala gertatuko, Biluzia nauzu izan zarelako, Orbanik gabe ikusten da Maitasun saretan ez nintzela berriz Egoera hunen sormaena. con boca cerrada Uste gabean eroriko. garbi iya gu a.. da… §§§§§ Bi begi izpitxu, irripar ezti bat a-gur mai-ti-a a-gur a-gur mai-ti-a mai-ti-a a-gur a-gur mai-ti-a a-gur Izan dira nere galtzaile, Zu hor zaude, dantzan, jauzitan, a- gur a-gur betiko agur Geroztik hor nabil arantzetan dantzan, Zer debru bada pasatzen zait betiko agur betiko agur Ezinezko amets sortzaile. gogoaren baitan.(bis) a-gur mai-ti-a a-gur a-gur mai-ti-a §§§§§ Pasatzen zait gogoaren baitan (bis) mai-ti-a a-gur a-gur mai-ti-a a-gur Urresko txanpon bat eman gogo nuke a- gur a-gur betiko agur Sorgin bat bilaka banedi, betiko agur Ezina egikor aldatzeko aina Gezurra bihurtzeko egi. Zer den ona edo zer ote den txarra Jakin beharko nukelarik Sumendi gainean erretzen ari naiz Ba al dago irtenbiderik ? §§§§§ Zu hor zaude, dantzan, jauzitan, Zer debru bada pasatzen zait gogoaren baitan. §§§§§ Geroak zer dakar, ez dut pentsatu nahi, Uneak nahi ditut bizi. Lau egun dira ta bi omen lanotsu Galtzera ez ditut nahi utzi. 49 50 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI GOIZIAN ARGI HASTIAN GRANDOLA VILA VILA MORENA Goizian argi hastian, Grândola, vila morena ene leiho-hegian Terra da fraternidade txori bat pausatzen da eta O povo é quem mais ordena goratik hasten kantan. Dentro de ti, ó cidade Txori eijera, hain alegera, Dentro de ti, ó cidade entzuten haidanian, O povo é quem mais ordena ene bihotzeko tristura Terra da fraternidade laister duak aidian. Grândola, vila morena Ene txoririk maitena, Em cada esquina, um amigo zertaz jin hiz ni gana Em cada rosto, igualdade Grândola, vila morena Iratzarrazi nialarik Terra da fraternidade ametsik eijerrena. Jinik hain goizik, uste hiena Terra da fraternidade baniala hanitx pena? Grândola, vila morena Em cada rosto, igualdade Ez, ez, habil kontsolatzera O povo é quem mais ordena malerusago dena. À sombra duma azinheira Que já não sabia a idade Jurei ter por companheira Grândola, a tua vontade Grândola a tua vontade Jurei ter por companheira À sombra duma azinheira Que já não sabia a idade 51 52 II. BAKIO KANTARI GREZIAKO ITXASONTZIA II. BAKIO KANTARI GURE ESKU DAGO Itxaso gaindi ikusten baduzu Kanta zaharrak dioen bezala, gure gogoa daraman ontzia ura bere bidean doa. etzazu pentsa galduta doanik, Goi mendietako ur xirripa Argitzen baitu goizeko eguzkiak. kanpo emariz ibaitu da. Rosa, Arane, Omar, Izaro, Maddi, Carlos, Antoine... Har dezagun bidea, ……… Hiritar desberdinak Hainbeste amets, negar ta desio Mugarik ez jarri urei. ez du ekaitzak ondora botako, Utzi libre beheratzen, salbatuko da goizeko ontzia, milaka urtez egin legez. ametsak ditu biltzen: etorkin, arrantzale, langabetu, ikasle, nekazari, langile, kaiaren bila hegaka joateko. musikari, idazle, Guk ez dugu aldarri egiteko erretiratu, umeeeeee. heroi edo konkistarik. Arraun berriek eramango dute Borondateak elkartzen gaitu, Bide zaharretik askatasunera, herri izan nahiak. Garazi, Jabier, Bittore, Lur, Amaia, Gloria, Mamadu... Oihal zuriek haizea bildurik, Gure arnasa biltzen den batera. Hormak eta harresiak Har dezagun bidea… (bis) ez ditugu maite, Ez du ekaitzak ondora botako, elkarrekin bizi nahi dugu, soilik. Salbatuko da goizeko ontzia. Ez dugu beste inor Hormak eta …(bis) mendean hartu nahi, etorkizuna hautatu, ez besterik. (bis) Har dezagun bidea, gure esku dago ta. Milaka lagun oinez, eskutik oratuta. Jende zoriontsua, herri libre batean. Herri libre bateannnnnnn! 53 54 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI HABANERA itsasontzia astiro HABANERA DIVINA DIVINA kaiatik ari da urruntzen. Berriro itzuliko balitz Antillak zintzilik daude Me tienes, habanera de mi vida, iragan denbora arrotza argazkien paretetan con el alma como nunca imaginara; berdin kontsumi nezake karta bat idatziko dut me pones, con tu eco primoroso, banilla gozo artean, norbaitek erantzun dezan. soñando con la tierra idolatrada. itsaso urrun batetan Te canto, habanera prodigiosa, irudimena galdurik Tabako, ron ta kanelaz con el alma llena de bellos amores, udaberriko euritan girotutako arratsetan te canto, habanera de mi vida, larrosak pizten ikusiz. algarak entzuten ziren vibrando en mis saludos los corazones. Habanako putetxetan, Habanera, habanera divina, Osaba komertzianterik abanikodun mulatak Habanera, canto del corazón. ez nuen izan Habanan, gauari haize egiten Ay, mi Cuba, tierra del alma mía, pianorik ez zegoen musiken aide nagiek Ay, mi Cuba, tierra de mi canción. bizi nintzen etxe hartan, odola erretzen zuten. Eres canto donde se arroba el alma, neskatxen puntilla fiñak Eres, Cuba, dueña de mi pasión. udako arratsaldetan, Jaio giñen, bizi gera Habanera, habanera divina, errosario santua ez dugu ezer eskatzen eres canto de Cuba, sueño del corazón neguko gela hotzean. itsasontzia astiro kaiatik ari da urruntzen. Ezpainek gordetzen dute Antillak zintzilik daude ezpain bustien gustoa argazkien paretetan desiozko hotzikaran karta bat idatziko dut etsipenaren tamalez, norbaitek erantzun dezan. gaua zelatan dakusat kontzientzia bilutsik badoaz orduz geldiak gogorapenen hegalez. Jaio giñen, bizi gera ez dugu ezer eskatzen 55 56 II. BAKIO KANTARI HAMAIKA LEHOI BORROKAN BORROKAN II. BAKIO KANTARI HEMEN GAUDE maite genituen…….(bis) Aurrera Athletic…. Arkuaren itzalean Agian hasieran bertan ekibokatu ginen Hamaika lehoi borrokan munduraaa euskaldun sortzean. Zintzoki ohiuz gartuaz eta gero, gero ez genuen iraultzaren borrokatik Armailak sutan. apartatzeeen, apartatzen jakin Herria dugu harrobi Odola zuri ta gorri esna-kantu bat abestu genion Euskal Herria aberri sehaska hutsari, San Mames kabi. eta goiz batez El Puertoko gartzelan, esnatu ginen Aurrera Athletic! Inolaz ez etsi! maite genituen gauzengatik erori ginen preso, Ausarki lehia hadi! Ta kiroltasunez irabazi! baina gure maitasuna oraindik ez dago preso Aupa Athletic Gogor eutsi! zorionez edo zorigaitzez, gora euskal gaztedi anitz ekibokatu Zuri gorri! ekarriii, ekarri gintuzten Gora Bilbo! deserriko azken ipurdi hontan Gora Euskadi! bizi edo hiltzera. Aupa Athletic! eta bizi, hestu, ia mirari, gainbizi gara Katredaleko orroa Zaharretik berrira doa eta bizitzaaa ez da guretzat Etsaiak kikil du bitza zelai berria egundo izango, Hamaika lehoien grinaz, lehen zen bezalakoa mila zalen hats biziak harrezkero Betiko filosofiaz Tinko eutsiaz 57 58 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI IBILIKO GERA IKUSTEN DUZU GOIZEAN Eguzkien argia, Piarres ene semea nahiz oraino gaztea da mutiko bat ernea. Goizean goizik bazken erdira Ikusten duzu goizean argia hasten denean menditto baten gainean Leihopetik sartzian, Poz eta alaitasunez Esnatutzen gera. badarama artaldea segituz nere bidea etxe ttipitto aintzin xuri bat nola baitu egitea ez du galduko etxea. lau haitzondoren erdian xakur xuri bat atean iturriño bat aldean han bizi naiz ni bakean. Ene alaba Kattalin bere hameka urtekin ongi doa amarekin. Begiak ditu amak bezala Txoriek abestiekin Alaitutako eguna, Nahiz ez den gaztelua maite dut nik sorlekua aiten aitek hautatua. Etxetik kanpo zait iduritzen nonbeit naizela galdua nola han bainaiz sortua Gizonen gorrotoakin Hondatuko da eguna. zeru-zola bezin urdin uste dut denborarekin oraiko itxurarekin andre on bat dion egin. han utziko dut mundua galtzen ez badut zentzua. Ibiliko gera Etxean ditut nereak akilo, haitzur, goldeak uztarri eta hedeak. Iazko bihiez ditut oraino zoko guziak beteak. Nola igaro urteak emaiten badu bertzeak ez gaitu hilen goseak. Alkarri kalte eginaz Uztez la(g)unik haundirenak aurrez ondo hitz eginaz. Batzuen izerdiekin Ez dugu behar lurrean ongi bizirik etxean utzi laguna gosean. Ez du beharrak sekulan jotzen gure etxeko atean non ez duen mahainean Besteak diru eginaz, Landako hirur behiak esnez hanpatu ditiak ahatxe eta ergiak. Bi idi handi kopeta-zuri bizkar-beltz, adar-handiak zikiro, bildots guriak ahuntzak eta ardiak nereak dire guziak. Egia esan dutena Giltzapera emanaz. oturuntza ordu denean leku bat gure aldean. Ene andrea, Maria ez da andre bat handia Gauza hoiek ikusteko Nolaz esnatzen gera. Ez da munduan gizonik erregerik ez printzerik ni bezein urusa denik. Badut andrea, badut semea badut alaba ere nik osasun ona batetik ontasun aski bertzetik zer behar dut gehiago nik? Gauza hoiek egiteko Nola jaikitzen gera. Txoriek alaitutako bainan emazte garbia. Irri batentzat badut etxean nik behar dudan guzia galdegiten dut grazia dudan bezala hasia akabatzeko bizia. Eguna hondatzeko Goizean hasiz lanean arratsa heldu denean nagusi naiz mahainean. Giristino bat ona dut hartu nik emaztea hartzean ez du mehe egunean sartuko uste gabean xingar hezurrik eltzean. Hobe genduke ez esnatu Ta bertan geldi lotan. Ibiliko............. 59 60 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI ITURINGO AROTZA Santuek zurekin. IXIL IXILIK Ituringo arotza, Kobrezko Santurikan Erramun Joakin, inon bazarete, haserre omen zaude egoten al zarete arrantzaliak beti joateko urrutira. zeren degun jakin. hemendik aparte; Zergaitik (5 aldiz) negar egin? Santuek ez laitekez baldin arotz horiek fiatu zurekin jakiten badute, San Kritobal urtuta joaliak egiteko Hiru alabak dauzkat ezkondu gaberik. joaliak egin. urtuko zaituzte. Laugarrena semea lxil ixilik dago, kaia barrenian ontzi txuri polit bat uraren gainean. (bis) Goizeko ordu bietan esnatutzen gera Zeruan izarrak dagoz itsaso aldetik. Arrantzalia naiz ta Ez daukat dirurik Kapote zarrakin Arotzak erran dio Konejua dirudi bere andreari: Bere bizarrarekin Urtu behar dinagu, Zergatik…….. ekarran santu hori! Gizona nora zoaz, bekatu da hori! Etzionagu erranen sekula nihori. Ituringo garaile Ramuntxo Joakin haserre omen zira zeren dudan jakin. Konfesa zaitez ongi erretoarekin; ez dute zer fidatu 61 62 II. BAKIO KANTARI JOHN ZAHARRA II. BAKIO KANTARI KRIOLINAK kriolinari aizen beti pusaka, Etxerako ordua oi zer dun anka: Etxerako ordua iritsi zaigu John zaharra Bertsuak nahi ditut orain atera, plazerak hautsi nadin zalapartaka, iritsi zaigu John Zaharra kanta zagun azkena isilik banindago banuke pena, kopeta joka Kanta zagun azkena alaitzeko gure bidea baina neke da! karrosan ez zitaike hola enbarka. alaitzeko gure bidea kriolinez besterik solasik ez da, Zenbat kanta, zenbat hitz hauxe da besta Lehen mintzatzen ginen gu alkarrekin, satanek etzezaken hobeki pentsa. artoz ezin asea zela gurekin, Lagunak lagun truke bazen zer egin, Biharko ere zerbait Hamalau berga oihal ez da itsusi, orai andreak denak kriolinekin utzi beharko genuke kriolina batentzat ez dela aski, alabak berdin! ez gaituk gaizki; nola hari zaizkigun nork diro jakin. Etxerako ordua moda berri lehenik nork du ikasi, iritsi zaigu John zahara egiten hasi, kanta zagun azkena paga nezake ongi nor den banaki. alaitzeko gure bidea Batzuek aise eta, bertzeak nekez, Gure emaztetxuak bazterrak bete dire, bai, kriolinez lo hartuta leudeke gauza ederrez! ai zer gau goxua kupela bezain zabal dire beherez, ezkonduta bagendeuke konkorrak gainez! gorde behar litaizke jenden ahalgez. Etxerako ordua iritsi zaigu John zaharra Iragan egun batez, zen komedia, kanta zaigun azkena plaza baten gainian ikusgarria, alaitzeko gure bidea hango irria, andre bat zen karrosan joan nahia, Etzaitez hasi orain ezin abia! maitasunaren eske karrosan etziron sar gibel aldia. ilargiaren lagun zeruraino joan gintezke Postil ilunak kaskoina, juramentuka, 63 64 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI LA GOLONDRINA LA GUERRA CRUEL Oh Johnny Oh Johnny U.. U-U-U… U-U.. U-U-U…. La guerra ha empezado porque me haces sufrir A donde irá veloz y fatigada y Johnny ha de luchar tu eres mi camino la golondrina que de aquí se va quisiera a su lado mi mundo eres tú. tal vez mañana se hallará extraviada mis días pasar. buscando abrigo y no lo encontrará Quisiera expresarte junto-a mi lecho la pondré en su nido mi inmenso amor por tí en donde pueda la estación pasar Quisiera seguirte déjame acompañarte también yo estoy en la región perdida también mi corazón si mi amor, si. oh cielo santo y sin poder volar déjame acompañarte mansión de amor pequeño paraiso no mi amor, no. la golondrina tienen su nidaal hoy va a partir hacia extrañas regiones y nadie sabe si un dia volverá Mañana es domingo junto a mi lecho la pondré en su nido pasado has de partir en donde pueda la estación pasar nuestra patria te llama también yo estoy en la región perdida y tu debes ir oh cielo santoy sin poder volar la patria te llama también mi corazón déjame acompañarte no mi amor, no. Me ocultaré el pelo de hombre vestiré y como un compañero a tu lado iré seré un compañero y nadie lo sabrá seguiré tu sendero como uno más. 65 66 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI MAITASUN HITZAK LILI BAT IKUSI DUT Berak maite ninduen Lili bat ikusi dut Nik bera ere bai baratze batean Oraindik oroitzen naiz desiratzen nahi nuke Bere begietaz nere sahetzean Oraindik oroitzen naiz lorea ez du galtzen Zuhaitz lore artean udan ez neguan Berak esaten zizkidan haren parerik ez da Maitasun hitz politak bertze bat munduan Maitasun hitzak, umil ta xamurrak Deliberatu nuen gau batez joaitea, Besterik etzekien, hain gaztea zan lili arraro haren Oraindik ametsak, bizi zituan eskura hartzea Hiru gauza bakarrik zekizkin esaten ez bainuen pentsatzen Aintzinako ipuin xarmangarriak beiratzen zutela, Maitasun istori, poeten abesti gau hartan uste nuen Besterik etzekin, hain gaztea zen Etzuen mundua, gaiztoa ikusten han galtzen nintzela Egunak joan ta gero Etsenplu bat nahi dut Nabaritzen dudanian eman guzieri Bakardade haundi bat eta partikularki Neure bihotzean jende gazteari; Oraindik oroitzen naiz gauaz ibiltzen dena Zuhaitz ore artean ez da zuhur ari; Berak esaten zizkidan ni begiraturen naiz Maitasun hitz politak. ezkerrak jaunari. 67 68 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI MAITE MAITIA NUN ZIRA? Lejos de aquel instante, lejos de aquel lugar Maitia, nun zira? Nik ez zaitut ikusten, al corazón amante siento resucitar ez berririk jakiten, vuelvo tu imagen bella en mi memoria a ver nurat galdu zira? como un temblor de estrella muerta al amanecer. Hainbat kanbiatu da Maite yo no te olvido zure deseinua. y nunca nunca te he de olvidar Hitz eman zinerautan aunque de mi te alejen ez behin, bai berritan, leguas y leguas de tierra y mar. enia zinela! Maite si un dia sabes Hainbat kanbiatu da... que he muerto ausente de tu querer del sueño de la muerte para adorarte despertaré 69 70 II. BAKIO KANTARI MAITIAK GALDE EGIN ZAUTAN ( moldatua) Premu, premu nintzela bainan II. BAKIO KANTARI MARINA Etxerik ez, etxerik ez! Marina, Marina, Marina, Maitiak galde egin zautan Maitiak galdegin zautan, poltsa banuenez (berriz) bihotzez maite zaitut, euskara nekienetz (Bis) jakin banekiela baina, Poltsa, poltsa banuela bainan zoratzen bainauzu zuk. hitz egin ez, hitz egin ez. Dirurik ez, dirurik ez! Maitiak galde egin zautan Maitiak galdegin zautan lanean nakienez irrifarre eder horrekin Nik maite zintudan lotsa banuenetz (Bis) Lanean, lanean nakiela bainan lotsa, horixe banuela baina, Gogorik ez, gogorik ez! beharrik ez, beharrik ez. Gaixoa hil behar dugu Euskaraz egin dezagun guk biok gosez (berriz) denok gogo betez (Bis) Gosez, gosez ez naski bainan, gure hizkuntza badela eta Elkar maitez, elkar maitez zinez eder, zinez eder. gaur maitatzen zaitut, ta ziur ere, Marina, bihar maiteko zaitut. (Bis) Marina, Marina, Marina, maiatzeko krabelina, inguruko nesken artean zu zaitugu erregina. Nik maite zintudan (...) Laztana mintza gaitezen biok maitasunez (Bis) ta euskaaaraz egiten badugu askoz hobe, askoz hobe. ----------------------------------------------------------------------------------- Maitiak galdegin zautan, polit nintzanez (berriz) Polit, polit nintzela bainan Larrua beltz, larrua beltz! Maitiak galdegin zautan, premu nintzanez (berriz) 71 72 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI MARINERITO MARINERITO MATALAZ Marinero sube al palo dolü gabe dolü gabe, Y divisa el ancho mar hiltzen niz, Considera si es posible bizia xiberuarentako Que nos sorprenda en altamar emaiten baitut. La tempestad. (Bis) agian, agian, egün batez jeikiko dira Cuánto más vale sufrir egiazko xiberrutarrak, Cuánto más vale llorar egiazko euskaldunak, Hay que ser marinerito tirano arrotzen hiltzeko, Navegar por altamar egiazko euskaldunak, Siempre te hallo descontento tirano arrotzen hiltzeko. Siempre estás de mal humor Cualquier cosa te incomoda ¿Qué sabes tú, qué sabes tú lo que es amor? (Bis) 73 74 II. BAKIO KANTARI MENDIAN GORA II. BAKIO KANTARI baina badira mila motibo MERI ELI Un marino a puerto llegó por su mal kantatzeko alai. Tralalá tralalá tralalá lala Por defenderse del temporal Mendian gora haritza Bestela datozen penai Trala trala tralalá Entró en un taberna ahuntzak haitzean dabiltza ez diet surik bota nahi Tralalá tralalá tralalá lala y vio que la galerna itsasoaren arimak dakar ni hiltzen naizen gauean behintzat Trala trala de agua salada no le mareo ur gainean bitsa. egizue lo lasai (Bis) y la del vino a pique le echó Kantatu nahi dut bizitza Quisiera caerme dentro de un tonel usteltzen ez bazait hitza Sin que el vinillo se salga de él Sal tabernera sal salada mundua dantzan jarriko nuke En él me zambullo y lleno el bandullo Que te venimos a rondar Jainkoa banintza (Bis) Pues sin descanso yo soplaré Eres viudita y consolada Y al fin sin gota lo dejaré Ay! Otra vez te casarás Euskal Herriko tristura Si no me quieres eso es distinto soineko beltzen joskura Es mi ilusión una casuela Guarda tu tierno corazón txori negartiz bete da eta De bacalao hecho al pil-pil Y a cambio da tu vino tinto umorez hustu da. A condisión que pa’animarle En un enorme garrafón Emaidazue freskura Te den aparte txakoli ura eskutik eskura A la merluza siendo de ansuelo, izarren salda urdina edanda también le tengo yo afisión bizi naiz gustora (Bis) Mas si te dan esa de arrastre, ya no es merlusa que es tablón Txurrinpli txurrinpleira txurrinpli txurrinplón Sólo con esos tragos la vida paso yo Txurrinpli txurrinpleira txurrinpli txurrinplón Txurrinpli txurrinpleira txurrinpli txurrinplón Euskal Herriko poeta kanposantuko tronpeta El vino es la alegría de mi corazón Me casaré contigo con una condisión hil kanpaiari tiraka eta hutsari kolpeka. Argitu ezak kopeta penak euretzat gordeta Txurrinpli txurrinpleira txurrinpli txurrinplón Tralalá tralalá tralalá lala Que siempre tengas lleno de vino el porrón Tralalá tralalá tralalá lala Trala trala tralalá Trala tralala goizero sortuz bizitza ere hortxe zegok eta (Bis) Mundua ez da beti jai iñoiz tristea ere bai 75 Tralalá tralalá tralalá lala Tralalá tralalá tralalá lala Trala trala tralalá Trala trala tralalá Tralalá tralalá tralalá lala Tralalá tralalá tralalá lala Trala trala Trala tralala 76 II. BAKIO KANTARI MI CHUNGUITO Porque es bravo como el caimán II. BAKIO KANTARI NABUCCO Y sensible como el bambú Mi chunguito se llama Juan Pa’las hembras tiene mi Juan Se alimenta de ajonjolí Va, pensiero, dorate sull'ali. Va, ti posa sui clivi, sui colli, Es más dulce que el mazapán Qué tiene mi juan??? Y ha nacido en camajuanín ove olezzano tepide e Molli l'Aure Dolci del Suolo natal! Porque es bravo como el caimán La varita de la virtud Del Giordano Le Rive saluta, Y sensible como el bambú di Sionne Le Torri atterrate. Pa’las hembras tiene mi Juan O mia Patria, sì bella e perduta! La varita de la virtud o membranza sì Cara e fatal! Ay! Mi chunguito, que sí, que no Arpa d'or dei fatidici vati, La pica-pica toda pa’mí perché muta dal Salice Pendi? Ay! Mulatito, que sí, que no Le memorie del petto riaccendi, Ma daun soponcio pensando en ti ci favella del tempo che fu! Yo la vi, Yo la vi, o símil di Solima ai fati, Yo la vi pero ella no me vio traggi un suono di crudo lamento; En dónde estaba el zanguango o t'ispiri il Signore un concento Estaba bailando el mambo che ne infonda al patire virtù Sentado en el malecón che ne infonda al patire virtù al patire virtù Filomena, Filomena Debajo la cama hay gente Mira que soy tu marido Debajo la cama hay gente Revisa la fosforera Debajo la cama hay gente Si Juanito sale al balcón Y las hembras le ven bailar No hay mulata del Camaguay Que no sufra del corazón 77 78 II. BAKIO KANTARI NAVARRA TIENE CADENAS II. BAKIO KANTARI NESKA ZAHARRAK La historia la hace el pueblo Navarra tiene cadenas, y la escriben contrabandistas. Neska zaharrak joaten dira Por a dentro y por afuera, Cuentan lo que les conviene Madalenara, Madalenara, las del escudo son nuestras, y lo adornan con mentiras. Madalenara, las de fuera son impuestas. Pero un lema nos dejaron santuari eskatzera Las de fuera son impuestas, los infanzones de Obanos: nobio bana, nobio bana, Las del escudo son nuestras, ser libres en patria libre komeni bada. Navarra tiene cadenas, que Navarra no ha olvidado. Por adentro y por afuera. Santuak esaten die Sancho el Fuerte, Sancho el Fuerte Navarra tiene cadenas, buruakin ez,buruakin ez, buruakin ez, … zergatik lehenago Sancho el Fuerte si viviera uniría a los navarros Bat eta bi pa romper esas cadenas. hiru, lau eta bost Y ahora ya no son los moros hamar gehiago que atacan nuestras fronteras, dira hamabost. (Bis) ahora se llaman cristianos, van vestidos de chisteras. (Navarra tiene cadenas…) En el 1512 el duque de Alba entró con su ejército en Pamplona partiendo Navarra en dos. Desde entonces en Navarra el rey de Castilla mandó. Se rieron los monarcas, pero navarra lloró. (Navarra tiene cadenas…) 79 80 II. BAKIO KANTARI NOCHE DE EMBRUJO Te quiero mi negra II. BAKIO KANTARI NULA BIZI, HALA KANTA Como a nadie quiero yo Üdako egunaldi bero argietan Noche de embrujo Noche de ensueño Blanca flor del bohío Airiak ekarri indar guzietan La luna brilla Yo quisiera soñar Kantü berri zaikü sobre las ramas de un platanal Que han florecido sortu goguetan Y en el silencio Los tamarindos en el palmar eskentzeko negüko gaü lüzeetan De las estrellas Una guitarra Que han florecido Triste suspira este cantar Los tamarindos en el palmar Ainhera bezala biltzen da gizona No digas a nadie baten ahairia denek egarria Mi flor del bohío algarretatzea zuin miragarria No digas a nadie que un beso tuyo etxe onduan piztüko Me enloqueció giro huna No digas a nadie Mi flor del bohío “Nüla bizi hala kanta”, Te quiero mi negra dio üskaldunak Como a nadie quiero yo maitarzün emanez hola adio lagüna (bis). Blanca flor del bohío Yo quisiera soñar Aiten aitek utzi guri oparia Que han florecido Idatzian ere zer dote ederra Los tamarindos en el palmar Egün edatu nahi zien sugarra Agor ez dadin hitzen üthürria No digas a nadie “Nola bizi, hala kanta”..... Mi flor del bohío No digas a nadie que un beso tuyo Me enloqueció No digas a nadie Mi flor del bohío 81 82 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI OI AMA ESKUAL HERRI OI KANTA BERRI anaia etxen da ezküntü Oi kanta berri! isilik nago Horiek denak ez dire aski bükatü niz oain joaitera Orai duela aspaldi Bizi dadien Euskadi ene opilaren egitera Zuretzat nuen kar bero hura Hainbat oraino beharko ditu pariserat banüazü Suntsitu ez da dirudi Kanta bat eta kanta bi Etxeetan ere baitezpadako Argiarekin ur garbi. Beste lanetan iragan ditut oi ama eskual herri goxua Hainbat egun ta gaualdi zutandik urrun triste banua Bainan oraino ez dut ukatu adios gaixo etxondua Euskara ez ta euskadi. adios xiberua. Oi kanta berri! Bihotzetikan pariseko bizitzia Espainetarat jalia. lan khostüzuriaz bagiazü Euskal airean bidaltzen zaitut bena berantzen zütadazü Zu nire mezularia . zure berriz ikustia Genden artean islatu banaiz berezle xamurlaria. Izan zaite zu ene partetik oi ama eskual… Bakezale den txoria. Oi kanta berri! Izan zaite zu Anai arteko zubia. Batasunetik libertadera Gidatzen duen bidea. Kartzelan den abertzaleari Emoizu doi bat argia. Etziturikan den bihotzari Esperantza ur bizia. Oi kanta berri Gure Herriak Behar du bide ta zubi 83 84 II. BAKIO KANTARI PRIMA EIJERRA ezukala nik II. BAKIO KANTARI cabalga Radica, TAFALLA para darle fuego zur'amodiorik; Prima eijerra zu beno lehenik Abrid las ventanas a ese Lagunero zutan fidaturik, banian besterik: que es la amanecida de las noches frías. hanitx bagira maiterik Makotxa, Balgorra, La humilde, la digna, oro tronpaturik! fidelik Larrain, Valdetina a veces herida, Enia zirenez erradazu bai alez; La Peña, el Cidacos si llora Tafalla, hor eztereitzut egiten ogenik. abrazan al día. llora Euskal Herria. La roja, la blanca Que cante el Colaino la mora, la vasca para su Pepita, Tafalla respira. que suenen las jotas La obrera, la agraria, de abajo las quintas, bestela banua desertiala, nigarrez urtzera. Desertiala, reivindicativa, que toquen los Pajes juan nahi bazira, si vive Tafalla, por las Cuatro Esquinas, arren zuaza, vive Euskal Herria. que salgan auroras, oi, bena berhala! Por el sur Olite, que txistus y rondas Etzitiala jin berritan nigana La Baldorba encima, vengan en cuadrilla. bestela Uxue, Artaxona, La antigua, la joven, gogua hermosas vecinas. la tuya y la mía, La lengua vascona si canta Tafalla, sus campos habita, canta Euskal Herria. doluturen zaitzu, amoros gaixua. ezpuendas, gardatxos, Nitan etsenplu bitxarras, iraskos, nahi dianak hartu, qué airosa camina. ene malurrak La ilustre, la llana, parerik ez baitu. la flor, la semilla, Xarmangarri bat nik bainian maitatu si luce Tafalla, fidatu luce Euskal Herria. tronpatu!... Por los comunales, Sekula jagoiti ikhusi ezpanu! por las corralizas, llaman a batzarre, campanas repican. Mintzo zirade Con sus compañeros arrazu gabetarik 85 86 II. BAKIO KANTARI TRISTE BIZI NAIZ ETA Ezin egon liteke II. BAKIO KANTARI TXANTON PIPERRI PIPERRI Hain penatuago. Triste bizi naiz eta Pasatzen ditudala Euskal Herriko semeak gera, hilko banintz hobe, Aspaldian nago zor dioguna bizia. badauzkat bihotzian, Egunak triste eta Beraren alde emango degu, zenbait atsegabe. Gauak tristeago. zainetako odol guztia. (Bis) Maite bat maitatzen det, bainan haren jabe, Bere lege eta hizkuntza ederrari, sekulan izaiteko diogun maitasun haundia. esperantzik gabe. Hil arte ohiu egingo degu, bizi bedi Euskal Herria! (Bis) Bihotz baten lekuan mila banintuzke, guziak zuretako izango litezke. Bainan mila lekuan bat bertzerik ez det har zazu bai maitia, bat hau mila orde. Neure maite pollita nola zeran bizi? zortzi egun hauetan, ez zaitut ikusi uste det zabiltzala, nigandik igesi ez didazu emaiten atsegabe gutxi. Nere bihotz gaixua Penatua dago, 87 88 II. BAKIO KANTARI TXORIA TXORI II. BAKIO KANTARI UDAKO EGUNAK ¿Cuántas noches por ti soñaré y tus besos perder sentiré? Hegoak ebaki banizkio Udako egun haietan Donde quiera que vaya mi amor nerea izango zen, gertatutako guztia allá contigo iré. ez zuen aldegingo. Kanpoan haize lehorra Bainan, honela gugan maitasun bustia ez zen gehiago txoria izango opari batekin nator eta nik... eta ea ba maitia txoria nuen maite. gustatzen zaizun zuretzat egindako abestia. Begirada bat nahikoa izaten zen gehienetan kilimak e ta zirrarak dantzan hasten zirenetan unerik ederrenetan ezin hobeto benetan pozez txoratzen orduan orduz geroztik penetan. Ametsen erdian jolas eginaz gauerdian horren gustora egoteko alkarri dena ematean ametsen erdian jolas eginaz gauerdian sentiarazten didazun hura zuri esatean. Ay amor, donde estés ni en mis sueños sin ti viviré. 89 90 II. BAKIO KANTARI UME EDER BAT II. BAKIO KANTARI URKIOLARA MARTXEA Aite San Antonio Urkiolakua (Bis) Ume eder bat ikusi nuen Durangon bazkaldute askoren bihotzeko Donostiako kalean, Mañarien gora (bis) Santu debotua ai, ai, ai, hitz erditxo bat hari esan gabe, aldatz handia dago maitia askoren bihotzeko nola pasatu parean? (Bis) San Antoniora ai,ai, ai, Santu debotua. aldatz handia dago maitia San Antoniora. hitz erditxo bat hari esan gabe, Askok egiten deutso nola pasatu parean? San Antoniori (Bis) Urkiolara joan ta egun batian joan eta Gorputza zuen liraina eta zapatak urrutu. (bis) bestian etorri ai, ai, ai, oinak zebiltzan aidean Aite San Antoniok morena egun batian joan eta politagorik ez det ikusi barriek eingo (d)itu bestian etorri. nere begien aurrean (Bis) ai, ai, ai, Aite San Aintoniok morena La, ra, ra, … barriek e(g)ingo (d)itu. politagorik ez det ikusi nere begien aurrean (Bis) Artolak deuko, (...) La, ra, ra, … Goizean Parisen (...) Artolak deuko, Nire aita ta ama Artolak deuko, euskaldunak dira; (bis) Artolak deuko famea beren semeak, beren alabak, berie deuela, berie deuela zer izango dira? Ai, ai, ai. mundu guztiko jentea. (bis) beren semeak, beren alabak, zer izango dira. Goizean Parisen, 91 gauean Parisen, Euskalduna izatea Parisko kalean luzea! pekatua bada, (bis) Hauxe kaleau pasau ezkero, hori aitortu baino lehenago atzeko mandoa neurea! hobe da hiltzea ai, ai, ai (bis), 92 II. BAKIO KANTARI URTXINTXAK II. BAKIO KANTARI WE SHALL OVERCOME The whole wide world around urtxintxak oihanian, jauzika, We shall overcome The whole wide world around aldaxkatik aldaxkara... We shall overcome The whole wide world around some day "zuk erradazu, ama, zendako We shall overcome some day Oh, deep in my heart I do believe ez diren erortzen lurrerat?.." Oh, deep in my heart I do believe We shall overcome some day We shall overcome some day "nik ere nahi nuke izan We shall overcome urtxintxa bezala! We'll walk hand in hand We shall overcome hain gora, hain trebe, We'll walk hand in hand We shall overcome some day izaiteko libre!..." We'll walk hand in hand some day Oh, deep in my heart I do believe Oh, deep in my heart I do believe We shall overcome some day urtxintxak oihanian zintzilik, We shall overcome some day buruz behera buztanetik!... "zuk erradazu, ama, zendako We shall all be free ez duten buruko minik?.." We shall all be free We shall all be free some day urtxintxak oihanian, karruxkaz, Oh, deep in my heart I do believe neguko bilduma intzaurrekin... We shall overcome some day "zuk erradazu, ama, zendako ez dezaketan egin berdin?.." We are not afraid We are not afraid We are not afraid today Oh, deep in my heart I do believe We shall overcome some day We are not alone We are not alone We are not alone today Oh, deep in my heart I do believe We shall overcome some day 93 94 II. BAKIO KANTARI II. BAKIO KANTARI XALBADORREN HERIOTZEAN ZAMUDIOKO SAGUE (trikitixa) non hago.... adiskide bat bazen Zamudioko sague, benetan bihotzbera haren begire katue. poesiaren hegoek Urdai lapurretan dabil sentimenduzko bertsoek katu madarikatue. antzaldatzen zutena. Begire nago, begire, plazetako kantari goiko kamino barrire bakardadez josia noz etorriko ete dan hitzen lihoa iruten neure lazatana herrire. bere barnean irauten oinazez ikasia...ikasia Ederregia zara zu soloan beharrerako, non hago, zer larretan hartuizu kabailerue urepeleko artzaina kalean pasiorako. mendi hegaletan gora oroitzapenen gerora Baltza nazela diñeure ihesetan joan hintzana (bis) ai, niri ez deust ardure, ardaua baltza da baie, hesia urraturik ai, danak edaten deure. libratu huen kanta lotura guztietatik gorputzaren mugetatik aske sentitu nahirik azken hatsa huela bertsorik sakonena inoiz esan ezin diren estalitako hegien oihurik bortitzena... bortitzena 95 96 II. BAKIO KANTARI ZAZPIAK OIHAL BATETIK utzirikan lau besterik Mundu guztiak aditutzen du Guraiziakin bereizi arren Euskaldunaren negarra Bakoitza bere aldetik Alde batera nahiago nuke Ezagutzen da jantzi girela Ez Banintz hemengotarra Zazpiak oihal batetik Enpeinatzea ez bada libre, Oihal bera da gure jantzia alferrik dugu indarra. Sortu gintuzten unetik, Hau da txoria gari tartean Ez du munduak Goseak Egon beharra. kemenik sortu kentzeko gure soinetik. Antzerki huntan lau pertsonaia Guraiziakin …………. Ta jokolari bakarra Arbolak berak erakusten du berdinak dira gure jatorri, Ostoa eta adarra ohitura eta legeak, ama euskarak magal berean Enpeinatzea………… hazitako senideak Sutan pizturik darrai oraindik Guraiziakin …………. Sugai berriz lengo gerra Oharkabean ez zen mintzatu Txirrita poeta zarra. Enpeinatzea…….. Zazpi ahizparen gai den oihala Ebakirikan erditik Alde batera hiru soineko 97
