I s - e-Archivo Principal

Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
A
A
•T. i^5M2-3
JZ^7 3 0 0
«s- &
*3
r
i
ü
S
F a5.
I i-
«
2 -
I
-
fe
° ^ a
‘= > 4 5
» r ' ? > s
S - 2 o ic '8
^
S S: 2 s <Srr* ;s 5^ ^ a si «
» ^ S3
ó S '§ - § '4
^
3 =i'"Ó
í.^
s fe«
i ' ^ 1
K. S-'i-^
§i & §b S^'
I-
| '- " S §
13 -5: S'
i* i^ C^L l3
I
ss Q . 2
r r*- i2i
I3
3
s tS”
fe o fe
q S ’f»
&
, 5' I' I
!•
f e '$ =
I-11 4 >fe»
g
5S[
| '^ 2.4s-i l ’t
s
SL. r*'-'^
_
55
1/,, 4 1fe4 : 1 1 ^
1 !'
ar* ® E§Sv
Q
1— bJ5i
-i fe-i4i a § ®
•• 2 - a a- S . S
§='§■^I.Srs:ls^a g JS fe-^s I2 2-
rs. Si « 8
S '^
V S a S ^ a
a '
s- 2rt ' l > ¥ | i . i l ’ i
2 2feaa^^:>-sfe
5 a a J»
5 S .§ -^
» -§
- ^ **•
?L » ■ 5 . 2 ^ 2 2 8 2® : «»>
2 cj
3 8.
^
fe ria
S , 5s~ ^ fe 2 “ 2 .- a
«t
f
e
'-r
i
-s
2'
8
I
f i I « I *« I
ÑÍ >; ^tecv
«\»
^
^
s>
-t,
V,
I. ! W
»N5 a ri-
fe
8 fe - 2 - 5. ,
^ S ^ a /0
s>
S:§^ 2 .
S - R « § ’ fe 2= » 2 - ' i f5^ i^
■a- ^ Í? b^r? § 4 c:ri <=»»
Ei^•Is 5-^%>?;i-5-s
§ s “ » e.:%’T -8”I fe
sH
«a 5SÍ
^
>i
S:»'
fe" *S fe a
íí“ 5 “ a s
§ ^ "1 i
G
4
4
2
313 f
a §.||§
2Is;?
2
-3 fc SH. *S. '*
a'
a
S7. 8 S 3 .
S (».’■» 5«
8 «S a • «5 .
(2a S 00'^:
s.t>«i4 fe
i^ sS wt i i?rl i52»r l-«fei. 5
t
?■
fe
V
s '5 'fri'i'
g
a 5 b fes ta
'S ^ S <fe : ^ f e ri
a fe < .2 -ta *
2 -a a
fe'S£?!-^feg-5 b3
41-1
^ I- ° ta i 3 . Q - S - 4 ^ ^
r ií
fe
S(_gc^5-fe
n
I5- s-1^1«
2 . ^ is- i^ §
8
a a
a
*
S fe- ? • S
2 ; a S -'fc
r i.J ^ '*•
jl- K
^ 8
s S - ^ «
2
4 S
» ?♦
~
I« S
2 --l
3 !a_ S'
i
S
fe a
Q*
s j fe I i
- -? 4
^ 8
i-«
l ! l . i
- ,
- i
8 «ri fe
1 fe fe fe
s
fe
5.
^
s
r
^
^
2
2
? 4 ,-
4 « S r i2 a
_
s
a fe,(^fe 2. 2 fe.5
a- a S ^ - ^ f e
3
2i
I« ^
4í¿
I; 2-1
^
« ' « , « • »
l.f® ^ -is ^ S ltF lc fi| 1
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
»-k es.
I:
^^K-foi->S ^ ^^ ^*-S V
s
I - .- 4
« f*#!
«■ a fe S
u
f
t
j-
14, r?
^
'tt»
5S § 2
^ ^ 2.-
Kg § fe S a S
^ ^t«b »«4-§.2 - 2I3. »«
a^
?3»4
4VfcS-»,.rfe
S ,-iÍ 8 | > | , |
»5
S <-■ 5 ^ —
1
J
2 ,- « a a
"
2
s:t£S
Cs
7 § ^ | SI ígI
iriü
I
E
«§. s.i: § fe S C ?•
5: ^ §■*§ 5 '
5S
Ii- fe *;•'-.
|c |-i
5 . te '!fes I ^S.-'s » V5..,,5teKi5 n»Q»
'VJJ
* I;,»
IS" 58.«» 2 ^ fe ^
s-
Ii| i
I
a
s
’f ¿ 5 g '^ l 'i «"s
06 s S
| . « ‘g-^
^
-
"
if
e‘«
■Is'°a.
a ' a ri fe-
s
2 ri3S -^
Si S-oS S .te fe
a
b>
M5 w S
a » 8 L »a-»«.
fe. s ? ^ > r
o,
a’
a
g3
>
!3
O-
O
JU
3
O
»
R
5
r '
4 :
I
0 9
7
¿ ¿
o o ..Ss -<i
l¿
' 1^
?
6
•^ i-S
s o
•A.* •>.* fí?
ii1 t S
^ ^ -c S^ So8 2 S „
l | ; ? ! Í I H ’a
5 -.. |íO'!*..
f 1^j^, l55§ '
>a’ fe I 2 »'§..§ .y a S S’.a ^
i §^ ^. *1s. to3I?
^
7-Y s st
^ llll
At .1*
H
ti
• i
O"
’T 3
tí
s g-c:
S £ Q- - e
» S
S » - 2 >* _S t ^ C
s-£
R
5 > ^ s
^ " « ■ c L * 5 5 5 g 5 K 2^ 2 -5 -S “O 5 - « 5 ^ j:
«j
Cía
s
-2
-1
a S ^
■Í’4'
'
.
-
i
I
S
..
*' R <-> S rS O
to.
s a -3 I*w
5 «, 1
-Ug
S
^t ^ I
? -a
.s
I'
«s'I
W
I
s
t-S>
ri.a
■a
-R
§ R *-'3
V? H
'2 1
»•
AS
« § .to -2 ’S
to
ril^ n T litlM l !
rira-a.^* « S 2
5^
I
^
2S-»*
I
I
I
J^ g
»Tc2r2-S ® to..s50S
S - 3 -a
a -to g - ©
^ « V
^ feo
-a I
•1.^
«
R
i > a S to" 5
R
.s toC) a q
i II I«
íi
^ a j .g - g
5
* 1 s ' l l T-l-?'? 1 i / í
as
R. to §7 o
R
JSks to k
i ' 5 . 2 1 1 -a, -R
to -R ^ R 5*
S
4) g
£
ÍR & . a
- s feto g í;
s
SR
a ^
^a
Sí R ?
^^^ 2
<s> s
r 4)
| . to
| - S .i | .^ * l
|3“rl!H|-!i^llJ
5 -s "
. t g R "to í:
N
Vo
._
co
S t R - S 'R
a
•a 1
R.
^ »v \i
*'
- c : : tí», -toT^
^ S ^
t o - .i :2.
^ >
».2 ^
<5
•■a S « t oVl «C
o a
1
I -to 1R «to" ^ -2 S '/ r I
R ^
ÍH
=aS-gJS ^.g
l'to
fc
^S)^I R to*
- g . £ < H
t
S l^ -S -.S
r it|
g § i
t |
y, Ql «V
k
'i'í i S>^
•'sSato^ea.s
I lS
t o t o t . t o R _ « » t o S A 2 i í . 5;
<^11 ^1 =^V* S 5 s l ' i I ^ 1 ^ I. *
>to
R
to
¿ :S
I a 'S r
to, *TS
S
"
|S | 1
5 -" rr I » tolifSr-s.g
^ a e ? s
='§'’* í: s
“" 1
O?
!»a-íi a ¿
J í a f* **
^ ri R
I•2
5
S ¿,¿ S
Q ^
S
-r§s2 « to" -to" ®
¿'¿^s ^ to
I
•^ 1
£ §
l l i ' ^ - i á á l i i i|i| is«qi|ti-s i i j i l á s í y 1^.11-bl.Í
'S «
l-s
►R R
•to
s
22^“i s
P l? i- i
i
-«5 to»
£ -§ :5
R
«
§ 1 to
o «H
to^ g R-» S fo«to !S
l ^
As «
N -S>
•2 "s
1.2
R R
'S ^ 4•5 §
s -s ;^
M» íi
V J?
Ü
a
^ Ca *~^
As "W
o ~w
V» ,2
2 ^
«» - ■I) a t ^ «
s 5
.a »
»
t " - 2 S .»
o Ai
• Sa ^5 i 1 - 1 ^
k «
S o lc t ;
- í ÍQ -©
2 Al . ^ ^ *s» f%^ *s-JS «
‘55» ^ Q>
iR °to -St o
g
n- §"-1
»5 S
O ?^-ÍÍ
^ toto
R
e
o
R ♦»
**-2
•C
AS
I
I
I
* » 5~« C'S to 5 * ■
“'s,
o
-tí I - - S
tí
o ■ ^ .*s1
tí
s
a
^ ,2
l^ l'U Í^ ^ r r .t'i'
•XtoH ^
¿ a s :2 ^-R to a fe’..^^ « R . S g . S g S fe«ífe§toto-sg
b<¡ fe R-;a4)|
a -* . to^.R
to 5
H tliitiiiia fiií^ liiiliiifi
S |
'CS
a
fe "!
2 5-2 S
' 2 " « -
•a .to
to A*
R
a
-
R
to
H s
i
í í
C !S .o .a ,« .< ,S £.tt)
5 :S :S
S,,S
v j- s ja
R
s gi l i^ l.to
5 ,6 !«
Ir
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
jC
9*
:?:5->| vs 5^2.1
fe
a- 3 ^ a . S ’vSt¿só 2
3 M
i
I S I-
^?S*§a.5>^§S^
I al-s'i-ií-rl-l;
■ | ii| i| | ill!|
®g->
|=5í.s.í
sTj?,.,
i
§".«
a
«
*
•
s |.|| ^l.|PI- 6■
^
a ^?(
S'j.O
■
a
&
fe-fc!
^i|
^ l|
I fli-l
afe.S .*'*i feSi^
§ i^.
a, ^
& ^’ | l|S íl|? l|
•--a i ?
g,
‘J I- 2
IIfe^«. *4h*fJeí«3
•*
® fe S
fe ^ I -SNj|s.lRr
s:'? 1111
^a
55;.^
s 3^-^I H
i
1
i
§
■
I -.sr
Bi l j fe.s I * § -5 §
fc ^1 s
5S <*k ^
^
O «O> ^2íS
^ W.^
Si_ ^
o
s-<
^-3fe
^2ls s&i t-^ ts í-| .«^«^'^*^12 | :S .^ |
ac
•ra
.a X
a a 2
S-l SS;f
e|b t í l f t l l i l r t l i S t l §i-g3’'fe^ ífe i§■&
ri ? I l ' á
^ §g§^1
;|_§v
a.
Í ! » í i i t í i l í K k «aa '3%
fe- s
r i s i fe 5
5
h
Q
a
ri 2
‘5
’J’f*. i ra r%l.' I5S' tUr Fl ti il l^i ii
^i^
a^
3fe
^.^*
íí.- fe^fe
S2
2 g:|T|*a
íí*
^ ^
r
|q.3 |Jfe S
- '"~Í’S'3
=
« 5
l<^ps|
=
1 ^ 2.a 2*§ Sg
:
»
r
í
feI g ^;
I 4irO-H|ir?
■♦*.
.5
•»
a
.s.»
»Q
s I-a
i^- f5e
f
e
.
£
>
<
>
»
:
^
s
§
l
i
f
2
^
SÍ
fe
.
*1
fe
«1
fe",,
Q
>
fe-|3
o
S
'
k
S
& ^ ÍÍL
5S S5 ^
i
b |. 2•' «.3"^ feí;fe os fe.S. Cs-^
fe’ o l 2 ? a '
fc
a
'
^ fe'* fe fe
,Sai&fe 32*aa
G* fe, !
I' ^
f
a
sS'/fe ^ fo • 2 ^
3.^*»
r
S
'^
&
5: i%- ia-i:S
a
tfc ^Mj
a^ fe afc fe
f
e
.
i
m
2
S
:
i-S I 1.5
?ÍL
.i íF
^ S'.X,
I3^
3*h
j
5
"
a
'^
5j«k.^Isfe ^ a 2 1^3
iS5
ol ^ fe &i I 5
>í*«•»?
r? C
II a.ds i §B,gsfo'
*^3 a S- íí”^ 2 é S. S. ¿ s.
.« .s
^
^
s^
sí:S
.
.
«-fe.
>fe.^ M « .
,w
.
"
..
IM .
„
^
es
a - -
l:i
S:
¡ a a fe- fe
•fe ^^ íf3e sfc—.
1fc
fe
S "Í
.
I
i afsS S
e ia- 1" 5C.Í sis .fe"
Efe-’ssf: 2T r
^ =5 § " b | |
eo
fefe.
Q
fe,
■Jt-?
o
/fe <2-fc'-^ S Co’S . ss
>-fe
fc
.
Si r ' g » c fe4,
3
fe.
s'
>• «O ^
^ fc' ®
aÍ
Í
Y
I
«
fc
afefe
35 %fe
fc
fc
a
s¿
s fe
í ;- a.e~ fe a ^ ..^
—a
ro
fe ^ a vii-tl "S,q 5 2 fc
fe. fe-fe’ ' fe. a
ifc
r»
O 2
^
<
4
,
2
f
u
S
.
>
li^ í II'
^S.s
t3
O.
O
-S.?a- a
H
s 4fe fe
3|;Q"^|- s
2 "^ Q. § S.fo .§
a■
ri
ÍF
fe
w^ ^ ^
fe» !?'
£
■ i - I. 9§
•a 3
a a' ri "■ a o
S.
CS
ofea S4 o"
SS ^ 4 .1 Í-^
5
.
§
"Í'
2 " gS s 3a 3a fc
Itllll i
¿ r o
S
s
;
I at^
2'
a ®2.
2
fe fe
'^ 5
S
b fc
2. gs
líi-l'il 5
fe- fe -s *" •'S fea -^ «
-'*
"'C5
s .S
.23
S
.
w
=
>
S ' 55 »
a .a
9f(*e Q
M#
fiiii-: r o5tofc s♦3“t. 5I5 !S-^
feí'^í
%
s ««?
!■
I S'4a3
2
s55
5 fe M
-
.I
t S fc fc
3 '0
I‘•Vj»,fc^í4<a'^aL.|*5p42 »rt.C
íieo«2
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
fe -
fc">fe ‘a
2
fe .
fe . c
fe
..
r^.
C - - '.,.
*»fc.
55
3
fe
«V S M
tA'.
D E C I S I O N VM
SVPREMI SENATVS
REGNI
LVSITANÍAE'Glé
4.
jiu B o r e
D
A N T O N I O
l
SA C R I
C
C
P A L A T I I
R E G IO Q V E
D E
E L E
B E R
S E N A T O R E
C O N S IL IA R IO
G A M M A
R
I M O,
M E R I T I S S I M O ,
IN T E G E R R IM O ,
Centuria Quatuor j
Jfz q m h u s d iu e r f i c a fu s ^ t a m C a n o n ic i, q u n m C iu il e s , F e u d a le s , ( f C r im i­
n a l e s J, c e t e r a q u e m a t e r t a , m i r i f i c e c u m d o B i f f i m i s C o l l e g i s y d tfc u jfiy
a t iu e d e c ifi p e r t r a B a n t u r ^
Omnibus ludicibiis, A duocicis, Caursidicis, alijs denique Turis Pontificij,C*icH
rciq u cP ro fcíT o iib u s,m axim e vtiiesac p crn eccilari*.
A ffa h r e n u n c , a d ie B o In d ic e t r i p l i c i , p o l i u & t e r f x ,
\
Cum Pmiilcgijs Só licentia Superiorum.
•i
,(
q
CrO
'
i,
A á.
ü
bci
(2 ,. ' i o A
V
E
N
E
T
!
I s,
M D C X.
A pud Hxredes Nicolaum M oretcum .
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
"t
'Y
'■■’r
■„:("7' '
1
-
j
I
I
j
A ,
..a
, 0
, CI 1 . 1 , 1 2 : 2 1 X 1
■-.
"
,.0 ,‘/ i '
j
U
17
I
;i
a
■
j
5Í
M
I
7
M
a
;■■
J-iJ'JíT Jd l
^ r-i
1 :.-.?;, i l J i
Ñ Ñ , Cd
'1
Vi
.
J '
ri' 11
f f i ■I i'
/i
■
a
:
■
H
, /.
.
J
x
H
v ;
r.
L 2
/
. -3 ,
II T
' I L ' '■ A í J í c a i . f o í
A
f
j-
i;
J
A
a
I Ü D A ,3 ■
‘j V v O M N l T
'.':T'V í A I 0 : q .X A :,*\ i - ,, '.."vVí ú 'X
.1
•“-
A
■
. ■
'. , 0 -
A.V.V-Aá,..' 1 :
i--' /V.
.-
'
-■
'
_
:X "
."T’
V-
á:re A,:A;
' I
Al 4
■'■ ■ 1
Avv'a
v i :f
'
-"-i
- 3
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
■
-.t’
vv¿\\
ri'
-p E R E I R A
T - r ir i-
I V':'*■■■>R E :C
O N S V ..fi,
"LT V S *
! - . . . . .. i ^ .
•ri
vi
u
t to/
ih
■ E T x H ^ 'S ^ P K E M O
L V S I T A N I A E T R IB ^ y
; r iv v < V v r i^ j;) j^ o C ? A W S ^ C O N S I S T O R I A L I S ,
"
ri..
.v-tX.lri ..Ai
Va&7 iriu
G a ñ ft id o L e c fto ri
•iVVSKto 'Ijvto
S.
:. V,*v,U Í;-' )<?"4>
l O ptim isfiu^s Rem puhlicam im a ru m , j & tra n (ju iü u m com■mmk fo cietm h fia tu m conferuare qjirihm omnihm fu m jc o n á ú :
profeBo d ig n ifu m , ^ juthus fem piternum laudütrophieum erpg a tu r, &ijHOS. omnis m a s a d m iretm ., v n iu e rfa f; paBcritas. im mortaliMcmoria p rofequ a m r , Jn horum nfim.ero reponendiprofeB o fu m f *
quafi diuino afflat j f p i r i m , dum- tu.rhulentol ci-
T im n morjs componere ac fe d a re : e RepukUcaque tu rp a fldifiidia
cp.ntmtmes.ex--
félíer.e.n}tuntur¿ diligenter regnorum m ores, confuetudm es, curiarum .j i y k m , m hu.n k l iu Z d e c r e m & fe n a tu u m . placita., confultajue diligem er p h ferm ru m .: m quo cim t m a u t regnum ytn quo degebant>retrp njfafuerit in decidendis c a u f p u m . contre.ue tp
fiisd d iu s q m fi m w ibm conflitu tu in.& in iudicio populi rec.ep tu m .l& fu ffra gio m a gir
flm tu u m m dk.antiurn comprobatum , inppflerum inuiohbiU ter m flo d ire tu r, ^ u o
f a B u m efliOJt cum tam "varia quotjdie in,caujjis,qu¡ep a fim occurrerentdudiclaxpm io
n e fji rxpcrtr.en(urx& feptjjtm ein ijfdem controuerflis d m erfe,m o . cp n tra riee,^ ex diU
P k M M fep u g n p tes , 'e.x eodem fo n te producerentur fen ten tim m in incerto d i p i m nut.Op
Yetfeñm uum rnaiefi-asj Ófa iudieantium auBorJtas ia c e re t,p contemneretur.’ m n p a u tj
'pirid iixris& T ngem o p rx flantes,n o n ñ n a n is.gk n k fed iu u a n d ‘e,pr.ouehendfajue.púhri'<:
\ x z v tjlm m ¡ludio, concitati,(5* m commune bonum fingulari deflderio flagrantes ',^ 4
fe.Kihmdumy.qux in fu p r emis tribunalibus maturo iudicio d i f e u f a ,. (Stfpri. difputatio-.
ijeiprudentumque. interpretatione,(5fa auB or itate de.cifa, decretavejn arduü-C4uJJis.obx
Jim a re n tu r,a n im u m adiecerim,pm.nemque diligentiam , & in d u B ria m co m u k rin tJ
resexiguis. mitiata cunabulisjnnum eras Keipubl. vtilitates.a.ttulit^& Jnfm itam
litium materiam,accafionemqs contentionum am pm auit,ac compefcuit.:ita nit iam det
ijicepscertus:ordihcertaform a,& denique certaregula, in caujfarum em ergentium de-a
afipmbusobfer\mretur\ f-hncalijTholofanxCagelU:.alifffjleapo.litam ^enaiiudecr6m
taialij Burdegalenfis confilij:alij ' Pedemontani:alij Parlam enti P'arifienfis'arreBa,dk
UgentercoUegerunt. .Cum autem apud nos multis iam annk labor JjC iadm odum .M »
c.effarius Reipub. vtilis ejfewider&tur, eum. ex'amplifflmo. o.rdinecapeflfere aufus e f i ,& .
fanguinis nobilitate mflgnis,(5fa iuris vtkiufqifcieiifia confulti.flimiisdoBor,KsAntomHS.
de G am m a inter^zhos gra u i fim ife n a tu s ,iibeíÍQrumfu.pplicum,eximióiproce.res c l a r f
fim u s iuris antifler: 'qui v elu ta lter habeo lurecorfultm m genijfacilitate ,(Sfa fiducia^
d o B rinafretus aureas depifionos, ex diuerfis caujfarum flgu vJsfolkB dsj in u iB fs im iy
ac chrifhanijsim t Sebafl-iam Regis,huius notninisprimt,aufpicijX, iu jfu q fu m m a in d ik
fikra,tjfa in d efejfofludiojn v n u m corpus,vnam que confonantiamfaedegitlúfcongejsiit'
Jn quibus agnojces.heBar candide tUius,grauifirriorumquepatrum, decreta ^ Sente». \
tias.in arduis ca u fis lat as fijux.a dm irable quoddam iujiitye lumenJ>Kafef€runt\lnij.jk
iV .> .
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
a
virt
r'— ^ '
,I
I
A d L e ilo r c m r
»
*v iñ ,m om m genere literarum ,& * iur/s v t rt u fp peritia confulti¡fimiyh£CÍplt,tanquam
c ra c u la y iu p tix T k m id i/q u e p ro tu /e ru n f:
legesfe c u n d u m b o n u m
a(fuum app en/ds,quafi ad Critolai libram ,pm dentum interpretatione illu fir a r u n t . zAgnofces in
ijs,inquam ,exim ium auBoris anim i candorem f u m m a m iuris p e r i t i a m ,^ mfigne,folid u m q u e in d if cernendis opinionibus iudicium . E B f a n e ópus lu c u le n tu m ,& ' 'vniuerJis ‘E j g n i hmus ditionibus p lu rim u m 'vtilitatis allaturu: ^ ijs p rx fe rtitn qui legitimae
i u r i s fcientiB!
capefcendo:,afiirant: exteris <vero nationibus non in g ra tu m f u t u r u t r u ,
H o c <vnum debent liter ati doSlijfimo Antonio de G a m m a , qui ta m opulentos iuris p ru ­
dentia thefauros. Eois gem m is multo pretiofiores, quos fibt referuarepojfet,non popula­
ris gloria captanda Jiudioyfed chrifiianijfimt Regis i u f u , h u m a n ita teq u e excitatus nohis exhibuit & aperuit. H anc editionem pluribus iam annis, v i r d o B ijfimus molieba­
t u r , quoufque perfeB o iam operi , fuprem am im pofuit m a n u m ; dabat tamen
o tiu m , v t refrigerato inuentionis am ore, diligentius repetitos,deci fio n u m f'sa ru m co m fnem arios,quos numeris omnibus abfolutos, tanquam f a r t a t e B a , in lucem prodire affe B a b a t v e lu t i leB o r p erp en deret. ffjuod f i ij qui extern aru m g e n t iu m ritu s, fen a tuum que decifiones, diligentifilme confertptas poHeris re liq u e ru n t, digni f u n t : quos
laude gloriaque p ro feq u a m u r: nonprofeB o, pofiremo loco reponendus efi nofier A n ­
tonius de (Jam m a ,q u i eodem ludens argumento yin id opus, ta m fe lic it e r d efu d a n i t : v tn o n inferiorem fibi locum v in d ica u erit. H i c videbis pie L e B o r , exem plar
cla rifiim u m , quod tibi in grauibus caufiis dijficilimifque controuerfiis f e B a n d u m fit.
H i c habes rejfo nfa , qua is integerrimus fenator ,gra m fitm iqu e alij v i r i , in ter f e f u m ­
m a cum deliberatione conferentes, red d id eru n t: quo nom ine, longe ijs, qua in fe h o lk
publice edocentur, v ela b aduocatis confulendo in cu lca n tu r, prajia n tio ra f u n t , H i
i
em m fa p fiim e fo m item m ateriam que accendendarum litium fu h m in ifir ant
cauf
fis leges, non legibus caujfas, accommodantes : velutt f a b r i Lesbij norm am haben-
I
;;
tesfle x ib ile m , & fu b in d e m utabilem s arbitratu fu o ,'iiru c l uraS e r ig u n t : tta
,i|
pleraque inanis gloria fiim u lis concitati, v e l m genij oRentatione fu p erb ien tes , v e l
f
quaflus f i e a lleB i ,-.almr p leru n q u e, quam Veritas p o fiu la t, fe n t iu n t ,& c o n fu lu n t .
l
B oni autem iu d ices, nuda anim orum perturbatione ,a u t v ti litatis refp eB n commoti,
1
f e d ccelefiis num inis pram ijs in te n ti, vm cuique ius f u u m m b u e r e , fu m m o p ere eni­
tuntur . Jddagna efi:, fe m p e r q u e fu it noHri fen a tu s , & a m p itfstm io rd in is a u B o rita s: fo lid u m iu d iciu m , fu m m a q u ein teg rita s: v t noniUujirtor , a p u d oAthenienfes
olim Areopagus aut nobilior apud Romanos, quondam f u e r i t fen a to ru m j aut ille
adm irabilis, pa tru m confcriptorum ordo . 'T ra eji togatis p a trib u s ,fa n g u in ts cla■
ritudine alte deduB o fu o ru m maiorum (lemmate iU u jtn isirn u s,
ciuili dtfcipli-
na confulttfsimus Laurentius a S ilu a , amplifstmus p r x fe B u s praetorio: quem natu■;
ra
omnibus tum nobilitatis y tum v irtu tu m
,
ac prud en tix dotibus
,
^
ornamentis
abunde cu m u la u it, qui regere c o n f ¿ijs v rb es: fu n d a r e legib u s: em en d a re iudicijs,poJ
tefl & v a le t . H u iu s adm irabilem ac pene diuinam prud en tia m , & in feren d isfu f-
1
fr a g i j s , integerrimum iudicium , iuñitiam que m in ifira n d i, f a l u b r e confilium prae-
2
terrnntam : veritus ne orationis m ex angufiijs egregijs eius la u d ib u s aliquid detraB u m ejfe v id e a tu r. Tym antis itaque illiuspiBoris egregij,exem plum f e q u a r : qui v t
i
'L im iu s ^
j ,.
trijlem C alch a n tem ,trtñiorem V ly]fiem ,addidiljetque A ie n e la o , q u e m fu m m u m p o t e ­
F a b iu s Qjuinttlianus referu n t,cu in tabula immolatae lp h i g e n u ,p i n x t jf e t
r a t ars efiicerey m w rm m , confumtis a fe B ib u s y n o n rep erien s , quo d ig n e m o d o , p a tris
j
\
\
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
v u lt u m ,
'■
A D
L
E
C
T
O
R
E
M
.
•vultum ,dolorentcfue penicillo,fatk exprim ere poJfe[,vetauit eius caput,vt-vntt4s cuiiif^ue animoyCfuam m a x im u m moerorem leflim andum relinofueret . S ic ego cum non f e n ttam in me p arem tantis laudihm elocpuentiam,nec eas pro rei dignitate,viuis redditas
coloribuspofim depingere,aut oratione com pleBi,velo fiiem ij contegam,ne diBw nis noJ ir a inopiam patefaciam . H utus igitur, amtplijfim i H eroisauJj>icf,&* exaB tftm o confilioffnohthffm um hoc iu jiitU collegium m ouetur,ac gu bernatur. E x fia n t m eo non pau
cifen a to res, inter cjuos dignijjimus ac.m eritiftm us Cancellarius yfedent etiam Itbelloru
fu p p lt c u m ,& g r a u a m in u m fep tem .co n fu m m a tif imi lu d ic e s ,0 fa n g u in is claritudi­
ne ttf vtriufcfs iurisfcientia exim ij lureco nfu lti.zA d fun t nunc duo A u g u ñ alis demus,
0 r e i dom inica prafidegdeiiinatham bo aula f e g i a ^ n e r e f f f iu rfcd fu k tfsim i,n ec
non Kegalis iu rifd i Bionis p a E rim o n ijp m co rru p tifim h a cfeu erifim i v in d ice s. J d e B
ctia m v ir celebrat if i m u s Cafaris procurator. A d hac effulgent tn hoc fe n a t u , d u o f e B abiles c a u f arum crim inalium ,fupr em i m a g iñ ra tu s íT integerrim i Auditores quin­
que. A d fu m etiam ,duo c a u f a ru m ciuilm laudatifsim i, ^ peritifsim i Iudices m a xi­
m i. V t interim aliosgrau fstm os lureconfultos ^ fanguinis fl e n d o r e clarifsimos, litertfq ; 0 eruditionejra¡iam ifsirnos'viros,qm tn hoc am phfsim o ordine,veluti in illu
Jirifch o la iurisfapientia, verfan tu r, confultopraterm ittam . In his m a xtm a p rud etia ,
acre iudic iu m ,0
extra omnem hum ani tngenij aleam iurisfapientia, quain nemo pro
dignitatefatis extollere poterit. A p u d hospracipum iuflitia cOnferuanda labor e f i : his
hoc fo lu m fiu d m ,fa p t e n t ia ,0 aquitate com m unem Reipub f a t u m tU eriifateram per
p etuogefiant m m am bus: lancefq-, appendunt a q m libramine
concipiendis fe re n -
dfq'y fententijs fo lu m D eum p ra oculis habentessid quod i u f u m , 0 a q u u m a fi, decer­
n u n t .In ca u fa ru m p ro cefsib u sjn ter eos n ih il v indicat odium inihilfauor v fu r p a t fe d
om nia adpietatem ,religtonem q; neferurttur. T im o r ex fu la t,p ra m iu m a u icx jfeB a tio
p ra m q ,tu fiitia m non e u e n i t . G ra tulandum efi ig itu f 'D oBifsim o Antonio de G am a,
q u i inter totgrautf simos Iureconfultos,iam plures annos in amplifsimo ordine, m a x i­
m is h o noribusfunB us, 0 in conflijs rerum m axim arum , ac t o tiu s L u f tanta adm inif i r atione Reipub Uca praclarifsim e verfatu s,qu a in rebus arduis, in hoc nobilifsimo tu­
ris p ru d en tia fen a tu ab ipfis 0 f a p ie n t e r d i B a ,0 p r u d e n t e r decreta fu e r u t . Licet alia­
ru m reru m occupatione d ifiriB u sfu m m is v igiliis,0
induH ria co U eg erit:0 m n inut-
dus tantarum d m itia ru m ,m gen ijfu i opes euulgare non d u b ita u erit. flu o beneficio fin g u la ri nonparum auBam ^aw pltficatam que,rem lit e r a r ia m ,^ nofirifenatusauB orita tem fecu re arbitror, ffu on ia m autem epifiolaris anguHia longiorem ferm onem nopa­
titu r: reliquum efi,v t L eB o rem ptum e x h o r t e r ,0 moneam , v t g r ato animo accipiat,
legatq; hoc D ecifionum aureum volum en 0
auBori beneprecetur :eiufq\ fn c e r u m iu -
d i c i u m , 0 in conciliandis contrarijs doB orum opinionibus,tngenij dexteritate,prudentiaq-, a d m iretu r. ^ o n f u m ignarus,non defuturos inuidos,qut huic eximio labori nauu'
o fu n d e r e,ei q; debitum laudis pram iu m auferre canentur.Sed vetus hac auB oru queri­
monia e fi: ^ ih ilm o ro r,fa p e numero em m ,v t inquit Diiius H ieronym us,inpublico ro­
dentes detrahunt,quod in angulo libenter l e g u n t :0 multos habeat iudices oportet, qui
m nltorum c e n f m s f fu b m ittere cogitur. H a s igitur lucubrationes doB ifsim i Gamma
compara L e B o r candide: diuq; his f ruere: 0 meliora quotidie exfpeB es v elim :q u a in
autographts.adhucrudia, 0 indtfpofita d eh tefcu n t. % J a l^ .
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
j o a n n e s
l e c t o r i
a
c a s t r o
.
B E N í VOLO
S. P.
J 7 1 Iegis h xc G a m m x B udio colleBa fid eli
0
P e r leg e, m i quod te U d erep o jjit, hahes.
J^ o n h ic inuenies m endaci condita l u f u ,
V U a nec impuros L e B o r a m k e f a l e s .
§ lu in r e fo lu t a fe r e s , non fu c o iura ¡fu p e rn i
F u i t a f e d exim ia relig io n e D ei.
A m h u la t h icreB o pede iu s , nec claudicat v n q u a m ,
P en fa t &
euoluit cu n B a hilance p a r i .
^ i t i t u r im plicitas hom inum componere cauffas
T e n d i t & inuigilat redÚtre cuiq; f u u m .
V o s y q u ih m efi cura nodofas fo lu ere lites:
pioc opus inclufum peB ore f e r t e v i r i .
S i hene confultum vohis , c a u fifq ; clientum
'U u ltis , ^
innocua mentis hahere fidewLj ,
^ o n f u h i t atherios alte fu h lim im axes .
A ltiu s v ü m nec v o lat ingenium 1
vV.
,
AD
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
I
AD
GRAVISSIMVM
DOMINVM
, v i r v m
n o b i l e
L u fitan i* , Sacri Palatij R egij Senatorem meritiíTimum,
lurifconfultum p r*ítan tiílim u m .
a n t o n i v m
d e
g a m m a
l O A N N E S
A
m
C A S T R O .
'i b i p r o t a n t i s m e r i t i s r e f e r e m m h o n o r e s .
L j f i a d u m A n t o m , g lo r ia . G a m m a , ¡b li,
T i j ttb t d e n t g r a t e s > j u a n d o n o n p o fju m u s ip ji ^
K e?c t a m e n , e m e r i t u v t f i k t , ip fe d a b i u
AD
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
/
I
A D ' G R A V I SSIMI
DE
D-
ANTONI f
/ V I P - I N O B I L I S L V S I T A N I tE ,
Deciílonum pr3¿clanírm.ium C a m i c i a G u t c c r i j .
g a m m a
I
OPyS
T £ bonis auibus (genitoris cura)ltbeUi ::
Puhlkor fe c u ri g e r loea fe r t e v i a m .
TSJec vos commoueat v a rij v o x dijfona v u lg i *
" W ullus e n t J q ui vos Ixdere iure queat.
S i tamen infurgat rabies liuorts acerbi,.
TDetraBore caretpaginalnuU afuo.
C laragm ues fu b it t m o rfm fcetu ra M aronis 1
Spicula M a o m d e s i d i k f e ü k l u l i t :
C rfp u s g / eloquq R o m a n i m axim us a u B o r
M u d ijt (in d ign e Ixfus v terque) m ale.
^ a f o quoque ingem uit vio ientx v erber a lin g u x
M a x i m m ingenio Tdafo,nec arte m in o r ,
^Denique quifque anim iprxceU it dotibus, í Uu m a
T u rb a p re m itfc u tk is p e m ic ie fa f u i s .
V o s quibus ajfertor R e x obtigit e fe S e b a f Í 0 ,
C uius erit vobis certus v b iq u e fa m r ,
Spernite liuentes tetra caligine mentes\,
2 V uUa p rocellof v o s aget v n d a m aris .-i J
Optima qut lacerat, m ala q m p ro b it in u id u s, iB i,
P fp e r e a m ,ft n o n dtfplicuiffe v e l i n u .
IN D E X
'D '
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
i
I
N
D
E
X
Y
PRINCIPIORVM DECISIONVM
l
D
O
v
s
i
t
a
n
i
a
e
M I N I
A N T O N I I
D E
G A M M A , "
Regis Hifp aniarum Senatoris Illuftris, lurifconííilti Clariftimi
& Praólici eminentiílimi.
Cuius prior numerus decifionem, poHerior pageUds denotat.
jl,
3 J 3 . Accepta em phyteufi ab tA lphonfo % o itiR 1 9 5
n Z 3 .«Accepta em phyteufi fib i & v x o r i.I ¡ 7 ,
^3C.AdH erfu.s Simonem Garcet m ercatorem .igS.
1 Z Z .A e r e alieno co n tra jo per Antonium de S e g L iq p
1 6 9 A g ic Chriftophorus de M aldureira contra. 1 x 3
3 1 6 . A gn es «Antunex^Em anuelis L o p e R 1 9 0
l o Z .t A g r o quodam vendito per ^ iA a r ia m .i^ x
2 6 7 . A lp h o n fu s quidam cognomento V illa s . 1 2 1
4 j .A lu a ro "Pacq^reo vindicanti domum. 48
2 3 . A lu a ru s D ia'q^ A n ton q D ia R 26
Z i . A lu a r u s Ti^^aduerfus tyiA ich aelem .7}
iq S .'t A n d r e a s V in i^ & F ra n c ife u s F t \ l i t e m . i i S
a 1 y . «A n n a quxdam cognomento «A m a ta . 1 7 5
^ i.« A n te q u a m le x regia lata effet fu p er.$ 4
3 J 7 . A n tiq u a & nimis controuerfa fu it q u x ñ io . »p Z
1 6 ¡.« A n to n iu s Dabreu Henrici "Dabreu filiu s .1 3 i
z 6 $ .A n to n iu s D afon feca agit contra M a r ia m .2 10
n p .t A n t o n iu s de M oura xdes em phyteuticas. 19 4
2 9 3 . «AntoniusH quneR Leitano teñam ento. 1 4 y
1 3 u A p u d nofiros fenatores antiquos cotrouerfum .i 10
3 1 3 .A rchieptfcopus D .M artinus de C o ñ a .c u m .x q o
5 z .A u g u ñ in u s quidam amicum gladio. 5 J
"B.
6 7 Bartolomeus cognomento Jn g re s .6 4
8 1 .Bartholomeus Fernandex^onundus.jt.
\ 4 2 .B la fia quxdam Eborenfis ciuitatis. 1 1 7
1 8 5 . Blafius G afpar oppidi de folares añionem . j 4 7
4i.B r<j»M de «At^euedo 30c00.ttKW .47
C.
0 3 ^.Caroius Q u in ñ us Jm peratér in u iliiffim u s.ip q 3 .C a fp a r d e « A g u ia r & «Antonius.7
\
3 0 7 .Catharina F r \ a n n o . 1 4 7 1 .m aioratum .3 j 6
uxq.C atharina Gom cgJRapofa vxo r. 1 86
Caujja verten tejn ter T h o rn a m .zj
x ó i.C h riñ o p h o ru s de C oñ a «Archidiaconus.t 1 7
2 1 i.C h riñoph orns Dilhoa centum Coria. 1 7 3
0 3 i.C irca inualidiiatem cuiufdam refcripti.z Z ^
a I z.Circa declarationem legis regix lib. 1 7 4
3 3 x.Citato em phyteuta prxdioq; per rei. 1 9 0
2 y ^.(olonus,qui prxdium a "Balihafare. 2 1 4
I jó .fo m m en d a ta riu s Scclefix S."Petri. 1 1 4
I oo.(fommitnis eft omnium refolutio. 83
¡o g .fo m m u n iter obferuaturflylus curix. 2 6 7
1 o6.Concubina C leriii in dom» retenta G.anwss.Bj
2 6 8 (oniem natwr Em phyteuta per conferuatore. 22 2
6 3 . Condemnatur Em anuel Leano.63
2 ; I .C onduñw fu iu fd a w p rx d q comttntm. 20 9
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
3 0 3 .Condtíñor quídam redituum E cciefix. 2 5 4
iO q.Confraiernitaa m ifericordix hxrec.z 1 9
*1 4' 4' Confalus d e tJH o rim ,c u m e m p h y te u ta .¡o $
r<lZ.Conferuator A c a d e m ix C onim brieen fis.i^q
4 Z .C o n ñ im o maioratu per Ifabellam .S i
1 5 5 . Contr a ñ a focietate inter Eduardum . 1 1 o
i 6 0 .Controuerfa admodum fu it q u x ñ i o a p .ii S
¡ 1 4 . (on trou erfafu it olim in fenatu conclufio. 1 7 3
5 9. Controuerfa non parui momenti, y 9
1 2 1 .Controucrfum fu it in fenatu in c a u f¡is .io ¡
1 5 i .Controuertitur per D d.fuper g lc .d e c e r n im u s ii z
ip 9 .C u m D,T{olihus ageret contra "B en ediñ um .i ¡ $
2 i S Cum filius D .H ieronym us alim en ta.i 8 9
D
3 1 o.D am iana de Queiros conuenitur ab. z 6 7
I z x .D a m anus Chriftophorus M arix C l \ . i c 6
t g x .D a t is xdibus in emphyteufin cuiufdam. i 5 1
3 7 9 D a tis fideiujforibus a debitore "Roderico 3 3 9
7 6 . De inteUe&u leg fin.in p rin .C .fi maior.7 0
2 4 y.D e inualiditate prim i tefiam enti.2 0 6
t o .D e iure communi du bitari.1 7
7 4 - D e tribus contingit dubitari in cauffa ^ u tn a risF rei
re. 6 9
7 1 . De tribus contingit dubitariin caufia C hriñophoti
Doliueira 6 6
1 8 i.D fcreu ijJe olim fenatum reperi in nonm llis. 1 4 6
I o L.Defuntho Antonio loam ab fq; liberas 8 4
9 o .D efu n tio D om inico D a u ia ra b fq ¡.7 7
3 3 3 .D e fu n B o Ludouico Machudo in cola.291
4 . D e f ut. B o nobili viro. 9
i 5 3 .D iB a t lex regia in ordinat.lib.4.tit. 1 1 2
z ^ g .D iB it le x r e g ia lib .3 .t it .3 3 .in p r. 1 1 7
3 7 ¡.D id a c o Lope'g^de Sequeira nobili. 3 3 3
1 8 9 . Didacus Lopes de Soufa,eertam pecuniam .i yo1 9 6 D idacu s R jbeiro teñam entoeonditofin quo 1 5 4
¡j S .D id a c u s Felafcus teftamento fuo domum.3 3 Z
2 7 8 Difficilis admodum
nimis dubia. 2 3 0
1 7 8 . Difficilis admodum fu it cauffx decifto. 1 4 4
2 7 i.D ifc u jfu m fx p e v id i,a n dotiprom ijfx. 1 2 7
7 5. D ix y a m in quadam decifione incip. In cauffa. 69
1 6 4.D ix eram in decifione incipiente, dominus. 1 3 1
1 8 6 .Domina T b ilippa Soare^fecundis nuptijs. 1 4 8
1 40 . Domino loanni Lobo',filio D .D id a c i. 1 1 6
3 7 1 . Dominus A e g id iu s «A nes de Coña a D n . 3 3 2
l i Z . D . «JJiAartinusa Tauora commendatarius. 1 09
Z2 2 .D Fernandus de C aBroadm im ftraior.i 83
z 4 9 .D .H ieronym us de Lencaftro "Prior. 1 1 0
z Sft. Dominicus Luis M agifter nauis conuentus. 1 2 3
2 8 6 .D 0 -
A
til
Index D e c ifio n u m !
Z39~
! < 1 DüWíirione
*
,D o íc cw íktttfM pen G M im fep kM itifr
a
•n
3 J 9 D ubitatum fu itjn fen atu 'in c a u ja .t ffo :
A o í
i2 ii,.T flu b ita tu m fu it in proceffu quodam agitato
MP
6 o . D ubitatum fu it in cau fJaJjo n diffh . 6..i„
,
«7. D ubitatum fu it in proceffu Bleomrx.% zI o «.D ji bitajtím fu it,a n is qui, 84
^
'
¡D u bkátu m fuit.pn cauffa "BaltbafaMS. ty i
l:Í
I' I
H
I
,
g iQ iJg n ú r ittjq p id a ii^ ^ jo o Q ffip o d io m m .i^ y
^^4 .5^ / f ''i,
f i j . l l l u j i r i s Vicccomcs Tontis de Lim a. i r\ffff
,.,.,1 0 5 .1« capfla qgptata ipterTrofpcrum Dia-tQ^C
..i t, 5.fn cauffa tA ^ n etis D ia‘( ¡contra.80
2 6 ; J n cauffa A g n e tis Lopet^aducrfus.^iS
■' 26 6 fin caufla A lu a r i Í.fie ú e \ c o m a .¡í!¡6 >„}
-r
S
i
Pti
2 'D uh,um oritur in cauffa M icU S erram .^ 04
3 4 4 ^ « cauffa A n t o n ij de Macedo contra. 3 0 5
r... q u »O dm
< Jm
- éoya*
« A » .;; iS
> er\
7<ncauffa
rnti ÍT/1 ^
» AÍfítfítiíÁ
» ^A/ífilfílíhuntva.
l a 'm i t o fr a tr e s c o r im M /a -M
n ».
t fuper
O ,ln
n t o n f f d<ÍP
e tj^
élq ,C o n tra . 11 22
' .............
■'
■ ‘
'
2 4 9 , J n caufla Aritonq de Meló contra.10 8
28.
8 o■, i h j . f n cauffa ’B alth afaris Barbofa oppidi. 3 23
á ffy . Jn cauffa Beatricis A r r a iT jv id u x .j 1 7
,
40.£>«0 fu v t :p r m ip d ite r difcuffa,fl¡ft.. . 0
: ; ., P
3'3p
.J«
m,«A*
b
k
w
h
x
F
r
\c
o
n
tr
a
Ludouicum,
3'01
Z
im .B d u a r d u s ffJabyeugenero Frflncifccrfligueira. lo o
3 ío .in cauffa Blanchx, de Figueiredo & fo rp ris.i S o ,
2 7 I . £ g i t aflior A n m iu s . F/j^coritra retm . 2 2 . 6 <
\ í s>.ín cauffa ffa ikerin x A l m t { vi.dux. 10 5
^j
2 fio A g i t a H r ix k ^ U r g a r it a flfffpfacpn trq.zog '¿ ,
'3
A
cau
ffaFotnitiffx
cuius
nornen
filentio.
¡
3
,
6 z .E g ip ;l> A n to n ia jA íagra,aduC rjM .s.ói . - ■ i¡ z
■t,
}
V
I
&
tu.icg
Pf’o liiproceffulm'rnoupsy lfamam.i l
d iS .In c a u ffa creditorum D .A n to n ix . 1 7 S , ‘
;
3 Í7..inffaufl0 cuiufdám A F io ris cognomento, Í S 6
’^ óoflncauffa cuiufdam A l u a r i ^ l \ . 2 . 2 i
3 7 A.in caufla:CUÍHfdarn mercatoris nominf. 3'3 3 . ’
3 1 8.in cauffa cuiufdam y k j nobilis fententia. 1 7 p .
3 <5 z.¿« cm fja cu iu fd a M ffffiiis G F ^ o p p id Í 3 i 3
io fifln c a u flA fim flo m bonprum iUuflris.}_6} _ _.
p ^ in ;a u fla D .G A rc ia x A ,m ique'^.79
7
3 1 5.1« cauffa F ).V e p i de flforbgnp coritra.xy J v i .
3g.0 m tm ffa ,D ,T h ilip p x a Sylua aduerfus. 3 i 'fi
V.' c
p p . Ffyiinandus Vin^i contrayertbm poffeflorem . S 2
5 5 4 « pauffafiduárdi ¿ á m p r e ffe o n t r a .s jf, , ! .
re-t-.;.':
A ' . - F - - v A . v \ , u .1 , ivj.í'.; Q "; 77 ffnpauffaM duar 4 iFala fciO fo rio .^ Q ,- .
Oí:.
3 1 6 .F id e ic o r } m iffu m a p a t r e ff{js r é liñ u m .i^ ^ ^
2»2 9 5 ^ « Sm atiuefis 7 iu n e ^ c o n tra .3 .A d
1 9 7 .F id e iu flo ró H ig a tu s,y tfi pignora cauffa 1 ; f f _
ari 7 -in cauffaEuxdp. T otal contra, i p i ’
3 6 1 Fffií? nominata olim a^m atrefuaja 3 i t
ff. ,A7ffitm cauffaexefutionis fententix j a t x . i A Í . i.
■y 7-6,fira nclfio de V.alma d e fm a o , 0 fuperflite. 1 4 5, ■iU d U fld Francifci Garcesj^ contra A ftt. 8 ÍS' . }‘
fl6 .F r a n c ifc o G r \ p e t e n t ip a t r v s .7 j
v t ,! ’
7 ^'-kcaufi^jFx 4 ncifcide B a c e h . ó y f f f f
■ff.yA rán cifcM sE oefio-dekm ctrtX : 3 8 ■
xyG .in cauffa Francifci M ach a do co éra-zx^ ' "
}8 ,F ra n cifcu s Fernandexyl fabellx Cabral, 4 1 ^
ttA7 .incauffa Qefirgij Henrici contra,xoff
X[ifi F ra n c ifc u fF r[0 }u iu s c iu itA tp
_o
caufia'gonfali ffjlunzeontra.^^^
3 z i.F r a p 0 fc u s d e .F o r r e s a d p a tru ¥ M fu u m z B y ,.Q i' 3- 58 ,1« caufla Guimaris
■
• L o p ere■■■u x•.^ x o
'z v id
. .
S A j . F r e q u e m cfijn fena tu dubipatÍQ,yyS
.5 7
3 pp. jti,Cfiuff4\tíypQthecaria c_AritqnffXejxefld. f
íS s.F req u en ierin fem tU d iJcep tA tM r.jrjfi.. ^
. -»
19 i .1« caufla fAcobi fiorta contra ffim a ttu m ,} 5 9 ¡>
1 7 4'. Fm t apud antiquos & noHrs
^ 0 . 'x
f , 6 1 .1«
Jgnatq Byideriei V elo fo .b 1
z } 9 ,F u ¡$ inter'£m.aiiueletri B p in Z & t-A F :i.VAr>.. ^ j ¡.
x 8fin,cauffa'iUffirisAflronis, } Q, r ; ,C\
S o f a¿í Us orta intcr 'B alth afayem B a p p fi. 7.2 7. , , , ¡. 2 7 7 .1« cauffa loann.ig D afonfeea,& fo r ó r is .iz g
2 3 4.F «/í n oñris temporibus difp.utata.qu<fji.i ¿ g i ¿ ,
AA'in.AauffxfoarinxPArauio.A%: , . , ,. '
2 8,9iFuit olim apud antiquos dubitatio o/ta, 1 3 y
<¿ ( 7 8 .1« c a u fía y o a r tm ^ iu n Z y Á u e r fu s .ji
^
2 .F u it f f iim :0 n o f l r is t e m p o r i b u s .6 ::,.^ ,.^ ~
3 9 1 . in cn«j/7ñ loanniy B a p tiñ x Terufm i. 3 5 5
i'ó g .F u iio lim in c A u fla T etri A l u n z m o r i s f f 3 J a A
6 8 . cqufi' 0 oanmsfiSap)iflx T eridq.65
%79 F m tfilim in fenatu dubitatitm, quod & 1 4 $
, 3 80.1» caufla foannis ffM a to fo 0 Catharinx. 3 3 9 ¡ ¡^
3 S SA u itoim co m rouerfiam pta inteKi}i.'S
■'f f
z p i.ir^ q A u fiafffA belittflo th ela F J e / a í. 244.
3 5 7 -Fuitfxpedubitatum ,an lucrum quod, 3 2 0
-i 1 2.1« cauffa ffabéllre Carrieira. 1 9
; :
P l./'sre
. V . G . . ■.
(.2 ;
X
17 .i» cauffa Laurentij de Brito.,2 3 .
8 7 .G afpar quidam contra Am brofium D andrade.76.) 5 0.1« cauffa ludo u ici ¿*ílph oh fi CDoliueira, f 1
lA íG o n fa lu s V a z lu fit a n u s .ío
'. . 'i
I i.i«
MtirÍAde0 7 p t ifq u it a .ij '
jú .G r a ü a P in iz fiU a licentiatidocliff.5 7
ff. a f f , 22 3 .1» cauflaM arauefe gemez>Htntra., i § 5
,s. ..r-iV»':..
S-: 2 3 o./n caufla e M ík h a e lis C abralin fu fx,.} 1 2 , . ■■. .
(,;,j ; .x -V:í. ■A _ - ' '
H . , , -nS- «'ii);, , ,(,v
¿ 3 8 8 4 « caufla mcirafierijfan&i fAug.uftini.3 'i i 2
i
ix .H en rk u sin fa n sT o rtu g a ll[£ .g .4
iá J.-in M u ffa rrim a ñ erij S a n ñ .T rm ^
.
1 6 6 .Heredes in ñ itu tx Catharina 0 T h ilip p a . 1 3 \ ' 3 o 1 .1 « caufia m onañexijde ‘i in.dm 0 ‘f ie ir i.z q ^ ;
7 9 ,H ie ro n y m u s d e .F e ig a ,fp b a m u y i 2,
.,,X . )
........ : *
4 1 ,1 » eayiflA m m flpxij S .F m e n tij.A A .
3 0 5 .1« '
i 9 ó .E g it facobus q n d a m iomirrus-nAuffcontra.
j S j-E le flio n u m decurionum alffixuffij; go m ilff 14 7 7 .
z ^ o fS m a n u e ld e Mouraaiu.crf(t6. y ja tq ú u m i .Mi--. ■
S 5 I .£m ph ytcu fl accepta per maritam f l b ¡ 0 3 1 5 f f
p 7 o , £ í i A pu d noñrates leXAc 4 tcr punffm . 1 3 5
r
Í3-.5. E m ph yteufi accepta per lohannem CiomesQ 10 0 .
z8~9.Err(phyteufin,quam paterpoffidfbatpiA };-, _;;
34o.£arce/?«o nullitatis folet obijci contra. 503
2 7 ¡.E x o rd in a t.lih yy .tit. iff .conffat m e , í A 7
po.Ferclinandtts deScix,as F ly ffp p p m rifís .S i .
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
'V-.
y ©y.i« eaufia nimis ctntrouerfa H en rici.ií s
Index D eciílonum .
3 y i n caufta nobúis v iri Cbriflophori de
J6
3 5> 3
caufla Oliui Scam brilU condemnati. J j 5
1 8 1 in caufia T e tri Carnlho contra e ^ lp h o n fu m .iq ó
3 3 &.Í» caufia T e t r i de Cofia contra Didacum. J 00
z t i . i n caufla T etri loannis Furtado,contra 1 8 1
1 3 8 . : « caufia iim onis de F e ig a contra.lo i
'^ í)i.in cauffa rimonis Va'g^Camones contra. 1 4 J
^ .i^ caufla,qu« agebatur. II
^58.in caufia qux nim is controuerfa fu it inter. i i 6
^ 17 . in caufla q u x ventilata fu it in ter.10 3
líp -incauffa,qux ventilatur inter Chriñophorum .30
3 0 i. in caufla,qux vertebatur ínter A lu a r u m .i f i
£ í.in caufia,qux vertitur inter ¡oaiina. z j
3. 4 .in.caufia,qux vertitur inter D. Antonium .iTJ
S } . I n cauflalqux v e r t i t u r ínter B e n e d iB u m K u n e :i&
cmanítelem^ 75
4 9 .¿« caufia viearfj Eccleft« Saluat. j z
S 8 -in caufla Violantis Dafonfeca,contra 8z
Q ) 411 cauffa vniuerfitatis Conimbricx. 8 1
3 9 1 . in Chrtñi nomine am en.Ex tribus.3 3 $
3 0 6 .in conduelo fundo, fi conduBor fu a opera. 3 j J
I .in congregatione doBijJimorum. z
1 s I .in decifione oBaua latius decidi,an pater. 1 2 2
1 7 7 -in d iu ifm e bonorum fa B a inter. 1 4 4
3 5 6.in donatione quadam fa B a per foannem. 3 1 0
t-^2.in his proccffibus qui inm enfa. 99
4 í-in illolongifiimo ac fañidiofóprocefiu. 48
3 1 -in lite admodum controuerfa. 3 3
2 3 z.in lite mota p er ga fp arem de Leue. 1 9 4 . h
iio .¿ « lite mota per loan em Fernandum. 89 ?
3 4 8 in lite mota per Mdriam Lope'g.30%
l y ó . i n materia l. i.f.d e r e fc in d .v e n d n i w : ■ * ’
3 4 6 in materia metus v x o r fa marito 3 0 6
in monañerio S.Dominici b n u s c iu .3 6
^ 4 0 .in proceffu agitato per ‘D G rim an ejam .lo z
9 4 -in proceflii agitato inter Alphónfum . 80
1 3 4 Ó» proceflu agitato inter fratres,filios 1 1 1
r 44"¿« proceflu agitato per Francifcum, 1 1 7
^ 9 -inproceflu -A lphonfi Thom xcontYa.76
7 5 'inproceffu iA n to n ix V m halofx.68
proceffu BenediBi Lopeg^oppidi.i 59
S 8 .in proceflu cau ffx,qu x vertebatur.38
2 4 2 .in proceflu doBoris T h ilippi goncalue'ij.io^
3 8 9 anproceffu exfecutionis A n ton ij M achado.} 5 1
3 2,tn proceflu litis motx per quendam.3 ^
^ 4 .inprocejfu Ludouici Aires,contra. 63
1 4 7./« procefio V h ilip p x de Ijerognia contra. 1 1 8
i>8.inproceffu prioris ecclefix S .V M a r ix , J H . 7 6
1 2 7 -inproceffu Sancij de T aredes & Gafparis. 1 00
^8 proceffu procuratoris concdü. i 29
3 » S ‘ W itu n maioratum quondam feemina. i a y
3 6 -infuperioriparte decif 6 3 .memineram. 3 3 0
15 7-2» teHamento pater prxdium quoddam. 12 5
s .m venditione bonorum immobilium fa B a . 1 3 5
J
.ínter alia notatu digna,qux traB an folent. 10 6
3 .ínter alia ,q u x A ntonius. 1 9
^^4 5 -Ínter amitam & nepotem ex fra tre.39 6
^J’ í.in ter Chnstopborum "Baculum
eius filium , i 3 8
z o /T
, A
Bjo,contra .3 7
facerdotes lis mota fuitm uis. 2 4 6
i h Z r l Z " '* '
litigatum eft.33 6
•
t^iectoremde S ylu eira .2 3
i
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
3 lí.in t e r loannem C af{an h o & Bartholomaum. t j
^ 7 3 -in teflamento condito anno 1 5 4 7 . per 1 3 6
il.lo a m a de Vatua,oppidt. 1 6
^S¡}.foanna quxdam anciUa G a f p m s .i^ S
3 z 5 .ioannes "Biafius cum in vrbe effet acu tx.z 8 4
i-qi.Jo iiu n es cognomento Bom encom m endatarius.^oq
1 0 6 . loannes -JH e n d e s d e "Britonuptui. 16 0
2 8 7 . loannes quidam alumnus Sebañ iani la u re n tü .
139
1 6. loannes quidam canonicus, i i
39o.Ioannes T exeira de fJH a ced o oppidi. 3 5 1
3 6 0 .¡u dexcauflaru m pu p Uorumalimenta. 3 ?,r
z 1 7 . Iure eommuni cautum e fi,v t tutor, 1 77
jL
6 9 .la ta fu it fententia contra I f p e lla m .S i
3 ^^-Lata featentiaproFrandfcocontra. 28 3.
i q i.L a ir o quídam loannes OiaT^^ cognomento 1 1 7
3 4 1 . Laurentius AIphonfusfacerdostesiam ento.303
1 6 3 . Laurentius ‘V ia'ijm aioratum petijt. a 18
3 3 5 .Lege regni hb 4 th .7 7 ■ i.fe o filh o .3 19
y.Leonelus de Varada. 1 3
1 8 3. L ex regia ex ñ at lib .3 .tit.-\ i.e m q u e . i q j
X o 8. Le x regia apud noBros Luficanos habet. 8 7
i i a - L e x re g ia lib .i.tit.-q q .^ i . referens fe. I 07
1 30 Lis fn it ínter dúos Eborenfts fuper condieione.it o
io } .L is fu it mota per g a fp a re m .S q
1 1 3. L is fu it orta inter M artinum F r \ & r o í .
z i q . l i s o r i a fu it inter Vriorem & beneficiarios, 1 7 4
I z í . L is orta fu it inter Fridericwn .Alung^ 1 08
8 q .L is orta fu it inter Mariam Barradas 7 4
3 j.L it e mota per Hieronymum de Q uintal.qo
2 0 3 .Longiffimus creatur proceffi-'? inter. 1 5 9
5 i.L u fitan u s quidam habitator oppidi. 5 5
M . . fo
1 4 8 .iJ U a g ifle r laques conuenitur a fra tre.t l a
1 3 y.tffiHagna in exiguo procefiu dubitatio. 1 1 1
I lo .M u ria flabella vidua filios habens 1 0 3
3 4 3 . iJr lia r itu s cum filios duos fpurios haberet. 3 0 4
2 4 8 .fJH a r itu s & vx o r infimul in vna & z o8
2 3 z .tJ^ a te r te r a defunB i hxreditatem. 1 1 Q
8. M axim a fu it apud antiquos.1 4
3 6 .M axim a fu it inter A lu aru m 'tfune'g.39
3 I i.M em in i menonfemel in proccfiibus 26 9
3%q.M ercatores quidam Faftellani a b .3 43
x3 q ,M ic h a e l floing^contra Simonem T i n i j . i i i
3 i j.M onaflerium fa tiB i D om inici hu iu s.1 8 2
1 1 1 .Monafterium S. Francifci o p p d i de Vortalegre 99
1 2 6 .Mota fm t hs,inter fra n es Hieronymum. 1 r S
1 80. Muli- r quxdam Guimar de Salm a, nupta 1 4 6
2 ^ 6 .M ulier quxdam cum M anini concubina, l o o
I ? 2.Muliercula quxdam nomine M aria M in ^ i zz
a
:
zS 3 .Tfauclerus Francifcus Ludouicus obligatus.2 3 8
2 0 9 .N m is controuerfa fuic caufla inter. 1 7 z
1 0 7 .V A b ilis feemina
d e F ilh e n a .8 7
1 6 3 Ffpbilis quidam vir,cuius nomen ftlentio. 1 3 z
9 1 .FLobilis v ir Ludouicus a Silueira.78
6 9 . Fiullum dicebatur teflamentum eo.6 3
...................
'
*"i
z i J . L L u w '^^rum
per recentiores■fenatores.
zo
°
ip.O ccurrlt multoties in iudicio. 42
^
2 9 8 .Vater in teflamento iuffit filium fcripturam , zq8
I ó o .'P e -
In d e x D e e ir io n u m .
jS o .V e tr u s G l \ d e Camera,in ftm ul (ff vxo r. i 2 7 i
3 3 4. Solet.dubium hoc mentes uidkantium i 2 9 2
■y4 1 , Tetro Gonfalo jtbifihoffff nepoti zoz
2 2 0 folet in dubium verti,an ad. 1 8 1
J Ó^.Tetrus quidam cognomento P leu ra a ccu fa tu sA i $ 1 3 2.Julet m dubium verti,an poffit Senatus. 1 1 0
, 2 1 9 folet multoties du b ita ri,a n la ta .i 8 1
5 I Í . Tetrus quidam pupillus patre orbatus . 2 6 8
3 S }.T h ilip p a quxdam ancilla drchidiacom .; 4 ^! i^ ó .V rim g n u s vitrico in 3 q o ...o o .n u m m .x o 6
349.V ubiicam fiueconduBores veclig a liu m .3 1 o
1 6 2 . Q uxñio fu it (ff nimium controuerfa in 1 3 0
2 1 o. Quxsiio non parum difficilis iifc u fia fu it 1 7 J
3 1 7 . 'ftuamuis m aliquibus cauffis fuper. 278
I c).QtMmquam caufla non bana. 13
3 5 t.Q n i contrahit incesia^ nuptias cum. 3 1 4
1 6 , Quidam Aluarus Lucas,pater P . 1 7
3 8 1 Quidam Didacus F r\iaccrdos,rn o rte. 3 4 0
1 9 3 . Quidam Lupus Laurentius ffi eius vxor i S z
2 8 1.Q uidam .JH elch io r D iaQ in carcere n . z y ó
X3 7. Quotidiana est in fenatu dubitatio circa. 1 1 J
R
6 6 . Re valoris 3 30000.num m .fab h a ñ a , 6 4
1 4 6 - Regula esi in iure propojita per glo « , 4
2 8 8 . R e x inclytus .A lphonfus, huius nomin. 2 4 0
2 8 2 . t{ex muiÉhffimus Em anuel anno. 1 3 6
iji.R p d e n c u s de Barros apparitoris feu . 1 3 6
<: '
,
.
0'
3 2 9 . Sxpiljim e in fenatu conclufum fu it,qu od e x . 2 8 7
2 9 0 . Sebaftianus quidam aduerfus Sebañ ianu m . 2 4 4
1 ¡ .Senatus cenfuit iam olim. 20
6 ¡.fen ten tia fertu r per auditorium .6 3
3 2 i.fententta fuit olim lata in fauorem , i 8 1
274 ./? em phyteuta vendidittrrequiftto.z 1 7
2 ¡7 .(im o n Diasj^Conimbricenfis duplici. 2 1 2
iS j.fo ceru scu iu fd a m Gafparis DiaT(^.i48
36)9.folet ad euitandas morofas exceptiones. 3 3 ©
2.13 .folet dubitari an o r d m t.lib .4 ,tit. 1 7 4
2 i8 .fo le tp a ffim apud Senatores tn dubium. 1 9 1
2 7 9 ffile tfx p e in je n a tu dubitari circa.23 ¡
3 7 ! foror monaHerium ingredi volens, 5 3 4
2 0 7 .fpecies fM ic a u fix ardux "B e a iric is .ie S
¡.H ephano "Barradas debitore. i o
¡o o .fu p e r quibufdam hxreditatis dm fion ibus.z ro
r
1 7 i . T a m iure communi per tex.in c. 1 3 ?
2 7 , Te si amentum condidit
«A egidius. z 8
46.Tefiam entum nm cupatiuurn, quod.49
1 09.Tefiatore cum duobus testamentis mortuo 8 8
íO ¡.T e ñ a t r ix maritum in iiitu it & reH ituere. t ¡ 3
I ¡ ¡ . T h o m a s Dalgado filiam nuptui tradens, i 2 4
2 9 7 .Tractabatur in cauffa T a u li 'JM achado. 2 4 7
1 90 r riñ an us Doliueira mercator bombycinas. i yo
3 1 9 . Tutore T e m «JfitendeQcondemnato, vc 2 7 9
2 7 0 . Vendito prxdio per loannem CoUeBaneum. 2 1
2 0 . P endito prxdio per fucceflorern. 24
I I ¡ . V i d i multoties dubitatum ,an vendita, r 0 0
2 6 1 . v i d i multoties m fenatu deducium 2 1 6
2 1 8 . vidi pluries in controuerjus cauffarum. 1 7 6
3 6 4 .v id i pluries irt fenacu decifum m. 3 2 4
1 , 8. vidi pluries p ra d ic u n O rdu i.ib 4. i i J
2 7 3. vidi fx p e tra d a t um in iu du ijs,aa 228
2 ¡ S . v t ex narratione facit lu n s decifio 2 1 3
8 3 .vxo r D. P e iri F r \ ,c u r ix fu p n m x .7 4
2 0 .). vxor loannis de la Ica exfecutionem. t ¡ 6
3 41 -z^xormoner/s coram quinque tejiibus. j o g
¡z o .v x o r ,q u x vltim aperjona fu it I Ü . Í 8 4
IN :;
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
I
IN
D
N
D
DECISIONES
ANTONII
r e g í s
H ISPANIARVM
I V R I S C O
E
X
LVSITANIAE
DE G A M M A
s e n a t o r i s
N S V L T I
ILLVSTRIS,
C L A R I S S I M
I
E t Praótici em inentiffim i.
C u iu s p rio r num erus decifionem pofierior pageÜas den o ta t.
■'»
B fe n sa d I n d o s , vel cu ra ro rd a tu se iu sb o n is,
quando citari d e b ea cd ecif.iy
^
ao
A ccip ien s em phyteufin non poteft q u xftionc dom i­
nii r e fe ir-c o n tr a eu m ,aq u o illa m a c c e p itd .il 19
d e A c c u fa to o b crim en adulterii cum e a , q u ® n on
putabatur coniugata,decif. 169
.
A cq u ifita ab altero coniiigum ,fi m atrim onium fepa
ratum eft iu dicio e c c le f i® , an com m unia e ffe d a
fin t,d e c if.j 57
.
’jv d a & fententia lata per incom petentem lu d icein ,
quando a n n u lle n tu r,d e c if.ii 9
18 1
A d d id io n e m annullandi caiiff® a liq u ®,d .7 7 .
70
d e A dm iniftratore ca p e ll®,q u i pecuniam accepit in
ingreffu co n tra d u s e m p h y te u tic i,d ? 5
37
de A dulceni venia conceffa vxori a m anto expreffe
per fcripturam , uel tacite per am icabilem conncc
fa tio n e m ,d e c ff.iy í
227
A eftim atio officii fcrip tu t® em p t® per patrein fibup
fi,ren u n riataq u e de licentia regís in filium ,a n fit
ab ipfo filio conferenda fratribus,decif.z9
¡o
A eftim atio officii in dotem dati an dotalis fit, decif.
3 14
,
,
.
275
A eftim atio officii em pti an in collationem con fera­
tu r,d e c-1 / 4
t oo
A eftim atio te r ti® bonorum cauffa dotis d o n a t® an
fit confideranda tcm pore raortis,an tem pore d o ­
n a tio n is, deci. 19 5
g)
in Aeftim acione m eliorationum an pr®fen s vcl p rx
teritum tempus confiderandum fit, d. 157
i
d e A lien atione faóta rei prohibic® alienari, curU pee
na translationis doin iiiij in proxuniorcrn co n fín
g u in e u m ,d e c if i I I
d e A lienigena querelam proponenre contra indige­
nam huius regni & a regno difccn d en te, dec. 183
d e A lim entis filio naturali pn-cftandis, d . 2 1 5
189
de A tfccuratione m erd u m faóta teniporc,quo nauis
iam naufragium paffa e r a t, dec. ig i
¡
A flig n a tio 8. dierum ad pignus venditum f i b h a f t a
iedim endum ,an aufcrac Ixfo remedium I. 2 ,C .d e
refcin d .ven d . etiam in bonis venditis in fauorem
fifc i.v e lp riu ile g ia fifci h ab entis,dec.i98
13 4
A u ia paterna &c m aterna in bonis ncpotis ab intcua
to decedentis qualiter fuccedere poffiiiir,d.9
i6
d e A uótore vo ca to ad htem intentatam co n tra d eb i
torem perfonalis d e b iti, d e c if.io i
84
A u óloritas regia an requiratur m conftituenda capel
la a c le ric o ,c iiu is u n m o b ilia illi annexa re lin q u i­
tu r,clericufque in perpetuum adm iniftrator rciiu
quicur, d e c if 3 4 1
^
B o n a acquifita con ftan te m acrim onio an eom muni
centiir ínter virum & v x o re m ,d e cif 3 1 4
B o n a c a p e ll® an pofiincin perpetuum emphyceucicari,in p rxiu d iciu m futurorum fuccellorum , dec.
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
544
, 30?
B on a q u xfita intuitu E c c le fí® q u x d ic a n tu r, d. 3 13
270
B o n aq u ?fira intuitu E c c le fix an p c ffin ta p rx ia tis
fuisco n fan gu in eis re lin q u i, d e c if 3 13
270
de Bonis m aioratus ex teftam ento reliótis ei,qui pro
x im io r n o n e ft ,d e c if2 i5
1 73
C
C ap e lla inftituta in vn o ex quatuor teftam en tis, an
anteponatur legato partis bonorfi in a lio &c quin
to teftam ento r e lic lx , d e c if 3 8 1
340
C au ff? non n u ll?,qu aru m q u x lib e t em phy teutam li­
berat a co m m iílo ,d ecif 9 1
78
C au ffa ad fuperio resdelata per appellationem , cum
de iu te appellati non debuic,an ñatim fitiu d ican da,vel ad inferiores rem itttn da,ut per iilos iudice
tu r,d e c if 87
76
de C auffa rem ittenda ad iudirem ecclefiafticum cQ
agitur de v alid itatem atrim o n ij, decir.89
76
de C itatio n e vxo ris ad litem fuper iu rifiió fio n e vel
iure patronatus m ouend.iin, d e c if 182
14 6
C la u fu la d e com m u n ican d isa cq u ifitisco n fian te ma
trim on io,vtru m com prehendat bona ex legitim a
m atris filix o b u e m a jd e cif.j 58
320
de C lau fu la conftituti in ven d in o n e rei in c e rtx per
noraen num erale p o fita , d c c if 56
57
C h irog rap h u m priuatum non fcriptum manu deb i­
to ris,quam probationem efficiat, d e c if 388 2 0 1
C lau es xd iu m locatarum an fint lo cato ri trad en d x
ad liberationem con feq aen d am ,d cc 7 5
dS
C o h x re s poffeffor per to . annos an cogi poíut per
alios h xred es -ad diuifiones ficien das h xre d ita tis
p a tc rn ® ,d e c if 146
118
de C o llatio n e dotis d a tx nepti perauum , qui filiam
odio p ro feq u eb atu r,d eclatau itq u e in c o d ic e fia rimi rationum velle filiam , illam dotem nepti da­
t a m ,fa t r i con ferre, d e cff.54
¡y
C o llatio inrer fratres facienda an acffet in fpurijs le
gitim atis,ut patri fuccedant in e o , quod fibi pater
relinquere vo lu erit, d e c if 1 34
j 11
dc C o lo n o , qui per 40. annos p o fiid e n s, penfionem
v n ifjrm e m foluit fingulis annis, probara origin e
p o ffid en d i,non ex ui lo catio n is,fed folutionis pen
fio n isjd e cif 297
24 7
d e C o m m o d a n ce res quafdam ad pign oran d u m , d.
321
280
dc C on cu b in a perenre ab am afio pecun iam , quam
illi in u tu afied icit,d ecif 13 6
¿co
de C o n cu b in a clen ci m ere.dem operarum petcnre,
d e c if icd
87
proprer C o n d em n atio n is exp en faiu m o m iffio n eiu
qiiando appelletur,decir-dv
63
C o n d em n atu s propter in fcn ptio n em libelli fim u ti
an reddatur infam is taliter , quod iu^ex efle de i u
re non p o ffit, d e c if 13 9
n y
C on don atu s in prim a & fecunda inftantia an posfi&
b
in
Index D eciñoniim .
in fenatu a llég ate
•
q
fe n te n tix o b d e f o
m o d o f a ^ ® «decif.
ólaiii citatio n is, v e h l k g * “
137
,
...m íuii ud ecclefiam confu-
¿cerCz^s
^ 3d
r r ir c m i u m in perpctufi
C o n d e m n a tu s ad
git,an ind e e x tra h i
C on dem n atu s ad
rem p
, P u f ^ ii , a n g a u d e a t e-
fi aufugit & á d ecclefiam c o n lifo
b
IUS >‘r’ ™ u n ita te,d e ci . 3 6 ^ e x filio m , vel folum ad
=
r
. r
r
m entum
; ’ó p í " h .S c S ( f o .a n . ,.^
l o c a t i o n i s , a n c x p e l U p o f i i t ab e m p to ra
53
3)5
ro a b b a ti,q u a n d o lib e re tu r,d e c il . 3 0 3
de G o n du clü te aliquid u e c e ífa n o v c l v u lite r cxpciid e nt e i n r e c o n d u c t a d ec if. 3 0 6
C on du d ori quando
pcítem
r c m i t r e n d a fit p e n f i o p t o p t e t
fuperuenien tem ,deciú 7 3
_ .
.
°
altera ex duabus C o n fr a c e in u a tib u s virginis D e ip y
r x de R o fa rio ,q u a n d o c o .u ta alteram agere poi­
f i t p o í f e l l b r i o , d c c i f 5->
5“
d e C o n f i i g i e n t e ad E c c l e f i a m Sc c o n d e m n a t o p r o
crim ine aliquo , q u o d E cclefia n o n tuetur, decu.
. e c i rt . i a o
C o 5n ^
iu g e s putatlui an b o n a c o r n i u u n i•c e n t , d
ex
fo l
.
.
.
C o n iu g io putatiuo an c o m m u n ic e n t u r b o n a ,d c.
C o u Í4 'ig u in e u s p r o x i m i o r v l t i m i p o l l e í i o n s in íuc.c e llio n e m a io r a tu s p r x f e r e n d u s c í l p r o x i m i . )ti i n
ílitu e n tis,e tia m fi i n í l i t i u i o m a i o r a t u s f .i d a fu per
h x c v e rb a ,a n m e a p á r e n t e m a i s c h e g a d o d .7
13
C o n f c n f a s j q u i e x le g e e x p r c l f u s r e q m n c u r . a n induc a c u r e s l o n g i t e m p o r is d e c u r f u . d e c i f . f o S
f
G o u fc n fu s p i'x fu m p t u s e x l a p f u 3 o . a n n o r u a i a u fufñ
c ia t,lic e c a lege e x p re lfu s c o n f e n f u s re q u ira tu r,de
cif. 1 4 4
117
d e C o r n c n t i o n e o r t a in t e r f i l i a m v l t i m i poíTeífons
m a io r a t u s & n e p o t e m e x f i l i o , í t a n t e lege regia,lU
m a fc u lu s f ? m i n x p r x f c r a t u c - d e c i r . y j )
39
d c C o n t c m i o n e i n t e r priuigu.ara & n u u c r c a m fuper
em p h y te u fi e c c le lia íl ic a , q u a m n o u e i c á iure reno
ua tio n is p o í f i d e t , pi l u i g n a ad h u c rc c l.im a iu e ius
t e r u x p e r f o n x libi c o m p e t e r e , d e c i f . j d i
31a
d e C o n t e u c i o n e In te r p a u i u i
u e p o r e iii fuper lucc e ífio n e m a i o r a t u s , d c c if . 3 0 7 .
C o n t r a d u s íc c u n d i e m p h y i e u c x pi-xcefliífe p r x i u tu r cu m c ó fe n fu direóti d o n i in i e x iap fu 4 0.a n 110n o r i u n . r e i e d i s q u ib u f d á o b ie c d io m b u s d . 3 1 9 4 8 7
C o n t r a d u s g d l i i n t e t ta m e u t o , an & q u a n d o ic u o ca ri p o f iiiu per te ít a m e n t iim p o f t e a faótü vel per
a lium m o d t i m ,d e c i l.3 59
^
C o n t r a c h i s e m p h y t e u u c u s . i n q u o filius lo c o t e r u x
p e r f o n x d c c l a r a n u - , a n d e r o g e t u r p er fecun d um
c o n t r a c ft u m ,in q u o n o u filius, fed lim p licite r te r­
tia p erío n a e x p r i m i t u r , d c c i f . 3 6
C o n t r a ó t u s , p e r q u e m a liq u jd a n n u u m folim ndum
p r o m it titu r ,an p o t m s c m p h y t e u t i c u s , q u a m cenfua!)sfit,deci_f.38
^
C o n t r a ó t u s an íit vfu ra riu s nec ne, iu d e x E c c lc f ia iu cus d e c id e re d t b c t , d ec if. 1 6 4 '
^
C o n t r a h e n s c u m m i n o r e an ex c o n t r a d u n u llo tcueatur ad f r u d u u m r e f t i t u t i o n e m , d.3 1 1
z68
C o n t r a h e n s in c e lta s n u p tias p r o p t e r q uod b o n a a m !lK ,a u illa l e c u p c r c t íi ip e r u e m e n te d ifp e n fa tio -
34
n c íuiuüii P o i i u n c i s fupci' i t i a c r i i u o ü i o jd .3 5 2 3 1 4
C tc d ito r penhone a nnua c 6 ftuuc.a idpcr aliquu p ix
d io,atí poÜic d u ecte aduet fus tcrn um puíiclibiem
agere ad eius fo lu tio n em ,d ccif. i j
a C o n u c o o u e p r i m a p r o m i l f i o n i s q u á d o Iiceat r e c e ­
dere per fecu n d am p ro m ilh o n e m , decif.264 z j p
D
D.i ta co n c u b in x a concubinario an repeti poffin,
& a n co n fcfiio debiti illum o b lig et,d .225
lo
D a ta filio ad m ilitiam confequcndam an fint confe
ren d a,d ccir.14 0
'
de D eb ito re paupere incarcerato patente in iudicio
alim enta p rxftan d a a creditore fuo d iu ite, decif.
D écim a E cc ie fix an fit ab em phyteuta tempore fteri
litatis foluenda,dccif.150
^
D ecim a E cc ie fix an fit prius deducenda de penfione
d e c if 249
jQg
D eclaratio 1.teftium C .d e teftibus,in cafu quo per re
giiim tcfcriptum per teftes probari poíTec contra­
d u s fuper quantitate 4000 0.n u m m .d ecif.j72 332
D eclaratio vo lu ntatis h xre d is teftatore illi cómiíTa
circa cleólionem perfo n x,cu i vellet fideicom m iífum re lin q u e re, an ad hxredem ipfius tranfeat,d.
iS
23
de D efeótibus contra teftam entum nuncupatiuum
oppofitis, d e c ifq d
49
D clió lo alibi com m ilfo,quando hic puniri debeat de
lin quen s,dccif.53
5?
D eliólú an vere vel prxfum ptiue probari debeat,|de
c i f i 79
2 ;j
D clinqucns,qui m anibus & pedibus legatis in iumcn
co ícdens ad carcerem ducebatur in terram profíl
uit in tra aiíiu m E c c le fix ,a n eius im m u n itategau
deat,dccif. 1 4 1
/17
non D enuntians litera auótori fuo co n tra fe m o ta ,
an de euiólione agere pofiit, decif.79
71
D cpofícarius fi p ecu n iam dcpofitam decoxeritjan fit
periculum creditoris vel d eb itoris, decif. 189 150
D ifp en fatio fuper m atrim onio confanguineorum
an eos libeiec a posna tem porali a lege im p o lita ,
d e c ifi 80
146
D ifp ofitio 1, diffam ari an iure com m uni procedat ia
patrc agere v o le n te , aduerfus filium illum diffa­
m antem , dicendo eiun ignobilem & plebeium ,de
C i f .201
tfg
in D iu ifion e bonorum defunóti, qualiter ratio lith a
bcnda exp en fx funeris & fala rio ru m , quxiám ülis d e b e m u r, k eorum alim entorum fruótuumqj
p e n d e n r i u m i n a g r i s , xftim ationisraelioram cBW
r u m , veftium quotidiani vfus & arrharum deduótionts,ac tertix bonorum , d e cif.io S
in D iuifione b o n o ram co n iu gu m qua liter debitum
filij a patre deducatur, decif. 17 7 .
144
D olus & calliditas petentis,! llura a petitione repel­
l i t , etiam fi reus in rc poffeífa nullum ius habeat»
decif. 2 89
^4 J
de D o m o data in erophyteufin,qu? cuiufdam m aio­
ratus e r a t , habentis claufulam prohibiciuam em ph yteuf.dccir. 19 2
.
z¡o
D o n atio facta centum annuatim foluendi ad fuppor
cand.a onera m atrim onij an fit co n fere n d a , decif.
116
/40
D o n a tio rem un eratoria an infinuari d e b e a t , d . a / j
174
D o natio om nium bonorum cum rcferuatione vfuC.
fruólusan valear,d ecsf.i6 6
_ i}t
D o n atio faCla cau fix p ix ,a n reuocetur per natiuitatera f il i i, & a n i n totum vel vfque ad legitim am ,
decir.240
aoa
D o n atio om nium bonorum p rxfen tiu m & futu ro ­
rum , non valet fecundum com m unem o p in io n e ,
q u x liberatur ab im pugnationibus lo an n is C o ra fijjd ecif.ygd
3 4 Í»
D o n atio caulfa dotis fió la ,an reuocetur prxcextu in
gracitudinis , quando executio illius in tem pus
m ortis confertur,decif. 163
13r
D o n atio generalis iurium regalium an com prehen­
dat ius conficiendi & vendendi faponem ,d .3 i ¡ i
D o n a-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
I
Index D ccifionum .
D o n a rio n e fa fla per clericu m f u ® co n c u b in ®,a n fifeo uel heredibus clerici com petat ius reuocandi
p am d e c if <S
de D o n a tio n e , aduerfus quam fim ulatio obijcitur,de
crf 110
d e D o n lt io n e & teftam ento faiftisa facerd o te, cui
ab E pifcopo cu ra to r datus erat,decir.302.
251
~ o n^atio
- n e om nium
■
<
- orum
..... .. , -..r-ri,ara
ide D
bon
referuata m
m in
ini­
m a quantitate ad teftan d u m ,d ecif M J*
^ ^
B o n a t is in dotem om nibus bonis prxfentibus Sc m turis h acco n d itio n e a d ie d a , ut donator ad arbi­
trium fiu m difponat pro a n im a , quantum dilponere p o ifit,d e c if 18 y.
Q 7,
d c D on atore qui rem h a c conditione donauit,vt alij
res illa non venderetur eo irrequifito , d.450 JI P
d e D oroVrom ifTaTnVecunia numeranda ad certum
t e m p u / p a ó b o q u e a d i e a o , v c non foluta fingulis
a n n i s
1 0
procentQ ,m arito p r®ftctu r,d . 27 2
2 17
d e D o te prom ilfa a m atre filio & g e n e ro ,m te r q u o s
i^i-n
a rrim o n iu m ad
ia m erat co n tra d u s in
matrimonium
: iec^ a c o n c iition c,fi nupferit filia, d e c if 12 5 .
in D o te foluenda duabus filiabus promiiTa ex terna
bonorum patris hypothecata, q u ® fit alten prqtere n d a ,d e cif 355 .
,t r r ^
D o tis d atio,vel diuifio em phyreiifis,vel lapfus lem eftr is , intra quod adiudicatio rei co h ®red u iu fieri
d e b u it, an in cauifa fint incurrendi in caducita­
te m ,d e c if 242.
20 J
in D otis dation e generali non com prehenditur an­
cilla, quá donatrix loco fili? diligebar,d .3 59. 2 3 1
d e D otis datione fpe fuccedendi in m aioratu, d. 264
2 19
d e D otis prom iffione com putato co,quod filia in bo
nis m aternis h ab et,d e cif 1 5 5 .
123
D u b ia q u xdá in reftitutionc dotis facienda per m ari
tum ,m ortua v x o re ,h ®rcd ib u s eiu s,d .i2 J .
106
E
EíFeélus c la u fu !®, per quam debitor fibi ipfi audien­
tiam denegat,ad excipiendum ante realem nume­
rationem ,an ad h ?rcd e m tra n fe a t,d e cif36 9 . 330
E la p fo fcm eftri rem pore,an noua requiratur citatio
kon dem n ati ad addiólionc facien d am , d. 60 6 1
E leó lio n cs officialium con cilij a pr®fid e faólas quis
fcribere debeat, d e c if 184
147
d e Em phytcufi bonorum m aioratus concefia ad tet
tiam y ita m ,q u ® poftea de confenfu dantis Sc acci
pienris re d a d a eft ad vnam tantum modo v ita m ,
d e c if 222
182
d e Em phyteufi accepta per patrem fibi & vxori ac fi
lio vtriu feu e vendita ab ipfo p atre,d ecif8
14
E m p h yteu fis perpetua,quam quis accepit fibi & defcendentibus f iis & h xredib u s quom odo diuidi
debeat, d e c if 50
E m ph yteu fis E c c le fi® in cuius cóceífione non interuencrut folem nitates a iu re req u ifit®,an ab Eccle
fia peti poifit lapfum 3o .an n o rü , d e cif 49
E m ph yteu fis q u x fita tribus perfonis an finiatur pet
m ortem illius , in quem iUS fuum tranftulerat teí­
n a p erfo n a,d ecif 283
¿.y
E m ph yteu fis renouatiuneiiT h?redi vitim i e m p h L
te u t® petenti quando dom inus concedere teneatu r,d e c if4 i
E m p h yteu fis bonorú E c c le fi® quádo cócedi posfit
in p erp etu n ,velad terciágen eratio n e',d .j2 3
182
E m ph yteu fis conceffio bonorum E cc le fi® deficien­
tibus a m re requifitis folem nitatibus, quando va ­
lere p o te ft,d e c if 342
^
,
d e E m ph yteu ta qui non foluit integram penfionem
an negligentia fui anteceflbris.fuccciron preiudic tc ,d e c ifn 9
10 4
tm ph yceuca com m ittens cau flas, per quas in co m .
m uiuim ncidcre vid eb atu r,q u an d o ab eolib cretu r,d cc ii;i4 7
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
E m ph yteu ta alien an s com m oditatem vfuñuótus r d
em phyceiuic? irrequifito d o n u n o ,an propter h oc
em phyteufin a m itta t,d ecif. 19 9
248
E m ph yteu ta an teneatur ad co ile d ú ad aggeres obftiu en do s , ne in u n dation e aquarum frum enta
^ corrum pantur , d e cif.5 0 1
^
Mo
Em phyteuta vcdens irrequifito dom ino & 1 e vendita recu perás,vttú incidat in com m iilum , 274 . 2 7
E m ph yteu ta rem em phyteuticam locans .id iógum
tem pus,an in com iniliiim incidat.dccif-zd.q. 27
E m p h yteu ta an cadat in com m iflum pign oran do
vel h ypothecando rem em phyteuticam fin ec o n fcufu d om in i,d ecif.28
39
Em ph yteu ta m ortuo,qui rem em phyteuticam detc
rio rau it,an poflit dom inus diredtus contra eius h?
redem de poena commiiTi agere,decif.17
22
de em phyteuta non foluente can on tm propter fte-rilitatem decif. 15 0
i2t
de E m ph yteu ta allegante ftenhtatem m fru d ib u s ,
d e c ii. Z4 9
200
d e b m p h yceu ta co n u en to ad caducitatem ,cam p io Xpter alien ation em , quam deferrioncm dom us ,in
qua ex paólo habitate tenebatur d e c if 268
222
E m ph yteu ta qui a tb o fes fruótiferas recidic & vi­
neas d e te rio ra u it, d e c if jo y
25?
de em phyteuta fecu n d o j qui viuente prim o p rx d iii
in em p h yteu fin daturh ü b tin ct,d cciu 2ó 9
223
co n tra E m p h yieu t? h xre d e s an agi p o liitd e c c m m ifio, fuper quo nulia fuit lis m ota lilo viuente,d.
I 7 S;
, ‘ 43
E m p n y te u tic a b o n a an annexari p o ifin tin m aio ra­
tu ,& de eleólo ad em phyteufin cum onere p tx ftá di fruólus in vita fu a,d ecsf 70.
65
de E m ph yteu tico p rxd io ,q u o d dicitur diuidendfi i a
ter h xre d e s ex confuetudine p ro liin cix,d .78 7 1
E m p to r poteft rem libi venditam venditori ipfi Icc a
re,eciam per paólum expreffum in venditione pofi
tú ,fi m odo venditio fiat lufto pretio,clecif 39 42
de E o qui facultatem habet nom inandi filÍLu n,aur
filiam vtriufque acceptantis ad em phyieufí, accep tam an te annum i? 2 i.d e c i( .2 ó o .
2 14
de eo qui E xp en fas in m elioratione rei cm p tx fecit,
poftquam ei denuntiatum fu it , ne iilas fa c e re t, d.
74,,
ad E xaólion em annui reditus conftituti fuper ahquo
fu n d o agi poteft con tra quem libet fundi pofleíTorem , nulla faóla prius excuifione con tra prin cipale m ,d e c if 1 4 ? .
,
. 1 ‘7
E xcep tio nullitatis propter incom petentiam iudicis
quando o b ijci p o ffitjd ecif 340.
30a
E xception es nullitatis proceflbs non funt adm ittcn d ® nifi de m eritis cau flx aliquid iuridicum propo
n a tu r ,d‘ e c if 3 2 4 285
ad E xcufationem em phyteufeos a com m ifib nonnul
, la p r o p o n u n tu r ,d e c if 2 9 2 .
244
de E xp en fis in re aliena factis, q u x dicantur vtiles 6c
n e c e ifa riq & q u ? repeten dx lin t , d e c if 3 10 . 26 7
E xe cu tio an fieri pofiic pro debito viri,au t com m u­
ni viri & v x o n s in bonis dotalib. vcl fruólibus e o ­
ru m ,d c c if 200.
15 6
aduetfus executionem inftrum enti an adm ittatur
Expecicio rei non tta d itx ,v el altciius im plem enti
non fa ó li,d c c if 392.
33^
E x tin d is confanguineis inilituentis Capellam R e x
in u id iflim u s nofter adm iniftratoi em eligere p o­
teft ad vicana d c c li tantummodo,».!. 19 3 .
ij i
. .
.
.
F
Fecialis cui prxm iu m a tege conftituitur tpe inuefti
t u r ® com itatus, m archionatus, auc ducatus, lilud
petere nó poteft nifi ab ijs,quibiis nouiccr rex a liq n a e x p r? d id is d ig n ita n b u s có c e d ic ,d e c if4 7 . 50
de rid eiu ifio n e v xo n s infim ul cum m arito f a d a , an
p o lficilla V e lle ia n o iu u a rijd e c if 13 i.
uo
b 2
Fide-
I
Index D ecifionum !
F jd ciu fib r parris , dotem genero prom itte tts,an p n .
uilcgim n h a b e a t, ne coniicniatur vltra qua pater
facere pofiit,decif. 2 f
, .
Fidciufibr indem nitatis quando cqnuenin poilit an ,
ceexcLiííioneín principalis deb itoci§ ,& eiu sfid c-
ta facla per em phyteutam in em phyteu, finita p?»
mortem vltim i cuiphytein£B,dGCif.2i
ad Hxiedibu.s u lia t o n s confitentis centum debere
, T i r i «,qua:in ve ritate debita nó (unt,an faltem ¡u ,
rc legati peri p o ih n r,d ecif.29 3
5,49
H s ie d iia tc r e n u n tia ta a m in o r e jq u a n d o illi fuccur­
rendum fic,dccil 2 6 ;
jjg
de h zreditate n iom ch i,qui ex difpcfation e sum i P 6
rificis extra claiiftram o n afterii d egcb a t,d .J 88 3 5 0
hypothecaria a d io n e quando agi pofiit co n tra te rtium pignoris p oircllorem jdec.pp
g¿
iu iro iu m d c c . 3 7 P
^
r ,
F ih a naru m aior an fic p rzfcrend a filio m afculo lun io rim m a ic ra tu re lid o filio ,d ecif . 337
297
F ilia naturalis an ciui V lyfiiponéfi , aut fam ulo regis
acalcan b u s fuccedere poflic,d ec.i22
28/
F iU a ab inrettatoem ph yrcu finan pofiit petere,cuius
rnater facultatem habebat nom inandi filium vfq,I
*
ad inortem ,fiiioin vita marris prcem ortuo, decif.
^g 2,
34/ de Im m ixtione h e re d ita tis paternas, per quam filius
Filia teftatoris, plebei nata ex ancilla aliena q u e m o r
creditoribus p a tern is obligetu r,decif.2 ig
1.7S
ris teftatoris tem pore libera eft, an faciat deficere Inquificio an fiat co n tra efi.qui fagictá in ie c it, eciafi
conditionem fideicom m iffo appofitam ,fi filij cefta
vulnus ex fa g itte ia d u nó in fera tu r,d ec.ro 7
13 5
to risn 0 cx fta re trp e m o rtisfu b ftin iti,d e c,/6 2 /33
de Z n telled u r e g ie legis circa iu rifd id io n c ?diliQiin
d e F iliation e probanda citis,qui nafcitur cx con cu bi
caufiis valoris 6 0 0 0 0 .num m .dec.8o
73,
n ad o m i re te n ta ,d e cif.i5 2
12 2
de Intereffe lucri cefran cis,q u an d o m ercato rid eb eaF ilii naturales fp n rii& le g itim i an fuccedant in em tu r ,d c c .u o
8S
phyteufi ecclefiaftica,decif.2
6
dc Intcreife lucri ceiTantis excedente fo rtem prin cide Fiiiis legitim is fratris naturalis fuccedere Y o len .
palem ,d e c .iiS
ly g
tibusab. inteftato patruo fu o ,d e c./o 2
8 4 Intereffe per iu d icis officium prceftádum an peti p o ide F ilio ,q u i p an i h zres non cxftitit & em phyteufin
fit poft latam fen ten tiam iuper cauffa p rin c ip a li,
h a b ere c o n t e n d it,d e c .2 2 9
'
19 2
d e c if.i9 i
Ijo
Filius pro m ala adminifl ratione rerum ftiarum a pa- ab in ie ilo c u to r ia , p e r quam iu dex fe com petentem
tre gefta, quando tacitam hypothecam habeat in
pronuntiat,an a p p e lla ri p o ifit,d ec if.i59
12 7
b o n isp a tn S jd e c .js o
2S8 d e In u a lid u a te p ro m iffio n isfa c fa sn e g o tio ru m g e fto
Filius ex fecQ doinatiim o nio natus an eligi poffit ad
. . .dec.r07
.
ri m onafterii & em s defccn
d. en tib
87
em phy t.acceptam a patre fibi & vxo ri,n o m in e jp - Inftrum entum con fc <ftum per tabd lionem e x c ó m u prio nucupatz,6c filio eorum per htec veib a,filh o
nicatu,habente a R e g e e p ifto la , quá appellato ria
dantre am bos,decif.33 I
3/3
iS/relhiutonam v o c a n t,a n validó fir,d e c .13 3 i i i
Filius plebei i natUs ex an cilla alien a,quádo patr jufc de ?'■ qui In u e n ta n u m confcribeiido res aliquas occedat,dec,86
75
tiiltauic,dec. 12 2
lo ff
Filius natus poft to.m enfem in dom o, m ariti a g r o iá ^uodnam lu ran ien cu m fit prohibitura per legem re­
tis an legitim us cen featu r,d ec.; 25
284
g ia m ,d e c if2 4 7
207
Filius fpurius vel naturalis quando lus habear reti .'c l u i t com m uiu in fp eó lo qutenam proxim itas fan gu idi em phyteufin ecclefia;,dcc.149
ijo
m scon fid eretur a n teftatoris. vel vltim i teftatoris»
F iliu s facerdotis a n m atri fuccedat,dec. 13 6
114
d ecir.2c6
r6o
Foemina natu m aior,vtrum inafculo ju n ion , p r a f .ia de Iure leurm endi re m vend itam ,q u o d p rz fcrib iru r
tu rin fucccífionefideicom m ilíi velm aio ra m s ho
fpatio jo .a n n o r u m ;d e c . 2 4 7
207
norum patrim onialium filio jv d p ro x im o n consá Ius conficiendi auc ven d en d i faponera>anfitiusrega
gu in eo rd ic li,d e c .y r
54
le in r e g n o L u iit a n iz ,d e c if.;r
51
Fem ina an teftis efle poifit in teftam ento nuncupan.
L
uo ru refa¿to ,d ec.44
4 8 de L z fio n e vltra d im id iam iufti pretii in eonduiftioF rater m inor natu quando excludat fororem m aion e in te ru e n ie m e M e c if.iy i
Z09
rem in m aioraru,dcc./29
J09, d e £ ? fio n c e n o .rm ifIim a in v e n d itio n e faifta: fub h aFratresn atu ralesSc legitim i vrrum fuccedere poflint
ft a jd e c if.tjz
19 4
ab in tefiato fi acribus tantum naturalibus ex parte d e L z fio n e e n o rm iflim a in vcndicione faéba fub h a patrisplebeii,dccif.3
7
fta ja ilig n a ris d c b ito ri S .d ieb u sa d red im en d am tc
de fratribus duobiis,m onachi cuiufdam nepotibus,ii
vend itam ,d ec.9 y
tigancibus ftiper,emphyceiifi ecclefia olim auo có L a iu s en orm iflim e v t i pQteft rem ed io l .i .C .d e re fci.
cefla,d ec.i77
ven d -ed am elap iis ly .a n n isM e cif.zó d '
2 it
de Fruólibus perceptis per códcnatum ad reftiruti • L a fu s v ltra dim idiu iu fti pretii in lo catio n e fruóluü ,
an rem edio l.a .G .d e refcin d .ven d .vti p o ffit,etiam
nem prydii,antequam pecunia ?ftim ationis m elio
p o fttem p u sc o n d u 6 lio n isfin itu m ,d e c.2 0 4
1 59
ra n o n u m e id c m a v itlo re p ra ftc tu r,d e c .g 6
81
fruólum n quos uiater filio rem ifit,?ftim atiu an fir có Legata om nia an e x teftam en to nullo deb ean tu r, d e c if .i9 d
153
terenda fratribu s,dcc.j 18
,0 4
Fru ól an fint reftitucdi in terminis 1.2. C . de refcin-'!. L egata ad pias cau ffas in teftam ento nuUo relió la an
Vendl.deClf.94
viy
.
d eb ean tu r,d ecif.58 0
^
335 »
Fruólus beneficii rennuntiati a q u o tem pore cedant de L egato fpurio r e lió lo ad addifcendum officiú ali­
quod m ech an icu m ,cx quo fuftentare f t ipfum v a ­
cilcre k
ftmorem renuntiatio faóla eft,
lea t,d e.20 1
i >P
F iu c lu s e x ip fa m elim ation ep recep tian fint re ftu u l de L egato alim cco ru m filiis fp u riisa patre re lió lo , &C
_ d .a b o n z fid e ip o ffe ( r o r e ,d e c :5 6 4
q t ilv e r b a licet n o n expreffa. pr?dtólum leg a tu m
funftiifint vel focceffl^rs’ t p f í u r m r i o m í í
m
n
u
S
m
u
aeac im m unitate e c cltfi« ,d ec if. 17 Í
r
e
de
^
H «C ?dibus eciam extran eis com petunt m elioram en
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
tc fta to rb
et
L e g í u m r M d m n ’p t f t
m ariti & vxo risf In
pcci pofiit a die m o rtis vld m i d e ce d e n s,v e la b a d iLeges foederis in iti in te r reges circa rem itten dos d e lin -
Index D ecifionum .
lin q u e n te s, an p roced an t in delióbis grauioribus
aut leuioribus exp reín s,d ecir . 2 7 9 .
J 3S
X e g is fin.in princ.fi m a io r faólus ¿cc.in j.lib .C .d e c la
ratio ,d ecif.76
i j
i
• •
u
Legitim atus filius qu an d o excludat legitim os h ?re
des in m aioratu b o n oru m p a trim o n ia liu m , d ecif.
27 S
^z-9
L e x a .G .d e re fcin d .ven d i.a n locum habeat in tran fa
¿tio n e,d ecif. 10
*7
L e x re-gia adm ittens fiUos naturales ad.fucceíTionem
p a tris plebeii.an locu m habeat m n ep otib u s, dec.
277
L e :/ r e g ia lib .4.tit.77-§ -fi-& §• penuh-an in telligatu r
‘ in em phyteufi e c c ie fix ,decif.50
¡2.
L e x regia an v x o ri,q u x tem pore m o ra s v in ab eo fe
p a ra ta erat iu d ic io E cciefix,polfeflion em b on orü
“ in ariti trib u at,deci f.97
L e x regia ( q u x filium inftitutum effe a p a trc c e n lc t,
qu ád o lile filium habere fcit & folum de te rtia h o norum d ifp o fu it) an procedat etiam in filio pofth u m o ,d e c if.iy }
L e x prohibens patrem vendere rem filio an locu h a­
b eat in datione in foliitS vo lu n taria,d ecif 19 y 14 6
L ic e n tia confenfus dom ini direóliin em phyteufi ec­
clefiaftica an p rob ari debeat per publicum inftrum e n tu m ,& n o n aliter,decif.7i.
67
d e Libertate relióla a n cillx h?cedis vel alien x. decif.
284
2fS
d e L ib ertate relióla per verba,cum fibi vid eretu r,de
c i f .3 i7
^
286
is,q u i L iteras cabü a m ercatore habuit apud Indos ,
V lyfliponera ad alium m ercatorem miífas per“ d íditjC ontraquc aólion em h ab eatjd cc. 3 j ó
29 6
L o c a tio reddituum Ecclefiarum vltra triennium an
fieri p o(fit,d ecif.39 o
3yt
d e L o cation e faóla p er publicam fcrip tu ram , fi pen* fío excedat fum m am jo o o o .n u m in . quando taci^ ta reconducftio f a ó la cenfeatur,decif. 57
57
d e L ocation e
co m m cn d x fuperueniente
m orte co m m en d ata riilo ca to ris.d ec .iy ó
12 4
d e L o cation ib u s duabus diuerfo tem pore faó lis,q u x
fitp r x fe r e n d a ,d c c if.i3 o
110
I c g a r u m aliquod fibi in teftam ento a d fcrib c s, an de
iu r e regni ineidat in poenam Scnatufconfulti L ib o
í n ia n ijd e c if.ijy
12 5
L u c ru m ex vend itione m ercium ,an com raunefit Ín­
te r focios,etiá ex fecúda em ptione faóla cum quá- titate prim i lu c rijd e c if.a y j
210
M
Agifter nauis ob dam num alteri naui illatú cur
fu rapidiífiino aquarum , vel vi ventorum , an
te iK a tu ra d intereffe,decif.290
247
de M .xgiftro nauis o b ru tx a m ercatoribus conuento
decif. 1 34
d e M agiftratuum vtriu fqu e fenatus p rxced en tia,d e­
cif. i
j
M a io ra tu conftitu to,d e tertia bonorum cum declara
tione certi p r x d ii,m ortua teftatricefaólaque diuifio n e bon orum inter m aritum & híeredes v x o r is ,
t, íi p rxd iu m illud m arito applicatu r,exim itu r a vin
cu lo h d eicó m iííijfo lu o rem anente vinculo in alijs
b o n is te rtix applicaris,decif..,8
fo
in M aioratu reliólo defcendentibus,an vltim o p o ffe f
fo re decedente abfqu e liberis, vocandus fit ex tra ­
neus de fam ilia ab inteftato fuccedens, an alius có
fanguineus te fta to ris,d e c .2 14
186
in M aioratu s fucceflione quádo fiet digreffus dc vn a
lin e a a d a liu m ,d e c ifjy 4
M aioratu s bona an d a n poifinc in em phyteufin , de­
ci f. 10
21
in m aioratus fucceflione vtrum nepos m aior natu ex
n u a iu n iori p rx fe ra tu r nepoci m inori natu ex filia
M
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
fen io re,d ecif.38 5
_
344
M aio ratu s fiicceffio exclufo filio fratris pro fo ro re
vltim i poflefforis iu d ica tu r,d e cif.j4 y
305
M aio ratu s an conftituatur ex venditione faóla alicu­
ius rei pretio exiguo haC c o n d itio n e, vt in perpe­
tuum iniílis pro anim a ven d ito ris c e le b re tu r, decif.2 8 6
2 35>
de M aioratus íftitutione faóla nepoti,vt illo m ortu o
ad fratrem perueniac, qui alium m aioratum non
h a b e a t, an fub h ac conditione fucceffores vo catí
c e n fe a n t u r , d e c if.2 7
M aio ratu s an conñitui poffit in re em phyteutica,de
c if.2 14
17 4
M aioratus ex vin cu lo ln b onis appofito quando con­
ftitutus vid eatu r,d e cif.2 18
1/8
de M an d atario , qui merces vigore m andati doinm o
e m it,& fibi alias diuerfas co m parau it,ex quib. vbe
rius lucrum fperabat,decif.2Ó 7
221
de M arito qui hypothecam cóftiruit in bonis im m o b llibu sabfque vx o n sc o n fe n fu ,d e c if.lo 8
87
M a n to quando com petat reftitutio ex capite p rx iu dicii iilati vxo ri minori 25.ann.in contraólu ab ip ­
fo m arito gefto,decif.iÓ2
Í30
M aritu s an vxori,ad mot tem dam n atx proptcr adúl
teriu m ,veniam tribuere poffit & adu ltero, hac có
d ition e adieóla,vr illa in in fu lain ,ille in aliam pro
uinciam relegetu r,d ecifó 3
63
M aritu s cuius v x o r vlcima viua fuit ex tribus p e ifo n isin erap h yc.co n ceffaab ecclefia,an ius petendi
renouationem habeat,deci f. 5 1 6
284
M an tu s accipiens emphyceufin fibi ¿c vx o ri & filiis
eorum ,de fiíiis etiam fecundi m atrim onii an fenfe
ric,decif.233
19 5
M aritu s qui mecum vxori intulit ad prxftan dum v é ditioni co n fen fu m , an poflit venditionis contraótum refcindere,decif.34Ó
305
M aritu s nullo interuenience confenfu vxo ris,an p o f
fit acceptando em phyteufin fe ipfum o b ligare per
petuo ad annuam penfionem,decif.2<{7
2 12
M ater quando teneatur dotare filiara iam nuptam Sc
antequá nubac,an ad id teneat ur,decif. 576
335
M ater an teneatur dotare fiham antequam nubac,de
c if.3 7 ^
335
M ater quibus in cafibus ad prxftation em alim en to­
rum filio ten eatur,decif.30 4
26 4
de M atre q u x confitetur debitum exegiffe a filio,,cu­
ius fratres cófcflion c im pugnanr.decif.240
206
de M atre legatum filio relin q u en ce,íi de licencia &
volu ntate patris vxorem d u xeric.decif.j 14
273
M atrim o n io concraólo nulla faóla d eclaration e cir­
ca diuifionem bon orum ,illo fo liito , q uonam m o­
do de bonis fit iu dican diim ,decif.37o
331
M atrim on ium durans per m o m en tu m , vel copu la
p rx c e d e n s, an cfficiat coniuges fo c io s b on orum ,
decif. 1 2 4
10 7
M atrim onium contrahens certis paólionib. adieólis
circa fucceffionem bonorum ,an eas in teftam ento
reuocare p ü ífitjd ecif.j 3 8
300
M atrim on ium putatiuum quando inducat com m u ­
nicationem b on oium inter ipfos co n iu g e s, decif.
14 5
M elioration u m prenum a n a dom ino direólo redda
tur h?redibus em p h yteu tx,qui per contraólum fe
obligaiiit ad dom um reddendam fim tís tribus pen
fio n ib u sjlib ere & fin eco n tra d ió lio n e cuín om n i­
bus m eliorationibiis,decif.75
09
M erces a Lufitanis captx ex nauigio C aftellan o ru u i
bellum cum G allis gcrencuim.Hn Lu fitan oruai effician tur,fi ab iilis capiam u r,dec.384
343
M erces vendens immunes ab oinni tributo, an de ri­
lo folum intelligatur quod tem pore contraólus ex
ftab at,d ec.349.
30^
b 3
is,cu i
\
IndexDeciñonum.
is.c a i M erces traduntur,an
car,etiam fi iulTu alterius trad it®
M etas antea illauis an purgetur ex p ixfen c,a confan
M ; “.e f o / t ó . ? n “ p f o i f v m i f o o „ a t e a „ t l e s a ,. p c . C
fint concubinis ruis,dcc.3 65
j- 1
M in o r vtrum elapfis 15 . annis poffit vti rem edio 1. 2 .
C.cie refc.vend.auxilio huius reftitutionis in intei?,ium,dec.29i
.
. , . ^44
de M inore qui fcripturam venditionis fecit a b íq , ue
creto iu d icis,reiiá v é d itía p a c re fuo,dec. 2 9 8 . 2 4 ‘>
M onialis verum fuccedat iu bonis maioratus,aiic ca­
p e l!® , q u ® iure fanguinis ad proxim iorem derertut,dec.6
M ulici-fecundo nubens an teneatur ad parrem ® n s
alieni folucndam per prim um m aritum concraóti,
dec. 186
‘ .48
M u ü er quinquagenaria niibens, an m ortuo m an to
m edietatem eius bonorum habeat,dec.3 20
280
M iilierq u ? tranfit ad fccúdas nuptias,an arnictacpof
feffionem bonorum marici d e fu n ó li,d e c .io j 86
M alier cum adultero d ep rch en fa,qu ® recuracionem
prxfid is crim inalis habet,au m ittenda íit in carce­
rem ,dec. 3 09
267
M iüeri em phyteutx prxdij,cuius reditus per plures
annos a d d iá i funt creditori m ariti, an com petant
rcditusa tempore m ortis viri fui,dec. 188
149
dc Al i!ierefid eiu ben te,qu ® aliquid accepit pro fidefuiiione,dec.l 2 1
10 5
dc M aliere quinquagenaria fc 3 o nubente,dec.9o. 77
N
■?,pos ex filio c 5 iu g a c o & foluta m u liere natus,
iu i® patern ?ex teftam éto,fu cced it,d ecif.23.26
N cpos naturalis natus ex ancilla aliena an auo/ucce
■ d a t,d e c .3 12
269
N eptis legitima & naturalis ex fiiio legitim ato,an ha
, beat ias dicendi nullum teilam entum aui fui, in
quo illa prxceritur,dec. I I
17
N ep n s legitima & naturalis an prxfuppofira validita
ce reilainenti pofiic h xredem ad le alim entandam
co m p eiicre,ib i.
ibi.
N rm inatio in teftamento faóla an rum patur & ad rii
f inium redigatur agnatione p o fth u m i,d ec.i73.i50
N o m i natio faóta in teílam ento folem n i, an rcuoce­
tur per aliam probatam per fex teftes p rx fen tes,
d ec.84
N om inatus ad emphyteufin cum claufula conftituti
fine dom ini confenfu, an p rx fera tu r em ptori, qui
cum coufeniu dom ini tem em phyteuticam poftea
cm it,dec.t 16
lo t
dc eo qui dixic fe N om inaturum adm in iftrarorem &
non nominauic,dec . 2 8 7
2.-9
N iffii tares quando allegari poffint ad inualiditaccm
po ik U io n isad ep tx,d ec . 2 7 7
2 19
dc N alhcatibus allegatis cótra venditionem faólam
Hib harta,dec.205
i to
i
O
frumenti an n u x
& quando.con
V m a fu S e i!ji7
«:■
^ m fe x llh
nis a u u -e im p o fitis .d e / 4 8
O hcia v a c a n tia pet ob itu m
^
c
cum
m
.
g 'ilri ordinis m ilitix C h rifti
m a^ riiu ti Saluatoris noftri,que
uu,dec.3 3)
31 j
Officialis luftmx qui ffiruam debitoris in
trudit,,n quo m o lb o a ffc c h / m o t '
cilc dom ino ferui teneatur,dec!
3S
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
38
O fficialis cuius officium oneratum cft p c fio n c annua
tim foluenda, quando ex defeclu red itu u m libera­
bitur a pen iiouc pro rata ic m p o tis ,d e c .4 i
47
O nus facicdi celebrare fingulis annis iniiTas adieólu
bonis per fideicom m illum rcliólis, an m aio ratu e f
liciat.bon aque i n alicnabilia fin t,aut per ?ftim atio
nem inter frattcs diiiidátur illis in te g ris rem an en
tibus apud vnum taiu u m m o d o ,d ec.3o
32
AÓIQ de retrouendendo cii paru irate p retij q u an
do contraólum vfurarium e fficia t.d e c .i 38
115
ftacer fuccedcns filio vend itori ex m an dato patris an
poffit rem alienatam reu o carc,licet res ven d ita fit
filij,d ec.6 7
64
P ate r ex dign itate filij qu an d o,priuilegiu m h a b e a t »
dec. 1 1 2
99
P ater fibi & filio accipiens em phyteufin an p o flit fi­
lio pr?iu d icate tta n fig e n d o .d e c .iy i
12 2
P ater fili® bon orum adm in iftrator, an p o flit em ph y
tcu tx rem ittere lus ca d u citatis,d e c.37 j
335
P a rtu sa n cillx a d ita h xred itate an cedat co m m o d o
fideicóm illáiij vn iu erfalisjan h ere d is,d e c . 1 3 j . u 1
P eifo n a extran ea an /uccedat in em phyteufi ecclefia
ftica,d ec.72
6j
in P etitione renouationis em phiteufis q u x d a m fcitu
digna, in quibus Sc illud de lapfu an ni co m m em o­
ratur,dec. 117
10 3
P ign o ra capta caufla iudicati q uando d ican tu r lib e ­
ra,dec. 19 7
IJ4
P ign oris aduiótio fub hafta venditi,cum fit m agni v a
loris,pro p aruo ac exiguo deb ito , q u an d o rctraó la
ri pofli t,dec.4o
,4»
de PoíTeífore tertio conuento h yp o th ecaria a pu pillis.quibus b o n a cxprefle h yp oth ecata fu e re, d ecif.
3 '9
279
P o fleifor p rx d ii conuentus, q uando n o m in are poffit
dom inunijVt fibi in iudicio au xiliu m p rx fte t.d e c i.
■>3 32
_
290
de P rx d io em ph yteu tico d iu ifo , cuius poflcflbr nott
habet titulum ,fed folum m odo alleg at penfionem
folinife per 4 o .a n n o s,d c c .i2 7
20 9
P rx d iu m vn u m an eligi poffit p e rteftato rem ,vt inde
tertia b o n o ru m co n ficiatu i,d e c.214
i?4
de P rxfeó ti p r x t o n o dign itate,faoiu in q u e p rx d e c e f
forum n o b ilitate ,d ec.l
*
Prqfcriptio trien n a!is,q uo m o d o pro ced at in aóliqnb
lala rij d eb iti fam uiis,qui operas dom in is p rxftiteru n t,d ec.3 34
de P rx fc rip u o n e 20. annoru cum titu lo a d d ió lio n is
fub hafta in ter coh xred es all’c g ata ,d ec .2 J 4
2 1J
de P rx fcn tan re inftrum entum gra u am in is in tra pau
cos dies poft lapfum term ini 3 0 .d ie rú ,d e c .i3 2 .i 10
de P rx fcrip tio n is obftaculis q u ib u fd ájd ec.290 2 4 4
de P ro b atio n e alienationis m entis & d e m e n ti® , d ec.
10 0
' ' 85'
de P ro b atio n e d o m in ii, & p rx fcrip tio n is o b ftacu lis
q u ib u fd am ,d ec.29 o
244
de P ro b atio n e d em en tix d o n a tric is, & q u ® paruam
quantitatem ad teftandum libi ip fi referu au it,d ec.
348
309
de Proceflu extra tempus a lege p rx fix fi p r x fe n ta to ,
in quo petitur vt fentctia retra£letu r,ex caufla q u i
litatisiim p o ten ti® fudicis a q u o ,d ec.6 8
'64"
de e-o,qui prom ifit fcripturam publicam fe faólu ru m ,
ven d ition e iam faóla per priuatum ch iro grap h u m
& parte pretii conuenti iam accep ta,d ec.43
48
pro m itten s vendere,alii vendere p o teft,& a p r q n iiffione vendendi d ifced ere, etiam parte precii iam
a cce p ra ,d e c .3 7 i
33^
p r o m it te n s fe faólurum Sc curaturum , q u an d o ab ea
o b ligation e liberetur,dec.42
341
Promiccens foluere in m oneta ® rea,fi illa m utatur in
q u an titate
P
Index Decifioilurti.'
qu an titate vn iu fcin u fq u e num m i,non in m ateria,
quando lib e re tu r foluendo eam ,dec.374
333
P ro x e n e ta vel m e d ia to r alicuius negocij a n in co ceftis elfe p o ííir ,d e c .3 1
34
P ro xim itas fan gu in is in fucceflione m aioratus eft il­
la,p er quam co n iu n g itu r fuccelTor^cittn anteceffbic ,d e c .2 í8 .
^
P iip illx c o o fa n g u in e x quando debeatur falarium operarum e x p c n fa ru m ,d e c .jó o
Jü
de P u p illo e lig en tee m p h y teiu a m ad em phyteufin,
d e c./q
20
V an tica sp
r o m i f f i aaniuiatim
n f o r a t i m ffilio
i l i o aad
d o
n eeram
r a m aa-I Vanticas
prorniííli
on
, r i m o n i i f u f t e n t a n d a , & iam i n v i t a pacns filio
lü l u t a ,a n c o n f e r r i debeat,dec./Ó 4
z jr
O
R
Sen ten tiis duabus latis fuper em phyfeufi conceffa a.
p r i m o e m p h y te u ta : fecundo a lle g a te p r x f c r i p t i o -
nem iuris co lo n ix p e rp etu é , prxferen d a eft illa „
q u x iuri prxfcripco fauetjdec.244
204
Sencenrijs fenatus an ftanduni^ííc ad íiuiiles cauíTas
iudicandas,dec.228,
.
. . '
,
Seru a an a m ariro de adulterio accu fai'rp o ílitjd e o f.
t4i
„
.
'17
cócra Scripturam de faifitate fufpeótam u id icatu rm
ter duoslitigantes fuper em phytei]íj,dec. 2 4 i. 202
Sequertrum fiuótiium beneíicii eccleliáílici fieri nó
poteft abfque citatione partis,cciamíi illud fíat vi-.
g p r c l e fc n p ti r e g i ;,d e c . 3 3 1
2S9
d e S o c io ,;q u i partem d a m n i c o m m u n ic a re n o n vult
in h is ,q u x n au fragio p e r ic r u c ,& m am ifsio n e m er
cium p ro h ib itaru ii),q u x in com m iffum in c id e ru t,
E gium refcriptu m per quod plcbciis h om in ib.
m acellum feparatam a nobilib. in ciuitate conltu u itu r,an ex e cu tio n i mandandum íu ,d .2 8 2.2l(í
R e m e d io 1.2 C .d e refc.vend.fu blato vrm m fubucniri Ix fo p oííit p ro p te r enorm lífim am Ixfio n em ,dec ifó ó
d e c.2 3 9
S o le m im a sea d e m ,q u x inc.onñituendaem phycc ufi
bonorum ca p.l
e llx
requiritur,
in ea reuocan
re u o c anddaa,.
‘............
u , ..n
.n H rn r. aann ,n
m anente adhuc prim a,n ect'írariafit,d ec24
27
de eo qui Soluit & ftatim in folutionem datum recep etit,d ec.24 0
20 6
R e m e d i u m ! . 2 . C . d e r e f c i n . v e n d . c o n d u d i o n e finita, Soluens vniform em penfionem per 4 0 .a n n o s, quo­
m odo em phyteuta iudicetur,dcc.27ó
228
fru clib u fq iieco n fam p tis dari poceft,dec.19
24
209
R e tn e d iiim i.2 .C .d e refcin. vend.an detur contra ter de Sterilitate a conduólore allegata,dec.ayi
tium poííid en tem tirulo lucratino, nulla facta d if­ Su b ftitiu io fideicom m iffaria fub condicione fi fine ti
lijs legitim is decefferit, an deficiat petin grcffu m
ieren ria,an prim us em ptor íic vel non fic foluendo
m on afterij ipfius fubftituri,dec.3 ló
276
.
a quo tem p ore currar quadriennium ad hoc da
tum ,dec 2/
24 in Subftitutione exem plari filix m ente cap rx,fu b liitucifqueduabus fo ro n b u s,an altera fororum m or
ad K em iílio n em delinquentis de regno H ifp. ad con
tua concurrat eius films eum m atertera fuperftite,
: uicinum C añ elian o ru m .n eceíran a eíl delióli vera
p rob ario,n on per c o n ic 6 liira s,d e c.íó i
szj
dec.367
3 27
de e o q u i R e m lo catam deceriorabat,vel m alefundú qui fpem habet S u cce d e n d iin m a io ra tu , an ipfam
d o n a r e p o fs itfilio , infcio ¿¿ig n o ran te p cffcffo re
colebar,dec.4 2S
487
in R e n o u a n d a em phyteufi an requiratur eadem folc
m aioratus,dec.92
78
n itas,q u x in n o u a conceífione requirictir, dec./ó/ S u cccfsio bonorum lib errx decedentis ab in teftato ,
q uando filio patroni vel confanguineo deferatur,
.127
_
, - . i!
fre R e n o u a tio n e em phyceufís perica a filia, cuius ma
dec.38 2
34 1
ter vk u n a fuit v ic a ,& de obieólione propofita ille- d e S u c ce fsio n em aio ratu s, in qua refpeóliis habetur
V gitim itatis p e r fo n x .d e c .íS y
349
ad a u u m , qui nunquam poffeffor fuit m aio ratu s,
fre R e n u n tia tio n e leg itim x faóla a forore ingreffurá
dec 93
£0
m onafteriü in fau orc alterius fo ro ris,d .57 5. 3 34 de Succefsion e patrui & nepotisin bonis re g ix co ro
de R e vendita & ñatim em phyteuticata em ptori,de
n x donatis, vel in aliis priuatorum hom inum d a ij
C1./15
110
fulaiq fuccedendi habentibus fimiiem h is , q u x in
R e s d o c a lis a n ven d í poífit ad liberandum m aritum
lege m entali continentur,dec. 17 4
15 8
a carcerib u s,d ec.3 18
278 de Succeífione patrui & nepotis cum c la u fu la , vt fi­
R e s in materia. 1.2 .C .d e refcin.vend. qualiter fit ?ftilius h xre s prim ogenitus fticced at,dec,ióo
1 27
m an da,d ec.3 5Ó
2/2 Succeffor particularis quando aólioné babear de cui
íe s em phyteutica ab eleólo feu nom inato, vigore no
ólion e contra venditorem prim um ,dec.2o8
17 2
- m in ation is p o fle ffa ,a n c a p ip jg n o r ip o ífit, & fu b Succeffor m aiora tus quando fuis fuccefforibus onus
hafta vendi,ad ?s alienum nom inantis foiuendum
adiicere poterit, non im pofitum a prim o inftituto
í dec.y
^
re,dec.2Ó2_
, t7
res ex pecunia fignebri cm pca,vel acquifita vfurarum S.purio inftituto in teftamento fratris,.afi frater tefta
. cau ffa, an fit racice hypothecaca pro
_ vfu ris reftim entum querelare pofsit,dec. 14 3
i,_
tu
en
d
is,d
ec.271
tu en d is,d ec.271
226
de Statu libero iuffo a dom ino operas p rxftare filio
reiQluto iure dacons,quan do rcfoluatur ius acceptadom ini per totum v itx filii fp atiú ,& libertate poft
to ris,d ec. 2 Ó9
2Z}> m o rtem eius donato,dec. 1 15
R e ftitu tio p ix h ii lo can quando im pediri p o ífit,d ec.
T
• • •
.
M 4 T ^ ’ EHus inculta & nem orQ raalicui'concefra, quan
R c lu tu tio m integrum an m in on m agis ex p e d ia t, g.
X do alteri cócedi poífit. infcio & non Citato prio
ixm ed iu m leg is 2.C .d e refc.ven d .d cc.212
274
re donatario,dec..25o
d e R en o u atio n e confcílionis faóla cum m ra m e n to , T e rm in o decem dierum dato ed appellandum tra n d e c .iS j
,^2,
faólo,an pofsit quis de confenfu partis extra term i
R e u s quando de illegitim itate p erfon x aóloris oppo
num appdlare,deg.3Sc,
n erep o ílitjd ec.ió
T e rtia bonorum defonóli i n decifionibus an fit dedii
R e x qualiter & quando adm iniftratores capellarum
cenda etiam ex d o tjb.co¡latis,vel folum ex b o n is ,
eligere poífit,d eficien nb.confan gu ineis,qu ib. adq u x repen un turin patrim onio defunóli tem pore
m iniftrationes rclinquebantur,dec . 28 7
240
m ortis eiu s,d ec.; 3^
.
R
A cerdotibus duobus confanguineis teftatoris
k J contendentibus fuper adm inifttátione capell?
CUIUS adm iniftrationem proxim iori óc magis id o neo teftator reliquerat,dec.294
246
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
de tertia perfona nom inara per concedentem ad em.
, ph yteu hn ,qu x, m oritur viu en teprim a,d ecifi.23 5
pag,
.
. 1 9 9
de Teftam enti valid itate, cui obiicitur in fa m ia , v.ei
d em en tu teftac0 ris.d ec.9 S
82
de
Ilidcx Dccifiorium*
d e T e ft .ame nti tempore p e f t i s conditi folem nitam ,
d eT Íftam 'enti v a l i d i t a t e códicideam andato teftato
n s ,a lii a d d e fa ib e n d u m ctaditi,clec.6 4 .
63
I
de T e fta m é ti valid itate non ob ftan te d rfc £ lu appel
lationis & oblationis folius exem pli,d e c. 2 5 1 . 2 1 0
T eftam entis quatuor,vtrum p r im u m ik no n vlt icx
mum alijs pra:feratur,decif.2 0 9 .
17^
Teftam-encis duobus conditis , quorum fecundum
non eft fokm ne.an pet illud tollatur p n m u ra,d e
206
c i f .i 4 i
de Teftam ento v ir i & vx o risin fimul fa ilo , decif.
258
^
d eT eftam en to quodteftes approbationis negant le
vidiffe teftatotem propria manu tradidiffe nota. riojdecif.fii)
.
.
^5
d eT eftam en to condito inter liberos,etiam in ?qualiter inftitutos, tam manu propria fcrip to , quam
fignato , decií.ói
d eT eftam en to nancupatiiio condico tem pore peftis
decif.200
_
^
^
17 3
de Tcftam ento condito inter lib ero s, etiam minus
fo len lai, quádo deroget prius folem niter faólum ,
d. 10 9
8,8
de Teftam ento im perfééto,eo quod teftis n5 d ixerit
feiilud fignaffede mandato te fta to ris, d . l 26 lo S
ex Tcftam ento nullo an k gata om nia debeantur,de
' d f.3 9 6
155
Teftam entum an conditum cenfeatuf a b e o , qui ad
interrogationem cuiufdam am ici uoluntatem fuá
d e c la ra t, iubens tabellionem accerflri , qui cum
veniffec mortuum teftatorem inuenit
decifi.
22r
'
18 2
T eftam entum mariti & v x o r is , quod inann propria
m ari tus fcripfit & fe ipfum h sred e m fc rip iit, an
v a le a t, decif. 2 3 1
19 3
Teftam entum , in quo teftis fubfcribendo pro teftato ie ,n o n declarat id feciffe rogatus ab i l l o , an (ic
v a lid u m , fi tabellio affirmec,eum rogatum fuiffe,
d ecif.45
48
T e fta to r quando ius quod habet in fejtion autem.sfti m ationem eius legare videatur , decif. 1 9 5: 48
T eftes fin gu lares,in im ici& in fa m is,a n & qnando fa
ciant indicium ad torturam , d e cif.39 i.3 j j . & d e d f.2 9 1
,
555
d eT eftib .varijSjd ep on eiu ibu s fuper negatiua; depo
nentib.non vero fim ilia,& de fufpedis falfijdecif.
591
555
T e ftis deponens de pretio intelligitur de com m uni,
fi articulus ftiper quo interrogatus, de com muni
proponitur,decir.205
;
¡6 0
T e ftis forcfis in crim inalib.an probet Contra ciuem ,
d e d f.3 9 5
.
J5 5
i ettitim rogatio an in teftamento nuncupatiuo iic
neceffaria,decif.46
49
T o ftiis propter aliquod crim en, qui m ihi in torm én
' tis confitetur, an fic vlterius aliqua p?na punien­
dus, decif.280
2 J5
T ra d a tu s filiationis an fufficiat ad alim enta p rx flá d a, d ecif.225
189
T r a n fa d io quando per m inorem fieri poflit & de
his qua: requirantur ad eius valid ita tem , decifi.
3740
de F ra n fa d io n e fa d a inter litigantes fuper m aiora
tu in prxiudicium fuccefforum , decif.84
74
de T ra n fa d io n e fideicom m iffi, appofita conditione
vel m o d o , decif. 15 8
;
12 5
T u n ecan i bom ines capti in [belio per C x fa re m C arolu m quintum gefto , aduerfus principalem h o ftem B arbaroxam ,an ferui e ffed i fint capientium ,
decif- 5 J 5 T u to r quidquid cum pupillis expendit in alim en­
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
A
tis eorum ,an id repetere poffic,deCif.zK i
-g
T u to r olim qui fuit, an poffit bona pupilli quonfiam
fui n u n ce m ere ,d ec if.2 i7
V
''
de V aliditate Em phyteuiis m onafterii co n ceffx,n ifil
la fa d a m entione de confenfu capituli, tran fiid o l
que tem pore jo .a n n o ru m .d e c ifg j
7,
V en d itio prxdii aniarico ftida fine confenfu vxoris|i
an poftit iuuari p rx fcrip tio n e ,d ecif 27 0
22,5
in V enditione fub hafta;in qua oppon iuir p ad u m re
tro u en d cn d i,& in datione in folucura, an locus fic
có ie d u ris text.in c.ad noftram de em pti. & vend.
dccif. 178
14 4
de V enditione faóla cum p a d o de retro u en d en d a&
pretio m inori q u artx partis,decif.82
yj
V e n d ito rp a rte p re c iiia n ia c e e p ta & re fid im m nó o f
ferente em ptorc,an poifit a co n tra d u refilire,dee.
2 1I
17 ?
V en d ito r cui p rxd iu m reftituendum effe iu d ica tu r,
an teneatur ad intereffe,6c damna prom iffa, decift
per V erba futuri tem poris an cenfeatur legatum ter­
tix bonorum v x o ris m arito f.iClú eílé.dcc J4 7 J 7
de V elle fcrica reperta in cedo conuicino clomui accuftarx m u lieris,d ecif. 17 2
ijá
de Veftibus a fponfo donatis fp o n fe petitis per h xre
des ip fiu s, fr u d ib u fq ; ex annuo reditu exad is per
m antum m ortua v x o re,d c e.7 1
66
de V iro ,q u i focerum cóuenit ad dimidiam dotis pro
m iirx,v x o reia m ad domú t r a d u d a , & m ortua ad
conftiramatiQuem m atrim on ii,d ccif. 187
14 8
Vitium litig iiq u a n d o non noceat c d lio n i feu trania
d io n i faólxCLun c o llitig a n te,d c cif 199.
135'
V fu fru d u ariu sco n u en ru san n om in aic poifit auóto
- rem p ro p rietariu m , adueiTus quem debeat a d o r
I agere,deci(.265
220
V fu fru d u ariu s pineti an illud cxd ere poffit , decift
10 4
8^3
V x o r p utatiua,qux bona fide m atrim onium contra­
xit,an focia fit in bonis m a ritijd ec if 207
r6 S
V x o r petens tem venditam a m arito fuo line eius co-'
fenfu,an precium em ptori reftituere tencantui,dc
c i f 227
t9 V
V x o r ob adulterium a m arito commiffum,quádo re­
pellere poffic h xredes mariti petentes h ? ie d ita tc ,,
d e c if 2 54
198
V x o r vicum em phyteutx expulfa a poffeffione quare
do per au d o iitacem iudicis ad eam reftitui pcffii %
d e c if 3 33
2 9 1 ’!
V x o r E m p h y te u tx , per cuius m ortem fi nita eft em­
phyteufis,li a dom ino repellacur,an propria a u d o
ritate poflic in te rd id o recuperandi agere re fp e d u
m elioration u m ,dec!f.4
81
V x o r an teneatur ad x s alienum foluendum pro par­
te fua quod m aritus & illa confta,nte m atrim onio
co n flaru n cjd ecif 366
3 16
de V x o re m inore 2 0 .annis q u x cum m arito reftitu­
tionem petic aduerfus venditionem faólam abfq i
cau ffx cogn itioD e,dccif 273
ji8
de V x o te repetente donata a marito co n c u b in ? , deCff.227
jpo
de V xo re in dotata,qu? m ortuo m arito alim enta p e - >
tita b h xredibu s v in ,d e c if 62
6j
V x o ri de adulterio accufatx an a m arito cóceífio v e .
n ix dari poliit fub condicione relegationis in in fu
laiT ijd ecifjd S
530;
V xo ru m confenfus an interuenire debeat in diuilione bonorum incer h xred es f a d a ,d e c if jo o
249
FIN IS
IN D ICIS.
A
INDEX L O C V P L E T Í S S Í M V S
r
e
r
v
m
a
n
Q u * in l i o c
o
V
c
t
a
b
l
i
R
v
m
B
O
R
V
M
.
Depíionum Dom ini Antonij de Gamma
C o n t i n e n t u r alphabeticaíeiie digeftus.
v o lu m in e
^ S i 04 quando fib i rem monafterij acquirere pojftt
I iure em phytcnfis.dectf.;7/.nu.t
Abfens qui conuenitur ut hares debitork omnino
efi citondtcs, ncc per edtlio ¡ f i i n loco certofit,
decif,!s.n u .s
Acqutfita bona per eptfcopum prafumütur poft adeptionem d igm tatk,etiam fi aliud ille dtxerit decif-S 1 3 .nu.2
A cquifita per alterum ex coniugibus matrimonio, feparato iu.
dicto ecrUfiaan communicentur inter eos decif. qs7.n u .t
A ñ io fubfidiaria,qua datur aduerfus poffefforem in materia l.
¿.C.dsr.fcm .vend.an competat aduerfus pojftdentem titulo
lucratiuo decif. 1 1 .nu .i
A ñ u s a lege prohibitus non videtur per eam mnullatus nifi
id exprimatur.decif.4o ,nu,3
A S 'o ad irt 'e effe definit competere quando intereffe dejicit.de­
cif. 11 o.nu.2 s
A cia eleciionem ojftcialium concilij non fcribuntur per fcribam
pr&¡tdts,qai eas elebliones facit ffed per fcribam camerarium
nifi etiam eleciio Jiat fcriba camerarSj.dectf.i g4.nu.t
Accufatas carcere vinSu s f i pauper eft,vtrum per accuftatorem
aiimentandus fit ¡dectf.2 6 1 .nu. ^
.
Accursi/ optmo quandoftequenda fit & qui habeat aucioritate.
d e c tf! 3 s .nu.y .
s
Adelantando dela corte apud Hifpanos quis dicatur,d ecif. t .
num. 20
5
\
<
AdieUio ret magm valork pro paruo debito fa B a annullafit.
decif. 40.nu.2
Admtniftrator G apella v e l mafarat. vtde in verbo capella & in
verbo maior,iitn.
Addtciio fu B a ante tempus limitatum a lege i» licitatione nui
itus eft momenti d rc if So .nu ,;
Addicito nonfolet retraBari nifi prius reddito pretio.decif. 40..
num.i
A ddiB io iudicialk quando annuUart debeai.decif.77.nu,t
Addicito retraBari poteft f i res magnivalork vendatur pro exi:
gu1debito.dectf77.nu 4
AddiBtoft. B a pignorum immobilium antequam mobilia ven.
deren-tur nullius eft momenti decif. t.p/.nu.i
Admimflratio Capella a Rege ferenijftmo cpnceffa, Didaco, a»,
poft mortemeitfs ad fthum psrtineat.decif.221 .n u .t
Admm iftrano Capella a Rege concedi folet deficientibus confanguinek eandem capellam tnftituentibus.decif ag g .nu.t
Admtn-ftruño:C./ifeUaa Rege conceditur,fecudum tenorem fen.
tenna.lataper.unttquos cauffarum expeditores. huiui regni
dscifagg.nu.e
*
Adultero & vxori poteft maritus veniam concedere, fu b condi,
tions exilq, perpetui ad diuerfasprouincias dectf.63.nu. i
cifZ rZ T
roquLtur. de.
Adulterium commiffum cum ea qua celebres putabatur non pu
m tur decijA op.ntt.t
Adiudicatio.ernpgyteuftts qua v n i coharedum intra fe x menfes
Jiert debet fufficit quod tempore litu conteftationk fa B a reperiatur.dectf. 2 2 2 .nu.3
Admtniftrator quilibet rationem adminiftrationis reddere terntur.decif.2 s 3 ,n u .3
Adminiftratio capella tantummodo ad vitam donatari/ non in
perpes^^um a Rege concedi debet .decif.2 zg .nu.3
'tsmiflrattonem capella ad vitam tantummodo v t Rex cen­
et ere poffit,„on in perpetuum,multk argumentis impugna-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
i
i
E
tur decif. 2 gg.nu .4
Aeconomus conftituitur ad exaBionem redituum ecclefia colle,
giata de confenfu rapttuli & pralati , at vero procurator ad
lites de confenfu foltus pralati.decif.i.pp nu.s
Aeiiimatio rei legata quando legatario debeatur . deeif, tj>t.
num .i
Aeftimatio arborum quas conduBor inferuitnon eft facienda,
fecundum tempus pr&fens fed prateritum quandoinferta fu e
■y runt,(y aftimanda eft etid impenfa fa B a in ipf. m triendk,
dectf.3 06.n u .2.
Aes alienum per maritum contraBum an exfolui debeat de bo
nus communibus v e l lucratis, durante matrimonio , dectf.
s66.num .q.
AeBim atiorei vendita cum paBo retro vendendi qualiter fie­
ri feu probari debeat.dee. i 7 g nu.9.
Affirmans vfuram. exercere non poffe peccatum , hareticus eñ.
decif. 1 1 0 n u .2.
Agens ex vna cauffa f i de a la d o tea t an fuccumbat.decif, 3 3 g,
num .2.
Aggeres conflruere.nonfolum ad emphy teutam, fe d infim ul ad
dominum direBum perimet .decif.3 01 nu.z.
Agnatus v e l defendens in pet.enda renouatione emphyteufis
quando praferatur haredi.detif.326. num.:;. .
Alere liberos,vulgo quaft tos,quando tenetur mater & auut m»
tern u i.decif.il nu. 7.
Alienationis prohibitio expreffa potentior eft qutom tacita,
dectf.16 .nu.4 ..
Alim enta qua de ture repeti non poffunt,repetuntur f i is qui ea
prañitit declarat, in codice fuarum rationum repetenda fo ­
re.dec. 3 4 :n u i 0.
Alimentorum aftimatio.quafitccejjor maioratus fam ulis prajlt
tit,an fit foluenda de communi aceruo dectJ.3og.nu.g.
A lim enta praftare tenetur, hares aui mortui, nepoti ex bonis te­
ftatoris.decif.i i.n u .g .
Alim enta petendt ius eft mere perfonale ex parte petentis, dec.
ti.nu .p,.
_
- ]■
A lim enta vxori debentur ab haredibus. v ir i intra annua die
m ortis.deeif.62.nu.i,& 2.
Alimenta praterita debita r a t i o n e feruitij ettam vxoris peti
poffunt per illam a b karedtb.martti.dectf.62. nu.4.
A lienare prohibitus, mn.prohibetur. hypothecam v e l piftnus cSftftu er'e d 'ec if.io ,g .n u .i.& 2 ..
'
Altenattorei eccleftajlica an va lid a jit non obffcinte allegatio­
ne defeBus folemnttatts.decif.3 2 3 . n u .;.
Altenatioreiprohtbitaaltenari in fauorem confanguinei pro­
ximioris per eum retraBaripoteft,decif.i 1 1 .nu. t
Alienatio fa B a contra legis prohibitionem,adeonulla efi v t tp.
■ fem et alienam poffit contrauemre.dectf.222 .nu .4
Alimenta, an praftanda fimtfilto naturali fecundum fa cu k a tem & digmtatem perfonarum patrts & f i l i j , an fecundum,
naturam diec.2 2 s.n u .i
AUernattua quandoque non dat eleBionem.fed demonftrat or­
dine ex prafumta voluntate teftatoris decif. ¡6 o.nu.z
A hm entM i filiam onm tnprim kpatr.ipoftea matri competit,
d e c if 3 o 4 .nu .2
Antiquior de coUegiovocare debet collegas ad congregationem.,
dectf. t .nu.27
Antiquioribus debetur honor in fedendo.dec.t. nu.s
Animus qualis fu erit a principio declaratur e x fi*‘ >*’''>f ncccffá.
dectf.2 1 7 nu.s
Appellatione film u m an.nepotes comprehendantur.decif 3 2 7 .
mum.i
Appella-
N
\
Indexin Decifiones A n ton ij de Gamma.'
AppeUare viBerpttefteh tmijftóntm -ud m in im iirn condem na.
ttonem exptnfnrumdecif.6 s .n u .i :
j r if
A p p e lU n o n i fil ^ filt a co n tin etu r t n m a t c r t a indi fe r e n s aectj.
A p l l l I ú o L cauffa fideferta eft,videtur etiam deferta cauffa
nullttatU incompetentia qaa tncidsnter cum illa venit-UeCt.
B
Arbact. muhoties conatus efi contrariare eommunet eti
nio dec.307.n u m .iS
" "
Jiar.opinio tenenda eft in hoc regno,mfi communis f i t tn contra
rium .dec.8 i.n u m ,2
Bartoli m Ieg.t ,%.in illa ff.a d legem Corneltam de fa lfit decla
ratio.dec.i SÚ .num.2
Bellum an iufte geramus contra Mauros f t T u rch a s,ft contra
alios infideles qui in habitu femper parati fu n t ad aBH per­
uenire in noftram offenjionem dectf.} / s num .t
Bellum geri poteft aduerfus rebelles qui a Rege fu o defecerunt
f t occidi poffunt.dec.} 3 s.num.6
Beneficium renunttan non poteft,mfi in manibus fuperioris f t
de eiushcentta.dec.12 8 num .t
Beneficiarij fruBus non cedunt lucro a tempore prafentationis
fed confirmationis,dec.i 28 .num.2
Bona omnta d an poffunt per contraBum,ft modo non fub nomi
ne hareditatis,fed bonorum dentur,dec.26 2 nu.4
Bona Vjurarij non funt tacue hypothecata ad vfuras reftituen
das.dec.271 .num.i
Bona empta per.vfuyarium ex pecunia foenebri, an fin t tacite
hypothecata pro reftttutione vfurarum dec 2 7 1.num , 2
Bona vfurarij an pojfit ret vendicari contra tertium titulo lu .
cratitio poftidentem,ante excujjionem principalis debitoris ,
dec.271.nu m S
Bona ex parte patris ad filium perutnta,ad auiam paternam
f t qua ex parte matrts ad illum peruenere,ad aut am mater
nam pertinent.dec, y .nurn .1
Bona nepotis ex legitimis fratrum oluenietia per medium ma
tris, an diuidantur tnter auiam m aiernam .O ' paternam de
cif.y.num . 3
Bona capella,vel maioratus,an dari pofftnt in emphy feuftm,de
cift.iS.num .}
Bonorum poffefftonis acceptatio,qua in aciis redigi debet, prafttt
mitur folemniter fa B a ex diuturnitate tempons decif. tC8.
numero 2
Bona coniugum putatiuorum communicantur inrer fe decifio.
1 7 ¿ .num.t
1: •
Bona maioratus folita in emphytcufim d art,an itaru m dari
poffint,dec.i ya.num .t
Bona quafita per Rralatum intuitu ecclefia quando ftucceftoris
ve l ecclefia competant mortuo pralato dee.} 13 num .3
Bona emphyteutica non poffunt anneBi maioratui,nec ex tllit
- maioratus conñitui.d ec.7 0 .num .i
£ona fides coniugum ignor&nttum impedimentum dtrimensmatrimonium effi,cit,vt tllud putatiuum cffecium producat
veri matrimonij dec.azm.num.z
Bona quafita intuitu ecclefia nec per teftamentum nec ab intej ato poffunt a ptalato eonj'angmneis nec hareciib.fms retlO.
qut.dec. 3 13 .num.}.
CS.na.2
.r
Appellans a fententia non obtinebit in cauffa nuUitatu n*P »ppellationem fuper ea in te rp o fu e ritM c ifs i.n u .}
Appellart no debet iure regio ab interlocutoria per quar» iu dex
fe incomoetentem iudicat .decif. 1 s ¡) .num .i
Apprebeofio pignoris tudicialk tunc requiritur cum pignoratio
f e inuita parte f pignus offertur a Condemnato , d e c if. a a } .
num .i
Appellari poteft ab interlocutoria per quam iudex iu d ic a u it
aliquem non effe minorem v e l non habere reU itutionem .dec.
I Sff.nu .2
Appellatione filiorum non comprehenduntur nepotes a u t cete~
ri defcendentes.dec.} 12 .n am .}.
Approbatio primi tefiamenti in quo teftator filios m flitu e ra t e f
ficit v t tn fecundo illa haredum inlhtutiofacia cen fea tu r .
dec.20ff .nu.t
Appellatione filiorum in contraBu emphy teufis,an foem in a co.
prehendatur.decif 2 } } .numero }
Appellatio tn cauffa poffefforia,licet non adm ittatur,ft tam en
tlli iudex detulerit,potuit fuperior de caufa cognofcerc & re
uocare fententiam f i fibi iniufla videbitur.dec.} 0 0 .n u m , i
Appellatione filiorum quando nepotes comprehendantur . dec.
} 07.num e.II
Appellatione filij certa qualitate adieBa non comprehenditur
nepos,in quo illa qualitas non reperitur.decif.} 07.n u .s 7
Arrarum promiffio eatenus adimpleri debet quatenus fa r s do­
tis foluta fu erit.decif.',70.num.2
Arrapromiffa in fecundo matrimonio fi filij de primo ex fia n t
an deducendafint ex cumulo omnium bonorum v e l e x tertia
mariti promifforis.decif.¡7 0 .num .4
A rrra in diuifionem bonorum defunBi fecunde vxori d eb ita an
deduct debeant de communi aceruo,aut ex tertia ipfiu s d e fu n B i.d ec.} oS .num 14
Archidiaconus ratione adminiftrationis cenfetur maior a rc h i.
prtsbycero qui Itcet in dtuinis pracedat archidiaconum, i l .
lo tamen inferior eil in his qua attinent ad turiftdiSiionem
ecclef.dec.t .num. y
Arbores plantata per quas fundus melioratus eft , f i radicibus
terram amplexa funt,deduct fe u eradicari nondebent dec.
}io .n u m .}
J
Argumentum a contrariofenfu non capitur a lege quando alta
l e x contrarium dtffonit.dec.1 6 7 .num.8
A r g u m e n t u m de feudts ad e m p h y t e u f m quando fiert poffit &
^
& Bartoli doBrina fuper emphyteufi accepta per p atrem ft.
b i & filio habet multos contradiBor.es dec.23 j.n u m . 16
Argumentum a contrario fenfu ceffat q u a n d o fcriptum a fenfu Fozsrs fidei poffejfor an compcnfet expenfaineceffarias quas f e ,
Cit tn re a fen a cumfruBtbus perceptis ex eadem Te mksor»
direBo p o n i t u r gratia frequentions vfu s dec.31 z .n u m . 4 Argumentum de fuccrffione regni ad fideicommiffum quando
Bona acquifita confiante matrimonio an fin t communicanda
fieri poffit decif.278 .num .1 4
r
r 1
/ •
mSer Virum f t vxorem dec.} i4 .n u m . 4
Argumentum a contrario j j f u non eft efftcarofi re/ultet legts
coireBto.decif.iM .num.2
s
r r
Affecuratio mercium iam in naufragio amtfferum '^‘elee.fo aft
fecuratus ignorabat nauem naufragium paffam effe ecif.
i8 i.n u m .i
,
r
Affecuratio mercium imponendarum in naui non v a le t fe mer
ces m ea non fm t impojita nec valebit nifi quantitate nier
cium impofitarum,licet affecuratio fit mMO matorts quantitatis.dec.i8 1 .num.2
.
Affecurator an obijcere poffit petenti pretiis affccurattonts mere tu m q u a s a f f e c u r a u i t f u a s n o n e [ f e d c c .i 8 ‘ -num.}
Affecurans fibi merces tanquam propriOS f i communesf i n t fo lu
p r o p a r t e ju a a ft e c u r a t io ten et d e c . l S t - n n m . 4
A u i a p a tern a f t a u ia m a te rn a a q u a lt te r fucccdunt
tn o m n t .
bus bonis qua nepos mortuus habuit a pacre v d a m atre ma
trimonium contrahentibus per communicationem bonorum ,
dec.y.n u m .l.& feq .
r J
f
Authoritas rerum indicatarum qu a n d o conftderanda fet. dectf.
16 .numero 6
A uus maternus quando liberos vulgo quafites tenetur a le re . de
cif.llA H m .7
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Alor iudicij operatur effeBum v a lid ita tis centraBus in ualidt;fi cum illo concurrant fau or ju p i llt , ft' patientia
ilLius cuius nomen in aBtsftcrtiitur,deti 3 00 num .2
Cancellarius fecundum locum poft praf eBum .praccn to obtinet,
ft modo non adfint cancellarius m axim u s,ft fenatores Regq
palatij decifi/ .num.2s
Cancellarius curia ciutltscauffarum antiquior refocclu tempo
ris promotionis, Cancellario fenatus Jupplttatiohts, anftt tra
ferendus,dec.i.num .3s
Cancellarius curia fenatus Vlyshonenfis,an praferatur expeditori grauaminum fenatus jupplicancnts qut tn tempore fu a
promotionis antiquior eJl cancellario,dee,s .uutn.3 7
-ancnuHs ecclefia cathedralis dignior eñ canonico alterius ec~
clefia coliegiata,quamuis vterque in redditibus aqualis f i t ,
dec. I .hum.36
Capeti.t admmtñrator cui ex vt prima inflttutionis alienatio
f f f i u m prohibita eft,non poteft emphyt. cencedere ad tres
ztttas,dec.ss.num.i
Carni-
C
f
In d ex in D ecifion es A n to n ij dc Gam m a,
€ arnifexfei4 torur feruus poesu trat de iure »ntiquo,dec. p S e,
. nume,4
Cafus dtcisur infolitus quando ven it prettr omnem 'verefsmili
tudinem & cogitationem prudentis viri.d ecif. 349. nume.
ro I o
Cafus fortuitos fufcipiens aliquis, in f e an videatur de infeli­
cis cogitaJJe,dec.p4y.num.i I
Catalogum, rerum deferiptarum offerens confiteri videtur om,nia in eo contenta vera effe dec.e4S.num.q
Cauffa rcmiffionis delinquentis ad regnum v b i perpetratum efl
delilium non expeditur per appellationem fed per fupplicationem^per inftrumentum ficut fy cetera caufa qua pertinet
ad indicis incompetentiam dec.iCq .num.t
^ a p iim bello quando liberabuntur ad regem amicum peruenientes dec.84. num. s
Cauffa commiffa,decidenda fecundum ius commune,intelligi'
tur etiam fecundum ius regni dec 3 .num.7
Cauffans fugam debitori tenetur creditori ad intereffe,decifio.
18 9 num.a
Cauffas vfur.aiia prauitatis f i confifltt in fac}o,ccram iudice fe
culari,fi. vero in iure,coram ecclefiaftico iudiie traB ari debet,dec.i p 4 .num.f
Cauffa flatus moueri debet aduerfus. eum, cuius principaliter
intereft dec.2 0 z.num. s
Cauffa proxima, 0 immediata potius confideratur,quam temo
ta dec.2 06.num. 28
Cauffa iufta qualibet excufat emphyteutam a commtffo,decif.
268 .num. 2
Cauffa qualibet iufta excufat a poena amifftonis bonorum dec.
29 2.num .t
Cauffa fem el deuoluta propter appellationem ad fuperiores.a»
amplius adi.nferiores remittenda fit dec. 87. num. I
Cenfurarius non tenetur confenfum domini petere m cfaudepinium foluere,decif9/ num.q
Certum dicitur de quo conftat per relat.iene.m ad. aiiud;,depifio..
t s s.num. 2
Chirographum manis debitoris non cenfcrtptum, fed fotum f ignatum non efficit plenam probation.em,d.ecif.2 3 S .nu.t
Citandi funt tantummodo hi,aduerfus quos petitio dirigitur ,
non autem omnes quorum inter eflyiS" hoc procedi t quo ad v a
liditetem iudicif ,dec.2 '07.num. 2
Citatio partis non efl. neceffaria v b i non requiritur cauffa cogni
tie dec.6o.num,2
Citatio vxoris illiu s,qu i conuenitur fuper iuro patronatus eecUfia,vtiiunfdiBione,CHrfieri debeat,dec.tS2.nu.t <
Citatio partis non requiritur de ture communi ad captionem pt
gnorum,nec ad, eorumfuhflationem.dec.20 3.num.z
Cttatiepartis requiritur m adiiBione pignorisfubhafta fa c ie
da,dec.j03.num ,q
Citatio per ediBa fieri non debet quando, confiat citandum a d ­
effe in leco certo dec.2 3 7 num.t
Citandus ad litem f i in iudicio comparet non citatur , decifio.
32 4 .n u m .i
C iu is alicuius ciuitatis non pra ciue habendus efi, fed vere tiuis diehur,dec .32 2.num .7
Ciues V lyffiponenfnon poffunt torqueri nifi in cafibus in quib.
nobiles torqueri poffunt,decif. qzz.numero 8
C lau fu la fracedens quandofequentem declarat, decifio. ia 6 .
nurnaro 1 1
Claufula communicationis bonorum omnium acquifitorum co
prehendit etiam bona eoniugum qus, fib i ex hareditate pate
tis obuenerunt,dec.3 sS.num .i
Claufula conflttuti appofita in alienatione rei in certa per ver­
bum numerale non operatur fuum effeBum translationis pof
ftfftonts,dec.s 6.num.t
Claufulacodicillatis conferuare folet omnia legata decifione .
sz6 .num .4
Claufula f l domino placuerit,lib etat emphyteutam alienante
a commiffo.dec.1 4 3 .num .4
Claufula teñamenti regis loannis bona memoria pro nepote ap
pofita an fie eredendum ,dec.i/ 4 .num .t 4
Claufula communicationis acquifitorum folet fpecifice declaret,
rede quibus acquifisis communicatio fiat,decif .3 s8.nu.z
Claufula conftituti non transfert poffefftonem in abfentem, de­
c if 38 t.num.2
Claufula fine praiudicio venientium ab inteftato in legitima-.
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
tione appofita,vtrum comprehendat omnes tranfuerfales, de
cif.278.num ,3
Claufula fine praiudicio vementium ab tnteflato in legitimatione appofiita.nonfaues tranfuerfalihusfecundum commu­
nem opin.fi hoc a principe exprimatur,faltem ex appofitione
claufularum de certa fctentiafth' plenitudine poteftatis,de­
c if .278 .nu m .iy
Claufula peto iuftitiam adminiftrari,operatur rem edid, quod
vtilius eñ petenti.decif.3 0 0 .num.3
Claufula de certa fcien tia,& d e plenitudine poteftatis in tegitimatione a rege conceffa, excludit citationem haredum ab
inteftato ve»ientium ,er deficientibus d>is claufulis citatio
requiritur,dec.27 8.num.t
Clericus tenetur dotare filiu m fpuriam ex redditibus fu i beneficq,deci f t 49 .num.7
Clericus vtrum de bonis patrimonialibus, maioratum aut ca­
pellam fime Itcentia.regis inftituere poffit,clericum adminiñratorem conftituendt,deeif.34i .num.z
Clericus in quo ca f a non potefi beneficium cum effeBu habere,
etiamfi in bulla conceffionis apponatur claufula motus proptij,decif.267 num.6
Creditori alterius eoniugum,fi non exftant bona communia ex
quibus fattsfieri poffit,de bonis vtriufquefatisfieri debet,de
cif.s86 num .l
CoaBusnon dicitur quis aliquid facere,licet f aBum iudex m
beat facere,nifi iuffui aliquo modo refiftat,negando ad id te
neri v e l oftendat id illi mandatum fuiffe fu b aliqua poena ,
decif,3 03 .num.3
Cognati emphy teutap etus haredes fu n t, admittuntur ad petT
dam renouationem emphyteufis.dec.387.num.S
Colonus deteriorans pradium conduBum expelli poteft etiamfi
pet longum tempus conduxiffet,dec.3 zS.nu m .i
Colonus q u im a le& n o n a p te fundum colit an expelli poffitso
fundo,dec.328; num.2
Communis opinio eft fequenda iniudie:ando,dee.t 94.nu.z
Commiffi poena,qumdo non.ab alio , fed a domino direBo poti.
pet.eft,iec.2&.num.2.& s
Commiffum non incurrit,qui tanonem nonfo lu it durante conmue.rfia,non contraBus fit emphy teuticus,aut cenfuariut,
dee.3i.num .4,
Commifiumquando in id incidat aut non emphyteuta.videin
verbo Emphyteuta.
Compenfatiofitipfoiureadeuitandum.commiffum.docif, ¡>í ,
num.z
Commiffi aBio poenalis non tranfit contra haredem emphy e.li­
te cum emphyteuta non con.teftata.dec, ty-nu.z
Conceffio generalis non extenditur ad ea,que fpecialem exigut
conceffionem,dec.3t.nu j
Conceffiofecunda alicuius ¿rati a im perpetuum durante prima
conceffione non dicitur noua fedprm gatioprim a, decif. 36 .
nu m .s.& 6.
Conceffio caftri intelligitur. cum fruBibus in agro pendentibus
dec.3 so.num.2
Conceffam a iure f i in. pañum deducatur non cenfetur reuocatR
licet ius ipfum remeetur,dec. 17 4 . num. 2.
Conceffio fa B a patri filijs,&nepotibus,nonadmittit. nepotem,
f i filiu s exftet.dec. i74.num .3
Conceffio regia fa ñ a extero interpretari debet ficundum ius re
gni,decif.i84..num, r ;
Conceffio bonorum titulo maiaratus generi, v e l fam ilia f a B a
quomodo interpretari,debeat, decif. j7 4 .n u m .f7
CoceffsofaBa alicui fib i,& filijs ,v n a eñ in perfona patris,alia
in perfona filij dec. s 7 4 -num.2 1
Conceffio generaliter fa B a etiam per verbum vniuerfale non
comprehendit ta qua verofimiliter concedens in fpecie non e f'
fet\concefJurus,dec.3<¡9 uum.2
Conceffio generalis nominandi ad emphyMufitt,no». includit in
ceftuoJos,autfpuries,decif.377.hu 6
Conceffio emphyteufis fa B a martto,& eiusvxors, liberis & ht
redibus ordme fucceffiuo fieri cenfetur,dec.233 nU.C
Conceffio emphyteufis a licu i,& filifs eius f a B a , comprehendit
etiam filios nondum natos,nec conceptos,dec. 23 t.nt*-7
Conceffio emphy teufis intelligitur fa B a fecundum natur A pracedentis concejfionis,fi ius adhuc competit eX prima conceffions,det.269:num.3
Conceffio bonorum regia coronaJ i fiat v m cafitllano ; G a llo ,
*vci
Index in Decifiones An té* nij deGanim á.
v d l t a h , dehet regu lari, aut interpretari fecundum leges
huius reg n i,v o n autem patrudonatarij,dec.S «7 Mum.2 t
Conceffio. emphyteufis m,aior.atus bonorum durabit folum in v i­
ta concedentis.dec. tp z .n u .i
Concubina donatio fa B a a Berico repeti foteB per fifeum , non
vero per haredes clertci dec. s g .num. i
Co.tcub 'na non poffunt donare milites aut clerici nifi ob merita
(y feruttta decif .t o6 .num.t
Concub ina domi v e l extra retenta an filius 'illi fuccedere poffit,
dec.t 36 .num.2.
Concubina acquirens aliquid tempore concubinatus prafumi­
tur quafitum exbo.iis amafii dec. 2 23 .nu. 2
Qontubina emens pradium ex pecunia concubinarij an in illum
transferat aciionem realem ,vel folum perfonalem ad pecuniam dec.z 26 .num.z
f/^^ncuhiuafolutum pratextu veri debiti concubinarius ab ea.
repetere non poteil,dec.2 3 6 .num.2
Condemnatus tn pcena cnmtnali. quando efficitur infamis, de­
ctf.131).num 4. & s
Cond.emnatio fa B a in.amiffione bonorum delinquentis imelligi tur,eorum folummodo, qua illo tempore condemnatus habe
bat,dec.2 07.num.s
Condemnatus ad torturam Itcet n ih il 'm tormentis confiteatur
condannan tamen debet aliqua pcena fecuniurn plures doBores,dec.2g0 num .i
,
Co'nditioji fine liberis decefferit,quado dtcitur impleta ac pu- ,
■rtficata,dec.i60 num .4
Conditio ji fine libens decefferit appofita in perfrna filij,an re­
petita, cenfeatur tn perfona nepo.tis fubfiitu ti.decif. tz4.numero /
Conditione defeBain perfona primi inflituti.cui fufiitutio fit,,
ft ille ftine liberis decefferit,praeluditur via fuccedendi omni
bui ftiibftttutis,dM.3 s 4 .num .p
Conditio,form a,& qualitas qua ininfiitutionib. exprimuntur
tnfubfiiticuimtibus repetita cenfentur,dec..3 s4 .num.4
conditio appofita in inftitutione quando cenfeatur repetita im
fubBitucione,dec.2 2 4 .nurn.4
conditu appofita in legaro fih a reliBo f i illa arbitratu Lucij
T ttii nupferit recuenda ejfdec.q i4,num ,3
conditio cafuahs non cenfetur repetita de vna.perfona m alta
inlegatu & fideicommiffis.dtc.2 2 4 .nu' s
■, ■
conditio appofita per verbaimportantta extremitatem tempo.
ris,qualia ,um ,tunc,eo cafu.fy hisfim ilia,non cenfetur repetita,n c ectendiiur ad aliam perfonam decifi. z 2 4 .nufiC
conditio tn fideicommifjts v e l legatis appofita qua adtmplebilis
erat momento.fi tnfideicommiffis traBum Jucceftfiuum ha.
kentthus apponatur,perpetuo durare dehet eius implementis
v t voluntati teftatoris fatis fiat,decif. 2 24 ,n u .i 2
conditio ft fme libens decefferit,non purificatur m fi morte na­
turali tnteruentente,dec.316 .num.i
condicio appofita inftttunono cenfetur repetita in fubftitutio, ne,dec.224.n u m .i3
condttto qua requirit fihos legitime natos non verificatur in le
- guirn.atis,dec.3 g 3 num.6
Conditio f i nupferit Rederico.impoftta ab eo qui eam fciat v e l
ignoret trnpletam effe,pro purificata habenda e jl,d e c if.iz s .
num.2
Cm duBto fit a venditore lege permitiente de eadem re v e n d i- .
ta dec.ss.num .i
(ScnduBori migranti dedomo ob pejlem fit remiffio f i prius lo - .
caten denuntiat ,dcctf.7 3 .num. i ,& q u i d ft clanes non tra.
dident locatori.nmn,3
ConduBor primus habent hypothecam prafertur fecundo condu
■ Bon habenti poffeffionem rei locata,dec.i3 o.nu.z
ConduBor redituum ecclefiafti fo lu it mercedem habati intrufo,liberatur etiam f i foluat ex conuentione inita cum abba­
te vero,dec .3 0 1 .num .i
ConduBor pradij, quando aflimationem expenfarum repetet
arborum quas inferuitin pradto conduB0.dec.3oi.nu.t
Conf effio fa B a etiam abfente parte,fi fiat tn inftrumento, pro­
bationem inducit quoad confitentem tAtummodo,dec. 3 3 S .
num.6
Confeffio femel fa B a an reuocetur per contrariam iuratam de.
cif.i 63 .num .i
Confeffio in fcriptura fa B a a concub'mario,per quam dicit certyiu m concubina debere ex cauffa mutui quando pro infeB a,
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
h.abert debeat,decif.2 2 3 .num.t
.
Confeffio fa B a tn iudicio ecclefiaftico,poflea in feculari iudic'
competente praiudicat faltem inter eafdem partes,dec
n u m .i
Confeffio partis tantum operatur quantum fcriptura publica
d e c if .4 3 .num.2
*
Confeffio quomodo fi t optima prohatio,decif.ib3 jium .z
Confeffio fola inter perfonas prohibitas donare , non fufficit «d
v a lid a n d a m donationem ntfiven, fit cauffain corifefftont
contenta,dec.2z3 .nunt.4.Et non valet m fi aliter de debita'
coniiet.dec.2 2 6 .num .i
. *
Confeffio fola debiti non fufficit inter perfonas donare prohibi­
tas n ifi de debito confiet.dec.2 3 6 .num .i
C afeffio patris aut manis in fauorem vn im ex filijs non inferi
alijs praiudicium cum de veritate alia modo non conflet etiA
ft confejfioftt iurata,dec.246.num .t
Cnnfeffio fa B a ettam in contraBu nullo v a let quando nuUitas
contra Bus non concernit nullitatem confeffionis, dec. 264!
n u m ,3
Confeffio debiti fa B a in teftamento verbis difpofitiuis inductio
- legat um etiam ft vere debitum non e ra t. decifio. 273. nu­
mero i
Confugiens ad ecclefiam , v t inde extrahi poffit, an probati»
v e r a deltBi requiratur, dec.ag t .num .i
Colonia, tus efficitur prafcriptione 40 .a»norum,deciflo 2S .nu­
mero 3
ConieBuris probantur fm ulationes,fraudet fffifufpiciones fa lftt a t is dec. 2 4 1 .num .4
ConieSlura ff'in d icia non efficiunt probationem nifi ia cafibuy
a iu r e exprrffis,dic ¡ C 's,nu.3
Copulatiua quando requirat toncurftum vtriufque copulate,d»
c if.2 3 3 .num.i 3
Copula coniugalisnonrequiritur ad communicationem bono­
rum maritt iy vxorisfed vox O fam a 13’ cohabttatto coniugatorum .dec.ipC.num 2
Confangumtus non prohibetur confenfum aB u i gerendoprai
fia r é in fauorem conjaugu.nei. d o p o n c a i í,n u m íiu 4
>
Confanguineus vocaius ad ftdeicommtjjum non fit. praf ereniua
eXtraneo,dec..ifi4 » ‘*■1
Confenfus vxons exp.'fffus requif,iUs in alienanons immobi­
liu m bonorum fa B a per mantum,etiam efficitur ex diutur­
n ita te temports.dec.st .num,p
“
C o n fen f us domini direBt non eft neceffe v t probetur p,er publi­
cum tnftrumentum ,dec.7 2 .num.3
Confenfus ixpreffus dtcitur ts qui pr afumptus eft fX la fu 3 »-..
annorum .dectfi ig .num .i .& 3
Confenfus ad aBum praftaripoieft caujam anit celebrationímeius quam poft confummationem aBws,deCifone. xis.ntt-r,’
m ere tf
Confenj tss alicuius a lege req u if lus.vt eum obliget .vtrum re-,.}
qutratur quanai contruilus nit v t i l t s fuerit,decifio,te as7-.
numero 3
¡
Confenfus requifuus in ahquo aBu , fuffitctt quo i in im ten iat
poft acium geftum vel aniequam ille geratur , decifio. 3 4 S-,,
numero 3
Conferfus a lege requfttus & in fcriptura eXpreffus ah praju-i.
macier u diuturnitate temporis , decifione ty 0 numero 2 .
& 3
Confenfus vxoris a lege regiarequifitusiii alienatiorithus fa Bis p e r maritum pra/umitur ex aiuiurrntate temporisjecurt-.,
d u m r/ittgis communem opinionem.dec,¿7 0 num.3 ^
.
t'- nfenjus domini direBt prafumitur tntei uemffe in dotis dati»
ne e x receptione canims per longum tempus, decif.2 8 3 . nM-.
mero ¡
eonftttutto maioratus non prafum iturfaB am fi probetur,decif.
22 ¿3 .num .7
confuetudo habens v t inbonts quafitis intuita ecclefia fucced a a t venientes ab inteftato & non ecclefia an v a lid -fit-a c ,
c tf 3 1 3.num.a
confuetudo laicoium circa bona ecclefia non efi va lid a fi intro—
d u catu r in praiudicium ecclefu.dec.; 1 3 . nu.7
confuetudine introduBum eft vt fenator antiquior tempore,vel
d ig n itate , non primus fed vltim us fit tn proferendo votum
fu a m
qua f i l ratio hutus confuetudinis,decifion. t .nume­
ro 1 1
cnofuetHdine introducitur, v t in nonnullis capitulis antiquior
prius
índexinDecifiones Antonij de Gamma* •
duam im íor votum dicat. & qualiter fit conf,derada
'
Confuetudo qua habet contra fie altcram quando prauahht.
cordia viuens . an creditorem fuum u m cogat d i almenU^
L ^ : t ^ : l : ¿ Z : e m e d i u m ccffonis denegatum f u k
^ denegabuntur criam alm enta qua f e n a
C ^ ^ c Z U e r ie fia a d m it t ^ ^ ^ ^
Cofuetudo regm ad decfione cauffaru
fenculum ad creduorem perunet, dec. zS s .nu.s ..
Ugibm
qua introducitur cr.
ex vc„c
n o jf o............
l o aBu cauffam ha
jy^ bitor e x c u fa t u r a periurio f i non fo lu it tmratermnum^^^^
legibusquainiruaiicii.il'
i rucceffiuam &
.dec.tyj.nu.s
' lapfum 4 o.annorum
^
'
quo ten ebatu r f o lu e r e iu ra m en to a B r i B u s f i p r o h i b i m s p a t .
Confuetudo regionis attendenda eli in fucceffione emphyteufis
a iudice ne foíueret. dec.zSs.nu.2
circa filios primi & fecundi matrimonij .dec.2 3 3 .nu.y
Deb ita contraBa per virum & vxorem . a» femper communia
Cofuetudo no exteditur v ltra id de quo agitur, dec.2 3 3 -n-tff
fint.dec. 188 .nu.í
¡- n ■ ■! ■
Confuetudo inter mercatores quam fidem trtbuat chtrograp
Declaratio l.tUam in verbis, commiffs huiufimcdi collamntO.
ab
illis
folummodo
fignatk
et
per
a liu m fcriptts.dec.xi8 .n.z
, ao tuu lUCairiirrcuc
CC t '"
......./
j __ „r.„
c .d e colla.dec.3 oS .nu.i í
, -r
y
Confuetudo concedentis emphyteufin attenditur v t dtg J
Declaratio legis ex libera. C. de fm s & leg. haré, deei/ia. i Cpt u r , dn vellet maritum f t vxorem pro vna'.perfona reputan u .s .& S
■
,
•
re,Aec,z^i*ftu.2
.
Declaratur l. obligatione g e n e r a li.f.d e ftg v t locum ett am
Confuetudo inter mercatores praualet, v t nulla pecunia
habeat in conceffione gem rah per quam domtmum transfe..
. foluatur v ig o re li t e r a r u m ,q u a s , de auifo,nmcupamm.
ratur.dsc.3s y.nu.i
3 }6 .n u .4
„ ,„ A y „ A a e a v t fec u n C o n fu e tu d o in c o n t r a B ib m g e r e n d is a m M
D e c la r a t io legis i t e M e la .% .fe d fi f e n m m p l u r e s , i
leg em A q u i l i a m . d e c . t / z .
dum eam partes contraxiffe vid ea tu r, f t ficut tranfgreff.
.' legís,ita i& confuetudinis punitur,dec.26 7 .nu.3
Confuetudo communicandi lucrum mercium emptarum, ínter
n
. m an datariu m ft mandantem non habet locum quando tnA
dans exprimit mandatario qum mn v u lt merces fibt compa
rave,dsc,267 jiu ^
ComraBus per quem vtile dominium manet apud vedm rem
■. f t direBum apud emptorem an ftt cenfualis v e l emphyteuticm.dec.38 .n u .t
, .
ContraBus preparatoria & coharentia proban poffunt per te.^
lies licet ad probatione ipfiim contraBm requiratur publicu
iriflrumentum,dec.7 2 .nu .4
ContraBm refolutio conftderanda efi nen id quod ipfum pr&cedit,dec. 8 2 .nu.3
ContraBm in 'teftamento quando fieri poffit, dec.3 S t . n u m .t.
Declaratio l . i .ff.defund.dota.dec.t 88.nu.z
Declaratio l.dtffamari.C.d.e in g.ft mantt.e. C..202.nu.2
Declaratto tex.in l. tranfaBions finita C.a tranfaBiO.decif.
34 6 .nu.6
Declaratio l.q u i folidum.%.prddium ff.de leg.2.dec.2o6.n.2 o
Declaratio voluntatis defunBi probatur per duos teftes. decif.
37S.nu.6
Declaratto legis regia lib .1 .tit.67. %.mddamos que os tutores.
dec.2 1 7 .nu.3. ft n u .q
Declaratio alia adptadiBam hgem regiam, dec.21 7 . nu .4
Declaratio legis regia lib. 3 .tit. 4 s.%riS poft .dec.37 2 .n u .i
Declaratio I f i fteriles.§.cum'per venditorem ff.de aBio.empt.
. d e c .z iS .n u .i I
Declaratio l. cum quidam.ff.de leg.2. fuper eleBione indigni.
dec.z.nu .4
&
Declaratur diBum .Bart. i» l.qui Roma.^.Flauius.ff.de verb.
ContraBm regulariter fecundum materiam fuper qua celebra
oblig. cum ait poffe reuocari paSum adteBum m fauorem
tu r,dec.i 66.n u .t
, - ■- ■
r i,
fecundi donatarij abfentis.dec.8 .nu.2 .
ContraBus nullus ficut verbis ita ft fa B o ratifican poteft.dec.
Declaratio l. cum a matre .C .de bon.mater, circa.cmphyteufi»
, 2 6 4 .n» - 4
...
■ ...
afilio adeptam quandc ex paBo vel h&reditario nomine ad,
ContraBus qui pendet a cafu, nec vttlis ,nec inutilis reputa­
eum peruenit.dec.S.nu.3
tur,dec.3
Declaratio legis regia lib. z ,tit.8 .§ .& fe os clérigos, circa fu c- .
ContraBm emphy teuticm in natura fu a moderan potest,luet
ceffionem.bonorum qu&fitorum ex redditibus ecclefia . decif.
' non in totum tolli.dec.3 2 3 .nu .4
. ., *
'l'
3 i3 .n u .y
ContraBm geri poffunt tn teftamento f t irrtto tUo non cenf en
Declaratto tex.in l.fi.^.fi.ff.de contrahent.empt.decifione 13 .
' ■ tur contraBm rem eati, dec.33 y-nu.t . f t 4
num .i
ContraBm in teñamento faBm non affumit naturam tefta.
menti fecundum veriorem opinionem f t non reuocatur qua Declaratio l. fi. C. de rebus alie.non alienen.inverbo.emphytejifeos contrañus.ie c .16 .nu.%
uis teftamentumannuUetur, dec.33y.nu,4
Controuerfia durante, an contraBus fit cmphyteuticus aut cen Declaratio dubta voluntatis defunBi m tranfeat ad h&rcde.
dec.17.n u .3
.;
fu a lis , non incidit in commiffum qui canonem non foluit .
Declaratio
dubia
voluntatis
defunBi,
cir.ca
ehBionemperfona
dec.sS.nu .4
commiffam hs.reii,an per h&redem haedis fieri poffit. decif.
Conuentus in iudicio alium in fuam defenfionem nominans
iS .n u .t
iure communi inSfeBo , quando poffit declinare iudicium,
Declaratio l . i . C . i e fententijs ex breu.rec. decifione s /. nu­
: dec.3 3 2 .nu.3
mero 2.
.
I
D
Amnum cafu fortuito contingens commune effe debet fie- D eclaratu rlexregialib. 4 .t it .S 7 .%.i .dec.sp.nu.}
Declaratur text. tn l fin. ff.qui fine manurnifi. ad liber, perue.
ciorum,dec. 23y . riu. t
dec.327.nu.3
,f[
Datio infiolutum non efficit contraBum vfu rariu m , quamuis
paruitas pretij cum paBo retro vendendi interueniat.decif. Declaratur ^.qui impleto in lege item qu&ritur.ff. locati.dec.
sq .nu .4
1
12 8 .nu.3
fOamm filio ad alimenta an conferri debeat,dec.i64.nu.3
Declaratio l.T itio centum.^.Titio.centum.ff.decondit. f t de
monSl.dec.q 14 . nu.2
Datum concubinaa concubinario repeti nonpotefl. decif.223.
Declaratio mentis Bart.in traBa. de alimentis in nu.4 8 .dec%
num.3
6 z.nu .3
_
.
.
■
D atio in folutum Species eft venditionis.dec.2 7 7 .nu.2
Datio tnfolutum vim habet venditionis largo modo & impro­ Declaratio ad tex.in auth. pnterea.C.vnde vir f t vxor ded
6z.nu.6
•
prie venditio dicitur,dec.2y s.nu.i
Datio tnfolutum non habet vim venditionis in materia flriB a Declaratur l-fin.C.quando prouoca.non eft neceffe. decifto 6 s'
f t odiofa,dec.2 y s.n u .3
nu m a
Datio infolutum an fiubiaceat coriteBuris tex. c.ad noftram,de JDecUrfitio tex.in c .z M donatio.inter"
'vir.& T/xor. deci g , 4,
em ptio.ft venditio.dec.1 7 8 .nu.7
num .i
Debita conftituentis maioratum folui debent ex bonis ipfis vin
.mat.
culatis,dec.2i8 .nu.y
Debita non veuiunt appellatione mobilium aut immobilium, Declaratio tex m l fi. C. depaB. v t non loquatur in :
dec. J a i.n u .2
fuccedendo fed decerto modo fuccedendo m hereditate ■
Dffiftor carcere vinBus eleemofyrm confiaternitatk m ifirimntk, dec.qys.nu.c
D
Decla-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Index in D ecifiones Antonij de Gamma.
Dignitas m fedendo, loquendo,, & fubfcribendo («nfideratu
rcffedu temporis, promotionis ad. digmtatem .decifione *
numero i
'•
Dilatio temporis ad. foluendum afttmationem pretij diminuti
*
dec..zsC.nu.z
Diffienfatio fuper matrimomo an extendatur ad dotem, decif
■yz.n u .i
D ^enfatto fuper mammonio conf anguineorum libérateos a
poena tommtff d e lid i contrahentium nuptias, intra gradum
confangainitatisprohibitum dec.tgo.nu.i
s :;í:::;;;;:í* r i« -* í'“ <^^
Diipenfatione fuper matrimonio inceftarum nuptiarumfecuJ
Quig f,;¡dXreh- decqC/.nu.g
ta,an bona amiffa recuperentur, d tc s z .n u m .z
i t c í Z Z l.quaieriefiamexo. C. de ijs qu.fihs in tefta.afcrik
Diffienfatto nonextenditur ad tus alten quafiium.dectf.j ¡ ^
num. 2
jie d Z a t Z v e r t o r u r n , v n a aofilho oufilha mak velho. decif.
Dtffioficio legis generalis nen reftringttm quamuis fundetur
tn prafumpttone fit, modo lex rationem adijciat. decif.¡ 4 ,
y jedIr'Z 'o Y eg k reg,a prohdentis iuramento contraam confifnum. 4
D u lZ a t d L q ^ U a Z Z .C J e impuh & alijs fubftitut. & l.qui- Difpofitum ratione frequentioris vfus non arguit in alio ca­
fu dtfponendum efte contrarium dec.^76.num. 2
d a m teftamemo.ff.de vu 'g .& pu p .d ec.iió r.n u .e
Dtfponens
femper videtur fe conformare cum difpofitione le­
Declaratto volun.ta.tk dommi dtreda enea eadacitatem emgis fy confuetudinis generalis .de.22z.num. g
phytíu fieri d e b e t mera quinquennmm.dec.z(,g.nu.t
D ifu ndió & refolutio fit quando vxor aut httredes eius ohq.
Declaratio tegk fed f i mam-nte.ff de precario dec. z 6 p n u 4
cere poffunt manto adulterium.dec .2 z4 .nu. s
D e c la r a t io legk regia l,b z .n t g § & por qaanto , enea fueD idtndto fit prstfercntu inter patruum & nepotem in fuccef.
eejponem bonorum cUrscormt,.dec. ¡ 4 \.nu.i
fionem maioratus dec.s oy.num. zs
Declarano l g,s regia ttb.»P.tit.S. qua expreffum requirit con­
fenfum vxork in alienatione reí immobilis facía per mari­ Diuifio inter echar edes alienatio eñ íy vicem venditionis ob.
tine t .dec .z4 2 .num. 6
tum dec. ¡ j o.nu.\
Declarano legtsregia l i b .j .t i t .z das executiones ^ .i/.d ecifi. Diuifio hsiredtcacis fa d a prafumitur f i haredes per longutn
tempus poffederunt pontones fuas dec ^zo.nu.s
^4o.nu.\ '■
Declaratio legis fin .C .Ji maior fa d u s rat.alie.hab.in s.Hb.C. Dtuifio populi nobilium virorum & popularium hominumfo let dtffeufionesgenerare.dee.zgz.nu. 1
d ee.íg s .n u .i
Diuifio inter hi.'edes pr&fumt tur fa d a fi vnufquifque per de.
D edarattole Lucius.%.quifquis.ff.de leg.i.dec.ap } .»>*.2
cem annos partem fuam feparatam poftedic ettam inaquaD eclarado ordinat. Itb.4 .tn . 4 .dec.g 6 ¡¡.nu.s
lem.dtc. 1 4 6 .nu.i
Declaratur B a rt. in authen. poftfiatres , circa reprafentationem nepotis in locum filij, quando agitur de fuccejfione aui. Diutfto bonorum fa d a ftne confenfu vxoris valet f i modo pefiea illa confenriat dec.¡ 0 0. nu 4
dec. 3 0 / nu. i 4
Decima ecclefia debita a colono, non eñ deducenda ex penfione Dodores qui in quifiione patrui & nepotis, pro patruo refpon.
derunt referuntur.dec. i/4 .n u .t i
prañanda domino vttlt. dec.a4g.nu.¡
D eliíiu vnius eX fuccefforibus in emphy eufi an inducat am if- Dodor qui plures opiniones refert cum vltim a refidere v i­
detur nifi contrarium exprimat . decifione q o y . numer»
fionem totius emphyteufis.dec.z 6 g nu.s
D eltdum extraregnum commiffum & iam poena punitum.po16 .
teft hic iterum accufari quando delinquens abfens fu it con­ Dominium v tile , quando apud duos efte poffit .decifioneqzg,
numero i .
demnatus.decif.s^ nu.z
D elid u m propter quod remittitur delinquens ad regnum con- Don.ini diredi declaratio voluntatis circa commiffum emphy,
uicinum an vere v e l prafumptiue probari debeat, d ecif zpp.
ad h&redes tranfire videtur,dec,lyt .nu. i
num .X
Dominium rei altert obligati etiam titulo apto ad illud tranf
Denuntiare tenetur emptor venditori litem effe motam v t pof
ferendum an poffit in al. um transferri (y quomodo hoc tntel
fit de euidione agere.dec.yg.nu. i
ligatur, dec.z 06.nu.2
Denuntiatio pr&cedere debet v t agi poffit centra auderem vo­ Domino diredo afferenti fib i ipf i v elle & non alq dare priditt
catum .dec.l 01 .n u .1
ancredatur atc 4 i .nu.q
tDepofitarias decedor a n periculo debitoris v e l crebitoris deco 'Dominus circa liberationem debitt feruittj fam ulorum , non
xerit.d ec.igg .n u .1
poteftfolum prijcrtpttoni triennali innui,m fi fim ul alleger
p ep ofn ariu s pecunia ex voluntate litigantium conñitutusf i
veram folutionem mercedis feruitij mterueniffe.decif.q ¡ 4 »
decoxit, periculum efi vid orts,n ec tenetur vid u s iterum
num.q
tantundem deponere d e c .t g g n u .j.
Dominij probatio rei ecclefn non fufficit de auditu etiam eum
Deterioratio notabilis fit tn re cmphyteutica^ ex euuifione v i­
lapfu 4 0 .annorum.dec.gg.nu.i
nea & ex ruina demorum,ex neghgentta emphyteuta cauf- Dominus qui fam u li operas conduxerat per ceconomumyel pre.
fata .d ec.sy .n u .t
fcciumi fam i h i pnfum itur in bona fide effefifa la riu m nS
Didiones repetitiua,item,&,aqutparantur in repetitione lega
foluit.dec.3 34.nu.g
torum (jy conditionum.dec.2o6 .na.t s
Dominium an transferatur fer adus eimles. decifione i tC.
Diclio & aliquando ponitur pro expefidua didione,fed regula
num.2
riter copulatiua eft qua inter dtuerfa ponitur, dec. s o,nu.4. Dominium an f i t apud infideles earum rerum qui in bello’capiunt.dec.q3 S.nu.q
‘
Item dec.l t 0 n u .¡/
D id io perinde,denotat omnimodam identitatem rei compara, Dominium vtile transfertur per omnem adum fet quem folet
ta.dec.i 2 ¡ .nu.2
diredum transferri.dec.i\6 nu.6
Dies termini folutionis non cenfetur prateritus f i die fequentt Dominus quifciens fe falarium famulo debitum non foluiffe,
ftatim fummo mane folutio fiat,dec. 2 1 1 .nu.z
non fotefi ob malam fidem f n f t r i f tione triennij v t i decif,
Difficultas conueniedi primum emptorem an prañet adionem
3 3 4 .nu. s . & y
contra fecundum poffefforem titulo lucratiuo in m aterial. Dominium apud duos tn folidum effe non poteft , quomodo in2 .C.de refcin.vend.dec.2 1.n u .z ¿p ¡
telligatur.dec.Z44.nu.t
D ifficu lta s conu entionis in m a te ria excufftonis prin cip a lis de.
Domtmum rei capti in bello, quomodo ad prtftmum dominum
bit oris id e m operatur a c f i debitor non effet fo lu e n d o .decif.
redeat.dec 3g4.nu.4
Dominus diredus accipiens dm folutionem canonis a fecundo
pign ior eft canonicus ecclefia cathedralis canonico alterius ecemphyteuta non poteft aduerfus primum agere quia cecide­
clefiacoUegiata quam uk vterque in redditibus aqualis f i t .
rit in commiftum alienando in pndtdum fecundum emphy
dec.i.nu.s<>
teutam dec.i6p.nu.2
D m ino
»
. ^,y«u»s f i a t i n u e f t i r u ra je e.2 :io .n u .t
•jyetUfttM e.t.pe^ '1
J .¡..- u d e c n o -n u .?
(
i
V,
5
f
Ií
w
i
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Index in D ecifiones A ntonij dc Gam m a.
S m in o dirtHe feeuritu eft authoritate iudicis fo jf fftone em­ Donatio caufia mortis reuocata cenfetur f i donatarius.}noria„
phy teufis vacantem ingredi.dec ¡ 3 3 nu.s
turfupetClite donatore, felapoenitentia donatoris reuoca
tur.dec.2sS .nu.e
Dolus re ipfa aquif aratur dolo comiffo ex propofito.dec.j/o.n.r
Dolus probatur re ipfa interueniffe in venditione rei maxtmc Donatio qua fuapte natura valida eCl non infirmatur, etiam
fi petita fuerit a Rege confirmatio
non tmpetrata, Jy f i
valoris vendita exigu opretio.dee.ííí.n u .i
fiat cb caujfamnon1nfinuatur.dec.302 nu.6
Dolus interueniens in contrañu quando tllum reddat nullum
Donatio ob cauffam etiam de futuro non requirit infinuatio..
ipfo'iure vel epe exceptionis.dec.iS!> rtu.2
nem.dec.} 02.rM.pi
Donatum filio d, R.ege v e l patri v t filio donet in dotem confer­
Donatio a putre fa ñ a filio ¡fiur'io pro alimentis valet, decif.
tur iureregio.dec.q oS .nu.t 2
.
34.3 .nu.q
Donatio omnium bonorum prafentium & futurorum ecclefia
Donatio
remuneratoria eatenus infinuationem non requirit
faH avalet.dec.tS% .nu.2
'Donatio omnium bonorum prafentium& futurorum. an no»
quatenus merita non excedant efttmationem ipfius. decifio.
3 0 2.num.!p
valeat.dec.206 .nu./p Item dec.¡S6.nu:i
Donatio caufia dotis facia.non requirit infmuatione. nec dono Donatio remuneratoria a minore fa ñ a valet.dec.3 ,6 .nu .4
Donatio fa ñ a cum mentione mortis per viam dilationis non in
tione rem nneratorin,dec.2iSsnuj
r 'U'
telligitur ob cauffam mortis fa ñ a , fed inter viuos, & quan­
Donationis qualitas quA fa cit eam effe, vel ntin.ejfe confert
do dicatur fa ñ a mentio mortis cauffa dilationis . dotifime
le,nihilpraualet aduerfus donantis exprefiione.dec.3 4 .n .l t
Donatio fa ñ a a clerico fua concubina repeti poteft. perfijcum,
Donator qui rem donauit fub conditione,ne in alium res dona­
non vero per haredes cleria.dec.sS.nu.l
^
Donatio fañ aabfen ti etiam in pijs cauffis non valet mfi ali­
ta alienetur illo 'irrequifito, an añionem habeat contra em­
ptorem.dec.3s6.nu.!
quis proabfente acceptet eam. dec.pSt.nu.q
Donatio in qua fit men tio mortk irt vim dilationis non eft ao- JJonanofactutper monachum extra morpafierium viuente prAe»
natio cauffa mortis, fed inter viuos.dec j e^.nu .4
fum itur facta in fraudem motus proprij fummi Pontificis iit
M
.
J
/.
..
/•««•vt
.J-I . r
.
Donatio omnium
bonorum
pr&fentium
f t futurorum,cum
rebentis monachos ad claufuram redire,fi illa fa ñ a fit paucis
firuatione vfusfruñus an valeat ,dectf.¡4S .num .3. Dem
diebus ante publicationem motus proprij. dec,3S S .nu.4
us nepti data per auum contemplatione filia, an imputari de
dec.-jSi n u .t.
* * j
■
beat filisi in leginrnam ft'quando dicatur contemplatione
Donatio rei emphyteufis ecclefu an valeat fine confenfu domtneptis d a ta ,& q u id in dubio.dec.¡4.nu. >
ni.dec.i i6.n u .s
Donationes non fu nt tot quot fu n t res donata ,fi fer hoc fieret Dos data nepti, an eius contemplatione ve l filia data videatur,conieñuris conflabit. dec.i4.nu.x
frauslegi.dec.tio nu . ¡ 4
,
J
Donatio cauffa dotis non reuocatur propter ingratitudinem , Dos ad fuam conferuationem.multapriuilegia habet, decifi.
etiam fi debeatur pofi mortem.dec.16 s.nu.t .ft 3
3 6 6.num .!
Donata filio a patre ad bellum,vel ad fuftinenda onera rnatri- Dos data ab aUofontemplatione neptis f t non filia, non confer.
moriij,anconferantur. dec.i 4 o.nu.i .ft 3
tur,nec computatur in legitimam filia.dec.34 .nu.8
Dmatio ob cauffam non folet reuocari propter ingratitudi­ Dos promiffa.in pecunia numerata ,finon foluatur intra tem­
nem neque indiget infmuatione dec.16 3 .nu.3
pus promiffum,non poffunt ex paño decem pro centum mari­
to pr.afiari fecundum communem opinionem.dec.zyz.nu.i
Donationes plures qua fummam excedunt centum f t quinqu»
gint a,aureorum faña, in vna f t eademfcriptura an infinua Doti promiffa tertia honorum, nullum praiudtcium inferri poteSi a patre promittente per teñamentum poftea ab eo conditionem requir ant .dec.3S I .nu.s
tum.dec.2B6 .n u .t.ft 4
Donatio flatim va lid a cuius effeñus in tempusmortis confer­
tur dicitur inter viuos.decij.\63 .nu.2
Dotis non foluta, vfura quomodo debeantur marito aut vxori,
Donata omnia conferendafunt.dec.164.nu. t
d e c ./i.n u .i
Donatio fiuñuum bonorum aduentitiorum fa ñ a a patre filio, Dotis fru ñ u s tenetur maritus reBituere haredi, & f i dos aflim atafuerit, dec.!2.nu.3
noneliconferenda.dec.t 6 4 .nu .4
Donatio omnium bonorum cur non valeat.dec.y6i .nu.a.ltem D o t i s promiffio fa ñ a Roderico fi filia promittentis nubat, v a ­
dec.386.nu.!
let,etiam f i iam tempore promtffionis eidem nupta effet. de~
Donatio omnium bonorum vel de re certa cum referuatione
c if.12 s .n u .!
vfusfruñus an valeat, f t q u id 0peretur.dec.i66,num .3.& Dubius de iure fuo licet fciat motam effe litem, f t tac,eat non.
4 . f t s.Item dee.32/.8.nu.3
praiudicat f1ht.dec.2p8 .nu.2t
Donatio concubina fa ñ a per concubinarium vxorem habente Dubius euentus litis confideratur in aft'imatione faciendo-,
non v a le t , f t qmd fit iudicandum in milite,clerico, f t dotranfañionisin materia l.2.C .de refcind. vendit, d e cif.10.
ñor e decif.2 2 6 .nu. 4
numero t.
s
Donatarius primm an fit citandus quando fecundo eadem res
E
donatur, dec.23 o.nu.2
Cclefia dignitates eodem ordine praferuntur inter fiequo
Donatio fa ñ a mulieri nuptura abeo, qui illam duñurus eft
f t feculares.dec.! .nu.t s
vxorem,non infinuatur.dec.348.nu. s
Ecclefia lafia ex damno enormifftmo , reñituitur etiam vltro-,
Donatioreciproca inter virum f t vxorem quando valeat, dec.
quadrien.dec.232.nu.2
2 3 !,n u .3
Effeñus confummatus non extinguitur quamuis añus perueDonatio omnium bonorum ecclefia,velpia caufafaña reuoca­
niat ad cafum,a quo incipere non poffet,quod intelligitur i»
tur per fuperuenientiam liberorum non in totum, fed vfque
qualitate qua per momentum fufficit adfuijfe, no in ea qua
ad legitimam eorum.dec, 2ifo .nu.3
requirit perfeueranttam. dec.2p.nu.4,& s
Donatio omnium bonorum mobilium & immobilium cum non Eligendi facultas con ceffa vfque ad mortem reddit eleñionem
fit diñum prafientium & futurorum valet .dec.3 3 o.nu 2
variabilem .dec.ip3 nu.6
' Item dec.38 6
.
Eleñio feu nominatio , non fimpliciter dicitur añus inter v iDonatio omnium bonorum prafentium & futurorum vtrum v a
u0s.dec.ip3.nu.8
f
le a t , vel referuata a donatore fibi mimma quantitate ad E.leñiefiue nominatio,no requirit prafentid eleñi.dec.ip 3 .n.'¡)
. teflandum.dec.2ps.nu.i.Item dec.3S6.nu t
Eligens idoneum f i alium magis idoneum eligere omifit,an pec
Donatio ob benemérita fa ñ a valet fine probatione meritorum
cet.dec.26p.nu.2
- - i
' f i f it mter perfonas non prohibitas donare.dectfione 2SS nu- Emphyteuta pacifcipoteñ cum domino d ireñ o fvt confenfus iL
mero 2,
lius in conceffione fecunda emphyteufis non requiratur, neq%
Donatio cauffa mortis qua'in tempus morm confertur reuocari
laudemium ei prafletur, cum emphy teufis alienatur,fid fa^
poteft v f puead pradiñum ternius,etiam f i tabeUio eam aplius emphyteuta confenfus frañetur, f t eidem laudemium
pedet donationem interviuos.dec.2s8.VM.!
‘
Muatur.dec.3 2 3 .nu.s
• ,
oaattofaña ahftnti non acceptata per ipfum aut per tabel- Emphyteuta a n cadat a iure fuo per ceffationem foluendim i*^z>emno»tenet,dec,2s8,nu,i
n i m a m partem penfionis,dec.4t.num 2
c 2
Emphy-
E
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Index in D ccifiones A ntonij de Gam m a.’
r . ertiittm incultu>n,&nemmbm ob
B rn p h yiem fu ts
re»ou*t,onU petende im h *.
fitum ad culturam
/j,¿redtbM competitJe c tfi. 4/.
b e t ,q u o d & filfi‘l» “ ^^''‘*‘
numero S
,
requiret confenfum domiBmphyteutafecundm vo»^^^^^^^^^^j^^_^^¡j
^
KÚdtrecii &
Xmphyteufijinit» per
fiin£itonem perfonarum vel per altud
^ „a „ cedant lucro dommi,fed
heredts v ltm t
Xmpbytettta,vtde tn ve
^f„phy
f /
t e u fis
& renouatio & nomt
fieprM enJtbm M c 4 ? num,^
ii a t J h e re“ d-e s e x tra n e o s
J .. y. « rt
E m p h y t e u fifim t a p e r o b ,t u m
dim dt.
YlUtyt.T
J
^^,^ '^rTJT'hr¡allica tam ex mente legisregh quam con,
IJp o U cui ex v i prsm^ .nftituttoms altenatto bonorum procU u fu la v t ea finita per gene
L L n e m meliorattones lucro domtnt dtre¿ii cedant, dectfio.
v m l h S s I c c l o f i a i i i c a non peruenit ex fucceffione ad perfoL m extraneam etiamfi tUafit hares emphyteuta. dectfion.
f
in dotem a patre data f i l i i dari potefi fine confen
domtnt.dec.i z/.n u m .i
Emphyteufis perpetua b o n a r u m ecelefii conceditur de rebus in­
cultis parum vtihbus ecclefin.dec.j z : .num.,
E m p h yte u ta quibus ex caufis in c id a t tn commtffium.dee. iqy,
E m p h y t e u fis
fu
n u m .i. & 4 -& s
E m p h yte u ta fecu n du m ven d en s, cui fo lu e re debeat laudem iU
decif.14 7 -uum.z
'■
Emphyteufis ecclefiafiica an fubiaceat difpofitioni legis ciuilis
dec. t4g.num .6.Item d ec.¡Sy.n u .y
Emphyteuta pifionem integram foluere tenetur d edulia pnus
decima fructuum ecelefii,dec.! so.num.i
Emphyteuta quando excufabttur a folutione penfionis propter
fierihtatem.dec.i s 0 num.z
Emphyteufi accepta per patrem fibt & vxori & filio.non potefi
pater tranfigendo pniudicare.filto.dec. is i.n u .i
Emphyteufi accepta manto & vxore poteft folus maritus fine
vxons confenfu obligare f t tpjum ad pnñatione annui pen
fionis.dec.17S.num 7
Emphyteuta conuentusfuper iure fuo nominans dominum direllum in defenfionem fuam an includatur fu b decifione le­
gis regti lib.g. ti.go.^.fi & z.C .vbi in rem allio, decifion.
S ;z .n u m .z
Emphyteufis bonorum maioratus in perpetuum conceffa folum
ad tres vitasreducetur,quando ex facultaieregia.veldifpofittone inftitutoris.vel fententia.concefjio valeret ad tres v i
tas,dec tgz.num .4
' ’
Emphyteutica bona non poffunt maioratui annexa permaneri
neque ex illis maioratus conftitui.dec 70.nu.i. ''
Emphyteuta an pojfit rem emphyt.maior atui annexare. decifi.
2 \S.num.g
Emphy teuticorum bonorum non poteft maioratus conftitui.de.
cif.z iS .n u m .io
Emphyteufis conceffio ea penfione foluenda . qua contrahentes
poftea conueniffent,quando valeat.decifione.zzz. nume. s.
*T2,numero I
*
j
^
Xmphyt.ecclefiaflicafi concedatur vltra tres vtttu.ad tres tan
tummodo reducetur.dec.Tx.num.2
_
Zmphyt finita per mortem vltim i emphyt.pranum meltoratto
& 7
num pertinet ad eius haredes non ad domtnum direñum ,&
quid operetur claufula M ere & fine vllo mpedmento m Emphyteuta an teneatur penfionem foluere f i flerilitas fiiperuentt,& quid tn penfione frumenti.dec.z4g.num.z
t o n t r a H u emphy p o f i t a dec.gs.n u m .t.iS'z
_
Smphyteufi finita per generationem aut qma canon m nfolut- Emphyteufis accepta per maritum fibi & vxori eius ac filiis ,
mtelltgitur defilqs vtriufque dec. zp;.num .z
tur per triennium.an pojfit dominm direñus proprta authoEmphy eufis profana conceffa hiredibus & fuccefforibus, no»
r it a t e pojjeffitonem accipere,dec.^.num z
folum ad filios.fed ad extraneos peruenire poteft, & diuidi­
Xmphy teufis accepta a marito.fibi & vxort, & vntfiliorum ,
tur inter eos per aflimationem dec.zpj .num.4
vendi non potefi pro are alteno patris.dec.s num .i
■Xmphyteuta alienam fub pa£fo legis commiffiorsa , f i cetraSus Emphy teufis non ecclefiaSiica fed prophana per patrem acce­
r e f o lu it u r liberatu ra caducitate dee.iz.num .i
ptam fib i & filqs & nepotib. potefi per eundem vni ex illis
Xmphyteufi durante,f i eiufdem fiat renouatio.nondicitur no­
affignari.dec. z$ t.num s
tia em p h y teufis,dec. 24 num .i
Emphyteufis accepta per patrem fibi& filqs,non dicitur hireamphyteuta cadtt a ture fu o propter detertorattonemfi magna
ditat patrisfed primi ccncedentis.dec.zp y .num. 1 7
hffinotabilis eft & commiffia perdclum vel culpam & non Emphyteufis accepta per fratrem fibi & fra tn fuo f i frater mo
in fruU ibusfed in ipfet rebus emphyt, decifione.¡4 2 . numeritur ante ceffionem partisfue.pars illa non fratri flipulato.
rife d domino dtrelio eompettt.dec zps.nu. I
vog
,
.
Xmphyteuta locans rem emphyteuticam per to.annos, aninci- Emphyteufis conceffa tribus perfonis expreffe nominatis,non ex
¿ a t i n c o m m if f i u m ,d e c .2 ( .r t u m .i
fptrat.fi viuente fecunda perfona nominata tentam ontur,
Xmphyteuta pignorando v e l hypottcando prAdmm emphy teuti
dec. zy s.num z
cum fine domini confenfu.an cadat in commiffum, dectfion, Emphyteufi aceeptatrtbus perfonis nominatis non finitur de
iure regio f i tertia perfona ve l alia in locum eius a iure
zf.num .z
Xmphyteutica res fub hafta vendi non potefi etiam f i filius no­
fuhtntellecia mortua fit .poftquam iUe pofftfpone emphytettminat patri har es exfifiat dec.s num.,
fis accepiffet,dec.zy s.num.y
Xmphyteufim poteft filius acceptare.<y paternam hareditatem Emphyteuta efficitur is qui 4 0 .annis poffedit,fiue foluat certa
repudiare.dec.s.num .4
.
penfionem.fiue quotamfruBuum,dec .4 4 num.z
Xmphyteutica res in vita pojjidentis pre debito ab eo contrallo Emphy teuta f i fibi fs'non domino direBo pr&iudictum tnferS
potefi pignori capi fy fu b h a fia vendit.dec.s .num.g
alienando,poteft fine domini confenfu alienare.decifio.z4z,
numero 2
Xmphy teufis renouatio fieri potefi abfpue folemnitate requifit/tinnouaeonceffione,dec.3i.num.(r
Xmphyteuta iuris.fi eft ecclefitt.pmfumttHrfolum ad tertiam
Emphyteuta poteft hypothecare rem emphy .irrequifito domino
generationem.dec.z4 4 .num.z
dec.iog.nutn.z
Emphyteuta foluens partem frumenti f i non feminat frumen­
Xmphyteuta alienans rem emphyt.cum claufula conftitutt f i ­
tum an de alifs fruBtbus partem foluere teneatur, decifion,
ne confenfu domini cadit a iure fuo.dec.it C.num.,
Z4 4 .num,s
Xmthyteuta quando cadat a iúre fuo perceffiatione canonis de Emphyteuta faciens alium emphy teutam .non retinet aliquod,
c i f s i n u . t . h adtem dec.iiprn u m .i
dominium vtile.inde efl quod f e c u n d u s emphyteuta ven­
vmbhyteuta per 4ojennos poffidens & foluens penfionem pradens,non prtmi emphyt./ed domini direB i confenfum requi
L L t u r habere titulum .dec.izy.num . t
ret.dec.z44.num.7
Emphyteufis accepta per mantum fibt & vxori eius & eorum Etfphyteuta fecundus non foluens per triennium inctdit in cofiiqs intelligitur de filijs enam ex fecundo matrimonio natk
miffum in fauorem direBi domini,non p rm i emphyteuu.de
t if z 4 4 Mum.S
dee. Í Si.num,Í
Emphy-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Index in Decifiones A n ton ij de Gamma
ytn phym fi eteetpt» pr» fili» ( d e iure communi) non poterat f i
lia nominan in e a , neque nepos.dec.26a nu. /
Emphyteuta primus poteft de licentia domini alium conflituerein parte totius emphyteufis,dcc.26p .num.t
Emphyteuta vendens irrequifito domino incidit in commiffum
etiam f i rem venditum recuperet fecundum communem opi'
nionemfecus de iqu itate.d e.ayn num.t
Xmphyteuti vendenti irrequifito domino,& poftea recuperan­
ti rem venditam non f accurritur exiquitate poft litem fu ­
per commiffo contefhatam,dee.2y4,num.t
Emphyteuta iurU pnfum itur conftitutus ad vitas tantummo­
do non in perpetuum f i in ea prouincia m qua res fita eft con
fuetudoviget,vt ex pado idem folummodo concedatur, de­
cif.2^6 .num .;
Emphyteufis accepta fih i vxori & f i l i i an finiatur per mortem
f i l i i matre fuperflite.dec.2Sq .num.I
Emphyteuta vendens irrequifito domino incidit in commiffum
etiam fi perlongum tempus dominus penfionem extgat ab tm
'■ ptore tn quo declaratur lex regni.decifi.2Sq.num. 4
Emphyteuta deteriorans vnam rem ex pluribus emphyteufis an
cadat in totum a iure emphyteutico dec 2g t .num.2
Emphyteuta eeclefa qui colonum per longum tempus opttme
. agrum colentem expellit,an priuari poffit emphyteufi. decif.
zg/.numero 2
Ebiphyteufts ecclefiaftica non pnfcribitur nifi ad tertiam geV nerationem,de(ifio.2g7.num,q
Emphy teufim accipiens fib i& v x o r i & filio vtriufque,vel per
. hae verba,que dantre elles naceffe,potefi nominar e filium fe
eundi matrimonij ft filtus ex primo matrimonio nonfuperefi.
decifie.q st .num.q
Emphy teuta an teneatur ad expenfas magnM caufa rei emphy
teuticaconferuanda fa d o s,dec.q 01 .num J
Emphy teuta f i arbores fru diferas recidit vel vineas deteriorautt potefi ab emphyteufi expelli dec.3 es.num .c
Emphy teufi finita per exfttndtonem generationis reuertitur ad
dominum f i ille fih i v u lt retinere,dee . ¡ S y .num.2,
Emphy teu eccleftafiica an fubiaceat legi cm ili tirca modii fue
cedendi difponenti,dec.s emum.2\:-. . :■
i>.
Emphyteuta eligi potefi ad emphy teufim cum onere prefi andi
fru du s alicm in v ita ipfius eleS i.d ec.y0.num.2 ^
Emphyteuta probare potefi per tefits confenfum domini ia alie
natione interuentffe etiamfi aSlimatio emphyteufis excedat
fummam quadraginta milhum nummorumfiecifio.ya. nu­
mero q
3
Emphyteuta quando conueniri potefi a domino diredo ad com.m iffum ,dec,y2.num .s
Emphyteufis ecclefiaftica non poteft peruenire ad filiam facer do
, tis,nifi legitimatus fit afummo Sontifice,dec.y 2. num. 6
Emphyteufis ecclefiaflics. petitio renouationis an fotum defcen­
dentibus & non h&redibus extraneis competat.decif. q tó .n u
mero 4
Emphyteufis ceffans canonem foluere quando noceat fuccefforibus,dec. t y s .num.2
Emphyteuta ceffans a folutione canonis per triennium non ca­
d it a iure fuo ft qualitatem rei ignorahat.decifto.gt .num.t
Emphytemtavendens fine confenfu domini non cadit in commiffumft ftom.tnus per longum tempus penfionem ab emptor»
receperit,dec.gt ,num,4
^
Emphyteufis renouatio an competat m atri vitim i poffefforis ex
clufa amita licet primo flipulatorfit proximior, decifion, y.
• numero 2
,
Emphy teufim poteft filius confedo inuentario vendicare licet
pater eam alienaffet,dec.S.num.4
Emphyteuta pater filio preiudicare non poteft in ipfa emphyteu
fin .d ec.i.n u m .t.& s . & y
Emphyttufis alienationi fada. per patrem ft filius tanquam v.,
-■ . nus de capitulo co,nfenfumprabuit non praiudicatfibi. d e cif
S.num .S
Emphyteuta poteñ eligi per pupillum dec. i4.num . t
Ejaphyteufisdeterioratur ex euulftone vinea , & ex ruina domorum cauffata ex negligentia emphyteuta,dec.iy.nu. i
Emphyteuta haredes an accufart pofftnt de commiffo propter cui
. pafui pradecefsoris,dec.jys.nu.2
Emphy teuta promittens domino rem liberam dimifsurus non
' Impeditur iuftam exceptionem allegare ad impediendam d i.
miffianem,dec.326.nu.g
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Emptor poteft rem fibi venditam locare ven d ito ri. decifion.
numero t
Emptori fa ñ a denuntiatio ne meliorationes faciat quando effe
Bum operatur,dec.y 4 .n u .l
Emptor euiBa re ven d ita vt poffit de euiBione agere , tenetur
venditori litem denuntiare,dec.yg.nu.i
Emptor fciens rem fiht venditam refhtutioni fubieBam efse tx
caufsa fideicommiffi non poteft agere aduerfus vedttorem ad
intereffe,decif.ao-.nu.f
Emptor quando poffit rem quam emit venditori emphy teuticare,decif.i iq .n u .t
Emptor rei minoris fine decreto cur dicatur bona fide emere, de
eif.22y.n u .t
Emptor fecundus rei cmphyteutica quandopraferatur primo
emptori dec.16 .num.q
Enormiffima lafio qua dicatur,dee.igS.nu.q,
Epifcoporum bona prafumitur quafita ex redditibus ecclefia,de
cifio.qqq.num .i
Epifcopi pater plebeus gaudet dignitate filij., v t non incarcere.
tur incarcerare publico d e c ifi 1 2. nu .i
Epiñola cafu quo obligationem tnducat,folum eft inter misten
tem illam ,& eum ad quem mittitur .decif.3 3 6. n.s
Epiftola a Rege Emanuele miffa ad Comitem de Recia per qua
conftat patruum praferendum effe nepoti.dee.1y4 n u .12
Aequitas folet refiringere legemgeneraliter loquentem decifio.
4o.nu.g
Aequalitas obferuanda inter mermtores oirea emptionemmercium intelligitur in mercibus quas illi confueueruut comparare.dec.26y .nu.s
Error iuris non nocet adfruBus acquirendos vbi ias non refiflit
d ecif 3 1 I . n u .2
Euidenter dicitur aliquid conñare quod per conieBur.am.proba
tur.decif.206.nu.3 1
Exctptio nullitatis fententia quando poffit etiam per v ia aBionistraBari.dec.q4o.nu.z
Exceptiones appofita coram feculari iudice contra fententiam
per ecclefiafticum latam remittenda fu nt adipfum ecclefia­
fticum iudicem.decif. 2 oy.nu.s.
Exceptio nullitatis incompe tentia allegari debet coram tudice
quem incompetentem effe pars, allegat .decif.q 4 o.nu.q
Exceptio quod firmet regulam mcaftbus non excxptuatis quo­
modo intelligatur .decif q4g„nu.i 2.
Executio nulla eft facienda contra promijforem ante quam deueniatur ad fundi poffefforem.dec.i q jiu .q
Executio in bonis debitoris,etiamfi fiat non citato tertio poffef
fere valet f i non fint alia bona tn quibus excuffio fieri poffit,.
d ecifq sg .n u 4
Executor teftamenti inquo nullus eft hares.inftitutus,an harts
cenfeatur .decif.1 g6 .n u .i
Executio fententia contra virum & vxorem lata.fieri non po­
teftin bonis dotalibus pro obligatione perfonali m ariti im f
nec pro debito communi v ir i & vxor.isdecif zoo. nu .i
Executio fententia lata tomra virum ds vxorem fieri non po­
teft in fruB ibus rei dotalis fi commune eH debitum v ir i (S'
vxoris.dec.200.nu 2
Executio fententia nulliter fa B a ,a n annuUari per fem etiam
debeat f i de vero debito lonflet.decifa qyjtu.q
Exemplum ab exemplar i deduBum fufficit f i fia t feruatis fe r- '
uandis,decif. 2s z.nu. i
Exclufus fem el a patre quando a fiho confeatm exclufus.deci.
y.num .4
Expenfarum a condenatione liberaturreus f i pro fe habuit opi.
vnius doBoris.decifqS .nu.q
Expenfain fundo empto faBarefarciridebent emptori f i modo
fm t neceffaria v e l vtiles,nec aflimatio earum eñ cum fruBi
bus competfanda.decif.q I q.nu.6
Expenfarum omifjlo aui tn fententia diminutio fufficit ad.appellandum.dec.6s,n u .i
Expenfa fa B a pro filio d patre legitimam matris habente in
pecunia cenfetur fieri de bonis f i l i j . decifio. 14 a . nume­
ro 2.
Expenfa quas quisin fundo fe c it, cuius dominus efi licet alij
reftituere fundum teneatur cum fruBihus non compenfantur.decif q i 0 .nu.s
Expenfam funeris modicam f i teftator diues fib i f i eri iuffit,po­
teft hares etiam in praiudicium legatariorum magnam f a c q
cere.
I
Index in Decifiones A ntonij dc G am m a.
fire.nen tamen in prtiudieium filiorum & declaratur l.f a f f . d e i n o f tefta.decif 3 oS.num.z
Sxpenfa funeris cauffa fa lla non dicetur ,da qua fit poft tempHS funeris fepuho iam cadauere.decif.3 eS.num.3
Expenfa. fa ñ a in adipifcenda fummt pontificis grafía per qua
fucceffor maioratus ad cettam partem fruUuum ecclefia e li.
gere poffiBbenefictanos an fit imputanda foU filio maioratus
fucceffori.dec.3o8.num.rs
,
. „ .
Expreffum dicitur quod verbis declaratur vel quod conieñuru
co lL ig itu r,d ec.s t •num.8
Expreffum habetur id quod verofimile ell teftatorem reffiondif
f e f i de hoc interrogaretur,dtc.i 93 .num.p
Expreffum dicitur id quod virtualiterfub aliqua difpofitione
continetur,dec.20S .num.30
3¡x p p reffa prohibitio alienation.extra fam iliam , potentior efi
quam tacita,dec.zoS.n u m .it
Extenfio de perfona ad perfonam non fit in fideicommiffis, dec.
zp.num .i
Extenfio fit de cafu ad cafum,non tamen de perfima ad perfonam ,&hoc ex tacita f t verofimih mente difponentts,decifi.
36p.num .4
Extenfio non fit in contrallibusde perfona ad perfonam, decifi.
¡ 6) . num,4
p i n ia n m .s
Ama fola in antiquis fufficit ad probationem dominij, decifi.
i^o.num .t ■
1'ama fola fufficit ad inducendam malam fidem , imo vtper
vtium teflem folummodo mala fides probatur v e l per indi,
cia ,d .i9 0 .num.2
Ealium principis non verofimile nec [peratum reputatur cafus
fortuitus.dec.34p.nu.8
Eam ilia quorundam magnatum potefl inter fe confuetudinem
introducere,vt in fucceffiombus bonorum primogenitus folU
tnodofuccedat,diC.233.num.ts
;
Eamulm qui iuffu domini rem creditore accepit f i aufugitcum
ea,domini efl periculum, f t idem efl ininfiitorefdec.iyo,nu
mero i
\s \m:
Eacultas teflandialicui inteflabili conceffa inteUitur fine pra
tudicio alterius,dec.3 88,num.3
Eacultas nominandi vnum ex filiis ad maioratum a teftatore
conceffa cenfetur data omnibus fuccefforibus tn perpetuum ,
dec.zoS .num.p
Eoemina cum mafculo concurrente ad fuccefponem feu d i praua
l£tmafculus,dec.33 g.num .3
Eocm ininus fexus, in multis cafibus fipectalibus non comprehen
" diturfub m aJ'culino,dk,33p.num.6
.
Eoemina admiffio ad maioratum mafculis non exftantiius,con
fideratur,fecundum tempus delata fuccefftonis, decifi 3 s 4 .
F
ii
I
Eideicommiffum licet non ex verbis exprtjft*fiat, ex finientia
tamen verborum & mente teftatoris inducitur , decifi.
nume.t
Fideicommiffaria fucceffio confideratur refpeñu proximioris cS
fanguinitatis v lt im i decedentis,dec.aos-num.2 7
Eideicommiffum fam tIta reltñum ,tunc cenfetur fa ñ u m quan
do interuenit prohibitio alienatione,decifi.3o nu.z
Eideiuffio a marito celebrata,quando noceat vxori,decifi. 2 ( 2 .
n u m .i.ft 3
Eideiuffio de perfe fo lu m fine alia probatione Ufionis monflrat
fideiuf.U fum .dec.t ( 2.num.s
Eideiufior indem nitatis ante excuffionem principalis debito­
ris & fideiuff orum,non conuenitur,decif 3 7 9 .num. i
Eideiufjor indem nitatis licet renunciet beneficio fideiujjorem
nonvidctur renuntiare priuilegio excufftonis,decifio , 3 7 9 .
numer.2
Eeudo 'an fuccedaturiure hareditario f t quid in bonis regia co­
rona qua fuhiacent legi m entali.decif.174.num ,18
E iliu s quinti Fabij m axim i cum confuí effet, f t infublim iori
loco federet,iuffit paireus ad f evenientem equo deficendere ,
decif. I .num C
E ilij naturales iure conimuni.non funt capaces, emphyteu. ec-,
clefiiap.ica,&quemado lim itetur hac conclufio.decifio.2 .nu­
mero t
E ilij naturales apud eccleft.infames funt,dec,t.num .x
E i l j naturales an includantur in generali conceffione nominan
di,decif. 2.num. 3
EiUj nati ex damnato coitu fucceduAt inter fe rion tamen ma­
tri nec mater eisfuccedit.decifto.3 8 3.nu.4
Etlij namrales,an tu re regio admittantur ad emphyteufin ec.
clefiaflicam ,dec.2.nu.s
Eilium natu iuniorem ,praferendum effe filia feniori in multis
cauffis definiuit fie»eitus,ft contraria opinio antiquituspraualuit,dec. 3 3 7 .n u m ,t —
E i l j legitiman iure communi infpeño non poffunt nominari irt
emphyteufi eccleJim/lUa m if exprimatur,dec.2 .num.7
E ilij fpurifm n poffunt nominari in emphyteufi ecclefia , nifi
fint vocatiinprim fnnueJlitura,dec,2.nu.8
E iliu siid tiiralk ex p arte patris,alio fr a tr i legitimo non fucce­
dit,dec.3 .nu.2
.
Eilius poteft paternam hereditatem repudiare, f t emphyteufm
acceptare.dec.s .n u m .4
,
E iliu s patri h&tes exifieris dominatus in emphyteufi paterna
debita exfoluetfo lu m ex bonis qua iure hareditario habuit,
decU.nttm.y‘
Ftllms fpurius legitim atusper Kegem an fuccedat in emphy.
teufi ecchfiafl,ca,dec.3 8 7 .num 3
E litus acceptans emphyteufin per patrem melioratam, an v id e
d 'tu ro b id paternam bareditatem adire,dec.s .nUm.s
El ins Hgitimatm p:er B.egem fuccedit in emphyteu.ecclefiafli
fi
erat tranfitura ad extraneos haredes.dec.387 .nu.4
Ftlius vltim ifóffeffóris anteponendus efl confiobrino teñatoris
quamuis ipfi tnfli tu en ti proximior f i t ,dec .7 .nu. s
I lus exclufus an f i t admittendus ad maioratum, decifio. 2 7 .
num.t
E ilia qua regulariter tenetur dotem conferre, non confert ft ex
tácitamente defunSU contrarium conflet, decifion, 3 4 . nu­
mero 1 2
,
Eilius naiuralis p atris plebei vocatur per legem regiam fim u l
T‘^*risfucceffionem,dec.3.num.3
i 10 ^ “ ’ n i & e tu s defcendentibus eo modo fu cceditur, qu»
num.8
Ecemina fuccedere potell fam in maioratu quam in adm inifiratione capella f i onus habeat annexum quod per alium ex
pediri potefl,decA .num.2
Eoemina qaando in feudis fuccedere poffunt,dec.6 .num. f
Ecemina de iure regió etiam adm ittitur ad emphyteufin quam
quis fibi & filijs accepit,dec.2 3 3 .nnm.8
Eoemina in ducatu f t comitatu an fuccedere poffmt, fiecifi. 6,
numero 3
Eeudum nouum dicitur quod ex pablo non ex fucceffione perue­
nit.dec.4 7 .num.t
Eideiuffio accedens venditioni riuUa non valet,decifi.7p .nume­
Zmero
3 dec.
ro 2
Eideicommijfariusfubftitutus aliquid difponens de fideicom­
vnum folum peruen
miffo dicitur agere de hareditate mortui.decif.pz.nu.z
Eideicommijfi pañum celebrari potefl cum tertio viuetitt
Eilius facerdotis non p c e ft ¡n bonis emphy,eut.ecclef,aft.fiuccc
hucgrauato,dec.p2.nHm.4
m er^'a'
a fiummo Ponttfice.decifion. 7 2 . »uEideicommijfarius dominus efl a die hareditatis reftituta, dec,
¡3S.n u m .2
E ilij JfM a t io n e comprehenditur filia etiam in materia odioEideicommiffum conditionale,quando tranfm ittatur,de,¡(c.
roTo
fubftitutionibus,deciJione. 3 3 7 . numen u m .i.ft a
Eideiccmmiffum reliñum filijs quandocompetit nepotibus,dec, Filtus fihaprafertur irtfiuecejpene maioratus qui dignitatem
tC o .n u m .S .ft8 .
anriexam v e l onus habet quod per fccmin.adimpleri non poEideicommiffum fuccefftue relilium,eo ordine fucceditur, ^uo
f^ft.d 3 3 7 .n u m .,^
/
e /
de iure communi admitti debent venientes ab itueliatc ni­ E iliu s ex plefao patre ./ft' a n c illa a lie n a natus patri non fucce­
f i aliter a teftatore fiifpofttum Jit, decifione 20 (.nu m , as
dit cumfilijs l e g it im is , d.tS .num .t, f t 2
E iliu t
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Index in Deeifioncs A n ton ij dc G am m a.
Eileiis facerdotis. quando fuccedit matri ab inteftato , decifio.
lyS.n um e.y
l i l i u s ex damnato coitu ¿r panibtU per legent patri mn fuceo
d it d eiure communi dee.yzz.nn 2
Xilius quomodo probetur etiam ex concubina.decifio.: S2. nu­
me.2
F ilij appellat, quando veniat nepos , decifio. 16 0 . numero
6.Í
potefl.decify4i.na.i
forma CP qualitas data itl prima inftitutione, quando cenfea-.
turrepetita tnfublittuttone.dec.27 nu.%
forma defeBus etiam minimus facit aBum corruere etiam iu ­
fta cauffa omtffionis interueniente.decif.4 s mu,y
forma condtvo, O" qualitas qua inftituttontbus exprimuntur
repetita cenfentnr tnfub ftitutionibus.decif.g 54 .nu .4
forma emijfto in aliquo cafu vel verbo,vel in teilamento inter
liberos quando annullet aBum vel teftamentum.decif.t 26,
n u .z .& y
forma a lege data non poffunt partes renuntiare.decif.zyg.n.j
forma conceffionis emphy teufis mutari non debet a domino ve l
emphyteuta in praiudteium tertj.dec.z y y .n u .iz
fra tres/p u rj vel naturales qui jolum,coniunguntur a ljs f r a - .
tribus per lineam paternam an illis Juccedant.decif.y .nu. t
fra tris eX parte patrisforor excluditur ab hareditate per fententiam.quoniam frater fpurius erat .decif y .nu. s
Tratres liberti,patrono npn exiftente quando fratri liberto fu c
cedant.decifygy.num .7..
Trater fitbftitutus per fideicommiffum f i fine liberis decefferit,
non excluditur por filium legttimatum,decifione. zgg. nu­
mero g
Tratres vterini hberti,quomodofuccedant inter fe mortua ma.
tre in feruitute, dec.nSy .num.y
Traudem &. matam fidem arguunt vilitas.pretj venditi fub
hafta & paruitas debiti,dec.4o.num 6 .0" 7
Traus interueniffe dicitur vbi.pnterucnit.emrmtfftmaltfio,decifi.zyz.num.y.
TruBus ex.meliorattonihus percepti a honefidei poffeffore nort
redttuuntur qu ando fru B u t reftitui'iubentur,dpcipon.y 64 .
numero y
TruBus percepti percSdemnatu.m ad p red j refiitutionem,éí'c.
dec.g6.num .t.& y
TruBus in agro pendentes,mortuo poffeffore maioratus,quo mo­
do diuidantur inter fuccefforem & htredes,dectfio.y og.nu­
mero 6
TruBus reflituendi funt a condemnate in.eafu legis 2.C.de refeind.vendttia.qui percepti fuerint poB litem centeftatam,
decifio.g4.num.t
TruBus perceptos v e l pereip'iendos,quando quis, teneatur refiituere,decip:g 4 num.z
TruBus quando veniant irt reilitutione fideicommiffi.dec.t y s .
''numero f . & 3
'
TruBus rei dot alis vend't poffunt pro debito communi martti dsg
vxoris,quod conftante matrimouio faBUm.eft f lucra illo cS
liante communi a fint ,decif. zae.num.g
TruBus rei petita, in libello quamuis tn eo non petantur, v e ­
niunt tamen officio iudtcio percepti pofi litem, contefiatam ,
decif.q tg.num.^
TruBus quando a tempore litis centefiata,6y quando a tempa
ri commifft deltBi propter quod bona publicantnr,debeamur
decif. 207 num.g
TruBus pendentes in agrofu nt fuccefforis maioratus & quema
do intelligatur,dec.y s 0 .num.g
TruBus ret refiituenda vtgore fententia propter enormif lafionem nonfunt compenfandi cum pretio akauBore r,efiituendo,dec.2y2.num .s
Tunens impenfa in diuifione hareditatis.quanam fit ratio h a .
benda,decif.yo8 .num.t
Turiofus i f mente cap tus aquiparantur in iure,decif.s aa. nu­
mero t
Turorfeudementia an prafumatur durarejempore aB u s, decifto.too.num.2
Tur ad ecclefiam confugens cum ipfa refutata an gaudeat im
m unitateeccJefia.dec.trinum .i
Turiofus & mente captus teUari poteft , f i per dilucida mteru all» furiofusdefinat efse.dec.yoz.num.y
.Eilij pofiti in conditione quando cenfeantur vocati eie tefla­
mento,dec yyS .num .4
T itia nata ex a,ncilla aliena.an patri plebeio fuccedat, decif.
iC y.n u .e
Tilius naturalis quando faciat.deficere conditionem f i fine li ­
bens fideicommiffarius moriatur .decifio. 16 7 .nu.7
f i l i u s patroni in hareditate liberti quando excludat fratrem
liberti.dec y g y .n u .i
T ilius ex quibusboriis debeat confequi legitimam maternam
fibt debitam.dectf.1 7 7 nume.i
Titium in bonis patris eo viuente, nullum ius habere in effe­
ctu ,fe d tantummodo in fpe , quomodo intelligatur.dectfio,
2 0 2. num t
T ilia renuntians h ir edit ati Paterni ffr atri nonprohibetur fuc
cedere in bonis q u i patris fuerunt, dec. zoO.nu.2g
Tilius in priiudicm m f u i legisimi conJenjUm patri pribere po
tefl in vinculo maioratus, dec 2 ig .n u .4
Tilius lieet h ir es nonf i t , an.pojfit ad emphyteufin paternam
venire patre mortuo ab inteflato.decif .zzg.num .t
Tilius natural.illius qui equitare folebat.anfit patri fuecejfi
bilis iure regio infpeiio.deeif.y z 2. nu .4
.Titius ad collationem.adducit, pretium emphyteufis empti per
patrem folummodo in uita patris,in qua filius fuccedit v i ­
gore renoaationis.facli gratis tn uita, ipfius p a tris, dectfio.
22g,n u m e 2
T ilia legitima cum claufulafine priiudieio venientium ab in
t e f i a t o adm ittitur exelufaam ita fua,decifito. 2gg. nume­
ro 4.
Tiltut m n prifum itur legitimus f i nafcitur ante tempus a n a .
iura ij.aruiu.m,&hmitatur.decif.yy g.num. t
T ilim Regis A r agonum, an de iure legitimari potuit perfum mum Pontifice in priiuiicium fratris ipfius Regis, decifio.
zgg. n u m .,2
Tllius anpofftt eligere vnam rem i n f artem legitimi f u i , de­
cif.2g4.num.y
T il us cuius mater pro venditoriimerceffit,non prohibetur acl\
uerfusillum agere ex propria perfona licet matris fit hires
decifia.y ig n im 2
T il‘ usnatur.zlis non excluditur a fideicom,reliBo d patre no­
b ili fi nodo oater de naturalibus filijs mentionem fecit, nec ■
exoludecur fiUus firm n i,fi mentto de focmina fa B a eft, de­
ctfio. 2g4. num 2
T ilt’ fouHi aut naturales non fmoedunt int emphyteufi ecclefiaB lca,dsc.y77.num 2Tilius poB. mortem patris potefi fcripturam venditionis fint
decreto tudtcts facere,cuius pater in v ita f ua pretium acce­
perat.dec.2 gg.num z
Titia renuntians paterni hireditati fu tu ri poteft fupplementum.legitimi petere ex bonis poflea per patrem quifitis. de­
c if .ygs .num.z
Tilius etiam tncefluofus, v e l aliter illegitime natus p pater
inops.efl,altmentari debet a matre.dec.y o4,num.t
Tllius fororis v e l fratris in fucceffione bonorum diuifibtlium
concurrit cum matre v el patrum,dec.yóg.num.g
T itii fratris primortui excludunt in totum fratres fuperSlites exaltero parente quia.in locum filiorum fuccedunt, de ■
cif.10 7 .
Tilius natus ex vxore. cuiusmaritus igro tabas legitimus cenfetu r,etiam fi,nafcatur p oft: d.icimum menfem, & probetur
mulier adulterium.commiffiffe.decif.yzs nu.t
Tilius primogeniti an dici poffit primogenitu. & quomodo pa.
G,
tentu fuccedendi patri in maioritate in eum tranfeat. dec.
yog.num .t 2.
Eneralis conceffie iurium regalium,an.includat ius confi­
Tines agrorum demonfirant, v t quidquid inter eos continetur
ciendi faponem ,d e c .y i.n u m .2 .if 4
eiufdem,domini fit .cmus & ipfis agri funt, dec. e y 0.nu .t.
Sjrauamints inftrumenti prafentatio vltra y o.dies non admit­
Tifcus an.fuccedat exftanlibus confanguinei teftatoris intra
titur nifi paucidtes fint elapfi . d^ctfione.iy2 .nu.z
decimum gradum.dectf.t oy.nu .4
Cradus confanguttatis minoris eft potentia quam affeBio tefta
form a inflUntionis maior at a u t capella a fuctefforc m utari»»
taris ad praftatianem Itiati.dte.ygg.num .y
G
Hahi-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
I
Index in D eciíiones A ntonij de Gamma.'
H
.
A h m ta m A fu cceicA u m p atrin o n p oftfiru m p n etefl»
H
j n
fuper radice matrimonij nS
qua requiritur fcrtptura.deci.zfiy.nu. f
'
infam ia probatur tam exfaB is quam ex verbis.decifto,4,g
meroy.
'
infinuatio non efi neceffaria in donatione ob cauffam dotis f .
B a m . i e c i f . i 2 o . n u .i
• "
I n f a n t a d u ra re p ia fu m tru r tempore a B u s g e fli, n ifi ex q u a lita
te a B u s a g grau atu r fa n ita s m entis.dec.q 02 n u .z
I n t e lle B tex .in l T it ia J f de folutio d e . g i .n u m .2
jn te lle B u s legis v n ic .C .d e fen ten tijs qua pro eo quod in ter d e c i f . i 10 n u m .q t & 3 7
r r a
T a r i t i Z demum poffunt obijcere adulterium vxon
' Zotlm repetenti fim a r im viuem vxons mores non approba
uerit veleidemfereconctltauit.dectf 234. nu 4
Harts ettam extraneus prafertur inrenouaiiom pereda emphy.
Illr fZ m p h y t u ta non prehtbnur coheredt fuo emphyteufin ve
deretrrequtfitodomtno.dccif2 4 s.nu ,4
m porhecana acho qua m n regio decem anms durat ,a quo te­
pore decem anni currere tnctptant decif. 2 1 nu s
nyyoihecariaaBionyquandofit locusdecfigg.nu z
j
_
flypoiheca an conflttui poffit m re emphy uut ica fm e dommt
' coniinju decif.z i>fm“ .4
_ ^
M.V00thecai efundo.fuper quo annua promittiturJenjio & ven
ditis,no» agitur contra tertium poffeJJorem,nifi prtus excuj■ fo principali promiffore.doctfyis.nu 2
■Hypothecaria quam filtus tn bonis patris habet, pro mala admimHrationebonorun.fi'ii, an competat lUi etiam f i non do■ Ufe hona fita pater vendtdtt.doc.330 nu.i . & 3
■Hypothecaria competit filio in bonis paternis, pro mala admmt-.
..¡irattone,quando dolus patrts tnieruentret. decifio. 330 . nu­
mero J.
Honor antiquioribus debetur iri fedendo.decif i.nu.q
Ho/pitaie auBorttate ecclefiafltca fundatu quo ad alienatione
honorum aqutparatur ecclefiiss ,fecut tn hofpitali d feculari
■.homine fundaeo.dectf.3 fio. nu .6
I
■■
.'
d
- tlegitimus regulariter non fuccedit in emphyteufi eccleftafii
ea.decfj/. nu.s
Immediata perfona infpicienda eft cui fucceditur. decif.fi. nu-
J
m e.i
i
f
ín
¡k
L
I.
'
Immanitate ecclefia non gaudet condemnatus ad ex filium per
"'petuwm.vel ad torturam propter homicid. infidio/e commif"Sfdm.dec.iy fi .n u .i .4»;.
■
Xrnmunitate ecclefia an gaudeat accufatus:de crimine cui ecctefianonpatrocinatur.decif\yp nu.2
Im munitatis ecclefta fententia lata tn fauorem delinquentis
noa eft mandanda exfecutioni.mft prius exfecutio fiat cotra
illu-m altet ius fententia lata fuper deltBo quod non tuetur
ab ecclefia.dectf.sz.nu.i
immtxtio hareditatts v e l gerendi rem pro harede transfundit
obligationem foluendi as.alienunf defunBt tn eos, qui pro ha
redtbus f gefferunt .decif. 2 1 S .nu.s
Impúber um epei a quando confiderari poffint.decif t , , . nu 40
Incarceratus lengo tempore ob asaltenumnon folutum altqualem infamiam incurrit.decif.3 iS .n u .i
Irtcarcératt prtmlegia habent pia cauffa quando non agitur de
praiudtcto tertij dec..f 4 e. nu.z
Incarceratus debttor pauper, quando creditorem fuum compel­
lere poffit ad alimenta fibi praftanda dectfzc 1 .nu.¡
Indefinita quando aquipoUeat vntuerfali.dec.q s4.nu.y
Hnfamia tn quibus cafibus irrogetur ex fententia ve l condemnattoue decif.t s fi.nu.t .3 4 s
Infames nullum officium honorificum habere poffunt .ideoque
nee titdices effe poterunt .decif .13 fi .nu. 2
Jnfidelis.vtde fupra in verbo dominium,
tnimicitia juperuenientes inter teftatorem & legatarium indu
cunt reuoca-ionem legati.dec..zeS.nu.17
Jnquifitto fit contra eum qw-fagtttam tn alium iniecit, etiam
f i vulnus non feq-uatur d e c .17 0.nu.t
Infti¡u ’ isne adisBum cenfetur repetitum i»fubftitutione.dec.
iá o .nu.fi
InBrurr.tntum aoprobationis teftamenti concernit folemnitate
non vero fuhftantiam eius.dectfzq ¡ .nu.s
Inftrnmentumdtciiur probatio probata maxime in cauffa in
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
I n r e lle B m legis a n n q u a .C .a d V e lle ia d e c . t z t .num .z
In t e lle B u s legis regia íih .4 .t i.ú 3 .^ .& f e n d o d tto .d e c if q c . nu
m e 2 . 1 tem d e c if.2 6 0 n u m .2
IntelleBus & declaratio l.cum ita,%.infideicommiffo,ff de le­
ga.2 dectf 206 num.24
InterdiBo vti pojf detis agens is viBor euadet qui de antiqui»
ri poffeffione docuerit,etiamfi antiquior pofftffor titulum n*
oftendit,tumor vero fic deci/.s 4 .num.i
InterdiBo vtt poffidetis fi pares probationes dentur, aBoris Ó»
ret,illa prafertur qua ttt.intuitur,dec.s 4 .num.2
Intereffe lucrt ceffantis mercatori debetur propter retardatam
folutionem fortis principalis iure ciuili .canonico & diuino,
decif.i I 0 num.j
Intereffe lucri cefsantis quantum creditori exfoluendum efi,
decif ¡10 .num '4
Inter efse certa quantit/ttk a principio promitti non potefi, de­
cif. t 10 num .ig
Imerefse lucrt cefsantis pltirium annorum quando peti poffit,
decif 1 1 0.num.30
Intereffe comprehendit damnum emergens,&lu'rum cefsans,
d e c ifi 10 .num.3 2
Interefse lucrt cefsantis a mercatore petiti quando fit haben.
da r ano,dec. t s 6.num .i
Interefse quando peti poffit a tempore mora etiam in vtroqut
foro,deeif.2 tX.num 7
Interefse lucrt cefsantis nunquam excedere poteftfortem prin­
cipalem,dec.z t S num.S
Inuentarium conficiens fi omittit aliquid in eofcribere quan­
do fib i pratudtcet,dectf . 1 4 /t .nu.z.& 3
Interpretatio l.vxor patrui.C.de leg.dec1f.247 num .4
Interpretatio legis regta lib.3 .tit.4s % io.d>.c.264 num. s
Inuentarium , tnquo bonadefunBt k nominafiliorum eiutfcrtbuntur,probat eorum aratem dec. 3 s4 num.3
Iu d ex Ciuitatisvel oppidt huius Regni procidere potefi atque
condemnare Lu fit anum hon. tnem qut tn r.gno CaftelU deliBum commifit contra alium indgenarti huius regm ena
perviam ¡nquifitionis,dec,s3 ,num 1
2
ludex ex conieBuris poteft taxare interefse ex officio fuo implf
rato dec 110 nusn.4
ludex qutalim ine tudicii non repellit agentem fine aBione aro
teneatur tnfyndicqcu,&an de nectffuate td tenebatur face
re,dec 206.numero B
lu dex inferior cognofcet de exceptione peremptoria orta ex fert
.tentia lata fer fuum fuperiorem Jeruata foim alegu rtgia,
dee,3 3 4 .num.t
ludex cxeiutor fententia quando cognofcet de exceptionibus ca
tra fententiam oppofitis,d. c.2 2 7 .num,6
ludex de caufsa ctgmfcens vigore prorogationis illam delega­
re poteft ft delegandi altOS poteftatem habeat.dec. 222 . nu­
mero ¡2
luramentum non impedtt lafo remedium legis 2. C derefcin,
vend ft enormifftme ladatur tur ans,decifps .numero 2
luramentum validat qua inualtdanda erant,dcc.tC s . num.3
lurans non contrauenire contraBui,an tenea tur flate tur amen
to etiam fi enormtffime Udatur decifion.232.numero 4
luramentum licet excludat remedtum Ufionts vltra dim idid
iu fii pretffnon excludtt enormiffimam Ufionem, decifione,
.numero ¿
lus petennt alimenta eH mere perfonale ex parte petentis, de­
cif. 11 .numero g
lus commune efi quod legtbushuius regni conjlituitur , decifi
3 i 4 .numero £
lu s tertij tunc alLgari poteft quando eft excluftuum ius agen­
tis,dectf. / C.num.2
. lu s colonia efficitur prafcriptione quadraginta annotum,decifi
¿ 6 .numere 3
IUS
Index in D eciíloncs A n ton ij de G am m a.
ju t m tlq u u m dieitur q m d a eentum annis retro conditum eft
jJ llÍ ¿ ¡,r d Z Z L q m r u n t R e g ir e / e r u a t a in fig n u m / u p e .
y JZ ::Z £ ^ ^ ^ Í - r a U s a n in c lu d a t iu s c o ^ ^ ^ ^ ^ ^
íiAtiO,
,m
Jus regium,ius commune eft in regno.dectf.s o f"*-?
,
Jus colonia perpetuum q u a n d o n o n poffit prajcrtbt. dec f . 4 4 ,
lu s T g e n d i ad emphyteufin quando
d u r e t
tnortuo eleñ o jecif.
lu s redtmendi rem venditam fu b paño retrouendendi prafcri
bimrSiatio3&.annorum.decif.2 4 7 -nu.3
.
lu sin ¡fie alteri quaftum quando impediat reftttuttone p
ris loci amiffit.dec.27%.nu.i í
,
•
«2«
Iura ciuilia loquentia in modo & forma fuccedendi in emp y teufi.vel feudo procedunt etiam & intelUguntur in emphy,
ecclefia.dec .sBy.nu.y
.
,
lurispatronatuí fucceffior honoratus nondicttur commo op
niario.dec.3o8.nu.1 7
■
d fír
lu r i alterius per alterum pratadicari non poteft .e tt a m fij
ius illud ad rem nonin re quafitum.dec .3 6 1 .nu.3.
Sgatum a patre reliñum filio fturio quando va le a t, &
quibus applicetur finon valetdec.343-tt'*ffi
Legatum oneris impofiti fu per emphy teufi reijciendum, eít &
qua ratione id fiat.dec. 19 6 .nu.2
Legatum reliñum concubina a fu e concubinario quando v a leatdecif.22S.n u .s
Legata ex teflathento imperfeño ratione folemnitatis v e l vo •
luntatis quando debeantur.dec.3 8 o.nu.3
Legatum reliñum a marito f t vxore poft mortem vtriufque
mortuoaltero pars legati legatarionon debetur'l decif.248.
num .i
Legata reliña in teftamento in quo laicus inftituitur, licet
dúos teftes habeat,non debentur.d ec.38 o.nu .y
Legatum vfusfruñus bonorum per quinquennium quando peti
poffit.dec .248 .nu.2
Legatum Titio reliñum non debetur f i dúo eiufdem nominis
appareant nifi aliter per indicia coñftiterit de quo teílator
fenferit.dec.378 .nu.2
Legatum pium an flatim mortuo teíl atore peti poffit non exípe
ñata adieñione hereditatis.dec.2^8.nu.3
Legatum reliñum ^urio ad alimenta nondebetur, cum altun
de habeat vnde fe alat.dec.343 .nu. s
Legatum reliñum expreffe,vt infra menfem a die mortis tefla
to'is prefletur, pett nonpotefl nifi poíl aditam b&reditatem.
d .c .248.nu .4
Legatum reliñum ab auia nepoti, an magis ratione fanguinis
coniunñionis quam ob fe ru itiu m ft obfequium praftitum
cenfeatur.dec.2 3 .nu. i
Legatum reliñum nepoti an magis contemplatione filij quam
Ipfius nepotisfa ñ u m dicatur.decifi.2 3 ,nu,2
Legato pr&dto v t inde Titius alimenta habeat cenfetur legata
proprietas f t nonvfusfruñus.dectfi.92,nu.2
Legatarius dominus eft rei legata a die monis teftatoris. decif
íjS .n u .2
'
Legatasnñitutioni admixta naturam inñiíutionis affumunt
decif.1 7 3 ,nu 7
Leges in regno Cafteüafin quaftione patrui et nepotisUaU funt
pro nepote.dec.37.nu.20
Legitimatus iura filij legitimi per legitimationem anobti.
neat.decj I .nUrí
Legitimatus an differat in aliquo a legitimis,numero 1 1 . nu.
mero 2.
Legitim ati filij vide in verbo Eilij.
Legitim atusad id quod pater illi relinquere v e lit magis d i.
Jfienfatus quam vere legitimatus eft. decif.1 ¡ 4 . numero i
f t 2.
Legitimatio fa ñ a a principe prtiudicat filijs legitim.& natura.fi ¡n Ugitim.apponatur claufula de plenitudine potefta .
L
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Legitimatus vtrum excludat fubftitutum per fideicommilTum
u ffif.»78 .num.7
L^iitim atio Regis fu bd iti eius extenditur etiam ad bona ex.
tra territorium legitimationts.dec.3 8 7 .num.s
Legitimatio cum claufula de certa fcientia f t fine prsiudicie
venientium ab inteftato in quo prcfit legitimatis.decifione.
2 7 8 .num .3
Legitimatio a principe non potuit prdudicium affei re Comiti
de Pittgliano in bonis, que. deferebantur proximioribus de
fa m ilia Vrftnorum,decif.27S num .is
Legitimatus v t in cents cafibusf sccedat,an folum dicatur di
fpenfatus, decif.3 8 S.num.s
Legitimatus per refcriptum Regis ve l principis viuente patre
non. excludit proximiorem confanguineorum a bonis,de qui­
bus teftator ad libitum difponere non p cteft,dec.j78 .nu .tí
Legitimatus an poffit teftamentum patris,a quo p¡eteritur.di­
tere nullum ,dec.11 .num.s,
Legitimatio tune fubftitutis praiudictum offert cum inea do
illis fit fañamentio,doc. 287.nu .i8
Legitimationem filius petens debet principi declarare tam ea,
quí, illum mouerent ad petitam denegadum.quam illa qua
difficilius eum adducerent ad yoncedendum decifion.278.
numer.i 9
legitim am filius licet cenfeatur habere in qualibet reharedu
tatis non tamen m ea qua a patre alteri legata efl,decifion.
233,num .6
Legitima afpgnata filio a patre in v ita fua confideratur circa
eius valorem tempore afftgnationis.dec.i o3 .num.3
Lafiio enormijfima annuilat f t non reficindit contrañum f t ob
id condemnatus tenetur ad reftitutionem fru ñu u m , decifi.
94.num.3
Lajjo enormiffima anfufficia t in cafu ordinationis lib.4 .tit, 3 ,
§ fi.ft q u a dicatur enormiffima lafio,decifio. 9 5 ,numero t.
&3
Lafioni enormif.circa legem 2.C.derefcin.vend an noceat iuramentum fd ecif 9 s .num .2
Lafio vltra dimtdtam tufli pretij etiam in conduñione fru ñ u ñ
allegari potefl de iure regio f t etiam fim ta conduñionefi
modo allegetur intra term inum ,\s.annorum.decif.zsi .nu­
mero j
Lafiio vltra dimidiam iu jli pratij conjideranda efl fecundum
qualitates qua augent aut diminuunt ipfum pretium, dec.
2s6.num .i
Lafionis enormifi.remedium non tollitur etiam aduerfus fifcum.
afftgnattone 8 .dierum in adieñione pignorum fu b hafta f a ña.dec.t 98 jiu m .í
Léfite v l tra dimidiam iufla penfionis allegari poteíl in contra­
ñu emphytemico,dec,2sq .nu.z
Lafus enormiffima lafione auditur contra adieñionem fañam
fub hafla etiam poft lapfum triginta dierum, quos lex concefferat a pignus venditum redimendum,decifione,zd6. nu
mero t
Lafio enormis quando interueniffe dicatur f t anfiit arbitrio iu'
dtcis relinquendum,dec.29 i.num.d
Lafio vltra dimidium iujHpretij datur remedium etiam in ta
fu quo ros empta venditori reftitui non poteíl, decifion. 204.
numero t
Lafio immodica arguit dolum,dec.19 8 .num.2
Lex ciuilis difponens fuper modis fuccedendi in emphyteufi co.
prehendit ecclefiafticam,dec. 2 .num .í
Lex generaliter prafigens terminum ad añum gerendum non
includit minorem 2 s.annorum quia is aduerfus lapfum te
poris reftitui poteft,dec.2 4 2 .num.s
Lex regia quando admittat filios naturales patris plebeij infitmut cum legitimis ad paternam fucceffionem. decifi.3 . nu­
mero 2
Lex condita a Rege non recognofcentefuperiorem ius commune
efficit non flatutarium,dec.3 .num,6
Lex regialib.4.ti.64.prohibens rem emphyt.dari in dotem a b f
que domini confenfu an locum habeat in patre dotante f i .
ltam,dec. 2 4 2 .num. 1
LextmptoremC loca.limitatur,dec.2 4 3.num.z
Lex regia qua fruñuum compenfationemfieri iubet in cafu do
minij translati in emptorem.intelligitur folum in eo de quo
in fpecie loquitur.dec. 3 1 o.nu./
Leges atque conuentiones mter CaftelU f t Lufitania Reges
I
In d ex irt Deeifioncs Antonij deGammai
3 0 7 .numero 22
Libertas reliBa ancilU cuius dominium communis eñ patr'
matim dtc.3S4.nu 7
.voluntatis reftringitur ad
& fil'i&quomodavalebtt,dec 2S4.nu.t
Lex altqutd difponensfer ve r.M e
contrahenti- Libellum famofum fcrtbens qua pana puniatur decifio. 1 3 ¡)
cafas per altas leges permtjfos, CT 7
mero 6
bus per
mteliigitur Libellus fi vitium patens ac manifeftum habet repellendus eft
dectf.2 o6.nu.7
*
Libellus tufttfican debet ex cauffa ineo deduBa non ex alia d
2 06. nume.6
Lex finales C.de paBis,procedit ettarn tnfihts , dectf. y g s.n u - Liberatio incarceratorum an ftt cauffa pia. decifio. 240, nu­
mero I
le T c i m k qua de emphyteufi Ioquitur,quando etiam de eccle- Liberare aliquem a morte & ab infamia aquiparatur, deciftoj
y iS .n u m .z
ftaliicainteUigatur decif.377.rtti .7
,
r
■ í
L e x pcenalisloquensin perfona delinyuentts puta f i quts feco- Libertatis legatum in tempus beneplaciti haredis f i non ipfa dtt
tio fed executio in etus beneplacito confertur,licet eo viuen.
rit homicidium,non comprehendit eam qut occafionem prate non declararet fo velle,ftatim illo mortuo libertas feruo co
buit homicidio, decif.36 3 .nu.z
petir,dectfio.327.num .t
-yL e x U ta d rege non recogno fcente fuperiorem , non ftatutum
Literis cambij amijfts contra quem fit dirigenda aB'10 ad pete»
fe d ius commune effictt,dectf ¡ 4 S.n u .6
.
.
r
dam pecuniam miliis contentam dec. yye.n u .i
L ex regia qua de prafcriptione trien j crea mercedem famulis
debita traüat,an loquatur folum in his qui de mercede ía:- Liiem cambij nonfortiuntur effeBum fuum f i non prafintan-'
tur Oi,ad quem diriguntur,decifio.y 3 6 .nu.z
p re/fe cu m d om in iscon u ep iiu n t, d e c t f 3 3 4 - n u .t
Lexhuiusregm crea prafcriptionem triennalem feruidjdebí- Literis acceptis,quando omnia tn bis contenta fateri accipiens
videatur,dectfio.336.nurn.3
ti & illa huic fim ihs qua exflat apud Cafíellanos , uem &
alia prafcripttonii vm us annt la ta in regno G a lh a ja n va ­ Litigiofares non debet m pignus capt, itpoetiam poñ capturS
f i lis cum tertio moneatur , potefi illud pignus omitti & a le a t inforo anima remijfiue,decif.3 q-^-nug
litid capi.dec.i g g.num.2
Lex regni qua prohibet commercium agi 'cam Mauris quomodo
Litigij vittum non oritur in alienatione neceffaria qus, fit de
intelligatur,dectf 3 S4. nu. t
mandatoiudicis, decifio. tgg mtm.y
»'
Lex prohibens aBum fieri if" procedens imponendo pxnam con, trafacienti quando aBum reddat nudum, decifio. 2 sz. nu­ Locus tn quo federe debet prafecius pratorio in examine promo
uendi ad fenatoriam dignttatem.qui.s, f i t ,.& ts praferenduf
mero 2
efl omnibus magifirattbus regnt,dec’fio,i.nu m .22
Lex in fucceffione maioratm praferens mafculum iuniorem fa, mina fem ori, nifi aliter teflator d eclarau en t, an requirat Locatione etiamfimta datur hfo remcdtum.l.z.C. de refcind.
vend.decif. 1 g.nu.t
fpecificam declarationem v e l eam quam per conicBuras ca­
Locatio vltra trttpmiurn aut nouennium rerum ecclefiañicapere poffamus,decif.s t .nu .t
ruman in totum ifiualidetm decfio. i s 6 , nu.y
Lex ilatutum aut confuetuio vocans primogenitum, non videtur vocaffe faminam , quamuis natu mator f i t , fi mafeulas Locatio vitra d(Cermium. quando transferat dominium in conduBorern,dectfio,2if.riU.s
.
etiam natu minor exfliterit fy qu id in feudis,decifi.yz.nu­
Locatio rei ecdefiañice. an valeat vltra triennium ¡decifio,
mero 4. s
Lex declaratoria an dubij iuris antiqui prateritas cauffas com
■3 3 o.num.\i . ,4, \
Locatio rei eccleftaf.in pltires annus vah da eft, quo ad tres and
prehendat,decifio S I.n u .6
Lex 4.C.depofi. intelligenda eft etiam in intereffe praftddo per
nos tantummodo facundum con.mu.opintonem , decifio.ygo,
officium iudicis decifio. ig I .nu.i
nume.3
L ex z.C.de refcin.vendi.anprocedat in tafione enormtffima,de Locatio rei'ecclefiafliciid.enure antiquo fieri poterat ad modid
t :cif. 66.nu.y.
> cum tempus decifio.3 co.nu 4
Lex loquens de fratribus m n intelligitur de filijs fratrum, de- Locatio ret eccit fiitfttcs. vn is. maioratui antta fieriptffttpro­
c if.jd g .nu.6
ut ret profana,dictfio..3 go nam.s
.
.
Lexregta qua iubet incarceratum per alienigenam accufatum Locata rei reftitutio penta mm potell d tertio impediri allegande carcere deducendum f i accufator ahfit, quomodo intelliga
teremhano ad fe. pernnere dicfm 2 sg.nu m .i
tHr,decifio.iS y.num .t
Locatio per decertatum faCfa ret emvkyiettttiii quando inducat
L ex loquens in filio naturali an procedat etiam in nepote, dec.
amiffionem turis emphyttuttciftec.fio 2gp. nu.3
y ig .n u .z
.Lucrum ceffans,vtde verbum m^ettffe, ¿r v,rhum mercator.
L ex de nouo lata locum habet in cafibtcs de quibus agit quando Lucrum dicitur deduBis impenfis ig sfiimatione lauorts at­
faBum licetanrtiquif.requirit perfeBtonem de futuro ,dec.
que damni,decifio. w o .n ti,ii
2 0 6 .nu.3
Lucrum a lege vel ftatuto ddaium maritum,vxore decedente
L ex quanquam declaratoria fit f i verbo deinceps lata fit.non
poft matrimonium confummatwi),an compet a- idi etiam co
comprehendit n ifi cafus futuros,dec. 3 1 3 . num. i o
. pula non fequuta , dummoAo multer ad domum v in tradul e x foederis init i inter reges circa remittendum occiforem ho.
Ba fit decifio. iS 7 .num.\
minis fagitta extenditur etiam ad eum qut arcabuz.io horni
■nem occidit,dec.27g.n u .i
M
i e x regia lib . 4 .tit.64 .‘ u pr.ibi,dotar, an 'intelligatur in patre
v e l matre dotante, dec. zS 3 .nu. 2
M Agiftratus iniuriam non committit in his qua iurepoted
Lex admittens naturales infimul cum legitimis fuccedere an
flatis factt,modoJetun luris o>dmemdecifio.3 s.nu.t ,
valeat,d ec.yi z.nu.2
Magifter ordinis mthttii Chrifti non efl derninus fed vfufruLex regta lib. 4. tit. s 4. qua requirit infiinuationem omnium
¿iuarius dicifio ysy nu.4
donationum , non comprehendit remuneratoriam, vel fa B a Magifter ntims qa/i impeiu aquarum obruitur quando tenea­
ob cauffam etiam de futuro v e l dotis dationem decifio.y 0 2.
tur ad res naufragio deperditas dectfio,i s4 nu.t
nume.S
Matornumerus votan mm etiam luniorum ,in fenatu noftro
L ex nemo,C.defent.& interlo.om.iu, an procedat in fententia
confideratur , tQ qu& fit huius uegoiij ratio eX f litatur, de­
fupertorisfenatus.dec.zzS.nu i
cif .t .num. 2
Lex regia lib .3 .tit.3 » §. Outro fi, an intelligi debeat fecundii Matort filio delatum maioratum dtcimus,&primcgenituram,
ius commune,per quod differentia confiituitur in denuntia­
d.cif.-s 37
tione litis mota, Circa fententiam iuiie v e l iniufte latam,d. Maioratus vel capeils bona an dari poffint in etnphyteufin.de■yoy.num.a
c if 16 num.y
Lex ciuilis e t i a m difponens in materia indireBe ad ecclef. per Maioratus vei fideicommiffi fucceffto non digreditur de vnd
tmentenon valet,dec.34.1.riu.i
Itnea ad aliam ,decifys4.num .6
Lex Neapoli lata tft pro patruo , C" non pro nepote , decifio. Maioratus confiituitur ex tmpofiiione oneris miffarum, f i mo­
do adiej Materos refiruntar fumeirea expertathnem m erctum ad Jytee
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
I
Index ill D ccifioncs A ntonij dc Gam m a.
do adieña ¡i* claufula v t fucceffio ad proximiores defera- U a n t m quando teneatur haredibus vxoris fru a tu dotis reftitur.decif.48 -num.!
_
....................
« , F J . Zn-eíTor m fu m itu r is qui contra inris foUmnitates M ari tus an poffitfine vxoris confenfu mohtlia bona alienare
•Ma.taüdes v xo ris quando noceat fucceffori.dec.2 s 4 .nu.2
Matoratus an cenfeatur inihtutut appofitis claufulis confiuetis excepta tila,que fiUos et defcendentes vocat,d.3 as.nU. t
M a t ó r a J a d fucceffionem tex p,afert mafculumjumorem f a
\,„afentortmfi ahter teñator declarauertt, & anrequiratnt> .
sr fpecific
fbectñca declaratto, v e l ea qua pro comeñuras capí poftur
fit.decif s i.num .t
iíiio ra tu m non efficit fola onerismpofttio ñeque rem im iten a b t le m r e d d ir decif q o.nu .t
_
Maioratum i n ñ i t u e n s fccminam cum vocatfnaiorem n a fa ere
dendum eft non excludere fceminas. d ecif.si.nu .2
Maioratus fumi potefl argumentum adfeu d dec s t.nu.s
M a i o r a t u s f u c c e f f i o fecundum antiquos patres adfccmtnam na
tu matorem, n o n ad mafculum iumorem pertinebat, decifio.
sosnum.l
Maioratus poffeffor nonpotefl iUum in dotem daré filia in praiu d ic m m fuccefforis.decif.s9 .num.s
MMoratus f u c c e f f i o mafculo nonfcemina competit,de.s 9.nu 7
M a io r a t u s p o ffe ffo r ftt r a n fig a t a n noceat fuccefforibus,decifio,
M aritus qui promittentem fibi dotem pro vxore liberamt ,
poffit ad folutionem arrarum pro rata liberationis compelli ,
decif.2 / o.nu.3
'
M aritus (T vxor fim ul f t in eadem charta teftamentum facere'yoffuntftalter abalteroineo. teftamento hares inflitui
poteft.decif.2 3 Z .n u .t.ft c
M ari tm ficut poteft agere ad feparationem thori f t ad dotem
lucrandam propter adulterium vxotts isa f t vxor contra
m aritumad eandem feparationem f t ad lucrandam dona­
tionem propter nuptias.decifi 234.nu.3
Maiorams fucceffio apud Hifianos regulatur fccundum fu ccef
fionemfideicommifforum.dtcif.pa.nu.s
Maioratus fucceffio cum vnam lineam intrauerit illa durate,
non debet ad aliam trahi,decif .93 .nu.i
Maioratus fucceffio ad quam quis peruenire fperat poft mor­
tem alterius non tranfmittitur ,fi futurus fucceffor viuente
poffeffore moritur,decif.93 .nu.2
Maioratibus prafcriptio ncn procedit nifi contra illorum poffef­
fores,non contra eorumfucceffores futuros.decif.9 3.m i.3
Maioratus fucceffio quando competat foemina feniori exclufo
mafiulo tuniore.dec1f.i29.nu. I
Maioratus conflitutionis qualia fint verba quanimis pro pa-.
truo , f t contra nepotem faciant,dec i7 4 .n u .í
Maioratus fucceffor potefl retinere maioratum, repudiata ha.
reditate patns.decif. 1 74.nu. i ( .
Maioratus an poffit conflitui de bonis emphy teuticis . dtcif. 79.
nu.t .Item decif.2 í4.n u 3
Maioratus flatim commiffo deliño per poffefforem tranfit ad
fuceefforem.decif.3 s I nu.q
Maioratus conjtituius cenfetur ¡i pluribus annis modus fuccedendt fecundum formam 'maioratumptACeffit,dec.2 1 s. nu.z
Maioratus vinculum probatur f i tertia generatio praierift
,
, qua
,
tn eo ¡ucceffit eum. q a a U ta te maioratus aut lapfum fit tempus ^o.amorum,dectf.2 z8.nu.2
Maioraeus non confthuiiur ex fola onerisimpofiti,nefaciendi
M aritm fciens vxorem adulteram ejfefi cum ea coeat culpam
adulterij remififfe videtur.dec.2 34 .nu.C
M antus qui ex cauffa mutut as alienum contraxit ex quo vxo
rem aluit.fi non habet vnde foluat,aget creditor contra vxo.
d ecif 366 nu./
M aritm qui cum vxorepoft accufationem de adulterio rem ve
neream habutt tllt veniam tribuere cenfetur.decif.a/^.nu.t
M atito acqairen.nfihi et vxori fu a emphy teufim non efl necefifiarius confienfu.svxorisMc.239 .nu.4
Mafculus d ef sendens per lineam fcemininam non debet praferrifcemins. natu maiori.decif.} i .nu.3
Mafculinus fexu s, an comprehendat fccmininum. d,ectfione.
3 3 7 .num,s
M a f culus fcemina non efi praferendus in materia indifferenti .
dectf.z94.num,3
Matrimomo inualido propter confanguinitatem coniugum,nec
dos dici potefi,neque aíito pro exigenda dote competit nifi in
terueniente difpenfatione.detif.3 s s.nu.3
Matrimonium putatiuum an fufficiat ad communicationem
bonorum inter coniuges.deci.8 f . n u .i .f t 2
M ater an folum filiam qua aliunde non habeat teneatur dota.
re v e l antequam nupta fit.deci f,3 7 S .nu.3
M ater pro filio mente capto teflamentum faciens,poteñ vnum
tantummodo ex pluribus fratribus haredes facere decifio,
3 3 8 .num.3
M ater f t auus maternus quando liberos, vulgo quafiitos, teñetur alere,decift. t i. n u . /
Melioramenta ab emptore pradij fa ñ a condemnato ad reftitu-,
tionem illius foluenda fu nt iki nifi. in, fraudem magnus expenfus feciffet, dec.3 ‘
J
Melioramenta qua fin t fu n d o y tilia f t neceffaria exprimuntu r,d ec .3ip .n u .2
Melioramenta fa ñ a in re emphyteutica finita emphyteufi an
haredibm v e l domino direíto competant, decifio. 2 2 . num ero s.
celebrare mtffm fiñ g u lk an n k in fe rp e tu u m d e c if.z 2 4 ,n u S
M elio ra tio n u m depofita q u a n tita te res dom ino^traditur¡ deciy*
84.num.i.&2
.
,
r
r
fio.4 . num.3
Maioratus conlhtut videtur ex perpetuitate rebai declaratu
Melitrationes faflas per emphyteutam ex conditione conuen­
& f i vm tan. 'am deferatur,decij',224.nu.'i o
tionis non tenetur dominus foluere haredibus emphy teuta ,
Maioratum ccnflhutum fub. condicione fi fiiius fine liberis de.
eeffertt ea deficiente magis ad confanguineos in defeSum fi­
decif. 33 S.num :4
liorum vocatos quam ad. extraneos teflator pert inero voluit Melioramenta an haredibus emphyfeuta cedant finita emphy.
decif.224.n u.zi
„
.
teufi. dec.4 t.n u .7
Maioratus conñitutio per donationem quamuis mortis caulfa Meliorationes, vide in verbo emphy teuta & emphyteffiis. _
fa ñ a donationem inter viuos efficit irremeabilem , decifto Meliorationum aflimatio f t earumfolutio quomodo f it facien
2 i 2 .num .3
•
A a,dec.t37.n u m .t.ft 2
M elio ration u m a flim a tio in reb. m aioratus q u a n terfiit dtuiMaioratus poffeffores non dominirerumfedvfiufruauarii
rumlU'nt.decif 3 so.nu.\
i
J 1
denda.tnter haredes,decifio.3 o8 .nu./
Mens teftatoris regulatur ex verofim tli,& quaJuM verofim tvltim isvoluntatibus.habenturpro exprefiis dectjio.
! in
2 2 4 .num.z 4
.
,r r ■
Mentis fianitas prajumitur in eo qut ordinatam difipofitionem
'er tmmobthbus,(3' an tn venditione earum
gerit decifio.2S2.»um.3
rerum requiratur vxoris
\ ^iudice curator datus eft,reftitutio competit
confenfus.decif. 3s/.n u .
Mente capto cui
ficut f t m inori,decifiio.348 n u m .i
Mandatum generale non extenditur ad iUicita.dec.2 , 9 nu. 2
tn
Mercatoris lucrum aut damnum, vide in verbo lucrum .
fir Z lt l
«0» obferuaturjine con­
verbo
intereffe.
firmatione regisfuccefforts.iiec.28z.nu 2
M e rca to r lu cra varianturex tempore decifio r r o ffiu .y
Mandatarius non :.......................***
minus in fu is vel eommunious
communibus rehus
rebus facere.
fs.
unetur, quam in alienis fib i ex mandato commifils, decifio. Mercator petens tntereffe lucn ceffanns quid probare
aS /n u m .i
" ’
d e c ifio . 1 1 0 .num.20.
¡1 j
T
^
adultero.
M e r c a t o r i s petentis intereffe perfona conftderanda eñ , eeijio.
^
’'^‘^ u im o n io ,a n i h
‘ ^“ ^‘ beat de bonis commumbus,dec.3(£.nu.3
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
i i o n u m .2 1
.
nift ter feipfai»'
Mercator non g m d et pnutlegio mercatorum w f p f A J _
*>
U
Index iíi Decifiones. Antonij de Gamiüa.'
Z us t Z Z i n c n s falu tk atniffionem aut corpork cruciatum
nonfolet contraBum refctndere.dec.z s
M etu s reuerentialis mn fufficit ad tnualidandum aBum per
'■ vxorem de mandato marttigeBum , mfi mina praceffiennt,
aut m aritm folitus fit famreffiecifi.26 2.num.t
M etum inferens vxori non poteft adjuum commodum rejeijjto
m
nem a B u s g efti p e te re .d e c.2 6 2 .n u m .6
M etus d maritofem el vxori illatus durare cenfetur, donec tua
inmatrimonto permanet.dec.34 6 .nu .4
M ijfo in poffeffionem rei fih i reliBa in teftamento minus folem­
ni competit exceptio reienttonis.decif.221 .nu.2
M iles noftri temporis qui ftipendiarius eft, & continuo para­
tus ad beUum nec legare,neque donare pot eft fua concubina
Jecus f i fit qui m ilitiam vt dignitatem femel ajfumpjit , &
cttenon negotqsmtluanbus vacet.decif.36s.n u .i
M iles mn poteft donare fu a concubina nifi obfetuina & benem erita.decif.i 06.nu.x
M iles concubina donare poteft pro feruitijs fibi ab ea tmpenfis ,
d ecif 36 s.nu.3
Minor ordme, loco maioris fubftitutus in fedendo & votanao
maioribus ordine tempore vel dignitate non prafertur,decif.
I.n u m . 3 0
M in o ris r e B tt u tio ,v id e in verbo reftitu tio . .
rum m a riti, an debeatur quartapafspatrm e'..viri 'de-itu.
regni.dec.62.nu.s
Multer quU metu compulfa reuerentiali pracedcntibm minifve l verberibus contrahit,an contraBum refcindere-py.fftt.de.
cif. ISO.num.s
M ulier tranfiens ad fecundas nuptias quas res perdat. decif 0
lo s .n u .i . & 3 . & 4
M ulier fidciubens aliquo accepto parua quantitatis ah iiiuetUryelleiano.decif.i zi .nu.i
. ,,
M ulier qua omtfit in inuentario fcribere bona an fit condem­
nanda poena irdtnationis dcc.i 22,nu 2
M ulier nuptias contrahens f i deduBa ad domum viri morian­
tur ante copulam,an communicet bona.decif i z4,nu.i
M ulier agrotans tn leBo nuptias contrahens,quando communi—
cet bona.dccif.i 24,nu.2
M ulier jscundo nubens in poffeffione exiflens poteft contra vxo­
rem primam agere opponendo fetpfam jententialata in fau o ­
rem prima vxons .decif.2 07 .nu.3
Mulieres ob culpam mantorum grauari non debent ..decif.2.07.
numero 4
M ulieri reperta wfim ul cum adultero,non patroctnair-r epifto­
la Jecurationu.dec.3 og.nu.2
M ulier quinquagenaria filios ex primo'matrimonio habens f e ­
cundo vironuhens non communicat bona .decif.3 zo .nu.t
M ulier nubens fimpliciterfecundum confuetudinem regni vi­
detur bonafu a in dotem dare, nifi f i t quinquagenaria, k fi­
lios habeat primi matrimonij , quia tunc folum tertiam [m rum bono.tn dotem dare videtur.dec.3 2o.nu.3
Multeris quinquagenaria fecundo nubentis bona .ficut non com­
municantur cum marito , ita neque bona mariti cum tUa ,
videlicet in duabuspartib.m patrimonij . decifione 320 , nuritero 4
-
M inor vt impetret reSiitutionem debet allegare & probare lafionem.Aecif.i6 t.nu.2
M inor metus m foemina quam in mafculo requiritur ad refcif­
fionem contraBus.dec.346 .nu.t
M inor fol emnit as requiritur in renouatione emphyteufis qua
in prima eius concejfione.decif.2 2 2 .nu.y
N
M inor lafus circa renunciationem hareditatis ab eo & coharedthm faB am refittukar folum pro parte ad eum non ad ma
Atus ex vxore etiam poft decimum menfem computatu
tores pertinente.decif.26 3 .nu.t
d morte mariti legitimus cenfetur , decifio. 32 s. nu. mero 2
■
.
Minor qui maior faB u s per quinquennium tacuit in reuocan­
da venditione,an fib i praiudicet.decif.76 .nu.t
Natus ex coitu punibili per aliquam legem nonfuccedit matri.d ec.i36 .n u .t
M ina folummodo a m aritovxorifaBa non arguunt tuftum me
tum nifi probetur quod maritus folitus fit minas executioni Natus ex concubina quam lex regia habere prohibet, an dica­
mandare, decif.2so.nu.4
tur natus ex damnabili coitii.dec. 23 .num.3
Modus a Conditione qualiter dtfferat.dec.tsS.nu.t
Natus tn feruitute patri non fuccedit ut fiu rtu s, decifio. 16 7 .
Monachus c'ut aliqua admimjtratio conceditur poteU de con.
nume.i
.
”
f e n f u abbatis a liq u o d pecu liu m h a b e r e ,d e c .¡7 7 .n u .3
Natus ex ancilla aliena , an differat d nato ex ancilla propria
M on a ch u s in h is qua illi d efe ru n tu r iu re fa n g u in is fu ccedere
circa fucceffionern paternam, dec.16 7 .nu.j
'
■
poteft d e c ifio . 6 .n u m .4
N aturalis filius, vtde tn verbo filius.
M o n a c h o ru m ordo a n tiq u io r cateris a n t e fe r t u r , decifio. 1 .nu .
Nautis damnum datum quando dominus praftare tenetur,dec, m ero 3 4
2 3 S .num.i
Monachi teftamentum quod fecit cum laicus effiet non fortitur Nauis iaBura ex rapidiff. eurju aqua contingens non imputa­
effeBumfuum nifi poft m ortem natmalem ,fi monafterium
tur culpanautarumfdec.zgú.nu.z
in quo eft monachus bonafaltem in communi habet,decifio.
Negatiua prohibitio an femper obliget, decifio. 27. numere
3 1 6 . num.6
' fepttmo.
M o n a ch u s profeffius teftam entu m fa c e re non potesi . decifione .
Negans reus aBorem in quafi poffeftlcne alicuius iuris effe, v i ­
3 8 S .n u m ,2
detur eum turbarein fu a quafi poffeffione, decifio. 54. nu­
'JAonaftertum an h a b e a tu r loco f ilij,d e c if 3 7 5 . nu.3
mero 3
M o n a fteriu m poteft h a re d ita te m d ela ta m monacho a d ire e tia Nepos ex filio legitimato per Regem,auo fuccedere debet,decif,
illo ig n o ra n te ,v e l in u it o .d e c if.3 S 8 .n u .t
3 1 7 . uum.3
M onaPlertum quod fa lt e m tn com m uni bona pojftdet e x clu d it Nepos quanquam legitimus patri fit ex filio fpurio natus non
fu b ft itu tu m vo ca tu m , f i g ra u a tu s ftn e lib eris d ecefferit, de^
poteft auo fuccedere ah inteftato, dec. it.nu.s
c if.3 ¡ 6 .n u .2
Nepoti ¡furto poteft auus in teftamento relinquere.dectfio.j i .
Monafterium licet extraneus hares dicatur,nec defam ilta dici
nitme.6 .
poffit,admitti tur ad maioratum monacho competentem, de­ Nepotis bona an ad aui.am maternam ve l paternam ab intefia.
cif,6.num. s
to pertineant,dec.7 .num. i.sffi- 3 .<py 4.
Monafterium fuecedens exclufo fubflituto , an bona in perpe­ Nepos naturalis ex ancilla aliena natus,quando auofuccedat
tuum retinebit ve l folummodo quoufque monachus vixertt.
d e c .3 i2 .u u .i.& 4 .
’
dec.3 16 .num.3
Nepos legitime natus exfilio fpurio quando auo fuccedere pof­
Monafterium ingrediens poteft teftamentum facere cum minori
fit, dectf. 13 6.num.4
^
numero teftium.dec.3 1 6 .nu.s
Nepos mator natu ex filia fecundogenita an fuccedit in bonis re
Mors & renuntiatio quomodo aquiparentur ad effeBum vacaftitutiom per fidetcommiffum JubieBis v e l pettus nepos mi­
tu ra .d ec if. 1 2 8 . nu.3
nor natu ex fiiia primogenita,dec. 3SS .nu.t
Mora c o m m iffa per patrem quando continuetur in filium ,dect. Nepos vocatus per alternattuam tnter ipfum & filium pofita
fio .i J o.nit.33)
non admittitur fiho exfiftente, deci. 17 4 .nu.4
M ortis expeBatio non efi confideranda & quando dicatur ca- Nepos licet ex reprafentattone patris in tocum eiusfuccedat,ta
fiusfonuitus.decif.i6 0.nu.s
men tn rei veritate fuccedit ex perfona fu a non patris,decM ulieri inopi exclufa per fententiam d lucro medietatis^ bonOs
38 ?.num.2
Nepos
N
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Index in Decifiones Antonij de G am m L
Ktbes m ente»» »U»»»
hareditatU refrafentat patrem &
eius locum intrat J ,c u t &fuccedens titulo parnculurt. deNepós%'Ífert'úr patruo in hU que ad illos peruenire debent iu­
re feu di.decif.ir 4 -nu.tfl
„
„
■r
N e p L x f ili o facerdotis caperenonpoteñ ex teñamento tpfius
fnCerdotU.decif.27S.nU.2 o
Nepos y t patruo preferatur verior efl opiniofecudum altquos.
decif.¡ 0 7 . nu.t
. ,
j
jjepos futcedit filio decedenti in vitap atrtt tn loco & gradu
ipfius patrU.decif.3 oy.nu.7
Nepos in fucceffione portione f m patri fuo adaquatur.decif.
Nepo^an intret locum patris defunBi viuo am in fucceffione
bonorum d iu ifib iliu m .d ecif.30 7.n u .to
N e p o s an intret in lotum f u i patris mortui in vtta aut ex v t
tranfmiffitonis ve l reprafentationis.decif.s 07.nu.t1
N ifus ad copulam non efficit matrimontum confummatum, etiammulteretrad-ucla ad domum v i r i . decifione 1S 7 , nu­
mero 2
Nobilitas maior eft quo antiquior,decif. X,nu.ii
. Nobilitatem non acquirit altquis d feipfo, fed a dignttate ofjtcij,vel d conceffione Regis.dectf,3 2 2 . nu.S
Nominatione fa B a ex facultate conceffa abf]ue mentione mor
tis ftatim ius acquiritur nominato irreuocabiliter, dectfio.
3C.num.t
Nom inattofaBa ad emphyteufin in teSlarneniofolemnt reuoca
iur perfecundam nominationem probatam per fex, teftes pra
f entes.decif.Ss-nu.4
Nominatio poBerior quando priori prsferatur. decifione 116 ,
numero <f
Nominatio emphyteufis in teflamento nullo an fit valida,deci,
i7 3 .n u m .t
Nominatio ad emphy teufin aneleBia neceffaria potius quam
voluntaria dicatur,det. 173. num z.tftf S
Nominatio auBork, iri iudicio fa B a per reum conuentum trans
fundit iudicium innominatum ffi quando operetur abfolu.
tionem rei ab inftantia dectf itf s.num.4
Nominatio fiue eleBio quibuslibet verbis fa B a tenet f i modo
voluntatis intentio nominantis declaretur, decifio. 2S7. nut/tet
meroV sI
Notarij fides fufficit cum de fenore fcriptura deponatur licet
de tranfumpto illius non appareat f i modofolum de priiudieio cofttrahentiumagatur, dec.370.nu. t
Numerus doBorum qui pro patruo aduerfus nepotem refponde.
runt refertur,dee.3 e7.nu m .t1
N u p tia s incefias contrahentes, bona amittunt & q u ib u }illa a p
Officia d Roge CDllataquanonvt Rex fedlu t magifter ordinis
m ilitu Domini nofiri lefu ch rifli concedit, an vacent per
obitum concedentis,decif3 s 3.nu.6.i& 3 .
Officii afitmatfo in dotem data quando conferri debeat, decift.
M ^ .n u m .i
■'
i
J
officialis quando, poffit capere rem magm valoris vendendam
fub hafla pro paruo debito dec.4o.num.6. & 7
Officialis a penfione annua fuper officio impofita liberandus efi
pro ra ta in f pecio d e f »Síh reddituum offic^,decifione
nu­
Oneris impofitio fola non efficit maioratum neque rem in alienabilem.decif.3 0 . nu.t
Onus aliquod perpetuo ad implendum an poffit imponi fuper re
emphy teutica,deci[.2 i 4 .nu.t
Onus nouum quando poffeffor maioratus illi adjcere poffit.deci­
fio.z6z.nu.s
Onus impofitum in re legata an inducat conftitutionem maio­
ratus,dec.2P 6.num .i
Opere impuberum quando confiderari debeant,decifio.2 1 6 . nu­
mero z
Opinio tenentium quod vxor foluat part em aris alieni conflati
per mantum conftante matrimonio declaratur,decifio.366,
nume.S
Operarum exhibitarum quehcari nonfolent merces aut fa la ­
rium non debetur,dec.ztC .n u .i
Opinio vnius ex fenatoribus pro reo in cauffa principali habi­
ta liberat reum d condemnatione duplicatarum expenfarü,
dec.3 2 4 . nu.z
Ordo fedentium in concilio generali defcribitur, decifio. t . nú­
mero 4
Ordo litera quando fit attendendus in. nominatis u tefiatore,
dec.y37.nu.13
Ordin.lib .2 .tit .33 ,%antep.quomodo f it intelligenda fdetifitn,
30.num.3 .
Ordina.lib .4,tit.7g.% .i, qualiter fit intelligenda,decifiton.q 4 ,
numero 3
Ordina.Ubr,.4 .tit .6 3 & fendo 0 dito contraBo, quomodo fit
p lic e n m ,d e c t f.3 s z . n u . f
inteUigenda.decif.36 .nu.z,
Ordtna.lib .y. tit.7 s .%.fe bens,an locum habeat invenditione rei emphyteutica f i debitor moriatur antequam, addiB it
emptori fiat.dec.s.nu.g
O Sltgatto generalu. cenfetur in fe continere tatitam obliga Ordina.libr.4. titul.76. %.t.quomcde inteUigatur decifion.4 s.
numero 2
tionem f i res in eodem fia tu fu e rit prout erat tempore con
O r d in a .lib .4 jit .7 7 .% fi,in te lle B u s .d e c if. s e.nu.3
traBus,dec y4g.nu.6,
Ó"fe n d o 0 dtto\, d ecla ra tu r in verbis &
Obligatio generalis non extenditur ad ffieciem fa B i de qua ve- O rd in a .lib . 4 .t it . 6;
hu nc filh o que d a n tre eUes n a c e ffe .d e c if3 s i. n u . 2
rofimiliter nonfuH cogitatum^ dec.^4^.nHm.f
obligata res titulo apio a d translationem dominij quando pof O rd in a .lib ,.4 .tit.6 6 .prohibens pecuniam, a ccipi pro ingreffu con.
ceffionis em phy .d e c la ra tu r.d e c if ,s s ,n u .2
fit per dominum in alium transfert i,dec. 3 8 6.nu.6
Obligatio taetta per quam quis obligatur fifco efficit , v t bona, O rd in a .lib . 4 .t it . S 7 .% .t .d e cla ra tu r .d e c if.S 7 .n u .3
O rd in a .lib . 4 . t it .3 o.% .fin .d ecla ra tu r.d ecif.6 6 .n u .t.
M era non cenjeantur, d e c ift g7.num .i
Offictum cubicularij illuBriffimi Cardinalis in dotem datum O rd in a .lib ,y . t i t , 1 6 . d e c la ra tu r.d e c if.7 3 .nu .z
O rd in a.Itbr. i . titu . 44 .%-4 3 quomodo in te llig a tu r, decifio. g o .
nn dotale ftt dec.yi4i.num.7
Officium tabeUionatus d Pralato conccffum, an per mortem pra.
U tivacet,dec. 3 s 3,nHm.s
»
»
f
. h
OffinumprafeBi pretorio primum locum inter cetera obtinet.
numero i
Ordina.lib, 4 .tit.7 s.^ p.quomodo inteUigatur .decif g o .n u , 2.
Ordina.lih,4 .tit. 6 s.%.i.quomodo intelligatur.dec,gi.nu.s
& qu tsfit ordopretedendiinofficijs/enatus, decifio. t .n u - Ordin a.lib.4 .tit.7 .in prin.inteUeBus.decif.g7 .nu.z
mero lo
j
x
j
Ordina.lib.4 .tit.7 7 .%.4 .inteUeBHS.decif.i3 o.nu.2
officium nomen efi generale omne m iniflerium rei gerende co- Ordina.lib ,4.tit .7 .quomodo inteUigatur.decif,\o s .nu.z
p le B e n s,d e c .y s 3 .n u .i
Ordina.lib.64.in principio imeUeBus.deci.i 16 .na .4
Offictum ex paterna pectmiajm ptum an fit fratribus confieren Ordina.lib.4 -ttt.6 3 -t» prin.verfi. porem feoquaaffideclaraff e .d e c i f t i 6 .nu .7
du m ,dec.2g.nu .i
2
Officta pertinentia a d adm inifirationem iu flitie & patrm o- O r d in a .U b .i.tit . 6 7 .%-g.declaratio.decif.12 2 .nu.i
O rdinat.lib. 4 .tit. 64 .in prin.quomodo inteUigatur,decif,12 7 .
fifc i notfvacant per obttum Regis, d ee.3 s3 .n u . 2
numero 3
Ofpetssm/cripture in curia Rem ana licet ad heredes non tranordinat,libr. 4 .tit,28.non habetlocum incontr/tBulocationis.
im itta tu r,ven d i tamen eonfutuit, dec.zg.num .s
d
deci-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
1
officia ordinis militiÁ Domini noftri lefu C h rin i^ etc^ ^ tor
obhum magiftri ordinis^dec,3s^,nHm,s.& a
Officy frettum in collatione non confideratur fecundum tent^
quo emitur,fed mortis.decifzfl. nu.6
Officiorumfecularium illud dignius reputatur, quod exfiftit in
loco proximiore reliquis vel imaginibus fanBorum & qua­
lis fit ordo eorum tn proceffionibus obferuandus,decifio. 1 .nu
meto 8
Officiorum prarogatiua honoris & precedentia turbari non de­
bet dec.t .nu.g
#
I
Index in Dccifioíic's A n ton ij de GairimaT
cifione t7 4 .n u m .2 2
E a ttr relinquende v n i ex filijs emphy teufitn,noH pótefi ettm « J
liquo onere grauate,dec. i pS .n u .3
'
' '
■¡Uter volu n tarie m u oeaííe, poterit in v i t a f u » legitim am fh.
lio ajjignare , & auBo pofte» patrimonio poterit filiiU plu»
petere re/peBu augm»nti,dec.2 o í.n u .s
mere 4
pto per agnat'o
L u
leBamento ru-
fententia ctrca capturam pt-
^ Z n lZ ^ Z u u rn .& p o B ea tm m o b iliu m ,fip r 4 te^^^^
o Jd iZ lik Z Z t u .p r - lt ^ c .quomodo, intelligaturtdecifione ap.
. o Z T u L s \ tit.io 2 .§.defendemos.circa portationem mercium
ad Mauros quomodo intelligatur tn verbo eftrangetros, de.cifio.384
O rdi»M ..4.tiA .Aedeiratur,deí.3CP.nu.t
P
ABo non poteft iuri publico renuntiari etiam f i ius publi-
e a m fe c m d a r io la d a t u r ,d e c . 3 S í . n u . i t
.
PaB u m faB u m quando ad haredem porrigatur.decifione 367.
numero i
. . .
,
■
j
■
^ a B u m d e non alienando non tmpedtt translationem domt-
nij .etiam f i iuramento illud confirmatum fit,deeifione 3S6.
numero 2
P a B o quando poffit hareditas d a ri,d ec .¡ 8 6 .nu.p
PaB u rn de retrouendendo quádo efficit contraBum ufurarium
dec.i3& .nu.i .& 2
PaBum retro vendendi, vide in verbo vendttio.
P a B u m retrouendendi an fieri pojpt per m aritu m fine vxoris
confenfu, poft celebrationem contraBws vendttionu fine pa-
Puter acceptam emphy teufim Jib i & vxor Philippa. & v n i ex
filijs vtriufque anptjfitfiltafecundt matrimonij in doten*
dare,dec.233.»»-t*
,
"
Paternon poteft praiudicare filio eommuni, cui poft mortemr
matris ius quafitum fu it in emphyteufi ex Bipulatione ip^
pus patris tn fauorem filij fa B a , decifione 2 3 3 . numero deh
cimoquarto.
P a t e r emphyteufin filia in dotem dando, an incidat in comi
miffum de iure eommuni,dec. 2 4 4 -nu. 6
'
Pater non poteft in teftamento reuocare contraBum gefluni
cum vx ore, incommodum f i l i j , decifitone 3 3 8 . numero Je cundo .
Pater tn impetratione legitimationis filij an teneatur expref­
fionem facere de agnatis, decifione 2 78 . numero oBauo ,
(p 18
Patruo non fuceedunt ab inteftato f i l j quamuis legitim i eX
fratre fpurio , vel naturalt , decifione 1 0 2 , numera
primo.
Patronus non potesi onus Ecclefia imponere tempore fundatio­
nis , nifi de confenfu fu perm is, decifione la p . numero
primo .
Patrona monafterij non poteft officium negotiorum geftoris ip­
fius monañerij alicui concedere in perpetuum,decifione 1 07.
numero 2 ■
Patientia longi temporis prafumptionem inducit eius fin e quo
aBut corrueret tam in prafumenda emphyteufi feculari
quam Ecclefiaftica,dec.327.nu.3
P artus ancillarum quando veniant in fideicommiffi) vniuer fa lt ,& quando veniant fruBuum appellatione,dec.i3s.nu.X
B 0 fa B a .d e c .i7 8 .nu.6
, r
r
r
r
P apa non folet bona quafita intuitu Ecclefia auferre afuecef.
foribus Ecclefia & alteri dare,dec.3 1 3 .nu .4
^
Pater ílipulans filio rem ., qua de fu i natura efl tranfitura ad
haredes extraneos non videtur filio quarere v t filio , fed v t
haredi,dec.8.nu.6. .
r
n
Pater [iipuUns fibi & filio emphy teufsn.no» potefi praiuáicare filio , dec.8.nu,i
Pater fi poterit filio praiudicare in emphyteufi , decifione 26 .
nurnera. 4
:
j
n. r
P a te r legitim us adm iniftrator filij , quando pojftt fuper re filij ’
tra n fig erein q u a v fu m fru B u m h a b e t, decifione3 7 3 . n u­
mero /
2 1-
■
Pater no» poteíi difponere, v t imputentur f i t a tn Ugittmam,
n ifi illa qua de iure debeapt im putari , decifitone 3 4 . nume.
ro nono .
P a te r film .,an poffit b o n »filij adm irafiratom capella alienare,
dec. 3 6 .nu .3
m ■ r ,p a te r in aduentitijs an renuntiare poffit tm filio competens,
dec 3 7 3 .n u .2
,
r
p a te r fin e prafentia filij,fic u t & tutor fin e p ra fm tia m inoris,
patejl feu d u m antiquum d a re, decifione trigefim afefta.nu,
mero 4
,
P a t e r a » poffit filio praiudicare tn emphyteufi atcept» f ib i, &
vnifiltorum .dec s.n u .7
Pater quando poteft conuenire pro bonis filio ru m in poteftate,
fin e eorum citatione,d ec.77 .n u .2 . & 3
P a ter dans pecuniam filio ad mercaturam habebtt dim idiam
lu c r i,d e c .jio ,n u .i 7
P ater pleheiuí gaudet dignitate fil j nobilis .decifitone 1 12 .a u -
mero J
Pater
quod nomine filij poffiídet non poteft poftea f ib i ipfi pofi-
f i d e r e m uí ando cauffiam pojfeffianis, decifitone 3 6 s . nume­
ro qu arto .
Pater promittens centum filta in dotem computata legitim a ■,
qnomod o intelligatur,dec. 1 s s.nu .r
p a ter tenetur ad filia m dotandam ettam f i illa haberet aliun­
de bona fufficientia ad dotis confttfutionem , ettam ji filia
i a m n u p t a f t t ,d e c .3 7 6 .n u .s
Pater & filiut qu/i^fic cenfeantur vna í r e»dem perfona, de-
& \ 4 .& 6
Patruus v t nepoti praferatur magis tenetur communiter fecun
dum aliquos,dec.3 07. nu .2
Patrui & nepotis quaftio quando eñ dubia, decifione 1 do.nu­
mero 3
Paraphemalia bona etiam feluto matrimonio reftitui folent
•haredihm vxoris,dec.7 i.n u .7
Paulina extrauagantis difpofitio quomodo intelligatup , decif.
is6 .n u .2
Patrimonium adiunBumrei vinculata, an eidem vinculofu­
biaceat,dec,2 18 .nu.t
Paulina de rebus Eccl.non alie.an in hoe regno obferuetur,decif.370.num .3
Paulina conftitutio fuper reb.Ecel.non alienandis declaratur,
decif.3 70.num.q
Paupertas quando fidem pauperis dim inuit remijfiue traditur
decif.2 1 0 .num.2
Paupertas tribuit iuftam cAufam refiitutionis,ficut & morbm
decif.27\.num .3
Pecurna credita marito confiante matrimonio, an prafttmatur
confumpta in vtilitatem vxoris, ÉPfa m ilia , decifione i g f .
numero 2
Poenalis aBie eommiffi, non tranfit contra haredem emphy­
teuta, lite cum emphyteuta non conteñata, decifione t f .
numero 2
Penfione annua pr omiffa in aliquo fundo agitur contra fu n di
poffefferem.dec.t 3.HU.2
Penfionis dmerfitas in emphyteufi cauffatur aduerfitat* tenth
poris conceffionis,dec.t6 I.nu,3
Periculum cafm.fortuiti in fe fufcipiens probare tenetur ad li­
berationem eius infolitum ¿ r extraordinarium fu iffe , deci­
fio .2 1 1.n u m .i
Periculi fufceptio in contraBu, ob cuius naturam tenetur quk
de leuiffima, includit etiam cafum fortuitum , decifio.2 8 1 ,
numero 3
1
Pigneris conuentionalis obligatio non valet ftne confenfu vxo­
ris,fecus tn pignore legali,dec.3 1 7 . nu .t
'
Itnetum non poteñ dici fy lu a cadua, & quando vfufrm Suarius teneatur de titu damnificattone, decifione 1 04. nutoid
r o \ .< ¿ i
Plebem
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
fndcxin Decifiones A ntonij dc G am m a!
f l e b t i u i
v n u fq u ifq u e f u f u m i t u r n ifi contrarium probetu r,,
dee. 8 6 .nu m .3
Item dec.^
Poffeffor fundi eonueniri poteB ad folutionem annua prefiathnk promiffa a pnmo domino ipfius fundi , decifio. 3 t s . nu­
mero i
Eoffeffor alicuiusadminifirattonu quidquidagit,effeBum obti
n e tra tio n e p o ffe fio n k fiu a d e c .q i.n u ./
Eoffefftonaturalk emphyteufis vacans per obitum v ltim i em"
phyteuta an reuertatur ad ciutlem qua eñ apud direñum
dominum & cum ea confolidetur, decifione 3 3 3 . numeto t
Eojfeffor emphyteufis qui fcripturam. nonofiendit concefiionis
emphyteufis Ecclefimfttca prafumitur in. ea tus habere tertia
perfona,deC. i 6 1 .nu.z
fiojfejfori vltimo proximior prafarendus, efl proximiori teftato.
ris,deiure communi dec.206.nu.z3. f t 27
E t quid de iure regio dec.206 .nu.31 .in fine
Eojfefio an transferatur per añus. ciuiles, tn rebus emphyteuttc k d e c.n 6 .n u 2
Toffefior volens deducere fibi a/limationem, meliorationum qua
do ad td asionem , f t quando Jolum. exceptionem, habebit,,
dec.31 o.nu.2
Eojfefior pradij fuper quo vendita.erant certa menfura frumen­
ti,a». pojfit,excipere de excuffione prius facienda in, vendito­
re,d ec.31 s.n u .i
lojfeffio adepta fine vttio rei legata intefiamento minus folem
ni,t>raftatpoJfidenti exceptionem ad rem. relinendam,dectji,
3 4 7 .num.2
jPoJfejfor conuentus in terd iñ o recu p era n d i m n p o teñ nom inare
dom inum m andantem f e d idem et refpondere ten etu r fd e c ifi.
a s y .n u m .a
Fojfejforio agensfi in profequutione caufa im proprietatis immi
ficet de illa eriam agetur dec. 3 1 3 . nu.3
Potentior efi expreffa prohibitio alienationk extra fam iliam
quam tacita dec.206.nu.21
Pracedenfta f t 'firarogatiua regulantur exftylo <ft confuetudi­
ne dec .1 .nu.31
PrafeBus Pratorio qua ratione omnibus in dignitate conftitutis prafertur f t quid m Regno. Gallia, decifione. t. nume­
ro 16
PrafeBus Pratorio olim apud Romanos ¡fecundas poft Cafaretn
partesgeflabat.dec.t .nu.17
PrafeBus Pratorio, qui iuñifta reBor apud Lufitanos dicitur,
non folum in 3 enatu,fed intotoRegno,praeminentia,prarogatiuis,ft iure fuo v ti debet,dcc.i. nu.rS
PrafeBi Pratorio qualitates quafint a lege regia requifita,de­
cifio.i.nu.t p
PrafeBus Pratorio in quo locofedere debet in examine promouendi ad fenatoriam dignitatem f t praferendus efl omnibus,
magiñratibus regm.decif.i .num. 2 2
Pr alatus quamuis poJflt aliquando in acquirendis pratudicare
Ecclefia ,nontamen in acquifitis, decifione 206, nume­
ro ¡8
Frafens in aliquo aBu tanquam tefiis iuri fuo quando praiuslicet,decif 2 41 .nu.t
Prarogatiua honoris officiorum & pracedentia turbari non de­
bent.decif. s .nu.9
Prafcriptio paBo aquiparatur f t tantundem tribuit quan­
tum paBum.decif 276.nu.2
\tem.decif.3-27.nu.3
Frafcriptto colonatus quando admitti debeat, decifione 2 9 7 ,
numero 4
Pr&fcriptio m n fo let praiudicium inferre Meieommtffarijs. d e -
cif.z6.num.s
Prafcriptio triennalis circa debitum feruitium fam ulis proce­
dit quando fam ulus pofi difceffum a domino m eodem loco,
commoratus efl.decif.3 34.Hu. / 0
Prafcriptio ordinaria 3 0 .annorum,ft non triennij exigenda eft
indebito feruitio operarum obfequialium ,q u a fecundum
^enfuetudinem patria non praflantur propter mercedem perfingulosdies, menfes, vel annosfoluendam, id efi.poriornal
f ” * foldada.decif.334 n u .t1
'^m e^^'”
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
fucceffori .decifione 9 3 , n u -
Prafcriptio tricennalis nocetf uceeffori maioratus. decifi. 344.
numero 2
Prafcriptio an incipiat currere contra eum q u i agere non potefl
hypothecaria.decifi. 99. n u .s
Prafcriptione prohibita , non cenfetur prohiberi ea qua centum:
annorum e ñ .decif.3 4 4 nu.3
Frafcriptio. quadraginta annorum requiritur in prafcribenda
te ernphytem ica,dec.i 4 p .n u.s
Frafcriptio 4 o. annorum cum praftatione canonk, indu cit prafumptionem confenfus domini d ireB i decifio. 329 . nume­
ro 2
Prafcriptioni locus non efl in conceffione emphy teufis pradij' ma
toratus,dec.i 9 2.nu .2
Prafcriptio ordinaria 3 0. annorum locum non habebit in debi­
to fa l arq expreffe conuenti operarum impenfarum,fed trien­
n ij, f t in hoc lex regia antiquior per noui orem no reuocatur,
<iec.3 3 4 ,nu .3
Prafentia alicuius ad aB u m requifita fuppletur ex fcien tia a Busfupeueniente ,fi pro form a non exig atu r,d ecipo.zis .nu­
mero s,
Prafentia confanguineorum vxoris tempore contra B u s , an f a ­
ctat ceffare metum am,ea illatum per m ari tum,decifio. 346nume.s
Prafumptio iuris efl pro contr.aBu tam in folemnitate quam in,
iuflitia eius,dec. 8 t .n u .i
Prafumptionem f i quis pro fe habet per efficaciorem probatione
conumci oportet.dec.82.nu.z
Prafumptio eñ pro eo apud quem teñator teflamentum fuum
depofuit quando duo eiufdem. nominii contendunt fuper le­
gato,dec. 3 7 8 -nu.s
Prafumptio eft pro facienteinu.emarium quod-fideliter omnia,
in eo retulerit,dec. 14 8 ,nu.2
Prafumptio eft contra inimicum v t teflator de illo nonfenferit
ad prañationem legati.decif.3 7 8 .nu.4.
Pretium reddendum efl emptori contra quem fertur fententia.
annuUationis contraBut etiam ft venditor maior fiit z s-a n norum decif.74.nu. 2:
Pretium andticatur magnum v e l paruum. relinquitur arbitrio,
tudicis.decif.izi.nu.q
Pretium rei empta non folutum intra terminum ftatutum ,
an reddat venditionem ipfo iure nullam ,decifim e 2 1 i-nu­
mero f
Primogenitus f i vocetur a tege, ftatuto , aut confuetudine non
videtur vocata foemina quamuis natu maior fit , f i mafcu­
lus etiam natu minor. extiterit,& quid tnfeudis,decifio.s t .
num 4 .f t s
Princeps an poffit per legitimationem praiuiicare haredibus
legitimis in iu reiam illis delato, decifione 278. numero
Princeps pace fa B a cum hofie , non potefl bona illi remuterc-,,
' quafubdittfui tempore belli.acquifiierunt..decifione3 3 s.nuPrZZepsde poteftate ordinaria non poteft legitimare filium na
turalcm extantibus filij s legitimis f t natmaltbus. decifion2 7 8 .n u m . 1 3
,
,
Priuilegia mtUmm etiam hodie competunt militibus., qut parati funt ad defenfionem Retpubltca hcet tn caflrts non exiftant i d e o donare velUgare n.onpojfunt fu b concubinis . decif.36s.num .2
- . .
Priuilegijs non abrogatis exprejfe emitas vtttur quamuts expreffe n o » fiin t illa .c o n fir m a t a , d ecifio n e 2 8 2 - numero, t e r P n u ile g iu m corice.ffum p a tr i ratione a l i c u i u s q u a l i t a t es , qua,
ferfon&cohar.etnon.tranfitinfil'mm . decifione 17 4 . nume.
PrZZegium a Rege concefsum v t nulLusin hoc Regno faponem conficiat ¡ aut vend.at, an lus regal/fit, decifione 3 1 .
P r ”iu ü egL m amittit dolofe dotem. promktens,cum fciat fe fo l­
uendo non. efie.decif. 25 .nu. 2
P r iu ile g i u m concefium patri dotem promittenti fiha, ne conue
niaiur vltra qaam facere poffit,an. competatfideiufiori. de­
cifi. zs .num .i
P rocefsus prafintatio in fuperiori tribunali grauaminum ex.,
tra tempusalegeprafixumimpedit v t d e nulluate. j''entend 2
tia co-
r
Iiidcxut Decifiones Antonij de Gammá.
,
arbnrio iudicis confideranda efi , d ecfio . , i o . numero
P r lL t io ex chrontcis admittenda e B ,& an maior fides illis ad
hibenda fit quam tefitbu s,dec.is s .nu . 7
Probatio fihationis non confiftitfolum m mmmanoneffedmuL
ta alia infimul concurrere debent ad filiationis probatione,
decifi.2 o t . num.i
Probatio allegati excejfus ahmentoram praflandortim, ei com­
petit qui exceffum allegat, deci.zo i .nu.2
Probatio filiationis per duos teñes qui de veritate deponunt
praualet probationi traSatus & fa m a, decifio. zzS.num ero 4
Probatio facla fuper articulis difcuffis in alia inftantia vei in
eadem.non admtttitur amplius fuper eadem materia,decif.
3S7.num .t
.
^
Prodigus & furiofus quo ad aBum teftandi, an in omnibus &q u ip a re n tu r.d e c .q o t.n w .S
3P feh ib itioleg isreg ia qu& v e t a t patrem filio a liq u id v e n d e re
'iocxfiftentt in poteftate p a tris .d e c ifto .z g s .
tnte
nttm fu per pr&rogatiua/edendi, dee , i .nu.q
_
r_ „,...... . n
................................. ............
Prexitntor in gradu prafercndus eft in maioratu ceteris remottonhus ingrjtdu.dec. j/rf-.nu.s
Proximi/M confangumitatis an f i l attendenda in fucceffione fi
deicommtffi vel matoratusrefpeBu vltim t poffejforts vel pri
mi teftatoris dec. 2 /s6.nu.23 & 27
Proximitas v itim i poftejfons ex eañtrpe prouenire debet ex
qua fucceffo pratendttur ,dec .2 s S .nu .4
Proximitas fanguinis in fucceffione mau ratus confideratur re­
fpeBu vltim t pojfeftoris non primi injhtuentis, decifio.; s 4.
num.i 0
Proxeneta quando teftis effe poffit in negotio ab eo geño,decifio.
3 2 .nu i
P roxeneta fe u m ediator in ven d itio n ib u s m erciu m , qu i p riu ileg iu m a R ege h a b et u t pro ciue h a b eatu r , an nobilis d ic a ­
t u r in m a te ria fucceffionis filio ru m n a tu ra liu m de ture re -
„g n t ,i d e c . 3.
2 2 .n u .6
,
r
,
c
PuptUus e lig ere poteft a ltqu em ad emphy teufim ,dectfio ,i4 .n u
mero i
num.2
Prthibifus vendere an poffit rem communem diutdere , & an
dtuifio fit proprte aUenatio,dec.2 4 2 .nu .7
P ro h ih lf» alienare, an m emphy teufim concedere poffit. dectf.
2 1 2 . num.7
p r c h ib iia exixreffe alien a tio n e bonorum maioratus fieu capella
noa poteft )tum locatio vltra decennium fien,neque emphy
teufts c iM c e d i.d e fif.i2 2 n u .3
i
Prohibitio al ena,idi extra defcendentes, non in c lu d it venientem eh inciftaeo qni proximior fit quamuis non fit d efam ilia teilaior.s.dec/f.zoi.nu, z 2
'ys -ohlÉítus .a’ioK tr,' extra defcendentes non cenfetur prohibi■ fss ha/eSsciit: rtyurrt eum qui ab intefiatofucceffurus eft.
decií.zoí, .n. .'< •)
Tr.vtUntut 7ik.$-ex*epti«mbm v ti,» » intelligatur de friuotis,
(ii,;. « ,'ay- c,16 dectf 3 1 p.nu.3
\ ■
is-oh-tbttiu ahetictre ,..xira famiUsm.non cenfetur prohibitus re
ii/iqu.-ve!\ f»8 «If m tekvo fueteffuruseft, etiam ft penitus
fir -c-xic.-ji i.us.dsc.j.1 p3.nu 2
7f!ri'kf;btpiHá.,mt¡emper obliget, decif.1 7 ,nu.7
¡f-shfhíAh alienationis exareffit.po/entior eft,quam tacita.decif.tC;,rut.4
■
p.-c’P.:!J--. ce fa B a annua penfionis foluenda fuper tali fundo
mnfth\,i‘turirt eo pealts ohlegatio. decifione z i s . numero
■ pricnu
Prs-cnffio st adendirem venditam immunem ab omm. tributo
4,t.f./tdo inteUcgiitur de tributo estam impofito poñ celebra­
tam vsriditiim.em-.decif.347 ntt,2
F-octuffio a Cajare fa B a mtlitthm dcpr&dandi vrbem , an ab
ti) reuocaripeeuit,decif.33y .nu .4
Erem/ffio decvenden.do etiam, iuramento vallata, an obliget
venditorem pracife vendere.dectf.371 .nu. i
Promittens fe aliquid faBurum <& curaturum ad quid tenea­
tur.decif. 3 z.nu 2
Promittens fe faBurum & curaturum excufatur propter diffi­
cultatem interuenientem.decif.3 ¡.nu.q
Promittent per chirographum fcripturam publicam fa c e rtj
Venditionis , a» ad id teneatur . decifione 2 3 . numero pri­
mo
Promittens fiare iuramento parttsfuper expenfis fy intereffe
illi ftare tenetur .decif. i <o.nu.17
Promittens cum iuramento foluere intra certum tempus, excufitiu r a pcenaperturj , f i per iudicem foluere prohibitus f i t .
decif.ygp nu .4
Pronuntiatio prer quam qms citari iubetur non eñ fententia
finalts fe d interlocutoria.dec .26 s .nu .3
Prorogatum nonH cttur quid nouum fe d idem quodantiquum
dec-.qS.nu.s
J , - - r — . ,<&
eoe Ía
Proteñatio extra iu dk ialii in terminis I.fin.C. ft maiorfaB us
& emptort fie n debet & intra quinquennium,decifio. 2 7 $.
nam.3
Proteftatio oratoris Regis Philippi apudConcjlium X rifie n f-
>■■■
g.
Q
Vadriennium coneeffum aduerfus tertium poffefforcm an
currat a dte celebrata venditioms, cum primo emptore a
t,.,»pore lapfus decimi quiiittanni prima venditioms,decif.
2 i.narñ ,4
•
Qualitates a lege regiarequifita,in PrafeBo Pratorte explican
tur, dec.S .num.i p
Qualitas donationis qua facit eam effe vel non effe conferibile
n il praualet aduerfus donantis expreffionem decifio 3 4. nu­
mero I I
Qualitates alleganti,quibus petitio fu a fundatur,incumbit 0.
nusprohandt,dec.zS3.nu.3 .
Quali/as requifita a iure tn aliqua perfona debet effe naturas,
lts,& veru non reprafemaitua vel fiB a , decifio.3 07.nume­
ro 6
Qualitas adieBa confeffioni refutan non poteft ab eo in cuius
. fa.iioremconfiJpofaBafuH,d.tc.i0.nu,7
Qifalittis «Bus gejti arguit gcflorem tempore quo tUum geffitfa
na vel tnfe.namemts fuiffe dec. 24 8 .nu.2
Quantitas referuata ad tcjtaridum pet mm qui donat omni»
bonafua,que.liHr fit confiderunda,Uec.34 8 Mu.4
R
Atto cur tnagts aduerfusfententia Principisreftitutia pe
ti poffit,quam ab ea appellati,dec.l I 0 .nu.s
Ratum quts habere potefi quod ab inittoturem n fubfiftlt fi.
nullam (olemnitatem defiderat,Jed folum a volunt at era tificantis dependeat.dectf.3 s s.nu.i
Rattone nulla expreffa in lege , f i vna tantummodo ad eam le­
gem adaptari poteft tlla cenfetur finalis & refringit dtjfofitienem ad lin f tes ipfius rationis
par ratio eft in expreffa quam tn tacita rattone . decifione 3 4 . numero fexto ,
& fiptirno
Ratiodecidendi affignatur ad ordm.lib.4.nt.73.% fi».decifio.
3 20.num.2
Ratio generalis debet ampliare diBum .decifione zeC.num ero i3
R a tt 0cur filta non potefi renuntiare kgitim a in fauorem for 0rts abfque iuramento.decif.3 7 s.nu.s
Ratio affignatur validitatisconf uetudtnis teñandt perbeaefictaries de bonis ex redditibus Ecclefia qua Ittis (ff non per
Elpijcopos v e l Archiepifcopos .dectftone3 1 3 , numera vnde­
cimo
R
R ecenduBio tacita fieri non cenfetur abfque publica fcrip tura
A /let eum conftet de locatione f a B a pro penfione excedenti
fum m am 3 o 0oo.nu m .dectf.s7.nu.t
Receptio fo lutio nis canonis per longum oempus purgat metum
qm tnteruem ffe dtcitur m prafiatiom confenfus ah em utisctxphyteufitm.decij'.3 2 g .n u . 4
Redditus
li
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
I
Index in Deeifioncs, A n to n ij de Gam m a
RedditM tinnui empíi ad vltam quando fin t conferendi.decif,
2 p.nam .4
Regali» iur a ,vide in verbo itts regale.
Regibus Chrtftianif quando Itettum f i t inter eos bellum gerere,
decif.yS4.nu.z
R ela t’ ofieri cenfetur cum ómnibus qualitatibus.decifien.206,
numero 1 4
Religionem ingrediens antequam ingrediatur poteñ de bonis
quomodocunque ad fe pertinentibus dtfponere.decifion.37 s .
num .s
Remedíum fu blatu m h fo per ordtnat.lib.4.tit. y 0.% fi.a n in­
telligatur etiam in enormijfima Ufione , decifione zp 2. nu­
mero t
Remedium l . 2 .C . de refcind. vend. quando resreñituitur pre­
tium etiam melioramentorum refittmndum eft & tenemur
R.R.ad penfiones adium.pofi litem conteñatam
non ante .
decif.2gt .nu.S
Remijfio delinquentis a i iudicem deprecantem non rem ittitur
nifi vere dedeliSlo ab eo perpetrato conñet.decifton.^í¡ .nu­
mero 4
Remijfio iuris quam quis habet ad rem petendam an vere do.
natio cenfeatur .decif. 1 1 8 .nu. i
Renouationem petenti emphy t.an obfiet claufula v t finitis tri­
bus perfonis res libere
cum meliorationibus reuertatur
ad dominum.dec.3i6.nu 8
'
Renouatio emphy teufis fieri Coteft abfque folemnitate requifitain n ru a toncejfione.dectf.yC.nu.S
RenO'sandt petitio an competat m atri vltim i emphyteuta exclufa amita licet primo ñipulatori illa fit proximior, decifi,
7.num .z
Renouatio emphyteufis circa doñrinam Bartoli in l. /. §. pram ittitur quomodo fit intelligenda , decifione 4 1 . numero,
primo
Renouationis petitio competit non folum fily s haredibus ¡fe d
etiam agnatis .dec .4 1 .nu.s
Item dec.y26.nu.s
Renottatienis emphyteufis petitio fa n iure competat heredi ex­
traneo v ltim i emphyteuta . decf.y 26 .n u .i
Renouare dominm direñm quando competatur.decif. 4 1 .nu. s ,.
ri f i expreffe,vel tacite,vel ratihabitione confenferit ille pignorisdationi.decif.yei .nu .i
Res emphyteutica in v it a pojfidentis pro ere alieno ab eo. con tra
Bo poteñ in pignus capi,&' fitb haña vendi, decifion. s . nu.
■mero S
Res in bello capte quando capientium fia n t, decifione 38 4 . nu­
mero 3
Res ecclefie in perpetuum v n ita m aioratui d e mandato fu m m i
Pontificis.an deinceps v.t a lie res profane locari poffint. dec.
y9o.nu.s,
Refoluto iure datoris quando refoluatur lus acceptatoris,deci/.
2 6 9 .n u .s
R eñ itu tio fem el denegata iterum ex noua cauffa. cmcedt f o t eft.deci f . 1 1 0.nu.g
Refiituttonem potefi. minor petere aduerfus duas, fententias.
quarum altera, a principe f ertur.decif. 1 1 o .nu.p
Reftitutio etiam coritra tres fententias conformes peti poteñ a
minari.dectf.i l q.nu.i i
Reftituttur minor aduerfusallegation.es. iuris, poñ latam fen ten tia m .d ec if.si o.na. ly
Reftitutio tn integrum rern cum fru B ib u s minori trib u it, in la
fion.e autem, v lt r a d im id ia m tufti pretij fic fen a tu s c en fet.
d ecif.2 1 2 . n u.t
Reftitutiominorirenuntianti hareditatem. conceditur etiam
diftraBis bonis (y d creditore v e n d itis . decifiane 2 6 3 , nu­
mero tt
Reftitutio qttsi fit ad bo.n.a.amiffa,e.xdeliBo non trahitur regu.
lariter ad ea qua medio tempore fueriinc tn altum, transla­
ta.decif .278 .nu. 1 0,
Reftitutio in integrum non. excluditur per l. quantumcunque,
generaliter loquem em .dec1f.29t.nu.s
Rex vtens in rcfcripto verbis importantibus lih.er.am. voluntatem,non ideo cenfetur aliquid fia t uere ,njfi fecundum tus et
vim moderati arbitrij .decif.y 3 1 .nu.z
Rex v e l princeps,fa lu tatus ab illuftribus,vel k Pr.&feclo Fr&to.
rio aliquantulum affurgere f ole t .decif. i .nu.z 3
Rex confulendus, eft d fupr emis iudicihus quando.in cauffa tra,
Batur de iuftitta v e l intufUtia betli.decif.3ys .nu.8.
R ex debet mutare fententiam fuam f i veritas tn, contrarium re
fe ria tu r.d ecfi.il B.nu. 3 8:
6 r-& 8
.
.
^
Renouandi emphyteufin petitio heredi tunc competit quando Rex poteft in vtta fu a iubere v t poft mortem fuam prnferatur
ille agnatus eft vltim i defcendentis , decifione 3 2 6 . numero
in fucceffione regrii, nepos patruo.decif.y 07.nu.z3
Reuifionis denegatio non efl. fententia Asc. 1 1 o.nn. 1 0,
qumto
Renouatio emphyteufis an folum peti pojfit intra annum.decif. ReuifiOyVidein verbo.Supplicatia.
Roma in procejfione publica in qua fumxnas. Pontifex, incedit ,
i i g .n u .i .& z
Renouatio emphyteufis exigit eandem folemnitatem que in con.
quis fit o-do incedendi inter monachos, & qui proximiora
cejfione interueuit.dec.i61.nu.x
loca Pontifici maximo occupant,praeunttbus anteferuntur.
Renouatio emphyteufis quomodo cenfeatur fa B a cum qualita­
dec.1.nu.7
tibus antique conceffionis .dec.26 9.nu.6
Renuntiatio &■ mors quomodo equiparent defeBum vacatu-.
re.d e c.12 S .nu.3
Renuntiatio turis primogeniture, an fieri pojfit, decifione ¡ y / ,
Aponem conficere nemo alius poteñ,quam, d Rege ex priuile-.
gio conftitutusflt,d e c .3 1.n u .i
numero 8
Renuntiare non potefi quis iuri publico per paBum, etiam fi il­ Scriba proceffus poteft in eo conuentionem partium fcribere l i .
lu d fecundario datur.dec.386.nu .i i
cet fumma quantitatis fuper qua contentio erat excedat
Reprefentationi locus eft tn fideicommiffarijsfuecejfionibus.de-.
' quantitatem triginta mU.numm.dectf.3 o<s>.nu. s
cif.38 s.num .3
Scriptura quando dicatur defubftantia comraBus.decif.20 7.
Reprefentationi locus non eft in fideicommiffis particularibus
num .7
fe d in fucceffione vniuerfali afcendentium,decifione 6 9. nu­ Scriptura quando iureregio, opus fit in contraBihus geñis intfr
mero 3
generum ^ focerum,iiecif.264-nu.2
Reprefentatio e ñ quedam fiBio,per quam vnus locum alteriut Scriptura requifita in contraclibus a lege regia non pro forma
fubintrat.decif.69 nu .4
O' fubftantia contraBus,fed ad probationem requiritur.deReprefentatio in fucceffione maioratus locum habet in defcencif.z98 .nu .i
'
'
dentibttsnon in tranfuerfalibus.decif.34s.nu.z
Scriftura publica de iure regio etiam inter, focerum etgenerum.
Reprefentatio confideratur in fucceffione ajcendentium non
qUandorequiratur.dec.289.nu I
quando agitur de particulari difpofitione. decifione zt s , Scientia folius reBoris v e l adminiftratoris vniuerfitafis, non l{
numero 2
berat emphy teutam a commiffo ex receptione canonis foluti
Reprefentatio locum non habet quando votatur filiu s m aior,
per emptorem,nifi illa fi.t totius collegij.dec.z6S.nu.4
decif.3 o /.nu .4
Secularium officiorum, illud dignius reputatur quod in loco pro,
Res cmphyteuticari fo lita quando dicatur ex lapfu temporis ,
ximtori reliquijs , ve l imaginibus fanBorum tn proceffiomi
decif.3 4 2 .n u .4
bus exiftit.dec.1 . nu.8
Res emphyteutica vendi non potefi fub hafla pro debito emphy Sedens coram Rege,capite coopertus honorabilipt eft ceteris ma
teuta etiam f i filiu s nommatm pam heres exfifiat. decifi s .
gnatibus .decif.1 .nu.2 4
numero i
Semel exclufus d patre quando d filiq cenfeatur: exclufus. dec.
fi.es aliena tunc in pignus data non potefi a domino rei vindica­
7 .num.4
d y
Semeflri
S
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Index in D ecifiones A ntonij deG am ina.
S m e p it e m p o r e e la p fiin a d d ia io n e fa F ie n d a n ^ ^ ^
noua c it a t io ,d ec. 6 o .n u .1
-tK-;:
j-
senator a l f i anteponendus eñ f i prtus dignitatem officq. adet t u ifu ic d
e
c
.
t
n
r '
Se n a to r q u i ca u ffa ru m g ra u a m in u m exp ed ito r efi f i vices can
ceUr]gerat,a» Jitpraferendus alqi antiquioribus indigniS e Z l l f Z i M eZ m aliquod no» habet, & vicesgerit expedít o r il
grauam inum , anfiit praferendus alqs antiquioribus, ex
t r a u a g a n t ib U s d .s .n u .e S
S e n a tu s
e
j
n. r
fuppiieatioms per plures rationes praferendus eft Jena
tm curta c iu ilis V ly S ip p o n . dec. í . n u .33
Se n a to r a n tiq u io r tem pore co n fu etu d in e in tro d u ñ u m e f t , u t
non p n m u s fied v lttm u s f i t in proferendo vo tu m f u u m , &
qu& ft t ra tto h u m con fu etu d in is dec. i .»»./ /
Sententia illa praualet,cut vltim us fenator votum fuum ac~
commodauertí,dec. i .nu-.i z
Sententia plures olim ex confuetudine pro fcemina natu fenio
ri proferebantur exclufoynafmlo iuniori, dec.st.nu .y
Sententia confirmata f t confirmans iufta prafum itur, decifio.
u a .n u m .s
Sententia bis confirrnata impugnari ne» poteft etiam. exceptio­
ne nullitatis.decif. 1 1 o .nu.6
Sententia qua Reum condemnat a i intereffe,quando inteiligg,
tur de praterite,non de futuro.decifione 1 1 o., num.33
Sententia dubia declaratio quando fien poffit per mdtcem qui
ea m tu h t.d e c tf.il o.nu 36
S e n te n tia la t a im contra litig a to ris qu ando fin ipfo iu re n u lla .
d e c 1 f.1 t o .n u .1 3 1
fie m e m ia t a t a ex. f a i f a cau ffa contra m tnorem , e f i ipfo iu re
n u lla & contra m atorem rt fc in d e n d a .d e c ifio n e 1 1 o .n u m e­
ro
S in t e n tis p lu re s l a u f u n t in hoc regno pro filio fe c u n d o ge n ite
contra nepotem m bonis corona.dec. 1 / 4 .n u . 9
Sen ten tia R egu m p r e lege obferu anda fu n t . decifione 1 7 4 . n u ­
m ero let
Sen ten tia p lu re s re feru n tu r p e r q u m iu d k a t u m efi U f o v lt r a
d im id ia m d a n d u m effe re m ed tu m ,le g .z .e tijz m fin ito tempo
re c o n iiu £ lio n is ,d e c .2 o 4 .n u .z
S e n t e n t ia 'ft a ñ a gefta per iu d ic e m p r iu a t iu e incom petentem
a n n u lla ri d oben e,dec.z 1 9 .n u . i .
S e n te n tia p ra fid is nuU iter la ta propter in c o m p e te n tia m iu d ic q ,c u im fiit cognitio,dec. 2 2 2 .n u .1 0
S e n te n t ia la ta ín te r a lia s partes fu p e r q u a lita t e perfona q u a n
do a lijs p ra iu d icet, d e e .3 8 3 .n u ,2
S e n te n tia la t a d p r a fid e vig o re legis prorogationis , no» cenfe­
tu r la t a d, lu á ic e eorum q u i coram ea litig a b a n t ,f e d d prafi­
d e vig o re proprta iu rifd tcU o n u , ideo ab ea non a pp ella tu r.d ,
Z 2 2 .n u m .il
S tn te n tq s fe n a tu s ñ a n d u m e fi,in decifione fim iliu r n c a u ffa rü ,
■'dec. 2 2 8 .n u . t
S e n t e n t ia p lu r e s r e fe r u m u r o lim la ta in fa u o re m v e n ie n tiu m
ab inteftato tn ho.nis p r a la ti d e fu n ñ t qu a jitts e x re d d itib u s
ec c le fia ru m ,d e c ,3 ! 3 .n u .8
S e n te n tia la t a contra colonum ,v e l eum q u i nom ine a lte riu s re
p etita m poffidet non nocet domino -nec ius a ñ o t i tr ib u it ,lic e t
retim v in c a t , d e c . 2 6 s .n u .s
Se n te n tia olim la ta f u n t tn fa u o re m perpetua ad m in iftratio n is
capella conceffa a lic u i f t eim h a re d tb m ,d e c tfio .2 8 8 .n u m e ro s
Sententia quamuts tranfierit in rem iudicatam impugnari po
. teft de imuftitia,ft pars de fació fu it admiffa ad hoc allegan
dum,dec.3 S4 .num.z
Sententia lata tn caufia Baronis de A lu ito , ad verbum refer­
tu r, dec.3 0 7. nu.3
Sententia lata pro filio fecundogenito contra nepotem, fertur
anno 1 4 5 7 . tn caujja Fernandi Coutinho, contra Petrum
Coutinho patruum fuum ventilata, dec. .3 0 7 . nu .24
Sentencia fenatus facit ius,ad omnes cafus Jim iles,decifio.3 3 .
num.2
Sententia f e r t u r in fau o rem f il ia n a tu ra lis p a tris q u i tem pore
n a tiu it a tis pleb eiu s e r a t .d .3 2 ¡.n u .s
Se q u e ftru m per iu d icem fa c lu m , an a u fe r a t poffeffionem ab eo
qu t p o jfid e b a e ,d e c ifto .3 3 i .num .3
S e q u e jiru m f a ñ u m de m a ndato fu m m t P o n tificis tunc fie r i po
tejí nomine c ita to q u a n d o prius plene difcuffts exceptionil
bu sftlliid fie n m an d au erit,dec.33 1 .riu . 4
Sequeñrum fa c iu m de corifenfu par tium an auferat poffejfion?
. ab eo qu ipojjidebat, f t qu tdm ¡eq u en tifa ílo ludtcts a u ñ o rita te , ft' quid in eo quod fit cauffa c u ñ e d ia , d ecifio .27 7.
n u m e ra }
Sequeñrum etiam fañ u m vigore regij refcripti ordine & medo
legiiim isfieri debet, f t cuatis his quib.intereftfequejtrum
n e n fie rifd e c .3 3 i.n u .\
Seruiíta cum ahm enns compcnfanda effe quomodo intelliga..
tur-,dec.2i6 .nu.z
Seruus poena nullus hodie ejpcitur per condemnationem , nifi is
q u i vltim um jupplictnm pati debet,dec.36 z.nu.2
.
Serui pwnx de iure aaiiquo qui efficiebantur ex condemnatio­
ne,dec ,36 2 .nu.3
Simtle eft quodin aliquibuspmiUtudtnem habet eum ftm ili ,
licet non f i t in ommbus, 0 ' per omnia , decifione 26 ¡ .n u ­
mero 2.
Si nepos patnio pr&ferretur plures visitones in hac re concurre­
rent,dec, 3 07 .nu.i 9.
Sóctetas contrahi po teft iure humano, ft d iu in o ,fi alter fiecH-.
niam alter indujlriam poviat ,dec.i j o .nu.28.
Societatis expenf&faSis. per vnum ex foctjs. qualiter deduci de­
beant,dec, ¡v o :» u .2 9 .
S.ocie.'tas iufta eft ab alteroex focijs periculum mercium in fie.fu
■ fictpieur,dec.2 s 3 ,n u .í. /
« ■
So.cius eandem diligentiam adhibere tenetur in emendis, focij
meretbus quam tn fm s,dec.1 1 3 . nu.2
Setius j i Uam fuam dotando de confenfu fo c ij, an videatur do­
tem conftituere de bonis communibus, decifione 3 08.. nu­
mero 9.
■ \
Solennitas extrinfeca prafumitur interueniffe in aSlu ex diu ­
turnitate temporis. fecundum communem opinionem, quam­
uis notarius nullam de ea fecent mentionem in fcriptura »
dec, 4 9 .nu .3
Solemnttaies requifita in conceffione emphyteufis ecclefiafiicA
non requiruntur in jch tis emphyteuttcan , d e c if e'ne 3 4 2 .
numero 1.
'
.
Solemnttas etiam extrinfeca pm jum iiur interueniffe ex d iu tutm taie cemports,dec.83 .nu.z
Soluens pro alte regulariter de ¡fio foluiffe videtur, decifi.246,
numero z
Scluere promittens tot aureos nummos antiquos f i non reperiu»tur,veia,iegepropiii2Ítifunt,velmutatt,joluetSiftimit,^
tionem ccritm j ecundum tempus promijfionis,decifione 3 7 4 »
numero 2
Soluens vniformem penfionem per 40 .annos quibus in caflb.ei»
phy teuta tudieetur,dec. 2 7 6 . nu. f
Solutionis canoni, recef cto quam dominus accepit per decem a»
nos ah emptore emphyteufis Uberat emphyteutam a commif
Jo non amen eum qut art. ea ceffausrat per triennium jolue
r e ,d e c .29 9 . nu.4
Solutio Canoras per decem annos ind u cit tacitum confenfum do
mint d ireiit ad alienationem emphyteufis , decifione 3 7 7 ,
numero 4
Solu ti datto pro debito rei maioris quantitatis , quam J i t ipfa
res,an Vtiie. ar irt. iotu'in,dec.40 nu . 4
Solutio (leUm ata in eei ta moneta J i añim atio eius m u tatur
poji moram debitoris Ju o pencule c ed it, q u o d / i m mortt
non J-aittu n c periculum efi creditoris, dectjione 3 7 4 . nu­
mero i
Soror ab h&reditate fratris exparte patris exclufa eft per fen ­
tentiam quoniam frater ille Jpurius ejjet, dccijione 3 . nu­
mero s
Specialia duo licet fecundum communem non pofftnt concur­
rere de ture tamen contrarium verius eñ , decifione S9.nu­
mero 2
Spes f i l j fuccedendi patri in m aioratibus,an j i t conditicnalis ,
f t ‘ tranfm tjjtbths tn filiu m viu en te auo, decifione 1 7 4 . nu­
mero 8
■f.
Spes conditionalis quam quis ex contraBu habet, a n vendi, f t
tranfm itti pojfit etiam iure primogenitum , decifione i j 4 e
numero 20
Spesjuceedendi in fideicommiffo v e l m aioratu poteji a lte ri do-
»art,dec.2 6 4 .n u .t
Sponf*
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
I
Index in D ecifion es A ntonij dc Gam m a.
Sponfe. d a n veftes ah ffionfo ante centraBum matrimontum
in dubio donan non cenfentur, decifione f t .numero \ . & i .
spurij fi-atres v e l naturales qui folum toniunguntur alijs fr a ­
tribus per Itneam paternam,an illis fuccedant, decifione 3 .
numero t .
Spurius quis dicatur,dec.\ 4 3 .nu .2
S p u riu s an fit,n a tu s ex foluta m u lie re & eonm gateJec.x 4 g .
numero t .
. . .
a
Spurius ad emphyteufim ecclefia regulariter eligi non poteft,
d e c .í4 p .n u .2 .& 3 .
ir
Spurij filij an fin t alendi feeundum dignitatem eorum v e l Jo ­
lum fecundum naturam ,dec.¡ 4 3 .nu.4
Spurtam filia m tenetur clericus dotare éx redditibus fu t beneficij,d e c.i4 l> .n u .f
Spurius natas in feru itu te, patri n(»fitceedit, decifione 10 / •
numero 1 .
j r
Spurij neque biello fortes neque fiabiles dicuntur, decifto.tCf.
numero z.
Spurio legatum maiork partk bonorum parentum pro altmentk reliBum excejjum arguit in prafiatione alimentorum,de
cifione
'
...
spurio alimenta decernenda fu n t , non fecundum dtgmtatem
fed fecundum naturam, dec.2 O I . nu .4
, r aSpurij v e l naturales,tur non poffint ad emphyteufin ecdefiafticam nom inari,dec.2o6 .n u .iS
spurij-filij,vidé in verbo F ilq ,& v e rb o Tratres.
Statutum debitorem iubens tncarceran intelligitur etiam de
h&rede debitoris lo qu i,dec. 3 í 9 .nu.2
Statutum requirens in altquo aB u auBoritatem v e l confiUu
tonfanguineorü intelligitur de viris & non de foemints 'con■ fan gu in eis,dec. 3 3 7 .n u .2
Statutum ve l lex prohibens v t exfiante filio nonfuccedat filta
intelligitur etiam f i nepos ex filio exfttterit, decifione 59.
numero S.
Statuliber quomodo & quando vendi pojfit,decifione 1 is .n u ­
mero I .
S td tu to diffionenti v t m a ritu s fu p e ru iu en s lu cretu r partem
dotts , a n locus f i t i n m atrim onio p u ta tiu o , decifione 2 2 0 .
num ero i .
Statutum concedens m arito, v t certam partem dotis lucretur
■ ñtxbre mortua fine liberis an locum habeat etiam in doúbus
ante ftatutum datis.dec.zC o.n u .4
Statutum excludens fxmtnasexfianttbus mafculis filijs , ex.
cludere etiam vid etu r lUas f i nepotes exftent, d e cifto .sif.
numero 4.
Stipulatio emphyteufis fa B a a patre fibi & filio aut filia nutti
filiorum ius irreuocabile trihuit dum pater v i u it , dec.26 o,
numere sStylus curia vim Iegis obtinet, dec.i 6 nu f
Stylus curia circa detrudendos in carcerem delinquentes qui
epiftolam fecurationís habent, differens eft in aceufatis per
'"q u ere la m , ab aceufatis pcrinquifitionem feu qu&ftionem d
iudice habitam,dec,3 og.nu. i
Subrogatum non fa p it naturam eius in cuius locum fubroga­
tur in his qua Sfieciaiiter in fubrogato dtSponuntur, decifio,
22Z n u .t3
Subftitutus canceüarij,honore ae prarogatiua vtitur in his qua
attinent ad iurifdiBio.cauffarum , non in illis in quibus can
cellartus honoratur reJpeBu fu a dignitatis officij, decifio,! .
numero 3 z.
Subftitutio fu b conditione f i fine liberis decefferit intelligi­
tur tam de foeminis quam de mafculis , decifione 3 3 7 .nu­
mero i t .
Subfliíutio fa B a T itio f i decefferit fine Uberis, an cenfeatur
fa B a etiam de liberls decedentibus fine illis, decifione 19 3 .
núm eros.
SubfiitutiofaB a filia cur exemplaris fit,licet de mentís captio
ne pater n ih il exprefferit,dec.3Ü 7. nu.3
SHbftitutio f i fine liberis decefferit,an deficiat ¡latim quod f i­
lius nafcitur etiam f i grauatus poftea cum filijs decedat,
dec.2 24.nu.2
Subftitutis duahus fororibus & altera earum mortua eius f i li a
cum matertera fu cced it in bonis in ft it u t i, decifione 3 6 7
Rumtro / .
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Subftitutio refertu r ad fcriptos haredes tantummodo mm a d
eos qui veniunt per m édium illorum, dec.3 6 ; inu.3
Subfiitutiones f a B a inftituto f i ille defcendentes non habueris
ceffant omnes eo ipfo quod inftim tus fiiios h abu it, decifione
3 5 4 .nu.s
SucceJJor 'maioratus non fu cc ed it in tilo iure hareditario fe d
p articu lari,d e c .\74 .n u l ü
Succeffio maioratus ex tin B is ómnibus d tefiatore vocatis , ¿ r
ómnibus confanguineis, an fifco v e l venienti ab inteftato no
confanguineo infiitutoris de fe ra tu r,dec. 1 9 3 .nu. l
Stscceffor maioratus,an poffit agere viuente poffeffore, v t decla
retur fe mortuo poffeffore,futurum fuccefforem effe.decifione
Z 0 2 nu.3
'
u 1
J
Suceeffor particularis non a g it de euiBione contra primum v e ditorem nifi poB denuntiationem fa B a m im m ediato v en dtto ri,d ec.2o g.n u .i
'
/i,
*
Suppluatio in qua petitu r reuifio proceffus, magis aquiparatur fupplicationi quam appellationi,decifione 1 1 o. nume­
ro 1 2 .
Supplicatio,v id e in verbo R euifio.
Su fpiciofalfitatis fcripturspotiffim am rationem efficit a d ah-'•foluendum eum contra quem pr& diBa fc rip tu ra offertur,de­
c i f .2 4 1 .r.u.i
Aheüionis verba generalia non folcnt mu tare legis diffiofitionem,dec.7 s .nu.3
Tabellio excommunicatus quando poffit conficere inftrum .validum, decif.tyy.n u .i
Tacitus confenfus domini fufficit in pignorando rem ahenam,
fecundum veram opinionem,dec.3 2 1 nu.z
Tempus d lege prsfinttum non obferuans dicitur non obferuaffe formam,diC.3 34.,nu.4
Tempus tricennale efficitrrm alicnabilem effe qus. alias alie­
nari prohibita,dec.3 4 4 .nu,i
Tempus quadriennij conccffum aduerfus tertium poffefforem ,
ancurrat d die celebrata venditionis vel ah alio, decifi.2 1.
numero 4.
Tempus quadraginta annorum inducit prsfumptioncm omnis
folemnitatts etiam extrinfecs, interueniffe s decifione 3 4 2 .
numero 2 .
Tempus decem dierum ad executionem factendamnon poteft
tn totum tolli ve l coarBari, dec.zrp.nu,i
Termino deeem dierum ad appellandum tranfaBo , non poteB
quis appellare etiam de confenfu partis fecus eft in tempore
profecutionis appellationis,dec. 38 9 , nu .i
Tertia bcnorum defunBi non eft deducenda ex dotibus &• quo
mcdoidintclligatur,dec.3 08.n u .t0
T ertia bonorum defunBi non efi deducenda ex dotibus, decifi.
yq.num .i
T
T e r t ia bonorum in dotem d a ta sftim a ri d eb e t fe c u n d u m tem ­
pus m ertis,d ec .i 0 3 .n u .i
T e r t iu s poffeffor pignorum conueniri potefi f i p rin cip a lis d e b i­
tor non eft fo lu e n d o , d e c .g g .n u .t . & 4 T e r t iu s poffeffor re i cred ito ri T it t j h y p o th e ca ts,licet fim p lic i.
te r a d r e m T it io tra d e n d a m condem netur poterit fo lu en do
debitu m ,pr& dtu m 'retin ere,d ec.3 2 9 . n u .s
T e fta to r qu i a rtic u la te lo q u i non poteft f e d refpondet a d in ter
rogationem a lic u iu s a n poffit v a lid u m tefia m en tu m tonde­
re ,d e e .46 .n u .4
T e fta to r qu i f a n s m entis eft /¿r a rtic u la te lo q u itu r h&redem
in ftitu ere poteSl ettam a d interrogationem a lic u iu s , d ec if,
4 6 .n u .s
T eftato r etiam b a lb u tie n t & m ortis cogitatio-ns tu rb a tu s po­
teft teftam entum fa c e r e , dum m odo d teftibus 'intelligatur ,
d ec. 46 .nu.C
Teflatoris fanttatem mentis allegans,probare eam t enetur,dec1f.9 S .n u .2
T eftatur v id e t u r f e conformare cum difhcfitione iu ris com m m
nis.dec., 7 3 - » u .i 2^
T e fta to r in d u b io v id e t u r f e conform are cum d ifpofitione iu rts
m u n icip a lis, de c.t 9 . n u .s .
It e m & cum d ifp o fitio n e iu ris com m unis, dec. 2 0 S .n u .2 6 '
T e fta to r an poffit rem v n a m m aioris v a lo tis :n te rtia m e li­
gere.
i
Index in D ecifiones A ntonij de Gam m a.
íereJeeifione2t4.numer)i2.
.
ne 2 y¿.num ero 3,
T eñ a to r decU rans voluntatem fm m coram teñtbm íubenf,<tie notartum a d fe vem re , non videtu r ex eo teftamentum
Teftamentum fieri poteft per dúos in eadem charta, fy alter
mortuo alter pro fu a parte illudreuocare poteft fy id e m a
num.3
.
. .
Teftator iurans teñ amentum non reuocare fireuocet non tnci.
dit inperturium,dec.zsS »u,3
Teftamentum etiam ture fañ u m inquo fufficiunt tres teftes
mafcuh & non foemina,dec.4 4 -nu,¡'
Teftamentum in quo laicus inñnuitur hares legatk pijs reliB is , non ideo dicitur faélum ad pías cauffas, decifione 46 .
indonattone Cauffa monis facla ¡e tia m fi iuramento corrí
borata fit,dec,2sít .nu.2
Teftamento reuocato an donationes in eofaBa valcant decir
3 S \.n u m 4
'
Teñamentum conditum inter liberos licet inaqualiter inftitu
tos,fiue fu erit manu propria kñatoris fcriptum, fiue figna­
tum,vahdum eft,dec.o ¡ .nu.t
■’
'
Teftandt aBus nimis folemnis eft ,f y ineo prafumitur ma­
gna antmi , & voluntatis deliberatio , decifione S s . nume'ro ¿ .
Teftamentum ad pius cauffas, f i nuÜum eñ ex defeBu volun­
tatis,n ih il ex eo pia cauffa con/equi potes!,decifione 4 6 .nu­
mero 3.
T efta m en tu m conditum etiam d e m andato teftatoris a b .v n o
fc rtp tu m ,fi ab alto tra n fc rib tm r neque fig n e tu r n om in cj
tra n fcrib en tis,n on v a le t,d e c .6 4 -n u . i
T e fla m e n tu m de iu re milUtm eft ft teftes negent fe prafentes
f u iffe qu an d o teftator illu d t r a d id it m anu propria notario,
d e c .g p .n u .i
v
T e fta m en tu m a fr a t r e fcriptum. tn fa u o rem fr a t r is a n in u a l id u m fit ,d e c .6 y .n u .z .
... m
T efta m en tu m rempore peñis conditum a n g>a le a t cum m inori
num ero te ftiu m q u a m de m re eom m uni re q u irit u r,decifione
S i.n u m .i
T efta m en tu m a d pias cauffas etia m n u tu tfy per verb a .en u n tia t iu a fie r i poteft & cum duobus te ftib u s, decifione S i .n u ­
mero 4 .
Teftam entum in eremo faB u m cum tribus teftibus v a l e t , de­
c if .S i .num .s
Teftandi facultas quomófie direBe ve l indireBe fib i aliquit
auferre poteft, dec.3 H .n u .7
Teñamentum ad pias caujfos valet fine rogatione tefiium de­
cifione d t .nu.3
‘
Item tn teftamento, nuncupatiuo,dec.gs.nu.3
T eftamento contraBus geri poteñ. eff an naturam vltim a vo­
luntatis affumat, dec. 1S3 .nu.3
Et quomodo probe tur,nu. ¡ 0
Teftes an rogati effe debeant ad validitatem teñamenti, dec.
2t O.num.2
Teftes deponentes de aflimatione pradif , v t concludant, ne­
ceffe eñ etus qualitates declarare, decifione 3 7 .nume­
ro 3.
Teñes deponentes fuper: laflone pretij , tenentur etiam non
interrogati rattonem d iB i fu i reddere,, decifitone3 7 , numero
Teñes femper funt reducendt ad concordiam, nifi euidens
& apparens fit ínter eos contrarietas, decifione 2 s o .n u -
Teftamentum primum folemne reuocatur per fecundum mi­
mero / ,
nus folemne fiffa B u m eft inter liberas , decifione 1 op. nu­
Teftes ad probationem teftamenti .fu fp eB i redduntur quan.
mero í.
do agitur de nuUitate tpftm teftamenti, decifioneggoytuTeftamentum fignatum per teftem nomine teftatoris validum
mero 2.
eft , quamuis teñts non declaret fe de mandato teftatoris td
Tefies fam iliares fu nt fam u l t inter quos connumerantur etid
feciffe,dec.i ¿S.ntt.í
mercenarij,dec.2gT.nu.2
Teft ame íum querelari poteft per fratrem teftatoris in quo fpu
Teftibus
duobus.affirmantibus incuffionem metus, maior efi f i ­
rius inflituitur,dec. \43.nu.t
des adhibenda quam centum deponentibus de fpontanea v t
Teftamentumfcribens anfibi ipfi legatum afcnbere poffit deluntate,dec .3 4 6 .nu.3
cif.i s / .n u .í.&
3
’
Teftes
deponentes de pretio alicuius rei videntur in dubio de­
Teftamentum vel vltim a difpofitio licet non perficiatur in to ponere
fecundum communem aflimationem, nonfecundum
tum . non ideo m ualidam r pars eius perfeBe difpofita, dec.
particularem effeBionem, quando in capitulo fuper quo interrogatur mentio fit de communi aftm atiene, decifione
Teñamento annuUato an videatur reuocata eleBio inillo fa2f}i nu.dfo
z
J
B a ,d c c .i7 1 .nu.3
Tefhs jubfer,bens teftamentum pro teftatore. ab eodem debet
T e fta m e n tu m m a tris quando rumpatur agnatione poflhumi
effe rogatus ad fubfcribendum, dec.43 .nu .i
dec. ¡ 7 3 .n u .s
' ’
icfitu m rogano tn teflamento nuncupatiuo requiritur iu rts
Teftamento reuocato non reuocatur aBio hareditatis in eo fa
commun,tyregto,dec.4 6 .nu .7
c rtu re j
B a ,d e c .t7 3.n u .4
l
Teñamentum primum quando inualidetur per vitimum a
Ittxs v e l opprobrium
ftatore conditum, dec. 2op.nu.2
Teñamentum fecundum non derogat primum quando habet
[ „ „ a u m - fM m ,claufulam fpec.ahcer derogatoriam m fi injecundo de ea ex T M d , p m „ , i d , f , „ „ „ /
■f>rejfamenttofiint^dec.zo(),nu.^
fuam non datur fides,dec.t 78 .nu.g
Teftamentum tempore pefits conditum quam
,
Teftis loqui intelligitur fecundum contenta in capitulo fupen
quo interrogatur,dec.20 s .nu.t
exigat ad eius vahditatem.dec 2 t o nu i
*atem
Teftibus deponentibus de fana mente hominis maior fides adhi
Teftamentaria difpofitio facihus permiltitur de -t:
quam per viam contraBus, dec. a ¡ nu 3
betur-quam hts qui deponunt de tnfania,decifione 30z.n u .
mero r ,
‘ *
Teftamenti pars an valid a fit, Py rei,qua nflamenti partes in
ii-blidentur rattone vocAtionis tilhellionis
3 b.mnorum,deiam mortuum teflan volentem inuenit
— e r e .
>
2 Z J . nuTeftamentum vxoris & m ariti anvalidum (it in
tm fu a manufeipfum haredem fi''lpfi‘ t .dectftonT IqZ nu mero 2,
Teftamentum m ariti & vxoris quamuis in eadem charta fa ­
Bum pro duobus teftamentis reputandum eñ ,dectf,one 2
numero 6.
^ » 3 *.
Teñamentum fecundum f i folemne eñ & de iure validum
tunc primum tollit, dec. 2 4 s.nu.t
’
Teftamenti fa B io quod publici >urisfit,quomodo intelligatur
dec.3S6.nu.t 0
’
Teftamento tranfcripto ab exemplari per eundem tabeUh
nem qui fcrip fer at origínale fides adhibenda eft, decifio-
i
""í£ ^ :r 2 fr ;r :r íf
Titulus contra legem habitus , „on introducit lenam f
‘y g t p n - m »
numero 3 .
,„ ,M . d ,„ I ..L Z Z t
.
..
fu t u r i
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
i
Index in D ecifiones Antonij deGainmá»
futuro iit tudieid deduBum competat per aBionem deprs,fen ti natam ,dec.í 4 4 -nu 4
Tradttiorei coniunBa perfona fa B a , tnteruenientecurfu to.
annorum prafúmete fa c it donationem , decifione 284 . nu­
mero i .
TranfiaBio fuper 're ecclefia impugnari non poteft fip e r Jfa tium 3 0.annorum recipiatur folutio canonis promtfja, dec,
4 9 .nu ,4
TranfaBionis lafio vltra dimidiam confideratur in dubio litis
eue»tu,dec t to .n u .is
TranfaBio fuper re IttigiofafaBa permittitur quando fit cum
eo qui centrouerfiam mouit, dec. /99.nu .4
Tranfmiffibile ad haredes quid facerepotefi teftator, d e c.tsS .
• numero 3
Tranfmiffio non datur in fideicommiffis particularibus , decif.
i s 8 nu .4
Tributa promittensfoluere non videtur fe obligare ad infoltta
& incogitata,dec.3 4 9 .n.p
‘T ribu ta noua exfoluere incumbit emptori nifi in lege tributumimponmte contrarium fit e x p r e f f u m , decifione 3 4 9 - nu­
mero 3
-Tributum nori eft omnis impofitio ad- tempus neceffttate occurrsnte ad conferuationem rei,dec .3 01 ,nu 3
T unetani inbeUo a n o f t r i s captt,capientium fu nt feru i effeBi,
dec.33i\ntt.2f‘ . '4' .( -■ ■
Tutor qui pecuniam pupillorum in vfus\ fuos conuertit an te­
neatur ad vfuras, dec.i i 0 nu.3 3
Tutor rem illius cuius okm tutor fu it emere potefl ture commu
ni inlpeBo,tmo,G- durante admituftratione tutela fi palam
f t bona fide,cum iudicis auBoritate emerit & valebit ven
dttio,dec .2 1 7 ,nu.s
Tutor admimftratiene depofita. an de iure regio rem ab eo
qui olim fub eim tu ie tii'f M i itnere poffif, decifione z t f .
numero z.
Alor afi'mationis moneta mutata per legem confiderabitur fecundum tempm folutionis facienda .decifione
3713.nu.3
.
VeBigaliumnoua impofitio P rin cip is non recognofcentis Ju periorem non dicitur cafus fo r tuitm .decifione 34 8 . nume-
V
vlnditionis pignoris fu b hafta cum paBo retro vendendi qua­
liter aflimatio fit facienda.dec.17 8 .nu.z
Venditio neceffaria eft qua fit fub hafta as alienum debitoris,
d ec.i78 .nu.t
V en d ition is cum paBo retro ven d e n d i quaUter aB m atiofit
fa c ie n d a , d ec . 17 8 .nu.9
Venditione fa B a fub hafta quando ceffet fraudis prafumptio,
d e c .17 8 .nu.s
Venditio cum paBo retro vendendi, vide in verbo PaBum re­
tro vendendi.
Venditor rem vendens liberam a tributo non folum tenetur ed
liberam tradere ab eo tributo quod fciebat tmpofitum effe,
fed & ab eo quod ignorabat,dec.3 4 9 .nu.s
Venditio non eft omnino perfeBa ante numerationem rerum
venditarum qua fub certo numero venduntur , d e c tfi.z il.
numero 3.
,
-l
Venditio cotlata in voluntatem alterius ex cotrahentibus etia
f i fit per verbum importans arbitrium boni v ir i, non valet,
dec.222.nu C
■ rtJVenditor ab emptore nominatm tn defenfionem rei fibi vendi­
ta an eam fufcipere teneatur coram iudice domtctlij empto­
ris n o n obftante aliquo priuilegio,dec.33 z.nu.t
' _
'
Venditio fub hafta fa B a pignoris oblati magm valoris per tpfum debitorem , e tia m fi fiat ob exiguum debitum non ideo
re tra B a b itu r,d e c . 4 o . n u .s .a 'n u .8
pluribus mancipi/stn vno contraBu quando dicantur plures venditiones ad folutionem gabeUa.dec.349 •» « 7
Venditor poteft rem venditam incontinenti in eodem contraBu
conducere,dec.39.nu.i
,
,
,
Yenetorumprudentta.in nobiles f t populares,dec.28 z.nu.3 .in
fin ej .
Je n ta a marito conc'effa vxori de adulterio , illi non prcdeB ad
altorum criminum impofttorum liberationem, decifio.273.
v e n d it is
'
numero z,
. ,
. Venia a marito vxori adultera conceffa fu b conditione exilij
quando adm ittidebeat,dec.368 .nu i
Verba enuntiatiua de futuro, quando indu cant d’f iofitionem,
dec.z 8 7 .nu .3
Verbum relinque proprium eft vltim arum voluntatum ft t n ftitutionem, dec.3 i!) .nu.3
Verba tefiamenti f i cafum fuper quo contenditur non compre-.
hendunt nec illum diSfofiitum ampleBentut, decifione 2 24 ,
num 3
,
Verba haredibus & fuccefforibus, intelligi debent prirnum de
filijs,dec.i74.nu.S
■;
Verba principis etiam narratma probant quando fuper iUis gra
tta f undatur,dec.4 7 .iiu.t
Verborum abundantia non debet operari vltra intentionem,
contrahentium quomodo mtelligatur , decifione 38. nume­
ro 2.
Verbum quilibet altus , ampliat dtSfofitionem v t comprehen­
dat cafus dtfftmiles, dec.28 .nu.i
Verbum materna lingua prolMum,que ihe bem uter,mn libe­
ram voluntatem ,fedregulatam arbitrio boni v iti demon,ft r a t ,d it .18 s.n u .i
Verbum refiduum efficit infiitutionem, decifione 378. nume.
roi.
...
Verofiimilia in vltimisvoluntatibus habentmpro expreffis.,dec tf2 2 4 .n u .14
t
Vejles lug'ibres an. fam ulis praftari debeant ex tertia defunBi
v e l ex communiaceruobonorum,dec.3 oS .nu.s
Veftes quotidiano vfui deferuiemes donata a viro vxori nc»,
repetuntur foluto matrimonio.dec./ 08.nu. j 3
Vcftes pretiofa ab jponfo jpimfa miffa ante contraBum, matri; rnopq.an cenfeanfur d m a u muiieri.dec.1 2 3 . nu.t
Veflfs f erica licet in teBocoriuitino mulieris accufata reperiatur non ejfictt probationem ad condemnationempcena,decif.
1 7 2.num.i
V ir f t vxor,quo ad feparationem ihori f t amiffionem dotis ad
pariaiudicantur,dec.2 } 4 .nu.t
V ir f t non fcemina inftituens maioratum indubio mafculos.
pradtlexiffevidetur ,dec.3 37 ,nu,7
Vir (y vxor fim ul in eadem charta teftamentum facere pof­
fu n t,m quofe inuicem inftituant,ntc dicetur captatorium,
dec.24 s .nu.2
vitiu m litigij oppo d non poteft poSl peremptam inSiantiam
litis mota qua tale vitium induxerat . decifione 199. nu­
mero s .
Vocatis pluribus per nomen coUeBiuum ad rem qua ad vnum.
peruenire debet, vnufquifque cenfetur vocatus ordine affe.
¿iioJíts^dec.!
Voluntas teftatoris , tunc atten ditur quando de illa d ijf ofitiue conftat,dec.z7. nu.3
'
Voluntatis dubia defunBi declaratio.a» tranfeat ad harediem,
dec.¡ 7 .nu.3
Item ,dec.18 .num.i
Voluntas tejlatoris colligitur etiam, ex teftamento nullo, decif.
3 2 7 nu.2
Voluntatis folius conieBura quando inducat fideicommiffum,
dec.27 .nu.6
Voluntas teftatoris vel contrahentium multum operatur in coi
lattonihus,dec.i647lu.2
VoluniM teftatoris v e l contrahentium qua fu erit in negotio
perillos gefto multis modis declaratur .decifione 206 .n u ­
mero 10 .
V otantium numerus maior .etiam mniorum in fenatu noftro
confideratur, f t quaJit huius negoiij ratio explicatur,dec./ .
numero 2.
Vfura omni iure prohibita eil f t affirmans non effe peccatum
hareticuseft ftec.i i 0.nu.i.tft 2
VfufiuBuartm etiam ommum bonorum.non tenetur ad onera
hareditaria, f t eft commu.optn.dec. 19s.nu,2
V/iffiuBuanus nominauit in tudicio auBorem proprietarium
f i aBto contra ipfum vfufruBuarium intentata aliquo mo­
do tus proprietatis t angat,dec. 26 s nu. i
VjuffruBuiin dotem datus hcet perfonalitatem refpkiat il­
lius m cuiHs perfona conjlituitur, attamen m dotem datur .
^ j f ' “ ‘f " “’'‘ rimonio reftituitur fecundum formam l.v fiifruB u .ff.fol .matr. dec.3 1 4 .nu.8
'
'
■
V fu f-
>I!
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
r
índex in Decifiones A ntonij de Gam ma.
VfM pruBm non poteñ etnjiitui in re emphyteutica fine domi,
ni confenfu,dec.2pp.nu.i
Vfuefi-uBm commodiiat pr&dij emphyteutici, in altum tran f.
fe rri poteft abjque domint d ireB i confenfu, decifione 29 9 .
numero 2
T titii dominm , an pojfit alium v tilem dominum conShtuere,
dec 2 4 4 .ntt.9
Vxor bares m a n ti an pojfit petere renouationem emphyteufis
ecclefiaftica.dec.s 26 nu 6
vxor fir maritm in quibm non cenfeatur per/ona extrañes, a
fa m ili* defunBi, dec.326.nu.y
Vxor
vtrum vigoremtnoru
vigore minoris statu
statis ven
ven
cor minor
munj, vtgtnti
í/tn.!';, annorum, virum
^ ‘Z 7 r 7 ,
numero I ,
refundere poffit, d ecifio .27 ;,
men per probationem veram contrarium probaripotefi, dec,
2 3 S nu,3
vxor lieet per hsredem mariti non poffit actufari de adulterio.
potefi tam en c m th t e r , a d u lte rij culpam obijcere ad am iffio-
nem bo»orum,dec 234JIU.2
yxo
marum fim
jrmai
uenuentes prsfumuntur
prsjumuntur prepre,
torr vj
fi" mantus
ul ¡r-narurn
p^sdtum vendentes
ttum squahter f i communiter percepiffe, decifione 2 2 7 .nu­
mero y.
yxorputatiua medietatem bonorum mariti habere debet, td
acquifitorum conftante matrimonio quam eorum qus ma­
ritus habebat\tempore contraBi matrimonij, decifione 2 07
m m ero t
Vxor ptitatiíís^
bona fid e matrimonium
Xtt, efficitur focta tn bonis mariti , ficut í¡
dec.jo/ nu.i
Vxormfimul cum marito teftamentum facere poteíh
tpfa reuocare potefi,poft mortem rhariti deciTiJn
m ero !.
’
t
^^ntra,,
offet ^
‘ ‘t S«"S.nu,
y .n u .
Vxorem de adulterio ntdms accufare toteU ,
tm iure regio,dec.1 4 2 .nu.t
’' I ’*‘*m m arL
V xor fideiubens infimul cum m ariio, an tro
pojfit Volteiano.dec. 13 1.U U .1 .& 2
tte fu a iitttuari
Vxor
r - , L .
t. j - ■
pojfeffionem bonorJm m a r i t i . d J J l Z n u 'J "
■. , ,
/-
"‘ >” >f»etin
petui in diuerfas proutncias,dec.6y.nu /
Vxori fuperuiuentt permittitur habere p om onem
t
a u a r u nmaritui
i-n lJJ.J'
regiam omnium bonorum quorum
nem habuit, dec.4.nu.t
poffeffio-
V xor an t e n e a t u r i J Z i L , ■
. .
T J
tandis,dec. 3 6 i.n u .2 f i J "
•
1
tx foluere quod marittu
........
” *»trimonij fuflen.
” **tnm onijfuften.
FiuisindicisinDecifionesAntonij deGammi.
a
i
t
«'
li
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
i
I
V*
C
O
P I A
.
í Ecceüentifs. Si^, C ap delT Scceüentifs. Conf. dt X,
G Linfrafcritti
hauutafede dalli Sig. Reformatori del Jiudio di Padoaper relatione deüi doi a do deputati cioe del Reuerendo *Tadre In^uifitor, (ffa del Circ.Secretario del Senato
Cío. Maraueglia congiuramentoy che nel lihro intitolato Decifonum Supremi Senam Regni LujitanU di T>, Antonio
Gamma nonfi troua cofa contra le leggiy(sfa é degno di Hampa
conceekno licemia^chepojjiejfer Hampato in p e ñ a Citta.
Dat.die i . M artij l éi G.
D. Mare' Ant.Valarefco.-\
V.Tiicolo Bon.
^ C a p deü'icceüentif. Conf di X.
D .l> m a r d Q M o z s n ig o .
j
íBujirifs. Confilij X. Secr.
Leonardtís Ottohonus,
\
t C i o . a d i y .M a r t c ii,
Jn lihro a carte 3 8 .tergo.
toanoBaptifta 'Sreatto c§c^
Gm.^laJ}k
i
l
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
i;
i
4
-
: ‘ i'/'f'.-'.l
YV v ’A .
•, •
- ,’f
AÍ-
.■:
/ .- 'V fo k .v ! * k n n n k . - ■ '■ '- V '
.
n
' Z t- ■■
■:
‘
rf;",
: f .
■'. {
■/
-.v:'* ■■>•■■ ''V - ' ‘ V
' i . ' F ' . : ■' '
.:?iu i
' ■ ’:
. , , N'
■' '• • ? ■ '•
!' ' •
'.''3
. r DF
;é W ';v \Y - '^ ,- A 3f o V ; ? í ^ G / r f
ú ' j k k A - f v . J i ’í I s n . O l A l
H-; ■ ■ ■. >■i
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
d e c i s i o n e s
REMI sEN A T V s
s V p
r
D
e
g
L
i
v
e
l
e
b
e
L
De procedentia magiftratuum vtriui!
que Senatus habenda, ac de pr?fc~
á ip r?to rio dignitate,fuorum pr?dcccftbrumquc nobilitate.
S
a
3
4
6
7
S
9
10
J.j
i
t
a
n
i
a b
,
r
r
i
m
o
.
E I V S D E M S A C R ^ A V D IE N T I.E REGIO SE N A T O R E .
Olim cum doóliílimis Colllcgis decret* j & nunc m lucem e d it * .
D E C I S I O
I
s
Authore
A N T O N I O D E G A M M A * I- C*
c
ET
n
V
M
M
A
R
J
A .
Dignitas in fedendo >loquendo >& fubfcribendo,con­
fideratur refieñ u ttmgoris ¡ro m o tm is ad digni­
tatem .
Maior numerus votantium^ etiam iunieruman Sena­
tu noiiro conflderatury & q u jtfiit huius negotij m h
explicatur-.
TtoteflatioOratoris Regis Thilippi apudConcilium
Tridentinum, fuper prarogatiua [edendiOrdo fedentium in Concilio generali.
Honor antiquioribus debetur in ¡edendo Ftlius Quinti Fabij M axim i cum confuí e[feti& in fu b
im io ri loco federet y iuffit patrem ad fe vementem
equo defcendere.
Rom a in proceffione publica, in qua Summus "Ponti­
fe x incedit, quis f i t ordo in ¡edendo inter monachos:
& qui proximior a loca Pontifici maximo occupant,
praeuntibus anteferuntur Secu larium officiorum illud dignius re putatur, quod
inloco proximiori reliquijs v e l imaginibus fa n d o ­
rum in proceffionibus cxifiity & qualis fit ordo in his
obferuandus.
Prarogatiua honoris officiorum & pracedentia tur­
ba ri non debentOfficium p ra f e d i pratorio primum locum inter cete­
ra obtinet, crq u ts fit ordo procedendi iu officijs Se­
natus
Confuetudine introdudum eñyU t Senator antiquior
tanporeyvel dignitate, non prim us, fed vltim us fit
in proferendo votum fuum y & qua fit ratio huius
tonfuetudinis -
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
l i Sententia iUa praualetycu i vltim us fenator votum
fuum accommodauerit I J Confuetudine introducitur-,vt in nonnullis capitulis
antiquior prius quam iunior votum dicat, & qua­
liter fn conftderanda antiquitas in hac m ateria,
nume, 14.
1 4 Senator alijs anteponendus efiyfiprius dignitatem offi­
cij adeptus fu it .
I J Ecclefiaftica dignitatesy eodem ordine praferuntur in­
ter fe .ficut & feculares16 P rafeduspratorio y qua rationeemnibus in dignitate ¿
conftitutis pra fertu r,& quid in regno Francia17 P ra fe d u s pratorio olim apud Romanos fecundas p o ñ
Ceefarem partes geSlabat.
18 P ra fe d u s pratorio, qui iuftitia redor apud Lufita­
nos dicitur y nonJolum in Senatu, fed in toto regno ,
pratminentiayprarogatiuisy ac iure fuo v t i d e b e t,
19' Qualitates a lege regia requifiitayin prafedo pratorio
expltcantura o A d elan tad o d elaco rte,iip K d Hifpanos quis dica­
tu r.
2 1 "Robilitas maior quo e ñ antiquior-22 Locus in quo fid ere debet prafedu s pratorio in exam i­
ne promouédi ad fenatoriam dignitatemyquis fit & is'
praferendus e ñ omntb magiñratibus regni-.
a J R ex v e l Princeps falutatus ab iUuftribus, v e l a prafe­
d o pratorio aliquantulum afiurgere folet 24 Sedens coram Rege capite coopertus, honorabilior eft
ceteris magnatibus 25 Cancellarius fecundum locum poñ prafedum prato- 2
rio obtinetyfi modo non adfint Cancellarius maximus
^ fenatores regij palatij.
26 SenatOTyqui cauff arum grauaminum expeditor e ñ ¡ i
vices cancellari] geretyunfit praferédus alijs antiquio
f ibus in dignitate.
"■
47 A n tiqu ior de coUegio vocare debet collegas ad cot^rt %
gationem 28 Senator qui officium aliquod non habet,Ú" vices gerit
expeditorts grauaminum, an ftt praferendus alijs an­
tiquioribus cxtrauagautibus A h '
,
D
19
3®
A n to n ij de G am m aInrifconr. Hifpani
A r c h id k c o n u s r á tm e a d m in iñ jA tm tí^ ^ ^ ^
tor arcbifres^rero,(iHi licet
attinent
diaconum cillo tamen inferior e ñ m hisijuce attinent
£ Z S S e% Z m a io risfH b ñ itu tu sin ^
tando, maioribus ordme y tem io rev el dí¿nita.e, non.
4 r m d m i i t &„ prieroiatiua regulantur ex iiy lo ac co gZ flitu tu s cMcellariiyhonore ac ftrdrogatiua vtetur
'in hisyciuie attinent ad imifdifltonem cauffarim -s non
in iñisfin quibus cantellariuS honorafur re jfe c tu ju x
. ..
'íE u ;
•
naIcs,p.uriardr;E,ai-chi(;[>j(copj,cpiteppi,abbates,
ac gcncralcs al-diiinm,nios Ih rucos locos haberet^
prout p t iq iiit u s confiK'tiim c r a c , vcdeclarac AU
b ef.in rubric.ff.de ftat.liom .qui eos admittic fccuu
dum ordi nem prom otionis in tcm po re,perl. i . g .
de confuí.?/ i. I .C .de prxpq.facr.G iibiG .& fa d t t?x'.
in c .cp irco p o ru m ,7 4 .d .& in c .fin .a j.d .& c .e p ifc o p u s.ib .d .q iio s citat C a ila ii.in ca ta lo g .g lo rix tU u a
d i,7 .p . poil princ.
H o n o r enim f antiquioribus debetur in fedehdo,fecundum Bal.in l.q u o ties,C .vb i fena*, vcl clar.
íEc'inde d icitu r magiftratum federe d c b ere jn Ibco
fu b ífm io ti,c a p .e p ifc o p n s ,9 5 .d .E til!u d m em oria
6 « o n e x c id e n d u m je fe ttG .u r^ .d c tfilio ^ ^
S i íe Jé im c t D m c Á s F ly s b o n t c .
A n tiqu io r ordojnonachgrum ce.teris.ant4fertui-. •
»
?4
Cancellarius curix ciuilium c a u ffa r u m f antiquior r e fpe£iutem pofts pvomdtmtSicancelLiirio fm d tu s jup-'
plicationis,an ftt prxferendus .
„
^
Dignior e il canonicus
caihedrdisycanonicoal-.
tenus ecclefix collegtat;, quamuis v te r q ; in redditi­
bus xqualisfit.
.
^ 7 Cancellarius curix fenatus V ly s b o n e n fia n prp fera­
tur expeditori grauaminum jcnatus fuppiicationis y
lUi.tempope fu x promotionis antiqmor (ft cancel­
flario . s
Á
r i.
la
I N congregation e d o cliilim o ru ra viro ru m , qui
ad rem publicam gubernandam ,tam ,jn gelibus
fecularibus,qu ara ccéleíiafticis cón ííen iu n r; Hi m a
X iorem p rxro gatiu am f.h a b e n t in f ^ f c r ib e n d o , fe ,
d e n d o ,in ce d e n d o ,& lóqiicndo,qui digriiores funt
ratione tem poris p ro m o tio n is ad o fficiu m ,au t d i­
gn itatis ad ep tio n em , v t habetur in ca. c o n c ilia. §.
hinc,in fin. i/ .d .v b i M ediolanenfis ep ifcopu s fubfcripfit concilium , prinfquam epifcopus R a u e n a t.
quia p rxrogatiu am m aiorem fedis h ab eb a t,id eo q ;
prius refponderedebuit,not.in c.bene q u id e m .fij.
d .cu m g lo f.in v e rb o , M ed io lan en .trad it R o in a n .
in l.fi vero,§.d e v ir.fa l.5 3 .ff.fo l.m a r.& T ira q u e l.in
tra6t.de prim ogen.q.6.adeo quod Sum m us P o n ti­
fe x in cáp. I. dc renunt. d icat plus valere vm b ram
fenis,quam fapientiam iu u e n is.
X
Ac vero in fenatu n oftro f t a t u r f m aio ri num e- '
ro v o to ru m ,etia m iu n io n im fenacorum ; nulla d i­
gn itatis, au tp rio rita tis tem poris habita con fidera
tion e,licet text.in c .i.d e his q u x fiunt a m aiori p ar
té ca.d icat illud obferuandum eíTe,nó folum quod
a m aiori, fed & quod a faniori parte capituli ftatu­
tum fiieric. Illud tam sn vfa & ftylo fu it com probatum ,ut licibus im poneretur fin is ,& v t d ifc o rd ix
in ter fenatores fed aren tu r.C on ftitu k u r etiam ( vt
d ixi ) p rxrogatiu a hon oris in fedendo : imO & i n
quibufcunque aliis a6tibus,in quibus p rx c e d e n tix
locoru m ratio haberi fo le t .
A
‘
D ecreu it nam que factura oecumenicum C o n cil.
T tid en tin u m ,iit loco olim aflignato oratoribus ec
clefiafticis & fecu larib u s, nullum p reiu d iciu m in farretu r,fed om n ia regu m ,rerum pub.ináperatoris.
ac principum iura & p rxro gatiiias illcfa s,& in eo ­
dem ftatu perm an ere, proiu ante concilium repcriebancur.quod forfan conftitutum fuic occafion.e
3 fu m p ta t ex proteftatione fa d a in d. co n cilio per
oratorem cath olici regis,Philippi , 0 . C laiidiii F fz
de Q uignoncs com item de Lu n a,qu i Jocum fibi fign atum poft oratorem regis G a llix ,iu r i, dign itati
a tq ; m aicftati fui p rin cip is, pofterifque fuisd ectinientdra non allaturum p roteftatu seft4
O rdo autem t fedentium dignitatum in con ci­
lio T rid en tin o is e r a t , vc legati Sum m i Pon tificis
loan n es C ardinalis M o r o n .& L u d o u icu sC ard in a
Jis S im on eta, priori federenc lo c o , ¿cc e te ric a rd i-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
b q M a x ,m i,qu. cum confuí effet m loco fnblum brrfedens iuiiitpatrcnrecquo d e fcen d q rc: inftituerant namque antiqui R o m a n i nem ificm equo infe
dentem ad confuleitfvcnire,fed h otiorisgratia,an
teqiiam confoli appropinqiiaifet,defcendere, pro­
ut refert Valerfus lylarim . in titu. de inftitu. an ti­
quis. Fabius itaque cum iiibcreciira filio equo dcfcendere , dixit illud celebre d id u m : N o lu i ante
jaftiim tu u m d efcen d ere, non ut imperium tuum
contem ncrem ,fcd vc exp erirer an fcircs confulem
agers-' •
_,
f
.
•,
A
Incedendo ctiam dixi prerogatiuam honoris ha
beadam eiTe: quia vid fn o n femel f R o m x in procelfionc publica,m qua Summus Pontifex incedebatjUt m onachi,qui loca Sum m o Pontificij proxi­
m iora o ccu p ab an t, cetCris prxcu n tibu s'an teferri *
cen feten tu r. Prim um cnini locum obtinebat mo­
nachi fanÓti S a lu a to ris, fecundum canonici regu­
lares de pace,ternum ikonachi f i n d i P a u !i, quar­
tum q ai vocantur f i n d i , quintum fanóti Perri in
vin cula,fextuin fan d i Alexij.k-prim um fan d i Dom inicF, cdauU m S e r u ij: deinde p rxib an t mona­
chi fan di,G lcm en tis , poftea C a rm e lira n i, deinde
fa n d i Atigiiffini o b fen ian tes, poftea fa n d i A uguftini, faniftx M a rix de P o p u lo , obferuantes fa n d i
F ra n c ifc i. Item fanóH F ran cifcid eclau ftra, capuchini F ran c ifca n iifm d i Stephani rotu n di,T rin ita
tis,fan6ti Enofri,capiichini lefiiati.E t ex confuetu
dine antiqua hunc ordinem incedendi v id i, & ab
antiqtioin próecílionibús obferuatum fuifle acce­
pi a Viris fide dignis',.
E x quo m irari non dc f i n a m, cu ria m non fit fop itacó tro u érfiaín hocárchicpifcopatu V lylfip p o uenfi , circa prxcedeBtiam inter ipfos m onachos
haben dam , tam in proceffionibus p u b licis, quara
in tumulandts d efu n d o ru m corporibus, vr fuadet
concilium Tricfentinum feifio n e2 5 ; c. 13 . D ebue­
rat enim archiepifcopus a capite ad m em bra p rx d i
d a m confuetudinem d e riu a re,& om ni appellatio
nc rem ota cam controuerfiam com ponere, ut ftatu itu rin d.c. i j . S im ilite r, & t in fecularib usoffic ijs,& plebeis co!legi;s,is etiam ordo R o m x obfer
nacur,ucilliid dignius fir,& c e c e risp rx fe re n d u m ,
quod in loco proxim iori reliq uijs vel im aginibus
fan d o ru m éxiftitán publicis proceffionibus , pro­
ut fcnptum repericurin lapide ad oftium C ap ito h j , quod hictran fcribere placuit, ut antiquitatis
h oc laudandum non ignoretur; Trium pha is gen­
tium pompa A ug.G. honori reddi folira, ad deuocum C h riftian x religionis cultum re d a d a ,Dei ge­
m m eis virginis fé fto d ié ; dum C h rifti faluatoris noftri mirabile fiinulacrum cx Lateran o , in exquilias ad M a r ix marris m aiorem xd em quotannis iu
genti plaufii folem nique proceftionedefertur.
Pro fenatus m agiftraciu im q u e,& totius equcitris ordinis dignitate populique & plebis o b feruantiaineiie vlla poft hac i n ter plebis collegia con
tetiofiatjdecretii eft,ut hoc ftatu to ordine vniueefiscum
D eciíioncs L u íita n ix »D ccif. I ,
fi cü fuis faculis flá m ifq jN lu m in a n b u s facra im a
ffincm , qua iter fec cric, Com itentur,ea ra n o n e.v t
Y i proxim iores fim ulacro ím r, d.gm ores habeati
?ur,aquarij iter ai.fpicentur,poft ío rn a ca n y m o lcE a r 1 ;,m ¿ l io n e s Hgnari),m ul.ones vin^.fficaupo
nes, falfam en tarij, candelarij ex feuo, p ifc a t o it s ,
p ifc a r ij,v e n a to r ¿ o lito re fq u e , p.ftorcs,fo rn an jL e pe parij,figuli,ftabu larij,ergaft«li l.g o o ru m ,
m e rc im L ia n j,fo la ri),c o ria n j,to n fo re s,c a ¡c ^
rani,futores,fartorefque fa b ri lig n a n i, f a b n ^
r ii, aurifices,au tom atarij, numulari),Iamfic s,fullo n efq u e,m ercatores pannorum ,agricultores boa
N e c me latet, f quod in con gregation ibu s non­
nullorum capitulorum con trariu m obferuetur
prxfertim in capitulo fratrum ordinis fanóli lo a n
nis H ie ro fb ly m ita n i. E t eft aduertendum in hac
m ateria an tiquiorem d ic i, non ration e x ta tis, aut
d o ó lo ra tiisg ra d u s , fed prom otionis ad officium
fenatoris.per tex.in c .i.d e m a io .& o b e d i.Q u o d ta
m cn in telligerem inrer pares o rd in e.N am fi pofle
rius in fenatu quis a d m itta tu r, & prius ad ordine
expeditorum grauam inum admillus fuerit, p rx fe ­
rendus eft alijs antiquioribus tem pore,per text.in
c a .ftim im u s,d e m a io . & o b e .& in l .i . ff.d e a lb .in fccib. ibi prout quifque in ordinem v e n i t . Er hoc
r ij, thalam us R o m a n i fifci.Si quis ergo fecus fece­
rit 2 5 . aureorum prona m uldetur.
iu re vtiraur in prxdiólis prxced en tijs fnbfcribend i,fed en d i,in ced en d i,& lo q u en d i & qui nullo fpe
Sum m a itaque cum rarione confuetudo hums
ciali o ffic io , fu n g itu r, & qui prior e% tép o re,alijs
integerrim i fenatus introduxit,& mre cautum eft,
-iiifdem ordinis p r x fe r tu r .
S vt t p rxrogatiu a h onoris & officiorum pr?ceden.4 .C vero inter eos, qui officium in fenatu h a b é t,
tix non turbentur, vr notatur in l.^ if q m s , m fin.
cum gl.C .d e p o ftu l.N 1., .G .d eco n fu l.h b iy z .& m 1 4 1 ille prxferen du s eft, qui prius dignitatem officij
adeptus e ft, confiderato ordine & gradu o fficio­
l.fin. C .d e tyron . Id eo officia fenatorum fuo ordi­
rum fupra relatoru m . E t huius rei fundam entum
ne & p rx c e d e n tiis confiderantur.
principale
confiftit in decifione V lp ia n i, in d. 1. i .
JO N a m prim um locum obtinet t pffic'^í™
ff.de alb.infcrib.ciiius verba funt:D ecuriones in ai
d i p r x t o r ii, qnem nos redorem iu ftin x appellab o Ita fcriptos effe opo rtet, vt lege m unicipali p t x
m usjpoft cum C an cellarii officiumjdeinde reptem
eip itu r: fed fi lex ceffat, tiinc dignitates cn int fp eexpeditorum cauifarum grauam inum . Ptxcorum
ó la n d x .v t fcrib an tur eo ordine,quo q u ifq; eorum
curiáüunnquorum duocaufas crim inales,alii duo
m axim o hon ore in m unicipio fuñólas eft.vt p u t a ,
ciuiles exp ed iu n t; duorum iudicum caulTaium ad
qui duum uiratum geffcrút, fi hic h on or p rx c e lla t,
regium patrim onium attinentium :A uditorum cn
& inter duum uiralesantiquiffiinus quifque p rio r
m inalium cauftarum ,qui per appellatione cognois deinde hi qui eorum fecundo poft duum uiratii
fc u n t. Sunt & alii duo fenatores aduocati bonam
h on ore in república fiinóli funt poft eos qui ter­
r e g ix c o r o n x , & patrim onii fifc i, alius qui offi­
tio , & deinceps : m o x is qui nullo honore fu n d i
cium prom otoris iu ftitix exercet,alm s qui cauifa­
rum iudicii can cellarix cognitionem h a b e t . Alius
fu n t,p ro u tq u ifq u e e o ru m in o rd in e m v e n it. In
qui bonorum fifco delatorum propter h xrericam
fententijs quoque dicendis idem ordo fcruandus
prauitatcm caulfas d e c id it. Sunt N alii duodecim
eft,quem in a lb o fcrib en d o d ixiin u s.Q lam obrem
fenatores, quos vulgus extraiiagantcs nom inat; &
inter fenatores fuprem a officia in fenatu h a b e re s,
inter hos omnes eriam ordo & prioritatis p rxro quales funt grau am in u m , illi alijs etiam antiquio­
gatiua confideranda erat in loquendo circa deci­
ribus tem pore p rxferen d i funt,qui prius ad digni­
fiones caulTarum , nifi confuetudo in contrarium
tatem officij prom oti fu n r.
prxualuiflet.
I / Sim ile eft t quod dicitur in ecclefiaftids d ig n i­
Í I Illa enim h a b e t, vt t fenator antiquior tempo­
tatibus capituli ecclefix C ath ed ra lis. nam D ecare vel dignitate,non prim us, fed vltim us fit in p ro ­
nuSjC antor, A rch ipresb yccr, A rchidiaconus p rx ­
latione ibi v o t i. E t ita in fenatu N eapolitano obfertur canonico,etiam aririquiori propter dign ita­
feru.atur,vt teftatur A fflid .d e c ifii.e x N ic o l.d e L i
tem o fficii,licet fit pofterior ordine vel prom otiora fuper E xo d .g ap .zj .fuper illis verbis,nec iudicio
nc,ex n o t.in cap .p iacu it.id .d . & per A rchid. in ca.
plurim orum acqu ieices,vta v c ro d eu ie s,d ice n re,
quoniam ea. d. H is confideratis dubit.in fo le t, an
qu odfapien tesfen iorescen fu eriint vota indican­
fenatores grauam inum ,qui fupremam dignitatem
tium incipere debete ab illis , qui minoris a u d o rihabent, fed officium & iurifdidion em in aólu rion
tatis fu n t,& vltim o a m aioribus.
exercent, nec vnquam exercuerunt, fint alijs fena­
Huius confuetudinis ratio efte v id e tu r, ne m i­
toribus ciiiuflibet gradus & ordinis antiquioribus
nores form ident declinare a fententia m a io ru m ,
tem pore prxferen di? hi in iure nuncupantur h o ­
quod facile eife poterat, fi m aiores prim o d ic e r e t.
n o ra rii, qui tantum m odo habent nom en officii
E tita obieruare dicit T h eologos m vniuerfitate
& dignitatis, vt p e rC a fa . 6. p. confid. 5. N fecun­
P a rifie n fi, incipiendo ab illis qui m inores funt in
dum i!!u m ,p rxd icli funt prxferendi his, qui exer­
m agifterio.
cent in feriora officia & dignitates inferiores ha­
Secunda ratio etiam v id etu r, quia in hoc inrebent.
geiTim o fenatu vltim u s, qui votum e d ic it, fiue in
In hac officialium fenatus t prxcedentia,om ni­
caufis expediendis per tres fenatores,fiueper quin
bus anteferendus cft Praffeólus P ix t o r io , ea ra­
que aut feptem , aut nouem , .aut vndecim ,a u t tretione , quod im m ediate poft regem noftrum inuidccim jfem pcr is vltiino loco vocansjm aiorem nuótifiimum fedear in fenatu, & quidem ad eius dex­
m etum votorum c o n fic it: quo confiderato caniib
teram . D e iure enim eft, vt qui ad dexteram fupe­
expediatur,& vt fxpe contingit inter parem nume
rioris fedet m.agis ab eo h on orari cenfeatur,quam
JZ ru m votantium i l l a f fententia p rx u a le t, cui vlti­
qui ad fini liram ,ex texc.cum glof.in l.dccerm m us,
mus fenator votum fuum accom m od au erit. C u r »
C .d e facrofanól.eccl.vbi n o t.B a ld .n o ta .j.N nota­
igitur obfecro vltim am manum im ponet iunior
tur in cap.quam p e ric u lo fu m y .q .i. Et quanquam
confum m ation ioperis , & forfan m axim i ponde­
fint qui referant in regno Francitc C ancellarium
ris? qui quam uisdoclus fit,non tamen credendum
m axim um p rx ferri alijs om nibus officialibus recft eum cetera habiturum ad recle iudicandü,qua:
gn i,q u ia prim us poft lege fedeat, vt refert Luc. de
in_fenacoribus antiquioribus & praólicis, ac expePen.in l.d u o s,C .d e fufcép. p rxp . N arc.li. 10. tame
rietija m agiftra confum m atis reperiri fo le t : cur &
in h o c regno, tam ratione iiip rad icla, quam confivotu illud , per quod m aior pars vorotu efficitur
dcracione habita ab ordine ffiripturx legum hiiius
*£ fententia d iila ta r , non erit iudicis antiquioris *
regn i, contrarium om nino dicendum elt: m axim e
°
A z
quod
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
IJ
D . A ntonij de Gam m a lu riico n . H ifpani
jv q u o d f o l i t n apud R o m a tjo s P r x fe d u s P r x t m io
p m rx n u m eran tis officia iu f t it ix jfa t is conftatip
fum c?tcris o m n ibu s prxferendtim elfe : k x eniin
fecundas poft C x fa re ra parces geftabat¿ vt auifin prim o lo co eum c o llo c a u ic , vt p ro b atu r in d. 1.
niat Feneft. de magiftra. R o m a n . cap.az. N ec pu­
tet aliquis prout inaduertentet dubitare vidi,an ipi.d e a lb , in fc n b .u in d is his, q u x lato ferm one cir!
ca co n fid eration em ordinis fc rip tu rx cum ulauit
fc R e d o r iu ftid x , p rxem in cn tijs, ittnbtis, ac p rxrogariuis offici) vti d e b e re t, folum in rebus geFelin.in rtibr. de m aior. & obed. n u m .6 .¿ c ía cap.
cum d ilc d a ,n u m .4 . de refcripc. la f.in 1, %. § .p riu l'
ftisin Senam fu p p licatio n is,n o n ve to in toto re­
ff. de vulga. & pup. Et ea ratione ordinis literx fu-*
g n o . regia enim le x , in titul. de regim ine re d o mittir argum entum ad co rro b o ratio n em p rx ce risiu ftitix , n o n e u m c o n ftitiiicre d o re m ,fo lu m d e n tix A rch iep ifco p i M edio lan cn . poftpofico A rm odum Senatus fiip p licatio n is, fed officium prx_
d id u m dicit gerendum in p r x d id o S a n a tu ,d e chiepifcopo R a u e n . vt n o tatu rin cap it.b en eq u id e m ,9 0 .d if t .& p c r D e c .c o n fii. 1 6 1 . E tita o b fe rfign.ando locum ,vbi tale officium exercen debeat.
uauit an tiq u itas tcm pore illuftris viri lo á n is á S y ljg
H ocen in i t ugnificant verba p rx d id a legisreua P r x fc d t P r x t o r io : & facit illud B a rt. in h om ­
d c co n iid e ra n ti i b i , Do Regcdorda iuilica na cafa­
da Suptkacam ■ quod euidendus p a te t. Q uando­
nes populi, n u m .8 -ff.d e iu rt.& iu ,r.c u m .a ic P rx fe quidem cxtta Senatum P t? fe d iis P rx to rio iiirifdid o s P rx c o rio regibus x q u ip a r a r i, q u i fun th odie
permundum.
d io n e vtitur in quam plurim is re b u s, quarum pars
aliqua declaratur i nd. titul. § . 4 i . & ! . 4 5 . & ne­
C o n fid e ra b a m etiam de iure lo q u e n d o , quod
m o in regno leges interpretari p o te ft, p rx ter ip. 4 J t princeps a b illuftribus fa lu ta tu s, v e l a P r x fe d is
fiim ex confilio p rx d id o ru m fenatorum , vt lib. 5.
P rx to rio aliq u an tu lu m h on oris gra tia alTutgerc
tim !. 5S. $ .2 . & an iin ad ticrrcre facic in eos qui iufolec, vt d ic itu r in I. i .iu n d a glo f. v e r b . proceffifrifd id io n em regiam o cc u p a n t: curatnque h ab et,
fec,C.de fe n t.p a f.& rradit Felin .in d id . tubr. num.
v c p rx iid e sp ro u in cia ru m fu n d i officio fu o ,r a t io ­
8 .& Purpn r.in 1. 1.num .I6^.ff■.dec•ffic.eíuf.Etconnem villicatio n is lu x red d an t; relegatos in infula 24 fuetudine regu m in tro d u d u m e ft , vc f qui capite
cum fideiu ffionee vinculis deduci iubet in toto re­
co o p e rto , c o ra m rege fed ec, h on o rab ilio r exteris
g n o . N e c mirum fi p r x d id is & alijs qtiamplurim agnatibus habeacur,ciHTique R e d o r iu ftitix hac
m is prxrogatitiis vtatur P rx fe d u s P rxto rio ,q u em
p rx ro g a tiu a v ta t u r , exteris omnibus eft prxferenR e x in u idilfim u s c r e d it, non aliter rcm publicam zy dus : & poft eum f fccundum locum obtinere de­
gu b ern atu ru m , quam ipfe gu b ern aret.
bet C a n c e lla riu s, in quo nulla d u b itatio e ft, dum­
¡JJ Statu m m eften im f per leg. reg. hb. i.d m l. i.
m odo non a d fin t C an cellariu s m axim us & fena­
vt P r x fe d u s P rx co rio ex n o b ilifa m ilia e lig a tu r,
to res palatij r e g ij.
qiii integer fit v ir tu te , fum m aque p rxd im s a iid o - 1 6 Sed dub itari co n tin g it, an f fen ator expeditor
ritate & iu n fp e ritu s, fi talis re p en ti p o ffit, fatix caiifariim g rau am in u m , qui propter abfentiara
que v o lu n ta tis, & o p cim x c o n fe ie n tix , iu ftu s, &
auc in firm itatem C an cellarij, vices eius gerat,pr.xftim m x in t e g r it a t is ,& c o n ft a n t ix ,v t fine aliqua
ferendus llt ín fed en do & votando alijs antiquio­
corru p tela,iu s vn icu iq ae fuum tn b u ar, & cui aniribus in d ig n ita te ? Ec quam quam pro parte affirm i, ac fo rm n x bona fu p p e d ite n t, ne ipfius egeftas
m atiua co n c u rran t om nia a D d . cum ulata ad reiudicium re d u m interuertat : benigno ac facili
giilam„q,iiod fu b ro g atu s habere debeat poteftatem
co n fp ed u litigantibus fe e x h ib e a t,n e c aduerfus
& etfcdiira e iu s officialis, in cuius locum fubfti tui­
cos e x c a n d e fca t,q u o omnes illum facile coniietur,per l.fi,e u m ,§ .iniuriarum , ff.fi quis cauci. & I. fi
nirc q u e a n t; ch aricate, pietateque maxim a abun­
donante, §. fp o n fu s. ff.d c d on . incet v ir . & v x . Vedet , curam que habeat prouidendi , ne humiles
runtam en c ir c a p rxro gaciu am & poteftatem dan­
& a b ie d i hom ines aliquid de iure fu o a in itta n t,
di iudices <Sc exercen d i alia h u iu fin o d i, ille fubft.i«
& e x regn o L u lita n ix oriundus fic , vc fidehffimo
tutus C a n c e lla rij non eft anteferendus an tiq u io ri
expedicori g ra u a m in tim ,q u ia l.re g .lib . i.t it u l.i.!^
am ore ftatum & incolum itatem fui regis profeq u a tu r.
fin .exprefle d irp o fu ira d antiquiorem expediture
grauam in um exercitiu m giibcrnand! Senatum at­
ao Q uas a ia m t qualitates requirit in P r? fe d o Pr?
tin ere, Q u a p ro p te r confidecata difpo fitio n e iuristorio, lex R e g . apud C a fte lla n o s, part. 2 titul. 19.
com m unis e x d .l. t.in princ. an tiqu ior in dign itate
1. 1 9 . quem a p p e lla t, Adelantado de la Cortey ea ra­
p rxferen d u s e ft. E t h o c iu r c v r im u r ,& o b id ceflatione , quod om nibus m agiftratibus regni antepo­
n a tu r .
re debent d ifp u ra tio n es doCForum fuper B art. in 1.
om nes p o p u li,n u .i6 .v e r f q u x ro fecundo p rin cipa
Ec circa nobilitatis requifitum confiderandum
liter,ff.de luft .& i u r . & A bb.in c.in c a u ffe ,d e e k e L
a i e f t , v c j n o b ilio r eo fic quo antiquior fu eric, per
tra d a n tiu m , q u is nam —
congregare
debeat
cap
text.
in,...............uuuuis
1. i.ffi d ecen f. ib
i nobilis regionibus
fe7
rcgionious
tc-o ^
^
+ - iJ
n efecu lo ru m an tiq u iffim a, l.p rou id en d u m , C.de 2 7
d e ficie n te priore co llegij ’
.
poftul. ib i auc m entum nobiliffim os fecerit, auc
a n t i q u i o r e m d e co llegio pertinet, licet adlit um itivetuftas,facic l.z .§ .q u x om nia, C .d e v e t iur enuc
tu^iis
l U L U . ? C a n c e l l a r i j. . Ec
« _ - v ita obferuatum
— ----------------pluries
J tuiQ
Eft tam en a d u erte n d u m prxd icta elle v e r a , m u
cum a it , vir ab antiqua ftirp e , & c
fubftitutus fit- a n tiq u io r e x te ris om nibus expedi& Illud Vergilianim riti laude nobilitatis D id o n is,
toribus gra u an ii num , vt con tin git cum -vices C a n ­
cellarij agerem in fedendo coram in u icliffu n o re­
"Per tot ducia viros antique ab ongmegentis.
ge S eb aftian o in Senatu.
T e w L n Í!
antiqua
T e u cro ru m ab ftirpe v o le b a t;& m ulta in propofi­ z8 H in c d ecid i poceft aliud d u b iu m , an t fen ator
qui officium n o n h a b e t, & vices gerat expediton s
to cum ulauit T iraq u el.d e n o b il.cap . 19 .
CTtauaminum , p rx fe re n d u s fit a lijs a n tiq u io tib u s
a z C irc a d ig n ic a te m & p rx e m in e m ia m t P r.xfedi
extrau ag an tib u s? Ec ad huius dubij decilion em , vc
P rx to rio co n fta b it, in dubium verti non poffe,
quo loco federe debeat P rxfeclu s P reto rio H em !
nemo laude fu a ft audecur,uiem inifle oportebit eo ­
ru m , q u x crad ii C aifan . in C acal. g lo .m u n d .4 . par.
uendi ad fcnatonam dignitatem ? E t ex his q u x
confid.44. v b i e x multis concludit q u o d m m or o r ­
y id i, & ab antiquis accepi proculdubio prxferen ­
dine ( fi m a io r e ft adm in iftration é^ pr.xfertur m a­
iori ordine in lo c o ad m in iliratio n is ; exem phficat
dus eft om nibus m agiftratibus r e g n i, tam ratione
a n tjq u x confuetudinis, q u a ia quod ab-ordme fcri- 29 rc h a n c in t a rch id iá c o n o ,qui ration e adnu-niftrationis .
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Decifio num Lufitan ii,'D ecif. L
tio n is cenfetur m aior archiprcsbyterojfecundum
g l.in capit.de liberation e.de offic.lega. lib.6.vn de
an fe rtex m e n tc D o m .in cap .ep ifco p o s,i6 .d .q u o d
arch ipresbycer i n diui nis p rx ccd it arch id iacon ú ,
n o n autem in a lijs ad iurifdiólionem attinentibus,
c a p .i.d e x t a t .& q u a lir .c a p .i.d e o ffi. archipref. Et
h x c inducebam ad decifionem pro po firx fp e c ie i,
-vt fen ator m in o r o rd in e,quem excrauagantem ap
pellam u s, fit m aior in adm iniftratione officij (cu­
ius v ic c s g c r it ) cereris extrauagantibus,etiam ma
io rib u s te m p o re , & .illis p rxferatu r in h is , videlic e t q ü x adm iniftrationcm tangunt illius officia­
lis cuius vices g e r it , ut in iu rifd id io n e exercenda
p r ? d id i o fficij ceteris an tep o n aru r,& nullus alius
adcauíTas diffiniendas ad fuum tribunal attinen­
tes iu d icare p o ifit; ex quo a p p aret, vt in omnibus
a lijs ad m aiores ordine & dignitate attin en tib u s,
non p rxferatu r p rx d id u s fub ftitu tu s; pro quo fa­
cit text.in 1 . 1 . de offic. eius qui vic. alt.ger. & inde
3 0 eft & ftylus docetjvr is t m inor ordine loco m aio
ris fubftitutus,necin fedendo,nec in votan do, nec
in fubfcribendis fententijs m aioribus ordincitem |>ore vel dignitate p ro fera tu r.
’ ,
E t idem obferuatur in congregationibus capitii
lis & fembleis ( vt v o c a n t) m ilitum comménd'átá.^
rioru m fa n d i lo an n is B ap tiftx in Hierufatem-. N á
ii B ailiuus vel m aiores in dignitatc,iri Ibcufnfim m
co n ftitu an t alium m ilitem ád fuffragium in conctlio p rx fta n d u m ,n o n fedet,necvO tum dieit prXdid u s m inor loco m aioris fubftitutus ,'nifi u h fp e d b
tcm p o re fu x p ro m o tio n is, v t accepi a v ifis n o b ilib u s , m ilitibus p r x d id i o rd in is . N c c obftat texh
incap.prxcipim usjC )} ,d.cuius h x c fu n t v d b a riP r?
cip im u s ne diaconus q u am u isériám in d ig n ita te ,
h o c e ft , in officioq oolib et-ccclefiaftico fif/áritÉ
presbyterum fedeat,nifi cum locum habuerit p fó p rij P a rria rch x aut M etrop olitan i fui proaliqiioi
cap itu lo, tunc enim ficut illius lo cu m ten én sh o h o
ra b itu r ; per quem te x t. dicebat R o m . fing.34o;S¿
A b b .in c.cum o lim ,d c offic.deleg.quod v ic é fc d o r
h o n o ra b itu r v t r e d o r , N in fim iii nonrtlillaCum u
la t A le x , in rub. de offi eius eui mand. eft iu rifd id .
n u .i4 .& F e l.in d.ru b .n u .g.Q m a ad illum te x A ta d
3 1 om nia p r x d id a refpondcbá,in hac m ateria t p r x
cedentiarum fty lu m , & confuetudinem p rxu ale­
re dcb cre,per tex.in c.ftatuim us,de m aio .N obed.
V Item text.cum g lo f.in d.c.prxcip iin u s, lim itari
com m u n iter non p ro ced ere, nifi in h is , q u x iurif< lid io n is fint, npn q u x ordinis, v t m odo fupra di­
cebam & probatur in c, fa n c , de offic. dclcg. text.
enim in d;Cap. prxcipim u s, vu lt, v t fubftitutus vel
locum tenens P arria rch x ve! M etropolitani h on o
rciu r.p ro u t illius locum tencns in pertinentibus ad
iurifdidioneiT i,non in a lijs, q u x refp ed u dignita­
tis vel ordinis m etropolitan o d e b en tu r. E x quo
p rx d id u s tex.m agis pro decifione fu p rad id a allejz 'g a r i poteft, v t f fubftitutus C ancellarii h on o re ip
fius v ta tiir , in h is , q u x attinent ad iurifdidionerfi
cau(farum ,ad eius tribunal attinenrium ,non in-illisyn quibus ipfe h on oratu r refpeólu dignitatis,or
dinis vel gradus: m axim e quod in hac m ateria di­
gnitates p rx ce d e n tix q u c ex officijs d e latx perfonales dici d e b e a n t, vt colligi poteft ex verbis d.c.
epifcopos, 17 . d.
A it enim :cpifcopos fecundum ordinationis fu ?
tem pus fiue a d fedcndum in concilio,fiue ad fcribédum attendere loca decrcuim us, & fuorum fibi
prcrogatiuam ordinii v c d ic a rc . Scq aitu r & facit:
vcxum tcm pus o rd in ationis non ad ecclefias, fed
ad perfonas refertu r; quod quidem cx confuctudi
ne obferuatur inter cardinales fanólx R o m á n ? ec
c lc h x ,& 8 p ic o p *sT n ÍB scu ia fq a ep ro ain c ix .
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
jS
Su n t In eadem m ateria tria dubíá a rhc decideffi.
i i da,fcitu dign a,qu oru m primum eft,quis t fenatus
de duobus in regn o exiftentibus,alteri fit prxferer
dus?Et pro eo q u i V lyfip p o n erefid et,facit eius aii
tiquioris tem poris inftitutio a regibus dcfignata r
in iilto en im tem pore ante inftitutionem Sen atus
fupplicationis ille inftitutus f u it .
34 Sim ile eft,quod d ic itu tfd e ordine monachorQ,
qui ratione antiquioris in ftitiu ion is extero s prx-cedit, vt h a b ctu n n gl.c.q uoru n d am ,verb.pr?dÍ5a
torum ,de ele ó l.lib .6 .& in c.fi ri. dc paól.eod.lib. 8c
N in cap.in his de priui.& per A n ch ar, con fi.z 10 .
H ac tam en p rx ro g a tiu a tem poris non o b fta n te.
Senatus fupplicationis anteponendus eft, v t pluri­
bus rationibus con u in ci p o te ft. Q uarú prim a eft,
propter p rxem in etiam fiipen oritatis: cum in om
nibus cauffis in im m obilibus quantitatem 30000,
n u m o ru m ,& iti m obilibus 4oooo.excedejibus>, ab ;T
ipfo Senatu ciu ili ad noftrum fiat fupplicatio : cQ
ergo in ferio r fit n oftro iurifdiólione-,-non eft iHi
anteferendus.
. .
Secunda ratio e f t , quod qui p rxeft pluribus ma
io r iudicari deb et,per tex.in A uth .coftjtutio q u x .
de dignitatibus,§.generaliter,iunóla g lo .N ita con
fideratur excellen tia & p rxem i nentia vniuferdig io n is ad aliam , v t com probat C afla. vbi fup.4.p.
con fi.yz. cum igitur Senatus fupplicationism ultp
pluribus p r x f it , anteponendus eft.
7 T e rtia ratio e f t , quia lex regia enüm oíans'offi'- e
ciales vtriu fq u e fen a tu s»prius eos nom inat qui iti
Senatu fup plication is fu n t , quá qui in Senatu Ciuili:d ign ior enirn de iu re d icitu r, & lion o ráb íllbr
ptim o- n o m in a tu s, v t v ltra fu p eriu s, dióla fin ia t t
Bal.in A uth .h o c am p liu s.fin .col.C .d e fid eicb ifi?^ ,
p ro b atu rin c.fi quis iu fto .d e eléól. lib. 6. 8c á ó t ít ♦
B a rt.in l.feiu u s com m unis ita,ff.dc ftip.ferur':!''^,
E c eft quarta r a t io , quia h on o r tribui folet ^ ta- t
darim de m inore ad m aio rem ,!, vt gradatiipvffiHe
m u n .& h o n b f.l. i . vtd ign .o rd .feru . lib r,i i;'6 c y fu *
com probatu e(l,qu od S en ato r ciuilis cu rix,q u am
uis in illa dign itatem habeat officij expeciitcyria
g ra u am in u m , cum ramen R e x iffiiim ifirntis' líoá
ftcr m aiori h on o re eum hon orare v e lit, dc prxdiáólo Senatu ad noftrum transferre confucuit-;-nbn^
quidem ad officium fim iie vei ad aliud qirodliber/
fed ad nudam ab officio dignitatem fenatonam ,;
& exprim it in literis g ra tix feilln d con ftitucredd'
augm entum h on o ris p rx fa ti fen a to tis.
'
3 5 SeCirndum'dubiuni eft,an t C an cellarius p fx d i ^
c lx C u r ix ciuilis,tem pore prom otionis antiquiori
C an cellario Senatus fupplicationis prxferen du s
fit,votando & fedendo Coram rege?Et dicebá C an
celiariü noftrú prxferen d ú elfe,quia ille d ign itate;
habés in n obiliori lo co , antefertur c?teris haben ti
bus can d em in feriori,iicetd ign itas illa lit eiuídem,
nom inis, v t colligitu r ex diólis per In n oc.in c.fra3 6 te tn ita te m ,in fin .d e do n at. concludentem t d i gn iofem eífecánonicum ecclefix cated raliscário-’
nico álterius ecclefix co lie g ia tx quamuis vtráq u N
in redditibus x q u a íis fit.fe-quicur Felyn .in d .ru b .
d e m a io .N o b c d . n u .4 . M aio ri
¿ “ fo rátione
dicém us C an cellariu m noftrum prxferendum ef-"
fe;, cum non folum in n obiliori & h on d rab iljo ri
lo co fuam dignitaté babear, fed & m aioríbus red-;
ditibü scx ofhcio pcruenienribus abun det,!.nemaffi de offic. m ag. offic. N c . per rú a s, de m a id f. N '
obed.vbi habetur gradum ilfum extero s antecede
re. quem lab o r p ro lixio r N ftipendia lon giora fe - ’
Ccrimt a n te ire .
37 .
e ft, a n t prxdiólu s ca p c e llá .
n u s c u n x ciuilis p rx fe ra tu r, expcditori g'raua?.
minu Senatus fupplicationis,qui tem pore fu x pró^
A 3
niotio ms
I
é
D . A ntoR ijdc Gam m a l u r i f c o n r Hifpam
fequitur A bb .in c .p rx fe n tia , v b i ait, non licere i»
lo co honefto inhoneftas perfonas c o llo c a re , facit
& alia ratio B ar.in l.ex fa d o , § .fi quis rogatus >nu.
8. ffi ad T re b . quod cum tales filij haberi non p o f,
fint,abfque peccato, m erito ecclefia eos adm ittere
non vult,neque creditur id volui(re,etiam fi elioeu
di facultatem conceilerit generalem . N am gen'era
lis fcrm o reftringitur ad habilitatem .I. i . C . de facro. eccle. cu m g lo , 1. vcgrad atim , § .iJfid e m u .6 c
hon o.
2
Ij enim f naturales apud ecclefia infam es fu n t,
fecundum A zo.in Siim.dcinfamibu^,Alcx^.yolurn,
i.co n íi.ó o .n u m e.y .la f.in l.fratresjco lu m .n n . C .d e
3 in offi.tefta.H an c conclufionem ,quod f etiam con
ceíTa generali facultate nom inandi n on in c lu d a -,
tu r naturalis filiu s, tenuit D ec. confil. i j i , quod
D E C I S I O
II,
&c fenfcrat. B art. in d .l.ex fa d o . §. fi quis ro ga tu s,
colum . 2. nume. 8. cum ait,n on includi naturales ;
Filij naturales, ípurij, & Icgitimatijan
a bquo cafu,affignando ra tio n e m , quod de illis no
cogitau it ecclefia,
fuccedant in emphyteuíi ecckíla-*
E ft tam en aduertendum p r x d id a non procede
ftica ?
rc,fi conceffio facultatis nom inandi concederetur
per verba denotantia om nim odam lib ertatem , es V M M A
F, í A .
tiam a ratione a b ftra d a m ,v t pu ta, fi dixerit ecclcfiacon ccden sm om i nabis qucm cum quc v o lu e ris,
I Filij naturales,iure communiitton Junt capaces emphy
tu n cen im cu m poifit perfona indigna n o m in a ti,
teufis ecclefiaUicx > & quomodo lim itetur hxc con4 per t e x t .c u m d e c la r a t io n e Pauli in l.c u m qui­
xluflo.
dam , ff.d e leg. a. poterit ctiam indignus e lig i, Ec
* Filij naturalis apud ecclefiam infames fu n t .
h x c v e rio r vid etu r o p in io ,licet non defuerin t ali­
I Filius naturales^ an includatur ingen erali conceffione
qui periti a d u o c a ti, qui text.illum in telligan t, fo­
nominandi,
lum in indigno in dign itate fa d i non iu ris, fecun­
4 Declaratio U u m quidam.ff- de leg. a .fuper eleffiono
indigni,
dum quod m felfigic P eralta in d .l. cum quidam
% Ftlij naturales an iure regio admittamur ad emphynum e.4Q .
- '
H x c om nia iu re com m uni tenenda fore dixi in
teufin ecclefitafitcam.
proceffu de P ed raiun z de Pauia contra D .D io n y$ Lex ciuilis difponens fuper modo fuccedendi in emphy
j fium d c T a ra m , anno -i 5 57.Iure f autem regio p er
teufiicomprehendit eccleftafiicam.
Q rdin a. lib .4. titu l. 6 2 .§ .£ iodo
diio fie, u i­
y Füij legitimati iure communi infocfloy non poffunt no­
minan in emphyteufi ecclefiaftica nifi exprimatur.
detur adm ittendus filius n a tu ralis; Et quanquam
t Filij fpurij non poffunt nominari in emphyteufi ecclefifit aljqu i dicenres,ordi nationem illam non loqui
fm ^ ififin t rocati in prima inueñitura •
in em phyteufi ecclefiaftica,quia ftatutum , fiue lex
larico ru m prin cipu m ,difpo n ere n on poffit fuper
V it o lim , & noftris tem poribus m ultotics in
rebus ecclefiafticis, c.bene quidem s»6.d. D o d .in
caudis in iudicio controuerfis trad atu m , an
c. ecclefix fa n d x M a r ix , de co n ftitu .illu d tamen
iilij naturales fuccedant in em phyteufis ccclcfiafti o b ijci non p o teft, quando tra d a tu r de d o m in io ,
ea ? In ea rediftinguendo facilius perpendi poteft;
vtiU fecularibus perfonis q u x fit o ,d ir e d o rem aq u id tenendum fit.Auc enim loquim ur de naturali Ó nente apud ecclefiam . V n d e f i t , f quod lexciu ib us ta n tu m , aut de legitim atis, aut de fp u rijs , vel
lis difponens fuper m odo fuccedendi in em phyteu
c x quolibet illicito ac dam nato coitu natis. In prifijcoroprehen dit etiam cm phyteiifim ecclefiafti­
j m p cafu dicendum e ft , quod ipfi t naturales iure
c a m , v t confuluit A n ch ar, co n fi.439 .n u m .3.P au l,
cpm m uni nó funt capaces em phyteufis ecclefiattitie C aftr,confi.2i8.Soc.confil,5,i>. lib .i. qui in for­
« ? , ex Bal.in l.g e n c ra litc r.J. cum autem ,n um .i.6c
tiori cafu id affcric. n am d ick ftatutum F c r r a r ix d i
ib iS a li.& la f.n u m .p .C .d e in ftit.& fu b ft.fu b c o n d .
fponenSjVC non foluco canone per b ien n iu m ,n o n
fa d .D c c i.ib id c m n u m c .jj.I a f .in l.i.n u m .io j. C ,
cadat em phyteuta a iure fuo; locum habere etiam
d e iure em p h y .Im o l.in I.quod d icitu r,num .ó.ff.dc
in em p h y.eccle, A b b .c o n fil.7 1d n fin .in i.p a r te ,
verb.oblig.6c D cci.in c,in p rx fen tia ,nu.47.de pro­
vbiconcl.udic confuetudinem loci efficere p o ffe ,
b atio, D cc.co n fi. i v i . c o l . i .
yc em phyteuta ecclefix non foluens per b ien n iii,
Su n t qui p rx d id a m conclufionem dican t locu
non pofiit expelli j fed con tra eum agi ad folutio­
n on h a b e re , quando facultas nom inandi perfona
nem c a n o n is .
ad em phy.conceditur g e n era liter, prout in noftro
H o c autem quod difpofitio ftatuti circa ordine
regn o paffim conceditur,vc acceptans emphy. p o f
&: modum fuccedendi in em phyteofi, com prehen
fitfecu n d am perfonam n om inare: fecunda autem
dat etiam emphyceufin e c c le fix , tenet A lex, in 5.
tcrtiam .H o c autem fuftineri non poteft,quia inca­
vo lu m .cen f.ji. N o n enim ,vc ille inquit in cafu ifto
pacitas horum filiorum ,cam in cafu p r x d id o , quá
difponitur fuper rcbus ecclefix,fed fuper iure per­
in a lio m ilitare videcur. H o s enim naturales eccle
fonarum fibi fubditarum : 8c fuper iure pertinente
(ia odit,qu ia im pudice nati funt & eos fubm puct a
ad ipfos laicos,per rationes ab co fign atas, 5c A le­
fuis rebus, c.iim ptuic, de e lc d io n e .
xandrum fequitur D cci.in A u th en t. cafia. num.9.
Item p r x d id i filij exofi funt e c c le fix , idco illa
C .d e fac.ecclef,& latiu sin c o n fi.13 i.n ii.j.d c conf.
in generali conceflione p r x d id o m odo f a d a , non
3 28.vbi facitceguiain gen eralem , vt lex ciuilis lo­
vid etu r facultatem concedi (Te nom inandi fibi odi
queris in feudo vel em phyteufi in telligatu r cciam
b iles, §c e x o fo s , per tex. fing.in l.I,ucius. j.L u c iu s
in feudo vcl em phyteufi ccclefix,qu ádo ius canoni
T itiu s D am am . fF. de leg. u eft & ill^d B al.d id u in
cum non cótrad,icic,6c not.in c. i.d e no.oper.nunt.
jn A «tbcnt.fi quas ru in as,C . de facro.ccclef. quem
hac etiá vtitur ratione Pec.ab A n ch .cóf, 12 5 . nu.7.
inotid n is «n tiq u io r eft CanccH ario l E t con tra
ipfum cáccllariu m facit ratio pr?lationis. fen atu s,
é d o n g io ris ftip en d ij, iux. á, E n em o .P ro ipfo au­
tem C a n c e lla rio allegari foletffluod cura R e x iniu
difliiTtus vult expcditorcm grauam inum Senatus
fup piication is ad aUiora prom ouere ,e u m in offi­
c io C an cellariatu s C iu ilis cn rix co llo c a t.
Sed h uic o b ic d io n i refponderem , quod non ra­
tion e d ign itatis, fed com m odi pecuniari] ex íigna
tura, prouenicntis illud contingit, E t quia vid i co rdVn in u id ilfim o rege Sebaftiano h oc dubium tra­
d a r i 5c indecifum m a n ere , nolui in p rxfen ti iudi­
cium m cum interponere fuper ca r e , cum decifio
íe g ia fp e d e tu r q u o tid ie .
F
Nam
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
I
D cciíion u m L u fita n i*,D ccif. 11«
N a m lieet vtiíe dom inium eo h zrca t rei ecclcíiañ i
e x , non ramen eff ecclefiafticam ; fequitur h oe
ctiam P a u I.P a ri.c ó n fil.ijy .v o lu .4 . E t quanquam
C o n tra h o ca U e g e tu rO rd in a .lib .j. titu. ó y .í.p e n ,
q u z expreíic iubet in em phyteufi ecclefiaftica fer­
u ari ius canonicum , nihil tamen con tra facit, fí iU
Jam in te llig a m u slo q u i,in cafu non foluti can o­
n is, proiít loqui videtur. E tin prxd id iopro ceffu ,
fen tentia dicta fuit contra filiam naturalem , Ucee
p ro mea opinion e funt m ulti ex noftris collegis»
qui fententiam dixerunt in proceíTu M ich a elisd c
C o fta,o p p id i dc C o u ilh am ,con tra C itiu m de A lb uquerque, anno ly y o .P r o ea autem op in io n e,vt
iu re regio fuccedant naturales filij in cm phytculi
ecclefiaftica, faciunt tradita per T ira q u e l. d c rc traót.gloff.i j.in !.i.n u m c ,8 . E tla ic u sh a b c n s v t i­
le dom inium rei c c c le fix , fub ijcitu r quo ad illa m
legibus laic o ru m , v t per A luarum V alafcum d c
iu re e m p h y t.q u x ft.17 .n u m e .12 . E t in fucceffione
huius em phyteiifdos idem dicit Felin . in c a p . qu?
in ecclefiarum , colum n. fin. de conftit. Q u i vero
con tra tenent, refpondcnt id effe veru m , nifi co n trarium iure can onico ftatutum f i t , per notat»
per Doóbo.in locis fupra allegatis. Fuit etiam m ul­
toties iu d ic a tu m , vtjfiliu s naturalis fuccedat ia
em phyteufi ecclefiaftica,vtin cauffa C o n im b ricéfi Pefri de M ata, aduerfus G uiom arem de T a id c
ann. 1 5 6 0 .& in cauffa D idaci B orges de V fee , co n ­
tra Eduardum de F o io s: & i n alio M a ig a r it x Ffz»
aduerfus M argaritam G o n fa lu e z , oppidi de G n im a ra n cs; ea ratione,quod yt d ixi, vtile dom inium
quod habet em phyteuta eccie fix fu b iacetftatu tis
laic o ru m , v t latius per C aro lu m R 11in . c o n fil.7 q .
nume. 1 1 . volu m . y.E t in cafu prxdióto idem iudi­
candum dicebam in filio naturali patris p le b e ij,
quia lex fecularis habilitans illegitim os ad fuccef­
fionem , feruanda eft de iure c a n ó n ic o , fccundum
H ofticn .in cap .lato r.q u i filij fin tlc g it. P r x p o fiin
cap. per venerabilem J.q u o d a u te m ,q u x ft.5 .princip ali,verfi.natu rales fucccdunt: Sc Parifium con­
fii. i.vo lu m .a.n u . 14 5 .
A t f iure com m uni in fp có lo jfilij legitim an n on
poffunt nom inari ad em phytcttfiu, v t concludunt
om nes in d.l.gen eralitcr.J.cu m autem . G .d e in ftit,
Sc fubftit.fub condi. faót. nifi in ip fa legitim atione
exprim atur poffe cum ad em phyteufin ccclcfiaftieam v o ca ri, v t per D cc. in d. j.c u m autem , in fin.
Sc latius con fil.269.n u m . 10 .G o z a .c o n fil.2 5 .n u .i.
Ec ita con tin git in caufa H iero n ym i de Lucis con
tra loan nam R o í z , anno 1 570. v b i filius naturalis
legitim atus crat per Legatum R o m a n x fcdis.
D c t filijs ctiam fp u tijs ,& ex quolibet dam nat»
S
coitu, idem dicendum eft per eafdem doólorum ra
tiones, nifi quando expreffe vo can tu r in inueftitu­
ra prim a co n ced en tis, quia ecclefia, quos iam nouit & vocauit,non eft vifa o d iffe,ita B ald. in capit.
q u x in ccc!cffarum ,num .43. dc conftit. la f.in d. f .
cum au te m m u .11.D e ci.in c.in p rxfen tia,n u .4 7.d e
p rp b a.R ip ain 'd ió l.S .fi quis rogatu s,n u m .6 6 .& eft
decifio M atth . 99. vbi fiiit a p rin d p io em phyteu­
fis conceffa fpurio,in quo cafu fingularc eft d id u m
Bald. vbi fupra ,q u o d om nes n atu rales, feu fpurij
ad eam em phyteufin v en iren tí nam tune ecclefia
non abhorruit prolcm naturalem ,facit c. i.J.e a d c
lege in tir. de lege C orrad i, lib. feudorum , 6c illud
celebre confilium Anchar, j 39.011.6. quod figmina
eft adm ittéda,in cafu,quo a principio focmin? con
ceffum fuit feudum.
M ulta etiam pro hac parte funt adduóta in cau f
fa H ie ro n y m id c O u in ta l, con tra M clch io rcm de
G aru alh o, anno 4 5 7 1. fed adhuc fub iudice lis eft .
Sun t qui putent om nia p r x d id a lim itanda fore
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
fo lu m .in cafu, quo fpurius vu lt iure filij ad em ph y
teufin paternam ven ite,qu an d o pater expreffe a li­
quem non nom inarit,luxta O rd .h b .4 .titu .o i. 5. &
fin a n d o fe , fed ex v i elcólioniSjfiuc n om in ation is,
poffe eos fpurios ad em phyteufin v o c a n ; fed h p c
fuftineri non p o te ft, tum ex gcneralitfee c p ru tn ,
q u x dióta fuperius funt, tum etiam « dictis per A r
lexan .co n fi. i Z4.n u m .f. v o l.y .v b i dicit,eum qui h ?
reditatis capax non c ñ , non poífc nom inari a d c m
p h y te u fin , prout vo lu it co llega eruditiífim us Ip á.
d c M eló in proceíTu H ieron ym i dc Q m n tal, cótra,
M cich io rein d # G aru alh o T u rriu m veterum , an­
uo 1 5 7 1 ,
D
E
C
I S
I O
I I I .
. . . .
a.
V trU IT l ifa t r C S l e g l t l i n i
tia tU r a lC S a
"
_
. .
»
/»
íucccdcrepoflintab inteftato fra­
tribus tantum naturalibus, cx par­
te patris plebeij ?
s
V M M A
R l
A.
1
A n ffurij y v e l naturales fratres , qui folum coniungm tu r alijsfiatribus per limam paternam illtsfueceiant% Vilius naturalis e x parte patris y alio fratri legitimo
non fuccedit .
5 Lex regia-admittit filios naturales patris pkbeij , vna
cum legitimis ad patrisfucceffionem.
4 Eo modofucceditur filio naturali , & eius iefcfindertr
tibusy quomodo naturalesfiUjy & eorum d ef cendentts patri fuecedu nt,
rt
( Soror ab hareditate fratris ex parte patris y exclufa effi
perfententiamyq mniam frater illefpurius effet- ,■
6 Lex condita a regCy non recognofcentefupemrem ., ius
commune efficit nonflatutarium. c
7 CauffÍ commifla dectdenday fecundum ius commune,
intelligitur etiamfecundum ius regni.
A fp a rd e A g u ia r,ic A n to n iu s , ac Ifa b e lla d e
A gu jar, co n tra R o d ericu m D idacum C a m b aiam petitione h xred itatis e g e ru n t, anno 1 5 6 } ,
petendo b on a fororis S u fa n n x L o p e z ,v x o ris p r x ,
fati R o d e ric i, qui eam ob adulterium com m iffum
cu m E m anuele C a rd o fo o c c id e ra t. D u o p ro R o ­
derico alleg ácu rin ca ca u ffa ;a ltcru m q u o d S u fa n na o cc ifa ,fo ro rc ra t .Aólorum naturalis,tantum cx
parte patris &r ab an cilla quadam fufcepta,)dco iu ­
re non erant A A . S u fa n n x fu cecfiib ilcs: alterum
quod v x o r Su fan n ao ccifa fuerit fimul cum adu ltero.Q uam obrem quam uis prxditfti A A . iu re fucccfforcs fuiffcnt,nihil tamen cx bonis S u fa n n x pó-fequi potcran t,quon iam illa om nia m arit» com pe
te b a n t. E x his prim a & p rxcip u a m ultoticfque in
iudici js agitata q u xftio o r itu r , V trum fratres n a ,
rurales ta n tu m , cx parte patris nati ex vna mulie­
re, fuccedant alijs fratribus legitim is c x alia m ulic
re natis ? Pars negatiua obtinenda vidctur per g lo .
q u x eft in gom m uni allegatione, in L hac parte ,fB
vnde cogn ati;& ita refoluit M atthe.in craóV.dc fuq
ceftio.ab inreftat.num . 139.6c feq.A lbertijs B ry . in
tra ó l.d c cxclu. f? m in a r ú ,a r t.ii.¡n p rin c .n u i4 1.I0 ,
Bapcift.in rep. l.fi qua illuftris,num.66.6c 7 4 . C .a d
O rfician u m ,A ym o n C rau etta 0 0 0 ^ 138 .0 13.7.
I
Q u i ait, t hoc procedere fecundii om nes D o d ,
fiue filij fint n a tu rales, fiue fp u rij, qui folum fin t'
co n iu n d i pet lineam p a tern a m ; ij enim aiijs fra ­
tribus non fu cccd u n t, fccundum F ra n c if.O liu c rium
C
í
D . A n ton ij dc Gam m a Íiíriíeonf. H iípani
ÍÜ
l iu á lin traN a.dk fuécef.áb inteftaco,pag.z 8 o .G u íie l, in cap. R ain u tiu s, m verbo & vro rc ra nom i­
ne A d e la fo m v n u .i 4 4 / & lace A n to. G om e, m 1.9 .
T a u rin u m .4 7 .v b i exprim it iura lo q u e n tia m fpuñ t s & vulgo q u x fitis , qui patri fuccedc re non de­
b en ^ per fifi fpurius. íF. vn d eco g n a. N per conied u en sffieccon fangu ineis; locm ir ctiam habere m
filiis naturalibus,ad quod dicit cíTe textum m A uthert qú i.m o.u aru.effi.fú i.lffih u rn vero ,colla. 7 .
3,
E t co n clu d it, t filium hunc naturalem ex parte
p a t r i s , alij: fratri legiciino fuccedcre non p o fle.
O b id pirtefcs in prim a in ftantia fanrentiam protiiJic in fiu o rem R e i . H a n c p rxfidis opinionem fequuci fen t quídam ex noftris co lle g is. A t vero lo a n .a M eló collega noftcr-doiftiííimqs iu aliatn iuic
fentcnD am .dikicque A d o re s non éíTé excluden­
dos ® fucceífionapaturalis fo rp n s co n fen gu in e®
* csritft« ,< lu o n ¿im 'tlfe k rcg iáíib .4 lritu l,7 f. adm itriDfiifos nayufajes partís p leb ei, yna aitn .lqgid itys
aá'ipfius p^rrisfuc<;’eínonera ;c r g o & : patrem adinififle lyídetúf^áiífirióriiün'feuiufinoífi' fiíGceíIianem> éx natura relatiuorum í.vc jfqcijíit R ql,aad. in
sra d a .d e fucceífio.ab intcftatd,fiñá:.ipár:N 'Bar.íh
1. fi g e n e r, numcr. 5. ff, de his qui. vt indign. & in,
f , filium , q a im b . nütu. effi. fui Abb.in lap v tan ta ,
nume. 13 . qui fil. fint legiti. S i ergo pacer iftius defü n d a : illi fiicccdercpñcefancrCüfifiMj k '^ tiffii fo ­
ro ri naturah non fecoedenC cauquá'pfbxiraiíorc-s •’
H x c confideratio n on cft conteranend.á, fi confldctem us folídam B áftójid ód rin átti-ín í.*fin . coi..
2 .n u in c.j.ff.d e his qui. v t in d ign .verfiq u xiió quid
4 éon rraiinqyit cniifi j* éo m odo feccéd itu r filio na­
tu rali,N eius deícendcnci'bus, qubm odo ñaturaíes
filij'& é o rü m d e fe e n d é h te s patriXuccedutiti V nde
v id e tu r, qubd fícLU pater n a tu ralis, filio, naturali
non fu cced it, ita filij huius naturalis patris, fratri
fed in n a tu ra li fu fc e p tó c x e a ,c u m q u a t c m p o r e ná
d u i t a t i s filij» p a t e r m a t r i m o n i u m c o n t r a h e r e p o f f
fit. S im ili m o d o n on o b e rit o b i e d u m
cu iu fd am
d o d i a d u o C a ti,O rd in .in d .tit.ii. e x o rb ita n te m e f
fe ,& co n traiu s comnüxine.vr inquic A b b .in cap.in
p rxfen tia ,n u m .zz .,vb i D ccius n n m .4 3 .d e prob a­
d o .& R ip a in l.ex f i cto , §.fi Ruis ro gatu s,n iim . zo.
ff. a d T r e b e l l i a , q u i a v e r u m i ll u d e ffe t i n t e r m i n i s
6
,7
t'
’
1
r
t f t r i d o m o d o i n t e l l i g e n d u m cft : a í
nos fumus in lege cón d ita a rege n o n recogriofcente fuperiorem ,cuius decretum n o n ñ a tu cu m ,
fed ius com m une eft;non autem ftatu.tárium ,vc di
citur in g l.in cap. i .!.n o s-R o m a n o ru m ,in v e rb .N
in certis,de pace C d n ftá fix ,la f.in l.ftip o la ú c ift a ,
$ .h i qui á.not.ff.de ve rio b . late P álat. in prin c. fui
o p eris.3 .co lu m n .V h d éA b b .in c.cum n o b is.z . cólu.dé e le d .N in rub.de confuc. dicir,qU od f cauffac o m m ilfa d e cid e n d a fecundum ius e o m m u n e ,
in telligitur etiafe fecundum ius regn i. O b ijc ie b a ra r per egregium có lleg ám d ifp o fitio tex t .in §. fi­
liu m ,in A uth en . quib.m bd.na. effio, fui vbi legicimatus ad fuccedehdiim patri,n o n id e o Videtur legicim atas,vt alijs confanguineis fucced a t,& habe­
tu r in !.com m u n iu m ,C .de natu.Üb.Sed h uic obied id n i fe fp o n d e tu r, fpéciale cffe in legitim ato pet
cb iátio n em curie,vráfferic A lex.in lib .ff.co ñ f.l 39*
b clu m n .z.q u i h an cfo rc'co m m iin .o p in io n em a it.
T árídem in cafe fu p rad id o caufla vid etu r d ecid e,
d a per texrum in prin c.ítifti.de reruili.cV gna.fecudum G uliei.Benédiót.in c.R a in u tiu s,v e rb . N v x o rem A d elafiafe, hum e. 14 4 . N'ain ex proceffu con»
ftab á tSu fán n a ín V d e cu jas h xre d ita re a g cb a tU ii
riatarrí fuiffe cx án cilia & ié x t.In fti.in priñc. de fef
u i. cogna. adm itfir fratfeS aci fucceflioncm fratris
tiatu ralisex ancillaTufcepti & c c o n t r i . P rx fe s in
c'a cá ü ffa fe n té n tia m p fo tu litf vt d ixi in fauorem
R e í/ lib e r a n d o cuim a pétittahe b o n oru m d efiin £ tx ,cx ccp ta dífte/quam A N o rib u s adiudicauit,ficq u e arbitratu r A A .fo ro ri naturali S u fa h n x fucced crc non poffe.D uo prqdióli patres fen ren tiam ap
p r o b a n t , per diuerfa taincn fu n d am en ta : nam li- ^
cé’r lo a n .a M e ló potuiffe A A . fo ro ri n aturali fucce "
déré d ixit,ea s in/erim tepcllendaS effe, quod m or­
tem foro ris no '^indicáriht accufándo R e u m ; ideo
h eq ü c de fecunda allegation e pro R o d et ico faN a,
quídquam in p roéeffu in fcriptis d ix i,h é q u e d e ap­
p ro b atio n e vel im pugnatione P rx fíd is fen ten tix ,
in ei m uneris fu if aliquid traótare iu x ta form ara
O rd ffib .i'.ritU .4 .f.4 . fed folum de referuation eduris , ád accufaritluni R o d ericu m ipfis A A .c o m p eten cisriq iiod bollegacru ditifl'.referuab atT fen ten ..
riam m cam p ro ra li.
' ?'
ftatu ti, q u o d
nem peruenifai", fiíb lató, id eft; parre eorum , non
p o te rit efes-filtó a d fucccflionem ffa trfS 'Hatura- ‘
Jis peruenire. Q u o fit/v t cu m le x regía lib í4.tituL
7 i . hos natütafés'fúGcélfibiles efSciát-pátri píebe- ”
i o , patrem que filijs ex natura corteíatiuorum di­
c a m u s, fratres legitim osnatu rali fratri pqffcfuceédfcrc,quia lex iura con fanjuin icatis dcdit patefc.
q ü c fe c it icgitim is ín fucceffionibüs paternis. Ñ e ­
q u e videtur aliud d icen d u m , fi a rátion e ceffante
argum entum pro hac partecorificiam iis; fatentur
«inim om nes D o d o r . qui aíTeucrant naCüfalekfia-'
tres naturalibus fuccedere non poffe, eáriátioneid
fie ri,q u ia p a tri non fucccdünt.
"
; -h
' A t vero cum iure regio in parribús pfebéishikc
tá tio ceffatúgitur & ccffabit difpofitiO,Ladigere §.
quam uis, ff. de iiir.pácro. N e q u e obftabit amplia­
D E C I S 1 0
I V.
tio A n co.G om é.ih dd.9. n u m e.4f.in fin, lóqúentis
in filijs naturalibus iure authenticorum patti fciecedentibus ab inteftato in duábús vfícijs', Authen* V riu v x ó r em p h iteu t^ per cu m sm o r
ri.licet. C .d e natu. lib. vt etiam in duabus vncijs.ijtcm fin ita eft emphiteuíisv fi a d o ­
nhj non pollint fuccedere confanguineis ipfius pa
tris: quoniam lex noftra regia,ñon fíe fragiliter &
m ino repellatur, p ró p riaau th o riU
Y i.BufftrfV párriculis,filios hos naturales patris
piebéij habilitát ad feccederidtím , íéd in o m n ib u s
‘ té políit in terd ig o recuperandi a« p e r o m in a , eos infim ul cum Icgitim is adm ittit
g erercíp eátu m eliorationum .
L Y
? fecceflio.nera, nim irum fi eos acimitex parte p a tr is .
exim ios SerT °
fen ten tiain Senatu lata per
ele Quintal & Anto1 Omnium bonorum j quorum maritus viuens poffejjio5 F ra n c ¡fc a m "D M S in S ? A m iH ;^ ^ ^
nem habuityper leg.reg.vxori fuperuiuent i p erm itti­
tur habere.
^ o r e m a b h x t e d it a t e f E f s ';é E L 'K r o ^ ^ ^ ^ ^
i
Emphyteufis fim tx per generationem^ au t quia canon
fuccclTibiiis, quod fpurius effet ex patre coniuganon foluitur pertncnnium , an pojfit dominus direto .In hoc autem non loquitur lex regia d. titu h ? !.
ífu s propria authorítate pofieffionem accipere.
s F M M A K I
3
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
D ecifiones L u fita n i* , D ccif. I V .
5
Depoftta quantitate melioi’Stionumy res domino tra­
ditur.
D
H x c aiite-m om nia in caftffa noftrat ceffare , ne~
ceffe cll feteri,quan doquidem ex probatforTe,tam
A d ric is quam R .c o n fta t, m eliorationes non eife
fa d a s per Sim onem em phytciiram ,fed perhabiiia
rores huius v i l l x . C tim igitur p r x d id a leX regia ,
tftc vxorem dicat in poffeliione rei em ph ytcusicx
m e lio ra tx per m aritum manfiffe , quando harum
m eliorationum parsfib i co m p eta t,& in cauffx pr?
d id a conftet,nihil A ó ln cem harum m d io ra tio n ii
habeEe,poffe,Gum nó per m aritum d efu n d u m fed
per colon os huius v i l l x , m eliorationes p r x d id x
f a d x fintifequitur v xo rem ipfam D .M a r ii in poffd lio n e earum non manfiffe',neque p ercon feq u és
eam dici poffe fpoliatam .E t i t a decifum fuit per
rae,ac loan n em de M elo collegam d o d iflim u in ,
tertia die D eccm b. i J 7 1 . hon obftante confidera­
tion e fa d a per aduocatum partis a d u erfx ,q a i quá
uis aperte viderer, m eliorationes probari fa d a s e f
fe g colonos.*argum etabatur,eas cenfcri fiid a s per
ip fiim Sim onem em phyteutara,eo.quod pars pen
fio n u m , p e rilliim co lo n is remittebatUE,,ob eamcauffam ,quod m eliorationes feciffent, pro q uo ad
ducebat co n filiu m Pauli de C aft.in 2. vo l. in con f.
270'. nu.p. H o c namque neque ex a d is co n ftab at,
neque m ateriam proprietatis refpiciebac, v t ille
p u tab at, fed p o flcflio n is; quandoquidem propter
m eliorarion cs,qu as a fc fa d a s prxtendebat a d rispoterat in poffeffione m anere per itiortem viri.me^
que opus fuit,in p r x d id a c a n ia i II» m edela v ti,a d
3 iierfus m orbum protelandi liresi,vt f depofi ta quá
ritate m Gliorationú,quam ipfáracírdixerit A d r i x ,
res dom in o tradatu r, v t folenras q u otidie iu d ica re,p er e a ,q u x tenet A lcia.in confi .4 y o. 0u.26.cumi
ait in m elioraraen tisn o n liquidis fufficere d ep o fit u r a , Sc per N e g u za n id e pign o.q .m em b ro .y, par»
num er. lo .verficu l. te rtia con clufio. E t ita iudica­
tum extitit in proceffu- D . Sim onis a C u n h á C a n ceilarij m axin n , ciim D o m .Io a n n e D ak n ad o feoc
anno ; & olim in proceffu C h riS o p h o r id e M e lo cum h?rG dibns A m brbfij C o ríexjSen ten tia.cam é
co n tra votum m e n m & c o lie g x erudkiffim i l-ir»
eft,eo quod D . Mari.asn' putaOTiinxili co lle g x p o ffeilion em habuiffe ex O rdin a: fup. a lle g a ta . N e ­
que p riu sd ic e b a n r, eam .a píaftcftiónc fttbmoiuend am effe,nifi poftqufam CQ;nftaa'eir;;aD;ex.penfx fa­
d x per co lo n o s, dom in o dircclo:vcl! vtili decede­
rent .Q u id q u id aam éfit mibigisufoofdcire non p o ffuiTijquod D . M aria poffeffióñ éh abcbat in re em »
phyceutica yin qua m afitu s nisiaiionino expende­
rat in ea m e lio ran d a, & ;prorfos'nihil omnirto iu-(
ris in illa habebat prxfiw a D . M ariau
iov.
D “E G il s I O . V i
E fu n d o nbbili viro Sim one de M eló ,vltim o
triü perfonaru m an p liyceu ta cuiufdam vil
]x n u n a ip a r x , de M arm elos,(Trx vltra m ontes,ín
io c o d id o > L a m a s D orelhano , A ndre? C o rre x de
M ifq u ira p r x d id a villa, per obitú Sim on is,in em phyteuírn datúr p er abbatem m onaftcrij de R e fo
io s , cti r e d il m dom inum huius v illx , poífeíTionc
adepra per A n dream .V xor"pr?feti Sim onis D .M a
r ia d e S o u fa ,in t e c d id o rccu peran d xpoífcílion is
eg ic,vig o re Iegis re g ix li.4. tit,7.§.2.
I
om nium bonorum , quorum m aritusviuens,pofteffionem h abu it,vxori fuperuiuenti per­
m ittit h ab ere ,etiam eorüjin quibus ip fa vxor nullu m iu s h a b e t in propiíetate,ni(i refpedru meliora*
tio n u m , q u a silla & m aritus cum v iu e r e t, feciíTe
proponitur- . H a n c m ulieris petitionem adiuuant
regu l? iu ris,q u ? dúo tam enrequirüt,yc agens hoc
in te rd id o recu p eran d xo b tin eat: probet namque
fe poírcdiíTe,& fpoliatum fuifte,ca. confultationibus.de offic.iud..de!egar.l.
vi a me.ff. vniie vi.
Illu d ctiam pro A .propon ebatu r,q u od quátum
qu ein iu ftu s poifeflor fic,non eft deturbandus fua'
poíTeíIionc,antequam au d ia tu r, e d i per principis
refcriptu m , 1.2;. C .fi per vim vel alio m odo,cap .li­
ce t e p ifc o p u s, de p rxb en . libr. 6 .V n d e quamuis
fate retu r em phyteufi vacailcp er obicum Simonis
deb iiiflet prius conftare de h oc,parte audita, q u ia
m o rte m ariti in pofreftionc remanfit per did am ic
gcm R e g ia m .fa c it etiam cext. in i. cxcac. ff.q u od
m e. cau. cum a i t , vis e ft, quoties quis quod debe­
ri fibi p u ta t, non per iudicem repofcic.In ea cauf­
fa fententia pr« A d ric e fertu rin Senatu ciuilium
cauffarum fupplicanre Andiea.-proceflhs apud nos
in S e n a m fup piication is p rx fen ta tu r,ib iq u e p e f
d o d iffim u m axiuocatum A luarum Valafcum fent tentia im pugnatur, ea ratione,quod t em phyteufi
fin ita per gew eration em , auc quia canon folutus
non ftc per trienn ium ,poflit dom inus d ired u s pro
pria a u d o rita te poffeílioné accip ere, expulfo co,
q u i prxren d it in ea re ius h a b ere, poteritque yCui
veli-f,rem ipfam d a rc in em phyteufin , v t per la f.
qui lo n g a d iip u tation e prxcedente ita refoluic in
l.i.n u m e r .io o . curn feq. C . de iur. em phy. Socin.
con r.16 7.n u .14 .1S c I y .lib .2 .& eft com mun. opinio
fecundum D cc.co n fi. 14 6 .0 11.7 .& L iid o u i.G ozad .
COnfil.3 p.nu. ty . v b i exprim it,quod in ifto cafii em
p h yteu ta expulfus non fit reftituendus,ficquepo»
m iffe abbatem d ire d u m dom inum A n d rex ViH 4
h a n c in e m p h y th e u fin d a re ,ip fa m q u e Andream'
poffeilionem in gredi abfque metu fpoliationiSjntJ
■f: i r
qne A d ric e m fpoliatam v id e r i, neque legi R e g ix locu m fore in h oc cafu dicebat, fed folum m odoin
e M o , fiue
ca fu d iu ifio n isb o n o ru m iUter vxorem & hxredes A n res cmphyteutiCct
nTariti, aut ad folutionem d o tisp e re o s facicdamy
.nemina to , vige re r nomina tionis
qu ia ius com m u n e d id a b a t fecundum p rx d id a m
jofleíTa, cápi pignotipDffit:, fub
com m unem opin ion em poffe d ired um dom in u m
cm phyceutam expellere abfque fpoliationis nota.
lafta vendi)j,a *S' alfenuin nomi­
E t quam quam du bia fit p rx d id a conclufio,ex h is,
q u x lato fcrm one difpiitac la f. i n loco citato, hoc
nantis
vn u m verifiim u m arbitror ex eiufdem d id is , nu.
I
I O } , quod vbicunque per negationem emphyteu­
s
V
M M A A I A.
tic a res du b ia efficitu r, argu.l. 3.quib. ad libehpro
cla. nó licet ( aut quia neget fe cecidiffc a iure fuo, 1 \ e s emphyteutica fub hafta vendi mtt poteft, etiam fi
q u od non fitfinica tertiagcn cratio,aiu quia neget
p liu s nominatus patris hxres exiftat.
elap fu m effe te m p u s, vel aliquid aliud d ica t, per
2
Hpres
aliquid capknsimfelegat i , & aliquid iurehere
qu o d determ in atio dubij propofiti requiratur)
ditariodiuerjoiureeenferidebet.
n ó p o ftic dom i nus d ired u s lu a propria aud orica3 Filius patri hpres exfftis nommatm in emphyteufin,
te em phyteutam repellere, nc fcilicet in caufa pro
paterna debita exoiuetfohm ex bonisy qux iure hx*
p ria fibi ipfi iu s d ic a t.
reditariohabutí.
Totefi
Sc
4
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
10
lius foluete teneatur e x ve n d it io n e c m p liitc u fe o s. •
j iQ a a n iu is e n im f fit h x r e s pacti n o m i n a n t i , p a t e r l '
na d eb ita exoliicc fo lu m ex b o n is , q u x iure h x r e d i
tario a p atre h ib u ic : ac v e ro e a , q u x d iu e r f o iure
5
h a b et.V c p ote n o m uiacionás, p ro deb ito patris nó
capientur p ig n o r i i d i u c f f o e n i m u u e in hae re fuc­
6
c e d i t , d iu c rfu m q u c ius eft h x r e d k a n u m , a b eo,
q u o d quis iure electionis h a b e t . O p t im o na m q u e
7
4 iure t poteft filius p aternam h x r e d ita te m re p u d ia
r e , & e m p h y te u fin acce p ta re , n e q u e ob id v i d e b i ­
8
tur partem h x r e d i t a t i s a c c e p t a r e ,p a r t e m rep u­
d ia t e , ex B a r to l.in I. q u o d d i c i c u r , num er.6. ff.de
9
v e r b o . o b l i g .B a r .i n l .v t i u r i !i u r a n d i . § . l i liberi, nu­
m e . 4 . f f. d e o p e r . li b e r . C y . B a l d . S a ly . in l . l i b c r t i lib e rt x q iic ,G .e o .c itu l. 6e pe3'Affiict. in c apit, i . n u r a e r .5 9 .t k u l .a n .ig natus, uei nl.dcfunóbi & c . a r g . l .
T e p h a n o B arradas debitore fifci in m agna pe­
fi o p e ra ru m , f f d e o p e . l ib e r .f a l t e m e o c a f u , q u o in
c u n ix qu an titate m o rtu o , lo an n a B arradas
cms filia exaclo ri fifcali inter a lia h o c vnum o b ij- inueftitura fic inentio f i l i o r u m , n o n h x r e d u m . E c
it a fe h a b et c o m m u n , o p i n i o , vt firm at Iaf. in d .i,
cieb at,qu od res capta pignori pro debito paterno
q u o d d icicur,n u m er.3 3.i8c m l . f i poft m o rt e m , nuem phyteutica e ra t, ad quam illa(n o n iure hetedim e r . I . d e i e g . i . & c o n l .5 6 .l 1b .3 .iicet alij m ulti c on
tariojfcd vig ore nom inationis)ius h abebat: id eo­
tra t e n e a n t , quos citat .ffluatas Valafcus de iure
que in ca executionem fieri non d e b e re . M ultis
c m p h y c .q u g ftio .4 4 . & late pro c o m m u n i l o q u it u r
h inc in d e allegation ibu s a d d u d is tres patres fenD e c u c o n f .3 9 5 .n u m .5 .6 c S .e x B a r .in l.item v id e n sentiam proferu nt, vt in prxdióba re em phy teutiGa exequutio non fieret, fed in a lijs bonis h x re d id u m . ! . fi.ff.de pet.hcted i.
"
t a r ijs . H o c id em alijs in cauffis fim ilibus definitu
A lia , & fecund a a m p lia tio , re p u to fuperius di­
eft per fententiam prxfidis p ro u in cix C o n im b tid u m p fo c e d c r e ,q u a n d a filius n im iiiarus,nuiia fa
ce n fis, quam duo ex fenatoribus fenatus ciuilium
cfcaproteftatioiie e m p h y te u fin ex p ecu nia patris
caulfaru confirm arun t,h ancquc noftri dom us fup
e m p ta m v e l m e lio ra t a accipit v ig o r e n o m i n a t i o ­
plicationis approbarút in proceifu comicis de T é nis ; ná adhuc e m p h y te u tic a res e m p ta per p a r r é ,
tuguel concra heredes G o n d ifali F fz in m ele M ar
ve l ab eo m e lio ra ta , p ro deb ito p aterno ve nd i
t i j ,15 6 7 . Fuit & ite r u m per expeditores patrim on o n p o t e r i t , c u m non (it q uid h x r e d i t a r i u m , nifi
nij fifci idem iudicatum in proceifu procuratoris
r e f p e d u pretij e m p tio n is a patre f i i d x v d m d i o C x fa r is aduerfus Lud ouicu m d c L em o s. H x c tan
racionú. In his e n im d u o b u s res efficitur h x r e d i r a
torum patrum determ inatio,licec aliquibus dubia
ria.per O rd .lib i-.q ..citu i.77 .§ .c fip o r quanto c irca fi­
v ifa fit,m ihi abfque dubio vid etu r,cú ex iuris p rin
n e m & i n titul. 7 . §. effi todo e ñ o q u x dito he- E a ve ­
cipijs fulciatur. N á fi is,qui nom inatur ad em phyr o p a r s .q u ? tangit ip fa m rem e m p iiy c c u t ic a m , e x
teufin,non capit a nom inante, fed a prim o con cen o m i n a t io n e filio c o m p e t e n s , lib e ra ta eft a n e x u
dcntc 1. vn u m ex fá m ilia , fi de lege falcidia. dc
o b lig a tio n is foluend i x s a h c n u m p a t r i s . A d e o
Icg. 2. con fcqu ens e ft, vt in h ac re,quam nom ina­
q u id em h o c v e ru m v i d e t u r , vc d ix e rit in fuo v o to
tus a nom inante non capit., n on fiat executio p r a
S te p h a n u s P r e t o , nofter olim m eritiffim u s coliedebito ipfius n o m in an tis, cuius iam res illa nó eft 5 ga , vc t filius a c ce p ta n s e m p h y te u fi n fic meliora­
fim ulatque nom inatio f a á a fuit.facit tex. in l.pata m nó videatur ob id p a t c r n a m h x re d ita te m adi
j ter filium .ff.ad I.falcid; vbi; p ro b a tu r, quod t no­
re ,p e r text.in leg.d uo fratres,ff.d e a c q u it.h xredi»
m inatus nó recipit,vcicgatu m , fed vt x s alienum .
fecun d um d ec la ration em -B art.ibi per t e x t . i n l.fi
H o c autem elcganS cft vt procedat cciam in cafu,
cum vno.ff.fi e x n o x .c a u ir .a g .& l.fi com m unes,ff.
q u o filiu s nom inatus in em phyteufi patri debicode n e g o r.g e ft. P e r q u x iura v id e tu r dicendu m »
ri,cidem quc n om inati hgrcs exiftat, quam uis h oc
qu od vfus c o m m u n iu m r e r u m no n ind ucat ad i­
ipfum p rocu rator fifci in diólo proceffu negaue­
tio n e m h x r e d ita tis , fed iu d icio m e o d ic endu m a r
rit . Prob atu r nam que ifta am pliatio , quia quan­
b it r o r in cafu p r x d i d o a d itio n c m in d u c i,q u a n d o d o duo iu ra diuerfa con currun t in eandem perfo­
q u id em ve re & re a lite r filius h x r e d k a t i p ac e rn x
nam ,diuerfo iu re,m vnam quoque cenfettir,l.fin.
fe im m ifc e a c,a c c e p ta n d o em ph yceufin, in qua reC .d e cui(fti.l.M odeftinus,ff.de cxcep'tio. H in c eft
f p e d u p re tij, vel m e lio ra t io n u m pars h x re d ita tis
4 quod t fi h x re s aliquid capit iure legati per p rx ce
C o niiftic.Fateor tainen nó o b id emphyceufin p ro
ptionem,6G aliquid iure h xredicarid, vnum quodx r e a lie n o patris ve nd i p o f f e , q u ia , vt d i d u m eft,
quc diuerfo ju re lu dicafu f, vt quod íu rcícg a ti ha­
filius eam v i g o r e n o m in a tio n is h a b et, & pretiiiin
bet tanquam legatarius, -Sc quOdiurc hereditario,
r e ie m p h y c c u r ic x e m p t x ,a u t roelioractonu d iuer­
tanquam h ?tes p ^ lfid cat, nor. in l.icgatuin,§. i .ff.
fo iu r e fibi c o n i p e t i :,v t p u t a h x r e d i t a r i o .P r o p c e dc leg. i.iSc in l.T itia cuín í/ftam énco, §. Lucm s.ff.
rea iufte a c iu rid ic c iudiearum f u k in p r x d i d o
de leg. 2 . S Í C cciam funt ah;qua>qux vno iure cópeproceffu L u d o u ic i d c L e m o s , v t in p recia m elio ra
tunt m jh i, q u x fi alio iure com peteren t, retinere
t i o n i i m , quas pater fecit in e m p h y te u fi filio re linó poffem. Exem plum eftun feiidfs mihi fideicom d a v ig o r e n o m i n a t io n is , e x ec u tio fierec , n o n
m iffario com p eten tib u s,q u x fi iure fanguinis m i­
6 a u c e m -fin i p f i cmphyceufi . A m p l ia r e m & tertio
h i c6petunt,non ven ien tin reftitutionem fidcicóp r x d i d a m c o n c lu f io n e m , n o n fo lu m p roce d ere
miffi'. A t fi m ih i com peterent,diuerfo iure puta h x
m c a fib u sin quibus a c c d p ie n s emphyceufin fibi
reditario venirent-, not. in U fi patroni filius, ff. ad
& duabus perfonis n o m in a n d is a c cip it , p to u t
T re b e ll.Q iio tffi feuda non funt h x re d ita ria , cre­
m c o n t i n g e n t i a f a d i accidit in p roc e flib u s fupra
ditoribus non funt ob n oxia,ex late no.per R ip a m
relaris,fed & in cafu,q ud quis (ibi & v x o r i , ik v n i
in l.in q u artam .numer.67.ff.ad l.fa lc id . & p e r P a filio rum a cce p iffe t.N a m racio tex. in le g.vn u m e x
rifi.co n fil.5.n u m e.34.^ .volu m . Q u o fit,v t n ih ilad
f a m i l i a , ! , fi de lege fiilc id .m a g is a d cafum iftum ,
rem attineat eleólum , liue nom inatum in em phyq u am ad illos a d a p ta r i poteft . S i c u t enim ibi iu f­
icufi h?redem efle patris nom inantis, v t debita i l ­
fus erat h x r e s v n u m de f a m ilia e l i g e r e , ficque in
certam
4
T o te ñ filiu s paternam hxreditatem repudiare,& em
phyteufm acceptare, nec ob id v id eb itu r partem h x
red itatis acceptare,& partem nan acceptareFilm s acceptans emphyteufm per patrem m elioratam
an uidcbnur o b id paternam h xred itatem a iire .
Em phyteufis accepta marito,ftbi & u x o n ,& u n ifilb
rum uendi non p o te ñ pro xre alieno patris.
A n p ater poffit filio prxiudicare in emphyteufi acce­
pta fib i & uní filio ru m .
Res emphyteutica in uita poffiientis pro debito abeo
contradoypotefl pignori capí & fu b h a ñ a uendi.
A n le x regia li b .j M . j j . § . S e o s b e n s ,locum babea t
in uenditione ret em phyt eut ic x ,fi debitor m oriatur,
antequam a d d iñ io emptori fia t -
S
I
D . A n toiiij dc Gam m a lurifcon. H iípani
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
i
XT
: D ccifionu m Luíítaniiac, D ecif. V I .
cft,d e ea folum Ibqui, q u x poft a d d id ú pignus peb
c-ertánrperfonam de ce rtis, ira in cafu am pliatio ­
■fíciturinon enim ante ad d id io n em p e rfe d a e ft v c z
nis p r x fa tx conceditur vn u in incern im de certis
ditiojV t probac t e x t .in J.a d iu o P io ,§ .fi poft addi­
fiom inare n C u m ergo in cafu.d.§. fi de lege falci­
d u m ,ff.d e re iu d .& quia dom inium ante traditio ­
d i a , eled u s fiue nom ihatus non capit a nom inannem rcgu laritcrin em ptorem non tranfit, k t r a d ü
te,fed a prim o concedente,ira-& filinsin ca lu p ro tio n ib u s,C .d c p a d .cu m fimi. Q uam obrem m anépofító a patre fiom iffatus,ñ0h a p a t r e nom'inante
te adhuc dom in io apiid e'mphyceutain debitorem
fed á pfirhoconcedbnté em phyteufin capere vide
illud in nom inatum transferre potuit vigore n om i
t u r . ÉT ideo cum em phyteufis ab illo parre non
n ation isiquod quidem cum a nom inante non dica
procéíTerit, mérito pro»ixre alieno patd s vendi
tur a c q u iri, fed a prim o co n ced en te, non poterit
•n o n -p o teft, vt d id u m eft in cafibus iam d iólis.
a d d id io huius dom inii rei em phyten ticx fieri p tó
E tq u id e m potentius eft ius j quod filius h ab etiii
?re alieno ipfius nom inantis,v td id u m fu it.E th o c.
h a c em phyteufi p rx d id o 'rn o d o per parré acquiipfum quod fuperius dixi pluries iudicatum efte
lita,q ü ám Ffitiillu d f^ lio d nom in atu s habet in
fuic.etiam in caufla B rian d x dc A ndrade v x o ris D i’’
«afibusjin quibus perm ittitur nom inatio perlón ?
daci d e C a lh e iro s , aduerfus procuratorem fifci i a
ceftX d c in c e rtis, vt prob atur ex lege regia lib. 4.
adm iflione exceptionum per quinqué fen a to res,
t i tul. 63 N . ^ fendo o tito contrato, ibi. para o quetoin m enfe D ecem b r. in aud itorio patrim onij fifc i,
ttta»&" parafux molher (¡r para hum filho y & ibty
anno 1 5 7 1 .
fo ré nam poder a riomear outra pofsoa eflranha, 111 ni­
d o p r in d p io .li^ .t it .S i.& fa c iu t not.in d.leg.vnu ■
D E C I S I O VI .
exfam ilia,§ .fi diios.íF.de leg .z .E t probatur ex tra­
d itis per D d. poft B a rt.in 1. qu odcunque.$.nó fo. 1. r
I
I
*
„ lÚ.ff.de v e r b . ó b l i g . & i n l . q u o d d ic ir u r . f f . c o á n il l a
^ q .á n t per ta le m ftip u la tio n e m q u x r a t n r iu s y tile
filio ,ad eo quod pater non p ofíit filio prxiu dicare
■in h ac em phyteuíi illam alterí vend éd o, vt eft rna
gis cóm iT iu n.opinio.D odor.in leg. apud lu lian ú ,
■í.fi quis alicui,ff.de legre.& per A lex. in co n f.10 6 .
nu.81i-.4.qui hanc dicit m agis com m u n ern .& cóf.
í0 7 .e o .lib .n u .i. D cG Í.co fiíi.t39 .n u m .6. & C aro l.
Rui.conf48-.num e. 1 1 .lih. i,.Et fecundum eam bis
vid i iu d ica tu m ,& fcrip fe ra m in proceífu A ntonij
B o rg e s , contra G oh difalu m C o e lh o , in menfe
M a ij.ií7 i.
..
H x c o m n ia intelligenda fu n t , qu and o mortuj)
g ia m em p h y te u ta d e b ito re ,tte se m p h y te u tic a pi­
gnori capta-fit pro debito ip fiu s d e ñ in d i: at vero
in vita fua p rx d id á res p ro x r e alieno,folu édo,ca
pi pignori & vendi poteft, ncq,* vlla eft confidera­
tio habenda prxiu dicij p e rfo n x nomin a n d x . i t a
videtür-eXpteíTa decifio fnflegetegia.Ii.3.ti.75.§ .&
fe os bénsén que forfeita. Q uam quam d e iu re com ­
m uni folum com m oditas illius rei em phyteuticx
v e n d i'deberet,in vita debitoris,vtcontingitún b o
nis ftibiedis reftitutioni, per téxtvin l.fi.f.fin aíite,
C .co m m u n . de lega. Bald.in Authen. fi qui iurat,
G .d e b o n .a u d o .iii. poíf.colu m .y.verf.qu xró nun
q u id ,& per not.per textum in leg. peto § .prxd iú .
ff. de le g .i. & in fpecie noftra-em phyteufis tenet
P a la ti.R iib .i n c.per vefttas,$. 3 8. num er.g. de d ona.inter v ir.& vxor.per not.per Alexand.in'hfifi?^
nita,§.fi de vedigalib.coln-.ziffdc dam .infeia.M a^
xim a vero confideratio vid etu r habenda p erfon x
norninandx in alienatione em p h yteu fis, quando
illa accepta fuit pro fe & filio, vt ín cafu paulo fu­
perius r e la to : nunc enim per ea, q itx ibi dixim us,
alien atio etiam in vitapoftídentis fieti non pof­
fet,n ifi quoiifque duret eiiis vita: q u iain prxiu di-cium fijij,cui iusiam per patrisftipulationem que
<1 t-tlIYJ ílf o5l/a «A ri/-» C
—r
‘
fitum fit,alie natÍo fieri nó poffet,pa- e a q i ¿ f o T r a
9
d i x i in alia d e c ifio n e .
P u lc h ru m fefe offert d u b iu m in h a c mreeria d/»
q u o nihil traclatú fiiit in p r g Z c Z cauífis an t k v r e g i a d i c T h b . .tit. ? . § . e i r V o r ¿ J M o c ü S ^ ^
v e n d it io n e reí e m p h y te iu ic e ,fi ante a d d i d i o n e m
e m p to ri f a d a , d e b ito r m o r i a t u r . E t p u t a r é , q uod
non ficque e le d u ,fiiie n o m in a tu m im pedire poflb
e ffe d u a le m ve n d ition em p r ? d i d ? reí e m p h y te iui
c x ,a d quam nofiii natus f u it ab h o m i n c u d a iure
3
7
m xta 9rd.H .4.ru.di.<5,^fr«.„rfa/e. P rob am r h !c
l o ¿ ju a t u r,& fie de p e ríed a ücnditionc, ctededu
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
V C FU m m O niallSÍU C C ed atm DOlllS m a
ioratus, au tcap ell*, q u *iu re fa n guinis ad proximiorem defertur ?
s
V
M
M
A
\
I
A .
In feudis faemine fuccedere pojfunt quando onera im%
pofita per alium expediri poffunt.
Tqm in adminifiratione capeílpi quam maioratttSy fce~
mina fuccedere potefiy ft onus adnexum per alium ex
pediri poteñ.
I n Ducatu & Comitatufan fcemina fuccedere poffit.
In his qux deferuntur iure fanguinisymonachus fucce­
dere foteft.
M onañerium licet extraneus hxres f i t , nec de fa m i­
lia dici poffit y admittitur ad maioratum monacho
competentem.
A n i s qui in caufia petitionis maioratus fuccubuity ite
rim agere poffit v t declaretur y poñ mortem viñ arisyfuccejfnem effe huius maioratus.
N catifla,q iix agebatur per G 11 i orna rem da C fi
ceicano, m onialem m onafterio S a n é lx C a th a
r in x S e n e n f is ,E b o r x ciu itatis, contra Ifabellairi
M en d ez dc V afcon celos vidu.ani Paij R o d e r ic i,
habitantem in oppido de Tom ar,dübirarm n f u i t ,
an m bnialis p rx d iéla fuccedere poffet in bonis ad
m in iftration icu iu fdam ca p e llx ftibiedlis, quam fo
ro r ipfius fine liberis dcftin£la,cam viueret, adm in iftraü erat, vigore inftitutionis faó lx per lo in c m
A lp h o n fu m , anno 1470.C U ÍÜ S h x c funt v e r b a , &
ira femper per linha direita ao filho ou, filha
quando
filhos ou filhas nao tiueryentáo venha aoparéte mais che
gado dágera cao dellesy en maneiraque femper ande em
fu alin ag em . In ea caufla vaüdiliim e á doélis aduocatis certatura e ñ .T r ia fu n t ,q u x in fpecieprop o-,
fita aduocati libenter.conficentur ex aólis con
, ftá-
I
P ™ n i . n eft, reftatorem fic m afculos v o
Z h a n c capellar a d m m i ñ r a t i o n e i n , ut & ^
t .a m f c e m i n a s m a f c u h s deficientibus v o c a f l c t : &
ideo A n n am cíe Faria m atrem huius m o n ia lis ,&
ea d efu n d a Ifabellam dc B arros eius filiam vltim o
poflídenri iiiTe fucceftifle niilli dubiú eft; Secundó
eft,qiiod m bnialis iure fenguinis p ro xim io r fit Ifa
b c llx v irim x poílídehti,quia fo ro r eius eft: Tertiú
quod in adm iniftratíbne huius ca p e llx non requi
ritu r feruitiiim aliqiiod pef rona!e,fed rc a le , quod
per alium expediri p o te ft. E tid e o videcur diccn-^
dúm ,nücd m onialis admirrenda fitad fucteflronc
huius
:T
1'Í
I
. D . Antotiij de Gamma luríícon. Hiípani
huius cá p e ll* p r» te m p ó re v it* f u x . N am iii forí; tiofib ü s term in is, puta f i n feudis foem inx fuccc'
dere pofluntffi feuda o n era folum liab cát,q u x per
alium cXpediti poíTutit,vel honeftc per fc ipfas , vt
refolu unt Dd- dicentes ¿ tünc feudum tranfire in
«lonaftcrium . E t eíl com m unis fecundum S aly. in
/ u th c n .in g re íli,n u .i i.d c fa cro .e c clc. quem rcfert
& fequitur A fflid .d e c if.j lo .n u .z .Ia c o b .d e feu, in
V efb .& q u ib u fcu n q u e h xred ib .n u .4. D ec.in ca .in
p rx fe n tia nu.74.de prob ati. A lex.conf. lo.num c.g.
Jib .^ .v b i.n u .i i.d cclara t, m ohafteriutn habiturum
illu d fcu du m in vitam o n ialisú d em Alex. con f.p S.
nu.ó.d.Iib. j . E t hác o pinione tenet ex m ultis A ut.
C a p ic .in decif. lo .n u .p .N 10 . vbi loquitur in ra o niali fan ó lx C la r x , dicitqu e opinionem illam non
h ab cre co n trad iólorcm .C u in itaq; onera im pofita
fucócíT oribu spcrprxfatu iil íoannem A lphónfum
per alium fubílku tum im pleri po(Tint:paupercuÍi*
nam quc m ulieribus elccm ofynam darc iu líu scíl
fu c c e lfo rfin g u lisa n n is, Sc laitipadcm lu m in cim pofico ante aleare haberc: fequitur ad m in iftratio ­
nis pi x d iN ? capacem elfc m o n ia k m .P ro hac etiá
acln ccaíFercb atu r notariorum piurim orum fides,
q u a ceríüm cíTeaffirm abát, m ultas fim ilium capel
laru m adm iniftrationcs habere m onafteria in hoc
rcgivo. E r quanquam aliqui ex noftris diífcrcntiam
¡, facete v o le o a n r t ínter adm iniftratione c a p e il? &
m aioratü, v l in prim o cafu pro moniali iudicádum
eíTcttin fecundo vero non :aih ilom in ustam s m ih i
vid etu r,quod in vtro q ; cafu cóclu fio prxd ióla pro
c c d a c c x h is .q u x tradic A n t.G o in .in i.40. T.-SU. nu.
66. qui expreife in m aioratu loquitur , & idé ccnet
F o ttu .G arci.in l.G a llu s.§ .N quid fi ta m ém u .io .ff’.
dc lib .N p p ith .& G a ro .R u i.ib i,n ii.i i.& G a !e a .n u .
J7 .É X eorundem diólis facilc erit refponfum ad.ob
i c d u de regn o,ducatu aut com itatu, qui in m onaftciiü nó cranfeúc per g i.c.fcrip fit, zy. q .a .Id enim
I f . ib eam rationem cótingir,quia m aioratus regni.
Comitatus, N d u caru Sad n exam fibi habcnt iu rifd í
¿C'Oncm,adnexumq; rcgiiné popuh, aut rcipub, in
quo l i d . p rxd ióli fatentur pro m oniali non cíTe iu
d.can d u .Ñ ita loquuntur B al.in l.D co n o b is,!. i . &
&.1) oes reían per T iraq .d e n o b i!.c.i6 .n u .6 6 .S en tS
u a in prim a uirtanna fertur a prouiíorc pro m onia
ík incattífa vero appellationis, contra illam fencetl
t ía lata cft per dúos f n a to re s, pcrqn os inrer alia
fu x iiiiu ftx fen ten rix illud vnum allegabatur,vide
iic e ic ó f.P h il.D e c .a jp .n u .a .in q u o affitm at,tefta­
torem vo laific excludere m onafterium ,quando in
ftitucndo m aioratum exprim it bona fua rem anere
perpetuó in fam ilia fua. A b illa fententiá fenatorfi
i d nos fupplicatum fuir, Sc v n o c x noftris fenarori
bus rc n u c tc, tres fententiá prouiforis pro m oniali
latam confirm atur,reprobata alterius fenatusfcnté ria in m é fe D e c é b ris.a n n o 15 7 1 .C 0 f .P h il. Dec.
refp o n d itd o d iífim u s tunc collega nofter Pctrus
B arb o fa(n u n c m eritiílim us A u lx re g ix fenator)cp
loquatur in Cafu a noftro difpan,qu ádo. f,m onafte
tiu m vcllet adm itti ex feipfu ,qu afi filius, iu xt.c.in
p r x fe n tia , de p rob atio . Sc perpetuo bona m aio fatusapud fe retiñere exclufis fu b ftitu tis: tunc enim
R iilitare tratio D e c ij,q u o d m onafterium non fit
dc fam ilia. A t in cafu ifto non adm ittitur m onaftctiu in qu afi ex fe , fed adm ittitur m o n ia lis,in qua
Verba inftitutionis verifican tu r, ibi ao ¡árente mais
ehegado dageracano.Licct enim in dióto proccfiii nó
defucruu,qui i.rü n eiito negent, f monachum fueCcdere pofie,in h is,q u x deferuntur iure fanguinis:
tamen contrarium cft v e n u s , quia iu ra fanguinis
in fep a ra b ilia fu n t, leg. iura fan gu in is, ff. de regul.
Xur. leg. IUS agn ationis, ff. de pac. & eft expreffum
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
in iu r e , quod m onachüs n on a m ittit iu ta fa n g u i.
n is,n e c d e lin ic e ffc d e g e n e re ,c a p . i , iS .q .í.C á p it.
v Iriic ).q .5 .n o t.p e rg l.in c.p r?fc n s,v e rb .in lo G ü ,x o .
q .j.V n d c ia in co lligi poreft,q u an to tu ftio rfitfe n tentia in hoc fenatu laca p to m o n ia li, pro qua v t genseft argumenta tex.in l.S tatiu s F lo ru s, 4 .C o t iic.Felici.ff.de itn '-fifci.& rO rd .li.y.tic. j . J .i y . S i c u c
enim fifcus, qui penitus extran eu s h x re s eft,vt b ab etucin 1. ex faólo, § .fi. ff. ad T r e b . adm ittitur ad
fuccedendum in m aioratu iu re fan gu in is; a lic u i
com petente,ob deliólum ab eo com m iffum in v ita
r ipfius dclinqucnrisiica f & m a io ri cum ra tio n e rao
n afteriu m , licet extraneus h x re s fit.q u am u is n oii
fic de fam ilia, adm itti debet ad m aio ratu m m o n a­
ch o obuenicnccm iure fan gu in is, p ro rem pore v it ® ipfius m d n ach i. C u m igitu r m on afteriü in vita
tantum m odo m onialis p rx d iN a retiñ ere debeac
ccrtum quefíc, m onacham filium fu cce íííb ilera i j ®
h ab iíU ram , non abs re co n u en it d u b ita re vnuíni,
de quo nihil aóluni fu itin p rx d ió lo p ro c effu , a n
R e a t Ifab ella M en d ez in h ac cauffa fuccum bens
poílic uerum a gerc vt declaretur p er iu di6em ,eain ^
p o li m ortcm m o n ialis legitim am cffe horum b o­
norum fucccffsrein dicendum vid eb atu r ad id age
ro poffc,per ea q u ? cradic S ó a tc z in al leg.4 .q u i a it
viuente poffeffore m aioratus,is qui fucurus cft fueccffor agctjvt fucceffor d eclaretu r, faciu n t & n o ta
ta p e r Palati.in repct.c.per v c ft r a s ,!.4 4 .n u .a .C o n
rratifi tam é per m ulta fundaraécatcnuic A n ton m s
G o m .in 1.4 d .T a u r i.n .7 9 .& ita fuiffe iudicatú d icit
in C ácellariad c V a lle d o lid .id é tenct Pi nel lus in h
i.3* p a r.C .d c b o .m a te r, n 78.H 0C v n o fundam étO
placer A n ton ij G o m .co n clu fio n é p rxd ió lam có fit
m a rc : ís pro xim io r in fucccífionc m aior. t is dici­
tur , qui tcm pore m ortis poffefforis p ro x im io r eft,
& non ante morccm ilhus. l.cum ira-§.in fid cico m m ifs.ff. dc k g 2 . 1. pecü .J.fratre, f f eo. C u m itaq u e
pofiibile fit,hunc agerc v o k n t e m , prius decedere
quarn poffeffor, v e ia n rc rnortem a lte riu s , qui vi*
uente eo qui ágere vu lt,fecundum lo cu m iu íiicce*
dendo nunc haber
prim um h ab itu ru s fit ¡M
p rx m o ric n tc.
Seq u itu r,quod isa g erc n o n p o ílir , quandoqui­
dem ius quod prxten dit h a b c ie neq tic de p iefen ti
lyaber,neque de futuro cerium fit h ab itu rm n .H á c
opinionem viera p rx d iclo s tener Fern an dus M en
chaCade fücc. f.crca t.§ .6 .n u tn .4 6 .q u x v e ia e ffe vi
decur A ntonio de Padilla M erefio in 1. fi prob au erit,ad fi. de fidcicom iílis,vb i in q u iream fuilic g ia uifiirao fenatorum decreto co n fin n atara in P r x t o
rio m ilitarium o rd in u m . H a n c e tia m puco v e tio rem .Iicet infignis v ir om ni x u o m em oran dus p r »
fe s.C o u ar.lib .t.rcfo lu .ca p .i 8.011.8. c o n tra renue­
rit cum Septim an.de p rim o g .H ifp a n íx lib. 1 .c.2 8 .
qui fecundum con trariam opi. dicat fe natum a iiqu.ando p ron u n tiaffc. N o n o b ita n c , q u ? in cauffa
M ic ix de Gam m a m onialis te r tix ord in is S . F ran cifci m onafterij Saluatoris , ciuitatis E b u ren . a llc ;
gabancurex D ec.conf. 1 5 7 .ahas a y i . in cip ien te vi
lis his co i.t. v e r f circa pnm um ,quem fequitur R i ­
p ain l.ex táól;),§.!i quis rogatus nu.40. q u ia lo q u fi
lu rilli in fpecie,in qua teftator repugn at ad m on a r
ftcrium peruenire rn aio ratu m . N eq u e eiia o b ftat
ingeniofum refponfinn ab adu ocato datum nota­
tis per A n to.G o m .fiip er 1.4 o .T a u ii. nurn.66.argu
m cntantem de com m oditate vfusfi uClus ad m aio
r.ituin ih ice n iin dicicutpleno iu rc ad poffefforeim
pertinere.Mt vfufruclus form alis in cffl ólu , folumcontinet com m odicatem .qu? in m on afterium t r i
fire poccft, non vero m a io ra tu s, cuius proprietas
pleno iure poffefforis eft,in vita lu a :h x c emm con
iid e ia ti»
I
D ecifionum L u fitan i*,D ecif. V U •
fideratio tollitur ex ijs , qu« attente legenti dida
Ant.Gom.paulo inferi uSjConftabit.
d
e
c
i s i o
V II.
Ill fucceifione maioratus pr?fcrcndus
cii proxim ior confanguineus vlti­
mi poíTeíToris^proximiori iiiilimen
tis,edam li inftitutio maioratus fa,(fta fit per h * c verba, <t(J
ma/s chegado.
s F
I
z
3
4
y
hi M A
% I zA.
Iure communi proximior vltim o poJJeffn i prxferen­
dus e ñ proximiori inftituenti.
In petitione renouandi emphyteufin,an prpferatur ma
ter vltim i poffefforis,exc lufa amita licet primo Jiip u .
latori fit proximior.
j
Iure regio attento proximior vltimo pojj efi on admit­
titur, nifi aliud infiituens maioratum declarauerit.
Semel exclufus dpatre,quado afilio céfeatur exclufus.
Filius vltim i poffefforis, anteponendus efi confobrino
teJiatons,quamUis ipfi tnfiituenti proximior fit.
Eonelus d e P arad a m aioratum in ftu u ic , ad
quem prim o loco fratrem fuum R o d ericu m
- Laurentium facerd otem vo ca u it,& poft eum confanguineum p roxim iorem , per h x c x e ib a , fique ao
meuparente.m ais chegad», 8c iterum fubiecit h x c
verb a,29* andara feinpre em homem meu parente mais
chegado per morte do dito Rui Lourenco, & fempre an­
dara em homem macho, qué per linha feia meu parente
m m schegado.M ocmo R o d erico fucccflic A ntonius
Leitam taquam proxim ior Leonelotdefiincko A n ­
tonio,m ota eft lis inter M ichaelem D iaz filium cu
iu fdam fo ron s,in rtitu en tis m aioratum , quod in fti
tuéti p ro xim io r fit,8c lacobu m Leitam filium A n ­
tonij vltim i p o lfe flo tis. Sententia in ea caufla fer­
tur per iudice pro M ichaele D iaztca ratione,quod
inftuucor m aioratus fibi ipfi proxim iorem vo caffcc,non illum , qui proxim ior fir vltim o p o lfcflo ri.
H o c eodem fundam ento approbatur p r x d id a fen
tentia per cauflTarum ciuilium fenatores. A ddide­
rat & vnus eorurn.quod lex cum auus. ff.de condi.
S i dem onftra. & l.gen eralitcr, §. cum autem .C. de
in ftit.& fubft.fub c o n d .fa d .q u x cx co n ied u ra pie
tatis fubftitutum excludunt, extantibus liberis vl­
tim i p oifeffb ris, folum locum habent in pacte &
m atre inftituentibus, non vero in fratre inftituente fratrem vel aliam perfonam e x tra n ea m , ex tra­
ditis p crg lo fla sq u a s fequitur Iaf. in d . § .cu m autem .col.q.verf. fexco lim ita. G um ab illa fcn ten tji
ad nos fiipplicatum e x titit, fententiam reuocauic
collega erudicifliraus lo a n , a M e lo , cui fententix
me fubfctipfi. P ro cuius corroboratione p rxm ittc
I dum e f t , qu od f iu re com m uni proxim ior vltim o
p o fle flb rip tx fere n d u seft proxim iori inftituencis
fecundum B art. S o c. 1 6. fundam entis hanc opin.
confirm antem confil.a49.vol.4.qu am tenuiffe, vi­
detur B art, in l .r e c o n iu n d i,? .q . fecundum pon­
derationem eiufdem B art.Socin .in l.fi cognatis,co
lum .fin.ff.de re b .d u b .& c o n fil.S ó .c o l.y .v o l.}. M a ­
rian .S o cin .con fli. I z 6 .v o lu m .I. Vbi pro contraria
parte fcptcin fundam entis o b ie d is , fatis optime
refp o n d icA u d .d e ir c r .& M atch.de A fliid . in c. i.
§ -i.d e natur.fuccelf.feud.per texc.in l.c u m ita , $ .
in fid eico m m if.R o m .co n f.iz.co l.fin .verf.feeu n d o
l eft videndum . In q u it enim , quod f in petitione rc
nouandi em phyceufin prgfertur macer vlcimi p o f.
feiforis vti p ro x im io r eius, Sc excluditur am ita, li­
L
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
*5
cct ptim o ftipulatori fit p roxim ior, ibique in ter a lia a lle g a td :!.in fid e ic o m m iffo .P r x d id a m opin .
tenet P ecr.A n ch ar.co n f.27.& clarius co n f.S z. que
refert & fe q u itu rM a ria n .in d.conf. 1 26. & c ó f 22.
V 0 I.2.& 2 3o.vol. j.co I.9 .verf. & licet ipfi fin tin pa
ri gradu.Ec fecundum eam opin. fxp e confuluit d .
Barc.Soc.vc ait ille'ait in d.l.fi cognaris, & conftat
d.co n f. 249.6c conf.7 j.v o l.4 .co l.j.iS c :c o n f8 6 . v o l.
3.6c I a f fibi contrarius co n f1l.8 4 .v o l.!. col. 2. verf.
item quando d id a confuetudo,D eci.in 1. 1 C .d e fc
cu n d .n u p t.C aro .R u i.con fil. i y 9 .v o l.2 .n u .6 .7 .8 .&
in 3 .v o l.c o n f.3 5 .n u .10 . idem latius v o l.2. c ó f.16 7 .
n ti.6 .id em C aro .R u i.co n r.4 o .co l.3.A lcx. co n f.3 6 .
& co n f.3 8 .Io a n .C ro t. c o n f.39. hanc etiam o p i. ex
mulcis com probat Bertrán.c0 n f.30 0 .v 0 L 3. E tin fi
niili C u rt.conf. i2S.q u em refert M ari, in d. confii.
1 26.Hu.4 2 .& num. y6.dicic nefas effe in iudicando
ab ifta opin.recedere.
*
N eq u e laf.in conf. 1 59.jVol.4. & in fecundo vo l.
c o n f .2 i5 .& D ecij opinio conf. i4 6 .c o l.fi.v c r f6 .&
vltim o,&C.110S a fuperiori opinione fem ouere de­
bet,quandoquidem ipfim et noftram , vt retuli,opin io n em teiu iefe fibi ipfis c o n t r a r ij: tenuerunt &
hanc noftram fententiam P a u !.B a l.& alij quos re­
fert (Sc fequitur A luarus V alafcus de iure em phyt.
q. 50.nu.34. vbi nouiores cciam allegat, inter quos
refctC P .P eraltam in d .l.in fideicom m if. num . 22.
pag. 3 7 3 . qui licet in contrariam pan em fe ipfiiin
in c lin e t,& in fig n is,a c d o d iííim u s C o u ar.in p t a d .
q q .q .3 8 .referendo aliq uos,q uialfeu eran t co n tra­
riam opin. com m un, tam en vc pluries v i J i i n h oc
5 regno pro opinione p r x d id a ,q u x t proxim iorcii)
vltim i pofleifori admictit,iudicacuin fuifle in fupre
m o fe n a tu ,& o b id lata eft lex,anno 15 5 7 . in iib .3 .
fo l. 17 6 . q u x proxim iorem vltim o polfeffori admittic,nifi aliud inftituens m aioratú d eclarau erit.
P ro noftra itaque fentencia,& ius com mune Im
p erato ru m , & noftrum in u id iifim i R e g is Lu fitan ix p u gn ac,n o n obftante finali parte n o tlrx n o u x
legis, cum ait, quando oprimetroinjiituidornano d e ­
dat aroudefpofir em outra maneira, pet quam iund i s iam verbis relatis,»2e/<parente mais chsgado,con antur aduocati prqxiin ion s inibcueiui tn aio rat u m , probare ipfum infticuentetn voluiffe ftuim
proxim iorem prxferrc.A c vero non vitient, aut vi
dere nolunt,quod verbis claris & exprellis, id non
declarat inftituens ,v c iex r e q u ir it: d eclaration e
autem non fad a,cred en d u m eft teftatorem y o lu if
fe fe cum iure com m uni co n fo rm a re, argiim . not.
in l.h xred es m ei,§.cum ita, ff.ad T reb ellia. N eq u e
oberit verbum ,?»e«parentes mais chegado, quia ver
b u m , m e u s,in te llig i poteft ad exciiuionem c o i!fanguineorum cuiufiibec poiieifons, fi nullam h a­
beant cum teftatore confangiunitatem ,ficque v o ­
luit,, vt fuccederet femper i s , qui de fuo genere aC
confanguinicate eifec:& v etbu m M a is chegado, in cclligacui' fecundum ius noftrum , vltim o poffefior i. Eft dehique laten d u m , quod in verbis p rx d i­
d is , elate a c d iftin d e , non legimus teftatorem cxclu filfepro xim io rem vltim o p o lfd r o r i,& p ro xim io re iiy n gradu fibi ipfi admifilfe, vt poflim us di­
cere iegi nou.x locum fo r e : confiderac d o d iflimus collega,m en tem teftatoris c o lle d a m , ex ver­
bis, que per linha jeiam eu parente mais chegado: non
em m poceft intelligi de linea tefta to ris,q u i nul­
lum defcendencein h ab eb a t, fed de lin ea eius, qui
p n m o in fideicqm tniflb fucccflic confanguineis
te fta to ris, Sc Calis videtur efle R . filius vlcitni poffe ls o r is , qui quidem pofsefsor vicim u s, om ncs a lio sco n fan gu in eo s p r x c e ifit; ideo filius eius ex­
cludit A d o re m quam uis p ra x im is re m , quia iam
luelaeexw iufas a p a c c e R e i,& | feuiel exclufus
B
a patre ,
III
,
ti
p , A ntonij de G am m a lu rifco n f. H ifpani
*t4
a patre, ctiam a filio cenfetur exckffus, 1,« m a te r,
S,fi fiUus,ff.de v u lg .lT u c iu s la Z - f d e h xie d .in ltit.
l o c .i n d.l.fi c o g n a tis ,c o l.ti.p f g lo -'« d.l.cum ,t a ,
S ú n fid eicom m iiío.fecitqu od dtcicur, in fucceífiQ
m fideicom m ifli vel m aioratus non debet fíen d;g re ffio d e vna linea ad aliam ,ca. i.d e n atii.lu ccd l,
feu. A n ch ,co n f.S i.d eclarat optim e p fxftan lh m u s
» rx fe sC o u a r.in p ra d ,q q -c a .j8 .n ii.6 .v e if.e te n im
qqiprim ógen icú . E t u a iudicauim us m cauffa D.
Philip pi contra F ian cifcu Pim etel oppoiicore Lau
ren tio d e fir ic o , quam vt audio iterum iudicádam
'j effe R e x inuidliffimiis ftatuit. Iure igitu r f antepo
nendus eft filius vltim i poffefforis córobrinq tefta
toris, quam uis ipfi inftitueti proxim iori, quia cum
id iure cóm uni obferuatur,nQn debemus ab eo re­
cedere,nifi in cafu,quo alite rcxp re ife,?/ve rb is cla
ris ceftator,difpofuerir.Ec ira iudicatur in pr?di6la
cauffa V iolantis Affcftifo v id u x in fiila n x , ciuitatis
F uch alen fis,qu x proxim ior eracinfticuéci inaioratfi filia fcilicet foro ris ipfius teftatoris,córra Agnete Tauares fororem vltim i poffefforis,pro qua lata
cftfen te n tiain Senatu per A luarii d cQ u jn tal, G afpare de Melo,<Sc Sccphanum Preco(reuocata alte
rius fenatus fentétia, approbatis fententijs iudicis
auditoris) quanquam fcriptura huius cófticutio
nis m aioratus loqucretur,per h ?c verba,emhum
rente meu mais chegado; ea ra tio n e , quod illud ver­
bum meum refertur ad co n fan g u in icaté,& v e tb ü ,
maischegadoy non d eclaratu r, an fic intelligendum
refpeftu p ro x im io ris, an rcfpeétu ultim i poffeffo­
ris, ideoque fonfus ifte m agis fub rcguia Iegis p rx d i é l x , quá fub eius lim itatione fubiacere v id e tu r,
cum verbis claris teftato r non e x p re ffe rit, an velit
p ro xim iorem ftbi,vel vlcim o p offcffori,vocarc.
l
D E G 1 S I O
V IH .
D e emphyteuíi acccpta per patrem fibi vxori,ac filio vtriufque vendi­
ta ab ipfo p a tre ,
S V M M A
t
z
I
'¡
Í'}
3
4
5
6
7
§
A .
Vaterftipulans fib i & filio em phyteufin, non poteñ
prxiudicare filio.
Dec U ratur difium Bart, in l.q u i fipm x §. Flauius jf.
de verbor. obhg. curn ait poffe rmocaripaFlum adíeemm in fauorem jé cundt donatarij abjentis
DecUpamr l.cum a matre.C.de bon. mater. á re a em ­
phyteufin a filio adeptam y quando ex paño vcl h e ­
reditario nomme ad eum peruenit.
Inemphyteufiyquam pater pro fe & líber is accepit ue
rius est dicere, poffejilium confeso mucntario vin­
dicare eam aiien itam per patrem.
I n emphyteufi ecdefi-ifiica, pater filio exprefíe nomi.
nato prmudjcare non p o te fi.
Quando pater íiipuUtHr filio rem , qux de [ui natura
e ñ tranfitoria ad hpredcs extraneos, non videtur filioquxrerc v t filioyfed v t h x red i.
I uve regio infpebloyetiam in emphyteufi fecutari. pater
non poteñ filio prpudicare.
A n fih u s qui tanquam 'vnus de capitulo yconfenfum
prabuitaiienatiom emphyteufis f a f i ; per p atrem ,
fib i prpudicm m inferat.
A x im a fu it apud a n riq m s decertatio : vtrú
em phyteufis accepca f ib i, vxori & fiÍ¡o vtriu lq; aut p e rfo n x a o m iíia n d x ab altero coniugú,vlcim o d eceden te,abfq; filio, podit a parre ven
3 i,cú confenfu dom in i,in p rxiiid iciú filii?Ec nune
«a4cm con trou erfia huius du bij oritur in cauffa
M
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
G o n d ifali C o clh o ,fe u alarisC o m m b rice n fis, con­
tra A ntonium B o r g e s , P ro parte negatiua fenten­
tiam tu lit C on feru acor vn iucrfitatis.C on trariü iu
dicaueranc doóiiífim i fenatores G eorgiu s C ab ral
ÓC N o n iu s V az D ataidc, in cauffa lo án is F fz fabri
fetrarij,co n tra C arh arin am A lu n z viduam , anno
j5 4 5 .F u it & dubiú iftud ventilatum in caufa B ea triGis F fz ,c o n tra lo an n é M artinz,núcupati,o monteiroyxnno 1 548.111 m enfe N o u éb . E t fertur fenten
tiá p ro parte n egatiu a.P ro qua & nos in cauffa p r?
fací G ondiffali C o elh o iudicauim us, q u o n iáin em
ph yieü fi non h x re d it a r ia ,fe d q u x e x proüidentia
eft ad fimilicudiné feudorum (p rxcip u e fi íit ecclcfiaftica,TO qua filij veniunt iure fangiünis,6c nó h ?
redicario iurc,vt dicitur in §.em phyc. in A uthé. de
non alienan.) com niunis eft o p in io , quod f pater
ñipulans íibi & f ilio , non poflic illi p rx iu d ic a re ,
B a L A n g .Im o i,in l.ap u d Iu !ia n u m ,§ .li quis a lic u i.
ff.de leg. I .A lex.con f. ro 6 .c o l.fi.nu.8.IÍ.4. vbi hanc
dicit magis com m unéjidenj A le x.co n f.lo y .e o d . li.
nu .i.óc teftatur com m unem eífe B ertrán. c ó f .z jS .
v o i.i. D ec.có f. 13 6 . nii.6. Si teftatur hác eífe m agis
G o n iin .o p i.C aro .R u i.co n f.4 8.n . i i . l i .i . & có f.54 ,
n u .4 .& c ó f .i i 3.0 .4 . A n t.R u b .in l.G a liu s,§ .& quid
fí tamen,nu. r s 6 .& i b i G a le a u l.n u .j6 . Placuit om ­
nes prxdióbas allegationes re fc rrc,vcq iio d attinet
ad doólorum auctorÍLacem, fCiamus hanc fo re
co m m u n em , quam ab im pugnationibus coilegaru m ,& ad u o c a to ru m lib c rau i in fententia m ea.
A d iliu d nam q; Battoli diótum t in Lqui R o m ? ,
§,Flauicis,in quo dicitur, poffe reuocari p a d ú adíe
¿lü m ,!!! fauorem fecundi d on atarij abfends : refp o n d tb am q u o d pater nom ine filij a b fe n tis,fc u
adhuc in reruin natura non exifteruis acceptauit
nom ine filij, & ipfi filio ftipuládo acqu ifm ic, vt ex
fcriptura con ftabat in eo p ro ceffu . Q u o fir, vt iam
B arto li d-ido locus non f i t , neque per confequens
paterpo fllc filio rus quxfitum itreu ocab ile cauffatú ab ftipulatione paterna reuocare. O m nes em m
D d .fu p ra citad B artolum intcliigunc, in cafu , quo
nom ine abfentis ftipulatio n on m teruenit.O bijcie
bátur e tia m , quod vrgens pattis neccífitas licituin
fiicerct,alias illicicú,icicoq; vrgente neceílitate, vc
dere pater poflit em phyteufin p r x d id o m odo con
cefíám .Scd huic arg. íatis eleganter refpódit Aluarus Valafcus d eiu re cm phyt.q.49.nu.6.pcr i,p e to ,
§ .prxdium ,ff.de leg.z. N o n em m íi milis neceftitas
prxiu diciu m fuccelióri p arab it,fed eatenus quate­
nus alienanti p rxm d icatu r, puta per cempus v i t x ,
R e fp o n d i eciam ad obieótum de adicione h x re d itatis patern x, quod quam uis filius patri h x re s f i t ,
no effet in h oc cafu locLiscexcui, in l.cum a m aire ,
C . de rci vindi. E t quanquam rauUi D o ct. rclaci a
neutro pin elo,de b o n .m a tc rri.j.p a t.n u .g i.e a m le ­
gem dícant in eo cafu procedere , nihilom inus ta­
men refpondendum e ft , cum com m uni allegata
[ ab eodem nu. 9 3 . q u x d id t a f f diftingucndiira.cffe
incer em phyteufin h xre d ita n a m ,& eam q « ? ex pa
¿bo fiu ep ro u id cn ciae ft,v eld e fa m iiia.N a m in h aC
conceffa m ihi & lib eris, affitmat.filium poife alie­
nationem emphyceufeos a patre faCtam reuocare,
quáuis patri heres exiftat, u a tenet C aro iu s R u in ,
conf.47.nu.9.iib. i .& conf,4z.nu. r7.e0d.hb .Q u an
do emm quis venit lurc p ro p rio , <Sc aliunde h ab i­
to , poteft quamuis fit h xres venire con tra facbiun
defunS:i,de quo per T iraq u el. i .retracl. §. i.g lo .9 ,
f n u.51.6/ I Í J , E cm h a c f em phyteufi, quam pacer
pro fe ec liberis accepit, ven u s cit dicere,poffe filifi
confeclo inucntario vindicare eá per parte aliena­
tam ,vt eft magis com m un, fecundú Syluanü conf,
30.nu.3 3. A flliit.c . i.§ ,h oc quoq;,nu.7Z.de fuccef,
ic a ,R u b e ,in §, quidam re¿lé, n u .ip o . M aria. Soc.
conf.
D eciílo n u m L u íitan i^,D ecif. V H I .
IJ
r e m , q u x de fu i natura eft tranficoria ad h x re d e s
con f. 1 1 z.n u . I4 .ü b r.z. N o n obftabit etiam ,datam
extran
eos,n on videtur filio q u xrere vt filio, fed vt
fuiffe licentiam vendendi per fenfum contrarium ,
h ?redi fecundum B art.in d.I.fi tibi.§. fi p a d u s, nu-,
ibi,faluo com confmtimento ddlefenhorioyqms. non i n
9.lfide p a d . A t em phyteufis fecularis ad quofcun­
de fequitur poífe patrem ,cafu quo filium haber,vé
que h xred es tranficoria cft,§.adeo.Inftit.de locat. ■
ditionem p rx d iclam facerejquandoquidem extat,
in verb.perpetuo. Ideo filius nó fuccedet in ea em ­
&c alius cafus com prehenfus in inueftitura, in quo
phyteufi, nifi fimul fit h xre s patris, vc per Bart; lo­
ve rifica n poteft facultas vendendi, videlicet quan
co citatO jN Ale.in l.quod dicicur,n u.i9. & laf.n u .
do pater filium non h abuerit. E t eodem m odo di­
27.ff.de verb.o blig.A lu aru m d.q.44.nu.6. C u m igi
ci poteft m alijs inueñicuxis, in quibus ri6 perfona
tur film s,non vt filius,fed vt h xre s veniat ad hanc
nom inanda vo catu r poft filiu m , fed tantum m odo
feculareiivem phy teu fin , fequitur poffe patrem in v
de filijs a gitu r.Q u o n iam v t dixi alienandi facultas
ea em phyteufi fecu la ri, filio h xred i p rxiu d icare ;
inteliigetur eo cafu,quo conceíía vid etu r,videlicet
quandoquidem p r x d id a em phyteufis hxredicaqu an d ofiliu s non e x ta t, vel illo excante eius con­
ria eft, Sc filius hxreditacem patiis a d iu it. E th a n c •
fcnfus adfit. N e q ; dam num d ire d i dom ini amiffio
opin.m agis com m uniter teneri affirm at A le x, có f,
nis lucri laudem ij n o n q u x fiti in confideratione e f
28.1111.12 .1 ib .j. & com m unem afferit Pavif. con fil.
fe poteft in hac fic reft t id a facultate vendedi.quia
16 . nu.43. & tenent alij relati ab eodem A lu aro V a
iib i ipfi im putet is,qui p verbü fili js ,& c . em phyteu
lafco q, 49. nume. 3. quicquid tamen in gen io fed ifin con ceflit.N cq ; puto doclura A luarum V alafcu
d u m fit per collegam eruditiffim um .
contrarium tenuiffe,in d.fuo libro q.49. nu.6. cum
P u to etiam t in em phyteufi feculari om nia fu­
,ibi non firm et opinionem contrariam tenenda ef- 7
perius d i d a locum habere,negam ufque iure regio
fe,cum a it,n o n in c o lo ra re poffe eam teneri: quam
in fp c d o , quod em phyteufis fecularis fufcepta pro
etiam fi affirm aret tenendam , am p led en d a nó eftf e & f ilio , fic ad quofcunque h xredes tranficoriasi
in iudicando,quadoquidem altera eft m agis com cum lex O rd .li.4 .tit.6 2.§ ,5. id expreffe veter. C u m
m u .v td id u m eft.M inus etiam contra facere dice­
igitur em phy. p r x d id o m odo a cq u ifita, non fit
bam O rd .lib .4 . tit.64. quam vnus ex noftris colle­
tra n fito iia de fui natura ex p a d o 3ad quofcunque
gis pro parte aduetfa c ita b a t, CÚ nullum in ea verh x r e d e s , fed ad filium ; Sc per confequens non ad
bü ponatur, quo prxiudicium filio inferatur. Im o
eam vocetur filius, vt h x r e s , fed vt filiu s : fequicuc
O rd .lib .4.tir.6 3.§.5.cu m ait,p atren i non poffe no­
de ea iudicari debece,ficut & iudicatum fuic de em
m inare perfonam extraneam ad em phyteufin ac­
phytcufi e c c le fia ftic a ,a d effeólum prxiudiciy.v.iceptam fib i,vxo ri & filio ,vid etu r expreffe pro hac
t a n d i, quod pater filio per vendition em vei aliam
opinione negatiue co n c e p ta . N o n enim video, v t
alien ation em fecerit.
• n Ta ;.a
quidam dicebant,videre differentiam inter vendi­
In aiia eciam cauffa P au li F e rre ira , abbatis faa?
tionem , & nom inationem ,cu m in vtroque c a fa
d x M a r ix de V e n to fa , contra V iolan tem de Saa
p rxiu diciu m pariatur f ilio , & O rdin. expreffe ve­
vid uam ,an n o i^ ya.fen ten tia fertur per eofdc-col*
tee filio p rxiu diciu m in ferri per nom inatione. E r­
legas , confirm ando aliam fenatus in íe rio ris ,Ín
g o & id e m per veridirionem . L a ta fuit per h x c fen­
qua lim itarunt p r x d id i patres conclufionem p rx
tentia in fauorem filij, per collegas, qui mecum in
ea parte vota fu b ic rip fera n t, nonnullis co n trad i­
diólam negatiue co n cep ta m , cafu quo filiu sc o n centibus . Addidim us N fen ten tix n o ftrx xq u ica­
fcnfum pr?ftiteric patri alienati em phyteuiln ,arg.
te fu ad en ccjvcfiliu s em ptori pretium acceptum
1.2 .C .c o m rn u .v tri.iu d .& per text.in c a .i.d e a lie a;
a patre reftituat pro ea parte , pro qua h xres patri
pacer.feiid.volenti enim non fit iniutia,neq;'fi ausj
l.in tiito.ff.de reg.iur.M ih i vero , faluo faniori iudi­
e x t it it »
y
Aduertendum eft, t quod p r x d id a fententia Ia
cio , difplicet h x c ratio decifionis in cafu illo ; cnrti
ca fuit in em phyteufi ecclefiaftica, in qua fine du­ 8 t confenfus p rx tlitiis fit a filio tanquam ab vn o ex
b io procedunt om nia fu p r a d id a : quiacfi illa non
beneficiarijs ecclefix d o m in x d ire d x ,q u o cafu ii­
tranfeat ad quofcunque hxredes,nifi ad filio s,iu x­
bi p rxiu diciu m inferre non v id ec u r, per texr. in l.
ta §.em phyceufin,Authenc.de non alienan, glo, &
T itia cum teftam ento, § .Lucia, ib i, quafi teftis af­
eom m un.in 1.ociam ,ff.fol.m at. poffunt filij em phy
fuit ,:Sc ib i, nifi euidenter apparuerit om ittendi fia
teufin datam pro fe & filijs h a b e re , licet patri h x ­
deicom m ifli caufla hoe eum fecifl'e ; eo m axim e ,
redes non exiñátjVt per B art.in l.fi tibi §.fi p a d u s,
quod ex confenfu v t res a lie n e tu r, non to llitur
nu.9.ff.de p a d .in l.iiffiu rand i,$.fi lib eri, m i.6.ff.de
ius d efu tu ro com petens co n fen tie n ti, g lo ff.2 . in
o p er.lib er.& alios quos citat laf.in l.quod dicitur,
le g .fi a fu b ftitu to ,in princip. ff. de leg. i . N ib i
n u .19 .ff.d e verborum ob lig .vb i hanc refert effe c6
la f . Sc nor. B arto l. in 1, fi fundum ,ff. de fideicom m une opi. & a lio s plures refert A luarus V a la fcu s,
m iff.n u m .i.
q.49.ante nu .y.Et ideo poteft filius repudiata h?re
A lia etiam ratio n e d o d iflim u s C o lle g a ad id
ditate em phyteufin a d ip ifc i:& per confequens, pa
m o u cbatur, quod cum em phyteufis in c a fu iiio ad
tct illi prxiu dicare nó poteft, quam uis pacernx h x
filium pertinerer, m ediante pecunia patris , lin e a ­
reditati filius fe im m ifccac, quandoquidem eá em
lia induftria ipfius filij p ro fcd iriu m e r a t, 1. om n i­
phyteufin non habebit, vc h x re s, fed vt filius. H o c
m o d o, vbi Bald.num er.6. C .d e incffic.teftam . O iipfum declarat A luarus quxft.yo-ante nu.7. Ac ve­
d rad .c o n fil.14 9 . n um .3. In pro feclitijsau tem cer­
ro , vc ille a it , in em phyteufi fe c u la ri, dubitabilior
tum cft,poffe patrem filio prciu dicare,l.filie cuiusj
cft opinio, fecudum quam retuli iudicatum fuifle .
■C .fam il.ercilc. noc.in 1. 2 .C .d e in offic.d on at. B ald .
SedjVt iterum dicam , fententia illa lata fuit in em ­
in 1 . 1 .num . 17 .C . per quas perfonas no. aequi, late
phyteufi ecclefiaftica. In feculari a u te m lata fuit
G 0 z a d in .c 0 n fil.7 j. ninricr. 1 4 . refert plures Pinel.
lententia in cauffa cuiufdam C hriftophori G o m e­
1, i.C .d e b o n .m ater.3.p art.n iim .9 8 . C ro t. in 1. qui
tij , contra R od ericu m G o m e tiu m , ex oppido de
R o m x , §. duo fi a tres nume._ 14 3. Er per h x c aliam
M elo,in prim a,fecunda,& tertia inftantiaihoc polim itationem patitur conclulio p rx d id a negatiue
tiffimum fundam ento, quod filius patri h xre s exicon cepta : fed grandis eft fi vera fit, quam legentis
ftens fad u m patris im p robare non debet, 1. cum a
co g itation i relinquam .
m a tre,C .d e cei vindi. H x c fententia prxu alu it re­
nuentibus duobus co lle g is; Pro qua alius hoc ar6 gum ento vtebatur, quando f pacer ftipulatur filio
U
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
2
D E C I-
D . A n to n ij de Gam m a runfconf. H iípani
/(J
D E C I S I O
IX .
Qualiter auia paterna & materna in
•
b o n i s nepo tis ab inteftato decede­
t is
fuccedere poftit.
s y M M A
R I A .
i
Bona ex parte patris ad filium perHenta,ad auiam pa­
ternam : & qux ex parte matris ad illum perueuere %
ad amam maternam pertinent.
% Infpiciendaeil im m eiiataperjona, cui fucceditur.
J . Bonanepotis ex legitimis fratrum obuementia per me
• diu m m atn s,a n d m :lan m rin term tam maternam
effi paternam.
4 A u ia paterna effi auia materna gqualiter fucccdunt
in omnibus bonis, qup nepos mortuus habuit a patre
yetam atre matrimonium contrahentibus per com­
municationem bonorum.
O anna de P aiua,oppidi S an d aren en s,S eb aftia
Hi auia,ex parte patris eidem Sebaftian o hered ira a trie x iftc n ti,d e fu n d o q n e in pupillari x t a t e ,
fuccedere p rx te n d it in eius h xre d ita te bonorum
®m n iu m ,q u x p tx fa to nepoti obuenerunt ex parte
ipiius a u ix , ac in dim idia eo ru m ,q u x aliunde proceiferunc, prout in conclufione libelli oblaci cótra
M iziam G iroam auiam m aternam con cin eb atur,
in q u o ia re b a tu r ad M iziam pertinere,quicquid ab
ea ad nepote p e ru en era t. QiLam obrem tota in ca
caulfa cótrou erfia vertitur circa legitim am pater­
nam duorum filiorum ,quibus prginorientibus ma
ter fu ccelferat. N a m cum bona iltariim legitim a­
rum á patre procelTerant, ius in iliis auia paterna
in folidum habere d ice b a t.
-Í M iz ia autem m aterna a u ia , ius fuum fundabat
in confufione ac com m ifiion e h xred itatis fi liorü ,
cum patrim onio m atris adeuntis eorum hxcediratcm .Q u x som m iftio caulfatur ab ipfa aduion e,ta*
liter,q u o d iam bona per aditionem acquifita, non
dicu ntu r bona filiorum fed patrim on ia i piius m a­
tris,arg.I.fed fi plures.§.filio.ff.de vu lga r.& p n p .&
eorum qu? notat A lex.in l,i.§ . veteres. nu.$. ff. de
a cq u ir.p o lt§ .i.In fl:ir. de h x re d . qualit. & d iff. Per
quem faris probatur,quod hxredicas adita, non di
citu ram p liu sp atrim o n iu m d efu n ¿ti,fed ipfius h x
re d is.P ro hac m ateria auia fententia a p i?fid e fcrtu r,vt in folidum illi bona legitim arum trib u atu r,
q u x qu idé fulcitur opinione & declaratione Paul,
d e C aftr.in l.qu od fd tis.§. i.in fin .verb is, G .de bo.
q u x liberis,declarantis ibidem B arco lu m ,cu m ait,
5 q bona cx parte patris proueniencia, ad auiam pa­
ternam p ertin ere,& q u x ex patre m atris ad filium
peruencrc.ad auiam m aternam peruentura elfe,vt
in fp id a tu r perfona im m ed iata , a qua dcfunótus
h a b u it, C u m itaqu e Sebaftianus defunótus, a m.at r e habuit bona legitim atiim fia c ru m p rx m o rie n tiu m , ab ea illa habete videtur, & per confcquens
ftuia m aterna in his bonis fuccedere d eb et ex do­
ó lrina B ar.in d,I.quod fd tis, iundfca Pauli declara­
tio n e , A llegab atu r per aduocatum K e x A luarum
V alafcu m ad idem cex.i n 1. pacer fiim ilias, ff.dc pri
u il.cred ito. l.fi duobus feruis, ff.de leg. z. l.li feruo
4 m eo,ff.de leg .i.q u ib u s probatur fin fp ic ie n d a m c f
fe im m ediatam perfo nam,cui fucceditur quafi im ­
m ediatam cauffam , q u x magis in flu it in cau lfacii,
v c p e rT ira q u e ll.in procemio re gu lx ceifante c a u f
fa,6e per Ludi. G o m ez. in regu. de non tolien. iur.
q u x fito q .j.c o l.2 . Secundum hanc opinione cauffaiB fuiffe decifam in confilio N e a p o lita n o , refert
I
'
IW
1%
j l l / ,■
•I '0
I’
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
M atth.de A fliiót.decif. 1 27. vt fi cx duabus fororfe
bus vterinis altera m o ria u it relifeis agn atis,ex par
tc patris,& : r e lid a altera forore v re rin a , ifta, & nó
agnati ex parce pacris,fuccedct in anciphato, quod
macet habuit a p a tr e , quia quam uis antiphatuin
piG ceiiit a patre , non infpicitur perfon a re m o ta ,
quia non rem ota caufla,fed p ro xim a infpici debet,
g l.c.d e c x ie ro ,d e h o m i,& in 1. m anum ifliones, ff.
d eiu ftic.tk iure, la fo n in l.fi pecuniam , nu.g.ff. d c
c o n d id io .ca u ifa d ara .
D eclarationem Pauli fupra relatam pro h ac pac
te,fequitur P alaan rub.de don a, in te r vir. & v x o r ,
§ .3 9 .n u .i o .E tq n an q u am P a u lu s co n trad ió torcm
non habeat,vt firm abat adu ocatu s, m ihi viden tur
om nes Do<ftores, qui concra B arto li in te llc d u m ,
d.l.quod fcicis, tenuere (ij enim q u a plurim i fu n t,
vt refert T ira q .d e re tta (ft.i.§ .i4 .g l.2 .n u .iz .)c ó tra
Paulum faltem tacite tenuiflcgtacite,inquam , quia
CÜ negent, vllam debere fieri diftim ftionem bono*
rum ,an ex parte patris, vel m atris ip fa b on a proce
d an t,negare etiam vid en tu r,con fidetation em ha*
bcndam effe ad im m ediatam p erfo n am ,cu i fucce»
dicur,vt fciatu ra qua linea b o n ap ro u e n e ru n ttfo lum nainq; fucceflionem deferunt proxim ioribus
indiftinóte.D icebam etiam Pauli d eclaratio n e fta­
re non poffe, fi B artoli opinionem in d .l. quod fci*
tisjten eam u s.N o n enim locus effet fep aratio n i b o
n prum , quam B arto lu s fa c it, in fpicien do a qua li­
n ea,p atern a,an m aterna bona proiien iu n r.
Si enim perfonam im m ediatam cum P au lo con
fid erem u s,fu tilis& inanis eflet in te n tio Bart. c o n fíderádo lineam , a qua bona p ro c ed u n t; q u on iam
ille non folum perfonam patris v e l m a c n s ,fe d li­
neam vnius cuiufque infpiciendam effe ait.F ru ftra
ergo h x c co n fid eratio f ie t , fi folum perfonam im ­
m ediatam fpeótandam efle cum P au lo dicerem us»
Q uandoquidem id co n tra B arto li intentum e ffe t,
infpicien tis non perfonam pro xim am auc iram e- ,
diatam , fed lineam a qua bona p ro u e n e re . Aut er­
go o pin io Bartol. eft faifa ,aut d e cla ratio P au ii,pef
quam tollitur ( v t d i x i) opinio B arto l. Sed B an oii
confiderationem approbant n o ftri, & tenendá ef­
fe aubitror,cum non fic contra illam eom unis opi­
n io , vc difponit lex R e g ia lib .z ,tit.5 .§ .i; E rg o Pau
li declaratio refpuenda v id e tu r. Id e o cum proceffiis hum s cauffx ad fenatum ded u ceretu r,d ixi,T en
tentiam P rxfid is reuoeandam,- non quidé,;VC a ilix
p a te rn x , legicim x illx nepotum crad eren tu rfem o
ta confideratione P au li in fpicien tis p erfon am im ,
m ediatam ,cui defunólus íu cc e ílie ,& infpeóta liiiea'
paterna,a qua legitirn.x p rx fa tx p ro u en eru n t; ñe­
que rurfus m atern ? aui? ap p licaren tu r,p ro u t Patt
li d eclaratio v o leb af.ícd ea b o n a legitim ara x q u a
liter diuidenda fo rcin c er iftas au ias,p er regulam
in hac fucceflione n cp o tu m p aren tib u sd elata ge­
neralem , A u th e n t.d e fa n d o , C . ad T ercu lli. ib i,í i
p ares gradu funt,pariter fu cccd u n t,& in A uth en t.
de h xred .ab in tertar.§ .co n feq u en s.
1
C u m enim in cafu propofito filius lo á n e de Patu a, cum filia M iz ix G ir o x m atrim on iü con traxe­
rit,fecundum cófuetudiné noftri rcgn i, per quá fic
om niú bonorum eft facía có n iiftio , vt bona patris
i.í raacris dici queant:«S¿ macris paterna iam cffeóla
fuerint ex vinculo focietacis a iure c a u ffa tx :& iam
bo^na prxd ióla filijs obuenientia in ter parré & m a
tre lie vigore m atrim onij c ó im in ica ta , nó m agis a
parre q u á a b ip fe m atre,procdli(rc vid ea n tu r: fen­
tentia p rx d ió la obtin uit,ren uen tib u s duobus col­
legis integerrim i noftri fenatus d o cti Ifi mis, B artoli opinionem indiftinólé ain ple¿len tib u s,adeo qui
d e m , vc petenti ío a n n x d e c la ra tio n é p re fa tx fen te n r ix (v c le g itiin x Sebaftian i,quas h ab u it a patre :
& a raa-
D e c iílo n u m L u iit a n ia :» D e c if.X .
)
t j-
& a m atre, diuiderentur etiam in ter auias, ficut &
d e r firra a u i; nunc iteru m m ihi accuratius medifratrum prxm o rien tiu m diuidi eas fen ten tia iufic
tanti idem vifus eft.
rat) ipfi refp o n d erim c,n on xq u aliter b o n a hariiin
le g itim a ru m d iu id e d a fo re ; fed in fp icie n d a m effe
D E C I S -f O X.
Iin e a m ,a q u a procefferunt.Q upd quidem r e d e CÓ
, ‘ '
iid era n ti, expreffe con tra pencum per a d r ic e m Io
^ q d e r e i c i l l . V C lld i. lo C U m h a an n am iu d icaru n t. N am in ipfa petitione poftulai ' f xxbat, vt b on a h x c Icgitimarú patris & m atris x q u a b e a t in tra ilia C lio n e .
'.•(1
liter d iu id eren tu r. C o n tra noftram fencetiam o b ­
s V M M A - I i l V M.
ijc ieb a tu r alia,p lim prolata in cauffa p rx ftá tiffim i
huius regni iu ftitix R e d o r is lo án is a S y lu a , aduér j In «flimátionefacienda. rémedü t.í.:C. de refcin-uenil.
lu s D ./£ g id iú Afis da C o fta anno 1 5 5 j . in qua Bac
ih tranfañioneyconfidéráiufaubius euentus litis .
to li opinio fequuta fuit. Sed illa ,& om n ia in có tra
liu m ilip r a a d d u d a , nihil n o ftrx fen ten tix obftae iure co m m u n idübifarí fo le t , an rem ediú
bixt. Loqu u n tu r enim in cafu,quo parentes dotem
I.i.C .d e refcin d.ycn di. locum habeat in trá
filix & d onation em propter nuptias filio v x o rem
faction e. E t iure regio dectifiim id, videtur i n O rd i.
ducenti dederunt , prom iffaqucfuit docis refticu­
lib.'4.fir.}o.§ -O” em todo Otjutdito he, in gen eralitatio & arrharu m d o natio.,
1 ..
tc verbo ru m ,ibÍ54«ae/5Kero»íy¿í cbnuencas, quod fa
H o c enim in cafu fatis aperte có ftat,voluiffe p a- , ne intelligendum e ft, con íidetáfo "j; dubio euentu'
ic n tcsfe p a ta iio n e m bonorum in d o te m .& pro­
liris’, v t declarat B ar.in l.iitju is c 3 aliter, ff.de verb.
p ter jiq p tia s datorum .facere. A t in cafu noftr.o»ybi
o b l. A bb .in c.cCt cauffa,nu,y: 3 e'em pt.& v é d i;& alij
xiulla d o tis m entio fad aje ft, neque aliqua a rr h iru I
multijjquos refert D e c .c o n f ¿o.nume.^4. & K o d c f,
p ro im lfio , fed fim pliciter fecundum antiquam rc.?’
S o afeW llegatro.a 1 ’. ad fin, E fit a indrcatum fuit i n
g n i confuetudine m atrim onium contrahi.tur j.bó»
proceffu' agitato inter M ariam Luis a d r ic e m , &
I na t o.mnia vigore d i d i m atrim onij com m unica­
Laurentium A ffon fo in menfe' N o u erab r, 1,565. &
ta inter coniuges, peruéntaque ad neporctpiS.eb«t4
a lÍb ifíE p e ,& in cauffa G eorgi j 'Chainho. co n cr® «
ftianum ',tam ratione iegitim x patris N .fr®0 :ü p rx
C ath erin am G o m ez in m e n fe lu lij 1 554. citiuS fcri
.1) ;
m orientiu m ,quam ratione h xred itatis m arem ? di
b a fuic M ich a el R o d ericu s.’’^’’ ?,
■ : R ou p. s.,..
:'
,
iiidenda funt in ter auias,nulla fa d a d iftin d io n e ,a
q u a linea p ro cefferu n t,,q u ii tanta eft vis raátrifno
■
3 »
C iO S b tV '
aip ¡r
p ij illo m od o con rrad iiV t osfinim odam com m uni
cation cm ,ac cóm iffioném ytrihfque p atii nioniLefi
-liciat: quod iam deinceps.difccrni non p o lp y , an a A n licpris iegitibiajfe
p a tre vel a m atre procedant,neque a .q u alin ea o ri
legitimato, liabeat ius diceiidi' hul«inem d u c a n t.
H o c ipfum probari videtur ex h is , q u x co n tra
lumteliamentura aui lui, in quo ilB arcolu m multi tenent relati per T ira q . vb i fupra,
la jp ííé t é r it u r i & j 0 j p j ) a í ^ t a 'v á ^
N late per A n to n .G o m .in 1.6 1.T au ri.n u . 8 . qui in
« a fu h xred itatis a d i t x , confiderat h anc yn ion era
- te teftamen t i , an dieres ad eamaliS c in corporationem hxreditatis ad itx cum patri­
mentandam compellatur. . "¡^1 5
m on io adeuntistnon enim adm ittit feparationem
ac d iftin d io n em bonorum fem el iu n d o ru m ciim
,■? 3',
s F M W
m :
alijs,nifi in cafibus a iure expreílis>arg.l.í.§.p,rxtcL egitm dtus'iürdflij legm m f é r legitimationem an
rea, ff. dc fcparatio. H anc N ego confidero ra tio obiiheki.i i ..j .
.
mcm in cafu prppofito,per O rdin .lib .4. tir.7.§.pen.
Legitimatus an differat in aliquo 'a legitimis.
/quandoi n bonis mariti Sc vxoris matriinoinium cp
Habilitqtus ad fuccedendum ¡a p n o n §oteil rum pe!
trahentium per com m unicationem b onorum , nui
re teftamentum eius
‘
,
,
Ja m adm ittit feparation em , nifi quando tem pore
. legitim atu j quifohumdifpeh^^
^¿€«0/7
c o n t r a d i m atn m o n ij,iam alter coniugum d?biris
dám fuccedendi modos, ft a p qirep r «teritur A o n po­
e r a t im plicatus, ut hoc x s alienum folu atuf ;de;par
,i ,
teft teñamentum diccniiullum te. b o n o ru m , q u x in com m uni focietate contulit.
Tfepos quanquam lígitim'us patri fit yCix 'fiUo fpuria
S u n t & a l i j plu tescon tra BartplUm tenenyesjquos
nathsyHon poteñ auo fuccedéré ab intéftatb. '. ■ '
citat infignis P r?fes C o u arru .in epitom e d c fu cce f
"Hfpoti fpurio poteft auus relinquere in teñamentofio .ab intefta. vbi eá faluari poffe dicit in lucris nu*
M ater ér.aüus maternusy quando liberos vÚm m ix.-.
p tialib iis, a rg .l,I.C .d e b o n ,q u x lib. vt paretcsfin t
fiios tenetur alere( . T
u ’x
prom ptiores ad dotem ac donationem propter nu
H ares mortui a u i, alim enta'pA Jlare tenetur, nepoti
ptias conftituendam .Tunc enim rationis eft, v t ad
exbonis.teñatoris.
'
cum bona illa reuertatur dotis/ aut d on aijo n is pro
fius'petendi alimenta, efi triere perfonale 'exi parte pep tcr nuptias, a quo ptoqefferunt, ficque B artolum
w iy ,,
intelligit etiam P a la ti.R u b .in d .1.6 1. T a u ri nu. 1 9*
4 Q uo fit, v t f non folum in caiu,de quo agim us, le­
N cauffa M ari? de M ifq u ita,N G ra tie d t'G ám á
gitim arum fratrum p rxm orientiu m ,fed Sc in om ­
y iy ffip p b n é n fis , petentis h xred itate A lu ari de
nibus b o n is, q u x defunctus Sebaftianus habuic, a
M
ifq
m ta ,n o ie c u iu fla m neptis ipfiiikiA luari, filix
patre vel a m a tre , matrim onium contrahentibus
p r? d id ? C ra r i? & F rá c ifd ■deM ifqiirtaidubm’ v é fl
p er com m unicationem bonorum : auia paterna Sc
tebatur,an neptisiHa lé g iíífe x e fn a ttira lise x parré
m atern a infim ul fint adm itten dx, quia fecundum
F¥arK!tfco, pér regem légínm aró ySA pétitíonehi
Bal.in A u th . d e fu n d o , C .ad T ertu l. nu.3.text.in 1.
p a tfjs fui A juaride-M ifquira ,'ipfi ATuáro! aüo pa­
quod fck is,in rd lcd u s,fccu n d u m Bart.opi,eft?o.r^
tern o focéederé p o ftit, ánhuíláncfo tfcftamemum
re d u s per d.A ucii.defianólo.aut,vt potiusdicendii
em s,in q u o neptis p rx teritafu ir, & M ariáíde M ifvid etu r,n ullo m odo per eum probatur opinio B.ir,
quita vXOT'Allferi teftato risih fticü tá‘ÍíxPés?'“ " '
vt m ulti qpinantur,quam etiam fi tenendam dica­
lu i^ x p tim ’x in ftá n tix f pro neptefiutficáuir,'eo
mus , in c a fu noftro non efff adap tan d am ,au d apotífilm ó'füfidám énco, 'quod ejus pater Frácífoiis
B j
cu.n
D
I
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
1
^g
p , A n ton ij d e G am m a lurifconf. H iipani
cum cxlegitimationc patri Aluaro legitimus.eff¿¿lus fit» iura filii
obcmuit per illam rcgia
S g iti^ iS u e m i Et^ideoficut ille, ita & nepcrs teftamentum dicere nullum potuerunt, Aurhent.ex
l e g i t i m i
cau ra.C .d e lib .p r?r.S en a to resm ferio n s Sen an is,
« ¿ iu d ic is fententiam ampledu ntiiriqtrati & ex
noftris fequebatur collega dotftrftGafpar Pereira,
nunc mcritiíGmus, Cancellarius, cim neptem ad­
mittendo tanquam natamá patre legitimo. Pro
qua adduxit notata per Gor.confi. i.in } .volureo.,
CoEvcxfic.cirea fextu-m dubium
per Didacum
de Segiira,in ,5 .S.fi;n.iEdc lib. & poftlvum. poftea
yoluit in fenatu de ea re cumcollceis.tra( :aFc.
Tres fuimus concordcsin reprobanda illa fentejQtia.Io.aMelo h.oc vrebatur fundamcnto,quo<l
pater Francifcus non poteft dici vere legitimatus,.
feni nd lim a,migaos legitimandi modos,in quibus
t legitimatus nihil differt alegitimo,fed potius di
* cctur difpenfatus »c.um mlegitimationediiétú fit»
vtpoiftt fuccederei»atriexccftaiiicto , ineo quod
pater ei reliquerit yitem & abin teftato patrtan­
tummodo * vndecontra teftamentum iuecederc:
nó pofEtjvr ait gifinun i t.ver.naturales,fEdc bo..
poff. cotra tabui, quam fi'^ngulatern appellat Alex.
conf.1 J4.nu.i j.volu.6. laftinl. i,nu.3 .G.eoiit.Et;
ideo dixit AIex.in rub.fF.de lib.& pofth.quod f ha
* bilitatús ad fuccedendum patri, non poteft rum­
pere teftamentum crus«..
Ratio eft, quia diípenÍátus,vtíuecedatqúoad
qnxdam, non cenfetur habere legitimationc» fed
difpcfactoncm, vfdcclarat Paul.in l.pailum quod
dotalhC.dc colla.ad fi. Cnm igitur ob jd pater Fr£
cifcus, fi viueret,non po^iimpugnare tellarhen-'
tum patris fui AlUdrirErge» neqiie id faciet neptis »
in quam Fráncifeus páter non potuit plus iatis
transfer|e,quá ipfe habebat,l.nemo'plus.fF.de reg.
iur. Confittnabam pT^dióla, quia quamuis legitiIhatushihilalcgitimo differat, vrin §.{gifurj& J .
xeliquiun Auth.qui,mo,nat. cffi.lcgitimi,&r|. fi 1 ®
jgitutjin Auth.qui.mo.effi.fui, & late per Cur jun.
, cof.i/j.n u .n .ad eojvtf legitimatus,fi a patire pras
teritur,poteft tefl:ainentum dicere nullum, vt pro­
batur in i.generaliterjin Auchc.qui.mq. natu. effi.
fuijiun<a:a,l.filius a patre,§. i.ff.de Iib .¿ pofthu. 8c
not.Bal. Sc Salyc.in Auth. fi quis, C.de natu.lib. 8c
inulti tcncnt,relati per Didacum de Segura, in 1.1 .
J.fi vir.a5.c0lu.vern. cx hoc infcrtuif, quod pcringteffum, «Scc,ff.deacqui.poff, Hoc autem non pro­
cedit in co,qui vere non eft legicimatus,fed difpen
fatus,quo ad quofdam fuccedendi modos, vt intcr
ceteros declarauit D id. Didac.de Segu. Hic nam­
que taliter legitimatus, vt contingit in legitimatio
nibus ftoilti temporis ,difpenfatus potius dicitur,
Vt per laf.in d.rub.de lib. & pofthum. nu. 1 3.14. &
eft coram, fecundum Curt.iun.confil.75. in princ.
Hunc autem difpenfatum non habere ius dicendi
nuUum aduerfus teftamentú patris,inquO prxtcri
tus fijit,firmat Alex.conr.finali,Ii.5.5c li.Tconf.jo.
Mihietiam vifum fuic, cafum dubitationis propofitx decidi per text.in l.fin.C.de natu.lib. ibi iuta etenim ab inteftato in aui fucceffione, nemini
1
3
4
,
corura penitus aperim us, p et quem co n fta t, t ne-
Í potem quáquam legitimus patri fit, cx filio fpurio
n a t u m ,n o n poffe auo fuccedere ab inteftato, de
quo late traditurper D ecium ,conf.8 f -nu.?- & pec
AleX/Confi. 174. vol. 5. At vero ex teftamento poffe
hunc nepotem auo fuccedere,firmauic commu. 0pin.fccundumDec.confil.4Ói.nu.i7.Carente auo
- prole legitima: imo etiam fi t nepos effef fpurius,
* poffet auus illi relinquere in teftamento, fecúdum
no.per laf.in hhxrcditas, nu.6.C. dc his qui.vt jn-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
a b in teftato auo fuccedere, fi narus fitc x filio fpurio .Ita neque quando ex filio diCpeiifaco natus eft,
cum ipfe filius etiam non poffer patri a b in te fta to
fuccedere. N e q ; obftat fo lcm n eillu d C o rn . confi­
lium in J . vo l.co n f. i.c o l.z . verf. circa fextft du b iú ,
quia lo q u itu rin fucceffione cx tcftam enco.N equc
obftant a d d u d a per D ida.d e Scgu.in l . j . J . f i . ff. dc
l ib .& pofth.circa nepotem legitim um ex filio h x retico vcl d eportato : quia ctia loquitur in fucceffjo n c c x teftam éco.N equ e obftat d .l.fi.C .d e natulib . quam pro nepte in duxeran t fenatores in ferio ­
ris C u r ix : quia fecundam do d iffim um collega no­
ftrum lo .a M e lo , lex illa potius c o n tra neptem fa cic.N o n enim n eceilitat auum ,vt nepterrt in ftitu at
legitim a ex filio naturaihfed potius perm ittit illi fi
ve lit.L a ta itaq ; fu it a nobis fen ten tia có tra Eteptc Illi tamen iuffim us alim enta p rx fta ri a b h ^ red c in
ftituca M aria de M ifquita,renuentc p r? d id o c o lle
g a Ioanne,diccntcque, fe nondum d id iciffe,ten eri
auiim p rx ftarc alim enta nepoti cx fpim o v e i nati*
rali,q u i fucceflibilis auo n o n eft,fed folum intienij i r c f m atrem & auum ra ate rn fi,lih ero s;y u lg o q u xfito s teneri alere,l.fi quis a liberis, 9 id c in lib eris»
ff.de li.agn . E t ratio eft fecundum illu m , quia fucccffibiles m atri funt, leg.fi qua illuftris, C .a d O rfiH u ic ego opinioni refpon di, auum teneri, cx texr.
in d.l.fi quis a lib eris, $.idem in lib eris,fi p a rag ra phum hunc referam us ad p roxim iorem fupra p o iitu m ,per quem cogim ur dicere,non folum patr 5 »
fed & liberos teneri auum» ac proauum , c etero fq i
parentes alere. Subfequitur in text. idcm in lib eris
exhibendis a parenitbus dicendum eft.
C la re ig itu f cx h o c text.colligirur,quod ficut ne
p o s tenetor alere auum , ita & auus nepote. Q u o d
autem fequitur, ergo & m atrem cogcrausj, p rx fe r­
tim vu lgo qu?fitos liberos alcre,non argu it,m atré
non teneri ad alios liberos alendos,.qui v u lg o n o n
fu n tq u x fiti.Iili en im a lij a m atre funt ale n d i, iu x ­
ta d iftin d io n em l.pen.ff. eodem tit.S c d h o s vulgo
q u xfito s prxfertim iubet lex alia m a tre , quia cura
ij certum patrem non habeant,a quo alim enta pe­
tant,m atri hoc onus im ponitur. D icebam etiá SoC.
lib .z .c o n f.ió i.c o l.z .v e tf.q u a r to & vltim o jd ixiife,
qua ratione pater tenetur alere filios naturales vel
fpurios,eadc vcl fortiori tenebitur alim ctare nepo
tes fpurios natos ex filijs le g it im is t a le s enim quo
ad auum funt m inus o d io fi,arg.d .leg.fin .C .d c nat.
lib . Q iú ob rem m aiori cü ratione tenebitur auus
iftam neptem non fp u riam , fed legitim am , quauis
8 ex fpurio alere. E t quanquam f auus iam m ortuus
craf :tcn eb itu r,vt iudicauim us,h?res M aria de M i f
qu ita ex bonis teftatoris neptem a le r e , per text. in
d .l.fi quis a lib eris, §. item refcrip tu m . E t eandem
conclufionem dixi tenuiffe N ico lau m de V b a l.in
trac.de fuccef.ab inteft. i.p a rte ,v e rf. fequitur q u ar
ta fpecies lib ero ru m ,co l.z . & D idacus de C a fte llo
in i. lo .T a u r.in glof.el padre.Suadct euidens ratio.
N a m fi quo ad alirtíenta prxftan da idem ius n atu ­
rale rcfpicit,tam fpurios & inceftuofos, quam le g i
tim os,per text.in ca.cum haberet,de eo , qui pollu .
quá dux per adul. C u r nó cogem us auum neptem
• quam uis fpu riam ,& ex filio fpurio procreará, a le­
re ? ficut & alere tenetur auus neptem le g itim i ex
fflio leritim o .E t per confequens h x re s aui ad onus
p iftud alim entorum tenebirur;quia Iicet f ius pere­
d i alim enta fic m ere perfo nalc ex parte petentis,&■
non rranfitorium ad h xred em , l.cum ij. §.m o d u s,
in z.ff.de tranfaót.tam en ex parte parentum , perpe
tuum eft & cráfitorium ad h xre d e s, v t probatur in
d.§ .item re fcrip tu m ,& in A uth cn c.licet, C . de na­
turalibus lib. & tradunt o m n e s,q u o s refert A n ­
tonius G o m , in l.p .T a u ri, num er.39. N eq u e quid­
quam
I
19
D ccifioncs L u fita n i* , D ecifi X I I .
quam facit confideratio illa de filio vel nepote,pa
tri vel auo fucceffibili, quandoquidem filij fpurij,
inceftuoíi,ncfarij,vel ex aliodamnabili coitu nati
<juamuis patri nó fint fucceífibiles:funt tamen ca­
paces ad alimenta petcnda,compellunturq; parétes ad capra;ftanda,per d.cxum haberct,qucm fic
intelligunt Albe.Bar.Sal. concra Bal.in Authent.
«X complexu, C. de inceft. niip. & alij quos refert
& fequitur Antonius Gome.in d.l.p.Tauri. mime.
1 7 . Etquidem non folum deiure canonico fed&r
de iure ciuili,vt ille ait,referendo ad id plures Do¿lorm um .jí. Sic iudicatum fuir per antiquos fena
tores Georgium CabrahRoylericum Momierq,&:
Gafparem Morcira, anno 1544.10 cauifa Martini
loannis, contra Baltafarem pupillum filium cu­
iufdam clericigcui filio fpurio alimenta prxftanda
efle iudicarunt per venientes ab inteftato,annulIa
to teftamentojin quo pater clcdcus filium inftitue
yath$redem.
s V M M A
I
1
3
{
R i
Declaratio tex in l-fiS fin ff.de cont.empt.
Tro annua prx[latione promijfa in altquo fando y dgttur contrafundi pofiefiorem .
Executio nulla e ñ facienda contra promiforem,ante­
quam deueniatur ad fundi pofjefiorem .
Ter promiffionem de vendendo nullum ius reale acq ut
rituryfed perfonalcy &■ a£lid in perfonam ad intereffe
competit fi p romijjio non adimpletur.
Nter alia, qux Antonius Sueiro, 8c cius mater
Gcnebra Mendez,Nonio Fragofo in dotem cu
forore didi Antonij promiferant, triginta tritici
menfuras,quas vulgo alqueircs dicimus, annuatim
folucndas in prxdio nuncupato da Mageira, apud
oppidum Auis,promittunt & aliud pr?dium,quod
promiffum etiam reperitur in fcriptura G^ifparis
Vaz. Qupd CÜfit obligatum in duobus modijs an­
nuatim prxftandis cuidam Antonio,volucrunt,ac
promifetunc illud cxoncrandü ab hoc oncre, trafD E C I S I O X II.
•
ferendumque in prxdidum prxdium da Mogeira.Gcncbra Mendez alteram filiam nupti tradens,
'Accipies emphyteufin no poteft q u * iLudouicodcSaa prxdium didumdaMogcirain
dotem dedit, nulla fada mentione prxdidarum
ftionem dominij , referre contra,
obligationum. Nonius Fragofo adionetn propocum , a quo ilUm acepit.
nit,non aduerfus promittentes dotem fed contr*
ipfum Ludouicum.Tradabatur, an iure direde in
S V M M A R l A .
Ludouicum agi poffet ? Iudicat prxfes,eum teneri
8 M,mphyteiaaalienctnsfubpa&okgiscomtmfiwÍAy¡i
ad folutionem mcníurarú 30. & ad modios duos .
contraSlus rejóluituryliberatuf a caducitatéIn ea cauffa apud nos difpuratum fuit, an conftitu
tio obligationis foluendi certas menfiiras ex tali
Ncaufa Ifabell® Carneira,contra FerdinandS
prxdio fic ius in eo conftituat reale, vt vedito hoc
Diaz.vrbis Portuenfís,anno i572.traólabatur
prxdio poffet is, cui mcnfurx promiflx funt, direínter alia,an is , quia a te reCepit emphyteufin, vi­ dc,aducrfus emptorem prxdij agere? Et pro parte
deatur fáteri te dominum,vc non poífit tibí domi.
affirmatiua funt, qui alluent tcxtxum glo.in d J .
liij quxftioncm referte? Conclufum,fuit non pofhadenus,in verb.ab co.ftdc vfufrud.Roma.confe : imo pofle te rei vindicatione agere contra ip­
fil.388.num.8.& num.3.Ioan. Faber in §.item Ser
fum accipientem emphyceufin, cótra quem habes
tiiana,col.fi.Inftit.dc adio.Dcci. confii. 164. Colu.
intctionem fundatam.Ita concludit.Spec.in titul.
3.verficul.fi bene verum eft,Specul. in §. nunc alide emphyteufi. num.66.67.5: poft multa ita refolquajdelocat.num.iop.Guido PaHecif.43zmutnc.
uk Guido q. 17 2.incipit vtrum dominium,qui affir
I5.idcmdecif.4i.& 576.Beor.decif.z95.nUm. 17 .
m at, fe vidifle viera ccntum fententias, in quibiís
infignis prxfidens Couar.lib.j.refo.c.y.nu.e.vcrf.
ita iudicatum fhit,fequitur Alcia.refponfo.p.coluh?c vero hypotheca. Pro parte negatiua f adduce
final, ad idem plures rcfcrtIacobin.de feudis itt
batur
text.ilie notiffimusin l.fi.g.fi.ff.dccontr.em
ver.dióliqne vafalli, nu.a i.Gulicl.Benedid. verb.
ptio. per quem cafus fupra relatus decidi videtur,
& vxorem nomine Adelafiam, tmm.45.Maxime ff
in quo Lucius Titius promifi t de fundo fuo centú
i- lapfum iam fit tempus 10. annorum, quod fufficit
millia modiorum frumcti annua prxftari prxdijs
ad prxfcribeiidum ¿ontra aliqúem tanquam conSeij Caij, vendito prxdio his verbis quo iure qua^
«a e m p h y te u ta m ,v t refolu it Balb. de p rxfcrip tio .
que conditione prxdium Lucij Titij hodie eftff)iin i.partc, j.piincipalis.nu.3 5. verbo vnde pro con
cit lurefcófultus cmptoxcm Gaio Scio obligatum
cordia. Alt. in . fi Certis annis pag.ipp.C.depacl.
non
effc.Ideoomnes in I.i. §. fi hxres, ad Trcbcl.
Etin materia fuper quxftionc ibidem rada dixit,
Sc vbique, text.illum adnotarunt ad hoc, vtadio
I quod einphyttuta alienans fub pado legis comperfonalis non fequatur fundi poflcflbrcm. HunC
miíTorix vel conditionis in diem , & refolutus fit
text. multipliciterexponit nofterdod. Aluar. in
contradus per aduentum conditionis,excufatur a
fuo
lib.iuris emphy.q. 3a.num.17.ex aliorum men
cadütitatc,dummodo non fit iftud padum appbtCjVt affirmatiuam patrem fupradidam non impu
fitum ex interuallo.Bal.jn l.ab emptionc.vlt.colu.
goct. Nam alij dicunt Scxuolam ibi tantummodo
ff.de pad.Iaf.inl.fi.num.ijS.vcrficul.vigcfimo pri
perfonalem adionem negafle, de qua folum quxmo.C.dc lu. emphyt. Er extenditur hoc ad omncs
rebatur. Ali j promiffionem tantum dc conftituencontradus, qui claufulam refolutiuam contradus
do illos redditus fadam fuiffe dicunt, non autera
alienationis habent,ita Dccius confil.iSy.penuit.
prxfentem fuiffe conftitutionem & affignationem
colum.vbi refert multos Dod.ita tenentes.
prxdidorum reddituum, quafi aliud fic venditio,
aliud promiffio vendédi,ut not.in l.in bonx fidti,
D E C I S I O
x m .
ff.de eo quod cer.loco.Item,& quod non fi tibi fo­
d a venditio per verbú fuper,per quod cóftituituc
Penfionc annua conftituta fuper ali­
pignus in ca re,fiiper qua redditus védútur,vt nor.
Bart.in l.codicillis,§.inftimco.ff.deleg.5.& fequiquo pr*dio,an poifit creditor diretur Nicolaus Boeri. in decifionibus fuis, deci. 66.
<fte aduerfus tertium poileftbrem
Alij diftinguunc an prxftatio reddi tuú fuper certa
re fit in perpetua,& tunc procedat opinio affirma
agere ad cius folutionem ?
tiua , quia tale cafu inducitur hypotheca. Si vero
I
I
1
tcmpo-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
I
D . A ntonij de G am in alu rifcon . H ifpani
1»
tem poralis eft p r x ft a t io , tunc procederet o p in io
n c ? a t i i n - & fic in te ili2 c n d u s írc te x r . in d.l.fi.§.fi.
negatiua _______ ^
,
D
„
i-r»Al.
Sed hxc cófidcracio carpitur per did. Aluarum ex
ponderationequá facit in illis verbis,prxdijs Caij
Seijfficque ex illis probatur,promiffionem ibi fiiif
fc perpetuatn.Alij vt ille refert, differentiam affignant inter hxc verba, fuper fundo, & de fundo,
vel in fundo j quos ille fumina cum ratione reprchendit,conftigiendo ad diftindionem, quam licet
fingulari explanatione decIaratiFuitiJla opinio ta
men glo.in d.l.hadenus, quam fequitur Gigas de
peniio.qiixft.6z.numc.i9.& 20.vtfi fundusfuper
quo,aut in quo,vel de quo redditus annui promit­
tuntur ,exprimitur cauffa defignandx ac demon,
ftrandx folutionis,tunc non inducitur hypotheca
Sc ita procedet tex.in d.l.fi.§.fi. quicquid tamen in
ca rc per plures Dd.didum fit.
Confiderandum eft, quod Dodo.omncs fupra
citati ( qui emptorem teneri dicunt) ea ratione iff
»ffirmant,quia pr?fupponunt hypothecam confti
tutam fuiffe expreffe, aut per taíia verba fadá obii
gationera,per qux ceniearur fundus ille hypothecatus. Et ideo aduerfus emptorem agi poffe dicfit,
quia hypothecatus fuit fundus. Nara loan.Faber,
vbi fup.prxfupponi t indudam fuiffe hypothecam
ex prxfumptione, imo ex fignificatione verbi fu»
,per,ex Bar.in d.!.infticuto.Deci.etiamprxfupponit obligationem ex hypotheca cauffatara. Guido
Pap.in d.q.422.nu. i y.licet diftinguat inter perpe­
tuam & temporalem prxftationem(in quo, vt di­
x i , reprehenditur prxfupponit) etiam obligatio­
nem hypothecx.
Item Roma, vbi fup. ideo emptorcfti tcaeri di­
cit in alimentis prxftandis quia in tali cafu deiurc
cenfetur fundus hypothecatus, per l.Lucius, cum
l.ff.de alimen.Ieg.l.Caius,ff.de ann.lcgmot.il> I.CÚ
i.verfi.idem eft & fi ageret.ff.de tranfadiov lderíi
^uod Rpma.tenet Guido Pap.decif.i76;vhi ponk
fe lex cafus, in quibus agitur t pro annuaprxftatione promiffa in aliquo fundo contra fundipqfleffotem.Ec in omnibus prxfiipponendum eft,hypothe
,cam interueniffe, aut quia expreffum id fu it, aut
quia vigore verborum contrahentiu, aut iuris prx
fuipptione,fiue difpofitione id adum videtur, pro
uc in cafu alimentorum. Si igitur tota vis in hac rc
Cpfiftit in obligatione fundi per hypothecam ,'cur
fententiam prxfidis non confirtnabimus,qux pof­
fefforem fundi códemnat ad prxftationem 30. rae
fura,rú?Nam licet ceffaffet expreffa hypotheca,cur
non idem in dote,quod in alimentis diccinus ? Sed
iatius hoc intelligi oportet,vt in omni cafu,in quo
prxftatio annua in. tali fundo promittitur cü obligatione hypothecx omnium bonorum promitcen
t
4
bon? fiflei.ff-de eo quod certo lo eo .A liu d eft chim
pro in lirio veden di,ah u d v c n d e rc ;& per tale f pro
. 1
/TT
u M <i ii-i i n c f/ a o I/a »•/»! J
1
miflionem
vendendi nnullum
ius reale vd domi­
nium acquiritur,fed ius peiTonale,vd adio in per­
fonam folli ad intereffe,fi promiffio non adimplea
turl.fi fterilis,!.fi tibi fundimi.ff.de acKo.empti.h
qui fundum,ff.de contra,ejnpti.Sic eciam,qui promific annuam prxftatione imponere,nó ftatim iiu
ponit, fed imponere promittit.Quo fit vt ante rmpofitionem neq; fundi poffeffor ad aliquid pt?ftan
du teneatur,neque ipfemct promiffor,nifi vt coga
tur imponere. Non teneri autem in pfxdido cafu
tener Boeri. decif. 66. in prin. licct per alia fundamenta. Sic votum meum fcripferam in proceffa
Nonij Fragofo,cótra Ludouicum de Saajfed quia
adhuc fub iudice lis d l , proceffu videri poterit apud Antonium Rodericum,illiusfcribam.
D E C I S I O .
X IV .
p u p ill o e liffe iltC CHI p llV tC U ta m a d
2 i
o
a /
.
.
empliy teuiin,
.
(
Í r M M A
R I F
M,
TupiUm eligere potefl aliquem a d emphytetifik.
. ..
f
-f
.
-
O n falu s V a z . Lufitan us nofter,^c p rg cep to r
nunquam pocnitenelus , cun» a n n b f j j y . legisict C o n ito b rie x i.vnum ex fam ilia,in rer n ó n u llas pulchras a cq u o tid ian as qu?ftiones in m a teria
iglcdion is ad em phyteufim , illam puiciiérrim am p ro p o fu it,a n f pupillus nqmin.ffix,feu;erigere po ffet perfon am aliq uam ád em phy teufi ni bíiip c o n ce ffa m , vt prim a perfon a fecundam eü'géré p óffét
& fecunda tettiam l E t m em ini quxftion ern d e c idiffe affirm atiu e,E t ego in cauffa m agni m o m en ti
cutn collegis pro hac parte fententiam d ix i,m o tu s
e x g l.in c.ex e o , de e le d io n e lib.6. vbi n o t. lo a n .
A n d r .D o m i.& P h ilip .F ran c.E t fa c it, quod teqff.
C a ld e ri.c o n f.S .d e iure p atro n a,Fed eri, Conf. i o i .
in cip it,n o b ilis qu idam , A n ch ar.cpn fi.355.in cipit,
v ifis p u n d is, A ntonius d e B u tri.eo n fil.iii.L ap u s fe
legatio n e S.B al.corifil, 16 ? . vol.4,incipit3ordinatio
teftam epti. A bb.in c.fiVde iure p atro .y .có l.E ám co
cluíib.riém fequitur G ulifel.Benedi.in e.R a in u riu s,
in v e rb o ,ac lied o im p u b e ri,n u .6 i.R o ta .4 2 2 .in ru 'b r i.d e iu re pacro.m notiis Á antiquis. 3 l a . faciu m
n o t.in l‘.i.!> ad ip ifcim u r ff.de a cq u ip b ff.
G
D E C
1 S I O.
XV.
Q a a n d o ib fe n s a p u d ln d o s
f t
poffefforem teneri ex vi hypothecc j nulla
fada prius excuifione in promiffore,cum illa hypo
thecafortiorin hoc cafu exteris omnibus fit ad
hunc effedum fecundum dodiff. Couar. li.3 .refo.
c.7.nu.6.verf.hxc vero hypotheca.Conftituitur enim inifto cafu fuper illo fundo ius reale. Ea aute
fententix prxfidis pars,qux poffefforem pr?dij c5
demnat in illis duobus modijs,non eft ampledend;a. Quia ex fcriptura coftat folfimodo ptomiffam
fuiffe exoneratione impofiti oneris in illo prxdio
Gafparis Vaz, transferendumque'.effe iftiid onus
ad prxdiii da Nogeirainon tamé adhuc tráflatum
fuiffe conftat.Qiiofi.t,ut poffeffor fundi daMogei
ra nó teneatur.Et ira dicédum videtur,quia diuerfum eft promittere conftitiuionein obligationisa
proiniflione prxfenti, & iam fada de prxftatione
annuaiuxta not. per Dd, vbi Iaf. numer.3. ip 1.in
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
•
c ita r id c -
'beat,vel’ curator datus
’
eius bonis,
S F M M ' A R i y M ,
A b fen s qui conuenitur ut hxres debitoris,omninc e fl
citandus,nec per edi£ia,ft inloco certo fit.
c Enatus cenfuit iam olim in proceffu Fernandi
i
cie Faria contra Filios D.Nonjj,,quod apud In
dos abfente debitore obligaro ex c6tradu,fi cura­
tor bonis hic detur, poffit illc cóueniri in loco vbL
habitabat, cum feabfehtauit,exBaT.l.rimlto,!.fi.
.ff.de tutelis, in 1. qui liberis,!, hxc yerb^.-ff.dc
vulga.6c clarius iil l.ignorare,D.de reft.mili.S.eeus
tamen elfet,/] ábfenté iprum/vellem conueniré^i vc
hxredem debitoris .-tunc enim ipfemet f hxres
citari dcbetj'non aute peredidacitandqs erit, hec
eius
3
i
Decifiones Luíítan i*, Decifi X V I .
« u S c u m ó r b o n is datu s.E a eft r a tio , quod in ifto
fecundo cafu iuftam cauífam habet ignoran di cura to r.S ed h ?c om nia nouiores noñri nunc intelligiin t,d u m m o d o debitor fit apud Indos in cerco lo
co :tu n c enim Scindiftinéte dicunt ¡pfiim deb ito­
rem cita n d u m , & non per e d ic la . Ec ita praólicalu r quotidie.
D E C I S I O
X V I.
Maioratus bona,an daripoílintin em
p h ytcu íij& d eillegitim atc perfo{onx Adboris,quando reus opponc
re poííit.
s V M M A KI A .
j
%
,3
4
q
6
7
A d vindicanda male alienata fufficit vindicantem in
poffeffione admintjirationis efie.
Jm tertij tune allegan potefi, quando efl exclufiuum
iuris agentis.
Roña capellx, v e l maioratus, an dari poffint m em­
phyteufm.
.
Tróhtbttio alienationis expreffa potenttor e fi, quam
tacita.
Declaratio l fi.C . de rebus, alie, non alienan- in verb.
emphyteufeos contradu s.
A u d o r ita s rerum iudtcatarumyan confideranda fit.
Stylu s curip vim Iegis obtiriet.
obijcerc, auc non. Certe in vtroque cafu Reus eft
in .abfolutione. Si enim id obijci poteft ( quod ve­
rius credofper . z. cum gloíT.C.de e o , qui pro tu­
to, fundamenta a l t e r i u s fenatus fatis probantur
ex aótis.ldeo is A.agere non potuit, non obftantibus ijs,qux a!!eganiur,deeo,qui in pofleflioneeít
adminiftrationis; licet verus nó fitadmiruftraEor;,’
huic enim id obijci poteft ,quandois, qui obijdit,
non ab ipfo pofl'cflbre, fed a vero admirtiftryore
ius prxcendit habere, vt contigit in cafu prxfenti,
ita declarar Bar.in l.fi vrbana prxdia, nnm.4.ft.de
condi.indebici.Si vero dicamus illegítimitaté perfonx obijci non pcífe, reus etiam eft in abfoliuione,quia bona maioratus in emphyt.dari pofle, íx?
pe iudicatum fuic in eo cafu, quo tetra data in em­
phyceufin inculca & dumofa,fyluis extirpatur, 6¿¡
ad culturam per emphyteutam redigitur perc» act
aures,de reb.eccle.non alienan.Cuitex.eciamfi Pi
nelus.de bon.marer.inj.par.ntu-n.6';. r«í]>ondeac
aliud eífe in ecclefia,quam in píofanis, non videu
aliquam rationem differentix ; cuín vtroque Gaul
prohibitaalieiiacione,non cenfeatur prohibirá
conceffio inemphyceufi tribus perfonis. Placuic
itaqiie confirmatio trium fententiarutn, & quia
multoties inhac re bonorum maioratus in em­
phyteufin datorum diueríimodc iudicatum vidi
ram noftris quam antiquis temporibus : ideo ali­
quantulum diffufíus de hac refcrjbere decreuiSolent aduocati, qui partém negatiuam fuftentanr,allegare , quod cum locatio vltra décennmin
fada dominium trásferat,!. i qui in pcfpetuú,ffi.
íi ager vedigal.l. i.§.quod ait Prxtor,ff.de fupetfia
cié. & tener omnes contra glo.ibi in 1. codicil.bSjS»
inftituto ff.de leg.z.ideo bona maioratus,qux alie
nari prohibetur, dári in emphyceufin non poííinre
cú per tale dationé in emphyteufin dominiú vtile
trásferatur,& per cófequés fiat alienacio.Quod SC
illi probari dicunt per tex.in l.fi.C.de reb-alietí-nó
alien.vbi ponirur emphyteufis.fub fpecie alienatid
nis.Hui" opinionis eft Antonius Gom.)in l.Tauri,
1 . 4 0 . nu.84.quércquitur Pinciusin i. j '. j.p.n.óy.Gi
de bon.matern.qui eá opinione veriore eíTe,timarj
& conceflionend iftam emphyteufis effedum non
habere mortuopoflbflbre,qui iká eoncelIrt,ac pro
inde fuccefforem Bullaterius itetióri' feruareeami
Sit & alia confideratio pro hac opinione inhifti-l
tucionib. maioratus : Vt pliuimum reperitur'du­
plex prohibitio alienationis, altera a lege fada,argu.l.fi.g.fin autem fub conditioa'e,Ccómu.de leg;
altera ab hominc .Nam infticuétes maioratum ex
preífealienationem prohibent.Quo fit,vt etiamis
cafus, qui alias nó eflet prohibitiis,prohibitus
fcacur , vt not.gio.in l.cú pater,§;libertis.ff.de leg.
a . & text.in l.a.C.de vfuca.pro empco.Ripa in l.fiIi usfami. §. diui, niime.aj.deleg. uAdiuuatur hoc
etiam, quia f pdcécior eít éxprclfeprohibicio,quá
tacita,ex not.per gl.in 1. nulla, deiuredotium.noret Paul.in d.§.libeitis,Tiraq.de primogenit.q.6z».
Palat.in rub.de donat.inter vir.& vxor.J'.ib.Solet
& in hac materia confiderari Qrdina.li.2.tir.3 5.§4
& porque temos viñ o por experientíakHix penniccic
bona Capellarum cmphyteuticari,niíi aliter ab in.
fticuentedifpofituiníit. Alitep autemdifpofitum
cenferi dicúc huius opinionisfeurores,cum cx ver
bis inftitutionis colligaturprohibitio emphyceuti
candi. Exemplum in aliquibus cauffis figuratum
yid i: fi apponantur verba ifta , andemfemper eñes
bensyiutos. Ec rn cauífa loannis Ferdinádi Dabreu,
contra Barcolomeum Darauio , oppidi Dazambuiafqua; adhuc in iudicio prxfidis curi? pédetjle
gl fimilia verboyandemiuntamenteparadcllesfeman
1
O ann cs quidam canonicus Laraacenfis ecclefiq
anno 14 0 0 .teftam entum c o n d id it,in quo ca­
p e l l a in ftituit, Cuius adm iniftrator eftet proxim ior
confanguineus facerdos; hoc autem deficien te,lai
cum proxim iorem confangm neum vocauit,adm iniftratione ifta ad Francifcum loannem facerdo­
tem deueniéte. Frácifcus ipfe in vita fua G afpari f i
lio fuo laico renuntiauit:is pofleífor eífe{ft:us,bonáí
q u x d a m per ipfum Francifcum em ph yccu ticati
p crit,co n tra Francifcum V a z.
D ú o in ca-caufla d ifpu tabanrar,qu oru alterú erat,an R eu sjd e illegitim ate Atúoris opponere p o térac,allegañdo eum natú ex dam nabili co in i,p eq )j
O rd.li.4.tic.pe.nec facerdotem efle.C on tra R eu m
I alIeo-abatur,;t fúfficerc alliquem iñ pofleflione efte
; ad m iniftratiqnis,ad vindicanda m ale alien ata,per
ñor.per B ald .in 1.em ptorem .corúm. 3 .num .S .vef f.
íed pone quídam p r x la t u s ,C ;lo c a .¿ not. p e c ia f.
per tex.ib i in l.fi vtb an a,n u . io.ff.de condi.indebiti.E t facit,q u iap r,?lato ctiá inti'ufo is,qui íolu it,lib e ra tu r, In n occn .in c.nih il,de ele¿l;io.& in c.liceris.de re fti.fp o lia.B ar,A lexan d .& alij in d.i.fi vrba
n a ,& inquic A bb.in d.c.nih il,in fin.quod qui eft in
p o lícftio n eb e n e fic ij, poteft efficaciter a g erep ro
juribus iiliUs, n ec poterunt debitores refricare de- .
fe d iim titu li,vt etiam .tenet io a p . de Im o .in clc. i. 4
v tlite pcnden.&faCUglóflT.quam D octor, fequun
tu rin l.ficuti,§.fed íi qu xratu r,in Yerb.poíTeílbris,
in fi.ffifi fcru.uindi. & tenet Antonius C api, decifi
■1 (í.niim er.p.Et quia t iuris tertij tune adm ittitur al
legatio,quan dü tertij ius eft cxciufiuum iuris agen
tis,fecundum B art.in 1. 1 . cola.i.ft'.de e.vcepcio.rei.
iudica. n o t.in l.cu m feruum q u ifp iam ,C .d eferu is
fu gi.Si igitur facerdotcs C0 fanguinei,vel agnati lai
ci id non alleganciergo R e u s id allegare nó poteft.
j
A lteru m dubium erat,an bona capelle vel m aio
ratns dari poflinc in em phyteuíin?Senatores in fe­
rioris fe n a tu s, fententias iudicis & auditoris con ­
firm an t,con fiderata inhabilitare perfon? agentis.
A c to r cu m ad nos fupplicaflct, fententiam con tra
fe rcp ortau it.P ro q u a h o c vtebar fundam entotaut
iure potuic R e u s legitim itatem p erfon x actbiis
te'fttn (toiís capellnesy & c.
I
t
1 1
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
C o n tra -
i
D . Antoilij dc Gamma lurifcon. Hiípani
\
.t
íi'
b
1;
i!
I
'i
i
i!
in ijs tantúmodo cafibus in quibus cóftitutiotiú au
Contrariam opinionerntenucrunt antiqui pa­
thoritas vel teftatoris volutas,aliquid tale fieri per
rres in proceffu Beatricis de Mariz , cotra Pctium
miferit.Cum itaque authoritas conftitiuionis,qux
Roiz & vxoré eius Eborenfis-ciuitatis anno i J fbextat in obferuanda confuetudine reg.ni,& uolunEt quamquam inter dodiíiimos fenatores Sebatas faltem tacita teftatoris,qux fc conformare vult
ftianum de Mxtos, Antomum Sanches Brandara,
eum ipfo confuetudinariü iute,hoc ipfum permit­
Rodericum Gomez Pinheiro, Antonmra de Mo­
tere videnturrfatis Colligitur textum illum optime
ta,N Antonium de Liam,res admodum cotrouetpro hac parte adduci poffe non pro contraria. Ne­
fa fuit: illa tamen obtinint fententia, vt conceliio
que putet aliquis,nos deinceps iudicando, validas
tn emphyteufi perpetua cuiufdam vfnex maiora­
eife harum rerum emphy tcufes exemplis iudicare,
tus valeretúcducendo eam ad eres perfonas.Ea po
contra 1. nemo,C. de fententijs & interlo. om, iu.
tiífima ratione, quia.hxc datio i n emp hy teufi ad
vitas non dicitur propria-N omnimoda alienatio , 6 quiaf confuetudo retura perpetuo fimiliteriudicatarum, atithoritatcm & vim legis, obtinere deper text. cum gloff. i.in l.i.C.deiure emphy. idem
betjVt inquit lurecon.rn l.na Imperator.ff. de leg.
probat tex.in Authent. de non alienan.!, nos igi­
1.Maxime,quod infpiccre renenuir, quo iure ciui
tur verf.alienationis aucem , vbi Imperator folam
tas infuiiiifraodi cafibus vfa fuerit, ut inquic.rexr.
emphyteufin, perpetuum vocat alienationem . Et
in l.fi interpretatione.ff.co,Optima enini(vtibi di
probat textus in cap.nulli de reb.ecclef.íumédo ab
citiirjeft legum interpres confuetudo,facit tex. in
illo argumentum a contrario fenfu,qnod validum
l.Labeo,ff.de ftar. lib. ibi fic & yerba legis diiode- '
cft in iure , vt not.in Auchencic.ex cetLunéco,C.de
cim tabularum yeteres interpretati funt,facit & i.
eoUa.l.2.C.decohdLinfcr-La & eddain modo iudi
filius.if.ad l.Cor.de falfis,ibi,fic enim inueni Sena.
catum fuitin proceífu Roderici de Maga!hane.s_,
contraCatharinam Efteucnz, oppidi'de Pedrogá, 7 tum cen fuiffe. Et nulli dubium effe debet,f ftylum ^
curix obferuandum effe , cum vim legis obtinéat, '■
ann-i/jp.per Antonium de Liam,&Gafparé Mo
fecundum Cy.& Bal.in i.fi.C. qux fic longa cófue. ^
Ecira, qui aliam fen tentiam latam in Senatu infe& not.Affiid.dccifio. 1 3 y.num. 5 .probat i. fi quantiorijfuper eadem reconfirmarunr. ; f
do,C.de inoffic.tefi.& l.generaliter.CJe reb« creV id i eciam in proceffu Francifci de B rito , có tra
di. Rota in antiquis,6 0 9 . Et idem dicimus de praP e t r u n iM ig n o z ,a n n o 15 56 .fex a u cfcp cem latas
xi-anriqua, qux feruanda eft fc cundum Bal.in l.iifen tétias pro hac parte.H uius eciam opinionis fu e
lud,ff.dc excu. tutorum , late TiraqiKi.in trac 'c '
r-ecoliegx noftri doétiíiim i Aluarus de Q uintal,
Mort.fccunda párte, numet. j 6 . Et denique id ob­
M en d u s de S a a ,L u d o u ic u s A ip h o n fu s, A ntonius
tinere dcbet,quod fre^uentiffimus ordo C|Xttcuir,
S o a re z , quos; fequitur Sim ón G l’ z C ard o fo m oru
probitace,prudencia,& antiquitatC G elebris,qui;in
vel longa confuetudo comprebauit,!. i .!».ied & fi
a lio proceffu F e rn a n d rA lu a ii Eporenfis,ciuit.aris,
qua lege,ff.de vete.iur.enucle.Ob hancig.irifr cauf
fam,dicebam,emphyteufin conceffam debonis
h anctenu ic opinionem , qtiam ego fequutus fu i.L í
cec non dc fuerint aliq ui cx coMegis,qüi con tra cemaioratus fi perpetua efic, reducédain effe ad tres
nu.eru,nt.Quinque;iLle in ea cauíía concurrere dice
vitas,vt multoties iudicatum vidi, & etiam rcperi
jd obtinuiffe apud antiquos fenatores, ex notatis
b atiq u? daciouem em phyteufis validabant;, P rim ú
per laCin Autiicn.qui reimnu.cp.C.de ficroiar.N.
é rae iam o 1 i m con ft a re sin cas contétio p ís .síu p h y
teuticatasifuU Íe.Secuodum alia bona.eiufdem m a
ced.& Couar.lib.2.refolutionum,cap.i6,num.y..
ioratus a h js p e rfo n isia e ra p h y té a fi; conceffa fu iffeiT ertiu m .qu od in ea p fo u in cia Eborenfi id face
re folebant om nes maíoraúvum .adm iniftratores,
Q uarcum ,hanc em phyteufi n effe 'conceffam i n eui
décem m aioratU3;Ktilitatem .Q aintum quod in car fu,de quo agebatuisnulla erát tacta m entio de pro
h ib ition e alienationis. ..Ad prim um allegabatur d.
c .a d a u r e s ,d c re b .e c c le .
; ■
.
•ii
D E C I S I O
X V IK
Em phyteuta m o rtu o ,qui rem emphy
/.teuticam deteriorauit, an p o f i i c do
"^minus diredus con tra eius h x re .idem d e p i la commifli agere.
E t q u a m q u a m illi texcui c o n é tu r f e f p o n d e r e P i
n e l . v b i f u p r a . N u l l a m t a m e n ,v t ia m d ix if d iff e r e n tia m c o n f p ic io in te r e c c le fia m & a d m i n i f t r a t o r é s
' fo ■
s V M M A L .I A .
-e
m a i o r a t u u m . A d f e c u n d u m & tertium a lle g a tu r,c.
c u m d e b e n e fic io d e p r x b e n . l ib r .6. Sicuc enim ibi
q u alita s b e neficij o ft e n d it u r ex multiplici a d :u ,ita I^ Deterioratio notabitis fit in re cmphyteutica ex euutJion e y ii,e « y & e x ruma domotum ex negtigeraia tm.
r e s f o l i t a a n p b y t e t i t i c a r i , q ualitatem e ífic itin .fe
phy.caujfata.- i p f a , v t d e in c e p s ia m n o n definat em p h y te u tica ri
Fcerialis ahiio commiffi non tranfit centra hpredem em
p o f fe .A d q u a r tú m d ic e b a tu r,n ó folum in illa p ro - R
pbytetjta lite cum eniphyteutdnoncontefiata.
u in cia .fe d in to ta L u f it a n i a id permifsü v id e ri: cú
Declaratio
dubik vótiintátis d e fu n d i, antranjeat ad
q u o t id ie v i d e a m u s , has res m a io r a tu u m in e m p h y ^
heredem.
teufi datas c ffe : id e o q u e fecundum eam confuetiid i nem iu d ica re te n e m u r ,l.d e q u ib u s.ff.d e legi. E t
N cauffa Laurentij de.Brito, contra'Alp’hófum
h a n c fuiffe regni c o n f u e tu d in e m d em ó ftra tu r per,
Pheiipe,agitatum fuit fuper deteriorarioflibus
v e r b a f e n t e n t ix l a t x p ér re ge m A l p h ó n f u m huius
tasftis in rcbus.einphyceiuicis,qiix ná efficaees ef­
n o m i n i s q u a r t u m ,q u x e x ta t in d .proceffu . E t cre­
fent ad poenam commifii incurrendam. Et quam
d e n d u m eft teftato res vo luiffe fe c o n f o r m a r e c u m
i
uis f extirpatio Sc eiiulfio vinex efficiat notabile
d if p o fit io n e iu ris c o n f u e t u d i n a r j j , c u m illu d ius
deteriorationem,eo quod mutatur forma,arg.l.fi.
c o m m u n e fir,a r g .n o t .p e r B a r . in l.h x r e d e s
habi.l.haólenus.!.fi.cú l.feq. ff.de vfuc u m ita ,n u .4 .ffiá d T te b e llia .iiin ó la .d .l.d e q u ibu s.
ftnór.nor.Bal.in l.t.nu.i I.vbi ia f nu.99.C.de iure
A d q u in ru m a lleg .ib a n tu r e a , de q u ib u s fiip. dc
einphy.fic etiam ruina domorü,cx negligentia cm
a lie n a tio n is p to h ib itio n e expreffe d i d u m e f t . N c phyteutx c.auffata,notabilis deterioratio iit ad in­
r q u e o b ftat f Lfi-C-de reb.eccie. nó.alien.cuius ve r
currendam prxfatam p?nam commiifi.iux.not.in
ba,fi r e d e c o n f i d e r e n t u t , pro h ac p arte a ffirm a tiAmh.fi quas ruinas,l.eieganter,§.non folum.ff.de
u a f a c i u n t , ib i,n e q u e e m p h y te u fe o s c ó t r a d u s , n i f i
I
dolo, verumquc fit a commifii poena emphyr.non
lib era ri.
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
i
5
■B«iíióne lufítani*,Diecif! X V I I L
líb é rá rí,q u a !i!iiis probét in alijs rebus huius erhp h yteu fis m elioram enta fociiTe, vt probat tex t. in
A u th en , qui re m ,C .d e facro fan . eccle. vbi la f. adnotauit nu.8í&: latius in con f. ly .n u .jd i.í. Q u am ­
uis D eci.in d .A uthent.qui re m .n u m e r.i4 .c o n tra rium ten e at,& eum carpat.ibid cm C ag n ol. nume.
4 3 . Sc videatur rccurrédü éflTe ad diftinélioné B a l.
in l.x d « m .n u ,i4 .in fin .C .lo c a .& C o r.c o n fi.6 7 .n u ,
7.1ib r.z. liberatus tam en fu it Alphonfus P h e lip ea
p?na com m iíIi,quia probatum fuit,has d e terio rationes a patre fuo faélas,-contra quem direclus do­
minus Laurentius p?nalem a d io n e m non inftitue
2 rat in v ita patris A lp h o t^ fi-.N ^ ^ tp c e n a lis aélio
contra hxtedes non tranfit lite n o n co n te fta ta , v t
in term inis de commiíTo em phy. inqu it CaíTado.
de locato,d e cif.i.& ; 3.Io ach im u sin centuria 3 ,0 b fctu atione 9 7 .C u m a .c o n f.fo 9 .C u rt.d e féudis.4.p.
p rin c ip a li.c o l.p c.R iiin .co n fi.i59. n u ,i i ,l i .i .E t ita
iudicatum fuit in p r x d id a eauílá,contra prxfidem
qiti cótrarium iu dicauerat. Q u ia quamuis R ip a in
].fin.n u .23 6,C .de reuo.dona.aíferat, ius declaran­
di em phyt.incidiífe m com m iffum ,tranfire aducrfos h x re d e s,¿f B al.in c .im p e ria le u i.ü n fu p e r, nu.
pen.de prohibirá feudi alien , per Frideri. id vid ea­
tur t€nere,quando eft ipfo iure p riu a u is, quo cafa
executio tranfire videtur co n tra h xredes,arg.!.cónnífa.ff.de publica.glof.tri I.3 .g.quod auté,íf quod:
quifque iuris, Si fi veniat priuandus per fenrériam ,
tune querela q u x nó fuit m ora aduerfus d cfu n d u ,
no n poflic m oueti aduerfus h xre d é ,iiixc.l.v n ic.C .
ne e x d c l.d c fa n d i.E t hanc refolutioné probat A b
b a.in c.fi.nu.S.dc d o n a .& S o c ,c o n f.á 6 .n a . 19 .11.3.
C u rt.có f. 1 4 1 .nu. 1 2 .nihilom inus fentétia prxdióli
Senatus eíl am p led éd a, ex B alan l.fi.nu .4.C .de re
'‘ uo.dona.qu! negat aduerfus h?re<ié in hoc cafu agi
poífe. Q uia etiá íi aliquid adm ittitur ipfo iure,fub' in telligitur raeita con d itio,fi dom inus v u lt,p e rg l,
1.2. ff.fi ager. veólig.quam B aldi opinione fequitür
la f.in l.z.nu.g.Sc n u .2 3 .C .d e iu re e m p h .D e c .c ó fif
i8 5.n u .9 ,late C u r.in traóF.feud.vbi fupra. E t quo­
niam in noftro caíü em phyteuta non am ittit cú efe
fe£lu,nifi dom inus volu crrt,vt in l,s.C ,d e iu te x m ph yt. & h oc ladus tener G ig asd e p e n f.q .7 4 .110 .3.
& q.77.ad fin .id eo Scc. Q iiod mihi perfuádeo Hác
ra tio n e.D e cla ratio d iib ix vo lu n tatisdcfunóli non
tran fit ad h x re d e m , n ot.glo.in l.idcm Pom ponius
fcribic.§.fi,ff.derei v in d .p ro b a tl.vnuin e x fam ilia.
§ .rogo.íE d eleg.2.l.íi ira legatum .§.illi fi vo k u ff.d e
ie g .i.S ü g it u r rcquititur voluntatis d e cla ratio ,do
mini diieóli,an vellet em phyteutam permanere in
ipfa'em phyceuíi, aut ab ea rcccd cre proptcr commiffiim , quá declaratione viuens dominus ip fen ó
ftc in c u r nuil negabim us h x re d i illam facere poffe*
per fupra dióla? H o c idé late difcuffum fuit in proCeflu D o óloris lo a n .d e B a rro s, contra quendam
a g rico la m p a g id e L o u re s ,a n n o ij/ i.c iim q u e r e s
adm odum controuerfa fu iffe t, partes ad co n co r­
diam peru en ere. P o fteaid cm iudicaui cum colle­
gis in cauffa vxoris & filiorum D oóloris Fraricilci
de L eiria contra C afp a rem F fz .P ro quo a lk ‘^abatur etiam k x regia,lib .4. tit.55. pen.
°
D E C I S I O.
X V III,
Declaratio voluntatis h*redis a teílatore ilficomrniíTacirca eleólionem
S y M M A
R I ^
Declaratio dubix volutatis defu n di, circaeleñianem
perfonpcommifiamhprédiyan per hpredem bpredis ’
fie n poffit.
N te r H eóloré dc S y lu e r ia ,& C o lle g ia m có n fta
ternitatis m ifericordix,oppidi de R edO n do iU
p bonis fororis ipfius H eóloris, lis otca fhitjin quá
potiílim ú illud dubium rtaélab atu rian lo án n e A i
uaro de Sylu eira m o rtu b ,'cu i fo ro r b o n aíu aT éliquerac,cura onere perpetuo m iffaru m , pro xim io ri confanguineo poft m ortem lo an n is perm anfurai vel fi fibi v id e re t, alicui confraternitati p ix re­
li nqueret,poffct h xre s ipfius lo an n is 'tempore m o r
tis fu x d eclarare lo an .p rim i h xred is in ílim ti volfi
tatcm ,reU nquerequc prxd ióla bona p ix con frater
n ita ti, Sc excludere p roxim iorem confanguittcum
ipfum H eólorem ?Iudex facu lralem d atam a teftatrice ipfi lo an ,A lu aro nom inanti ád h x c bona a li- ’’
quem pium locum ,dixit tran fire,iión folum in h x ­
redem ,fed S i in h xredem h xrcd istA u d ito r co n tra
riiím iudicat: Senatores dom us ciuilium cauffarü,,
v a ri; in ea cauifa fucre.M ám prim us iudicis partes
fequitur,quoniam illi viifhm fuir induftriam perfo­
n x huius lo an n is non efife ek ó lá rti, quia illi relin ­
quebatur pr?diélafaCultá'S tí om ine appellatiuo b e
redis'.ár.no.in l.in oré ff.de iií.'óiti.iu.&: in c.quoniá
A bbas,de offi dekg,SeéU rldi1s:putat p e rfo n x in d a
ftriam effe eleólafn, ideo rión ád hkredem h xre d is
facultatem iftam h o m in án d itran fijffe, arg.I.in ter
artifices,ff.de folu , TcrtmííkÉittl’ |)rimó fententiam
iudicis approbatt
C o n tra hanc fententiá allegabatur not. per Bal.
A n g .A le x .n u .7 .& la f , nu.p.in hcétcfim is. ■§.fi,ffidé
verb.obli,affirm an tes, f declarationem d u b ix Vóluntatis non tranfire ad h xred eiiF .T res fu im ás có*
cordes in approbanda fententia aud itoris,rep ro ba
tis feriatorum & iudicis fenr'éíijS, dicebáque o m ifíá diftinélioné quando p o flith 'xrésd u b iam teftato
ris voluntaré declarare vt in dióld .ceh tefim is,& in
l.iilud,aut illud,ff.de opt,leg.quod prgdióla cón trp
üerfiadeciditur per tcxt,in l.vn u m ex fam ilia,§,rogo,cum B a!,ibid é,ff.de le g .z .In q u o probatur,h ?re
dem , a quo fideicom m iff.rclinquitur vn i eX liberis
quem elegerit reftitu cdu m , poffe vn am eligere!|at.
fi ille non eligat,om nes lib cri fideicom .petent: nó
vero vnus,quia h xre s cú viu ctet,eieóliqn é fiue de­
clarationem vn ius,n ó fece'rit,& h x re s illiu s h x r e ­
dis eleólionem facete non pqteft'.ratio eft,q u iad é
claratio ilF m sd u b ix voluntatis h x re d is ,a d _hxrcdem eius non tranfit, vt voluic gl.fin g.in l.idé P otó
p o .fcrib k .§ .fi, cum tcx.ibi,ff. de rei vind. E t m á x i­
me id con u en itdiccrc in cafu p rxd ió lo ,in quo fola
facultas eligendi perfonam honoratam h xred i dáb a tu f.Id e o tanquam quid faó ti.& m erx facultatis,
non eft ad heredem tta n fm iífib ile. Q uam obrem
lo a n n e illo n o n e lig e n te p iiiin a liq u é locum , iufte
venir H eólor tanquam proxim ior vltim o poffcffori.C on ieclu rab am etiam perfon afiratem in h o c c á
fu,ex verbis tellam éti-é^ ningue Irerde m inhafaxenda fendo quem aqui deilaro,au quem eñe ordenar, fic­
que conítac noluiíTe celtacncem , h xredes ipfius,
lo an n is d ifh o n ere ,a u t o i'd in a rejad q d ó sb o n á ifta
peruegifíenr, fed h xred i p rim o puta lo a n n i id con
..... .
CeíTum videtiír. ,
'
I
D E C I S i 6
X I X. '
perfon?,cui uellec fideicommifllim Conduólione finita, fruótibufque con
relm quere,anadh?redem ipfiush?
fumptis dan poteft lem cdium leredis tranfeat?
gis i.C.derefcin .vendi,
SV M -
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
D . A ntonij dc Gam m a lurifcon. Hiipani
3 FM
J
k i
y w .
locatione etiam finita datur lfforemediumfi.x.C,ie
n fe. vend.
V anquam cauffa nó b ona p atrocin io m aior
fia t, nunquam tam en apud m eceterofque
d o a ilfim o sc o lle g a s prxu alu it aliquorum aduoca
toru m opinio dicentium ,rem edio legis i.C .d e re­
fcin . vend. locu m non effe in locatione iam fi nitaIn cauffa nam que R o d ^ D iaz dc G a m b a ia , con tra
M atth iam Iorge,an . 1 57 i.frrm au i crebrius in S e ­
natu iudicatum fiiiffe contra D ecij opinione co fi.
5 8 3 .S icque in ea cauffa h x c fententia obtin uit,vc
eciam finita locatione agi poilit rem edio d .l.i.C .
d c refcin .ven d i.C om p rob atu r hoc tam gen eralita
te O rd i.lib .4 .tit.3 o.<>.3 .qu ? in d iftin d e loquitur in
locationibus,quam ca parte,qua remedium hoc du
'a rare voluit per i? .a n n o s in quo clarefen d t t r e m e
dium iftud d ari eciam finita lo c a tio n e , cú fru d u s
tanto tem pore extare non poffunt quin confum an
t u r . A dd ucit p ro hac parte inulta Pm clus in l . i . i .
p .c .j.n u . 17 .d e refcin .vcn d i.N eq u e quicquam offi
cit, quod finita location e fru d ib u fq u e cofum ptis,
non poteft e l e d i o , dari lo cato ri, vt potius fruólus
eligat quatn pretij fuppletionem .qm a in hoc reme
dio d .l.i.c c ia m datu r cafus,vbi folum quis ad pre­
tij tenetur fupplem entum dicct facultatem iam nó
habeat reddendi rem ipfam vendicá,prouc eft quá
d o em ptor alij tertio vead iderit,vc in O rd in .d id .
titul. }o.§.(3rjédepois:i 8c tradit dodifi'. G ouar.libr.
|.re fo .c .3 .n u .io .N e q u c obftat ,q u u d ex fa d o tuo
cum fincres tempus cond u ólion is e la b i, auferes a
m c facultatem e le d ío n ís m ihi a legc cnbuta. Q uo
niam negaripoccffab furdu m eirc,qu od vigore p r?
d i d x legis conctfjium ?ft, ix fo citra dim idiam iufti
p r e tij. H u ic ctiam infertur ceifare aliud inconuen iens,qu od o b ijcieb atu r,co m p cllim ead venden­
dos fru d u s iam a te dcuoratos contra regulam .1.
ncquc em ere C .d e iute d elib . 1. inuitum .C . de contra e m p tio . £ t q u iq u am doólus aduocatus aiferat
in m alus cau iu sin hoc fenatu obcmuiffe opinior
nem D ecijm o n id co tam en credo illain effe tcnen
dam .Q uia quam uis nil iit intcr horaincs ficindubi
tatu m , quin aliquam iolicicam dubitationem fufci
pcre poifit, vtinqu ic Im p erator in authé.de tabeli.p lu n e s tamen ( non deficiente contradid o r e ) ludicatum v id fc ó tra D ec u im , prout ctiam
f in d a t P iiid .u id .i.z .) a c .J.n u . 19.6c l o . £ t p ro b a ­
tu r c^t traditis per A ic x . lib r .j. co n f.10 7 .n u .18 . Ec
m em ini idem ludicatu cffcin proceffu dcB cn ecq
L o p o oppidi de P o rte l,anno ly ó o .vb ilatiu s d ix i:
dc in cauifa H m anuclis,C orcereal,con tra Blafium
A Iú z,an n o 15 5 2 . Item 6 cin cauffa E u c ix M iz , có
traE m n u elem V ogados oppidi dc F u n ch al,an n o
J 559 . Iterum eciam idcm iudicatum fait in p ro cef
fu C hriftoph ori C o r r e a , contra quendam con d u ­
d o r e m con im briccn fem , renuentibus duobus fen aton b u s , qui opinionem Piiil. D eci/ am plexi
fiiece.
D E C I S I O
XX.
Q
w
z
I
I
?
J
Venditor cuipr*diu refti tuendum eCic iudicatur, an teneatur ad interefte & damna promiffa .
s r
i
M M A
I F M.
Mmptorfciens rem fibi venditam fideicommiffi reñitu
tioni efie jubiedam,noiipotefi>agere aduerfus vendi
m e m ad intereffe.
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
E n d ito p rx d io per lu cctfso rc m aioratus P e
trum V a z de C aftello B ra n c o , quod reftitu
tion i fideicom m iffi fu b iaceb at,em p to re D idaco
d c T o rre alu a id fciente ,,fibique ftipuiance dc eui¿tion e ad duplum 5 c in terefse, cum damnis refarjciendisiLis ab ipfo P etro aduerfus em pto rem , inftituicur in qua craótacum fuit,an ven d ito r cui prc
dium reftituendú efte iudicatur,teneatuc ad inter­
effe & dam na pro raiffaiC o n tra quem videtur iura
c x p re ffa in l.fi controucrfia,6c in 1. fi cum q u xftio .
C .d e euíólio.noc.in 1. i.G .e o .E t in cafu ifto, in quo
ipfem et em ptor rem vendit.am eu in cic, loquitur
te x in l.fi tibi lib eram ,C .eo.E c id eo qui feudum alie iu u it,fi veniat có tra facium proprium ,eo q u od
venditio eft nulla: tenetur tam en de e u ió lio n c, vc
tenet D e c i.c o n f.i8 5 .n u .6 .A Ie x .c o n fil.io 7 .1ib r.4 .
Sed verius eft dicere,quod t em ptor fcicns rem ve
di tam effe reftitutioni fideicom m iffi fu b iecla,n o n
poffit aduerfus vcditorem agere ad in te reffe. B ? c
eft com m unis opinio fecundum A rctin . in 1. fi ali­
quam rem , n iim er./.ff.d eacq .p o ff. quem fequitur
C o u a r.li.3 .c a .i7 .n u .i.p e r rex.finguiar. in l.fi.,§.fi.
v b i n o t.Ia f.C .c o m m .d e lega, vbi in cafu prxdiólo
non aget em ptor ad duplum p ro m iffu m . N on obftanc fup ra allegata.quia l.fi ftindum ,G .dc euiólio .
8c ea,qu? adm ittunt em ptorem ,etiá fciencem rem
alien am .agere de eiiicliu n e, inteliigunrur ad pretium ,nó ad d u p lu m , nec ad incerefle.Et ita cerifut
in proceffi.1 p rx d icfo , anno 1 5 7 2 .E t licet ahud v ifura fuerit doCliilimo co lleg? lo a n n i de M elo ,h ?c
tam en obtinui fententia.
V
D E C I S I O
R e m c d iu m l.Z .C
X X I.
c lc r e f c i l l . V e n d . 311
. detur cotra tertia p o íí dentem titu
lo Iucratiuo,nuiia fa<5ba diftercncia,
an primus emptor fic vcl non fit fol
uédojócaquo tempore currat qua­
driennium ad hoc datum.
s H M M A \J
A d io fiib fid ia ria , qux datur aduerfus*poffcfiorcm in
materia l 2 .C.de rejcin.vend. an competat adueifut
poffident em titulo Lucrat mo.
Difficultas conumiendt primum emptoremydn prpfieff
adionem cotra fecundum pofiefforem titulo lucrati­
uo in materia l z.C.de refem. vendi. & n u .}.
Difficultas Conuentionis in m ateria excujjionisprinci• palis debitoris xquiparatur, idem que uperatur, ac f i
d bitor non effet foluendo.
4 Tempusquadricnnij locefium aduerfus tertium pojje}
forem an currat a die celebrat; venditionis cum p ri­
mo emptarcyan a tempore Lipfi decm iquinti anni prt
mg uenditionis.
biypothecaria a d io q u ; iure regio i o annis d u ra t, a
quo ternpore tempus lilud currere incipiat.
Enncus infans P o rcu gallix 6/ C ard in alis feH
reniflim us dom um cu iu fd am Alu.iri fidemileiris conduóloris fuorum reddituum fub hafta
ven d itam Sc ad diólam exaCfon fuo precio 2400.
num m .valente tunc tem poris 6 0 0 0 0 . num m .cuida
H o ftia rio fuo R o d erico lo an n i do n au it hac co n ­
d itio n e a d ie ó la , vtfo lu en te A lu a ro zooo.núm or.
ipfi R o d e ric o dom us eidem A lu a ro refticueretur;
q u o d il eam pecuniam elapfo m enfe non foluiffcr,
dom us R o d e ric o m a n ere t. Ille pecunia nó fo lu it,
5 c ob id iudicatur domus R o d e ric o ,ita came vc ius
faluum
D ccifion u m lu f i t a n i * , D ecif. X X L
faluú A lu a ro m aneret in proprietate refpeNu pre­
tij,q u o iile d ixerat citra dim idiam iufti ftiiíTe vendi
ta m .H aco ccafio n e fum pta,litem illc m ouet aduer
fus A nnam R o in z filiam Sc h?redcm p rx d iN i R o detici lo an n is.Iu d ex probatione com m unis pretij
in fp e N a , vifo etiam titu lo lu cra tiu o , per quem ad
ipfiim R o d ericu m dom us ifta p e ru en it, iudicauit,
A d ric e m I x fa m , eique per R e a m iuftum pretium
fuppledum fo re,iu xta form a I.i.C .d e refcin.vend.
Sen ato res ciuilis Senatus fententiam reform ant
R e a m ab folu en d o,vifa fententia per quam dom us
R o d e ric o iudicata f u it . ''L '
Apud nos ad decifionem huius c a u flx dubitaba
, tu r , in t a d io illa fu b fid iaria, q u x datur aduerfus
tertium poflcflbrc in m a teria.l.i.C .d e refcin.vend.
com petat con tra poflidentem titulo lu cratiu onllo
etiam a d iu n d o ,q u o d prim us em ptor non fit foluc
do? E t vtrum que requiri affirm ant nonnulli ex re­
latis per exim ium virum C o u a .li.2 .refo l.c.y .N pet
P in e um in l.a .C .d e re fci.vcd i.a.p .n u . j i.E ra a n u .
a C o fta in l.G a llu s,§ .& quid fi tantum i . p. nu. 64.
Suares allega. 1 1 .in ri. A c proinde volunt aduocati
rem edium d .l.i.C .d e refci.ven<l.com petcre ad u er
fus tertium pofTeilbrem titulo lu cratiu o,co n cu rro
tc vtroque r e q u ifito , Sed dixi itcruque d ico,qu od
illi aut fallun tu r,au t nos fallere co n a n tu r.N a B al.
in d .l.a .n .i6 .( a q u o nullus diíferítkíVt teftatu r.C o
ua.vbi fup.nu. lo .) duo illa non requirit fed foluni
quod tertius poíTcíTor titulo' lucratiuo p o ftid e at,
quam uis C o u a . paulo inferius requirat c c ii prim ú
em ptorem non effe folu cn d o.N equ c Pinelus r e d c
fenfit cum d u o illa concurrere debere ait.D d.en im
( vt d i x i ) quos illc allegat hoc infim ul non requitu n t.N ain P an ta teo n C re rae .n .n u .i8 8 .ve rf.in 4 .p ,
i b i , iftud tamen d id u m C y.Sc c .e x x q u itate nihil
aliud requirit quam titulum lucratiUum non v e ro
vt prim us em p to r non (it foluédo,íéquutus B a l.v b i
fu p .N eq u e S u a re sa lle g .r i.in fi.lo q u itu r in poffef.
fore cx tit.lu cratiuojfed o n e ro fo :& ideo re q u irit,
v t prim us non fit ib iu en d o . E t fecundum h oc lo ­
quitur etiam Fabia.de em pt.q.S.nu. 2 3 .T ir a q . e t i i
quam uis m illies legatur in l.fi vnquam . verb.reuer
tatur,nu .a7 l.n o n requirit illa d u o, fed folum titu.
lu cratiu u m , v d quod eodem m orbo iniiifti pretij
lab oret ven d itio fa d a in tcrrium ,refertq; B al. vb i
fnp.Q u o fit vt illum intelligam us fecundum d o d o
rem quem citat,iiixta not.per Bar.in 1. non folu m ,
$,fi liberationis,n um .y.ff. dc lib. leg. Item A yn io n
C rau .co n fi.y .n u m .i y.nii de poilidente cum titu lo
lu cratiu o loquitur.fed onerofo.
A lio eciam fundam ento locum fore rem ed io d .
1 . 1 . dicebat lo a n , a M elo collega m critiifim us , fe­
quendo iudicis fententiam ,reprobata fen atorum ,
quod cum C ard in alis pr?ftantiftim us fit difficilis
con uentionis ratione p erfo n x & d ig n ita tis, vt ait
gl.l.a.in princ.qui fatis.co gan .N non poteft conue
niri fine licen tia R e g is .*id eo reputatur im poftibiJis conuentio iu x. not. in 1. continuus. §.cum quis,
ff.de vcrb .ob li.l.ap u d lulianum . J.có ftat.ff.d e Icg.
I.E t quam uis h oc lim itari confueuit,nifi princeps
folitus fit con ced ere,vt per la f.in d.§.cóftat,nu. r j .
X non poteft negari, quin f duplex difficultas in hoc
c a fu e x ifta tilic e n tix rc g is im p e tra n d x j& d ig n ita tis p e rfo n x ; Id c o plus operetur quam vn a arg. no.
per Feli.in riib .d c trcu g .N p a c e ,i.c o l.C u m q jd iffi
cultas conueniendi,fat(s inducat eum nó poiTc c o ­
gi ad folue ndum :ideo fatis fit illi o p in io n i, vt e tii
vltra titulum lucratiuum requiratur prim um em­
ptorem norveffc folucndo.quod & mihi placuit,cú
poft collegam eruditiffim um fcn tentiam d ixi. V n ­
de quam uis reneamus opi nionem illa m , vt duo in
fim ul requ iran tu r: fententiá iudicis «(Te am plcN ea
dam d ixi./E qu iparaturen im
fit fol­
uendo, vel fit difficilis con u en tion is, vt in m ateria
cxculfionis principalis debitoris dicitur per G apcl
lam T h o lo f. q. 19 6. vbi late eius addition atqr. Ec
quam quam D d.poft la f.in l.d ecc.n u .4 1.req u iran t
prius cognofcendum effe an principalis fic folu en do,vel quia non h abet,vel quia difficilis fit c o n u ^
tio n is ; in p rxdióla tam en cauffa dixi id neccíTariú
non fore, quando quidem exaótis conftabat dornü
illam alienatam fuilfe iri potentiorem , quo cafu in
quit B al.in l.fi.ff.de neg.geft. quem fequitur laf^ rx
1 . 2.nu.42.ff.fol.m at.quod ficut re mea ab alio vedi
ta vel p rx fcrip ta , aut perem pta,pofsú agere cótra
tertium ,iux. no.in l.m a te r.C .d e rci ven d . in fubfidium , ita fi alienetur in po ten tio rem , idem vo lu it
B al.in d .l.m ater,n u. 17 . N a m v t ille ait x q u ip a ra a
tur h xc d u o ,rc m non poffe h abere,vcl cum m agna
difficultate eon fequi,quod euenit fi illa in quendá
m agnum Baronem alien etu r,arg.l.n atu ralé, ff. de
a c q u i.re .d o m .R a tio c ft,q u ia d c iure quod eftd iffi
cile reputatur im p ollib ile,l.cu m in plures,§. y eftim cn ta,ff.lo ca.l.cu m fan e,cum gl,ff.de his qui deic
c c .v c lc ffu .H o c diólum B al.fequ itu r laf.l.fi cú feru u in ,n u .2 .ve tf.4 .pondera.ff.fi cer. peta. E t quam ­
quam C ardin alis iu ftitix cu lto r,a c nulli pietate fc
eundus fit,negari tam en non potcft,quod difficilis
conüentionisfít,tam ratio n e fo ri (licet non eccle­
fiaftici,fed curialis prxfid is ) quam licen tix im p ct r á d x a fcrenifiim o R e g e ad illum citandum .Idco
fententiam iudicis approbaui.dubio alio d ifcu ffo ,
1 ab aduocatis non t a ó lo ,a n t quadriennium , quod
om nes fatentur dari aduerfus tertium poffefforera
Cvtper D d .rela to sa d o ó liffiin o C o u a .d . lib. 2 .C .3 .
in fi.)cu rra th u ic,ate m p o rec eleb ra rx venditionis
cum prim o etri|>core,an tem pore fin iti iy ,a n n i,O r
d i.lib .4. tic.30. §, ¿rnano obftaraa. Si en im cn u m eran du m fit a prim ordio prim i co n tra ó lu s, iam A .
aólio n e caret,quia elapfi funt 8 .an n i;Si a tem pore
finiti 15 .a n n i,iam fequitur fiiuorabiliore effe hanc
aduerfus tertium aólionem ('fcilicet ex parte fua )
quam fit illa prim a aduerfus prim um em p to rem :
D ix i tam en quadriennium iftud non currere nifi fi
nito tem pore i j.an n o ru m . Et iure m erito fauorab ilio r cauifa eft huius tertij, ad quem res peruenit,
nullius p rim x u x fraudis participem .Sim ile effe di
S cebam in f h yp o th ecaria,q u x etiá fubfidiaria c f t ,
& q u x non currit nifi fin ito tem pore p rim ? u x a c
principalis aólion isjiu x.n ot.pcr A lex.co n fi. jS .n u .
cj.lib r.j. licet contrarium verius effe d icat N e g u z .
d c pig.in6.p.in 2.m em b .n u .4.& Pinel.in^iuth. nifi
tricen n ale,C .de b o .m a.fo . ly j.n u . 48. quibus fauc
rc videtur O rd i.lib .4 .tir.33.§ . i.ib i contadosdoprimeiro dia. q u ¡ a ditacouja fo r a poder do ditopojfuidor. & c .
S ed fi O rdinationem legam u s, per parenthcfin
ab illis verbis,iu prin.pagamento de fua v id a , in tcrm iffis alijs verbis vfque ad .$ .prim um , ib i,
eña
dem anda) colligem us tem pus finiendi hypotheca­
ri? vinculum non incipere,nifi finita facilitate con
ucnicndi principalem d e b ito rem . E t quam uis in
h ypothecaria hoc dccifum fiiir in cauffa Fernan­
d i P iz,con tra Agnetam dc M acedo,oppidi S an tarenem ,anno ijó y .in cauifa tamen pr?dióla non vi
dl dccifum ,quid in ca rc huius quadriennii tenen­
dum effcr.
Q uam obrem m agis enixus fum c5 fundam ento
lu p en u s r e la to , ad approbandam iudicis fententiam ,reptobata fcn ato ru m ,q u xd eb ili fun d am en ­
to en tcn rix olim la tx pro R o d e ric o n ite b a tu r,
cum in Illa rcfcruatum fu e r itiu sáó lrici,q u o d q ui-
dem erat v ig o rcd .l.ilC .d crefcin d . vend.
C
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
D E-
•.
J
2^
D. ABConij de Gamma lutifconf. Hifpani
R a tu s ex concubina, quam lex regia haberé prohibet
xxu.
d e c i s i o
annafci dicatur ex damnabili coitu,
H eredibus etiam extraneis comperne
melioramenta fa a a per emphyteu
tam in emphy. fimta per mortem
vltimi em phyteut*,
S r M k l A R l F M .
Melioramenta f a d a in re emphyteutica finita emphy
ie u ffa n h m d ib u s vel domino diredo competant.
y
I
N cauffa q u ® v e ra tu r in ter lo an n am R o in z dc
S o u to M a io r,c 0 tr a h ? re d e s E m a n u e lis d e p e o :
V du b iu m iftud difcuffum fuit,an f pretm m m ehora
^ tio n u ra, quas ipfe Em anuel em phyteuta viuens fe
c e ra t in edibnsffinita generatione ad loan n am dir e d a r a dom in am reuertentibus, h srcd ib u s E t ja tiu elis d eb ea tu r, vel ipfi d i r e d ® d o m m x ? Iudex
o ro h s re d ib u s fententiam dixit j Senatores dom us
ciuilium cauffarum illa fententia reprobata ad do
i n i n a m d i r e d a m m eliorationes has pertinere lu diCant.Et quidera perperam & inique, Q m a quam
u is F u lg o .& pauci quos iniqua ratio a m a b it, h oju m Sen atorum fententiam tenuerunt.
V id e o tam en quod B ar, P au l. B al. Sí i nnum eri,
q u o s lato ferm one refert nofter Lufitan us A lu a­
ru s V a la fc u s .t.par.de iure em phy.q.25-nu.6^tcncE
q u o d em phyreu li feculari aut ecclefiaftica fin it a ,
abfque culpa e m p h y te u t® , fed per m ortem vel ex
fo rm a con ceflionis,m elioram en ta pertinent ad ip
fu m em phy. E t bis h anc opinionem afferit com m u
n e m D c c i.c o n f.y i8 - n u . z . qui corrupta litera allef e u r a lu l io C la r o d e em p h y. q . 4 ¿ . vbi extendit
oc ad cafum noftrum , vid elicet a i li ® r e d e s extra
n e o s , q u od & placet ipfi A lu aro fum m a cum ratio
n e vbi fu p .n .io .ve rf.4 .am p lia , N e c faluan poffunt
fenatores fi d ic a n t, quod m elioram en ta parui v a ­
lo ris,n o n ad cm phyceutam ,neq j ad eius h xred es’,
fed ad ipiu m d ire d u m dom inum pertineant, v t tc
nen t Paul.góC iyQ . C0I.3. & in feudo tradit P r? p o .
C ,i,§-fi v afa llu s.in tit,hic finitur lex . & c .& Augufi
B ero fin qq.fam iliarib u s,5í6.n u .4 .Q aiam élio ram c
ta,d e quibus agebatur, non erant parui valoris fed
mai^ni m om enci,vc teftantur teftes in eo proceffu.
N e q ; obftat quod d iceb atu rrem data in em phyt.
sid h oe d a ri v t m e lio re tu r. Q u on iá p r ® fati omnes
D d .co n ciu fio n em p rx d id a m am pliant,etiam fi in
<?mphy teufis conceífion e declaretur, vt em phyteu
fa iilara m eiiorem fa c ia t, quia verba ifta non niuSant iuris difpofitioneiT),nam exprim unt qubd in e
yat arg.I,n o n rc d e ,C ,d e fideiuffo.hqui m utuam ,ff,
m an d a.vt concludit Aluarus nu.7, L a iudicatú ex ­
titit per fe n a to re s,a n n .15 7 1.h a s m efiorationes ad
h ® re d e m Ptiam excraneum ,pertinere,teneriq; d o ­
m in um eas folu ere dixim us in proceffu Beatricis
G l ’z,cótra H ieron ym ú de Lu cen a,án n o 1 5 7 5 , pep
n o t.p e r la f,in l.i.n u . i6 . & i n l , i , nu.3 z .G ,d e iu r e
e m p h y .& nufia fru d u u m com penfatione fa d a ,
D E C I S I O
X X III.
f
H cpos CX filio coiliugato, & foluta#
1 muliere natus, au i* patern* ex te­
ftamento fuccedit,.
s r H A A % l zA,
t
L eg a ttm relid u m ah auia nepoti, an magis ratione
fanguinis coniundioms quam ob feruitium & obfe­
quium prxñitum cenfeatur.
lega tu m relidu m ncpoíi, an magis contemplatione
filij quam ipfius nepotisfa ñ u m d m u r ,
Luariis Diaz,Antonij Diaz cóiugati filius et
ex quadara muliere foluta natus, legatum fi«
bi ab auia paterna rehdú terti® fuorum bonorum
& donationem centum mil.nummor. ab eafadá,
cum viueret petebat aduerfus ipfum patrc,qui tut
pitudinem fuam detegcdo nihil adori filio pr®ftá
dum effe dicic ob fpurietatem,& alia per reconuétionem petijt anno t yéS.in oppido Sandarcncm.'
Sententia pro filio aiudicefertur ¿Guraqiad nos
cauffa h ®c deuolucret.Ur per appellationemt egre
gius collega loannes a Meló fententiam iudicis ap
probabat t in legato trientis,ea ratione, quia po­
tius id relidum videretur propter obfequium Sc
feruitium,quod nepos aui® pr®ftitiffet, quam ra­
tione fanguinis arg.l.pen.in prin.ff.de caftren. pccul:.& voluic gl.in l.qui in aliena,§.interdum verb.
A
, facicc h ®red em ,ff.d e acq u i,h?te. Legatu m f en im
ab auo re lid u m n ep o ti, potius p r®fu m itu t f a d f f
cotem plation e ipfius nepotis quam fili j, p ro u t ad.
uertunt fcribentes ib i,‘& A le x . c ó f.t 99.1111.7. vol.;
Z .& e o n f.S .a n u .7 . v o lu .3. facit l.'neque adiecit.ff;
p ro f o c io , & q u ® late fcrib it G ro t.in repeti.l. fra­
ter a fratre,ff.de c o n Jid .in d e b i.n u .6 .& 7 -fp fin n a
tione autem cau ffa d o t¡sp ro m ilfa ,fen te n tiá ille re
uocabac,quia,oon potuit auia fecundum ipfum ,fi­
lium legitim um habens onerare v ltra tertiam ,quá
uis iilú doñaffet viuens, quia effet dim inuere legiti
niá filij vltra m odii a lege cócefsú, partim in v i t a ,
partim in raortc,quod iure non perm ittitur, uc v o
lu it gl.in l.i.C .d e inoff. do n a.q .ó .in fi.& p o n d erat
Suares in l. quon iam in prioribu s.q .v ltim a .
E g o p ro parte negatiua adducebam , q> dieituc
n a to s ex coitu h ab ito cum m u liere,cu qua m a tri­
m onium co n trah i n ou p o teft, ex d am n ato coitu.
n afcijV n p erD d .q u o seitat A nge.in § .fi.in fti.ad O íi
ficia-dí in §.func & a li® ,In fti.d e nup. V n d e videba
tur,quod a u i® h ic nepos fuccedere non poífic.Fatcu tu r enim om nes,eos qui patri non poffunt fuceed efe¡, ñeque a u i® fucceífibiles e ffe , R o lan , in
trac.de fucceíT.ab in te ft.n u .j8 . A n to . G o m .in I.9.
T a u r i.n u m .iz . P ro hac p a n e negatiua allegabat
3 aduocatus t legem regiam lib .y .n t.z y .v b i concub in arijs p?na im pon itur . V nde h icv id etu r eoitus
p u n ib ilis,^ quod locus fic O rd i,lib .4 .tit.p en . Sed
huic o b ie d io n i facilis eft rcfpon fio, fi verba O rd i.
co fid eres , ibi teuda & manteuda.lÍQn emm aliqua
lege ciuili punibilis eft coitus folncicú fohtta,licet
iu re p o ü om nis coitus etiam cu m folu ca & extra
concubinatum dam nabilis ac punibilis fir,c. nem o ,c. iiieretricem .3z.q .4. G lem en . ad n o ftra m ,
cum gl.d e h ® re d i.
Pfo parte tamen aífirraatiuafquá fequutus fuijji
allegabam Decium conf. 3 j i .nu.z. Aymon. confi.
¿6,Akx,z.vol.confa39.Soci.conf.i48.Süt&alij!
qiios tefert Anton.GomJn I.9. Tauri. nu.14.verf.
quarto infero, & Sali. in Autiiemex complexu,C.
(de incefinupt. Cor.in l.fi qua ilíuftris, co .z.C. ad
O íficiJo, PJate.in §, I .Inft.eo.qui omnes aSirmát
natum eX'fpíuta muliere & viro coniugato aui®
^ te rn ® fuccedere poffe: Ec ideo h®c pars arapledenffa eft j quanquam Alexan. vbifup..dicac eam
pro epn.ftanti non bsbere.Piasdida autera pars ne
gatiua procederet quádo quis matrimoniú contra
hédoineidit in p?ná,quia cótra pr®ceptafonnáque legú vel canonum concraxit.Gonfiderabá etiá
fi contra partem iftam affirmariuam^bijci pote­
rat, m proceffu coftaremuhetcm iftá Adotis ma­
trem,a patre illius cpgnitá fuiffe in carccre in quo
cafu gtauis imponitur pcena cuftodi carceris ,uqut
con -
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
i
D ecifio n u m L u fita n i* ,D e c if.X X I V !
confenfum praebuit h u ic rei v e n e r e x ,li.i. ti.iy* §•
cír nano confentiraa.
R efp on d eb am ta m e n , quod nec confenfus illc
probabatu r, neq; fi probaretur im pediraéco fqret
h uic A ólori, quoniam D oóto.om nes de pocna im­
pofita ipfis rem vencream habentibus lo q u u n tu r,
non de illa, q u x ad eam rem peragendam confentiencibiis im p on atu r.C irca aliam partem fen tétix
c o lle g x opinionem am plexus fum non eo funda­
m en to, quod adducit de qu xftio n e illa vltim a R o .
Sua.in 1.quoniá in prioribu s,qu iad u b ia valde red­
ditur ex adduólis per eundem in finalibus y e rb is,
fed quia cófiderata tem poris breuitace, ab ipfa do
natione ad tempus teftam enti con fection is, vide­
tur auia in fraú d em m in iien d x legitim x filij ea d o
natione feciíTejarg.l.fi v e n tri.ff.d e priui. credi. E t
ifto cafuadm itteré dióbam gl.in d .l.vna.6.q. C . de
inoff.dona. H anc noftram decifionem fequuti alij
c x noftris collegis,rentcntiam dixerunt, cófirm an
d o iudicis fententiam in ea parte, qua tercia bono­
rum huic nato cx co n iu g ato ,& foluta per auia p.aternam relinquitur,in ca y ero qua centum donata
ipfi iudicat,cam reuocauiinus cx fu p ra d id is .
D E C I S I O
X X IV .
Solemnitas eadem,qu? in conftitu enda emphyteuíi bonorum capelk tc
quiritur,an in ea reuocanda,manéte adhuc prima,ncceíTaria fit .
s y
I
M M A
V M.
Emphyttufi durante f i eiufdem fia t renouatioynon di­
citur noua emphyteufis.
N cauífa,qu? ve rtitu r intcr D . Antonium de C a
■ftrofucccíTorem com itatus de M o n fa n to , &
Francifcum de B rito,dubium vertitur,an folemni­
t a s rcquifi ta in em phy tcuticádo bona capellx, per
O r d .li.i.tit.3 / .$ .& p o rq ; temos,neceftaria fitin te
nouatione q u x fit durante ptim a emphyteufi i Ec
m ihi vifum fuit eam non fore neceíTariam . N am
I per talem renouationem , q u x fit t durante em phy
tcufi, non dicitur cóftitui noua em phyteufis, ficut
non dicirur feudum n o u u m , quod renouatur du­
rante anciquo,ex traditis pet C utt.Sen.c0f.48.col.
antep.verf.ad decim um ,& per A fflid.decifio.487.
co l.i.a rg .l.fe d fi manentc,ff'.dc p rc c a .c .i.d e vafa.
decrep.xratis,l.dies cautioni,vbi A lex.íF.dedam n.
in fe d . Ideoque non requiri nouam folemnitatem
dixit Bal.in leg.cum ij, §. eam tranfadionem ,ff.de
tra n fa d io .C u r.d e feudis z.p a r.p rin cip ali,q .i.& 2.
A fflid .c .1.n ú .io .d e ijs qui feii.dare poífunr.Et quá
quam mihi h x c opinio p la c u it, & co n ttad id o re
non caruit,ita tamen fenatus cen fu it.
I
D E C I S I O
X XV .
FideiuíTor patris, doté genero promictétis,an priuilegiú habeat,ne conue
niatur vltra qua pater fácere poífit,
s y
I
2.
M M A
A I
"Priuiiegium concejftm patri dotem promittentifiUxy
neconuentatur vltraquam facerepojfu, an competat
fideiufiori.
Triuilegium iftud amittit dolofe dotem promittens,
cum fiia t fe foluendo non efie.
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
i7
Aufla vcrtentc inter T h o m a m de C o fta,co n tra A ntonium B urgeira,oppidi V ian e de F o z
de Lim a,ann o 1 570. acerrim e per d o d o s a d u o c a -'
1 tospugnatú eft in c a q u xftion e, a n tfid e iu lfo r pa­
tris dotem prom ittentis fiiix,& : genero,incidentis
poft prom iffioncm in paupertatem , priuilegium q;
h abentis n econ uen iatur,vltra quam facere poflir,
vr poííit eodem priuilegio,quo principalis debitor
vri poteft,pro quo fideiuíferat? Et quam uis vccrq;
aduocatus confiteatur priuiiegium iftud fid d u ífo ri non com pecere,per 1.excepciones q u x p erfo n x.
ff.de exceptio.tam é fideiuflbris aduocatus pro clic
te fuo allegat,priuilegium iftud illi cópetere, fi fo ccr doté genero prom ittens ad iudicium venic, a fi
deiuífore vocatus, eiquc afliftat, túc racione huius
alIiftéti?,fideiuíror priuilegio foceri potiri debeat,
ex d o d ri.B a r t.n u .3 .& Bal.in l.verú in princ.ff.pro
foci.per tex.in l.id e m q ;,$ .& generaliter, ff. mand.
B art.in I.ecíi fideiuífor, ff.de re iud. & in I. Scychü ,
$.quod vulgo.ff.de fo lu .& in q u x ñ . P ifa n x ciuitatis,(Síc.nu. I y.idem voluit Paul.de C a ft.in 1. m aritum ,nu. lo.ff.fol.m at.Im o. & a l i j D o d o r . in l.n o n
ta n tu m , ff. de re iudica. C um itaque h x c fic o p in .
Barr. neque com m unirer re p ro b e tu r, per eam iu­
dicare tenem ur,ex O rd i.li. z .titu !.;.
R a tio h u iiis d o d r in x cuides vid etu r,n cfideiu ffori pro debitore folucnti detur regrcíTus contra
principale: & fie pet d ire d ú teneretur principalis
vltra quam fac cie p o íret,& fic quod vn a via prohi
betiir,per aliá pcrinitrcrctur,ccncratexr.in i. fcire
o po rtet,§.fi m ater. ff.de cxcu. tuto. E t ita iudicatú
extitit in quodam proceífu per M endum de Saa &
G eorgiu m C abral,an n o iy49..Q uod tamen in telli '
2 gc-bam, dum m odo f dolus prom ittetis doté a b fit.
N am fi ille tem pore prom iffionis iam non erat fol
ucndo, dolofeque prom iferat quod foluere nó po­
terat , tunc fidciuifori im o ncq; principali priuile­
giú p rx d id u com petir. E t ita iudicauim us Stcp h a
nus Preto & D idacus R o i n z , anno 1 5 6 1 . in cauffa
G a r c ix de R o c h a con tra Petrum A lph on fu m ,oppidi V ia n x de F o z ,d e L im a .E t quáuis in cauffa fu­
pra propofita o b ijcie b atu r, debitorem pri ncipale
in paupertatem incidiífe culpa fua,& ideo ei fiibue
niendum non fore,per not.per Bal.in c .q u x in E cclefiarú,de confti.col. i .& in c.ex parte,de confue.
N ih ilo m in u s rame hoc non obftat, quoniá in hac
m ateria culpa vel d e lid u a debitore cóm iífum ,debet eifc pr?ordinatum ad finé non foluendi. Vnde
qui delidlum cóm ifir,vel alias res illicitas, ob quas
ad pauperiem peruenit, cum illas non agat ad finé
fraudandi generum , non am ittit p riu iiegiu m , nc
Conucniaiur vltra quam facere poteft,ita declarát
Fulgof.in A uth. res q u x.C .co m m u n . de leg.col. i.
L o a z cs in l.filiu sfam ilias,§.d iiii,n11.363.ff.de leg.i.
Senatores lam en dom us C iiiiliú cáuíiátuin,fen­
tenriam contra fideiulforein pro feru n t. C ú ad nos
fu p piicatioin h accaufla negotiu d eu o liieret, dixi
o m iirad ifp u tatio n eaduocacorú fententia confir­
m an da,non quidé quod fuperius d id a faifa fint: inio venffima-.fed quia R eu s fideiuífor firm auit, có
fcifufq; fuit,fe reliquum dotis prom ilf? foluere vel
le ,fa d a prius dati per focerum & accepti pergeñ e
rú com putatione,quá fieri iuffim us.Cum igitur in
confefllim nulle fint partes indicis in condem nan­
do jfcd in declarando,fen tentiam approbauim us.
C
D E C I S I O
X X V I.
Emphyteuta , rem emphyteuticarru
locans ad longum tempus, an incir
dat in eoramiilum ?
.
.
ca
syki
D . Antonij de Gam m aTurifconf. Hifpani
18
C o n f.jy .n u .i id ib . i. D e c i.c o n f.i8 4 .n u .3 .T tra q . t,
retraól.in g l . 1*4. nu.84. E tq u an q u am A luarus Valalcu sin i.p .d ciu recin p h yr.q .25).n u m .2 3 .aliquos
refetar contradicentes; ipfe tam en fatetur de con­
fuetudine, & foríltnde iure hoc veriiis eífe. E t cre­
do giiod iin ediibiocun ) Alex.tenendiim fit,v t late
tcnet i3ücr.dccif.2 3o .n u .3.caratio n e, quia per taIcm locationem fit alienatio,fecundum B a r.in l . i .
§, quod autem . ft'. de fup erficieb us. E t h x c opinio
probacut clare per O rd in .li.4 .tit.6 4 .§ .i. v h ila tio r
fit prohibitio alienationis,quam in l.fin . C .d e iu r .
em p by :.\'o\,ou outro qm lquer enlhamento. Et ita iu­
dicatum fuit in cauifa Haronis D a lu ito , contra
Franciícum R o in z in menfe D e c e m b .1570.
S V M M A L
Emphyteuta locans rem emphyteuticam per l o . a n nosyan incidat m com m ifiim .
3
4
í
Commijji
•>qnando non ab alio fed a domino diréü o p e u p o t c lU & n u m y .
Ius colonia: cjjiciturpriefcr.ptione q o -a n u o n m .
Tater j i potent fiho pr«iudicare tñ-cmpijytcufi.
Trafcriptio non folet p ré u d iciim inferre ¡equentibus
injideicommifo.
Q
’ idam Akiartis Lucas, parer Petri A lú z e in p hyreiua c u in fi.u n p rx d ij m o n a fte rij de A l
CübaCa,pr.T,fiii p r o t u t o tcm pore v i t x l o c a u i r D o ­
m in ic o Ff.í. ís Aluarus inoticns, Petrum filium in
e m p h y te u ta m n o u ú n a u i t . Is filius c o n tra D i d a j c u m c o n d u c l o r c m litem m ouet, q u o d f p a t e r n o n
p o t e ra t ad longuvn tempus e m p h y tc im c u m p r x -
D E C I S I O
p.
d iu m lo c a r e a b iq u c prona c o m m .fti.
r m i c s r a r n c i n í í - i r n n n n p faóT-n n r n r »
U c m a io r a t u s in it it u t io n e ta c ta iie p o -
A u d it o r pro R e o fententiam c uüt.C ontra h a n c
% fen ten tia m a lle g itu r , quod f nullus a iiu s , p r x c e r
d o m in u m dircóÍLunagcre poteft ad pronain c o r a in iíE ,D d .p o ft Bart.in i. i .d e e x c c p . r d i u d . g l . c o m m u n .re c ep ta , i n l . i . f f fi ager veóligal. & c ,rifo u lu s
i n l . cum feruum, i.c o l. C .d e f e r .f a g . Item l o c a t i o
ifta ad lon gu m tcm pus n o n cauífat c a d u c i t a t e m ,
n a m prona com m illi non r e p e m u r im p o fita h u i u f
m o d ic ó d u ó l ü t i .a r g .l .a t fi quisj§.diuus, íf. de re l ig .
& f u m p t . f u n . & i n t e r m i m s i l t i s cenet a d d i d o a d
A le x .c o n f.ii9 .iib .3 .N C ü u a r.lib .2 .tc fo lu .c a p .i6 .
C o l.3.m i.2.circa fin.
T c n i u m a lleg abatur p rtT c r ip r io q o .a n n o rü ,p e r
3
X X V II.
ti, vtillo m ortuo ad fratrem p eru cniat. q u i : lium m aioram m non h abeaCjan fub hac cond itione fuccefforcs vocati cenfeantur ?
S F
i
2
3
4
q u a m t iu s c o l o n i x p r x f c r i b i t u r , v c p e r A f f t i ó l . d e c ir.3 6 5 .n u . 13 .L u d o u ic .G o z a .c o n f.p .n ii.8. & d i c i t
h o c c o m m u a e Io .d e A m icis con f.i5 o .n u . 10 .
Q ^ r t ü , quod hic filius patri h x r e s c x n t e r a t , &
o b id n ó p otera t c o n t ra faólum p a tn s ven ire. i m o
4
pater filio p rx iu d ic a te p o tc r a tin e m p h y t e u fi , f c
c und um la f.in 1.2 .0 11.19 2 . vcrfic. credo q u o d if t a ,
& nu. 1 1 2 . C . d e iure c m p h y t.C a p it1.d e c if.7 9 .n u . 2.
6
7
§
M
M
A
%
I
F i l m exclufus, anf u admittendus ad m aioratum .
Extéfio dc perfana ad perfonam nonfat in fadeicomifais.
. V o lu n ta s tefaatoris tune attenditur quando de illa di­
fpo fn iu e constatFffedusconjum m atusnonextinguitUY quamuis per­
ueniat ad cafum,a quo incipere non poj]it,auod in te lUgiturin qualitate quoi per momentum jufaicit a d ■fuijfe.non m e a q u « requirit perftuerantiam■& » .5 . .
C on itdura folius volu n tatis, quando inducat fid e itommifa'um"FUegatiua prohibitio an femper obliget.
F g rtm & qualitas data in prima injiitutione,quando
cenjealur repetita m fubfaitutionibus.
C o i i a r . l i b . 2 . r e r o ! u t . c a p . I ¿l.n iim e .2 . v e r f i c . q u a r t a
c o n c lu fio ,N 11114 0 . v e rí.o ó la u o .
^ 'T " ' E ft a m e n tiim c o n d id it m a g ift e r jE g id iu s , an-
I u d ic is f c n te n u a m fenatores S enatus c i u i li u m
c a uifarum reuo cant,d u obus f a n d a r n c n n s ,p r ? fc r i p tio n e nempe 4 o . a n n o r u m , & q u i a u i s p etend i e m
p hyteufin ob cauífara c o m m iíii, fuli d o m in o d ir e 0 l o c o m p e t c b .it .
N o s d e rncritis cau lT x n o n c o g n o u i m u s , q u i a a -
X
: n o 1 5 1 1 . filiu m h a b e n s n o m in e F r a n c ifc ú d e
F a i i a ,N .e x c o n e p o te s q u a tu o r. Q u o rú p rim u s na­
tu m a i o r R o c h u s d e F a r i a , m a i o r a t u m fa ntfti l o a n ,
n is n u n c u p a tu ,p o ílifie b a r;,¡c c u n d u s in o r d in e T e fta in c n ti n ep o s D id a c u s d c F a r ia n o m i n a t u r ; te r­
n u s fu it E n ia n u e l de F a r i a ; q u a rtu s L u d o u ic u s d e
p u d tr ib u n a lS c n a tu s fu p p lic atio n is p ro c elfu s p r x
f c n t a m r e x t r a tcmpus a b O r d i n a t i o n e l i m i t a t u m ,
te fta to r m a io r a tu m in ftitu ic p er h x c v e r b a i n
p er O c d .lib .3 .ü t.7 7 . § ■ & mandamos. S e d n u n c v i d e
d e i n t e f t a m e n t o f c d p t a : Tomo para minha alm a p a ­
tu r fu n d am en tu m
c ip .r .q .ii.t m .r o .D e c .c o n f 3 9 5 .a d fin .A lb e r t.B tu n .
ra fempre a minha marinha,et mc dirano em cada hum
anno tnnta rniffas , & o q u e mais fobeiar fique a m inha
molher ,& ■ per m ono deü.i, fique a meu neto Diogo de
F a r i a , efifalecendo elle fique ao outro jeuir mana m o­
cho,o mais velho que bi ouuer, ¿ r nano feta o do marga
doj aluo fa ahí nano ouuer outro, a qual heranca fém pre
ande ern minhageracano . M a i o r a t u p c r u e n i c n C c a d
c o n í.d / .'u i.io .R o d e r ic u s 6 u a r.a lle g a tio n 6 3 .A n r .
D id a c u m ,ip f c m o iit u r a b fq u e lib e ris. H u i c f u c c e f
G o m . u i i.4 o .T a iit.n u .9 o . verf. lecu ao lim ita, i i l u d
a liu d fii Tdamencum fecund o loco fupra r e l a t u m
falfu m v id e ru t .q u o n ia m A lex .in d.coiif. 1 19. a f f ir ­
m a t , em ph yteufin ra c id c re in coinm ilfum per l o c a
t io n e m viera decenniu m facla'.n,& l o a n , de Ira.ol.
q u e m fequitur laf.in l.fi.n u .i í z . C . d e i u r . e m p h y t .
E t h o c verius vid e tu r,quicquid Cortar, l o c o i u p r a
c it a t o t e n e a t . Id e o d ubia a d m o d u m m ih i v i d c c u r
d ccifio illa fcnaroru m . Diibium ctiam v id e tu r f u n ­
da m e n tu m p r x iu d ic i; illati p er.p a rre m filio a l i e ­
n a n d o e m p h y t e u f i n . Q u i a tamen alibi latiiis_de e a
re traclare c iira m iid eo n a n c fu b íifte n d u m c ife .d e c t e u i.E t p r o . A k x .d .c o n f .i 1 9 . c o a f c l u i c C a r o . R u i ,
fie E m a n u e l f r a t c r , n o n v e r o R o c h u s n a t u m a i o r ,
p rx fc rip tio n is n on fu b fift e r e ,
5 q u i a t illa n o n ft.le i p i - x i u d i c i t i m i n f e r r e f e q u e n t i b iis in f id c ic o .m m iíl'o , v t p e r R i p a m p o f t a l t o s i n
1.
filiu s fa m ¡lia s ,§ .d iL ii.;iu in . 1 1 6 .ft .d e le g . i . A n d r . d e
I f e r n .c . i .§ .q n id e rg o .c o l. 2 .n n .6 . de in u e ft it u r a d e
r c a l i e n . f i i 0l . B a l b . d e p r x f c i i p . 4 p . q n a r t ? p a r . p r i n
F a r i a e x p r i m i t u r in p r x d i ó l o t e í l a m e n t o . S i c e n i m
q u i a j s m a io r a t u m la n ó ti lo a n n is
eo-
t u n c 'te m p o ris
p ü ííid c b a t .M o r t u o R o c h o ,E m a n u e l q u i iaiB tu n c
tc r a p o r is a n a io r a tu m fa lin a tú fc ie q u o ag in u is) h a be-b ac,in m a i o r a t u m f a n ó li i c a n i s j e t i a m c o n a t u r ,
fu p e r e q lite m o t a ,f u c c e d e r e ,f c d m o r t e p r ? u é i i i s .
E i u s filiu s F r á c if c u s d e F a n a i l l u m h a b u ic m a i o r a ­
tu m fid in a ru m ex fiic c e ílio n e .C o n tc n tio o r itu r in
t e r fih o s E m a n u e lis v ltitn i p o ir d T c r is jD id a c u m .n i
m u u m d c F aria A ó lo re m ,a d u e rfu s F ra n c ifc u m d e
F a r i a f r a t r e m e i u s . D i d a c u s a ir f e p r x f e r e n d ú F r á
c u c o , q u ia c u m F r a n c ü c u s p o llid e a t m a io r a t u m
la n ó li l o a n n j s j i i o n d e b c i u i u m m a i o r a t u m fialin a
ruin
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Deciíionum LuíItani*>Decif. X X V I I .
tu re h ab err, v ifa teftam enti claufula fupra relata.
R e u s autc Francifcus de Faria frater d id i D idaci
de F a r ia , ad fe m aioratú iftum falinarú pertinere
d iceb atjco quod filius natu m aior etfct ipfi* E m an u c lis,& fie p ro xim io r vltim i poíTcíToris, non ob­
ftante p r? d id a teftamenti claufulajquc folú prohi
bere videcur cócurfum vtnufque m aioratus m R o
ch o p a tru o , tem pore confeólionis teftam enti illú
polIidente,non in alijs fequcntibiis fucceífon bu s.
A cceílir poftea ad eá cauífam Ludouicus de F a­
ria nepos teftatoris oppofitor,qui prxferen dum fc
d ic ic ,q u ia nepos fir teftatoris & proxim ior illi:
A d o re m vero & R . pronepotes eífe neque polfe
Em anuelem de Faria fuccedere in hoc m aio ram
falinarum ,quia iam m ortuo R o c h o , per eius o b i­
tum poífidebat m aioratú fa n d i lo an n is,cu iad iu a
g i vetuit teftator iftum falin aru m , & quod infpe­
d a perfona D idaci de Faria fecundi n e p o tis, ipfe
L udouicus proxim io r erat,quia ciús ftater c r a t ,&
A d o re s & R e u s co n fo b rin icran t. Sententia per
fenatores dom us ciuilium caullarum fertur pro
Fran cifco filio vltim i poíTenToris E m anuelis, exclu
fis D idaco A d o r e , & pacruo Lu d ouico.Su pplication e huius fententix coram nobis p rxfcn cata qui
dam cx noftris pro Francifco votum p rotu lit,n on
obftante form a prima: inftitutionis;Q uia,vc ille di
xit,lon ga eft differentia inter ius q uxlitun H & q u x
rendum ;m ulta enim fa d a ccn en t,qiix fien prohi­
bentur , luxca 1.patre furiofo,ff.dc ijs , qui fan t fui
vel.ilien .iu r.l.fin a, ff.vnde lib.C um igitur teftator
non d ixe ric, quod habens lecundum m a io ra tu m ,
in primo fuccedere non poífic, nec nos hoc dicere
debem usiN am fi verba non coniieniunt,neqiie di
fp o fic io .!.4 .§ .to tics,ff.d ed am .in fed .l. cum ita ,§ .
1 in fid e ico m m iíro ,tF .d c le g a c.2.F a cite tiá ,q u ia tL u
douicus oppoíitor fem el ñ iu exclufus per E m a nuclcm ,patrcm R e i,& A d o ris ; id eo am plius non
eft adm ittendus,cum adhuc duret cauífa exclufio­
nis viuente R .fratris filio,per texr.in l.cum acutiffim i C .d c fideicó. E t licet i n fideicóm ilfis,ex taci­
ta voluntate d efu n d i fiat extenfio de vn a perfona
1 a d a l i a m , h oc tam en t locum non h abet d c p erfo .
n a in perfonam quia tune ncfi fit e x te n fio , v t per
A retin .in l.G a llu s,§ .& quid fi tantum ,col. j . verft
x.addé.ff.de lib .& pofthu.per text.in l.fi quis i t a , J .
. pcnult.ff.de tcft. rutel.
Item in dubio pro poffelfore iudicandú eft. N e c
ob ftat form a in teftamento d a ta , quia in cafn ifto
non verificatur;quandoquidem R e u s acquifito iá
m aioratu felinarum ,fiiecedit in prim o fan d i lo an
nis,quod expreífe prohibitum a teftatore nó repe­
r itu r . Ñ equ e obftat o b ied u m aduocati de finali
cau ífa,q n iad eh ac non conftat. L icet enim volun
tas teftatoris in om nibus attendenda fit, hoc pro3 cedit,íi t de tali voluntare difpofitiiia apparett,vr
per Baki.per text.ibi.in I.quidam cum filium ,ff.de
h ercd.inftit.arg.l.fi repetédi,C .de condi.ob cauíf.
Q m jd enim teftator non Io q u itu r, non p rxfu m i­
tur v e llc , not.B ald.in l.i.§ .fin autem deficiétis,C .
de cadu.toll. Illa namque vid etu r mens difponentis,q uam prolata vetba dem onftrant, etiam fi alia
Sc diucrfa flierit intentio loque tis,l.fi a lij,ff.d e vfu
fr.le g a .R ip a in l.h xred cs mei,§.cú ita .n u .j j.ff. ad
fcn at.T reb eÜ .Sententiam itaque lile approb at.In
fu rgit cx a^.".-rfo collega nofter p rxfup pofita illa
d u b ita tio n e , an delato m aioratu fanóti lo á n is ad
Em anuelem de F aria poíTeirorcm iam p rx d ij falinarum ,am ifcrir ipfe Em anuel ius poílidendi d id ú
p rxd iu m ,iam antea q u ?firum ,in fpcd a claufula fu
p ra relata teftamenti JE t dubitatio oritur,quia cótin git cafus e conuerfo.Et videtur fecundum emn
4 ius illud non amifilTe, quia t cffed u s confum tna-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
2-9
tus non e x tin g u itu r, quam uis dcueniat ad cafum
a q u o in d p e r c n ó poflit,!. p en .§ .& b foaceat.íf.d e
v e r b o r . o b l i g . n o . i n d.l.patre fu n o fo .ffld e h is, qui
funt fui vcl ahe.iu. E t ideo filia cui re lid u m fuit le
gatiun,fi nubat.fi con dition i paruent,non a m im t
l e g a t u m q u a m u i s poftea diuertat,l.fi q u is,h xrcac,
C .deinftir.de fubftit.fub co n d itio .fa d .H in c etiam
eft,quod fi filius em ancipatus bonorum po íleílio ncm pacrc m ortuo petierit, licet poftea mutet fta­
tum ,nó ideo effedum bonorum poffelfionis am it,
tit,l.rin.ff. vnde lib. E tid e o Em anuel de Faria q u j
legatum p rx d ij falinarum confcquutus fuit tem­
pore h a b ili, non videtur illud am iíilfe propter fuperuenientem delationem m aioratus íanóli lo an
nisifufficit em m quod qualuas requifita adfit tem
pore delationis,l.in d elid is,§ .fi extran eu s,ír.dc no,
x a a d io .l.in am biguis,§.nó eft nouum . ff.de regul,
iu ris.N o n tam en (ille au )aile g a tio n esin co n tra n ú
y deficere,quoniá | p rx d id a regula prqcedit in q u a
lítate,q u x per inom ctú fufficit adfuiíl'e, non in ca ,
que requirit perfeuerantiá,vt in r c lid o fili? fi non
nupfrrit n o bili;qu ia licet prim o nubat ign obili,6c
rd id u m confequatur,fi tamen poftea nupferit no
b ili,am itt!t re lid u m , vt in cafu quo confuluit O ldi ad .relatus a Tiraquel,in l.boucs,§.hoc lerm one
dc verb.6c rer.íign .in 7.1im itation e, per l.fi fic fti­
pulatus fim .ff.dc vetb.oblig. H oc etiá patct in o m
nibus conditionibus prohibitiuis, q u x jn futurum
p o rrig u n tu r, quia quandocúque deficiunt,deficit
& legatum ,l.cum ita lcgacú,l.hoc m odo,ff‘.de con
di.5c dem onftra. E t quam uis tem pore habili Erna
m iel dc Faria o b tin uerit fideicom m iffum prxdij,
falinaruiTijtam cn obtinuiffe vid em r cum fuo oner e ,l,in fa d o ,§ .fifc u s .ff.c o d .tit. O nus autem erat,
be fim ul cum m aioratu fan d i lo a n , obtineri poí?
fit.Ec ideo quam uis non ccffet effed u s acquifitionis,pro tem pore p rx terito , ceffabit tam en pro fu tu ro ,vt fcribit T iraq u el.in tradat.ccffan te cauftá,,
in I z.Iim irac.nu.24.per Ltutclas.ff.dcGap.dim i.Et
B ald.in c.qucadm odú de iurciur.nu.4fflicic, q u o d
fí fuperuenit cauffa infirm ans, ceílát effedus confn m m atu s. E t talis cauffain cafu noftro fuperuen ¡ffevid etu r,n cm pc delatio m aioratus fanóii ío á n is , cuius pofsefsor proh ibebatur per teftatorem
obtin ere prxdium falinarum alio fratre exidenre..
6 .Solum enim f co n ied u ra voluntatis inducit fidei
com m ifsum ,l.cú p ro p o n eb atu r,in fin .ff.d e le ® ,2.,
dum m odo illa c o n ie d u ra colligatur cx v e rb ifte *
ftato ris,vtd eclarat glo.in l.gallus,§.quidam r c d e
vcrb.qu xreretur,ff.de lib.6cpofthum .Et cx verbis
teftatoris conftat n oluifseprxd iiim falinarum de
uenire ad pofscfsore m aioratus fa n d i lo an n . q u x
voluntas ¿ x d o m in a r i dcbet in difpofitione tefta
to ris,l.in co n d ition ibu s,ff.decódi.6cdem onft. E t
id eo non efse permi ttendum Em anuelem vrrtiur­
q ue m aioratum h a b e re , ex quo frater Ludouicus
e x ta b a t, Sc debuit ft.atim am ittere fídeicom m iísú
p rx d ij falinarum ftatim quod acceptauit niaioratii.T lo a n .fic q ; prxdiCi falinarum delatu fuifse op
poil tori L u d o u ic o , nóauté filijs dióli Em anuelis.
E go cum collega prim o fententiam pro F ran ci
ico dixi,c0fiderandocotaiTi,aut faltem parcem m a
io rem huuis contrcueriTc coniiftcrc an illa n e sa n
ua & n a n oJeia 0 do morgado, perpetua ccferctuH n
qm m bus iucceflonbus maioratus S . lo an .ex tradi
7 “ P=tO ;d,.cór.
8,.q„o<, t
g a ma obliget ie m p cr, Sc tradit Felm .m c.z.fexta
cx fam il a ,$. fed li ftmdu,nu.2c,.ff.c|ekga.2,SeQ ii
m Z Z Z Z T
caiuTiegaumim
¿Z Sn Z I t V
perpecuam cisc .iila
em m non eft f r d a p e r voibum ccm m unc ad lé
Q }
perfa-.
^Q
il
i
D . A ntonij de Gam m a lurifconf. H iípani
perronam pertinens, im o ad perfonas tantum m od o .C u m enim ait teftator,
a feu im a n o ,& na
mofeia o domorgado, id v o lu icd icere, que nano M e
J ir m a n o do morgado, non autem dixi, nano M e ao
foJJuidoYdomorgado. Ea autera om m a ad d u d a per
P eraltam vbi fup.procedunt in n egatm a,qu® reali
tatem non perfonalitaté denotet. In q u it emm nt-eatiu am iftam , ne exeat de fam ilia, perpetuam effe- & m erito, quia nomine fa m ili® non lolam rrat r e s , aut filij e x ilia fam ilia , fed & omnes f.im ili®
fucceíforcs com prehenduntur, arg.l.p ro n ü tiatio ,
ff.de verb.fign. Item ñeque p roh ib id o ,
p do m orgado,fiotúg\ poteft vltra fratrcs,ficut dici­
m us de íVoftitutione fa d a in fimorem m afcu lo rú ,
qu.® non porrigitu r ad alias perfonas, quantúcunque in cis detur identitas ra tio n is, vt confuluit ex
m ultis D ec.conf.287.ahas 288.011.7. Sic in prtefen
ti fubftitutio f a d a D idaco in fauorem fra trú , i b i ,
fique a outro feu irmano, cum illa qualitate, que nano
feiaodom orgado,nó á e b t t p o m %\ad alias perfonas
ex tra fratres,neq; per cónfequés claufula illa po r­
rigi d eb e: ad alios fucceffores huius m aio ratu s.
Q u od fi dixeris,m entem teftatoris eam fuiffe,vt
etiam-ad alios fucceffores illa p o rrig atu riR cfp o n d e o cu m D e c io ,n e g a n d o hanc exten fion em , etiam fi eam velis facere ex verofim ile mente tefta­
toris , qu ia iura dicentia attendenda effe volunta­
tem tefta to ris, etiam tacitam ( 1 . cum proponeretu r,d e le g .z .l.q u i folidum ,§. i . ff. de le g .i .) in tcllig u n tiir, dum m odo voluntas teftatoris difpofidua
íit ex iuris interpretatione,fecundum B al.in l.q u i­
d am cum filium ,ff.de h ®rc.in ftit.C u m autem iura
per D eciutn a d d u d a interpretentur voluntatem
teftatoris non effe d ifp o fitiu a m in alijs perfonis
extra n o m in a ta s.Ig itu r& c.
Putabam eciam cafum noftrum decidi poffe', ex
his q u ® adducit O ld ra d .co n f.z i.cu m dicat,fubfti­
tu tio n e m fa d a m pluribus h sred ib u s in ftitu tis, fi
quis eoru m fin e filijs m afculis decederet,non por­
rigi ad filios h sred u m prim o loco in ftitu to ru m ,
ne fcilicct porrigatur fubftitutio vltra perfonas pri
m o lo coin ftitu cas . N o n obftat contra h o c , quod
1 •fqualitas & form a datain prim a inftim cione,repe
tita cenfeatu r in fubftitutionibus,!. i. C .d e iinpiib.
& a lijs ,1.3 .in princ.ff.de fund.inftr.tradunr D d. in
l.co h ?re d i,§ .q u i difcretas,ífide v.ulg.& pupil.Bart.
in l.fin .ff.a d T re b eiiD cc.co n f.z/o .co l.z.verC fecú d o facit, quia hoc ipfum m agis pro Francifco fiicit,
fi confiderem us,quod ficut (ub ftitiitio illa fideicóm iffa ria fa d a p rim o in ftic u to , videlicet D idaco fe
cundo n cp ori,eu an efceret,fi D idacus filios habere t,p e r l.cum acuciífim i,C .de fideicom . l.ctí a u u s,
ff.de c o n d it.& dem onrt.ita & a li® om nes íubftitiitio n es f a d ® cenfentur fub illa a iure in te lled a
condi troné,fíinftitotus fine liberis decefferit,
C u m ig it u r in p r®fen ci Em anuel pater FrancifciC cu i ETmanueli fubfticuitur frater Ludouicus )
m o ria tu r cum filijs,F ran cifco fcilicet, & D idaco ,
illa fid e icó m iffariafiib ftu iid o d c frarre fa d a euan u k p e riu ra fu p ra d ió i;a ,& m aioratus ifte falinarum peruenire debet ad Francifcum filium ,& qui­
dem naca inaiorem D idaco,qu an q u am alium fand i lo an n is m aioratum p o ífid e at; quandoquidem
d e fe d a eft fubftitutio per natiuitatem lib cco ru m .
q u ® cum d é ficit, defeciffe cciam neccífc eft m o­
dum &c qualitatem illius tanquam quid a c c id e n s,
quod c o m ie n te ac deficiente fubftantia fiibliftere
non poteft.In eaitaq ü e fuimus o p in io n c,vt m aio­
ratus Fran cifco adiudicaretur, renuente m eritiííim o colleg a lo an n e a M e ló ; fententiam que pro
F ran cifco fenatus'tulicjanno l y í g . in oppido Sanétareneníis.
D E C I S I O
X X V III.
Emphyteut^ an cadát in cómiflom, pi
gnoradovelhypothecado rem em
phyteuticam íine cófenfu domim >
s r
I
z
M M A
% I A.
Verbum quilibet alius,adeo ampliat difpofitionem, v t
comprehendat cafus dijjirniles.
Em phpeuta pignorando v e l hypothecando prxdium
em phyteutm m fin e domini conjénfu, an cadat in
cornmiflum.
N cauffa illuftris B aro n is de A! uiro, con tra agr^
colara quendam Petrum R o in z ,a n n o 16 7 0 . in
m enfe D ecem b ri,tra d a tu m fuit incidentcr,an per
h ypoth ecam & pignoris obligationem incidat em
phyteuta in commiffum? E t huius fuere opinionis
nonnulli ex n o ftris, v t ob id cadat in com m iffum ,
p e rO rd in .lib .4 .tit.6 4 .§ .i.q u ?c u m latiorem prohi
b itionem alienationis faciat,quá l.fin alts,C .d eiu r.
em phyt.debet & ifta co m p le d i alien atio.N o n fo­
lum enim O rdinatio illa prohibet venditionem &
tranilarionem , fed ctiam omnem fpcciem aliena1 tionis,ibi,oa outro qualquer enlbeamento. N á t vet­
bum ,
adeo am pliat d ifpoficion em , quod
co p reliendit alios cafus etiá diííim iles, vt per g l.in
C ie . I .verb.quam uisjde re iudicat.B arr.per tex. ibi
in l.quidam relegatus,ff.de re b .d u b .late S o c .c o n f
3 9 7 .n u .6 .2.v o l.T iraq .d e re tra d .lig n a g ie r.§ .i.g lo .
y .n u .zo .E rg o ctiam com prehendere vid etu rh yp o
th ecam ,& pignoris obligationé,fine confenfu d o ­
m ini d ire d i fa d á,q u o n iá & h ® c alienatio e ft, per
l.fi.C .d e reb.alie.c.n u lli,d e reb.eccl.non alie.Et v i
detur hoc probare lex regia lib .4.tit.7. §. 2. ib i,p er
eonfintimento&authoridadedofcnhorioffi eá in te lligas,prout verum eft,in bonis em phy teuticis. M ilii
2 autem con tra riu vifum fu ir , im o quod f tam iure
cóm uni Im peratorum ,quam regio,em phyteiica pi
gnorando v d hypothecando prsdium cm phyteiiticú abfq; dom ini confenfu non cadat in commiffum ;quoniam O rd. íl.4.tic.64'. q u ® de alienationis
p rohibitione lo q u icu r, in telligi & declaratidebec
per ius antiquum ,arg.!.non eft nouú,l.fed & pofte
rioreSjff.de legi.C um igitur vetbii alien atio, copre
h endat etiá hypothecam ,per lege fi.C .d e rcb. alie.
& declaretur non habere locum in hypotheca rei
em phy teu tic ®.q u ® fecunda illos iure antiquo Im ­
peratorum fieri poceft fi ne metu c o m m iífi, iuxta
not.per la f.in l.fi.n u .yS.C .d e iur.em ph. non eft m i
rum ,quod lex noua noftri regn i, fic per illam an ti­
quam in cerp retetu r& declaretur. N ó obftat O rd ,
li.4.cit.7,ibi,co3 confentimento dofenhorio, effic. Q u ia
e t ik n fi eam in td ligam u s obftare a con trario ien fu,,non tam en obftar,quia loquitur in h yp o th eca,
ria docis p ro m iffio n is, q u ® cum fatis fuperq; fit in
iure priuilegiata,iux.nor.in l.q u iaifid u is,C .q m po
tio. in pig. hab. necelfum fu ic, vc in h yp oth eca fic
priuilegiata, &q)er quam ftatim peru en itu r ad rea
lem & effedualem alienacionis dom inij tranil.atio
nem ,.adeíTetdom im d ir e d i cófenfus. Propter h oc
& alia in e a cauffa per me a lle g a ta ,fu it ille R e u s
Petrus abfolurus a 'cadticirace com m iífi.
I
D E C I S I O
X X IX .
yEilimado officij fcriptori? cmpt? pei*
patrem .iibi ipil renuiitiataqi de li­
centia Regis in filium,an iit ab ipfo
filio conferenda fratribus ?
$VM-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
i
DeciñoñésLulrtaniae»Deeir. X X I X . ’
s
V M M A
Px I
O ffiatm ex paterna pecunia emptum, an fit fratribas
conferendum, quod per diftinSliones declaratur , ¿ r
num zOffiiium fcriptorie incuria Lprnanalicetad heredes
nontranfmittatúr,vendi tamenconfueuit. ".
Tpeddims annui empu ad v ita m , quando fm t confe­
rendi.
O rd.lih.4.tit.yj.^io.quom od& m teÜ igatur.
¡
Officij preüuni in collatione, non confideratur refpe&u.
temporis quo emitur , fad mortis.
N ca u fla , q u x ven tilatu r ín ter C hriftoph orum
L e ita m ,& A nnam G l’ z eius nouercam svxorxm
patris fuiBraltafaris P etri d e fiin é ti, circad iu ifio n é
b onoiiim ,du biu m vertitu r, an pretiiun officij fcrip tG i'ix in tribunaÜ p rx íid ts Vlyffipponenffs. ciu iiiu m cauíFarum, quod p a ter fibi propria pecunia
cm erat de lk e n tia re g is,iliu d q u e rex inuiÑ iffim us
patris precibus filio conGeíTerat, fi pater illi in vita
íonuntiaííe£,quGdque irorum filio poftulanre poft
«bitum p a tris , rex fereniffim us daré p ro m ifit, &
d ed it fit a lijs fi-atribus conferendum J ludex fen a­
torefqu e inferioris c u rix fententiam pro parte affirm a iiu ad ix ern n r.Q u a m quidam ex noftris coJle
g is fuñineri poífe diceH®nt ex n ot.pet D o d o ra n L.
om nim odo,§.im p u tari, C . dé inoffic. teft*. diceni tes,officium t e x p aterna pecunia em ptum ,fratri­
bus c.onfercnduln eíre,& ita B a l.P a u l.& laf.irisí. il­
lu d nu.6^C. de c o l!a .Jlip a in L in quartam nu. 16 3 .
ff.ad l.fa ld d . A n to .,G o m ..in lU 9 .T a u ri.n u .ii.d o Ñ iífim us G ouar.iib.3*?efol.c..i9.num . fi. Feraand..
M encha.d e fu cce(íio .§ .3Q .n u .2i8-E tq u iafiIiu ah a
b u it hoc officium propter feruitia paterna, regi im
p en fa,vt illc fotctur in quadam petitione,ergo cen
ferid eb et p ro fc d itiu tn , quia conterapiarjone pa­
tris illud hafeuita rege & fic conferendum ., per ca
«qUx dicunt P au l.in d.§.im putari,in fi.& A lc x in 1.
¿n q m rta m ,n u .2 7 .& confi. i/ p .n u .i.lib . 5. H is tasnen n o n obftantibus fententiam p r x d id i fenatus
dixerunt ÍDÍuftam,quia certum eñ ,in h o c re g n o fim iliaofficia,n equ e tran fm itti,necetiam vendi p o f
fe abfque regís licen tia,O rd i.lib .i.titu l. do. fU tem
n h u u m ,& lib. i .titul.74. I t ideo non eft conferend u m , neque quo ad x ftim atio n e m , iuxta regulam
' d id ;§ im putari,& l .i.$ .n e q u e caftrenfeyfF.decolla.b o .B o e ri .deci f i4 .n u . j.la f.c o n fi. 1 G n u .i, lib .a.
N o n obftat quod D o d , dicunt officiorum xftim a­
tionem conferendam eíFc, fi rex facile concedere
Iq iet licentiam ad eorum vend itioncm ,N ideo véd ib ilia reputari;quod fi ea licentia difficulter con­
cedi fo lear, tune p r x d id a oíñcia quafi nonívendib ilia non co n feru n tu r,vt per C o u a r.d id .iib .j'.c a ,
19 . in fin. C u m igitur im petratio iftius lice n tix in
h o c regno non fit facilis,im m o d iftid ü m a, aeq.uaquam p rx d id o ru m opinio eft adm ittendaP rx te re a D o d .lo q u u n tu rin patre, qui propria
pecunia officium filio e m ir; nos aUrem loquim u r
in cafu,quo pater fibi ipfi em it, m orreo ' eius illu d
vacuum , a rege adipifcitur filiu s , & cum filius h o c
habuit cx pnnctpis d o n atio n e,ceíTarc debet collaiio ,l.cu m m ulta,C -de b o o .q u x lib .N e q u e o b fta r®
d icitp re cib u a p ate rn is illud acquifitum eífe , quia
O id .lib .4 .tit.7 7 ,§ . 10 . q u x loquitur in an n u a penfion e, v d perpetua a rege conceíFa, renuntiatione
p a tn s pnxcedente, loqu i etiam vid etu rin officijs
cum inter illa & annuas prxftation es non affiane!
tu rd ifferen tia.N tq u c feruitia f a d a per patrein re
g i adroiccitjcum ait, rcneri ratione ofticij illa p r x '
ñ a r c ,& id c o non debent eífein confideratione fe"
cundum A fflid .d c c if.i0 7 .n u . 1 5. & habita rc la fio '
I
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
31
n eícru itio ru ra ad principis gratiam m agis g ra ti* ,
p rx u a le t. V n d e ex fola gratia debet illa offici j,coH
c e llio filio reputari,Bal.in p rxlu d . feud.col. 4 .verf,.
prodeIedu.A lex.C Q nfi.7.nu,2.U b.7, A fflió t.d ecif.
392.n u m . 9. & fic locus erit l-.cum mulEa,C. d e b o ,
q u x lib.
E g o tam en dicebam non potuiíFe ex proceíTii
co lligere,vbi conftaret feruitia h x c f a d a fuiíTe, po
tius ration e officij quam aliunde. Fatetur e t iá p r x
d id u s co llega, locum fore conclufioni fupra d i d ?
in officio adepto ob feruitia & preces patris,-fi i l l x
cauíFam fíhalem efficerent ad hanc conceffionem !
o ffieij,ex B a r.& ,a lijsin Iffitd fi p lu re s,!, in arro gato,íF. dc v u lg - & pu. quod lile in cafu noftro negas
eucniíFe. Q uia licet preces aliquid v a lc a n t: p ro xi­
m a tamen & finalis caufla fiiit principis liberalitas,
arg, 1. i,,d e d o n a -vn d e illc.coneludit locum eíFe L
cum m u lta,C . de b o n . q u x lib. A lius co lleg a n u n c
in ,vn am ,rn o d o in aliam opinionem fe v e rtir . D o d iffim u s ío an ..a M eló opinionem p rim i co lie g x
a m p led itu r per O rdin . Iib .4 rtit.77 • !. 1 o.per quam ,
pu tatcaíiim iñ u m decidi.
M ih iau tem t per d iñ in d io n e s in h ac materia.1
vifum fuit iudicium m eum interponere.A ut pater
m ilitiam filio aut fibi ipfi em it, & poñ eain -fauoré'
filij renuntiat regis accedente co n fen fiu ln prim o
cafiu aiu propria pater pecunia em ir, aut precibus
im p etrar,& in hoc cafu non eñ du biu m ,x ftíim tio
nem offici; conferendam efíejUtaíFcrüt D o d ,p o ft
P a u iu m in d -!.im p iu a r i,& B a ld ,ib ifo u .j,B a t. etiá
in d.l. I .!.ncq,ue caftrenfe,nu.4,ff.de cohaffion.hoc:
fem per p rx h a b ito , quod m ilitia iñ a vendí fo k a t
vt illi exem plum f ponüt in fcriptoria in curia R o
m ana,qi2x licct ad h?rcdes non tranfm ittitur,ven,
di tam en confucuerit.Scd & f i nó pecunia.fed;precib u sim p ctrau it officium , idem iudicandutn-efl'e
ait C y .& Pau.in d. §• im p u ta ri, per text. in h ftd &
plures,§.in a n o g a t o , ff. de vuig, & pup.per quem
clare probatur,p ar effe bo,na inea tibi darc,vel a lie
na contem platione m ea ,tibi'qu,?fita'traderfi.
Sequuntur alij quos refert. A n t.G o m .in l.i-p .n u ,,
a i.I d e o dicendum Víidetur,qHsd ficut officiu fc rifox pecunia patris, filioem iptm Bj'im putaturin k g i
t im a filijj& per confequens conferendum fityvidclic c tin xftim atione,¿itaim pute,tur;C .prc.cibuspatris officium adeptum fit a patrc vt filio deciir.'Pro
q uo facit tex.in l.£ id a ,!.f i h f res antc¿ff.ad Trcbe.],
v b i p ro b atu r, n o ftrae a b o n a dici „ q u x alij n o ftra
contem platione dantur . rFacit.& illa x q u ip a ra tio
p ccíiai? & g r a tix h u m a n x , quam exp licat text.in
c.fun t nónulli, i .q . i .E t h abeturjPfá.zp.ibiffieatus
v ir qütcxGutít ‘m anús'fuas'áb om ni m unere.Gon-.
dueit tex.in c.quando, i^-di. Et iudicio aliq u o n im
m anifefta cft ratio,vt in hoc cafu pecuniam preci­
bus xq u iparen u iB ;. quia cum' folum refp ed n s h a­
beatur ad oíBciutn an fic ven d ib ile, n ih ii'.refert an
pecunia v d precibu'S'.acquflltmTi ffi.N oivram en pu­
to quod.m hxrendum fítihuic ratio n i ex in fra d icendis. Eft igitut ad u erten d u m , om nia per co lle­
gam allegara pro-pa-rte affirma tifia procedere >in
cafujin quo pater ftatim filio -cm it..
In fecundo autem cafü,quando pater fibi ipfi emitjVE in fpcciede qua agebatur,tune m agis dubiú
e f t , N o n enim- videtur xftim atio officij conferendajqu ia O rd in .li.4 .tit.7 7 .!.io .id decidere v id ctu t.
E t quanquá n o n defin t q u i.p u tcn t,k g em illá regiá
folü loqui in annuis, vel perpetuis penfionibus a rc
g e c o n c e ffis jS c id e o n o n extendendam ad cafum.
n o ftrm n jn o n v id eo tamen bonam aflignari ratio ­
nem diueríitatis in ter noftram cafum N ilhim de
quo loq uitur.E t ideo mihiCilla non obftáte) vifuna
fu it officij xftim atio n em conferendam síTc 3 quk»
t iiu c
i
D . A ntonij dc G am m alurifcon . H iípani
SI
tiu r e c o m m a n i Q sq m e m t pondus
V clre d d itu m a n !u u m ad « ta m
fert,ex Bal.in d.§ .im pu tar.,n u .?. &
in d .f.n e q u e caftrcnfc,nu . 4 -Q ^ocl
1
"n k
fn O rd in ation is regem donaíTc viden ,cum om m a
noftra fa d m u s , quibus a u d o n tate n i noftram u n p a rtím u r,l.z .C .d c vet.iu. eri. & ideo taquam regia
d o n a d o non eft conferenda,per d. I.cuiti m ulta C .
de b o n .q u x lib.cft O rdina.üb.3 .n t.8 .§ .& am n an o
p o d e r a a , vbi donationes a rege f a d x appellantur
b o n a quafi caftrenfia : H u ic tam en co n fid eran om
5 rc rp o n d e rip o tc ñ .O rd in a .in d .§ .io .in tc llig itd c bere in gratu itis cóccftionibus a rege fa d is . Q u od
li pecu nia em eretur annua penfio, yel officium aft
quod quod vendi confueuit per regis licen tiam , ia
certe locus non eífet p r x d i d x O rdin a.in §. io . fed
illa don atio regis cum vere d on atio non íit,co n fercn d a effet,ficut & officium pecunia em ptum : L i ­
ee t enim pater id ipfum fibi cm ptum fine licentia
regis filio daré non poffit,in cuius iticcrucntu q u o ­
dam m od o fit d on atio jatten ta tam c negotij huius
o r ig in c ,q u z attendi fo let,vt in 1 .3 .$ .fed vtru m , fl>
d c m ino.dicendum eft,cam licentiam non efficere
m e ra m d onationcm ,fed confenfum regís pr?ftare
h u ic tra n lla tio n i officij em pti per p a trc ra . Ñ eq u e
ob ftat z q u ip a ra tio fupra fa d a prccum & pecu n ix
& fine precibus nunquam eam cra n fla tio n c m d .f.
l o .f ic r i: etgo & ib i em ptam fuiffe penfionem quá
le x iubet non con fcrri;qu ia fatem ur a rg u m c tu m ,
fed non co n feq u en tiam . N a m fi penfio vel oíficiú
precibus & pecunia fimul a d ip ifc itu r, iam duplici
Tinculo res cm pta vid etu r,quod fortins effe deber
B on tan tu m m o d o , ideoque m agis cm ptio quana
d o n atio dici p o te ft.
4
D ixi etiam f m ilitix pretium quádo co n fe rtu r,
non efle confiderandum tem pore em p tio n is, fed
q u an tiilla v a le tte m p o rc m ortis p a tr is , ex Bar. in
d .§ .ñ eq u e caftren fe,n u .4.B ai.in §.im putari. nu. jv
la f.in I.illu d,n u.5.C .d e co lla.vb i A le x .n u .z .& A n
to .G o m .v b i fupra nu .zz.
i
C u m autem inter tres p r x d id o s co lk gas fcrrño
haberetur in S en a ra, fententiam contra votü mcñ
d ixeru nt in m enfe Februa. 1 57 z. ea ra tio n e , quod
p a ter non filio ,fcd fibi ipfi officium em erat, ideo li
cet ad filium peru en iat, non eífe conferendum .
A lius Coniingit cafus in proceffu M ich ca lisD a
b rcu ,có tra Francifcum F e g u e ira , vbi fenatores in
ferioris c u rix iu d ica ru n t, officium gen ero in doté
d a tu m x ftim atu m ctianv non effe co n feren d u m .
D E C I S I O
XXX.
Onus faciédi celebrare fingulis annis
miflas adieótum bonis per fideicorniífiiin reliótis, an maioratum effi­
ciat, bonaqu e inalicnabilia fint, aut
per íeftimationem inter fratres diui
dantur illis integris remanentibus
apud vnum tantummodo.
s
1
i
3
y M MA A I A .
Oneris impofitio f i l a , non efficit m aioratum , nec rem
inalienabilem .
Fideicommiflum fa m ilix relid u m , tune cenfetur f a ­
d u m quando interuenic prohibitio alicncctionis.
Ordmalib.2.tit.}^.§.antepe.quomodofit intelligenda.
E rdin an du sde Seixas V lyffipponenfis canoni
cu s, aduerfus firatrem fuum Sim onem de S e i­
xas in diuifione bonorum m atris litem m ouet an­
F
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
no 1 5 7 2 .B on a quxdam olim a u ix rcIid a petit,qui
bus onus adiediim fticrat cert? pecunix annuatim
p r x ft a n d x , vt pro anim a d cfu n é lx fingulis annis
facerdos miffiis duas celebrarerjeaqiie bona fibi fi­
lio natu m aiori pertinere d iceb a r, quia maioratus
conftitutus cen fcbatur per illa verba teftaméti
0 dito meu fibrinho & feus filhos & filhas hcrdcm os di
tos bens con efie encargo tt condi cano,que mc mandem
diger em cadahum anno no dito moeHeiro duas miffas
cantadas. In ca cauffa hoc dubmm tra d a b a tu r, an
¿X prxfiitis verbis inducatur m aio ratu s, vt fic ma­
io ri filio d e fe ra tu r, nulla eorum bonorum p a rte ,
vcl xftim ation e alijs fratribus collata? ludex fenatorefque c u rix ciuilium cauffarum maioratum e f
fe iudicant,eo quod illius oneris im pofitio indiuiduitaté inducit,arg.I.cui fundiis.fF.de co n d .& dem.
& cum vni tantum m odo illa funt deferenda is fe­
n io r ceteris eiufdem gradus effe dcbet,arg.l.fin.ibi
fen io re iu n io n ,ff de fide inftr.l.cum patet,$. pater
pluribus.fF.de leg. z . & in fpecie n otat Su ar. in i.
quon iam ,am pliatio 10 . c o l.z .Io á .L u p u sin rub.§.
6 9 .n u .2 i.& in fundo re lid o fam ilix loquitur A re.
confi. 16Z.C 0I.3. verf. & pro iftorum fequitur alios
referens infignis C o u a r.lib .j.re fo .c .y .n u .j.T ira q .
de prim ogenitur.in prxfatio n e num. i Z 2.& rradic
A lc x .co n fi.4 .n u .j.Iib .4 .P u ta n t& h i,q u i hanc p sr
tcm ten cn t,p roillis efle O rd in a .lib .i,tit.3 5.§ . antepe.incipit,^ p o rn a n o virem d u u id a , vbi illa ma­
ioratum appellat inftirutionem F id a cum onere
m iffarum .Et in fpecie noftra dicunt,fentenriam lá
fuper hoc latam fuiffe, neque m irandum fi fenten
d e la t x in n ita n tu r, quia quam uis illa quam allegant,parum iu dicio meo ad rem conducat: funt ta
m cn a lix plures in fim ilibus cauifis la t? . N am in
proceffu P etri V az,co n tra agnetem N o gucira, op
pidi dc T o rres nouas,iudicib* D .Sim o n e a C u n h a
G e o rg io C abral,6c G afparede M elo : & in alio D .
lo an n is D eca,contra D . G u im a rem : in alio etiam
A n d re x P ereira, contra M ariam D andrade vxore
A lphonfi A lQ z, oppofitore A n ton io de M .iced o ,
v b i p rx fes Philippus A ntunez iu d icau it, maioratum conftitutum vid eri ex fola oneris miflanim
im ppfitione, abfq; alia alienationis prohibitione.
Idem iudicatum eft in proceifu M artin id eR i­
bas contra lacobum de Belm onte, oppofitoreLudou ico C a r r e ir o , per d o d o s fenatores R o d eiicú
M o n teiro ,Sim o n em G oncaluez C ard o fo ,in men
fc lu lij I J 4 J . vbi fine vlla dubitatione rem hanc
oneri miffarum fubiedam inalienabilem efle iudica ru n t, & m aioratum effe cenfuenint.
Scio etiam & in alijs pro cdfib us idem indica­
ram fuiife,qiaos referre non c u ro , ne le d o ri faftid io iim : quidquid tamen pro hac parte ad d ud u m
fit,contrarium iudicari oportere dixi, tam ex text.
fingul.qui Communiter folet allegari rn l.nihil pro
po n itur,ff.dc le g .i.v b i f talis vel fim ilis oneris im
pofitjo n o n efficitrem in a lien a b ile m .Im o re sh x c
vendi poteft cauifa oneris p erm an en te.
S iig itu r a lien ab iliseft,p erxftim atio n em vendi
& d iu id i p o te ft, iuxta formam datam ab O rd in a ,
fib .4.tir.d as parti com m unc.s,&c.§.fi.facir 8c illud
G 111d o .P a p .d e d f.576 quem fequitur R ip a m l.i.§ .
I1h fre s.n u .14 .ff.a d T reb el.vb i prxfuppom int rem
Iftam oneri miifarum fubieéf am vendi p o lfe , & c6
tra tertium polfeiforera agi poife perfonali a d io ne,faum -eanim .xad prxftatio n em decem annua
pro miftis celeb ran d is. V t enim inducatur t fidei­
commiffum fam ilix,vcl pofterisreliólum , reqm rialienatiomT.
N o obftat,quod vni tantü res hec adiudicari dc
ct,pcr ea q u x fupra d ixi.Id enim Fitcm urm on ra
m cn fic ilh a d iiid ic a n d a e ft, quin alijs co h xred ifeus
Decifiones L n fit a m * ,D e c ifiX X X I .
J b ttsp a rs®ftim a tio m sn 5 d ctu r.N eq u e f O rdin a,
fup.allega.quidquam obftat cum illa non decidat,
inftirurioncm cum prsdióbo onere feclam m aiora
tura cfficere.talirer,quod alia iu re requifita non in
terucniant.N am p r®fu p p o n it O rdi.teftatorem ex
preífiftealiquidiquo vellet m aioratum inftituere, ^
& difponit fuper m odo ad ieclion is oneris,vt in ca
fu,quo onus fit cerrum , m aioratus conftitiuus videatu r;fi vero incertu m ,tunc nó m aioratus,fed ca
pella conftituta cen featu r.N a m clarum eft ,quod,
quando iegislatoiTuper vn o dubio d ifponir, cete­ 2
ra red ein teru en ilfe p r®ftip p o n ir,l. qui teftamen­
to h ®res,ib i.fi aliud eos nihil im p ediat,ff. de cella,
tenet P u r p u r a .in l.i.m i.ib i.& in l.e d ita ,a u .i7 7 .C .
dc e d e n d o ,D e c i.c o n f.6 io .n u .4 .R ip .in c.ad aures
m 14 .d e refcrip.C agn o. in 1.v in u m , m i.j.ff.fi cerc.
peta. E x quorum diólis c o liigim u s c la re , O rdin a­
tionem non decidere id,de quo illa nó ag eb a tiN ó
enim aliqua difpofirio operatur vltra intentionem
difponentisjl.non om nis.ff.ii cer.pera. N eque ob­
ftat , fententias latas eifc in contrarium , quia non
tninores nu m ero, & fenaroru m au th oritate falcitas referam ,per quas indicatum fuit onus iftud fiin
pliciter annexum nó efficere m aioratum ,Sic enim
iudicatm n fuit in cauiia G e o rg ij D ifo n fe c a , con­
tra Frácifcum D ádrade,oppoíirore Ludouico Dal
niadadn qua cauffa licer duo ex quinque fcnatori'.
bus contra renuerint,& petita fu e rito b id rcUifio,
denegata tamé f u i t . Item in alio proceffu Petri de 3
A lp o n ® in fu lx fanéli M ich aelis, contra R o d ericu
Da.Ipone.Er quanqtiá in Senatu noftro Sim ó*Gl’ z 1,
C ard o fo illius fuiifet o p in io n is vt m aioratus ccnftirutus cenferetur, tres tam en c o lle g x , Antonius
Soarc.s, E m annd D alm ada.ntm c m eririllim us epi
fcopu S'A n grcx,G afpard e M e lo , cócordes fuerür,
vr maioratus non elfet conftitutus ex ilia oneris
im pofirioncjiudicaruntque rem vendi poffe , Sc vt
unus folum illam polfidererdiuifam per ?ftim atio
né inter hqredes. Sic itaque per fupradiólam caufiam Ferdinandi de Seixas , decidim us G afpar P e­
re ira Ioan .de M elo,m e ftibfcribentejfcntentiáquc
diólan te.H oc idem iudicarim t G afp ar de M elo, &
alij co lle g x ,!n cauffa M a r ix B o c a rrx , contra Pe­
trum Steph an u m , oppidi de M oura,in M éfc M aij
1 566.per rex.in 1. fundi T reb ariaiii,ff. de vfufruól.
lega. & diól.l. nihil fu p .alleg.R eq u iritu ren im ex­
preffa teftatoris proh ib itio a lie n a n d i, vt pet D o¿lor.in d .§ .d iu i, per D ecium c o n f.356.5c cóf. 37 7 .
nu .4.N eq u e fufficit fola oneris im pofitio, vc maio
ratus con ftituarur.Idem iudicatum fuic per mc cii
. collegis in proceffu T h o m x R o in z , concra M a­
riam D abreu. : i ; .
D E C I S I O
X X X I.
Ius conficiendi autvedendi faponem,
an ii t ius regale in hoc regn o , & an
donatio generalis iurium regalium
comprehendat ius iftud ?
s V M M A R 1 A.
"Priuilegium a r ege c0ceffum ,vt nullus in hoc regno ja
fonem conficiat, aut vendat,an ms regale fit.
2 Generalis conceffio iurium rega liu m , an includat ius
conficiendi faponem ,& nu.4.
3 Ius antiquum dicitur,quod a centumannis retro con­
ditum c ñ .
4 Iura regalia dicuntur, qux funt R egi referuata in figimm /upenoritatis.
y Cociffio generalis non extenditur ad ea, qux fpecialem
exigunt conceffionem.
1
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
I
3j
N liteadm odum controueria
controuerfa eexx pparce
a rte illu
iiiu llrifitn fmi D u c isC o n im b ric x M a g iftri ordinum S .Ia
cobi & fanóli B en ed ió li, filijque i nuióliffim i R g is
lo an n is fecu ndi,contra Petrum a C unha,filiiiifi fe
Jiciffiini gubernatoris In d ix N o n ij aC u n h a,d e tri
I
b u s c o n r i n g i t d u b i t a r i ,P r i m u m , f a n m s e x p r i u i l e
g i o c o m p e ten s In fen ti H e n r ic o filio R e g i s l o á n i s
h uius nominis p r im i,v r nullu.s in h o c r e g n o f a p o ­
nem conficiat vcl v e n d a t , nifi is cui per licentiam
expreffam ipfius infantis id c o C ed erem r.iu s fit re -
gaie?Scciindum ,quSuisius fit r e g a le a n f in generalirate donationis iuriú regaliú ciuitatis C o n im b ric x iftud co m p reh en d átu iíT ertia m a n donatio
huius iuris fpeciaiitcr faCla Petro a C u n h a, fit prx.
ferenda donationi generali 8c ie ce n tio ri f a d x ip­
fi D .G e o rg io . -/
Ad prim um ,al!egabatur O rdin,lib. i.tir .z y .v b i
ponuntur iura regalia,neque in ea Ordinat.nora ir
natur iftud ius fapohis.Item O rdm . Iib.2.ricul.4y.
cum ait,in libris een fu arijs quos vulgo dicim us fo
raes,non effe C ripta iura regalia,nifi q u x a tetnpo
re im m em oriali folui confueuerunt a populo,non _
viderur dc hoc iure-intellexiffe, cum nouiter intro
ductum fitp e rd id iim R egem loannem .H u ic tam é c o nfi d c-ra t ió ’ni e X ad h e r fo r e íp'ó d e b a Ht r,'q u o d
fatis' antiquum e ra tin hoc regno ius iftu dxum te d ix tlle re x lo a n n e s obierit i3 H ie A u g u fti 1453.V C
in-Glironicis affirm atu r, ¿texp rim itu r tn O rdin.,
lib .2 .iir .8 .!.& p o r e m .V n d e t c u m ia m tra n fe d i
fint centum anniiantiquum ius dici p o te ft, vr vo.lunt In n o c.A b b . 5 c alij in c. veniens dé tefti. Alex.,
in l.cnm aliq uis,C .de iure de lib .& ibi laf.F u h pro
hac parce allegatum ,priuilegia hon poffe dici iura
regalia:h o c enim ius con tinet priuilegiú,quo pro­
hibentur om nes regni hom ines negotiari in haC
faponis aut conficiendi, aiir vendendi negotiatio*n e;his exceptis,quibus fpecialiter concefliim fue­
r it . C u m itaque priuilegium iftud nihil tribuat in
fignum fiib ied io n is per fubditos folilehdum ., ius
regale dici non poteft.arg.tex.cum T loff.in c..Omn isjd e ce n fib .& in c.p rxterea q ubñiam ,deiure patr o .& per glo .in c .g e n e ra li, de elc¿lio.lj.6.N im i«:
contra hanc partem vrget argum en tum a doólo
aduocato feóluin de text.in I. fi quis fin e,C .de vec lig .& com miff. & l.fed & ij,in piiin.ff.dc p u b lica
tunólo tex .C .I.q u x fint regalia, ubi conftat,redditum felis,quod prohibitu ell védi auc e m i, mfi per
eos,quibus rpecialiterpermirsu foerit ius regale e f
fc.N e q ; ideo minus id affirm ari debet,quod O rdi.
ftjpra relata tmfttffnqmeraitqric iura;regalia,jn rer i
q u x non pofnir ius iflud faponem co n ficien d i.N a
ita Sc eodétíi m odo tex. fn c a p .i.ftitx fint regalia.
2 j.iur.a exprim it re g a lia ,& M at.de A ffliól.ibidem
congeffir. 1 26. E t randemTudic.itum fui tiu s iftud
non efte regale, qiiia licet prxdicLuin ius R e g i referuatiim fir,adeo vt abfque eius hcentia faponem
conficere nemo poffit, non inde feq u íln r,ergo ius
regale e f t . N am bene verum e f t , 'regalia iura d ici .
q u x funr principi refcruata in fignum fuperiorira
tis,iuxta tradita per Barr.in l.o rn ies populi,col.yi.
ver ftter ti o- qiiXTw,ff.d c fiiil. 5 c i 11. B a r t. i n 1. i . §. p.enul.ff.de po fth u .A Iex.co n f ó 8 .n u ;i4 . v o l.i. feci iu
ra regalia nó d icu n tu rgen eraiiter om nia illa,q u x
principi funt re fe ru ata , fed ea,qtrx rationeredciit u s & t n b iu i ab anticpio pet con'ftiriítionera, aút
pofféffionem im m em orialem d e b en tu r. E t ideo
fub his non com prehenditur ius iftu d , quod qui
dem fvrdió lu m eil^faluin con fiitiriD i quodam pri
u ite g io a re g c d a to .
4
In fecu n d o dubio p dicimusTub generali dona­
tione inriu re g a liú ,no com prehendi ius iftud quá
uis regale d iceretu r, quia in eo proccflu probatu
fuic.
34
D , A n ton ij dc G am m a Iurifeon. H iípan i
d c re ;a lio s non fuiffe nom inatos in petitione obla­
ta feren iffim o R e g i,q u i refcriptum cóceífit,vt pro
b a tio huius rci teftibus fieri p o ffitjlic e tfu m m a jo .
m il.n um m or.exced eretu r, q u ® iure regio non ali­
ter p ro b ari poteft,qiiam per fcrip tura publice con
íéó tam per tabellione, iuxta O r d iib .3 ,tit.4 5 .A liú
teftem fratrem A óloris effe , ideo & c . per O rd.lib.
3 .tit.4 1.^ .itemoirmanoyOflx fratrem in teftem non
a d m ittit. A lij edam tefti A n n ® L o p e z nullam fidé
ad h ib en d am effe dixi,tum quia d id u m eft vnius,L
iu rifiu ra n d i,C .d e tefti. tum etiam quia illa pronu­
b a &c m ediatrix fuit m atrirao n ij,o b cuiiis cauffam
p ro m iffio n em p rx d id a m fa d a m Petro fuiffe dicc
b a tu r. N am com m unis habet o p in io , v t f media­
to r v c l pron exeta alicuius negoti j, in co teftis effe
n on poftit,quia femper c o n a b itu r quantum potue
rit illu d ad effedu perducere, vt teftatur A lex.cóf.
I5 ).n u .i6 .lib .4 .& lib. i.con fi i. 1 3 .n u .i 7 .& 18 .N o n
o b ftá n te O fd .lib r.3.citu i.45 § ,i 3 .qui a loquitur in
p ro x e n e ta publice deputato ad h o c ofticium ,vt i i
iu d ic a u ic u m c o lleg isin ca u ffa Petri G o m etij.co n
tra D id acu m R o m b o ,anno 1 5 5 5 . E x d e fc d ii ita­
q u e prob ation is,fen ten tiam dixim us contra A d o
re m rep ro bata fenatus ciuilium cauffarum fenten
tia ,c o n tra riu m dicenfe.
O cc u rrit tam e in eadem cauffa raaxiinúdubiú ,
q u ia R R . prom iffionem indiftinólé non n eg ab it;
fcd co n fitcb an tu f eam fn iiieh o e m odo concept.a,
v t M artin u s A lphófus c u r a r e t , ac faceret, v t R e x
o ffic iu m P etro A d o n prxftaret.HcTC enim obliga
t io , q u a t prom itto me fad u ru m & curaturum ta
le aliq u id jcffica x eft,per texr.in §.fi q u isalram .In ftit.d e inutili ftipui.habetur in l.in tcr ftipulantem
in p r in .N l.ftipulatio ifta habcre licere, in p ria .ff.
d e v e rb . o b li.N quidé ad inrercffe,;fi nó ficia r,a u r
c u re t, vt illud fiat,vt eft de m ente D ecij conf. 5 1 3..
n u . I . & l a f & aliotum ,in d .l.in ter llip u lite m . V n ­
de ten ebatu r egregius vir M artinus A lp h o n fo , dú
v iu e r e t vere & bona fid e ,q u itu m in co erat,cura~
r e ,v t officium A d o r ia R e g e d a re tu r, v t declarat
D e c .ib id e m ,n u m .3 .& confitetur d o d u s Reorum
a d u o c a tu s,& tenet C ap itiu s.d ecif.9 3.n .7.& 8 .N e
q u e ob ib quod a volutate R e g ia hoc ipfum pede
b a t ,& fic q u a ( i im poifibile v id e b a tu r, liberatus
fu it a prom iflion e faciendi,quan tum in fefuit.T e
n e b a tu r naque vt ab obligatione ifta liberaretur,a
R e g e poftulareffecúdum P au l.d e Caftr.confi43 5«
D E C I S I O
X X X II.
c o i. 3 .verfifed ijs non o b ftan tib u s,& Aym on..Crau e t .c o n f.iz i.n u .io .a r g .1.3 . §.qiud ergo,ff.d£COK
tra .iu d i.tu te l.I.fe d & fi per Pr®torein,"^.i.verfifed
Promittes fe fa£hirum & curaturum»
n e q u e eos,cum gloff.in verb.p erm icteie,ff.exq u i.
quado ab ea obligatione liberetur»
c a u f.m a io . P ro parte liberation is p rxfati prom iffo ris occurrebat alia com m unis opin. D ecij,vb i fu
an proxeneta vcl mediator alicu­
p ra z.coium . verfifed p rx d id is ,N c .Ia fiv b i fupra.
T h o m .G rá in a t.in qu xft. 1 . nu.3,4.& : p .& M atth .
ius negotijj in eo teftis eife poflit?
; A fflid .d e c ifi3 i3 .d ic e n tiu m ,f difficultatem excu­
s F M M A % I
fa re proinittetem fe fad u ru m N .cu ratu ram .N am
fi fe c it & curauir,quantum in fcE tit, vt prom iflio
J Troxeneta quado tejiis efie poffit in negotio ab eogeflo.
fu a effeólum h ab eret,& nó po tu it; liber.atnr a pro­
a "Promittens fe aliquid f añurü & curaturum ad qmd
n a ,fi eam prom ififfet,& ab intereffe, ad quod tene
teneatur.
batu r,qu an d oq uid em fa d u m prom iferatjl.ftipula
3 Promittens fe faB u rum & curaturum excufatur dif­
tio n e s non d iu id ú tu r,ffde verb .o b i.C u m q u e D e­
ficultate interuenient e.
ciu s in loco citato ,& T h o m .G ra m . nu.4.huius fint
N proceffu litis m o t® per quendam Petrum de
o p in io n is.v t interpellatio neceffaria fit ad con ftiC ofta,aduerfus D .A n n á Pem intel v x o ré M ar
tu en d u m hunc prom ittentem in m o ra , ex B arto l.
tini A lph ófi dc Soufa, om ni x u o m em orádi In d i? in l.fi d u o ,§ .h ®c vei ba.ff.de co n fti.pecu , neque in
quodam gubernatoris.eiufque filium Petrum L o d i d o proceffu conftaret interpellationem fa d a m
p c z d e S ou fa, agitatum fu it , an probatio ex parte
fuiíTe,im o neque quidquam fuper hoc articulatum
A óloris concludes effet in probanda quadam prof u e r a t , dixi R e o s abfoluen dos effe referuato iure
m illione officij,aut ducatoruto foihe ad illud em e
A d o r i,f i aliquod prxren d at h a b e re ,& nouo iudi­
dum? E t quanquam aliqui fint producli teftes hoc
cio a g e r e . N eq u e id videri co n tra O rd in atio n em
affirm antes; alios dixim us nihil ip effeólu conclulib .3 .111.4 9 .5 .fin. q u ® in ip c d a veritate iubet nos
cauffas
fiiit,n ulli cx m agnatibus huius regm licere faponc
habccG ad vendendum , quamui s ex donatione rce ia iu ra rc g a lia i l l i cópetant.I-taueílificantnr D ux
adluftris B r Y a n t i? ,& C o m esd e T e n tu g u e l,& mul
ti ali) teftesTEt conftat ipfiim m et D ucem Conim »
b r ic x iura regalia habere in oppido de T o rres N o
u as,per donationem am pliffim am a rege Em anue
le faótam an n o i ;o o .E t non ideo ius iftud , dasfaj^ ^ „4 í,d atú cenfetur illi, quoniam anno 1508.ÍUS
iftud donatur ab eodem rege alijs nobilibus viris.
E t it a paflim in h oc regno reperitur donatio iuriu regaliú vni*^ o p p id i vel vrbis faóta vni,fub qua
non includitur ias i&nd,da faboaria,imo alij a rege
, donatum reperitu r.E t ad iftud fecundum dubium
vid etu r decifio clara Ordin.lib.2.tit.45.§.eJr-(to ou
trocafo ib i, parece ¿j deuem auer & arrecadar para J i
todas as rendas & tributos,que 0 E ji ¿ 7 a coroa de n o f
fos reinos ao tempo do cdtrato naqucUe lugar au ia, ou
deuia dauer ,J'endodaquelles^ porgeracs doacones os
EjiscuUumarano de dar. Facit 6c text. in cap. quod
tra n sla tio n em ,d e o ffic .le g .c u m fim il.q u ireg u 'ffi Iara efficiunt, vt f generalis conceffio non exten­
di debeat ad ea, q u x fpecialem exigunt conceffion c ,& q u ? in fig n ü priuilegij fingularis funt P rin ­
cipi referuata,vt per A n d .S icu la b id e, co lu m .z .&
A lu a ro .in c.gen eraliter,in i.n ot.tit.fi de feudo dc
funól.fucrit controuerfia ,Bald.in l.i.co l.fi n. verfi
i.q u x r o nunquid.G .de peda.iud. L u casd e Pen n a
in l.i.c o l.2 . G .de iur.reipnb.Iib.i i.
In tertio etiam dubio iudicatum fuit pro parre
affirm atiua; quia donario huius iuris faóla T rifta n o a C u n h a auo huius Petri a C u n h a , antiquior
erat,qu am illa D ucis & magiftri ordinis fanóli la co b i,q u x quidem donatio T riftan o faó la,non exp irau it per m ortem ipfius T riftan i, quia eo viuen
tc,p ro ro g ata fuit in filium N oniu m & nepote P e­
trum a C u n h a ;& ideo non videtur nunc filóla con
ccffio noua fed antiqua prorogata,l.fed & fi m ané
te.ff.de preca.Prorogatü namque non dicitur quid
n o u u m , fed id em cum prim o,l.fi cú dics,in princ.
ff.de arb it.B art.N a lij in I.4.in prin.ff.de d am n .in fcól.late per Felin .in c.p rxterea, nu.3 i.d e fponfa..
P er h oc igitur fententia dióla fuit pro Petro a
C u n h a,a me & ab alijs collegis docliffim is A lu a ro
d c Q u in tal,Sim one G l’ z C a rd o fo ,F rá c ifc o T ib a o ,
& Francifco de L eiria,in menfe A u g u fti, an . 1 5 5 8 .
¿C
I
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
í¿'i
H an c etiam o p in io n e m tenet P ala ti.in rubr.de
don at.in tet virii & v x p .§ .49.10 fi.& in l.T a u ri. 2 5.
que le x la ta fuic fo rfan ,po ftq u am apud nos detern iin atio q u ?d á fuper ca re fcrip ta fuit in lib ro quo.
dam exiftente in fenatu ciuilium, cau ffaru m , q u x
fic feh ab et; A o s.d o u sDagoño de ó g e lF e y n o jJo fe­
nhor mandou ver por ambas as AeUionesffe hum apeffacfesc^ tefiamento, &■ deixou f m terca a hudefeus j i thosyou otra pejfoa eñranha fe algún dos filhos trouxer
a coUacanoalguns bens que duuefle da heranca da quel
laptfloa de tiitajoceffano fe trata:fe emtaes bens ajfi co
feridos.aüeraayoheraeiro.daíercaiparte algunna como
herdeírodatercáiM foi.detem inadoyquenano:.& odi
tojhnhor Ihe posfeu paf¡e,<¿r- madouque affijeguardafr
fe emqualquer cafo, que depois, v ie ffe : & por tanto eu 0
Doutor Lopo Go.ftca'puely O efcreuipef mandado dos de
defembarga doresy<tff o
R e p eri etiá paulo in ­
ferius e a ,q a x ís(\m nm x.Eñadeterm tnacano acm a,
efcritafoino fettodedom .D wgo d e C a ñ r o :& fo i nfji.
que fuafogra tmha duasfilh as , 0 " leixo u a terca ahu'na d e m e fua lidima y & aoutra filh a molher. de dom
Diogatrouxe a colacanoyocafa métoq; Ihe dera fua ma.
d r e y 0 dixia fua irm ufique dos bens da colacano ella a ma dauer h m parte COMOhm adltdim a h x r e d e fr a y 0
OHtrá parte pmferherdeira da terca;0 foi determinado
que a terca fomente he dos bens do finado y & q u e o herdeiró da terca nano amadaudf' m t f a parte alem dat$r
ca ddfinado..'Nó obftat l4Ü.a>G,'de co lla.ib i Qómiftis
buiuí'modr co llation ibu s,G ,.d eco lla.q u ia Io q uitur
in legitim is filiorum ,cü quibus Cóm ifeetur dos col,
latafin qu o lo n ga eft d iffe ré tia , vt co lligitu r ex di­
d i s >■per A n t. G o in . v b i fup. E t latius refpon di in
cauffa A n ton ij P in z , cum monaft,erio C a rm e lita norum V ly lfip p o n . in q r á pro hac parte fententiá
d ixi ctirn co llegis in m e ó fe A p tiíi 15 6 7 . H uius fue
re o p in iQ n isp atresgíau iffim ijD .S im ó , P hilippus
A ntun ez, G eorgi us, C a b ra l,n ó folum i n d o te, fed
& in q u a líb e t d o n a tio n e coiiferenda,m c.a,uffa:Iu-
«auífás d ecid ere,c u m illá lóquatur,quando A d o r
in tentionem fuam, probar fecund am a d io n c m in,
té ta ta m ,& in cafu,.quo A d o r i intererat diuerfam
A d io n e m ah illain ten taca proponere fundam en­
tum habentem in cau íT aab eo.allcg ata.In cafu au
té n o ftro jd e q u o lo q u im u r,lo n g e aliter res fefe ha
b e r,,v tc 3 c fu p e rio rib u s p a te t.F u e ru n tita q u c R R .
ftbfoluri nulla refétu atió n e iu ris A d o ris illi irelR
<fl:a,mcnfe F eb ru arij,a n n o 1 5 7 2 .
D E .C I S 1 0
X X X H E
T e r t i a b o t t o íu iB : « d c fu r iíti i n d iu iíío n i:
b u s , . a h f i t d e d ja c e n d a j^ e t i a m c x d n
tíb u & ¿ g í k t i s á y e l f o lu m
< ju *
e x b o n is
r e p e r iu n t u r in p a tr im o n io d e
t u n < 3 :Í t e m p o r e e i u s m o r t i s ? ,
- - J A 'y
t
a
M M A
A l
A .
Tertiábom m pt deftm^ínqn c fl deducenda ex dotfi
busdiatil..,,
" ,
Sem enfiafm dtm facit. iusadomnesi cafus fm iles..
V p e r d iu ifion c b o n o rú d ó d o ris Petri F f z ,p r f
fidis cu rialis crim inalium cauíraram ,lis m ota
c il inter nobilem viru m C hriftoph ,orú d e M a u ra
gcnerunu; ipfius ,& • A ndream P in z fratrem vxoris.
Chriflop^horiifiliurnque p r x d id i d o d o ris , in qua,
3 dubium h o c tra d a b a tu rja n L te r tia b o n o ru m d e fu n d i d ed ú cid eb cat, com m iftis dotibus, olim da-.
tis,a n veroeK 'b o n is folum m odo,qúx tcpore_mor-.,
tis in patrim onio ipfius d e fu n d i extabantí M ulta
a b vtraque parte deducebantur,quorum allegado,
nes figiilatiin referren on curo,, ne faftidium legen
tibus p rx lon gitu din egen eretur. Solu¡m.adm one­
ri necelféarb itro r, quod p r x fe s ,a q u a a d nos fupsplicatum fuit,fentétiam d ixit p ro eo,,qu itu ebatu r
partem n o n co m m iicead i dotem cum cum ulo to­
tius pattim onij^vt inde tertia non d ed u catu r, fed:
folum e x bonis tem pore m o tiisd efu n ,d i in fúo pa.
trim o n ia repertis .
Pro e a p a rte fe n te ^ tía m d ix i in o p p id o G olegá,.
in m cn fé F e b r u a t i^ i570. N eq u e m irandum efle
dicebam ,fi non dennt v iri d o d i, qui p a rtem eó tra
riam teneantjcura n ih ií íit in ter horaincs fic indu­
bitatum , q u in a liq u á fólicitam du b itationem fiifci
pere p o ííit, v t inquic Im perator in A iith .d e tabcllio.§. i.P r x c ip u ü argum étum illud cfi,q u od po ftquam b on a defun éli ( de c a iu s fucceflione e rad atur),conferuntur,perinde habentur, ac fi nuquata
exirent p atrim on iu m d c fiin d i,ip faq u e bona h ?re
d itariacfficiu n cu r,p erÍ.3.§ .i.fÉ d eco U a.b o n o .l.fi(
ff. dc co lla, d o . Q uidquid tam en pro h a c p a tte d i­
d u m fitr m ihi tu nc & alib i fx p e verio r vifa eft opi
nio p rxfid is,q u on iam ficut in deducenda legitim a
filio r u m ,q u x eft quxxla quota b o n o ru m ,. tempus
morcis confidcracur,l.cum q u x r it u r ,C d e inoffic,
tefta.l.P ap m ian u s,§ .q u arta,ffxo .l. ii patronum ,
fi.f f .d ^ o n .lib .it a & in deducéda tertia b o n o ru m
d e fu n d i,r a n p u s p rx d id u confiderari debet,vt ex
m ultis p robat A n ton .G om et.in l.T a u ri 23 Ec hác
partem v t ex dote filix d a tx , non fit d c d u d d a ter
tia d e fiin d w e m iit R o d e n .S u a rc s in l.quoniam in
p riorib u s,iii § .fe X to q u x ritu r, fol.93.per text in 1
S
pater filia ra ,§ ,.i.ff.a d l.F a Icid .N o n e n im ia m ¿a tri
m oniu m p a m s d o ta n tis, fed fih x dicitur,!. i.§ .fin;
ff.dc co lIa.d o .ib i,ab ceffit enim a bonis patris, '& 1*
fi.ff.e o .E r vid etu r cafus in l.a filta m ater.ff.ad T re
b d l. N e q u e piito lim itationem ibi ab eo datam
p ro c ed ere in n o ftro re g n o , in quo dos ad patrem
non rcu e n u iu : le g u la r u e r ,
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
■
^
;
-
d e O liu e n c a i6 .d ie A u gu ft. i 5 4 1.E t iterum in dote & don ation e coU atis, idem iudicatum fuiffe re­
p e rio , per patres a n tiq n o sA n to n iü de L ia n C h r iftophotum de p a rla ,R o d eric u m M o n teiro ,in pro i
Céffu a g ira to ,in re r filio s E eo fto reA lp h ,ó fi,,vxó ris
o lim P e tri A lph o n fi B aracb o ,o p p id i de V illa F r í j
c a d e X ira ,c o n tra R o d e ric u m de M iran d a, in m é
fe íulÍQ ,an no. 1 5 3 8 .id e o q ; e x fup rad idis cú inúeniffein ita fenatum cen fu il1e,)arg.l.filiu s,ff.d e f a l f
* ib ific e n im in u en ifcn atu m cé fu iffe,E tq u ia f fcn tétia fenatus facit iu sq u o 'ad . Q in.ne^roiles caftis,
per l.fin .v b i B at.C .d e legi.A ffii. d éc3:9 < ím u m .t r.;
D e c x o n f 5 8.’3. num ,8.Alex.con(T.49.in 4 .v o l.D e c.
co n f.34 4 . & A ffljd ., d e c if.38 3. in fi. puto d e in c e p í
ita iudicádum fo re,p ro u t ín p r x d id a cauffa C h rifto p h o ri de M o u ra iu d ic a u im u s, ren uen te co lle­
g a q u o d am ex n o ftr is ,,
D E e
I $ l
o
X X X IY ,
De collatione dotis d a t* ncpti per
auumjqui íiliam odio profequepatur j declafauitque in codice fuárí^í
rationum velle íiliam, illam dotem_
nepti datam* fratri conferre.
s r
t
M Id A
\
l
íA .
Dos nepti data per auum contemplatione filix , cm.im-t
putari debeat filix in legitimamy& quando dicatur^
contemplatione neptis data,& quid in dubio . ^
I
J
J* .™ ,» - / » / .»
VÍdéílÍUT%C0ÍtÍ6£Í^^^^^^^J
D . A n to n ij de G am m alu rilco n . H ifpani
filia d a .
% •
II,*
J -
TrZbMioMnadmitHturconmlegh^^^^
datx inprxfumptione quandoeñ lurts & d e utre.
6
RattonenuUa expreflainlese ft vm tanmnmodO’ ad
eam legem adaptari poteñyiüa cenfetur finolis &
rtñ m g it difpofitm em M limites ipfius ratioms<&'
par ratio eft in expreffa y quam in tacUa ratione, tír
m m ff.
Boj data ab. auocontemplatione neptts e r non fiu x >
»0« confertur nec computatur in legitimam filia ■
a Taternon poteftdifponere,vt imputenturfUix tn legttimamytúfi iüa qux deiure debeant imputari.
l o A lim en ta qux de ture repetí non poffunt, repetuntm
ftisq u ie a p rx fiitit declaratincodtcefuarum rationumrepetemla fo r e .
S t Qualitas donationis que faeit eam effe v e l non efie
eonferihilem, nil prpudet aduerfus donantis expref.
fionem.
3 % Filiaqup regulariter tenetur dotem conferre, non con­
fert f i ex tacita mxnte defundi contrarium conftet.
I
N cau íIanob.itís v iri C h rifto p h o ri dc M o u ra ,
cú A ndrea P irc z R a b ello frarre v x o ris ip fiu s,
concentio oritur circa dotem datam n e p tia b a u o ,
D o éto re P etro F rz , o lim crim inalium cauffarum
p r?fid e cu ri? fupplicacionisjan illo m ortu o eius fi­
lia v x o r C h rifto p h o ri im putare fibi eam dotem dc
b c a tin fuam legitim am , cam que in co llation e ad­
du cere? C o n ten d it C h tifto p h o ru s eam non add a
ccndam e ffe,q u ia tem poré, quo auus ncpti dotem
d ed erat, m axim o od io filiam profequcbatur, fícq ;
non eius contem plation e, fed neptis illam daré eft
y if u s . Q uam obrem fecundum refolutionem Bart.
in hdedit dotem .ff.de co lla.d o . pro A d o r e effet iu
d ic a n d u m .D o d u s A duocatus A d o r is trim em bre
fecit d iftin d io n e m in hac m ateria ex Bate. & alijs
d o d o rib u s .Prim u m quidera eft m em brum ,quan1 d o con ftat p auum contem platione filix dotaffc
neptcm ex ead cm filia : tune enim filia in fua legi­
tim a com putare debet dotem illam ,quia videtur fi
li? d a ta ,& ab illa in rieptem p ro fe d a .l.p ro fe d itia ,
ff.de iu.do.l.fed fi p lu re s,!. in a rro g a to , iu n d a did a ,le g .d c d ít dote. Secundum eft,quádo ipfe auus
d o ta m tn o n iin c ip fiu s n c p tis ,& folum m odo eius
c o n t e m p la t iv e : tunc enim filia non conferet iftá
dotem>per COT.in l.a u u s.ffd c iu.do. T e rtiú eft,quá
d o fumus in du bio, & etiam ifto cafu filia c o n fe rt,
qu ia lex p rxfu m it filix contem platione dotem ne­
p ti datara fiiiffe ab auo.E t ficin telligu n t D o d .te x .
jn l.d e d it dotcm ,ff.d c c p lla .d o r.E th a n c d iftin d io
nem com m uniter approb ari dicunt A le x .R ip . C a r o l.& Pau.de M o n te p ic p ,& A lc ia .n u .y i.cu m fcq.
in l.in quartam .ff.ad l.falci. & in regula i .p rxfu m ­
ption e i7 .D e c i.c o n f.8 i.n u .5 .A Ie x .c o n f.5 1. Iibr.4.
A n t.G o m .in l.ip .T a u ri.c o l.p e .P ro ipfo A d o r e ctiam allegab atu r O r d i.lib ,4 .ti.7 9 .!.i. q u x hanc di
ftin d io n e m approb are v id c tu r,ta m in fenfu dircd o ,q u a m a contrario fen fu .Q u ap ro p ter cum la t if
fiin e p ro b a tu m fu iffe t,a u u m n e p ti dotem dando
o d io m atrem p ro fe q u i, non eft cred en d u m , quod
m atris con tem platione eam dotem nepti dcdiffet,
íc d ob am orem neptis & cius contem platione . E t
ideo per fu p ra d id a m ater doté in fua legitim a nó
im putabit, neq; eam co n fere t, n eq; ncccffuin fuit
2 vt cxprim erctur,cuius f contem platione dos ab auo ncpti data fiierit; cum fufficiat id co lligi per có
i?d u ra s,v t per P au l, de M o n tep ico in d.hin quar­
I
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
ta m ,nu. 1 4 1 . 6f A lex.ibidem , n u .iiy .& p c r e ü d e in
con f.3 i.n u .4. li.4.Q M aproptet fatis ex probatione
o d ij in filiara habiti ab auo,conftabat, non eius có
tem plation e, fed neptis dotem illam fuiffe d a ta m .
P ro parte R .in d u ceb atu r ab alio d o d o aduocato i
t O rd.in loco citato in illis verbis, ca paisa doacano
feita polo auo ao n eta, por contéplacano de feu padre ou
madre. Jé effe padre ou madre quer entrar a heranca do
auo eomfeutrmano,traga a collancano,ftc.qa^ O rd i.
vidctur fu n d atam p i'xfu m p tion e, E t ideo f lex fe
fu n d an sin prxru m ption e,fi rationem a d ijcit.n o n
ideo reftringitur difpofih p gen eralis,vc n o.ex mut
tis T ira q . in crad.ceffante cauffa.lim ita. ífid c pro­
bat tex.in §.fancim us c iim .0 e q .in á u th .d e h xre.
& fa lic .E t id e o non debet O rd i,illa gcaeralitcr loqués reftringi per rationem p rx fu m p tiiia m . Ijs &
alijs m ultis ab vtraque parte adduóHsffentétia per
prxfidem fertur p ro R . C u m ad nos fupphcatú ef­
fet,iuffim us librum manu aui dotantis cónforiptü,
& fubfignatum prx,fencari,in quo auus dcclarauetat fe velle dotem iftam a filia.co n ferri. Prim us ex
collegis dicebat fatis dubij effe in cafo p rx fen tis Ii
tis ex multis hinc inde a d d u d is . O pponitur enim
co n tra fententiam prxfidis com m unis d ó d o ru m
tra d itio , quod dos data contem piatrone nepds .&
non fili?,n ó debet im putari in legitim a fili?,vt per
Bar.quem alij fequuntur in l.dedit dqtem ,ff.de col
la. b o n o.in l.in quartam , ff. ad i. faicid. E t quod in
caíü noftro data fueric d o s , non contem platione
filix ,ffd neptis,m anifefte probatur (fecundum ip­
fum )ex odio,quo auus filiam p ro feq u cb atu r.
Item probabatur ex verbis p o fitisin inftrum cn
to dotis,dum dicit, que o que eÜe daade fua faten da,
torne a elle & a feus here, etros. Sed pro fencenria
m ultum vrget lex revia,libr.4.tit.45>. q u x loquicur
non folum in d o t e , ícd ctiam in qualibet donatio­
ne. E t p rxfen tis litis decifio in eo confiftebat qua­
liter verba illa intelligantur,de quibus per D d.vbi
fup. fcilicet contem platione f i l i x , quod intelligic
B ar.pro pter exonerationem filix¿vt tradit Decius
c o n f 8 i.c o l.i.n u .y .a d finem ,quia,vt A d o ris aduo
catus fatccur,odium , fcu am or non tollunr, neque
ihdücunt collationem ,vr probar tex.in did.l.dedit
d o tem .Igitiirin cafu n oftro,ddium ,quod A d o r al
legac,non obftabit.qu o m inus auus poffit nomine
fiÜx neptcm dotare. Si enim pro filia quam amore
profequebatur,neptem dotare p o tu it,& fie fe exo­
nerare a legitim a debita filix,q u an to m agis pro fi­
lia, quam odio & non am ore profequcbatur, p rx ­
fertim pro filia d iu ite & n o n paupere?Cum autem
in cafu noftro auus ingenue fateatur pro filia ne­
ptem dotaffe,ad conicóluras recurrendum nó eft,
quia in inccrtis & non in ccrtis eft locus c o fo e d u ris,I.continuus,§.cum ita,ff.de v crb .o b h g .D ea n im o igitur.feu voluntate a u i, minim e quxren dum
feu dubitandum f o it . A pparet namque inanifefte
de voluntare aui;qua cogn ita & in te lle d a non vi­
dctu r dubitandum de confirm atione fen ten ti?.N c
que obftare dicebat illa verba co n tra d u s,iu defon
d a ncptc dos auo reddereíur, quia potm t lib eralitatcm fuá reftringere & lim ita re ,p rx fc rtim ,q u o d
in vica fua non cogebatur afiignare legitim am fi­
li x . E x quibus &c maxim e ftante difpofi tione Jegis
R e g ix fupra alleg atx ,q u ? locú habet etiam in auo
m aterno, a fententia prxfidis non recedendum pu
tahar. A lius ex collegis dicebat cauffam iftá fubiacere l.re g ix ,lib ^ ..tic .7 9 .§ .i. & q u x non recipiat li
m itationem ratione cauffe.qiiia fundata d icitu rin
p r?fo m p tio n e,& ideo non adm ittit probationé in
cótrarium ,n ec ceffat ceffante cauffa, iuxta d id u m
T iraq u el.in tradac.ceffante ca u ffa,lim itat,Z 9 ,& in
l.p a rt. nume. 14 3 . Q uod tam en illi non videbatur
v e ru m ,
if"
D c c ifio n u m L u fita n i* , D ecif. X X X I V
37
dotaíTe, cx quo fibi,non fili® dotem ftipul arus e ft,
‘v e r u m .fc d p o t iu s ,v t fit cauíTa exprcíTa & finalis li­
p ro b at rexr.in l.auus neptis,ff. dc iu re d o .iu n d a al
m ita n s d e c ifio n e m , & reftringens ad limites ipfius
legatione B art.in d. I. dedit dotem . Et hoc etiam
caulT ® c x p r c í T ® . E t m o u c b a t u r , quia ad h o c , v t
coliigiiiir ex eo, quod dotauic auus legitim am alte
+ n ó a d m it ta t u r p r o b a t i o c o n tra legis difp o fitio rius neptis d e fu n d ®,c u iu s vfu m fn id tim m ater ha
n c m fu n d a t a m in p r x f u m p t i o n e , o p o rte t, q uod ta
b c b a t,& proprietas pendet ad hiic ex futuro euen
lis p r x f u m p t i o f i t iuris N de iure,-nec fufficit eíTe iu
tu ,quoniam fi rempore m ortis ad ricis nullus filius
ris ta n t u m ,v t d o c e t gloíT.m agiftra,in cap. is qui fifupercírct,dom inium eius efiet pleno iu re ,q u a m ­
d c m ,d e fp ó fa li.& : ibi d e c l a r a t A bb.n u .6 . & P r? p o uis nepotes fiipetíint lib.4.tit. 7 5.$. j . Q u ® om nia
íit.n u .y iF é íin .in c .q u a n tO jd e p r x f u m p t . c o l . z . N
fuadent non fili® cótem platione dotaíTe n ep tefn .
E t c o m m u n is re fo lu tio eft,vt tunc dic atu r p r?fu m
N o n o b llat voluntas aui teftatoris,quod filia con­
p t io iuris & d e iu r e , q iia n d o lex firmata fuper p r?fum ptione aliquid ftatu it,vt d id .cap .is qui fidem , 5» ferat dotem nepti datam , quia f pater non poteft
difpo n cre,vt imputetur fili® in legitim am ,nifi illa
non autem quando per m odum caiiíf? rationé red
q u ® de iure debeant im p u rari, vc fcribit P.-iul.dc
d it,q u iatü n c reddita ra tio potius cenfetur fin alis,
M ontepico in d id .l.in quartam , num. z ; i . ad fin.
&leCTcm reftringit ad lim ites cauíT®, 1. a d ig e re ,
poft Bald.in l.z.in fin .C .d e iur. doti. alias fequere­
quamuis,fF.de iure p atro .E t fpecies propofita in d.
tur,quod pater potuiffet filiam fuam priuarc Icgiri
rit.79 . probatur in d .1.dedit doté,vbi propofita eft
cadem q u ® fiio in d o te ,q u ® proponitur in donatio
m a , fi neptibus ex ea om nem legitim am m atri debitam d aré potuiffe.
ne. E t ratio decifionis redditur ibi,in fine legis, j u tin d .!.i.re d d itu rin fin e ip íiu s ,& ta m e n B ar.ib i,
Scripíi paftrem o loco,quid in hac re de iure fen
diftinguit,cuius,contem platione d o sd atafitjV tih i
tirem , 3c dicebam allegari non poffe,in h ac m ate­
ria contem plationem probari po ffe, vel quia ex­
'per cum ,qui com m uniter approbatur.N ón eft igí*
t u r in q u irille dubtum ,legem regiam in d .§ .i.ean­
preffe id declarar auus vcl coniecluris*, vr per A le­
xand.in d iN , l.in quartam , nume. 127. N ib i P au l,
dem d iftind ionem paii ad limites rationis , prout
patitu rd.l.deditdotem . H oc vlterius fuadere co de M ontepico , nume. Z 4 1 . fupra re la tis . E t A le­
xand. confil.) ii nume.40. libr.4. dicit liquido, vcl
g n a b a tu r.q u o m á ffi lex aliquid íiinplicirer ftatuit,
per.vrgen tiain dicia conftare d c b e te ,c u iu s con­
n u l l a expreíTa ra tio n c ,& vfiadahfúmoddrá*ti 5 red
tem platione dos data fit. E t it a cft de m ente o m ­
di poteft, illa cenfetur fin alis, & reftringit difpo finium in l.fed li plures,§.in arrogato , ff.de vu lgar.
t i o n e r a a d limites ipfius rationis,vt ait gl.in h quá- ,
& pupil. E ftó c a lia confideratio habenda in hac
u is.é .d e fid cicom .& gl.fin'.ibi, non ob aliam cauf- '
m ateria,vt id eo q u xram u s, cuius contem platione
fam,quatn B tld.ibi.ad h óc ponderat, & eam dicic
d o sd ara fiierit,ad finem cognofcendi effed u m in ­
com m uniter allegari ad h o c la fiin f ; om nium , Jh ris,iubenris dotem nepti datam ab an o co n ferri,íl
fti t.de a d io .liu . 3 8 .& eam dicu fing. R i pa in rtib.fE
contem platione fili® detur, non vero conferri de­
folu t. m artim . tui.6i. Sc declarar in l.fi co n fia n te ,
bere , fi contem platione neptis data fic,vt affirm at
eod.tit.cól 1 6. diccns etiam p roea dTc cafum in Ci
om nes in d.l.in q u artan i,& ibi A lciat.n u .?z. D ec.
fuggeftum ,de a p p ella.N gl.in C k m . i. verb. eligacon fi,8 i.n u .5 .A n tón.G om .in l.z p .T au ri, col.pen.
tu r,d e e l e d i d . E t pro ea etiam laf. in I, Barbarius »
A le x .c ó f.) i,.lib .4 .A lc iat.re g .i,p rx fu m p tio . 17 .S Í
íF.d coffic.p r?to.col.z.pon dci'át tcxt.in l.m ilitesaigitut effeótiis contem plationis p ro b a t® per conie
gram,íT.dé re m iü t.in p rin c.N videtur texr.in l.q á
¿tu rasille e ft,n c c o ^ o fc a m u s,a n dos ifta fitco n fe
W d idu m ,ff.d e p a d is. S i t aiitein tacita ratio Sc fubrenda, & m anifeftiíníids co n ie d u ris c ó ñ a t, auum
in te llc d a , reftringit & lim itat difpofitionem legi*
doté dancé uoluiffc eá, co n fetti, cur non dicem us
generaliter lo q u c tis, quanto magis limitare debet
effedum cauíTatum a cauffa contem plationis pro­
ratio expreíTa ab ipfam et legeinon enim tactrú fo­
let áhquid op erari,yltra quá operetur expreífum ,
batum effe? cum & ipfa caufia co n ied u ris probari
l.q u i adEertum , ff.lo cati, quá ad hoc állcgat A lex.
poteft,vt d id u m eft . Q uod aurem effedus confe­
in conf. 13 ^ n u .4 .v o l.7 .1.c u ra ex filio ,§. i.ff.de vulrendi co n ied u ris hic probetur; patet c x eo , q u o d
ga.ideo nó rébedebat a diftin d io n e Bar.in d.l. de­
quanto m aiori odio-auus filiam profeqiicbatur, tá
dit doté, cum diftjnguit, cuius cótemplatione dos
to etiam m aiori c o n ie d m a ilium credim us veüe ,
S data fit.Si t enim dos data eft contemplatione ne­
vt filia eadem q; m ater neptis cóferat f r a t r i, q u id ptis Sc non fili® , a filia non confertur neccom puquid ipfe pater,idem que auus nepti dederit. A deo
tatn rrn legitim am eius.vCBal.decidit in A uth é.cx
quidcm ,vt ilia co n ie d u ra , quam A d o ris aduoca­
teftam en to,col.vlt. verf. tertio q u ®ro , & fcquútur
tus pro illo f a c it , de claufula in dotis inftrum ento
eum Alex.in l.in qu artam , nu. zp. & R ipa nii.zo/.
pofita,ne dos ad marrem perueniret, fi nepcis prav
&• Paul.de M ontepico,nu.Z4ó.&: Berégar.Fernan!
m o re retu r, potius pro R e o allegari d e b e a t. Licet
in fin e ,& V icen.de H ercu fc.co l.i j . qm licet fcqu.a
enim ipfe eam inducat ad probationem , quod dos
tu r C yn u m contrarium tenentem in alio m em bro
data non fit contem platione m atrisiilla tamc clau
d iftin d io n is,fcilicet quando auus tenebatur dora­
fu la efficacius p ro b a t, voliiiife auum om nino ,u t
re neptem vel non; tam en quando conftaret d e d if
nullum com m odum ex h.ac dotis dation e ad filia
fe dotem contem platione neptis Sc non f ili® ,aper­
perueniret,cuius contrarium cffet,fi illad o tem nó
te tcnet cum Bald. filiam non conferre . E t idem
c o n fe rre t. E rg o conferre tenetur ex co n icd iirata
Toluir lo a n .C o rra íi. in repetit. 1, filium quem ha­
m ente teftatoris .
ben tem ,C fa m il.e rc if.n u . 245. Cum igitut hec do­
C om pro b atu r iftud ex regula fu m p ta, ex A uth.
d o r u m opinio conueniat cum d id o B art.in d.l.de
cxtcftam eiu o cu m Bald.ibi.in p rin c .& e x rexr.exdit dotem ,nu. z.per text.in l.auus neptis.ff. de iu re
prcffc,in l.iilud,in fi.C .d e c o lla t.v b U n multis co l­
doti.quem ipfe a lleg at, non audet ab ca recedere
latio fic.q u ® non fieret,nifi.id teftator iu b cret, C ú
E t fecundum ipfum tátum abeft.vt dos in hac fpeJ
igitur d ó sifta con feren da non fit,fi facTa cffet con
cic data fuerit cq n tan p lation c fili:E,vt potius con
tempTatione neptis, fi fili® contem platione d etu r
ftcc eam datam fuiffe nepti in odium ipfius filie N
nulli dubium eife debet, cam conferendam effe, il
vt cam a legitim a p viu aret, prout teftibus probaid teftator v o lu it,p er iura iu prad id a.V o lu iffc au­
tu r,& etiam ex tenore inftrumcnti dotis, quá auus
tem patrem conftare poteft, vt dixi ex c o n ie d u ris
fibi reftitui,& heredibus fuis ftipulatus eft.Q j o ca
vc l cxprcifione verborum . C o n ie d u ris id volu ilfc
fu fatis liquido c o n fta t, non contem platione filia
conftat cx iam d id is Sc expreifione verboru.Patcc
D
p«
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
Sil
I
^J
D . A ntonij i e Gatnirta íu riken f. Klfpáhi
«cr
in f i libriim,et«em
n g u l i s additionibusTubfignatum
credcn-
Uum eft.vt in terminis dicit P au l.d c Gaftr. in I., i l ­
lu d ,n u m .j.C .d e c o lla X c ifa n t igiru r om n ia a rg u m c n r a diligcntiftim c ad lon gu m difciiira a d u o c a «orum N eq u e quidquam oberit quod dicitur, n c fn o poteft faccre.quin leges in ftio teftam ento b a b cafit vigorem , quoniam lex nul ia p ro h ib e t, im o
clare perm irtit teftatori voluntatem fiiam in c o n f c ' r é d i s donationibiis d eclarare, d id .I.illu d .in fin «
i c A urhem eX tefiam ento ftip.alleg.N o n potui tra ­
q u e dilcederc a fententia p rx fid is,q u a m a p p ro b a t3i,t.ara ratione c o n ie d u rx c o lle d x cx ill-ack u fttl»
inftrum ento dotis inferta,quam ration e o d ij,p ro »
p te r quod r e d e i ntiienti e o n ie d u ra ri licer.vt nihil'
om ninodatQ nepti Ik.q u in filia firafri rtó conferat..
N o n nbilat etiam ,q u o d d iciiu r P au l, de M o n te
p ico ,in d.l.in q u artam ,n u .i5 i.a íH rm a fle , e tiam fi
ecftator dixerit expreífe, vt filius dotem co ferat in
cafu alias non confetibili>non ob id -filiiu iite n e ri,
co n flarer per re íí.ím g u l.in U x p a r t e , f f
fam ih crcifc. ibi, c x vcjluntiite d c fn n d x d o tis eofe
totionein ceflare.Sic cum C ontratiom m eadem eft
difcipliria , diccndim i vid etu r, vt in cafu
'fion erat conferenda , qnia d á t a t o iit e m p k t io n t j
n ep tis conferenda eri t, fi liOc f ex taCita volfin w t*
tcftaroris)colligi pofltT.
In pr?fenti aUtem.nort fo lu m cix ÉaGÍta,fed Sc ex
preffa vo lu n tateid c ó fta r,ig ita r c ó fe r c n d a 'e ih x c
d o s . N am cx vol&táfé expreírá nullum eft dubium
collatM ifem ce ifare, fic é tia in & perCótraTÍam cá
in d uci d eb erc.L x quibus fententiam dixi pro R e o ,
ircniientccollega fecundo.laftim tifquc Ctim p rxfi­
d e dotem iftám 'cénfcrifí'deberc . E t poftea in alto
proceffu Catharin ¿ D a lm e id a ,con tra P etru m D idacum .anno i y74.idcm diXi .ipprobando noim iii*
lo ru iii fenatorum ciuilis cu rix opinioneui.
quodo®
D E C I S I O
X X X V .
O ffic ia lis iu ft i« ,q m fe m u m d e t e o .
ilifi CX bonis q u x iure heredi ta rio per h xre d e m c *
ris in carcere detrudit, in €|uo nsor»
pificur.pcr I.quod autem , & l.id autem , cum fim il.,
bo afficiStus moritur, an adinteicíTe
ff.ad l.Falcid. E t tunc rationis eft, v t ctiam fi te fta ­
to r iubet con trariu ,n on fteciir eius vo lu n ta ti,q u ia
domino fecdi teneatur
n on poteft faccre.qu in leges in fu o teftam en ro n ó
h ab eát vigorem . A t in cafu p rxp o fito cum a g a tu r
s F M M A A. I y M .
d c collation e facienda vel n on.teftatoris v o lu n t a - ^ j
M agiñratus in im im non committit in h is,qu£ium
tem adeo leges dicunt fpcdlandam élTe, v t in ca fii
poteBatisfautydimmodo jem et iuris ordinem..
q u o filius p rxcip u u in fibi don atura retinere p o f .
K ancifcus C o elh o debitor c e r tx quantitatis ,
fer.n on pofiit fi id expreflit teftator,vt eft text.in f.
, iiiffus á iudice pignora offerre,ipfi fq; d epo fifin .§ .fin autem , ib i,& n ih ilin. reftam cto fuo, C « d e
,us apud fequcftrü.ut eum creditrice Ifa b e lla Gár<- *
b o n .q u ? lib .D icat ergo quicquid velit P au l.d e M á
ce z a u d ire ra rin iudicio,con tra Lu d o u icu m A lu a tcp ico,m axim e,qu od ille.in fine e o m n i.q u x d ix e ­
xum apparitorem vrbis,licem in ou et.qu od m an da
ra t , cogitandum eifc a i t , quia funt n o iix co n fid e tiiu d icis ordine prxterm iffo, n u lla videliceagrius,
rátiones ab eo f a d x . C o n trá Paülúm etiara ;& pro.
rcquifition c p rx c e d e n te , feruum ipfius F ra iisifc i
jQ fupra d id .illu d occurrit, v r f alim enta ab auia n e ­
carceri m ácipauit, ex quo cum educeretur m orbo
pti d ata, licet iure pieratisd.ita eenféantur, fiF a m c
k t h a r g ix affe<ftiis,dorni m ortem o b ijr,?/ o b id p re
ip fa auia in codice rationum fciip ferit alim enta d e
tuim ferui petierat apud fenatum i n fen o rem . A p ­
diife.vc repeteteniu r,repeti poftunt, p to b ai te x tu s
paritor ipfe cXecutor m an datifud icis, contfcirmafing.in U N cfennius,ff.de negor.geft.in fi.etim gk.-ft
iu r , in xftim ation e feru iliqu idan da in executionp
in verb.in ratione,6/faciunt verba tcx.ibi,fi p ro te fen ten tix. N o s cain apprcbauim us, quoniam «tiá
fta ta .& c .n o t.in l.a lim e ta .& in l.fi paterno. C .c o d .
c x leuiUiraa culpa tenetur qms dam num datii folS ic etiam quam uis dos data contem platione f i l i x
uerc.l.i n LA quiiia Sc leuiflim a,ff.ad k g.A q u iliam »
con fertur.non autem quando contem plation e n e ­
R e u s autem non poteft fc excufare a 'c u lp a ,quia
p tis datur.hoc verum videtur.nifi aliter d e cla ra u c r it dotans, fcrib edo voluntate fuá in C o d ice fu a rfi
feruum in carcerem deu ufit fine d om ini requifira tio n u m .E t clarius hoc probatur per O rd in a , l ib .
tio n c,co n tra fo rm am m an dati iu d icisiib i, K qkeir
j j . t n . j j é & ia e r m o S iC u m J-fequent. vbi d ie irú r i
taes a Francifco Coelbo lnto eon tta voluntatem cre
b o n a q u x non co n feru n tu r, quia a R e g e funt d o clitricis.qiix vt in procelfu conftitit nojuic fem u m
* a ta , non con ferri, ctiam fi co n ftite rit, ea d o n a ta
carceri tra d e re . Vnde caftis m orbi co n filig e as,in
carcerc fe-ruo AtftoriSjdebct reo im putari, qui fuic
fiiiffe contem platione parentum . C o n feru n tu r ra in culpa, argum .l. quem adm odum .
itcm ft dum.
inen fi d on ato r expreffe dixerit ea conferenda e ife .
putac,iF.cod.l.qiia aclione,§.planc,ff'.eQ, Sc fufficit
S ic in cafu noftro dos ab auo d ata.q iix alias tió c 6 prxceden s culpa eriam b o n o anim o feó fa,vt de c x
fcrcuriquia con tem plation e neptis data fit, c o n fe ­
ili ten eatu r,1.& eleganter,$.idcm Labeo,,ff.tie d o renda erit fi donator exprefferit eam velle c o n fe r­
lojl.fi h om in em ,ff depofi.
t i . fficut enim in cafu O rd in ation is p r x u a k t e x ­
preffa declaratio feinota ratione,cnius c o n te m p la
*
D ixi etiam t quáuis ea ,q u x iu re poteftatis a m a
giftratu fiunt j ad iniuriarum a d io n e m non perti­
tion c d on atio fadta f i t , ita in cafu noftro fe n ló ü e ri
n eat, & is qui iure publico vtitur, non videatur in«jebct,confideratio conteplatione neptis, vel filia ;,
fi auus dotans id ipsü exprefferit,pro vt in cáfu ifto
iu rix faciend.x caufia hoc facere, iuris enim execu
j i fe c e r it , In m ateria nam que collation is t q u a lita s
tio non habet in iu riam ,l.in iu ria rú ;§ .i.& §.fi quis
alicuius d o n atio n is,q u x facit eam don ation em e fdc h onoribus,vcrfieul.qux iure potcftatis,tf,dc inie .ve l non effe con fcribilcm ,nihil p r x u á k re d e b e t
iu r.h o c tamen non procedit,fi iu riso rd in c non fer
aduerfus parentis donantis cxpreftionem v e rb o r ú i
nato iniuria damnum m agiftratus dederit ih exevt colligitu r c x B a r t o .in l.i.§ .n c c eaftren fe.riu .i r.
U !tione fticienda,l.quem adm odum ,§.m agiftratus,
circafin .verfic.fccu n d o fallit,ff.d e c o lla t.b o n o ru .
tf.ad l.A q u i.Q ^ fitjvt quam uis ille putant fc íccüFacit 8c opinio illa com m unis fecundum D e c iu m ,
dum k g e m pignus potuifle c a p e re , Sc non fecun­
^ J, c o n f.y j. nu.z. q u x habet t filiárii dotem c o n fe rte
dum k g e m c?pcfu,rem q ue pignori fic cap tam ,tri­
teneri rcgu lariter.l.filix dotcm .G od.dc co llat.n o ri
tam ,corru pran ivercdd iden t,ten eb itu r legc A q u iPrecsdere-ifl ei. tacita mente defiinólji conitariunl
lia:,dief .§,m agiftratus,Ycific.ÍEé fi ciii piuac.Et idco
CUUi
} .
F
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
I
D ccifionum L u fita n i* , D ccif. X X X V I .
cu m lciB d im a culpa fufficit, vt dictum eft, m erito
is lid o r,q u i illicitam capturam fecit, tenetur ad in
tercfle,vt expreffe nor.Bal.iri d .§.m agiftratu s. 4 Uicitam aucem eam fuiffe d i x i, cum contra m andari
form am ipfam fecerit, non requifito prius debito­
re,prouc in m andato concinebatur; H x c om nia di
xi p rxfu p p o fita latiori probatione A d o ris,q u i per
14. teftes probauic, feruum in carccrein m orbum
in c id iffe ,& cu m e carcere duceretur iam m o rb o a f
fe d u n i effe,exq u o m ortem o b ijt. E to b id videtur
probatam cauffam n ib rfi datam fuiffe ob hanc in
carcerem detrufionem .
D E C I S I O
X X X V I.
Contraótus cmphyteuticus, in quo fi­
iius loco terti* perion* declaratur,
an derogetur per fecundum contraólum, in quo non filius, fed fimpliciter tertia perfona exprimitur ?
X
"Homimtione fa£fa,ex facultate conceffa, abfquemen
tionc m orus, ñatim ius acquiritur nominatis irre~
uocabiliter.
% O rén d.q tit
J & fen d o o dtto contraño, quomodoftt intelligsnda.
I Vater jblus, an bona poffit filij adminiñratoris capelU
alienare:
4 Taterftncprxfentia f ilij, ftcut & tutor fine prxfentia
minoris'potcsl feudum antiquum dare.
5 ijriorogaeu m non dicitur quid nouum fed idem quod
am iquim '. .
6 Renouatio emphyteufis fieri poteñ abfque folcm niti-,
tercquifttamnoua-conceffione.
7 Toffeffor.alicmus admintjiranonis quicquid agit effeñ u m obm tttatione pofleffionisjux.
Axim a fuit inter AUiarü N unez canonicum
C o n im bricen fern ,& Gonfallum R a m o s d c
certatio in proceffu logiftim oftiperfpecicinfra dic c d a . N on iu s V elho infimul cum filio fuo L a z aro '
V e lh o ,x ta tis ly.annorm n p rxd iu m in em phyteu­
fin dedit A n ron ioC aru alio, eiufque vxori M arg a r it ? L o p e z ,& filio vtriufque nafcituro,anno t y j y .
Poftea folus N onius pater non inceruenicnte filio
idem pradium cum alio.eidem A n tonio ¿¿ Philip-,
p ® emphyteuticiiuic cum facilítate nom inandi ter
tiam perfonam ab vltim o eorum polfeffore, anno
1 J4 4 . M ortu o A n to n io, M argarita eius v x o r p r ® fatuin A luarü N u n ez nom inapit, ftatim in illQ iu*
om ne transferendo. Et anqo \ $ j6 . iteru(vt mulie­
rum mos eft) aliam fecit nom inationem A n n ® Fer e ir ® fotori vxoris p r ® d id i G o n falli.M o rtu a Phi­
lip p a,G o n fallu s per Lazarum V elh o,tu n c tem po­
ris ia,m poffeilorem bonorum maioratus feu capel
l?(cu m s erat p r® d id u pr®diu),inueftitur. em phyt.
Agic A luarus contra G onfaltiun polfeffore ad pre­
di; reftitutionem ,quod nom inatio fua prior fir tcp ore,& : ideo potior fic iurc,reg.qni p a o r,lib .6 . CYi
I t em m M argacita facultatem nom inandi haberet
p er co n tra d u m celebratum ,anno i y44.ncq; in eo
m entio m orcis fa d a fueric,ftacim fe d a nom inatio
ne IUS nom inato acquiritur irreuocabiliter,fccun
d u m O rd i.lib .4 .tit.6 3 .§ .i.G x B a rt.in 1. apud A ufidium ,ff.de o pti.leg.per cextuni in 1. ferui e le d io n e
in princ.ffide leg. t . & perconfequens,iU a alia no­
m in atio fa d a A u n ® Fcrreirai^millius vigoris crat .
M
39
Sim iliter & p r®te n d it A iu^fus,nom inatione fa- ,
d a m R e o ,a n n o i foo.n ih il illi profuiffc, durate a d .
h u cp erfo n a tertio loco nom inata. D ebuit n am q ; '
feruari có trad u s , in quo perm ilfuin fuerar ad vita
trium pcrfonarii em phyteufin d u rare,arg.l.co n tra
d iisjff.d ere g .iii.l, t .& i.C .d e iu r e em phy.alias pr?
indicaretur u iriq u ® fito tertio,quocj non licct, l.id
quod noftrnm.ff.de reg.iur.l.fin al. ff.de p a d . N e q ; .
princeps hoC folet faccre,vt per G om eti.in reg. de
nó tollendo iure q u cfito .E t in m ateria feudi & em
phyteufis tradit A ym on .G rauec.de antiquit. teporis.in i.p .fe d i.p rim a ,n u .i7 . E t quáquam in feudis .
dubitatum fit,an fecunda inueftitura incipiat vale
te poft iporteip primi vafalli,n iin qpam tam en,ne­
que in feudis, neq; in em phyteufi dpbium f u i t , an
poflit ifta fecunda inueftitura p rxiu d icare p rim ® ,
q u ® ad h u cd u rab at. N am abfque dubio nullum
prxiudicium affert,per textum , in cap. i . d c feudo
dato in vicem legis c o m m iffo ri®, ibi dum m odo eo ,
viuente nullum detrim entum de feudo fuo fibi
co n tin g at.
Proponebatur etiam cx parte A d o ris ,R e u m pe ;
cuniam dediffe L a z aro , vt fibi inueftitura fa c e re t,,
& ideo nullius effe m om enti dationem em phyteu­
fis perO rdin a.lib .4.tit.6 6 . E x p a rte R e io b ijc ie b a tur A.aólione carentem audiri non debere, quam -uis Reus ex parre fua nihil pr?fticerit,iuxta l.final.
C .d e rei vindi.l.fi quidem ,C.d'e excrprio.M ecim ur ,
namque ius,tei a d io n e A d o r is , l .i . Ó an pars, ff, fi 1
parsh?red.peca.C arcreau tc A d o r e m a d io n e d ic c
bat R eus,quia A. nullü ius habet ex prim a inuefti- ,
tura fa d a A n ton io,an no 15 3 j.N a in illa exprim i­
tur filium tertiam perfonam fore . N o n ideo licuit
Philipp.® A d o r e m nominare,'cnm filius non fit, 5 c
co n trad u m extendere vltra perfonas nom inatas , ,
contra 1.quicquid aftringend,®.ff.de verb .o b lig.l.fi ,
ftipulatus,§.C hryfogonus.ff.eod.J.ad p ro b a tio n e ,
C .d e p ro b .& l.in tereft,C .de fo lu .ib i, quantum led i o p ro b a t. E tq u an q u am ingeniofus aduocatus
conetur probare in tali c a fu , etiá fi filium non ha­
buerint, A ntonium & Philippam poffe extraneum ,
nom inare, q u ia in ca fu deficientis f i l i j , rem aneret,
cafus in difpofitione iu ris com m unis tanquam ca-.
fus oroiffus atg.leg.fi donaturus, ff.de condicio, ob^
cau.l.com rnodiflim e.ff.de lib ,& pofthu. Item quia”
deberet interpretatio fieri, con tra em phyceiuican
tcs,arg. 1.vcceribus.ff.de p a d . Sunt tamen h ® c q u ®
dam im aginari? fubtilitates,contra iura fupra allc
g ata,& co n tr,iO L 'd i.claram ,li.4Í ú t.ó ^ .ft.& fe n d o
I o dito contraño, qaa.m f Ó rcii.illein telligic in fpe­
cie,!!! qua moriens filios h abet.Q iiod fi nó h abeat,
poterit extraneus nom inari. Sed canendum eft ab
hac interpretatione, quia vera non eft,n eq ; eciam
quidquam Aólori prodeft, quod alius d o d u s aduo^
catus ait, in co n trad ib u s mentem con trah en tium
effe attendendam ,!.fed & C e lfu s ,§ .fi fiindiis, ff.dc
contrahe. einpt.l.ÍBConuentionibiis,ff. d e v e rb .fivn. Q uafi velit mentem contrahentium c o perue­
n ire , v tin d cfcd u m filij perfona extran ea poflit/
nom inari,ex p rxd ió la contrahentiu m ente. Q uod
quam alienum fita mente co n trah en tiu m , n em o
eft qui non v id e a t. Q u an doq u id em in dubio co n ­
trahentes volu nt fe cum iure com m uni co n fo r­
m a re . Si, enim contrahentes extraneum v o ca rc
voluiffenr, in defed u m filij cxprefliffcnt, a rg .c . ad
audicntiam.jdc decim .
C a rw e etiá A d o re m a d io n e dicebat R e u s,q u a
u is n iteretur fecund.® fc r ip r u r ® , quia L a z aru s fi­
lius N o iiij adm iniftcator erat huius c a p e l l x ,&
3 id eo t fo lu s pater n o n p o tu it b o n a filij a l i e n a r e ^ ,
aUt falcem in cafib us a iure permiftis id facere d e ­
buit n o m in e f i l i; ,i. f in . ! .ip fu m ati c ib i,n o m in e filij,
D
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
z
C .d e
,
'
,
_
I
D . A n ton ij dc Gam m a lúrirconf. H iípani
C d é b 'ó m q u á ! H b r & §• fi"
- Z Z i'r A m o
g U n l.g eñ eraIiter,C .d e fecund-nuPL
G om .iraÍ.50/Tau.n,nu. ii.C .o n E d c u t a e « a m c m .
phV téufisdariohe q u ® alienano eft,l.fin .C ,de leb ,
£lÍen,nQn alien,c.Vc fuper>,N C lem . i ,de reb,eccle.
í
;i.-
” 1p a ter aqcc nullo m odo b on a fijijd n quib, vfum fruótum h abeat,alienare poteft, 1. 1 , C .d e bon, ma,
& d ,l.fin .!.ip fu n V au tem ,G .d e h on .q n ® hb, In cafe
nutem permiiro patri, vc b ona filij a lie n tw d e m ob
fefuitnpiíjcnt trt quolibet m in o re,quando vrget ?-'
ris úliéni necéílitas,vt rn d .!,fin á,u tem , in d.hfi. &
it ¿ intelligitur di'dnm iU ud A z o , in rub.de bo.qu'®'
Ii.n n .9 ,e x la t¿ traditis per P in el,indi<Si.,l.i.J.part.
T
num -iri- G au illari hoc Acftoc con atu r,q ü ia d c ia ré
4 + tutor & fe a io r i cum ratione pater poccft’ étiaiii;
fihc p r®fen tia filij, vel minoris, feuda ántiqua concedcreyPrqpofit.in c. t .§ .fed vtru m ,in tit.p er quoS;
fiat iiiu efi;i.Z azi,in epitom e feudorum.,tit,qui feu­
dum daré p .oír.pag.35.Francifc,Son,in hhr.feudo*
rum >6.part,nu. z6. Id enim fi fiar per tutorem , Vél
patrein , fieri coniíenic feruatis féruartdis, & inrer- I
ucnienté confcñfii L a z a r¡,q d t iam probabatur m i
a
io re iiic ffc rí-a n n o ru m ,
Illud etiam allegatu r pro R co jcu m d ícicu rt per
I feripturam iftam fecundam non fierj noua inuefti­ j
tu ra ,fed ren onatio p r im ® co n c e ífio n is;& ideo nq,
filie neceftaria filij p r®fe n ria , cum defiBó' a d u s nó 4
-fitjfed antiquusi ren ou atu r,arg.l.fed & fi tnanente,
íF, dc precario, P ro ro ga tu m natnqné noh dipitur
q u id nouuiii, féd ídem quod anriquum . I.ficú dié*'
jn t.ffaiéarb i‘cr,Harc,iñ 1.4.in princ,fT,dédamn.in^
fcÑ .lá te Fcíiri.tn c .i,§ .p r®re re a y n u .3 4 . d e fp o n fa,
E t vid et«rtex,cxp refliís in c a p .i. in prin, per quo*
fiat in u eftitu ra, vbi per m ih orém fie dé véreri feu­
d o CQttfirrnatiQ, quia qui rénouár,nbn alien at, fcd
nlienatrim co n firm a t, E t allegabatur ctiamj q u o d ■
4 fifir é n a ife tio n c em phyceufisfeón eft neceiTariaib
la folérnnitas,qn? féquiritO rin fiQua concéfiione,.
B ald .in l,cu m 'ij>§ .éam fráh fad ión ém , ffide cranfa
¿lió ,la té G iift,ín trad .feu d d ru m .á.p ar.p rin cip .q ,
I. & 2. S ic ideo pater quam uis d é riouó non poflit
é m p h ^ é u tic a fe ; potuit tam g antiqua c o n c e fe b n f
fa d a m filió rcnoBaré,déerarándd,vc-(íílio nón exi
ftcnte) riomirietnr p érfo n a extran éá.M ih i vétcrVid e tu r ,9 licet p ro p o fitio p r ® d id a v e r a fitfh ó éft tá
inéh ve rá cdn feqnen tia, cú potius illa a d ie d ió per
fo n ® e x trá ñ e ® n on fit ren ou atio , fed noua gratia>
jibuáqué conceífio f a d a : fi enim eífet ren o u atio ,
jiut p ro ro g a tio , deberet fieri cum eifdem qua’lifa»
ribué ántitju?? coiieeífio n is, argu.diól, leg, fed & fi
Itiáneritd ,
C o n fid e fa b á f cu a rn aduocatus nullum verbum
itt h a c fécd ttd a fcriptura reperiri, per quod áut éX*
p téfle, atit faltem tacite co l igátu r renouatio f ie r i,
nó vero houa co n ceífio , A liud etiam o b ijcieb atu r
có tra R ettin ,vt quam uis L azaru s filius adm injftrá
t ó f eífet liifius c a p e ll ® , páter efes famén in polfeffidrté etat értrpfiytéuticandi alia bona eiufdem cap e íl® , & ideo fécudá Ifta fcriptura fa d a folum per
» pátreni va lid a e t a i.G e ft a f enim per éú,qui in pofléíftótté cft adrtiiniftrandi valént,vt per A bb a.in c.
nihilyá- CÓl. de e le d io . A ncon.C apiti.decif.6. nu.9.
¿áp .q ú efelam ,d e e Ie d ió ,E t fim iliter valent fa d á a
p tó lá tó in poíféífiótté exiftente,gl,in c¿ d u dm n,dé
d e d .R a u e n .in t r a d a t .d e e le d io .fo l.y i.c o lu .j. in
án .N la X im efie'm p h y teu ra h ab et iuftam cauííám
cpederidi eum eífe verum p r®ia tu m ,v r p e rim ó i.in
«J.é.quérelám jtiráditláf.in l.fi vrb an ap r^ d ia.eo l. j .
6ed hoc vernm cífdc, nifi
pbftaret intértt'io, im o & declaratio p a tris, qui in
p rjfe á fcrip tu tá filifim infim ul adhibuit in co n céf-
fione em phyteufis. N eque ítem dicip'ótdll, qúodl'
ifta fecunda cóceífio fit fa d a tn euiddntem vtilitátcm poflefibris capell®, quia im o in dám num ¿¿de
trim enrum illius videtur addita perfona extránca.
N eq u e ctiam illud fuperius d id u m d cd átió n c pccuni® per R eum fatis p rohabatur.Ideo R cum a b fóluértdum eífe a peticione A d o ris iudicáui,N fefr
ten tiam fenatus ciuilium cauifarum approbaui cú
collegis exclufo L upo filio L azati oppofitore * án»
m tS 7V
D E C I S I O
(|uaado per minorerti fieri
pofiif»& de kisjcja* requiruntur ad
r a n fa d iQ
eins validitatem .
5
i
IiTI
^;¡í
lis-
XXXVM,
Pecretum iudicis pngfumitm femper in te rp o fitm m
ittfais e j ¡ufficiéntibuscáuffis.
Contrahetis affirmans fe coniugatum non effe yfipo
j i . audiendus.
fiea cantrarmm affievdtffion eji
Tefl.es deponentes de «flm atione pr«dij.,vt concludat
neceflé e ñ eius qualitates declarare.
Tefles deponentes fuper Ufmne pretij tenentur etiant
non interrogati rationem di£li fu i reddere.
llkgitm us regulariter non juceedit in emphytenft edcleftañica.
ite moca per H ieron ym u m d e Q u in tal,con tra
M elch io véd c G a r u a lh o , in q u a H iero n ym u s
piíedia qu?dam em phy teutica peccbat,quorum d i
ré d u m dom inium erat ecciefi?,o b ijcitu r exceptio
tra n fa d io n is in ter litigantes c e le b ra t® , p erq u am
conftabat H ieron ym u m a lice d ifceffiífe, data libi
pecunia 250000. n u m m .M u h a cx parte H ieron y­
m i allegabantur aduerfus cranfadionem .Pritñutn
m inorem fe efle 25.annorum ,ideo in ea tranfadio
ne decretum iudicis folem ne interuenire oporrebafiquod expreífit B art.in l,n u lli,C , de tranfádió„
N tradit A ffli.decif.87,nu.4.facit l.n on minorem',
N K ad io n e,C .d e tra n fa d io , Ec de decreto confta»
bat, Sed quámuis aduocatus dixerit decretnm nul­
liu s fore m om enti,eo quod n o n co n ftaret iudicem
pléne de negotio fuifle in ftrn d u m : m ih i vifum eft
fat-ís de hégotio illi con ftitiífe, cum ad idem nego­
tium tra n fa d io n is peragédum datus fuit curatorii
N qUidem confanguineus F iie ro n y m i, quo ca fe
m irius'fn fp e d a e ft crán fad io ,vt p ro b atu rin l.tran
fad io n e m ,C ,d c trá n fa d . Sc tradit A lciat. regul. i ,
p rsfu m p tio n .20,Suares in títul.4? las drudas, § ,A éundo lim itari,íoLáyAttíQ & regula iuris e ft ,f decrettlm iudicis p r*(um i ínteÉpofitum ex iuftis Sc.
fuíficienfibuSeaüífisjgloíf.irt h l.verb ó .o m n i o rd in é ,C .d efid .in ftru m .lib ,io .Iaf.in t,n ec q u id é ,§ .v b i
d e cre tó ,nu.79.ff.de oftjc.prGCon,& in í.m ahdata ,
hu.ó.ff.de offic. eius.Parifi.in c.quoniá co n tra, nu,
1 37.d e probatio,dicit cómUnenú hánd efie o pin io ­
n em ,A lé.in regula 3,p r?fu m p tio ,io ,n H .t.D u cn .re
gu l. t jS iE t prxfum untur omrfia rite & reóle in te ru en iífe á d in te rp o fin o n cd e é re c i,¡.j,C ,d e offic. ciu i.iud.C orn ,con f.6í)'.lib.t,col,9 .P arifi,c ó f.9 5 . nú.
29,Iib, t (Nequé obftát áliud cR m atrim on io iá con
I trad o ,q tiia illérnét f H iefnnym us in tra n fa d io u e
firm anic fe non efie cottijigatum ,vnde nitnc c ó tra
rim n dicén do non cft audiendus,a r g u .I.i.C .fi m i­
n o r fe m aió, d ixérit, non en fu rd ecip ien tib u s, fed
deceptis iura fu b u én iu n t. Et in term inis dé co n Ju g a to ,q iii co'ñtráriáúlírati'í'iEenet T ira q .in Il.corinubia.
L
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
X
i
t
Decffionum L u íita n í*, Decif. X X X V I I l !
h ub ia.gl.d.pag.zyy.q. i y. E t quam uis dicatur eum
vxo rem iam habuiffe,cum ramen ob con fan gu in itacis gradum iilegirim e coniugatus effer, conjuga­
tus dici non p o te ft. N eceffum énim erat uc legiti­
m a eftet v xo r ad m edietatem bonorum confeque
d am ,O rd .lib r.2.tit.4 7,§ .2. Q jo d autem attinetad
reftitutionem petitam aduerfus p rx d id a m tranfa
d io n e m (quia H ieronym u s fe Ixfiim dicit in quan
titate accepca,cum m ulto pluris predi a xftim anda
erant) dixi eam Ixiion em fuffid cn ter non probari
3 quia per teftes npn xftim ab an cu r p r x d ia t c u r a
fuis qualitaribus,quod tieri d e b u it, ut per A bb. in
cap.cum quibus de d e cim is, R ip am Sc alios in 1. 1.
§.ii h?res percepto fundo.ff.ad T reb ellian .H as au
tcm qualicaces p rxd ia habebant. O neri enim fub­
ie d a eran’t fo lu en d ® annue penfionis quinque mo
diorum fru m en ti,& trium arietum , & lo .g a llin arqm , & pofiidebancur iam in tertia perfona.
4
D e pretij f autem Ixfio n e teftes n on aílign ab át
rationem d id i fui,quod fieri oportebat,etiam fi fu
per hoc n on interrogarcn cu r,Bald.in l.fi.C .de iur.
dom i.im petran .Lan fran c.in ca.quoniam .in verb.
teftium ,num . i y6.d ep ro b at.Iaf.in §.fi quis agens,
num e. li.d c a d to . Bertrán, confi. 1 54.1.3 .H ippol.
íin g u l.ó it. Im pertinen teretiam traólatum fu itin
hac cauffa circaius A d o r is . C u m enim dubius fic
litiseuentus,!.quod debetur,ff.de pecun.nem o eft,
qui a principio litis ius d a ru m & expediriim habe
re dicatur.Ideo tran fad io n em firmam iudicaui cii
collega cruditiffim o loan n e de,M eio,qui etiam ad
ucrtic fatisiuftam cauffam ad tranfigendum fuiffe
5 illegicimitatem A d o r is . Illegitim us f nam que regu lañ cern o n faecediSin em phyceuii ecclefiaftica
Bal.in cap .qu x in ecclefiarum ,num .42. de conftit.
la f.in ¡.gen eraliter,!.cu m a iitem ,C .d ein ftit.& fub;
ftir.flib co n d i.á id . num., p.de quo latius d ixi in de­
cif. i.fu p e rin to lk d u O rdin.Iib .4. tic.6 a. !.4 .q u x ,fo
lum fpurios non adm ifit,adm ii tendo nacuralesjfed
In rebus ecciefix laticrr eft prohibitio per D o d o r.
vb i fu p ra . Et quanquam aduocatus rcippnderteid
procedere ab inteftato , & ex vi deóftionis, feu no­
m inationis dicat fpunum adm irtepduiojid ego alias n egau iex'cón fi.A lex.'i Í4.n u .y.voI.'y. dicentis
cum qui capax non eft hereduay is , nom inari noa
po ifea d e m p h ytcu fitf.
'
D E C I S I
O
X X X V I E I.
Contradus per quem aliquid annuum
foIucndumpromitticLir, an potias
■ cmphyteuticus quam ceniuaiis fit.
s y
M M A
% I A,
I
Contrañus per quem v tile dominium manet apud ven
ditorem y& diredum apud emptorem, & in aliena­
tione exigitur confenfus,& f u foiuendum laudemiu,
• non cenfuaUs, fed emphyteuticuseñ.
i
Abundantia verborum non debet operar i v ltra intcn
tionem contrahentium, quomodo mtelligatur.
3 : Reus Liberatur a condemnatione expenfarum, f i pro ie
habuit opinionem vnius dodoris.
4 Contro uerfia durante, an contradus ftt emphyteut icus aut cenfualis, non incidit in commiffum aui canonemnon foluit.
’ R a n c ifc u s F e rn a n d e z ,lfa b c llx C ab ral vxori
olrm loan nis A lu ari de C am in h a vendidit ih
quibufdam xd ib u s in fcripcuradeclaratis , 6 f o o
num m .pcr h x c verba, de foro perpetuo em cada bum
f
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
4 f*
<z««o, pretio 23 yooo. numm. abdicauitque a fe oiftne ius,tam polfefiionis quam propnetatis,quod in
his xd ib u s haberet, effi uo dito foro que nellas vende j
qffic. & tome poffe do iure dominio das ditas cafas & fo
ro que Ihe nellas vende.ltem Sc addita funt hec v er­
ba, ejrye conñitue porforeiro m s ditos fcis m il & quiri- ,t
hentos reaes dcforo,pofios effi fttuados nas ditas c a fis ,
& ter ano nellas 0 vtile dominio; ffi a dita Ifabel Cabral
ffi feus heredeiros ffifoceff ores 0 iure dominio, affi &
tano inteirameie como fe as ditas cafasforano fuas pro. priasdadita IfabelCobral, f f i etia de fua mano as afo­
rara a elle Francifco Fernandc'g^ ffi elle Francifco Fernandegjis tornara f f i aceitara como dito foro de aforift
»lc«rc».Adiecta eft eciam claufula, vt Francifeus nó
po ííit vendere,donare,auc perm utare,nec alio mp
do alienare d id a s xdeS fine cófenfu d i d x em ptri*
cis lfa b e ll® ,a c fuorum fucceflbrum ,niii velit ven­
dere vtile dom inm m earum : tunc enim notum ih
lis faciet an velint fibi eodem pretio e m é re ,& C í
Item , quod n eq u sex vi fucccffionis xd esd iu id ath
.iu r , fed fo lu m earum xftim atio inter h xredes dU'
u id a tu r.
,,
E x his am biguis‘ verbis:,qiix.m-odo cenrnm,.(Tio;
do em phyteuricam ius in Ifabellam tranílarú fiiif
. fc diem.onftráiir,ifobella p e d tx d e s.q u ia in có n iifi
fum incidiffeFrancifcinn ait penfionem non ibl'uendo per quatuor, aut quinque an nos . Ec fetebt
m e non vidiffe vnquam fcrip tu ram , q u x nunc i si
vn am ,m odo in aham partem inclinare videretur:;
prouc illa ex claufulis fupra relatis.Senatores ciui- ^
lium cauffarü iudicat intétioné ven d k o rislaó eilb
vendendi xd e s, fed fuper ijsb erifam dyoo.num m ;
conftituendi*; nec'veréfím ileeffeproprietaterh -xi
diiim vendidaTelam vili ptecio; nec verfoi imperfc
ti notarij prxiudicare poffe spartfu-&■ feutant- córtt
,tracftum .iftum :¿c;&fiíarkim ,raagis quam em phyteuticumxffeV^c ideo R e u ram on in cid iffein com *
miffum pet ceffabioncm folutionis : condem nantque Reum ,ad folutione penfionis non fo lu tx .N e*
go iio ad'nses delato pet fuppiicátionem arbitraba
J tur collega nofter lo a n .a M elo ,có tfa¿lu m f iftu m •
em phyteutieum effc, non ceiifiM lem /quiaexpreff
fed eclarq tu r.vtiled o m in iu m effe penes ven d ito l
rem,dire£l:uiti vero apud en ap iricfe,^ in alienatio
ne x d iu im x q u tri cqnfenruffedüi-ñfni,& foluedum
effe laudem ium ,natura eniiruoóntracftüs dignqfcitur ex effeckibiiSjd.fi ftipularus ;:ff;de,vftir;.& x.um
i non TO m anfeiitbtane iusspe<sBSJvtendkaTem, non
poteft dicfccóm raóíüs senfuaí’lisiexd o ó lrin á laf.in
* L z.G .d eiu rieiiip liyr. r t u m . f e i j b i q q - . n i . , ,,..j
Prius tam é quxftiunculain a-adauim us, an cla ' pfo tem poFebim eftri, ('iritia qnfccObjS regia iubet;
lib .3 .tit.7 7 .!. ly . proccifam apud n o sp rx fe n tari )
poffii.e^ ,yi impefeiiuehti iiift;-pp^h(ku.iT% lempu-s :v
'i p ro ro g a n l" In qiib d jxit collega eHidittííimus', vi'
.quamüisqiétafteks.ifégiYadmitfoc.'foliúií&dipédkné
tuiqm.ihfCnfis.xcatis , nOn,,yidetq!r ixctu d exe aliud
ffhiiré,'qüMeffifitá^éftis3 n Céta fégú ó ’TraffanS, Sf'id eq etiam vjct|i:duqs menfes (prpcefcus -apud r^ s
p rxfen tari poííet,arg.c.cu n d ile d a , vbi per D eci.
deconfirm a.,VDÍJ.yei rpuyU. E g a a u te m contra te­
nui,quia O ’f din .h o b rs 116 licere ait vllám poffe ad■imitteréeXG3pcÍDne,m:,'.;iduerfus lapfirm iftius teñ í- x
poris ad profcqucndara fuppücationem , nifi ea fit
q u x m inoris x ta tis priuilegium rcfp iciat,a!iaru m
autem exceptionum ndm ad nosféd ad R e gem i¡>:
fum cognitione a ttin e fe d ic it. Eticaiudícauim us*.
P q ^ a ve to , vt fieri confueuit, a R e g e feren iífim o imTum éft nos de raericis cau ffx co g n o fcere.
D ix i itaque non videri celebratam , vendition em
a:dium ,fed tan tu m m o d o aniiui redditus ; neganr
dnna tamen effe in tentien é contrahentium fukfc
D 3
con-
D . A ntonij de G a m m a lurifconí: H ifpani
S S " C p rk ü m p tio n ib , ex aliquibus verbis a c c iétun s ac p rx _ p
nientem ac in cen tio n em
ío m ra h en tiiu n declarant, nihil o p u s eft m entis^in
i terpretatione.Q uod t
b o r u m n o n d e b e t o p e r a n vlpra in t e n t io n e c o n t r a
h c n tiu m > a r g d .fi.:C .q u x r c s p i g n .o b li g . p o l P . j ^ < d e lib . p r x c c r . in t e llig it u r d a r a m o d o i l l a i n t e n t i o
a ii t e r C Q llig a t« r,q u a in v e r b a e x p r i m u n t ,q u x C u m
e x t a n w llis p o c it t s ft a n d u m e ft ,a r g .l.in c e r e f t .
•
.¿iii
.lliQ
folu.l.ad probationem ,G .d e proba.ibi.quaturo l e ¿tio probar,& ibi, quem tenor fcrip tu rx d e fig n c t ,
& probatur in text.in 1. fideiuíTores m agiftracu w ti
poft priucipúbiJeótA füh fcriptionejff de ndciwi^p*
c x S o c.in con C í s .v o l.i.in prin. Legimus, au tem i»
p rx d ió ta fcriptura voluiffe Francifcum v e n d ito re
folum vtile babcre dom inium &; direótum in a C tn
cem transferre per i Ha verb a, tmo in teirm éte com a
fe as ditas cafas foram Jm s della dita ifabcd Cabrah
ella de Jua mam as aforara a elle Francifco. Fernmde'tQt
Sc per afta verba fupra relata . D ixi tamen F r a n c ^
fcum non incidiffe in com m iffum , quam uis ccQaÁ-fet a folucione c a n o n is, quia qu xlibec iufta caUÍTa.
cxcufat a p?na>higirur,ff.de lib ,c a u .& fatis iu fta m
cauffam hunc R .h ab u iffc, quandoquidem d u o cto¿ tip a ir c s in fenatu ciuilium cauffarum p iu a ffen t
h u n c co n tra ftu m ccnfiiaJcm n o n em p h y ce iu icu m
cffe.A rgu m en u im cft,quod d icirtu in e x p e n fa ru m
I C on dem nation e;abh ac enim p q n a t R cu m lib e r a
tnus»fí pro ffi habuit opinionem vnius doóboris, vc
m ulti tenent,q u o srefert H ip p o l.in J.p a tre . nu. 3. 2 *
C / le íic a r.A b b .in c -calum niam iníi.*depoen.Et
« i etiam poteft,qucxl li paólum fiat, nc liceat vendí
to ri om n ia bona fua ccnfui fubieóla a lie n a re , nifi
re q u ifíto em ptore & eius licen tia pr?m iffa,alias iti
cadu citatem in cu n at,rep ro b u m tale paólum vide
tu r, non quia fccneratitium fit, fed quia iniqufi vi­
d etu r,fi illud ad y aiorera iuftum p rxd iólarü condi
lio n u m non a fc é d a t. Ita declarat doólus Valafcus
dc iu re e m p h y .q .jz .n u .ia .v b iin q u ic folú propter
Ifimilc paólum ,contraólLim iuílú im probari a PauR
de P alatio in an notation e .ad S u m m .C aicc.fo .i 3 1 .
E tq u an q u a m A luarus icad icat aliq uando fenacú
iiidicaffe, non m em ini me vidiffe. Im o verioré effe
arbitror parcem affirm atiua, arg.tex.in l.fiindi pac
tem ,ff.de co n trah .ein pt.qu i qu am uis,vt dicere fo l e o , non loquatu r de eadem rc vendita & lo c a ra ,
facit faltem in argum entum , quod tem pore vendi
tionis, locatio fien p o ffit. Q uod auté de eadem rc
v e n d ira tfia ta v e n d ito re c o n d u c lio lege perm ittencesprobat texr.vbi expreffe notat Paul, de C a ft.
ira fi.y e ib .in l.fi cibi pecuniá,ff.fi cert.petat. P ro b at
& id em text,lin g.in l.fi fterilis, §. fi tib ffu n d u m , in
c.parte,ff.de aclio .e m p ti.& tcnec idem Aluarus dc
iu t.em ph y. in q .t i.,n u .rS.P in el.in i,i,C .d e rcfcin.
v c n d i.p a g .iH -n u .a j. <S¿ id in telligu m prout intclJig i debct,quando in pretio non datur inqqualitas,
Sc per hoc tolluntur i n contrarium allegata ..Neq^
pr?fum pcio B arto li efficax eft,quando uifto precio
re s íit e m p ta ; quia ex PauLSc alijs fup ra allegatis
co n traó lu s eít validus,ctiam fi expreffe in venditio,
nc apponatur paólum per ven d ito rem , v t cm ptot
fib i ipfi rem venditam tencatut lo ca re,
D E C I S I O
f x p e iu d ic a r a u s . D e in c e p s a u te m f i r c u s c a n o n e m
r?
I
pó folu erit,d ixi eú in c o ra m iffu m ip c id c rc d c te rc .
H a n c noftram opinionem fequuntur d ú o doóH
qui etiam caratioDfe reura lib eran t a eon>p atro
tre ss ,, qui
4 miffo .q u o n ia m te o n tro tie tfia d u r a n te in te r p a r tes,an contraólus fit ce n fu a U s,a n em p h y te u tica riu s.fi penfio non foluitur,noii in c id ic q u in o n f o t “
BÍt in com m iffam ,vt per la f.in d ,l.a ,n u .4 i,Itc m S í ;
q u ia iuftam h ab u k cau ffatn non foluendi,cu m p r o
fe habuit opinionem illorum patrum a r g . 1. in b o norú ,& ibi Bart.nu,.4.fEde bo. poif. & iiffla cauffa-,
vc d id ú eft,excufiic a prona legali,vt late A lex. c ó f.
J i9 .n u . I i.lib .a < & m axim e a prona co m m ifli, q u x
« q u iffim e v itan d a cft,yt inqu itd oó liC C o u ar-b b . 5.
rc fo Iu .c .7 .n u .i.fe ciu n t no* per la f. in 1. properam dum ,§.fiue aviic alrcru rra,ou .8 .G .d e iudiJEt it a iu ­
dicauim us in o p p id o S á ó la te .io . die D e c c b .i y y t '
,
- ur-f ■- ;i
cf.D E C f S I O ) X X X I X .C
J
;
;|;rnptor p o tcftjcm fibi venditam ven
ditori ipii locare,eliam per paótnm
f xprcíTurn in venditione politam >
■ li m odo venditio fiat iufto pretio .
s; r M Ú A x . i ^
V
J - CanduBio «ven ditore fit lege permitiente de eadem
re vendita»
I
C cu rrit m ultoties in iudicio dubium iftu d .an
poifit erupror iufto precio rem em pta ip fim et
v e d ito ri locare vel em phyteuticarcj P r o p ^ e n e gattua illud Bar.diólum ob ijcitu r i n l.ficu t,?.fu p er
la c u u m circa fin .ff.q u i,m o ,p ig .vcl h yp o ,fo lu i. v b i
jllep rx fu m p tio n em fim u la tio n iscó iec lu rat ,f i tcs
v ld it a d iu ft e t jS i reperiatqr apud v e n d ito ré .O b ij-
O
Universidad
Carlos III de Madrid. Biblioteca
f
^
r
1
XL.
1
n
•>
p i^ n o r Í .S fu D h a í l a V C lld it lj^
r
•
l
C U m i l t niagni Y a l o r i S , p r o p a r U O a c
exigtiQ debito,, quando rctradari
poflit l
' ' •
s F
M M A
tA .
Á ddiftio m n fo let retra B a rm fi prius reddito pretiek.
A d d iciio rei magni valonspro paruo. debito fa B a , annulla fit .
A B us alege prohihitusnon videtur per eam annuiy. i m nifi id exprim atur.
;
Datio rei in folutum pro debito maioris quantitatis
i.M uam fit.ipjkrcsyan vitktta: in totum,
y enditio fub baña fa B a pignoris oblati magni valofis:
' pef ipfum debitorem , etiam fi fiat ob exiguum debitum ,iionideoretraBabitur.
Tretij vtilitas pignoris venditi fub h a fia y & paruitas:
debiti y arguunt malam fidem. & fraudent m officiali
’ pignus itiudcapimte.
Officialis tem magni valoris vendendam fub b a ñ a , etidpra paxua debito,capere poteft, f i mado nulla alio,
res muematur condemnatum poffidere,nec ob id ven
ditio retraBari poteft.
8 Venditio rei captx per offictalem magni valoris fub ha
ñ a fa B a pro exigua debito, alijs rebus vilioris pretij
apud condemnatum extanttbus,retraQari poteñ .
A eq u ita s legem generaliter Loquentem folet reñrirtgere.
V o funt p rin cip aliterd ifcn ffa.in cau ffaS alu a
roris de G o u ca,ad u erfu s Licentiarum lo a n ­
nc G l’ z vxorcm que cius ex infula G ia tio fa oriun
dosjfuper quibus fententia fertur a me & doóliífilío c o llc g a lo a n n c d e M e lo ; A lterum an ad d ió íio
fub
D
D ccifioncs Lufi tanisEjDecif. X I .
TobíiáÜla fáiíH poíTít r e t r a d a n ob pretij m fuftina
v l t r a dim idiam iu fti p re tij Í A lt e r u m a n vendit o
p ig n o r is fu b hafta fa d a r e t r a d e t u r ,q u x a ® b parua
debitum ,res m agni valo tis vendita fuit fub halta.
D e prim o dubio tra d a n tes fenatore cuna: ciuins
fententiam prxfid is in fulan i,h anc ad d id io n e m k i
centis nullam , co n firm aru n t, eo quod in proceliu
prob aretu r I s iio vltra dim idiam iufti pretij .INo»
autem alia ratione recradan dam eifc addictione
d ixim us neque difcecienduin efte a fententia lenatoriim per legem regiá lib .i . ú t .7
ibi que quan
tos. roro adórnentepoffano bañ ar,Sc pater A .
ris declarauit ftatim fe pignora offerre,qu? fo lu iio
ni debiti fufficerent. M ou eb atu r etiam collega n
ftcr alio fundam ento . N a m fi vxor patris A .viueb a t, debuit confenfum p rx ftarc placito p a tn w o i,
que auiaos fregomespor corridos,
form a O rd .
u b .3 ,t it ,7 i.§ .i l.in fin .S i vero illa iá m ortua erat,
tu n c iam in bonis filij executio fieri non p o te ra t,
qu iad eb itu m ,p rop tcr quod pignora capiebantur,
procedebat a fideitfionfc, in qua vxor non eft p articep s.lib .4.cit.i 3.etianifi exprefte fideiubeat.N cqu e oberit quod filius ratam videtur habere uendi
tio n cm adeundo h sred itatem p a tris, per l.cum a
tn atrc,C .d c rei vind.quia cum lis viuente patre có
tcftata erat, Sc ipfe ad profequendam litem patris
h xred itatem adinic, non d eb u it aditio cótrarium
J cfFedum o p e ra ri. Et cum f nem o poftit a d d id io n cm rccrad arc.n ift reddito priasprerio p e r J .i .C .
ii v e n d i.p ig .a g .l.fim in o ri.C .d e iu re fifc i, & 1. penul.fF.de refcin. vend .I.fin .J.fin .C .fi adiierftisfifcu
&■ facir.l.fi.$.fi.fF,qnod m ec.cauflldcclarauimus in.
noftra fententia id facicdum fore,ncquc p riu sex e
cu tio n cm retrad ation is ad d id io n is faciendam ,
quam pretium fic redditum , vt per Paul.de C aftro
i n 1 . 1 . n u .y .C . de vfu fru . E t ita iudicatur quotidie
& iudicatú foit in proceiTu Ludouici G l’ z D ataidc
có tra G eor^iú M en d ez,in m éfe D ecem bris 1 5 7 1 .
4
E t m em ini m e olim djxifte f ad d id io n e rei m a
g n i valo tis fitdans pro p aru odeb ito non fo rew u l
la m in proceffu Ioan.de ’^ ia n a , in flilx de M ad eira jq u ia O cdin. lib .3. tit.7 1 .§. iffrfendoo condenato,
ib i quantosrezpadametite, & c . non videtur aóluin
iftum an nu llareivkra enim procedit p?nam im po
nendo officialibus,qui m alitiofe id egerint,quo ca
3 f u f a d u s prohibitus a lege non videtur per talem
legéannullattis,nifi exp rim atu r, iuxta tradi ta per
B art.in 1.P rx to r ait,n ii.} .ff.dc noui ope.B ald. in L
n o n d u b iu m ,n u m .i8 .C .d e leg.B al.in i. n e m o m a f
ty fe s,C .d c fa c .e c c l.& ea ratione,quia in citiilibus
non vid etu raliquis iure fuo a legc p riiiaii nifi id
exprefle ab ipfa c a u c a tu r, in Authen. de non c ligen .fecúd u m n u bcn .g.cn m igitu r, verfi.lin autem
n on volu erit, i b i , neque quaelibet eft leie.& c.nor.
la f.in l.q u o d te,nu.3.fF.fi ccr.pcta.facic,l.atfi quis,
$ . idem Labeo.fF.de religi. T ir a q .in 1. fi vnquam ,
verb.reu ei-taiur,n u .io4.C .d c reuo. d o n a.S u n c ta­
m en , qni putant a d u m add id ion is annullari per
d id a m O rd in a.q u a form am huic negotio dediife
videcurjideo ca non feruaca aitm ti corruere 5 ar^^.
L certa fo rm a .C .d e iu .fifci,l.fo rm a,ffd e cen fi.l.có
ftirutiombiis.fT.ad m u n icipJace per Feli.in c.cum
d ile d a , de referi, f f e k 's opinionis fuere nonnulli
fen atores m pi-occffu Ludouici G f z D ataid e.co n
tra G eorgiu m M endez,anno 1 37 ,.p r o
allega
battu- B ar.in ].fi
fortem ,§.ft cen tu m , per tex.
ibi.ff.de condi.indebiti,nu,6.
4
Item t fip r o d e b ito p c c u n ie detur res aliqua in
folutum,qiUE pius debito valet,datio infolutum v i
n a tu r in to tu m , quod procedet fecundum D d . &
& laf.ib id em , nu z.fiu ed atio infolutum fiat a p i
tre,fiue a lu dice.E t ob id dicuur nulluis m o m e S i
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
fo re venditionem rei m axiitii valoris jfe vendaiinr
fub hafta p ro exiguo debito • Idqu e co m p ro b a ri
poíTedicunt ex n n d o ritarib tis relatis per Tiraq./sle
retra.glo. 1 .§. 23 .n u .13 .Q iiíe allegatio iudicio m eo
conclud ens n on eft i qua ndoquidetn B arto ii d id ú
procedit fo lu m , quando qcris errat in quantitate
d e b ita, prout declarant Pau. A lt x .& clare colligitur ex tex.Cum enim quis centum debenSiptitatfe
CC.debere,
rem in folu tu m dedit valo risccP am ,
v itia tu rin to tu m ifta d a tio infolutum ,n o c 'v a ltt
vfq u e ad concurrentem q u aw titatem . R a tio lic e t
ab eifdem non a fiign etu r, ca erit ne vltra in tentio
nem agentium a d u s valeat,argu .l.n o n o m n is,ffii
ce rt.p e ta t.In ca fti autcm ,in quo non eft erratú'ín
fum m a debiti,fed in valore rei d a tx in foJu tum ,d i
cunt om nes dationem in folu tu m illiu s rei va le re
p ro rata deb iti, non autem annullari in t0tiim .'Sic
ig itu r allegatio p rx d id a ,m a g is in hac parte fauet
vend ition i fad ie fub hafta valotis m agni p ro d cb i
to e x ig u o jlli ctiam fauet tex.in l. i .§.fi,verfdrf).aiu
tem ij, qui detinent,C.d'e b o n .aiid,iu .pofr.vbi cre­
d ito r q u irem iu d icis a u d o rita te vendidit >fuperfluum quod pro venditione rei p igaotat'? i n'isenit,
depon ereten etur ad lu itio n em a liü r ú ' Gícdicorú.
F a c itl.fi.g .fi.C .d e iu r e d o m i.im pertan,
etiam
vendere p e rm ittif creditori res pluris valo tis qua
íitd e b itú ,p ro q u o res vendiintuivln h o c ta ín é ne­
go tio ftacui per d iffin d a s aflertiones rc C k tio s elx
p lic a r e . E t P rim am hac m ateria affcrtio b x c erit.,
V en d itio p fu b hafta fa d a pign oris o b la ti p e r
ip ftim d eb ito rem ,ctiam fi fiat ob ex ig a iim d e b ita ,
pignnfque fit m agni v alo ris, non ideo re tra d a b itur ipfa ven d itio jiiib ct enim lex R e g ia .in d id .O r
d,ina.lib.3.rir.72.§.eir"/ejitf
, o ffid alc m fem ­
per teneri aíTumcre pignns a debitore d-atum, ib i,
cir femper tomara a os penhores que Ihe 0 dito c&denada
der.lm piKec ergo fibi debitor qui rem m agni vato
tis ob tu lit execu tori pro paruo debito . E t quan­
quam in caufta d id a debitor pign ora dedit j 8c ob
id videbatur venditionem non poffe r e t r a d a r i,
adiecit t a m e n ,in oblation e pignorum illa pro
ca parte offerre , per quam cxecu tion i farisfad u m e fle t .
Secunda affertio eft. S i res m agni v a lo ris datur
ab ipfo debitore pro paruo debico,62 conftat alias
tes habuiffe debitorem vilio ris p retij,tu n c non rc
tr a d a b it u r v e n d it io ,q iiia id d e b ito rin frau d em
executionis feciffe videtur>quo poftea-cótra ilk m
infurgere p o ffit; Sc idco ne dolus ac fraus fua illi
pairo cin ctu r,c.ex ten ore, dc refcri.nonC ft audien
dus poftea allegans b on a vilio ris pretij h ab u iffe,
v c l m o bilia, in quibus prius executio fierid eb u ir.
Ita difpo n ere videtur O rd in .in á id : 4 :(¡r fera auifa
</o»ibi,je»j! mais a r ito condenado poder allegar,(¡rc.Ee
ita iudicauim us in cauffa Beatricis G i*z contra
A n ton ium M ag n o z,an n o 1 5 7 1 .
T e rtia eft,quod fi pignus non offertur pet debi­
torem , fed ipfo abfente vcl n o le n te d a re , capitur
per o fficialein ,iu xta form am ,§ cir fendo 0 condenato , Sc conftet ipfom officialcin per fraudem id feciffe, vedcn d o rem m agni pretij pro exiguo debitojcunc venditio re tta d a b itu t ¿ o f f i c i a l i s m u id a
b icu f per d id a ra O rd in a.Q u am fic fore intelligen
dam a rb itro r, quia m ala fides & fraus id efficiu n t,
vc debitor t venditionem pignoris re tra d a r e poftfir,q u x qtiidcm fraus Sc mala fides argu itu r ex vi­
litate p rcdj védicionis Sc paruitate deb iti, vt m ih i
p ro b a n c d u o iura fimul iu n d a ,q u o ru alterú e ftin
1 . 1 .C .fi vendic.p!gnor.ag.akcrú in l.i.C .d e fide in
ftr u .& iu .b a ft.fifc.lib .io . E t quaquam d o d o r i cui
dam am ico,m ecú de in te lled u re x .in d .l.t. differc
fijdirpiicucric in d u d io ,q n am de illo tcx.faciebam
m ihi
44
1
H
!«■
i
ñ
D . Antonij de Gammalurifcoif. Hifpani
á ff ir m it io ipfius, negatis te x
m ihi etiá non placuit
,
t u m i l l u m n u l l a m vnn facere 1 p
• /-.u i,ni,fedinom iffionefolem nunrayendit^^^
fta & i n vilitate pretij rei v e n d itx .N o n em m ,v tii
te rx contextura d ocet,n egari potell,q m n exigm tas debiti i u n d a fimul cum vihtace pretij ib dem
eonfidereturin ijs verbis , & quod pretij vilitate
ob exiguum debitu gtaciofam em ptionem ob fiaii
d e m .& c . E t h x c fuit in ten tio B arr. cum ibidem m
fecundo notabili a it,iolem n itatem omilTam & gra
tiofam venditionem rei p ro p te r paruum debitum
prxfu p p onere frau d é eífe f a d á , & ideo retraó lan d a m . H o c adiuuat tex.in l . j . C . fi vend. pig.ag.qui
lo q u itu r in re v a le n te , j o . ¿C vendita per g ra n a jii
creditoris ao.
7
Q m r t a t e f t , íi officialis capir rem m agni v a lo ­
r i s p r o paruo d eb ito,q u ia n u llx a lix res iniieniuntur a p u d d ebitorem ,cu nc n on ob id porcrir ven d i
rio pignoris fic capri r c c r a d a r i, quia o rd i. vbi fup.
id perm ittere videtur-Ec B a rt.in 1. a diuo P io.§. in
ven d itione,nu m e. ^.cunc n eg at inagnam rem pro
debito m o d icx q u an titatis.ven d i debere,fi alia res
m od ica vendí p o re ft.
8
Q u in ta ,t fi officialis a cce p it rem m agni valoris
curn lint a lix res v ilio ris p r e t ij,q u x vendi poflunc
ad fo lu tio n em ex ig u i d eb iti, tu nc c u m in co m ala
fides ve rfetu r,u en d itio re traó la ri poterit fecundú
g lo lf.q u ? in tali cafu lo q u itu r in l.q u á d iu ,C .d e d iftra.pig.qu am allegat B ar.in ti.§.in véd itio n e. P to
q u a eíl texán fim ili,in l.m agis p u to ,!.ite n i P rxto r-;
, i b i , & ne propter x s a lien u m m odícum poíFeífio
m agna diftrah atu r.E ran t en im ibi in illo patrim o. nio a li® polfeífiones m in o r e s , vt ex litera text. rc¿le intuenti c o n fta b it. N c c co n tra facit text. in 1.
c re d ito ris,C .d e d iftra.p lg .cú d ic a t , arb itrio credi
íto risp e rm ilfu m cífe ex p ig n orib u s fibi o b lig atis,
quibus velit diílraólis fibi fatisfacerc . Illu d enim
in telligi debet, dú m od o m a la fides a b fit,q u x femipcr excepta v id e tu t, ne d elin q u en d i m ateria aperiatur a lic u i,arg.l.fi vn u s,§ .illu d ,ff.d e p a ó l,& qnja
.x q u ita s hoc fu g g e rit, per q u am hcituin nobis eft
'•9 t legem generaíiter lo q u e n tcm reftrin g ere,vt eft,
tex-cu m glof.verb .eftim atu s in A urhen.vt fine pro
h ibicione m atresd eb itrices,co lla.7 .in § .i.p to q u o
•multa a lia adducit la f.in d. § .i n venditio n e , nuín.
1 i.H x c autem m ala fides abelTe non videm r,quan
d o officialis accipit rem m a x im i valoris pro paruo
deb ito ven d en d am . E t adu erten du m e ft , quod in
p rx d ic la alfertione non lo q u o r in executione rei
c a p tx per o fficiaIcm ,q u an d o d eb ito r ab illo requi
íitu s ,pignus non obtulit fta tim ,v e l d id t n ó habcre,tu n c enim iam fupra d ix i,n u llo m odo poftea vé
d itio n em pofle retraólari.vt O rd .in d .§ .E ‘ Jera aui
yádo, q u x debitorem am pliu s rradiendum negac.
Sed loq u otjin cafu §.fequ en tis, quádo in abfentia
d eb ito ris officialis accipit p ig n u s . L o q u o r ctiáfte
vilita te pretijj-qu? n o n a fce n d it Ixfionem y ltra d i­
m idia iufti p retij.H u ic enim Ix fio n i fuccurritur rc
.medio l.z .C .d e re fc in d .v e n d i.& O rd.lib.4. tit.jo .
D ixi autem éx fola pretij vilita te probari mala
fidem ,ex text.in 1 . 1 .C .fi v e n d i.p ig .a g .& ex his qu?
n o t.B ar.in l.a lio ,n u .i4 .ff.d e alim en . & c ib . Ieg. E r
a d p r x d i d a c o n fid e ro O rd in a .lib . 3 .tit. 6 a.§.antep en u lt.q u x perm ittit extram d ialen i appellatione,
cafu quo creditor p o teftatem h abens ex cóuentio
ne ad gignoris v e n d itio n e m , v u lt pignus vendere
m agni valoris pro debito p a r u o , q u x etiam loqui
videtur quádo creditor vn u m tantum odo pignus
h ab eret.Sed cü hoc a d d ita m é to id d ifp o fu it,v td e
bicore offerente folu tion em , Sc creditor hac obla­
tione fpreta pignus v e n d id erit. E t quanquam alia
le x re g ia , lib .j. titu l.6 i.§ .i,e n u in e ra n s aliq uos ca
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
fus,in quibus ab executore nfódiim'fcx'ccdentc tfpj
p e lle tu r, non exprim at iilu m , tamen connume­
rat iílum glo.iii l.ab exectuorc.C .quor.appell.n on
rccipi.
C u m ig itu rin ea cauflh non videam quom odo
b o n afid es verfetur in venditione pluriiim rerum
valoris 6ocooo.num m .pro debito valoris iS o co o .
dixi eam venduion em tecraélandam efte, non ob
ftantibus ijs ,q u x fupra pro parte co n traria addu­
x e ra m .Q uia licet fiicear ordinationem non annul
laífe vendition em ,vt tamen illa lit confona iuri có
nuini,dixi in tali venditione m alam fidein verfaiji,
& o b id venditionem po fleretraólari.
D E C I S I O
X L I.
.
!
r
L
iR e n o U a t lo n e m e m p liy te U llS , n ^ r e c ll
vltimi emphyteut£E petenti /qu aiv
do dominus concedere teneatur?
s F
M M A
% l
eA ,
’
Bartoli doñrina in l . i . f i perm ittitur,ff ds aqua, qm ti.& x ftiu a circa renouationem empfjyteujis,quali­
ter fkin td ligen da,& -n u .3.
_
.t
a , Emphyteuta an 'cadat a iurefu o , etia per ceffationem
foluc ndi minimam part em penfionis.
■.
3 Domini direñ i ajjertiom in qua ftbi ipfi habendum ET
non alij dandum prxdium affirmat, au iiaudum fit
cum iuramento.
4 . Eilio maiori,res ad vnum folum penientura,pertinet.
5 Ius petenti renouationem emphyteufis competit, m n
I
jolum filijs baredibus,fed & . agnitis fti)predes:fi: t.
6
Dominus direñus non cofnpelUtur.ad renouandara
emphyteufin, fi in pr m&ua conceffione. appofita fit
: claufula,Vt finitis tnbus perfomitbeie,<¿rfinevlioi>
iim p e d m e n to ,& c jim omnibus meliorationibus res
ad dominum eiufque hxredes rcuertatur.
7 , Emphyteufi finita per extinbiionem perfonarum ,,vel.
per aliud tcmpons lapfum,melioramenta non cedut
lucro dom m ufd hxredibus vltim i emphyteutx >poteñ tamen contrarium inter partes paiifd
8 Emphyteuta jm s expenfis p rA iu m -m c u ltim ,& n e ~ i
moribus obfitum ad culturam redigens,renouationis
petendx lus habet.quod ■&filijs aut agnatis hxredi­
bus competit.
9 : Dtreñus dominus finita emphyteufi.fibi ipfi regulari-'
ter habeikpoteji expulfa nriouandipetitione, m axi­
me fi aliqua indigenda, vel necefjitas domino juper~
uenertt.
N ca u ifi m onafterij fan d i Vincencij V lyffippo
nenfis co n tra loannem M endez M enfium ,op
pofitore fratre eius feniore Gondilfalo M éd cz fu­
per petitione p rx d ij em phytetitici,quod pater eo­
rum ab ipfo m onafterio dircdlo dom ino habebat,
tria trad ab an tiird u b ia.P rim u m erat,an monafte
.rium ten eretu rren ou arc emphyceufin filijs viti,mi em phyteutx,cuius morte tres erant iam excind x pcrion x.quibus prxdium in em phy.cóceífum
,fuerat?Secundum prxfuppofita obligation e reno
uandi an filio fenipti potins quam fecundogenito
ici IUS petendi renouationem com peteret . l'e r tiu m , an pacer vltim as em phyteuta poifit vni ex
filijs cui voluerit relinquere ius iftud petendi re - a
n ou ation em .
^ P rx fe s cu rix ciuilium cauifitrum con tra m onaiten um fententiam tu lit, iuftitque renouationem
fieri debere. Apud nos filuis m inor natu,cui p^iter
in ce-
I
•Deciíioncs L u íita iii« ,D e c if X DI
45
fidis reprobabant , m onafterium qiie'non ob ligan ­
dum fore ad ren ou an dam em pltyteufin d iceb a n t,
qu iad tfp o litío Btírt.in d.§. perm ittitur, fecundam
ipfos procedit cx xq u itate , vc ten er .Alexan. in l;fl
m ih i & -tib i,í.c o l,d e le g .i,D e c i.c o n fil. 7 8 .n u m e.t,
ideo non deber extendi ad cafum iftum ,in quo pac
u x aut m rllx funt fadíE m elio ratio n es, propter
quas ex xq u itate conceditur renonatio.-Icem confiderabant defedutn in te g rx folutioniSipenfionis
p ro p ter qnem fí amifít em phyteuta ius fuum ,a for
tio ri dé noiío n on eft ei concedendum ,Ñ eq u e o b ­
dc retrad.in prxfatiomum.4i,Afflid, in c.i-!'& fi
ftat procéflbs a d io n d u s B artholom ei de S aa, con ­
clientulus,colu.2.verf:item fi conceditur, de alie,.
tra m Q n afteriu m d eC elasd n quo lata fuit fen ten feudi.Diccbantque hi qui parfemhancmdiftinde
fia contra ipfum feo n afte riu m , quia v t refponde­
tenent,Bart.genera!iter loqui, ñeque diftiuguere,
b an t ibi em phyteufis antiqua erat, Sc f a d x m elio­
an emphyteuta meliorationes fecerit vel nqnfeceration es c x ta b a n t. Q u o d autem attinet ad tertiu
rir.Hanc'etiam opi,fequitur & córnunem dicit laf,
dubium .pro filio m in ori natu iudicandtim cflé ar­
in 1.2,nu.23.C,de iure emphy.Parifi. conf. icS.nu,
b itrab an tu r,ca ration e quia liberum fuit p a t r i, v yj.li.i.Dec.conf.jaSmouiíIimé dodus Aluar,Va*
’ num éX'fili js quem vellet é lig e re id n ullo m odo r®
lafcusdeiure emphyt.q.58. nu.17,
*
n ou ation em fiieiendam eífe dicebant,fi fibi dom i­
P ro parte raon aftefij allegatur d o d r in x B ar, lo
nus vellet retinere, excepto cafa quo-quis páludes
cu fo re,quando m onafterium vu lt a it c r i& non fiád culturam redegiffec per I.fi.C .de allutfio. & pro
lijs em p h yteu tx em phyteufin d a te , non auté quá
■ filio n om in atoiu d ic a n d u m fo re ,fi reuotiario de­
d o fibi ipfi m onafterium vult em phyteufin retiñe­
bere tu r, quia ius m orte periturum legari potaík
re , H o c enim cafu cóm unis & B att.o p in io lim itari
per l.v x o r patru i,C ,de lega.N cq u e putant inüefti1 debet,ex d id is per A b b a .in c.b on e lo fecondom u,
gandum eífe, an in ea cauffa fin itx effent tres gene
2 8 .d e pofth u ,p rxla.qu em fequuntur N ic o , M il.in
ratio n és,q u iaid expreffum in a d is videretur;na‘m
íiio repert. verb,em phyteufi fin ita,Iaf.c o n f,i8 .n u ,
filias ñacü min or pro fc add uxit partem teftam en­
8 .1ib .L L u d o u i.G o z a d .co n f.3 5 » .n u .2 1,R ip a in L i .
líu .íj.ffid ep riu i.cred ito.M aran cad ifp u ta.S-n ii.zz,
ti,in qua pacer fatetur eum eífe térrio loco em phy­
lu l.C la ru s verb ,erop h yceu fís,q .44 .Iaf.in dd.z.hu,
teu tam .
E g o vero d ixi nil om nino ad decifionem iñ io s
a y .C .d e iure erophy,idem Iaf.có f.24 ,vo lu .3,n u m ,
§ .V illalobos in verb,em phyínu,49.quidquid dixe­
cau ffx attinere prxdid^E q u xftio n is tra d a tú m ,a n
r it D eci-conf. 1 3 1,qu i A b b atis d id u m dicic eífe có
fcilicet m onafterium cogí poffit ad ren ou an d am
tra com m u n em . C o n tra D ecium tam en late fcri­
em p h yteu fin , quoniam ín cafu de quo a g e b a tu r,
pfit d o d iflim u s fenator L u d o u i. A lph ófus in cauf­
ex proceffu non con ftabat, M ariam A ffon'foffeeu
fa hofpitalis S a n d a re n e m , contra D .C ath arin am
d o loco em p h yteu tam } non am plius viu e re ;q U a
C oncinh a,an no 15 5 5 . qui folum m odo in cafw fupoífidente, H en ricu s pater R e o ru m ém érat p r x ­
dium iftud cmphyteuticum..; quo fit vt á d ó rc non
peruenicntis in d ig en tix id niónafterio c o n c ed it,
proban te R e u s fit abfoluen du s, eo m axim e quod
n on v e ro cum nulla indigencia & neceflitas fuperueniret m on afterio,arg.rationis a ííig n a tx in tex.!,
articulatum fir, H én ricum terríó loCo em phyteu­
tam effe , Sc v t concluderet árticuluS, neceffe erar
p rcfes,C .d e feru i,& aqua,quam neccflitatern d in
rnortem M a r ix A ffon fo probare,alias femper H en
digenciám m onafterium in cauíTa p r x d id a alle­
g a b a t,
ricus(fecundo loco em phyteuta) h ab eretu r,quaU
diü M aria ven d itrix viueret,per O rd .li.4 .tit.6 4 .§ ,
Q uartú dubiú in ea caufla tra d a b a tu r, an pater
atante cendo,\bhcm qm to viuero primeiro emphyproprer non folutionem in te g rx pen fion is(om ife
rat enim foluere íecem p a le x plenam fíngulis an­
teoí4.N equc obftat pars teftamenti H en rici paciis
ob lata pér R eu m iin qua ille vidétUr afferere,patrc
n is prom iíram jinciderit in cóm iífum ? V idebatur
enim in eóm iflum incidiífe per g lo .in A uthen,qui
tcrtio lócolem phyteUtam effe , quia erro r veritati
p rx iu d ic a re nó d éb er,l.i.cu m fim il.C . dé f a l f can ,
ré ,C .d c fa c ,e c c ,& per n ot.per l a f in d .l.2 .co l.3. &
per alios late relatos per T ira q .d e re tra d .in z.§.4,
a d ie d . lega-, E t qüam úfs liquido reqníratfir e rrq t
i gl_o.6.num .36.dicentes,em phyteutam t cadere in
in teru en u é,vtvcrit.ati n o n p txi'u d icétu r, farishi*c
liquido coriftáré viderar,cum coritrarium non pro
cóm ifliim , etiá fi vnum nummú ex debita péfione
n ó folu erit,C u m tam en cóñ arec per plures annos,
b e tu r,& pf?fum ptio extet pto R e o , quod illa M am onafterium accepta penfione nihil d c e a parte
ria A ffónfo viu'at vfque ad cenium án n o s,vt notat,
in leg.ll qu id em ,C .fo í,n iat. & le g .fin a .C ,d c fá c ro .
folutionis con qu eáu m fuifle >d ixi patrcm non ob
id in commiiTum in cidiífe,id enim fic dom ino dire
cccle.l.an vfnfruólus.ff.dc v fu fr u d u ,notat B arto l,
d o volente.ex traditis p e rIa f.in d ,1.2 ,n u ra ,7 .C d 'e
jn leg. 2. i . fí dubitetur ,fF. quem adm odum tefta,
iu .c m p h y .Ia f & D ec. i n d. Authen .qui re m , quod
apcrian,
& i n em phyteufi ecclefi.iñica locum h abet cxlace
In hac igitúr differentia fratrum quis eornm a la d d u d is per M aria.Socin u m con fil, 1 1 i.A léx.in 1. 4 teri p rx fera cu v ,d ix i,v t,t quam uis res ad vnum fo ­
fi d om inas §.fi,nu.6.ff.cle leg. i .Q io fít,vt fi in vita
lum fit peruentufa, filio m aiori natu debeatur , ex
patris m onafterium n o n cgericde com m ifib,culpa
not.per Sua.in 1.quon iam in, prioribn’s ,ám plia, 10 .
h x c ad h xred es non tranfcac, vt co n tra ilio.s id pe
nu.26. vb i loquitur de m aiorátu,óc p é rC o u a r.Iib ,
ratur fccüdura C aifa.d e lo ca tio .d ec if,4 . per quam
3.refo ,c.5.n u m .3.A rcti,co n f.i6 2.có l'U m .3.verf. S¿
ica iudicatum fuit plu ries.
pro ifto ru in .A n ge .co n fi.28 7 ,n ú .8 .C n rt.co n fíl.6 6 ,
A liu d Sc quintum dubiu tra d a tñ fuit in ea caufCblum.iQ.ve'rfic. capio illa m ,& late G re g o r, Eup«
I f a ,a n f m onafterio dicenti fe noUe alij extraneo ré
in h z.tit. 15.parri.Tecunda,in cuius rei d eclaratio ­
han c em phyteuticá dare,fed fibi retinere,iurám en
ne multa fcitu digna poftea legi in lib. 3 .de prim ó­
tnm ficd cfcren d u m , iuxta gl.in §.alien.in verb.dige n as H ifp a n ix in c a .}.q u é Ludóuicns de M o lin a
cit,In ñ i,d e a d io . vbi l a f nnm e.88. & liald. in leg.
Confcripíit, Sc d ta t O rd in a t.q u x in em p h y .lo q u i'
x d em ,C .lo ca.arg .cext.in l.j.ff, li ven. nomi. ag. fe
tur li.4.rÍT.66.8c fín an d o fe,& i.cum paret,§.pater
fiac cauílá co lie g x eruditiflim i duo fenceiuiam pr?
pluribus,ff.de le g .z .d 1,finali C .d e fide in ftru .ce^
fat tairi teftam ento ius iftud reliq u erat, fe liti oppofuit.
F u it lis h x c adm odum cq tro u erfa in m enfe lan ua
r ij. 15 7 Z . C o n tra m onafteriu m allegah atur illud
celebre(quam uis vu lgare,ae non bcne a itiultis Iu
I reco n fn liisin telled n in jd iclu m t B a r .in l.i;§ .p e r
m ittitu r.ffd e aqua q u o ti.& x ftin a .d u m diciriquod
tenetur dom inus d ired u s em phyteufin reform are
defcendeutibus vtilis d o in in i, quia fie f e t eis'iniuria fi non re fo rm a re t, E.t dicit h anc opiu i. com m ,
R ip a in 1 . 1 . ff.de p riu il.cred i.co l.2. T iraq u el. lib, I,
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
í ^
4 (5
I
D . A n to n ij de G am m alurifcondH iípani
ferram en id'ipfom in cauíTa p r x d id a ,q u ia faGulca
b at, quia proprer v c rb á in Fcnptura co m e n ta , ib i,
tcco n ce íra n o m in an d i.a d e m p h y teu fin ,p o tto n lk
do com toda bemfeitoria, a min & a meus jbeceffbres,
eft,qui a patrenom inatur per O rd in a .lib .^ .tit.ú ^ .
para delle fazerm os o que tíos aprouuer, rcceífiim éft
§ .& fe n d o ,ib i, q u d elle quifer. Ant e n im iíte R e u s
ab illa x q u ic a te fiin d á ta in ra tio n e , l.fin .C .d c a llo a n . M cn dez ius haber tertix p e rfo n x , & tunc
íu u io .& in notatis per Bar.in d .§ .perm ittitur. Pa­
nullidubiuinxftem T i prxferendum .efte, q u ia a pa
d io n e s nam quc feniande funt m axim e in hac m a!trc noininatur.Aut nihil h ab et,pr?tcr q u am ius pe
teria,p eril.fin al.C .d e iiir,em phy. Et non viden tur
tcndi renouationécaufsatam ex. filiatio n c ,& iftud
in hoc cafu filij aut agn ati d e fu n d i grauati per do
ius ctiam k g a ri potuit, non p e r l.v x o r p acru k q u x
m inum diredu,,qui vigore p a d i conuenti cum p r i- .
ioqu itu r in ’teftatore v fiifru d u a r io , q u ile g a t rem
m o em phyteuta prad íu m ad fe libere re u e rti, vo ­
ipfam , & folum legare videcur t u s , q u o d habebat
lu it,poreritque dom inus alij penitus extran eo có eriam morce füa periiturum,Í!cque in cftcétu nihil
cedcre : P ro h ac parte eriam confiderari p o te ft,
c x ta iile g a to leg a ta riu sco n feq u e tu r, fed p ertex­
tum fin g .in $ .e x c 5 ditionali,I;nfti,.de v e r b . obl. vbi 7 quod t finitaem phyrcufi p e re x tin d io n é p e rfo n a
rum ,quibus illa concefía f u i t , vel per lapfura tem­
fpem condkion alem ,quam quis h ab et v iu en s; po­
poris in conceffione p o fiti, m elioram enta ín em teft ad h xredem ítran fm itrere . F acit etiam d id .§ .
:phyteufi fa d a ,n o n cedút lucro dom ini d irc d i,fe d
p e rm ittitu r, induótus per D ecium c o n fil.y S. n.u.j,.
h xredu m vitim i.e m p h yte u tx , vt tenet S p ecu l.m
Gum aitjin h ac m ateria opus, non efle , vc filius pe­
titul. de loca.§.nnnc a liq u a ,ve ríi.i j i .& eft cóm u.
tens renouationem fit h xres.vn iu erfaíis p a t r i, fed
fecundum laCin l.z .n u .z / .C .d c iu .em p h y.fecu n fufficit particularis fu cceffioin illa q u a lit a t e , q n x
dum q u i pluries itidicauim us.Poteft tam é per pa­
fuit cauífa p riu ik g i j petédi ipfam renouationem i
d u m con trarium 'fieri.vt lucro d o m in i d ire d i ccD ix i itaque fen ten tiaiitp txfid is potju s eñ e confir­
m andam , excluía p et i ti one m o n aft eri j ,e a rati o nc
dant,vc inquic Bar.in f.iu bcm iis.§.fi.G .d e facro .ec
quia non probatur M ariam AíFonib dcftinóbam e f
ele. ficque patienter feréda funt vu ln era fa d a fuis
fe,excliifo etiam fratre m aio ri,n atu ,q u ia R .m in o r
telis.N eq n e omitcédum eft, quod verboru m gem i
nacu a parre habuic nom inationem ..H á o noftram
natio cum dicitur fiq u eU u re& defembargado,m n\fententiam fequuti fuere alij d o d iflim i c o lk g x ,t á
tum operari d eh eat,arg.d .L fi ftip u latu s, verf. fed
c x ratione d o d r in x B art.in d .§ .p e n n ifcitu r,q u a m
propter illa v e rb a ,& c .
c x d efed u probationis mortis M a r ix , A-ffonfo,que
C o n tra hanc fecundam confiderationem folet
íi m ortua p ro b aretu r, fatis liqueret c x t ín d a s efte
a !legari tex.in c .i.d e feudis in verb. lib e re ,per que
p c r f u n a s ,¿ x ad eam em phyceufin poíFent periievid etu r diecndum,verb'a illa liuredefembargado, in
n ire.E t q u ia in c id itfe rm o c irc a d o d rir ia m B ar. in
te llig id c b tre curn rstion e equitatis & iu iliti?,p ro
d .f .p erm ittitu r, breui com pendio re fe ram confiuc in telligit A le x a n ,co n fii.8 o .!ib .i.& D e c id .c o n derationes quas fcripferam o lim ,a in a io ri parte fe
f i ! .; i 3 i . n u m e . j .& c o n f i l . j i S . & prob atur i n l . i ,
natorum approbatas in decifion e plu riu m cauf­
C .d e fa c io .e c c le .ib i, liber fic ftylu s,iu n d a Liiemofarum .
if.d e leg.i.Óe in l.p ro c u rato r cum libera,ff.de proPrim a eft>qu odf nó,fóliim filijs h xre d ib u s., fed
c u r.& dixerá latiu sin r e k d io n e 1.teftandi cauffa),
& agnatis(fi h xred es finr)coinpetit iftud iuspeten
G .de cefta.Sed id obftare non poteft p r x d i d x con
d i ren ou ationem ,D ec.G on íi.78.rm m e.3,per tex.in
íidcrationi,quandoqLiidem nihil clariu s aconcrad.§.perm ittitiir,vcrfic. p la n e ,& con fil. ij i .c o i i i m .
hetibiis dici poteft, per quod voluntatem fuain de
fin al.Io an .d e I m o l.c o n fil.jS .n u m c n i.R ip a in l.i..
, cla re n r,v e lk om nim odam libertatem haberedire
. num e.8.ff.de priu i.R ob cr.M aran c:xdtfpu ta-S.;n u d u m do mi n am di fp o n e ndi d e ha c c m ph y teuii fi nt
m e r .iu
o:
ta per generationis extin d io n em , q u x quidein li­
:
Secundacft,qtiod f fi in c o n tra d u e m p h y te u tibertas non eft abftriid a ratione x q u itatis Seiuftico appofita fin t verba,q u ? m ultories apponuntur,,
t ix , quia p ad io n es in hac m atena iu b em i ura fer­
Vt fin k is tribus perfonis p rx d ia ad d iie d u m dom i
uari , neque id pacifci iura p ro h ib e n t, v t fupradinum reucrtantur,libere & fine v ilo im p edim en to,
d u m eft.
cum om nibus m elioration ib u s, & c .t u n c d ic o non S
T e rtia co n fid e ratio e il,q u o d t v b ieu ip h y teu ta
poffe dom inum d ire d ú co m p elli ad reoG uationé,
pr?dium fuis expenfis ad culturam redegit incultu
fed alij,cu i vellet p rx d ia p r x d id a in em phyceufin
& duiTiis ac nem oribus obii tú, & vt vu igo dici fo -'
d a b it.lta in u c n ife n a tü céfuiff'c,anno 1 5 4 3 .i n pro ­
lec defogom ortoofezaxin cA n eiiu s donainiusteneceffu D idaci M ach ad o,con tra C a tb a rin a m Affonlur h xre d i lilio vel agnato ipfius em p h y te u tx refo viduam ,oppidi dc G u im aran es; nec alicer iudi-.
n o u a re ,(& quod fingulare eftjlcnam fi in c o tr a d u
. candum effe cen feo.M einin i etiam mc ita iu d ic a fappofira fic ilia claufula , acabadas as vidas fique Hit
fc in alio proceffu cC ckfi? d in x M a r ix M agdalen ?
rez¡rdefembargadoy.perxex.\ú l.fi.C . de a lliu q .& pa
V lyffippon enfis,an n o¡ i y y j.N e q u c m e latet cótra
lu .E t fic iuris ?quicatem :oti,iudicaruiit eollcge no
rium poftea iudicatum fuiífe in proceífti Petri D iftri Francifcus de L e k ia í loan n es de M e l ó ,‘D i­
nizjoppidi de G u rim aran es co n tra A g ric o lá quen
dacus R o in z in cauffa in fan tisD . I f a b e l l x , co n ­
dam F ern a n d u m L au ié ciu in ,an n o ly ú o .a p u d T ri
tra A ntonium P in z opificem v a g in a r u m , an­
bunal iudicis cauífaruin b on orum ad regiam coro
no 15 6 4 .
nam pertinentium ; ín ea tam en cauífa fupplicatñ
^ ru confideratio fitin cafu , quo t dom inus
íiiit R e g í fere n iílim o ,vtp ro ce ífu s iteru m iudicare
fibi ipfi v u k habere em ph yteufin ,& regu lariter id
tur,m ih ique ex com m ilfion e re g ia procefllim reui
^ t e r i t facere expuirarenoLiandi p etitio n e,per do
d en ti vifum fuic non iure iu dicatú fu iffe,q u ia ver­
d n n a m Bart. in d.§ perm ittitur per not.per A b b .
b a co n trad u s fem per infpici d eb en t ad cauíTx dein c .b o n x ,n u m .iS .d e poftti. p rx la to .a iiu s opi.eft
ciíionem ; Pro quo licec in cornm uni allegation e
co m m u n is, vr fupra d ix i,& fetentu r ij qui contra
fo k a t allegari Bal.in l.fi ftip u la tu s,ftd e v fu r.fo le o
ten u eru n t.
.
textum allegare in 1. fideioffbres m a g iftra tu u n i.J.
Q u in to , confidero id m agis , fine dtibio ’fieri
r.íf.de fideiiilf.quem didici a S o c i.c o n f.iS .n u m .j.
n^cnte d o d o ru m , quando d o m in ó di­
v o lu m .I.faciunt & iura in l.in te re ft,C .d e fo lu .& l.
recto
íiipenienit
aliqua neceOicas vel in d ig en tia,
ad probationem la feconda-C . de p ro b a, ib i, quem
quam rem porc c o n tra d u s non h a b e b a t, quo caftt
tenor fc n p tu rx defignac,6ó ib i,q uan tu m le d io pro
directus dom inus fibi em phyteufin re tin eb it ex
addii-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
D ccifíottes Lu fitania, Decii! X L I I.
« d d u d is p e r D c c iu t n d id .c o n f il.iji.
S e x to .in h a t m ateria ¿oftfiderari p o te ft, quod
q u ád o verofim ile cft,d írcd ú dom inum nó fibi hab e fe velle» fed alij c o n c e d e r e fit illi iuranientuiii
(deferendum , iuxca fuperius allegata in quinto dub io .Ih cauifa autem B atthóíom éi dC S á á ’édilt m o ­
nafterio de C elas,an n o I já y .co n tra m onafterium
iu dicatu fuit»non ex d ilatione iuram enn,fed q u ia
vc ro fim ilite r cóftabat m onafterium non fibi p r? d ia v c l lC i f e d alij co ncederc fo em phyteufin.
¡
DECISIO
xm .
pfEcialisj cuius officium oneratum eft
pen fionc annuatim foluendajquan
d o cxdefetftu reddituum liberabi­
tu r a pcnfione pro rata tempo ris l
s F
k
M M A
R 1 F
M.
Officialis penjime annua ffipir officio impcfita Ube­
randus e ñ pro mea inffiem reddituum officif défe ñ u .
Ráca]de A zeuedo joóoo.num m .pcn fionis án nu? habensjcx regia cóceffion ein o ffk io feri
b x auditorum crim inalium cauffarum L u d o u ici
P a rd o , córra illum fum mam debitam pcti|t a m en
¿e A prilis anni 1 570. vfque ad diem litis con teftátío n is,q u ¡ ea ratione feab hac obligatione exim e­
re conatu r, quod R e x ím íid iílím iis iu ffc r ita b illo
tem p ore vfque ad anniim 1 5 7 J . fen atores quofdá
p e r regiones tocius L u iitan ix ius dicere om nibus
icarum incolis in cauffis tam ciuilibus c e rt® q u a n *itatis,quam crim in a lib u s, «Sc o b id officium iftu d
i(:rip to ri®,q u o d faltem iyoooQ .num m .iirigulisan
nis redditum habebar,nunc tertiam ta n tu m m o d a
partem praediiffi redditus efficiebatjeafus criim f o r
«uitus videtur is,eum contingat éx voluntate p rin cipis,qui quidem a R e o pieuidéri nó potuic,ídcOq u e cafus fortuitus ap pellab itiirjj.qu x fo rtu iti$,C .
«de pig n .ad .I.z.g.fi eo tepore.ff.dc adm i.re ad ciui.
p crti.Ia f, in l.a d iu o P io .!, fi poft additftú.-nu. 7 .ff.
n c reiu dica. II enim cafus fortuiti liberare folet d c
feitorcs m crcedú vel pen fion um , l.fi raerees,§. vis
m aior,ff.loca.c, p ro p te r, eo.tit. C o n tra L u d o ü icü
alleg ab an tu r notata per G igán .de p é n fio .q ,6 i.n u .
lír.cu ra fcq . v t péhfio im polita pet lin gu losan n oi,
rcfpciftu reddituum officij feu beneficij,fi vn o a n ­
n o non cx tcn t redd itus, deberent fu p p leriex red­
ditibus an nn oru m prxcedencium Lex eo.ff. dc v i­
no tri. & o leo leg. & 1 . legatum § vini falerni.ff. d©
t a n .lc g .D ix if tamen per ead em , q u x notat' G ig a s
vbi fupra reum liberandum pr(3 rata penfionis, 6c
réddicuum officij,vc probat tex.in afgum eh t. iri 1.
nom en d eb ito ris,§ .vn i cx h xredibu s,ff.dc leg. j,.!.
ÍI quis feruum ,§.fi quis irá ,ff.de lega. i . ¿ tradit ex
f rellc F ch n .iri cap.ad audientiam in fecundó rium e .7.d e re fc n p .B a p tift.d e penfio. qu xft. tfen u in .
4 .E t hcet aliq uo s referat Felin.contr.arium tenen­
tes , ifta eft v e n o r o p in io fecundum quam in cafti
fim ilt m dicarut d o a iffir a i collega* iri dáuffa A n to
ntj dc C o f t a , contra D am ianum G l*z,anno i (72
m; m enfc Februa. H o c quidem fummam h ab et
k q h itatcm quna inhum anum & contra iuris ratio
+ f r ? r l u i ?
inferuicntem , « o n cx red
officij fed de fuo fe a le re , v t tradit O ld ra.có fi
B
r o n V if
, colum . 34 .
ákbet c
ftipertdijs m ilitare
d e b e t, c.cn .n fccundum , dc p r?b cn . iScc.cx his i i-
47
q u x ft .t . facit etiam text.in 1. form a.§. illa xqu ita-'
teiTijff. d ccch fi.
E t aduertendum eft,in fterilitate fruóluum a g ro
ru ifiáliu d éffe ,ta m iiife cóm m uni quam R e g io .J»
re criim com m uni cúñccolóiius líbcratiiira penfib
tléjquádb rioH recéplt ftlichus x q u an tes fiirinffam
d im id ix partis penfionis,vt per B ar.in l.lic e t,C .lo
C a.q d* ójii.élt corimiu. féciiiidbiii A íttiíc o b fih jz .
c o la iC o n e o n fii t 2 9 .v q l, 2 .Gig,as de penfio. q u x ft.
6 6 .n u .13 .G o z a d in .c o n f.7 4 . C 0 I.1.& fcHpferairi in
cauffa illuftris viri D .L u d o u ici de L en caftro ,có tra
G e o rg ia C ó rd éiró oppidi cíeC uruche,anno 1560..
Ec iure regio fufficit cólom un aliquam partem fr a ,
ájüu m recip ere, v t non liberetur a fo liicion ep en íio n is li.4 .ti.6 i.ib i, celhtjfealgúaparte d d le s £ t qu.á
tiisiu ré com m uni vltra opinionem íupradiélam
quinqué aut fex referantur opiniones ab Aluaro.
V alafco dc iure e m p h y .q .a y .fo .ió o . ipfe tamen i a
pen fion c in beneficijs frequentius fcfo lu tiim fiiif.
fc aífirm at,[penfionaiium rem itteredcbere pérílio
nem bcneñeiario,fi pen lioim pon atu r fuper fraóti
bU sbenéficij taxariüe,feilicet dé tah b e n e fic io , e x
P áu l.d é G art.eon f.3 3 riu. 3 ,l¡b. t . «Sí al ijs fup ra re
látiSjque ftérilitaS nofii fécündüm éam ,qu? concin
git iri ftuiftibnsalicuius pr?d ij,fed hoc m odo coih
pü tabitu r,vc prius dé fruclibiis dedücatiir có g ru a
luftentatio bén eficiarij, néc énim ¡He viera quá fa
ecrc poteft cen«tur,C.0 .1o aid u s,d efi)lu tio .& R o ma.Gonf.36s>..ntt.3o.S<: G igas in d .q .d a .n u .z j.E t fi
de fruófeibus non fuperfit válor,qu i afcédat ád fo lUéhdam drmidiáiTt penfionis,dicetur ñ erilitas,a ttentacortim ufii opin ion e iiiris COmmu.de qiia per
ipfum AUiarUm timnero' ¿7.' dlioquin foluet pcnfiO n ariU sp cftfid iiéra.E tq u an q u am A lu aro plus
placéac praclica c tiri® R o m á n ® ,’ q u ® fécnnduin 11
iu m habetjVt rem iffio penfionis im polite fuper be­
n eficio ribn con ced atu r ratidne ftérilitatis, immo.
hec retardetur folutio , fécunduiií confilium A lc xan d .d e N é u o ire la n m i per G ig á n te fiiv b i fupia»,
v é rio rá cainen funt fuperius d ié fo , tafo ex iatir d ié í i s , quam quia itá fénátus ndftét ce n fu it. N a m
■v t có n fid erát Aüéh'danUs féfpon ftí 38. tltiftus tabellionatus de per f e , nullius eo'i«m odi eft pécdn ia tij j dc quod percipitur magis,cX lab o re perfon a ;,q u á m éx titulo o f f ic ij,i t a vt o p e rx fint in
f r u d í i . Inde iniquum e f t , vt R . frau d etu r fruólib u s , e x ó p e r is principaliter peréépris ,-'p rxftan d a
illo s pen fion arijs ercáritatenviii fin. t í . q u x ft.x .
R o m a , confi 1.85. E t prxdióta pénfio iriágis vide­
tur ifop«3Íi u filpfcr ópéri& id e ff, f f uiftibús o f f i e lj,
quam fuper titulo ¿ qui de per fé nullum producit
cóm odinn péciífiiariüiri.non eniiivex ptoprietárc
fed ex fruéfibus , erederidum eft h an ciu iru ra effe
foluer é , arg. 1 .rtomé ti debi to ris,§. pe n .ft.d e 1cg. 3.
vn de fuccedcntc fterilitate in fruCbibus necéílario contingit lib e ra tio ,l.fi fériius k g a tu s
quinq u e .ff.d e lé g .i.l. fi quis ferim m ,!. fi q u is n a ,ff.d e
leg.s.dc in fpécie P.xtil.cté C a ftt.c o n fil.3 3 8.num e.
j.lib . i.A b b an c.ñ itfi effent,de prxb cn .n ii.iQ .Item
¿L non co n ftabat anuís prxtéricis rédditus exceffiffe conuentum m odulrijíL fu m u sextrá térm in os
g l o f fí.in c.vób is, I i.q .i;.cfefáC ieú d áC orfipen £itio
né cum vbercácc áliorm ri annorfofi , iSi quia h x c
fterilitascó n fin gir ex faó io principis'non fpcraro,
eft ca fu sfo ftu ira s,l.L u ctu s.ff.d e e u ié lio . P au.cóf.
2 2 d .n u m e .i.lib .t. A lexand.confil.57.i>um e.4.!ib.
- i . qui cafus fortuitus liberationem fo let tribuere,
l.q u ® fo rtu itis,C .d e p ig.adlio. Sen tentiam itaque
dixim us liberando L u d o uicu m a p arte tertia pen
fionis.
D ECI-
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
D . A n to n ij dc G am ttialurifconjH ifpani
41
D
E c
I s I o
D E C I S I O
X X III»
X X IV .
n c e o aui promifit fcriptura publica A n fa m in a teftis effe poffit, in tcfi,fc fa a u ru m , ucnditione iam farta
mento nuncupatiuo rute fa rto .
per priuatum chirographum , &
parte pretij coiiuenti iam accepta»
s y
M M A
t
nA .
"Promittens, in chirographa fcripturam publicam fac e
re venditionis rei pretio ^oooo.nunt. eam fa c e re te­
r a m f i partem pretij lam acceperit.
% Confeffio partis tantum operatur quantum fcriptura
publica.
'
S V M. U
1
1
A
X
I A ,.
O rdin.libq.tit-qSSfi-quom oiointeU igatur.
T ejiam étim etiam rure faB u m in quo fufficiunt tres
teñ es,debent efj 'e mafmlt & nonfpminx-.
J
N. cauffa lo a n n x D arau io » contra Petrum A f - ,
fbn fo, anno 1 5 6 9 .fuper qiioda teftamento nun
I cupatiuo fa d o rure t r a d itu m fliic ,.a!5 f lexregia
li.4.tic.76 .§ .fi. q u x iubet teftamentum nnncupatiuum ture fad u m ,co n fici poffe tribus teftibus, is
tresd eb ean t cffe m a fc u lid non fem inas ?t!Ím adm ifcrat O rdi.ibi in §.fupra pofito,i
podsraaoteñador. D ixi ordiriationem iftam in §.fi.de
teftibus m afculis intcUigendam fore per d o d i in i
la f.in l.fin.num ,2.ifr fin .C .d e teft.vbi v oluit,vt li­
cet im m utetur in h occafu numerus teftiiim , non
tam en d e iu re reperitur m utata qualitas eorum s
z ideo licec tres teftes (lifficiant, m afculi t & m aio­
res 14. annorum debent effe , & non fe m in x .iu xi,
no.in l.h an cco n fu itiflim a. H oc idern vo lu it A le xan d ,confil.7o.vQ U im .z.n u roe.t3,& 1 4 . ea ratio­
ne,quod cum id m utatum non reperitur, ergo ftarc non eft prohibe-ndum,!. fancim us,C. de teilib .L
prxcipim u s,C ,d eappella.F acic texrin cmumcffeSs
eo citul.vbi iicet mutetur numerus teftium , non ca
men quidqiiam m utatur de qualitate eo ru m .N o n
me latet con tra h an cord in atio n is interpretatio­
nem o b ijci poffe, per legem regiam fupra aliegatá
m utatam efle form am circa qualitatem -teilium in
teftamenco nuncupatiuo in ciuitaribus vcl.locii;
h a b ita tis , vc fex teftes adfi nc,inter quos & mulie­
res p e rm ittu n tu r,ib j, ¿ r tfto aueraa lugarnosteftoy
mentosfeitos nas villas ¿rada ees.h iU rureperdiclá.
legem tres futficiunc tefte s, ergo mutata videtur
quiilitas, ptout d id u iii vidctur paulo fuperius ,cú
I
L u aro P acz reo vin d iceti d om um pofleiTam
a Licentiaco G o m c tio d c M ato s o p p id i de
T o m a r,ob ijcitu r ch irograph u m ipfiu s A lu a r i, die
J,lu n ij i5 7 o .co n fc rip tu m ,p cr q u o d ille G o m e tio
p r z d id a in dom um vendidifle f a t e t u r , fe q u e o b li­
g a t ad fcripturam co n ficien d a m , cum p rim u m to­
tum pretium conuentum ex o lu e re t: Sc a liu d fccii­
dum ch irograp h u m offertur,in q u o p a rte m q u an ­
dam pretij confitetur iam re cep ilfe j ite ru m in con
fectio n cin u en ta rij b on oru m d iu id e n d o ru m inter
illu m ac filios eandem v e n d itio n e m f a d a m fatetu r ,& quidem cum iu ra m en to j fuit & iu ra m e n to
firm atu m ab i l l o , ch iro g ra p h a p rx fe n ta ta in a d is
cenfcripfiffe fe m anu p r o p r ia . C o n t r a h x c om nia
a lle g a tu r, p r x d id a m v e n d itio n em f a d a m effe in
vita vxo ris vend ito ris,ideo n u lliu s m o m en ti f o r e ,
quia fine vxoris confenfu a lege req u ifito f a d a fic ,
O rd .lib .4 .tir.6 .!. i . Item iftá ven d itio n e c ffe bon o
ru m im m o b iliu m excedentiu m v a lo r jo o o - num­
m o ru m : debuit enim fieri fcrip tu ra p u b lic a in tc ruenience,O rd. lib .}.tit.4 5 .in p r in c ip .n o n id e o y a hiiffe p rxdiólam venditionem . A lle g a b a tu r ctiam
legem latam fuiffe a feten iflim o r e g e , iam tem pore fecundi ch iro grap h i, per q u am N e o p h y tis prou ib
iu itafu
ir. f..,r
fo,»,»1
.K c ,.,» re
» „g„fo
h
ic rerum f,,..»,-.
fuarú »1
a lien
atio^ abfque
io con
fe n fu . P rx fe s curialis his m o tu s ratio n ib u s pro
generali ter difpofuefat,adm ittendas effe fosminas
A d o r e fencetiam dixit. N o s y autem co n tra riu m
in tcllcs teftamenti n u n cu patiu i.H xc tamen obie
cen fu im usjiu flim u fqu e vc A d o r fcriptiiraa-n publi
d io non efficit,quin conclufionem p rx d id a m v©
cam de h ac ved itio n c faceret, q u ia in fecu n d o ch i
ram cffe affirm e, quiaficut O vd in ,in § . ^ poder aa,
ro g rap h o d ixi ex folu d on e p a rtis pretij c o l l i g i , iá
expreffe adm ittendas efle m ulieres,ita h voluiffet»
am plius venditorem p ?n itere non poffe,per O rdi.
cxpreffiffetjcas adm ittendas fore in qafu teftamen
lib .4 .tit.2 4 .!.e í?'« o cíijo .N o n o b íla r,fcrip tu ra m pu
n nuncupatiui rure conditi,argum ent,cap,ad aublicarn requiri,qu ia ctiam in ca fu ,q u o a lia s requi­
fiicn tiam ,d e decim .
ri cur,fufficit t conceffio p a rtis.P to quo lic c t a llc getur B ald. fo litu s ad hac a lle g a ri in .Authen. fed
D E C I S I O
XLV.
n ou o iu re,colu m .p en u l.C . fi cer.p eta.q u em refere
H ip .in rubr.dc probat, n u .6 9 .cg o puto cffe cafuni
Jegis in 1. cum te a fccu n d a,C . de tran faólio. Qum Tcftam cntum ,in quo teftis fubfcribeig itu r fcripcum in ch iro g rap h o c o n fite a tu r, opus
do pro teftatorcj no declarans id fc
nó erat fcripcura pnblica. N e q u e obftare dicebam
confenfum vxo ris non a d h ib itu m , quia cu m illa
cifle rogatus ab illo,an iit validum ,
m o rtu a fuit,non petiiic folus m aritus retrah ere vc
ft tabellio affirmet eu rogatu fuifle.
d itio n em abfque h xred u m v x o ris co n fen fu , O rd .
Jib.4.titu'.6,§.eí7-/e owiarido N e q u e item o b fta t A .
cffe cx defcendentibus H e b rx o ru m ,q u ib u s non li
f y M M A X 1 tA ,
cet per legem b ona im m o b ilia ven d ere; q u ia con
ftab at cx a d is legem p r x d id a m latam effe poft có 2 Teñisfuhfcribens teflamento pro teflatore, ab eodem
r\ J
r r ^°Satus adfubfcribendum.
fe d io n e m fecundi c h iro g rap h i: neque cx a d is córdin hb.q..tit.76. fi.i.quomodo intelligatur.
fta b ith u n c effe C x g e n e re H e b rx o r u m , q u i quam
ormx defeBus etiam minimus facit aBum corrue­
uis licentiam id probandi p e q e ra t.d e n e g a ta tam é ?
re,et iam iuña cauffa om iffm is interueniente.
fuit,qu ia lá de ea rc articulatum fu erat,& nihii pro
h a tu m : vnde iterum de eadem re non licu ic teftes
M i l l o lógiffim o ac faftidiofo proceffu agitato ,
m tcr Francifeum de M agaihanes A d o re m Sc
jid d jc e re per O r d i.li.3 .tit.6 6 .§ .& q u a n to ,& nota.
jn fap .in n o ilra , de teftibus,
-Antonium P ere ira R eu m , de viribus prim i Sc fe­
cundi teftamenti tradabatur. Et per exim ios fena
tores
A
I
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
D ccifionu m L u fit a n i* , D ecif. X L V I !
f
49
T eñatory quifan x mentis e ñ , & articulate loquitur,
hxredem iniiituere poteñ ad interrogationem ali­
cuius .
Tefiator etiam balbutiensy & mortis cogitatione turbatusy poteft teñam entum facercy dummodo a tefti­
bus intelligatur.
ftpgatio te fiiim in teflamento nuncupatiuo requiritur
iure communiy<¿r etiam regio.
to res G eorgiu m C a b r a l, Sc Sim on em G l’ z Antom u m q u cSoareSjfen ten tia fe rtu r, anno
p rim o rcftam cntojSecu ndú vero fore nullius m o­
m enti iu d ic a ru n t, tum q u ia tabellio tcftatricem 6
non n o u crat,arg.O rd i.lib . i . rit. dostabaliauesdas
sotas], 4 ‘ fe acontecer, tum quia in prim o contine­
batur cond itiojvc fecundum non valeret nifi in co 7
;i diceretur lefu s M aria : tum etiá quia f
tegia
conftitutum fic, vt teftis pro teftatrice ignara liceEftam entum nuncupariuum ,quod fa d ú d ici­
ra ru m fu b fcrib c n d o d e cla ret fe pro ipfa teftatrice
tur per Antoniu R odericum vicariú ecclefix
fu b fcrib erc,li.4 .cit.76 .§ . r .ibi declarando ao pee do
oppidi G o legam , multis m odis im pugnatur per fo
fin a l que affina pro mandado do dito teñator.O aobas
rorem Illariam R o i n z , in cauffa aduerfus D idacú
obieCtis horum triú,fatis fenatores refpqnderunt,
R o in z fratrem ,qui vigore p r x d id i teftam cnti,toat folum h o c v ltim o c o a d i , neclem enciores ipf*
taiii patris h xred itatem ad fe pertinere c o n tc d it,
Icgc forcnt,fencentiam con tra A d o re m tulerunt
eum vin culo oneris facien d i celebrare m iffam in
an nu llan d o fecundum teftam entum , in quo á co ­
perpetuum fingulis diebus pro anim a fua.
gnata fua h x re s fcriptus erac. Supplicato R ege fePrim um contra teftamentum p r x d id u m o b ij­
rc n iflim o , proceifus de m ore alijs fenatoribus co ­
citur,quod teftator fen io iam co n fe d u s 9 0 . anno,
m i tcitur,vt ipfi videan t, an repetitione iudicij fitii
m ultoties mencis alienatione affedus extran ea, &
ic dignits.Q uem cum tres legiflent, eorum duo in ­
dicium repetendum non eifc fcribunt, renuente a- 1 extra propofitum lo q u e b a tu r. Ec cum f ex verbis
probecur,quem non effe fan x men tis,ficut & ex fa
'a lio ,e a ra tio n e , quód quam uis p rx d id a f !cx regia
d is,iu x .l.h is ,q u i § .i . i u n d a glo.ff.d e tu to .& cura.
in d .§ .l.illu d exprim i requirit, non in tabellioni-»
A ib eri.in l.q b feru are.ff.d ecu .fu rio .A bb . in c.fi.ad
io q u itu r,fed in cefte:at in cafu de quo agebatur, ta
fi.d e fucceff'.abinrcftaco.& is fcnex talia fa d a gere
b cllio ipfe teftam enti fcrip tor dixit teftem prq te­
rcc,verb aq ue deridenda loqueretur,fana m ente ca
ftatrice fubfcripfilfe, & quidem de m andato eius 3
rere v id e b a tu r, m axim e cum ad in te rro g a tad ircn on igitur lex illa in hoc cafu teftamentum infrin
d x & a d propofitum non re fp o n d eret,iu x.c.i.§ .fi
g e re vid etu r.E t q u am u isid d e fo le m n ib . teftam en
ve ro ,v b i per D om ini n u .i.d e c le ri.x g ro .li. 6 . & i n
ti dicim us,inquic itle,teftam cntiim non infirm abi­
tur,cum om iftionem m odie? folein nitatis nó o b e f
c.filij n u .i.d e h x c e d ib .e o . lib .A lexan d . co n fil.54.
Jfc,vulgati(lim um fit, quod m ihi non difplicet. Sed
l i b .i . Ec ad hanc alienationem m entis probádam
iudicatis parcdti cft,ex m ultis,qu? adduci poftlint,
a lle g a tu r, teftatorem d ix iffe , nolle vt cym bala in
cius obitu fo n a rc n t.
'g citra t om iftionem fo rm x fu b fta n tia lis. Dé fubftá
Secundum allegatur,n on fuiffe prxfen tes fex re
tia enim a d u scft,q u ic q u id pro form a a d u i geren­
ftes,fim ul Sc eodem tem pore c o lle d i, quod nccefd o con ftitiiicu r, vt eft com m u. fecundum D ecium
con f.466.n u . 1 3. & aótus corru it in eius om iflionc
■farió requiritur in teftaméco, 1. h ac confultiftim a »
cciam m inim a, fecudum D o d o r . quos citat Felin .
§.per nuncupationem C .d e tcft. O rd .lib.4. t it .7 6 .
in c.cum d ile d a ,d e rcfctip t.5. coi. & fequitur De­
§. c¡r poderao teñador.
cius conf. 53 i . nu.9. etiani 11 adeftet iufta cauffa o T ertiu m quia teftes non fuerant r o g a t i, iuxta
mictedi ipfam form am , B al.l. i .fF. de lib. &ipofthu.
A u th en .ro ga ti,C .d e tefti.
E t d id a m fubfcriptionera p r x d id o modo facien­
Q u artu m ,qu od teftator iam in extrem is e ra t,&
d a m , in tro d u d a effe pro¡fórm a prob atur, quia h t '
linguam iam balbutientem haberet . d . l . hac co n "^dccem fign is, quibus dignofcicur aliquid introdufu ltillim a, vcrf.fi enim talis eft,ibi,neque articula­
d u m e(Tc pro form a,traditis per Feli, in c. cum dite lo q ui Scc.
lcd a,d e refcrip c.illu d vnum eft finediibio,quando
Q uinrum ,quia non nom inauit nomen h x r e d is ,
in fta tu to , vel alia difpofitione poneretur nibrica
iu x .d .l.h ac confultiftim a,verf. oportet, ibi, necefd e fo rm a agendi a d u m . C um autem rnbrica legis
fe eft teftatorem nom en h xredis voce ex p rim ere .
n o ftrx lib.4.tit. 76. fic fc habeat, em que form afefaH is non obftantibus p rxfes pro teftam ento fen­
ranostefiamentos & c . fequitur,om ne, quod ab ipfa
tentiam dixit cx d e fed u probationis om nium o lege ad teftam enti validitatem requiritur,introdu
b ie d o ru m .P ro h ac fententia allegatur etiam p r?d u m cenferi pro form a,vc per Feli.vbi fup.in lo.ff
d id u m teftam entum ad pias cauflas fiiótum vid egno fo rm x .E c quia vbicum que fit decretum annui
ri-.ideoin co ftifficiebant duo teftes,cap.cum cffes,
laciuum, ibi data form a cenfetur, fecundum Bald.
cap.relatum , de tefta. E t ea ratione m otus collega
in 1. I.ff.de lib .& p o fth u m .& Felin.in loco citato in
d o d iffim u s nofter fententiam prxfidis co n fin n aquinto figno fo rra x , & videm us in O rdi. allegata
bac ex notatis in l.fin. C.fiuni. ercif. late B oeri. dcin f .i.iftu d decretum annullatiuum poni.
cif.2 4 0 .g lo ff.in l.fi is,q ui,ff.de tefta. N equ e obftat
fecundum ipfu m , h xredem ore proprio teftatoris
D E C I S I O
X LVI.
non effe n o m in atu m , quia fufficic id yoluifle in ­
D c defedibus contra teftamentú nunterrogatus á tefte,fecundum gloff.in leg.iu b cm iu ,
G .d e tefta.
cupatiuum oppofitis, & an rogatio
C o n trarium dicebat Ioannes de M elo , quod teteftium in co fit ncceflaria.
ftamencum non cenfetur fad u m ad pias cau ffa s,
quam uis onus an nn x m iffx perpetuó celeb ran d a
s y M M A F, I t A .
adiunxerit teftaro r,ex quo laicus eft h xres infticuI In ftn k probatur tim exfaBisyqudm ex verbis'.
2 tus : T u n c enim t teftam entum ad pias cauffas fa­
a Tefiam enm ,in q uo laicus inftituit ur hxres degatis pijs
d u m dicirur,quando pia cauffa inftituitur. Inftitu- '
in eo reliBiSySon ideo ad pias cauffas faCium dicitur.
to nam q; laico legatis pijs re lid is non cenfetur te
3 T efiamentum ad pias cauffas fi nullum efi ex defcBu
ftam entum ad pias cauffas fa d t'i,S a ly .in A u th .C a f
voluntatisyitbil ex eo pia cauffa confequi poteñ.
fa .n u ./ .C .d c facro.eccl.fcqu itu r D e c .c0 f.4 5 5 .c0 l.
4 T eñamentum faU um ab co, qui articulati loqui non
fin .D iceb ar etiam teftam entum iftud magis e x d c f e d a voluntatis in iialidum effe,qu 3 ratione folcni
potefi yfed refpondtt ad interrogationem a lm iu s
m n va le t.
’ a tatis a m iffx.E c id«o f ctiam fi ad pias cauffas f a d i
’
Í
dicere-
T
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
D . A n ton ij de Gam m a lurifconf. H ifpani
fta.dc claré m teftaniéto niincupatiuo vid ctu r p ro *
d icereru r, nihil pia cauifa ex eo confequi p o lfc t,
bari in d.l.hac confuItiflim a,§. per nuncupatione ,
Bar.in i-epi ti.I.i.C .d e íac.eccl.n u .17.
iunólo prin cipio re xtu s,& per G u il, in vérb. teftaE t probatur in c.fin.dc fncceíf. ab m ed ia, quia ide
in encu m ,!.i.n u .68.in c.R a in u ciu s,& eftcq n im u n .
ftatu itu rintcflam enco condtto ínter iib eros,gl.m
fecundum M arcu A nton.in §.fin.inftic, de teftam .
i.fi quis cum teílam cntú.ff.de tefta. laf.in §.cx im 11U.32.&: 33.Soc.conr.5>2.n u.4.1ib.3.1ureautern rep erfedlod.l.h acconfuh illim am Lim . 2.veril, lim ita
giojid maius dubium habet,proptcr notata per A n
fftum tex. Probabar autem teftam entum iftud nul
ton. G o m .in 1.3.T a u ri.n u m .i9 .v b i d ixit,id eó iu re :
lu m cíT ecxd efeélu voluntatis per te x .in d .l, iubere g n iC a fle llx n o n requiri rogation em te ftiu m ,
m us,ibi,fi aucem teftator articúlate loqui non po­
quia cum lex ibidem folem nia in teftam ento requi
teft, 8cc. quod fibi ex aclis fatis probatü d fe d ixit.
fita enum erer, neque iftud exprefsé requirat, n on
N a m fi ceftator loquitur balbutiendo, teftam entú
eft ideo n eceffaria, Sed dixi in cauffa D id aci M á r­
eius non valet,vt confuluit A le x .li.i .,cóf. 1 2. n u.6.
quez con tra G afparem A n tun ez V ly ífip o n . ctiam
4 vb i t dicic,fi teftator non valen s articulate lo q u i,
ius noftri R e g n i eam rogationeifí requirere con ­
refpondeat ad interrogation em alteriu sw ion v a le
tra intentionem A n ton ij G o m . Si enim , v t ille fa ­
re eius teftaraencum ,ex lo .A n d .q u em refere P a u l.
te tu r, lex C a fle llx non exprim it ro gatio n em teC a á .in l.i.^ .fi q u isita,fF .d evcrb .ob lig.n ii.7.Iaf.n .
ftium neceffariam e ffe , ficut ñeque lege n o ftra id
S.R-ipa. nu.<>. M entis aucem im potencia con ftabat
cautum fuit, & iure com m uni rogatio re q u iritu r ,
ex cQ,qiiod prohibuit cym bala fonare in eius o b icur id non prohibitum á iure noftro,periniffuraq;.
tu,per l.quidam in fu o .ff de co n d i.in fti.E tg l. in d .
im o requifitum á iure com m uni ftare non perm it­
l.iubem us,proccdere, quádo alia om n ia fcrip ta in
temus? iuxta l.p rxcip im u s,C .d eap p cll,l.fan cim u s,
teftam ento interuenerunc de m a n d a to , teftato ris
C .d e teftam.eó m axim é quod A lexan d ,lib .2. c o n f. *
v t declarat laf.ib i in fi.non quando om nia fueru n t
7 0 . nu. 1 9. teftameni um nuncupatiuum a n n u ila t,
ad interrogationem alterius d ié la .
CX defeólu rogation is teftium .
E g o vero cutn p r x d id o collega fententiam prce
fidis approbaui, ñeque rem diligentius co n fid eran
D E C I S I O
X L V II.
do ab h ac fententia difcedebam . N ih il enim ad rS
attinet in hoc cafu tra d a re,a n iure teftam ctum fic
validum ,qnia fa d u m fic ad pias cauftas.Fateor na­ Fccialis, cui prícmium á Rege conílique teftam entum iftud non efle ad pias cau(ras,fed
tuitur tempere inuettitur^ C om ita
negandum eft foiem nitatem ,aut voluntatem tefta
toris deficere in eo.A deran t nam que feptem teftes
tus,MarchionatusjautDucatus, il­
conform es,cum fex iu re regio fufñciant d id . §. eft,
lud peteieuo poteft nifi ab ijs,qui­
5 poderaa.l) enim aiH rm anfpteftatorem ad in te rro ­
gationem cuiufdam Sim onis lo rg c in te rro g a n tis ,
bus nouiter Rex aliquam ex p f^ d ifi fratrem R eu m heredem inftituebatjdixiífe q u o d
fic j& h o c fu ffic it per gl.cum com m uni in d . liu b e -¿lis dignitatibus concedit.
m us,in verb,quem adm odum .N eque obftat p r x d i­
, . ” o ;, .-,
■ i'
■ '
d a lafon is lim ita tio , quoniam mihi fatis ex a d is
S V M M A % l A.
p to b ab atur, ante interrogationem d id i S im o n is ,
■ í.
.
; ’i'
lara teftatorem volu ntatem fuam expreftiífe. N o n 1 Ferba principis etiam narratina probant, quando fu a
obftat enim teftatorem iam articulate lo q ui nó po
.praillisgratixfundatur a
tuiiTe, quia con trad u m mihi perfuadctur ex fepié 2 Feudum nouum dicítur, quod ex p a ñ o , non verb ex
teftibus , qui affirm ant teftatorem exprefiic id ip ­
fucce/Jione prouenit.
fum dixiffejm axim é quod Bald. & alij plures affir- 3 Conceffio fecunda alicuius gratix in perpetuum,duran
6 m ent, etiam t balbutienteip teñatorem , Sc m orcis
te prima conceffione ad vita m , non dicitur noua concogitatione turbatum , tcftari poffe dum m odo á te
ccjfio fed prorogatio prime.
ftib u sin tellig atu r. N c q j vid eo,cu r a liq u isinfonus
dicaiu r,fi fonitum cym balorum proh ibeat: vidt eL lu ftri M archioni de V illa R e a l D .M ic h a e !i,fc
nim & integerrim os iudicij vitos id ipfum d cíid ereniffim us R e x nofter S eb aftia n u s, ex prom ifrafte.Et per h x c fententiam dixim us confirm arem
fio n ea u i fui regis inuióliífim i lo an n is huius nom ip rxfid is fententiam ; & veritas eft,vt fi teftator ad
ihis tertij,conccfferar,vt illi vxorem ducenti D .P h i
in terrogation em ,fi Ticium velit h xred em fiic c r e ,
lippam cieLencaftro,fiii.im D .A lp h o n fi de L e n ca ­
refpond erit v e Jlc ,& aut qui interrogat tab ellio eft,
ftro ,ficiilta s eflet,fi fine liberis m afculis,aut foemivcl’ciuiuis alius,qui non fic h x re s, tune valer tefta-,
nis,decederer,terras, oppida, & caftra, om n iaque
m entum ,per d .g Io .& com m unem ,in i.iu b em u s,fe
cum tirulo M a rch io n a tiis, fratri D . Em anueli re­
cu n d iim la r,ib i.& tradic A le xa n .co n f.3 3.v o l.3 .n u .
lin q u en d i,non obftante lege,q u ?in hoc regn o mé
J.& :p e r S u a r e s allegatione i.E t licecqu id am (en a­
ralis dicitur, prohibente b o n aad regiam co ro n ara
tor cu rix ciuilis in proceffu A n ton ij T e ix c ira ,c o n pertin en d a ad fosm iuas, ac n an fiierfales peruenitra M arcum D iaz;, alias contra D id acu m B rád am
re . Su nt h x c ve iba in conceífione p o fita^ an n o
aiiud affirm et, ego ibi contrarium tenifi . .Ac vero
I
acontecendo,que per falecm entodo dito M ar
cjrca rogatione teftium , d ixi fufficere ro gato s eos
ques,nanofiquefilho.nemfiil}a,deñe, nem doutfó legi­
feiHreper tabeílioné.vcl alium ,licec nó per te ñ a to timo matnmonio ,o d ito dom Manoel feu irmano herde
j;f;m,fecundum P.aul,in 1,h xre d .p alá .§ .in teftam éE r foceda a dita cafa E r titulo de F ilia R e a l, con todas
tis,ff.de tc fta m .A le x .c o n fq / .li.a .Ia f.in d.l. h ac có
as coufas que teucr de m in. M o rtu o ip fo M a rch io fijlaífim a,licet Bald.in l.parentes, C .d e teñ i. d ix e ­
nc M ic h a c le ,2 3 , die M artij 15 6 4 . iniquo f a t o ,
rit,id folum debere fieri á teftato re.ln ea aticé c a u f
in flo re n ti a d h u c x tá c e fuccedit D .E m a n u e i fra fa c o n lla b a t reftes rogatos fuiffe per am icim i ccfla
te r . C o n tra illum f e c ia lis ,cui vigore R e g ij rero h s,im o & per ipfum h xredem in ftin u u m .
fcripti certa pecu n ix quantitas d e b etu r, q u an d o
jsjequ cm e latee nó p aru am olim d u b itatio n em
aliquis C o m es, B aro, D u x , aut M arch io c r e a t u r ,
7 ortam fuifte , an t in teftam ento nuncupaciuo re­
illam quantitatem pctpbac. Ad eam a d io n e m .,
quiratur ro g a d o teftiu m JE c iure com m u n .piito eá
corroboranda allegantur verba-regij refcrip ti,ib i,
íe q u iriíp ct text.in l.h x re d e s p a la m ,!.fin ,ff. de tcaspeffoas que eu fige^m-dos taes títulos Erdinidades ,
ju n cia
iu x ta .n o .p e r
I
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
D eciílonum L u ííta n i« , D ecif. X L V H I •
iu n d a regis conceffione, qua calicb atur d e fu n d o
M ich aele, ipfum fratrem E m anuelc nom inan p o f
fe M arch ion em .C u in ig itu r noua videatur liberalitatis r e g ix co n ceffio,vid etu rp ro a d o r e iiidicand u m .N am f verba principis etiam narratiiia f a d i,
p rob an t,q u ád o fuper iilis gratia fund atu r,C lem é.
i.d e p ro b a t.Ia f.co n f.6 8 .1ib .3.P arif.co n f.4 6 .n u .4 5 .
lib .4 .E t noua talis conceffio ceafetur,quia vt ex ad i s conftabat, rex eam conceíTerat, antequam v idiífet fcrip tu ras, ac priuilegiá om n ia anteceífotibiis M arch ionis conce(ra;&: in feudis fi in terpon i­
tu r noua con ceffio,vid etu r nouum feu du m ,& no­
ua conceffio in perfona illius, qui ex tali noua con
ceffione adm ittitur,fecundum O ld r.co n f.17 8 . Fa­
ciunt not. per B al. in 1 . 1 . nume. 3.ff. de rei vind.in
, q.4.vbi t feudum nouum appellat illud,quod non
fucceffioneffcd ex p a d o ,v e l aliter ad aliquem per
uenitjVt ad fem in am ,cum alias ad eam regulariter
non deueniret,ni(i paóto,vel liberalitate concede­
tis id fiere t,a ig .c.i .§.hoc autem , qui feu. date poffi
P rx fid is c u rix fententiam , perquam M arch io nem condem nauitad foliuionem p r x d id x pecu­
n ix pctite,confirm au i;nequealiu d ad eius confir­
m ationem m agiscófíderandum dixi,quáin in fcri­
ptu ra co n re n cu m ,1 b i
ti 3 //e
W.
C um iraqiie expiefsé taCta lic h x c á R e g e libera
litas M .itchioni R e o , cám in vita fratns poft eius
m orcem ,quám m ortuo iam fiatre; ftan diun eíiedt
x i fcrip tu rx regí?,arg.l.ad prob ationem ,C .d e pro­
bat.,I.intereft, C .d e füiu.ibi, quera tenor fcrip tu rx
d e fígn er, non obftante fententia lata inrer ipfum
fecialem , contra C om item da Caftanheira , anno
1 56 7.per fenatores noftros,qui p rx d id u m C o m i­
tem i peticione fimili a b fo lu u n c ;q u ia in ea cauíTa
dab atu r continuatio beneficij R e g is in filium , fe­
cundum legem m entalem , ac in cafu noftro fuerar
d o n a d o faóla huius ti culi M arch ion i Em anueli cú
difpenfatione p r x d id x legis r e g ix , licec eciam in
v ita fratris id R e x in u id iffim u s p rom iferif.prom i
íit n am q u e, non quod de iure e x ta b a t, fed illu d ,
quod M arch io R eu s habere non pocerac,nifi de
nouo illud ei co n ced eretu r.
In cauíTa vero C o raitis de C aftanheira diuer­
fum ius erat: quoniam conceffio fecu n d a, per quá
in perpetuum filij vocaban tur ad com itatum ,licec
n o u ic e rfa d a cenfeatur ipfi patri poffidenci ,f a d a
fuit durante prim a conceffione ad v ita m . Sic itaq ;
j in e ffc ó lu t ifta fecunda nihil aliud continet,quám
prorogation em p rim x conceffionis , vnde non eíl
noua co n ceffio , fed p rio ris conceffionis prorogagatio,l.fed & fi manencc.ff.de p reca.l.kóla,verf.d icebam .ff.fi cert.pecat.I. cum ftipulatus fim m ihi, ff.
de verb. obl. & multa congerie in propofico Felin.
in c .i.n u .y .d e iiu-eiuran.Tiraq.de re cra d . conuen.
§ .i.g l.7 .n u .i6 .& nu.30.
N eq u e obftabat, quod nouus C om es vti non po
teft patris com itatu fine regio co n fen fu , quoniam
is confenfus non eft noua conccffio , vt firm at Af­
fliól.in c o n ftic .re g n iN e a p o l.lib .i.ru b .7 1.c a .i. nu.
i4 .F u ir etiam confirm atio á R ege fa d a filio com i­
tis patri fuccedenti in vita patns: & ideo ex tah có
íirm ation c non datur noua conceH io,arguni.i.per
fundum ,ff.de feru i.ru fti.pr?di.& cap .fin al.d eoffic.
vica.lib.ó.gl.fin gu l.in l.ex vcib is,vcríicu l.cu i,C .d e
don .in ter v ir.& vxo r.
J
C u m igicur h x c non concurrerent in p r x d id a
cauffa,fiim m a cum ratione condem natur M arch io
per m e , Sc c p lk g a s : fuitque in cauffa C o m itis da
C aftan h eira R e g i fupplicatum , vt iudicium repetí
iu b eret, id que denegatum ex voto d o d illu n o tu m
co lleg aru m .
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
k
d
T
c
i
s
i
o
x l v i i i
J t
.
C onílituto maioram de tercia bono­
rum cum declaratione certi pr?dij,
mortua teftatrice,fa¿laqi diuifione
b o n o ru m , inter maritum, & ha:redes v x o ris, fi prxdium illud marito
applicatur, eximitur á vinculo íidei
commiíTi, faluo remanente vinculo
in alijs bonis tercias applicatus.
M aioratus conñituitur ex impofitione oneris mifiar u m ,fi m odóadieBaJh claufula,y tfucceffio ad pro­
ximiores deferatur.
'
O n ftitu to m aioratu per Ifabeüam N o g u e ira ,
coniugem Gafparis M en d ez oppidi de T o r ­
re s,N o u a s,d e tercia bonorum fuoriim ,ipra defun­
d a , m aritus diui Francifci religionem ingreditur .
C irca diuifionem bonorum inter patrem Ifab ellx
& patrem eius m ariti,trá fa d io fir,ac bonorum di-,,
nifio, anno 1 5 3 f.in qua O liuetura quoddam patri
G afp aris a p p lica tu r, quod Ifab ella cxpreTsc' in teftain en to d eclarau erar, vt cum alijs boniá vinculo
m aioratus fubnixum effer.Ec ab illo anno i y 5 5. v f­
que in hunc diem oliufetum iftud, vt libcrú ab om ­
ni nexu, venditura ac poffeffum fuit, & tandem ad
Sim on em R o lz R .peru en it ticuldempcionis. H o c
pr?d iu m Lucas C aro las A d o r ranquam huius m a­
io ratu s fucceffor ab illo euincere con atu r.
In ea caufa p rxfes c u rix fententiam protulit có­
tra R e i i , quia ex vin culo onens a d ie d i, vt fingulis
diebus m iffa pro d efu iid a celebretur in perpetuú »
m aioratus conftituitur,ex form a O rd i.li.z.ti.3 5. §.
a n te p e .in c ip it,¿r por nanovirem dimita,Sc qui^ a d ­
ie d a eft y c la u fu la , vc ad proxim iorem fucceffio
d e feratu r,iu xta l.cum ita,§.in fideicom m iffo, ff.de
k g .2 .in fig n is C ouar.in p rad .q q .cap .vir.
H is tam en non obftautibus fencentiam p rxfidis
rep ro b au i cum collegis, quia ft>la oneris im p o lltio
non efficit rnaioratum ,vt late deduxi in decifione,
q u x in cipit Fernandus de S eixas,& c.
Item quia non potui m ihi pcrfuadcrc, v t quam ­
uis m aioratus conftiturus cenferetur, non ideo ta­
men fen ten tiap rxfu iis non ám p led en d a e ffe t. S i
enim m ulier cqniugata tertix bonorum fuorum
vin cu lu m a d ijc ia t, etiam exprim endo b o n a , q u x
vu lt fub hoc vinculo co m p reh en d i, quis v e t a t , vc
illa m ortu a poffint diuidcntes hereditatem ,in ipfa
diuifio n e bonorum ex cauffa aliquod p rxd iu m , ex
m ultis ab vxore teftatdcedeclaratis,m arito applivinculo in alijs bo n is,q u x fum mam ttr
n x efficiant. H o c nempe in p rxfen ti cauffa contin
g u fo rtio ri ra tio n e , quia per tran fad ion em inter
p a rtesid con u en itur,6cq uid em anno 15 3 5.N o n
vid eo Igitur cur illi non fu ftandum.
•
^ dicas bonorum vinculo reftitutionis fub ie d o ru m ahenanonem fieri non poffe, l.filinsfam i.§ .d iu i. ft. de k g - 1 . cum fimi, verum illud eft in
b o n is femel cu effed u tali uinculo fiib ied is: at v e ­
ro m p rxfen ti folum tertia bonorum pars defund x vincu o reftitutionis fa b ijd t u r , non tam en
p rx d iu m Illud a d efu n d a n om in atu m , cum illud
com m u n e Iit meer v iru m ,& v xo rem , per k g e m re
siam ,C 5cc. in diuifione bonorum potius m an to vii,quam h?redibus d e fu n d e vxoris adiudicatu
* fi 2
fa ic .
C
I
D . A ntonij d c Gam m a lurifconf. H ifpani
coi.z.A bb.in c.can o fcitu r, de h is,q u x fiunt á p rjc.
la .& probatur per tex.in c.contincbanu-,eo.,tit. 6c
i,,.
eft com m .opin.fecundum A lc x .& la f.in d.l.fciend n m ,n u .i6 . quam uis notarius nullam faciat men­
q u e R e o E m ptori p r x ftiti , vifa enam lo n g.ilim i
tionem de folem nitatibus ; & id c m tenet A y m .iu
?em pons ptxfcription e,per quam declaratur quatra d .d e antiquitate tcrnporis,fol. 179 .& : Suares in
;r t S X a f o s r c t ,! r g a m e t u .c a p .c u m d e
tk.de las deudas tb. ¡4 .
prxfcriptri^^’ N
E tq u am u is alter aduocatus huic allegationi re­
fpondere c o n e tu t, eam procedere, fi cx a d is con­
D E C I S I O
X L IX .
ftet , vel de ea fiat m e n tio ; C on trarium tamen eft
vc riu s,v rp c r A ym o n . & Suar, vbi fup. Quia ctiam
Em phy tenfis eccleii*>in cuius con cef
fi ifta folem nitas requifita non fuerit pofita in fcri­
ptura o b lata,potu it adhiberi in alijs chartis, vel aiionc non interuenerun t folemnita
lio papyro, ideo etiam his ch artis, vcl papyris non
t c s a iure requifit?, an ab ecclefia pe
repertis ius prxfum it om nia folem niter a d a , vt de
clarat D ec .co n f.4 0 9 .n u .12.A n c h . c o n f.13 6 . nn.2.,
ti poifit poft lapfum 30. annorum .
4 confuluit t inftrum entum cranfiiólionis fuper re
s F M Id A % I A ,
e c c le fix , in quo dc confenfu capituli nihil d id u m
fnerit,fi tran fad u m eft tempus 3o.annortim , cú re
S C otiñ im io Epifcopi y prohibens rem ecclefm emphyceptione canonis purgatum videri om ne vitifi , <8c
teuticari abfque cognitione cauffx iuftx penfionis fo lnullum d efed u m allegari poffe contra illam tráfa,
uendx,confurmeseñ iuri communi.
d io n e m .ld em confuluit A lex.con f.89.in cipit,cir% Emphyteu fis ecclefix concedi debet omnibus beneficia,
caprim u m ,n u .9 .!i.t.in q u ien s,q u o d fblenicas trarifs ecclefix prxfentibus,
d a t u s ,& confenfus capituli prxfum itu r, quamuis,
3 Solemnitas exmnféca prxfum itur in aftu interueniffe
n ih il de hoc in fcriptura d id u m fit , fi lapfum fic i£
ex diuturnitate temporis fecundum communem opi­
tempus lógum .A llegabatur etiam conftitutio p r?nionem,quamuis, notarius nullam fecerit mentionem.,
la tiin tit.iS.co n ftit.z.in qua exprefse cauertir,vc fiin fcriptura de pr xdi f f a fblemnitate.
4 Tranfaffio fisper re ecclefix impugnarinon potefi,fi perfcriptura em phyteutica often datu r, contra quam,
fpatium triginta annorum ecclefia recepit fblutioo b ijcia tu rd e fe d u sfo le m n ita tu m aiu re requifitanem canonis prom iffi, & ob ifiim . temporis lapfum
rum ,nihil h x c nuHicacis allegatio prxu alebit,im o .
purgatur omne vitiumy omnisque defe ffu s in ea tram
fi labatur tempus ja .a n n o ru m , fcriptura firm a, ac,
faffioue interueniens.
v a lid a e r it, ac fi realiter folemnitaces in ea con fi­
cienda in terueniffent.
N cauffa v ic a rij ecclefi? S aln a to riso p p id i San E t ob id á fententia p rxfid is d ifc d ll cum colle­
d a ren en fis,ad u erfu s A n d r e a m L o p e r ,m u lt a
co n tra ipfum R e u m allegata fu n t, ad im pugnan- gis d o d iffim is,co q u o d cóftitucio p rx lati fecurim ,
vc aiunCjimponit radtci fen ten tix prxfid is. N eque
d a m fcripturam iuris em phyceuticiab ecclefia oquicquam facit refponfio d o d i a d u o ca ti, cum il­
lim anno ly r p .c o n c d li.
lam conftitutionem dicat reducendam efle ad ius
P rim ó d e fe d u s x ilim a tio n is can on is foluendi
com m une,di¿tans non prxfum endum effe interne
fecundyim arbitrium eorum ,qui eam facere debét
niffe folem nitares á iure requifitas,quádo cx ad is
rerum qualitate confiderata, quam nos vulgo veevel fcriptura contrarium c o n f t e c q u i a ianj ex fu­
doria appellam us. Ec quanquam d o d u s aduocatus,
pra relatis refponfio patet, rcfpondcbam que con affirm et, conftitucionem prohibentem rcn reetíeftitutionem fupra allegatam non p rxfam ere fo le fias cm phyteuticari, fi folem nitas h x c non interne
n itaresexd iu to rn itate tem p o ris,p ro u t ius com ­
nerit, huic cau ffx non noccue, quia conftitutio fa­
d a fic anno 1 5 3 6 . & fic m ultó tem pore poft confe
m une d i d a t , fed clariftim is verbis v u lt , vc lapfus
d io n e m prxdidbx fcrip tu rx,n eq u e iftud iure com
30 .an n o ru m rem in tuto reponat per h x c v e rb a ,
m uni cautum rcp criri; A lter aduocatus horfi prius
feiam auidós por validos & firmes como fe nelles a fo-p rxfuppofitu m có c ed it,pofterius negat, & fum ma
Icmnidade inteyuteffe.Pto hoc etiá allegaba tex.in c .
J c u r a r a tio n e ,q u ia t te x .in c .e a e n im ,lo .q .2.verfic.
pcru en itjd eem pt.d : vend.Se ca,qii? per Ulli fcribit
perpetua,ibi,res fubnliter xftim an d a eft, vc ex hac
D ec.co n f.5 2 9 .co l.fi.& 3 4 i.n u .i3 ,.& 4 0 9 .a u .3..
Kftim arione iufta penfio conftitHatur,i!Iud probaD E C I S I O
L.
re vid etu r,& tex.in A iith.de non alien .auc perm ntan.§. quia veró L e o n is, Auchffi quas ru in a s,C .d e E m p h y t c u i i s p c r p c t u a . q u a m q u i s a c fa c ro f.ec clel.ib i,p e rxftim a tiq n e m . Au thé. perpe- .-.
i
i.
Jc e p k í i b i j & d e í c e n d e n i ; i b u s f i ! Í S 5&
tu a,eo.tit.ib i,res fiibciliter xftim an d a d l.
Secundó,qiiod f o m n esb en efid arij ecclefix nó
li * r e d ib u s , q u o m o d o d iu id i d e ­
aderant in con ceflione em phyreurcos,prour requi
ru m iu ra.ca.ad audientiam ,de re b .ecclcf.c.fi fine,
b e a t , & a n l e x R e g i a h b . 4 . t i t .7 7 . § •
1 2.q.2.ib i,cu m totius cleri tra d a tu ,a tq u e confen­
f in .& § .p c n . in t e llig a t u r in e m p h y fu ,trad it D ec i.c o n fii.i4 2 .n u ,5 .
T e rtio quod non conftec eam cm phyteiifeos
t e u ii e c c le ii* .
^ ^
conceffionem fa d a m in vtilitatem e c c ld lx .
E x h is curialis p rxfes fententiam protulit in fa ­
s y M M A
A .
uorem v ic a rij, cond em nando R eu m . C o n tra quá
Emphy teufis,quam quis accepit, fibiy filijs, ac hxredifententiam aduocatus inftirgir,eo quod in fcripctibusydiuiditur inter filws per xfiim ationcm .fi hxre­
r a f a d a anno ijr p .o m n ia folem n iter a d a interne
des
funtycfr eodem modo inter hxredes extraneos.
niffe pr?fum endiim eft.Licec enim | folem nitas cx
t-fx ciuilis difponere poteñ fuper emphyteufi ecclefiatrinfeca non pr?fum atur,l.fciendum cum maceria,
fiic.iycum folum de dommio v tili agatur.
ff.de verb .ob lig. ex diuturnitate came tem poris be
DitelUffus legts regix § fin. l¡b. 4 ttt.y 7 .& § .p e n .
ne p rx fu m itu r,vt ibidem per I a f.& in l.qui in alieD ictio,k,al/quado ponitur pro.expofithta diffioncyfed
na.§.fed fi nó adierit.ff.de a cq .h x re d .p c r l.fi filius,
regulariter copulatiua efl-qux inter dtuerja ponitur.
C .d e pcti.h xretM atc Felin .in c.A lbericus,de tefti.
J us regium ius cemmune e ñ m regno.
6 Emphyf u i t , quod fieri
in qu an am ,2-co . ^
M
i
S
I
ii
ri
.r
1
„}V
Universidad Carlos III de Madrid. Biblioteca
¿ ‘ t d^^^^