Histoloxía

HISTOLOXÃA
A histoloxÃ-a encárgase do estudo dos tecidos. Un tecido é un conxunto de células co mesmo orixe
embrionario, similar forma e estructura, rodeadas regularmente e cunha función básica semellante.
Ademais destas células tamén conteñen sustancia intercelular, situada entre as células (normalmente
unidas).
Sustancia
intercelular
Células
Os tecidos forman os órganos que se asocian para formar os aparatos e sistemas que dan lugar a un
organismo.
Na imaxe da esquerda podemos ver o exterior do estómago, e comprobar que esta formado por tecidos.
Esta rama da bioloxÃ-a utiliza como método de estudio, a observación de finas rebandas do material,
chamadas seccións ou cortes histolóxicos, mediante o microscopio. Estas seccións tÃ-nguense para
observar mellor a estructura tridimensional.
Nesta imaxe podemos observar diferentes seccións ou cortes histolóxicos.
Os tecidos adoitan dividirse, na primeira fase, en animais e vexetais.
TECIDOS ANIMAIX
A diversidade dos tecidos animais é moi superior a dos tecidos vexetais, pero básicamente poden
clasificarse en 4 tipos: epiteliais, conectivos, muscular e nervioso.
Están formados por células moi próximas e fortemente unidas entre sÃ-, con moi pouca sustancia
intercelular. Non teñen vasos sanguÃ-neos pero nútrense a partir do tecido conxuntivo subaxacente. Son
tecidos novos, pois as súas células reprodúcense continuamente, e polo tanto renóvanse activamente.
Pola función distÃ-nguese entre epiteliais de revestimento e epiteliais de secreción.
• EPITELIAIS DE REVESTIMENTO
Os epiteliais de revestimento recobren a parte exterior do corpo e as superficies das cavidades ocas
encargándose de protexer, absorver, filtrar, etc.
Hay numerosos exemplos, entre eles podemos destacar o tecido de revestimento dos órganos do aparto
dixestivo. Está formado, principalmente, por eterocitos que se encargan de absorver nutrintes, ademais das
células caliciformes que segregan unha proteÃ-na protectora chamada moco (presente en moitos outros
tecidos).
Na figura da dereita podemos observar o tecido epitelial do intestino delgado.
Células caliciformes
1
Tamén, cabe destacar o epitelio respiratorio (imaxe) que está formado polas células caliciformes, que
segregan o moco que se encarga de absorver as partÃ-culas de pó e os microorganismos e os cilios
encárganse de expulsálos da tráquea. Polo tanto ten a función de protexer.
A epiderme da pel e das mucosas encárgase de protexer todos os tecidos inferiores. Realiza este traballo
mediante varias capas de células aplanadas que sempre se atopan en bó estado, debido a reproducción
activa das capas inferiores que provoca o desprendimento dás das capas superiores.
Epiderme
1.2 epiteliais GLANDULARES OU DE SECRECIÓN
Son tecidos que fabrican e segregan sustancias ó medio, cuxa superficie revisten outros tecidos epiteliais.
Estas sustancias son producidas polas glándulas, das que se poden distinguir dous tipos:
• Exocrinas Verten as súas secrecións ó exterior ou a un conducto determina. Hai moitas destas
glándulas, por exemplo as glándulas salivares que segregan saliva ou as glándulas sudorÃ-paras, que se
sitúan na dermis e segregan sudor.
Glándulas SudorÃ-paras
• Endocrinas Verten as súas secrecións ó sangue. Un exemplo. a hipófese que é a glándula que se
encarga de segregar substancias que controlan todas as demais glándulas endocrinas, incluÃ-do o tiroides.
Tecido Hiposifario.
PoderÃ-a existir un tercer tipo como o páncreas, que moitas veces se considera mixto, xa que ten glándulas
exocrinas que segregan zume pancreático e glándulas endrocinas que segregan insulina.
Agúpanse por ter en común a súa orixe. Son tecidos que presentan unha alta cantidade de sustancia
intercelular, que recibe distintos nomes segundo o tecido e lle aportan a este propiedades como elasticidade ou
resistencia. Nela podemos diferenciar a sustancia fundamental amorfa (glucoproteÃ-nas + agua, sen
estructura definida) e as fibras .Destas existen tres tipos principias o coláxeno (gran solidez e resistencia), as
elásticas (elasticidade) e as reticulares (fibrinas de coláxeno en forma de rede).
Fibras de Coláxeno Fibras Elásticas
Fibras reticulares
Hai varios tipos de tecidos conectivos.
• Tecidos conxuntivos ou conectivos xerais:
• Laxo ou areolar Predomina a sustancia fundamental amorfa e os tres tipos de fibras. Distribúense por
todo o organismo e encárgase de unir tecidos ou rodear órganos. (Imaxe)
• Adiposo Predominan os adipocitos (células fixas que almacenan graxa nunha gran pinga no se citosol) e
ten moi pouca sustancia intercelular. Serve para reserva e protección (acumula triglicéridos). Na imaxe
da esquerda podemos observar graxa parda, un tecido adiposo.
• Conxuntivo denso Ten poucas células entre as que predominan os fibroblastos (células fixas que
sintetizan e manteñen en bó estado a sustancia intercelular) e moitas fibras. Hai distintas variantes
segundo as súas propiedades mecánicas. Por exemplo a cápsula que rodea o fÃ-gado ten fibras de
coláxeno e elásticas mentras que o tecido dos tendóns é rico só en coláxeno.
2
Hai outro tipo de células importantes nos tecidos conectivos, son os macrófagos, células móviles con
capacidad para a fagocitose e función defensiva.
• Tecido Cartalaxinoso
É un tecido avascular formado por células, condrocitos e condroblastos, e sustancia intercelular con
abundantes polisacáridos, proteÃ-nas e fibras de coláxeno. É un tecido intermedio entre o óseo e o
muscular posto que inda que da consistencia non é rÃ-xido, polo que se atopa nas articulacións e noutros
lugares como as orellas ou a parte baixa do nariz.
Na imaxe da esquerda podemos ver o tecido cartilaxinoso do pabellón da Orella e na da dereita o da
tráquea.
• Tecido Óseo
Está formado por:
• Sustancia intercelular ten unha parte orgánica (35%) onde destacan as fibras de coláxeno, e unha parte
inorgánica (65%), destacando o fosfato cálcico.
É a responsable das propiedades do óso que son: flexiblidadade, resistencia á tracción, torsión e
compresión.
b) Células Onde destacan os osteoblastos (crecemento óseo), os osteoclastos (destrucción do oso) e
osteocitos (mantemento da sustancia intercelular e intercambio de sustancias co sangue).
3