CUBERTA KSADO:Cubierta.qxd 21/03/13 14:12 Página 1 PRIMER PREMIO 10º PREMIO DE CREACIÓN FOTOGRÁFICA LUIS KSADO • AMADOR LORENZO BLACH “Tudo isto é fado” FINALISTAS • VÍCTOR RIVERA JOVE “Os Cabalos de Mariahof” • KIM MANRESA “Cetrería” 10º PREMIO DE CREACIÓN FOTOGRÁFICA LUIS KSADO • VERÓNICA GUTIÉRREZ VALENZUELA “La ciudad financiera” • VICENTE BATALLER ALVENTOSA “Tiro y Arrastre” • SEBASTIÁN LISTE VICARIO “Urban Quilombo” • ALBERT GONZÁLEZ FARRAN “Faki, el curandero del Coran” • ELOY ALONSO GONZÁLEZ “Negro Futuro” • ABEL F. ROS SÁNCHEZ “Lorca renace” • ANTONIO M. PÁEZ REGADERA “Planos íntimos de la yema de un dedo con lámpara al final” 10º PREMIO DE CREACIÓN FOTOGRÁFICA LUIS KSADO Presidente da Deputación Diego Calvo Pouso Presidenta da Comisión de Cultura, Educación, Deporte e Mocidade Mariel Padín Fernández Comisario do premio e edición gráfica Xurxo Lobato Xurado do Premio Diego Calvo Pouso Mariel Padín Fernández Xurxo Lobato Manuel López Joan Fontcuberta Manuel Outumuro José María Díaz Maroto Rogelio López Cardalda (secretario) Coordinador Marcos Sánchez González Exposición A Forxa Producións, slu Deseño gráfico do catálogo Imago Mundi Traducións Jorge Castro Ruso Imprime Imprenta Provincial Dep. Legal: C000-2013 Fotografía de cuberta: Amador Lorenzo Blach Concellos Colaboradores: Ames, Cariño, Carral, Padrón, Ponteceso, San Sadurniño, Trazo, Valdoviño, Vilasantar, e Vimianzo 10º PREMIO DE CREACIÓN FOTOGRÁFICA LUIS KSADO A fotografía conta entre as actividades culturais da Deputación da Coruña un lugar destacado. Desde 1997 convocamos o Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado como un xeito de impulsar a creatividade no mundo da imaxe fixa. Un premio referente en España que xa cumpriu dez edicións e consolidouse como unha das citas imprescindibles no mundo da foto. Nesta convocatoria presentáronse máis de 170 autores, o que nos dá unha idea da grande acollida que ten entre os fotógrafos españois. Cónstame que a decisión do xurado foi difícil pola alta calidade das obras presentadas. Con este galardón, ademais de premiar á mellor serie de imaxes presentadas, queremos facer un labor de divulgación da fotografía. Con esta intención organízase a exposición itinerante que percorre a provincia coruñesa. Difundir a cultura é un dos nosos obxectivos que seguimos con empeño. Achegar a imaxe máis creativa aos nosos cidadáns co fin de promocionar a arte é a nosa intención. Felicito ao gañador, Amador Lorenzo Blach, e agradezo a todos os autores que se presentaron así como aos membros do xurado, porque sen todos eles non sería posible esta convocatoria. Diego Calvo Pouso Presidente da Deputación da Coruña 9º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 7 Diego Calvo Souto no seu despacho da Deputación da Coruña 8 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado L a fotografía cuenta entre las actividades culturales de la Diputación de A Coruña un lugar destacado. Desde 1997 hemos convocado el Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado como una manera de impulsar la creatividad en el mundo de la imagen fija. Un premio referente en España que ya ha cumplido diez ediciones y se ha consolidado como una de las citas imprescindibles en el mundo de la foto. En esta convocatoria se han presentado mas de 170 autores, lo que nos da una idea de la gran acogida que tiene entre los fotógrafos españoles. Me consta que la decisión del jurado fue difícil por la alta calidad de las obras presentadas. Con este galardón, además de premiar a la mejor serie de imágenes presentadas, queremos hacer una labor de divulgación de la fotografía. Con esta intención se organiza la exposición itinerante que recorre la provincia coruñesa. Difundir la cultura es una de nuestros objetivos que seguimos con empeño. Acercar la imagen más creativa a nuestros ciudadanos con el fin de promocionar el arte es nuestra intención. Felicito al ganador Amador Lorenzo Blach y agradezco a todos los autores que se presentaron, así como a los miembros del jurado, por que sin todos ellos no sería posible esta convocatoria. Diego Calvo Pouso Presidente de la Diputación de A Coruña 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 9 Xurxo Lobato Comisario 10º premio Creación Fotográfica Luis Ksado O premio Ksado naceu en 1997 con vocación de fomentar a creatividade fotográfica ligada ao fotodocumentalismo. Foi unha iniciativa acollida pola Deputacion da Coruña e mantida ao longo dos anos formando parte dos premios que se dedican á cultura e a arte. É un premio consolidado e cada ano vai en aumento a participación superando este ano os 180 autores, o que nos dá unha mostra do interese que suscita. Dende os seus inicios tivo unha vocación de ser un referente entre os concursos que se convocan en España e creo que o conseguimos. En diferentes convocatorias foron premiados fotógrafos galegos da calidade de Vari Caramées, Xosé Abad, Xulio Villarino, Fernando Páez, Miguel Harguindey, Miguel Riopa, Amador Lorenzo, e doutras cidades de España: Javier Arcenillas e Diego Vergés. E un membro da axencia Magnum photos, Peter Marlow, foi premiado. Nas dez convocatorias foron membros dos xurados, entre outros, Manuel López,Josep Vicent Monzo, Arianna Rinaldo, Marta Daho, César Lucas, Pablo Julia, Chema Conesa, Oliva Maria Rubio… En paralelo ao concurso organizáronse talleres de fotografia, cumprindo a vocación de axudar á formación que ten este certame. Entre os masterclass impartidos destacan Joan Fontcuberta e Tino Soriano, de National Geographic. Da axencia Magnum: Bruno Barbey, Stuart Franklin, Chris Steele-Perkins, Richard Kalvar. Outro aspecto do concurso é a mención honorífica que se fai ao fotógrafos históricos galegos, sendo recoñecidos Manuel Ferrol, Virxilio Vieitez, Alberto Martí, Tino Quián… Na vocación divulgadora da fotografía que mantén o concurso enmárcase a exposición itinerante por diferentes pobos da provincia da Coruña que patrocina a Deputación. Acompañada dun catálogo onde ademais da colección gañadora se inclúen as fotos finalistas. O Ksado, como se lle coñece coloquialmente, é algo máis que un concurso: é unha aposta pola fotografía en todas as súas facetas: creatividade, difusión, formación, recoñecemento. Neste balance de 10 convocatorias hai que recoñecer o compromiso da Deputación da Coruña coa fotografía como medio de expresión e creación. E o esforzo que nestes momentos supón. Comisario 10º premio Creación Fotográfica Luis Ksado El premio Ksado nació en 1997 con vocación de fomentar la creatividad fotográfica ligarla al fotodocumentalismo. Fue una iniciativa acogida por la Diputación de A Coruña y mantenida a lo largo de los años, formando parte de los premios que se dedican a la cultura y el arte. Es un premio consolidado y cada año va en aumento la participación, sobrepasando este año los 180 autores, lo que nos da una muestra del interés que suscita. Desde sus inicios ha tenido una vocación de ser un referente entre los concursos que se convocan en España y creo que lo hemos conseguido. En diferentes convocatorias fueron premiados fotógrafos gallegos de la calidad de Vari Caramés, Xosé Abad, Xulio Villarino, Fernando Páez, Miguel Harguindey, Miguel Riopa, Amador Lorenzo, y de otros ciudades de España: Javier Arcenillas y Diego Vergés. Y un miembro de la agencia Magnum photos, Peter Marlow, fue premiado. En las diez convocatorias han sido miembros de los jurados, entre otros, Manuel López, Josep Vicent Monzo, Arianna Rinaldo, Marta Daho, César Lucas, Pablo Julia, Chema Conesa, Oliva Maria Rubio… En paralelo al concurso se han organizado talleres de fotografia, cumpliendo la vocación de ayudar a la formación que tiene este certamen. Entre los masterclass impartidos destacan Joan Fontcuberta y Tino Soriano, de National Geographic. De la agencia Magnum: Bruno Barbey, Stuart Franklin, Chris Steele-Perkins, Richard Kalvar. Otro aspecto del concurso es la mención honorífica que se hace a los fotógrafos históricos gallegos, siendo reconocidos Manuel Ferrol, Virxilio Vieitez, Alberto Martí, Tino Quián… En la vocación divulgadora de la fotografia que mantiene el concurso se enmarca la exposición itinerante por diferentes pueblos de la provincia de A Coruña que patrocina la Diputacion. Acompañada de un catálogo donde ademas de la colección ganadora se incluyen las fotos finalistas. El Ksado, como se le conoce coloquialmente, es algo más que un concurso: es una apuesta por la fotografía en todas sus facetas: creatividad, difusión, formación, reconocimiento. En este balance de 10 convocatorias hay que reconocer el compromiso de la Diputacion de A Coruña con la fotografia como medio de expresión y creación. Y el esfuerzo que en estos momentos supone. 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 11 10º PREMIO DE CREACIÓN Membros do Xurado, de esquerda a dereita: Xurxo Lobato, Manuel López, José María Díaz Maroto, Manuel Outumuro, Mariel Padín, Joan Fontcuberta, Rogelio López Cardalda FOTOGRÁFICA “LUIS KSADO” 10º PREMIO DE CREACIÓN 1º premio “Tudo isto é fado” FOTOGRÁFICA “LUIS KSADO” AMADOR LORENZO BLACH 16 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 17 18 19 20 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 21 22 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 23 24 25 26 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 27 28 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado 29 F I N A L I S TA S VÍCTOR RIVERA JOVE “Os Cabalos de Mariahof” KIM MANRESA “Cetrería” VERÓNICA GUTIÉRREZ VALENZUELA “La ciudad financiera” VICENTE BATALLER ALVENTOSA “Tiro y Arrastre” SEBASTIÁN LISTE VICARIO “Urban Quilombo” ALBERT GONZÁLEZ FARRAN “Faki, el curandero del Corán” ELOY ALONSO GONZÁLEZ “Negro Futuro” ABEL F. ROS SÁNCHEZ “Lorca renace” ANTONIO M. PÁEZ REGADERA “Planos íntimos de la yema de un dedo con lámpara al final” VÍCTOR RIVERA JOVE “LOS CABALLOS DE MARIAHOF“ Mariahof é unha granxa do sur de Alemaña. Alí entre pradarías e bosques viven o seu merecido retiro unha manda de cabalos purosangue retirados da competición e algún que outro poldro ao que se pretende forxar o carácter. A convivencia non é doada xa que se trata de animais moi dominantes. A mímica corporal e as tensións xerárquicas son constantes. 32 ˘ 9º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado Mariahof es una granja del sur de Alemania. Allí entre praderas y bosques viven su merecido retiro una manada de caballos purasangre retirados de la competición y algún que otro potro al que se pretende forjar el carácter. La convivencia no es fácil ya que se trata de animales muy dominantes. La mímica corporal y las tensiones jerárquicas son constantes. 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 33 34 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 35 36 Terra de soga e ferro ˘ Antonio Deaño ˘ 37 38 ˘ 9º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado Terra de soga e ferro ˘ Antonio Deaño ˘ 39 40 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 41 KIM MANRESA “LA CETRERÍA: PATRIMONIO DE LA HUMANIDAD“ 42 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 43 44 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 45 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 47 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 49 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 51 VERÓNICA GUTIÉRREZ VALENZUELA “LA CIUDAD FINANCIERA“ Pensando naquelas épocas cando modelos de cidade autosustentables cos castelos amurallados funcionaban como unha comunidade pechada xorde un moderno modelo de futuro –non moi lonxe daquela estrutura medieval– que presenta unha nova visión dos espazos laborais onde a empresa propón combinar a harmonía coa eficiencia proporcionando as ferramentas de traballo e as instalacións axeitadas para cubrir necesidades de orde persoal ademais de evidenciar nas súas enormes dimensións o claro rumbo da empresa. A “cidade financeira” do Grupo Santander está situada na localidade de Boadilla del Monte en Madrid, España. Esta “cidade” blindada, modelo de arquitectura postmoderna construída nunha área de 250 hectáreas foi deseñada co respecto que todo ser humano debe observar coa contorna ecolóxica, integrando nos espazos urbanísticos 25.000 m2 de cubertas vexetais nas azoteas, 21.000 árbores entre máis dun millón de arbustos plantados, 1.220 oliveiras de diferentes rexións do mundo destacando 11 milenarias e unha reserva de auga a modo de lagos que permiten almacenar 150.000 m3 e fornecer o rego da zona e un campo de golf ademais dunha zona forestal de 69 hectáreas protexidas de calquera plan urbanístico. 52 ˘ 9º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado Pensando en aquellas épocas cuando modelos de ciudad autosustentables con los castillos amurallados funcionaban como una comunidad cerrada surge un moderno modelo de futuro –no muy lejos de aquella estructura medieval– que presenta una nueva visión de los espacios laborales donde la empresa propone combinar la armonía con la eficiencia proporcionando las herramientas de trabajo y las instalaciones adecuadas para cubrir necesidades de orden personal además de evidenciar en sus enormes dimensiones el claro rumbo de la empresa. La “ciudad financiera” del Grupo Santander está situada en la localidad de Boadilla del Monte en Madrid, España. Esta "ciudad" blindada, modelo de arquitectura postmoderna construida en un área de 250 hectáreas ha sido diseñada con el respeto que todo ser humano debe observar con el entrono ecológico, integrando en los espacios urbanísticos 25.000 m2 de cubiertas vegetales en las azoteas, 21,000 árboles entre más de un millón de arbustos plantados, 1.220 olivos de diferentes regiones del mundo destacando 11 milenarios y una reserva de agua a modo de lagos que permiten almacenar 150.000 m3 y abastecer el riego de la zona y un campo de golf además de una zona forestal de 69 hectáreas protegidas de cualquier plan urbanístico. A empresa acolle 6.700 postos de traballo distribuídos en oito edificios de oficinas, polo centro de negocios pasan máis de 15.000 visitas ao mes e ten un centro de formación e desenvolvemento que recibe unha media de 41.000 profesionais ao ano. A fin de darlle ao traballador a facilidade de integrar as súas necesidades básicas coa súa contorna de traballo a “cidade” conta con servizos como a escola infantil que ten unha capacidade para 500 cativos (cobre coa flexibilidade de calquera xornada laboral), un centro deportivo con 2.000 abonados, 9 restaurantes que serven unha media de 4.650 menús diarios, 6.700 prazas de aparcamento, centro de xestión e reciclaxe de lixo, centro médico, hotel-residencia, auditorios ...”unha cidade pensada por e para os empregados”... Mediante a miña proposta exponse un modelo da nova visión dos espazos laborais, onde se funden a urbanidade e a natureza a tal grao que semella que as construcións nacen da natureza e esta á súa vez das construcións. Centrei a miña mirada non só no empregado que “goza” desta cidade senón tamén no traballador que lle dá mantemento e servizo a esas rechamantes cifras que desde a súa mirada me conta o seu oficio e xuntos conviven nun espazo que conforma unha nova visión laboral. Elixín facer este traballo con cámara de placas (Linhof 4x5) por que ante o ritmo tan acelerado do que o traballo representa quixen sentir a pausa deste formato. O manexo tan harmónico que ten este permíteme conectarme coa miña creatividade e así, en silencio, darme o tempo de compoñer, disparar e confiar. La empresa acoge 6.700 puestos de trabajo distribuidos en ocho edificios de oficinas, por el centro de negocios pasan mas de 15.000 visitas al mes y tiene un centro de formación y desarrollo que recibe una media de 41.000 profesionales al año. Con el fin de darle al trabajador la facilidad de integrar sus necesidades básicas con su entorno de trabajo la "ciudad" cuenta con servicios como la escuela infantil que tiene una capacidad para 500 niños (cubre con la flexibilidad de cualquier jornada laboral), un centro deportivo con 2.000 abonados, 9 restaurantes que sirven una media de 4.650 menus diarios, 6.700 plazas de aparcamiento, centro de gestión y reciclaje de basuras, centro médico, hotel-residencia, auditorios…"una ciudad pensada por y para los empleados… Mediante mi propuesta se expone un modelo de la nueva visión de los espacios laborales, donde se funden la urbanidad y la naturaleza a tal grado que pareciera que las construcciones nacen de la naturaleza y esta a su vez de las construcciones. He centrado mi mirada en no solo el empleado que “disfruta” de esta ciudad si no también en el trabajador que le da mantenimiento y servicio a esas llamativas cifras que desde su mirada me cuenta su oficio y juntos conviven en un espacio que conforma una nueva visión laboral. Elegí hacer este trabajo con cámara de placas (Linhof 4x5) por que ante el ritmo tan acelerado de lo que el trabajo representa quise sentir la pausa de este formato. El manejo tan armónico que tiene este me permite conectarme con mi creatividad y así, en silencio, darme el tiempo de componer, disparar y confiar. 9º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 53 54 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 55 56 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 58 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 59 60 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado 62 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 63 64 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado VICENTE BATALLER ALVENTOSA “TIRO Y ARRASTRE“ Na Comunidade Valenciana e, especialmente, na Ribeira do Júcar, aínda se mantén o costume de medir a forza dos cabalos de carga e a habilidade dos arrieiros que os conducen mediante os concursos de “Tiro e Arrastre”. Esta tradición provén do oficio dos antigos “carreters”, isto é, os labregos encargados do transporte de mercadorías e produtos do campo en carros arrastrados por cabalos. Neste caso trátase do concurso que anualmente se celebra na feira de animais de Xátiva (Valencia). Alí acoden “carreters” de diferentes vilas para competir cos seus cabalos de carga. En lugar de sacos de laranxas no carro colócanse sacos de area, de modo que o número de quilos a transportar ten relación directa co peso do cabalo. Existen, segundo o tamaño do animal, pesos lixeiros, medios e pesados. Realizadas estas tres probas, pásase ao enganche de dous e logo tres cabalos. A competición consiste en percorrer, no menor tempo posible, uns 100 m por un camiño cunha capa profunda de area. 66 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado En la Comunidad Valenciana y, especialmente, en la Ribera del Júcar, aún se mantiene la costumbre de medir la fuerza de los caballos de carga y la habilidad de los arrieros que los conducen mediante los concursos de “Tiro y Arrastre”. Esta tradición proviene del oficio de los antiguos “carreters”, esto es, los labriegos encargados del transporte de mercancías y productos del campo en carros arrastrados por caballos. En este caso se trata del concurso que anualmente se celebra en la feria de animales de Xátiva (Valencia). Allí acuden “carreters” de diferentes pueblos para competir con sus caballos de carga. En lugar de sacos de naranjas en el carro se colocan sacos de arena, de modo que el número de kilos a transportar tiene relación directa con el peso del caballo. Existen, según el tamaño del animal, pesos ligeros, medios y pesados. Realizadas estas tres pruebas, se pasa al enganche de dos y luego tres caballos. La competición consiste en recorrer, en el menor tiempo posible, unos 100ms por un camino con una capa profunda de arena. 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 67 68 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 69 70 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 71 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 73 74 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 75 76 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 77 SEBASTIÁN LISTE VICARIO “URBAN QUILOMBO“ 78 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 79 80 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 81 82 83 84 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 85 86 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 87 88 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 90 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 91 ALBERT GONZÁLEZ FARRAN “FAKI, EL CURANDERO DEL CORÁN“ A medicina tradicional no Darfur (Sudán) está claramente vinculada á relixión. Os principios islámicos e, en concreto, os versos do Corán están sempre presentes en calquera ritual. Os curandeiros, chamados “fakis” na lingua local, son ben coñecidos polas súas respectivas comunidades e moita xente no Darfur recorreu a eles nalgún momento das súas vidas. O coñecemento espiritual do “faki” transmítese de xeración en xeración, inda que non todo o mundo pode practicalo: só os homes que coñecen de memoria todos os segredos do Corán. Desde tempos inmemoriais, a maioría das comunidades do Darfur baseáronse nesta curación tradicional para moitos propósitos: protexerse contra calquera ameaza, asegurarse sorte, eliminar os malos espíritos, curar doenzas e ata atopar amor. Hai diferentes formas destas prácticas tradicionais, xa sexa por inhalación de fume, consumo de plantas medicinais, beber a tinta das escrituras ou levar colgado os “hijab”, os amuletos feitos de pel de cabra. Recorrer ao “faki” é unha cuestión cultural que non está exenta de polémica. Algunhas comunidades musulmás radicais cren que esta práctica está contra o Islam. É por iso que a maioría das persoas non confesan estes hábitos moi abertamente. 92 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado La medicina tradicional en el Darfur (Sudán) está claramente vinculada a la religión. Los principios islámicos y, en concreto, los versos del Corán están siempre presentes en cualquier ritual. Los curanderos, llamados “fakis” en la lengua local, son bien conocidos por sus respectivas comunidades y mucha gente en el Darfur ha recurrido a ellos en algún momento de sus vidas. El conocimiento espiritual del “faki” se transmite de generación en generación, aunque no todo el mundo puede practicarlo: sólo los hombres que conocen de memoria todos los secretos del Corán. Desde tiempos inmemoriales, la mayoría de las comunidades del Darfur se han basado en esta curación tradicional para muchos propósitos: protegerse contra cualquier amenaza, asegurarse suerte, eliminar los malos espíritus, curar enfermedades e incluso encontrar amor. Hay diferentes formas de estas prácticas tradicionales, ya sea por inhalación de humo, consumo de plantas medicinales, beber la tinta de las escrituras o llevar colgado los “hijab”, los amuletos hechos de piel de cabra. Recurrir al “faki” es una cuestión cultural que no está exenta de polémica. Algunas comunidades musulmanas radicales creen que esta práctica está contra el Islam. Es por eso que la mayoría de las personas no confiesan estos hábitos muy abiertamente. 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 93 94 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 95 96 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 97 98 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 99 100 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 102 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 103 104 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 105 ELOY ALONSO GONZÁLEZ “NEGRO FUTURO“ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 107 108 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 109 110 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 111 112 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 113 114 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 115 116 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 117 118 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 119 120 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ABEL F. ROS SÁNCHEZ “LORCA RENACE“ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 121 122 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 123 124 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 126 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 127 128 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 129 ANTONIO M. PÁEZ REGADERA “PLANOS ÍNTIMOS DE LA YEMA DE UN DEDO CON LÁMPARA AL FINAL“ Serie de 8 fotografías dixitais que mostran a tonalidade da circulación sanguínea superficial da xema dun dedo baixo condicións cambiantes de presión do dedo sobre o obxectivo e de luz ambiental. Obsérvase unha progresiva saturación desde a periferia cara ao centro. Na última imaxe, realizada con moi pouca presión do dedo sobre a parte superior do obxectivo, pódese apreciar a lámpada da estancia a través do filtro da propia pel. O conxunto ofrece un aspecto de pintura abstracta. 130 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado Serie de 8 fotografías digitales que muestran la tonalidad de la circulación sanguínea superficial de la yema de un dedo bajo condiciones cambiantes de presión del dedo sobre el objetivo y de luz ambiental. Se observa una progresiva saturación desde la periferia hacia el centro. En la última imagen, realizada con muy poca presión del dedo sobre la parte superior del objetivo, se puede apreciar la lámpara de la estancia a través del filtro de la propia piel. El conjunto ofrece un aspecto de pintura abstracta. 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 131 132 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 133 134 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 135 136 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 137 138 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado BIOGRAFÍAS 10º Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado ˘ 139 AMADOR LORENZO BLACH Bueu, Pontevedra 1976 Nado en 1976 na localidade pontevedresa de Bueu, na actualidade reside entre A Coruña e Bueu. Comeza a súa vida laboral traballando na panadería familiar. No ano 2001 trasladase á Coruña, onde se formaría como técnico Superior en Imaxe e Son (EIS A Coruña). Traballa como cámara de televisión dende o ano 2002 e no ano 2005 comeza a traballar como redactor gráfico en prensa escrita. Na actualidade desenvolve a súa actividade profesional colaborando con distintos medios de comunicación: Xornal de Galicia, Diario Marca, e El País, ademais de empresas dedicadas ao deseño, a arquitectura e o audiovisual. Tamén leva a cabo traballos na industria televisiva destacando a foto fixa na serie realizada para Telecinco “Piratas”. No ano 2007 é finalista do VII Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado cunha reportaxe sobre a vida dun veterinario rural nas Terras de Trives. A partires deste ano realiza diversos traballos documentais dentro do ámbito galego. En 2009 recibo varios premios no Certame ÑH6 de deseño xornalístico. No 2011 realiza a súa primeira exposición dentro do Festival S8 de cine periférico na Coruña e participa no Outono Fotográfico cunha exposición sobre ao illamento. Ese mesmo ano é finalista no concurso fotográfico fototraballo con “Memoria dun neno feirante”. No ano 2012 presenta na galería Zlick “Arquipélago interior” Ese mesmo ano, gaña o X Concurso Internacional Luís Ksado de fotografía coa serie TUDO ISTO E FDO. En palabras do xurado “trátase dunha coherente proposta de documentalismo subxectivo que, en sintonía coas correntes contemporáneas, evo- cando a experiencia dun Portugal sumido na crise, mostra como o fado invade o sentimento do fotografo. As imaxes trazan unha lectura poética e intimista, cun resultado plástico de gran forza visual”. Tamén no 2012, é seleccionado para os visionados de portafolios dentro do festival Photoespaña. 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 141 VÍCTOR RIVERA JOVE Ferrol 1972 EXPERIENCIA PROFESIONAL / RESUMO Dende o ano 1997 ata o ano 2001 traballei en empresas de producións audiovisuais e de contido para exposicións e museos. Neste último ano 2001 é cando decido establecerme como fotógrafo independente traballando inicialmente para o Grupo ANAYA e con posterioridade, SANTILLANA. No ano 2004 comezo os meus primeiros traballos no sector publicitario para as axencias de publicidade ÁREA DE COMUNICACIÓN, OCCIDENTE, IMAXE, MAXAN e EMPATÍA COMUNICACIÓN. RELACIÓNS DE TRABALLOS POR DATAS / RESUMO Anuario de Portos de Galicia. (Xunta de Galicia) 2004. Costa Ártabra (administracións provincial, rexional, europea) 2004. Tenda AUGA de Francisco Parada (espazos, produtos, moda) 2004. Campañas publicitarias (Caixa Galicia) 2004, 2005, 2006, 2007. Riber 0, 1906, Cabreiroá (Estrella Galicia) 2004, 2005, 2006. Larsa (Central Lechera Asturiana) 2005. Sanxenxo (FADESA) 2005, 2006. Catálogo de viños (Gadis) 2006. Fotógrafo da produción Kiosco das almas perdidas do Centro Coreográfico Galego 2007, 2008 Norte de Portugal, ANAYA Touring Club, Grupo ANAYA 2009 142 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado Expedición arqueolóxica a Siria, Proxecto Arqueolóxico Medio Éufrates Sirio 2010 Sede da compañía en Alemaña Systronic (Sistemas Electrónicos) Illmensee 2011 PUBLICACIÓNS / RESUMO Quercus Portada / caderno 202, Decembro 2002 Catálogo de Bioloxía Mariña do Museo da Sociedade Galega de Historia Natural de Ferrol. Consellería de Agricultura, Gandería e Pesca 2008 Clio Historia, Una expedición española descubre tablillas cuneiformes asirias / ano 9, nº108, 2010 National Geographic, Escritos Milenarios / nº Decembro 2010 National Geographic, Desubicada / nº Maio 2012 National Geographic Historia / 2012 RELACIÓN DE PREMIOS / RESUMO 2º premio“V Certame Fotográfico de Medio Ambiente 95” Ateneo Ferrolán, Hofman e Olimpus / 1995. Premiado no “I Concurso Fotográfico National Geographic e Canal +” / 1995. Medalla Kodak-George Eastman “III Certamen Fotográfico-Visual sobre ámbitos Marítimo-Costeiros de Galicia” UNESCO Galicia, KODAK / 1996. 3º premio Concurso de Fotografía da Asociación Cultural Quintanilla Martínez, Ferrol / 1999. 1º premio “Certame Fotográfico de Medio Ambiente, Ateneo Ferrolán 2007” Seleccionado para a exposición itinerante no Certame de Artes Plásticas Isaac Díaz Pardo 2009, Deputación Provincial. 2º premio “XXII Certame Fotográfico sobre Medio Ambiente 2012” Ateneo Ferrolán, 2012. Finalista no “X Premio de Creación Fotográfica Luís Ksado”. Deputación Provincial da Coruña, 2012. EXPOSICIÓNS / RESUMO Outono fotográfico de Ourense 2000 a 2012. Galería Sargadelos-Ferrol. Sen ir máis lonxe 2003. Aquel que añora el mar. Casa da Cultura do concello de Pontedeume 2006 e Ateneo Ferrolán 2007. Vivindo Ferrol. Club de Campo Ferrol, 2011 Galería Sargadelos Ferrol, Sala de exposicións Autoridade Portuaria Ferrol-San Cibrao 2010 Proxección no Centro Cultural Caixa Galicia de Ferrol con motivo da Fashion Night Ferrol en outubro de 2011 Proxeccións audiovisuais De Uruk a Asiria sobre Arqueoloxía e Historia Antiga no berce da civilización na Fundación Novacaixagalicia de Ferrol ano 2011. Centro de Recepción de Visitantes do “Parque Natural das Fragas do Eume” IX Certame de Artes Plásticas Isaac Díaz Pardo (Itinerante) 2011 Sala Exponav Ferrol. Fomos ficando sós (Outono fotográfico) 2012 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 143 KIM MANRESA Barcelona 1961 Dende moi novo interesouse polo fotoxornalismo e con quince anos de idade comezou a publicar as súas fotografías en Telexpress e pouco despois en Mundo Diario. Iniciouse facendo fotografías das cargas policiais durante a transición española e pode considerarse entre os grupos que continúan co compromiso da fotografía xornalística iniciada nos anos setenta. A súa formación fotográfica é autodidacta nun principio aínda que logo estivo traballando como axudante de Colita o que lle permitiu unha aprendizaxe máis profunda. Os seus traballos realízanse en gran medida en África e América Central e do Sur, aínda que tamén en Asia, xa que os seus temas adoitan reflectir as condicións de vida neses países. Dende 1985 traballa para La Vanguardia. A reportaxe que tivo unha maior repercusión foi a que realizou durante unha operación de ablación de clítoris dunha nena de cinco anos chamada Kadi, aínda que tamén realizou reportaxes mostrando a cara máis amable da vida no terceiro mundo. Unha das súas últimas exposicións reflicte a situación nas escolas ao longo de múltiples países. Titúlase Escolas doutros Mundos e comprende medio centenar de fotografías froito dun traballo de cinco anos. Acompañan estas imaxes textos de diversos autores entre os que se encontran José Saramago, Dario Fo ou Juan Marsé. Recibiu numerosos premios polo seu traballo entre os que se encontran o premio Fotopress en varias ocasións, o premio Agustín Centelles en 1999, o premio do concello de Barcelona en 1994, o premio Godó de fotoxornalismo no ano 1999 ou o premio UNICEF de fotografía 2001. 144 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado VERÓNICA GUTIÉRREZ VALENZUELA México 1975 FORMACIÓN Estudos de Fotografía Casa da Xuventude, Boadilla del Monte, Madrid (2010-2012) OBRADOIROS FOTOGRÁFICOS Eduardo Momeñe (visión fotográfica, 2011) Jose Manuel Navia (edición, 2011) EXPOSICIÓNS Exposición Viva México. Mostra colectiva, Varese Milán (Outubro, 2011) Exposición individual Casa da Xuventude en Boadilla del Monte, marzo 2012 “México” Finalista no premio IILA de fotografía 2012 V Edición, exposición dentro do Festival Internacional de Roma no Museo MACRO Testaccio (setembro-novembro 2012) 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 145 VICENTE BATALLER ALVENTOSA Valencia 1953 É socio do Club Fotográfico Alacant (CFA), Asociación de Fotógrafos Setabenses Afeccionados (AFSA) de Xátiva (Valencia) e Asociación Fotográfica Canalina de Afeccionados (AFCA) de Canals (Valencia). Autodidacta. Gústalle a natureza e a reportaxe de rúa. Gañou varios primeiros premios en concursos nacionais de fotografía: 1997: “Ejército. 1999: “Medio Ambiente” Colmenar V. e CAM “Las Ciudades”. 2000: “Buñuel y las miradas del 2000”, “Argulló de Concentaina” e “Diatest”. 2001: “Retrátame lector” Fraga, “Foment Martinenc” Barcelona. 2002: Deputación Alacante, “Terra Alta” en Gandesa e Cadis (Huesca). 2003: “Comercio y C.” G. Valenciana e “Cámara Club” Sabadell. 2004: “Roger de Lluria”. 2005: ”Carnavales” Alacant. 2011: “Ejército”. 2012: VII Bienal C. Montcada e Reixac, XV Bienal “Dau 13” Manresa. © Isabel Soler A súa obra “Boinas Verdes en Acción” estivo exposta en Alacant, Granada, A Coruña, Don Benito, Melilla, Burgos, Santa Cruz de Tenerife, As Palmas de Gran Canaria, Madrid, Palma de Mallorca, Valladolid e Santoña. Realizou exposicións colectivas en Xátiva, Pinoso (Alacant), Madrid, Almería, Alacant, Xaén, e Granada. 146 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado Coas súas fotografías ilustrou varios dos libros que publicou (Boinas Verdes, GOE III, Tercio “D. Juan de Austria”), así como máis de cen artigos que escribiu para revista do ámbito de Defensa. (“La Legión”, “Ejército e “Defensa Internacional”). SEBASTIÁN LISTE VICARIO Alicante 1985 É licenciado en socioloxía pola UNED e ten un posgrao en Fotoxornalismo na Universidade Autónoma de Barcelona. O seu extenso traballo documental ao longo do mundo levouno a fotografar diversas comunidades en máis de 30 países en todo o mundo. Dente hai uns anos, o seu traballo céntrase en América Latina e a rexión do Mediterráneo, lugares onde naceu e creceu e que coñece ben. Na actualidade vive e traballa entre Brasil e España. Os seus proxectos fotográficos baséanse nun profundo coñecemento das sociedades, culturas e xentes que fotografa. Nestes traballos Sebastián explora os profundos cambios culturais que ocorren no noso mundo contemporáneo, que o levan a documentar a vida en comunidade en rexións remotas ou na súa propia familia. No ano 2010, mentres atendía o posgrao de fotoxornalismo na UAB gañou a Ian Parry Scolarship en Londres para continuar co seu traballo “Urban Quilombo” que retrata as condicións da vida extrema que sufrían as ducias de familias que ocuparon unha fábrica de chocolate abandonada en Salvador de Baía, Brasil. Dende aquela o seu traballo foi publicado en TIME Magazine, The Sunday Times, Burn, PDN, British Journal of Photography, GUP e Hotshoe Magazine. O seu traballo recoñecéuselle internacionalmente nos premios POYi, Overseas Press Club, NPPA, Lucie Awards, Center Awards, entre outros. No 2011 atendeu a Joop Swart masterclass de World Press Photo. Ao seguinte ano Sebastián recibiu o premio ao xove reporteiro do ano no festival Visa pour l´Image de Perpignan, o Commununity Awareness Award nos POYi, unha bolsa de Magnum Foundation, o Getty Grant for Editorial Photography. Xa no ano 2013, resultou gañador dunha bolsa Fotopress para continuar o seu traballo fotográfico no Brasil. As súas imaxes foron expostas por todo o mundo, en festivais como Visa por l´Image, Look3, New York Photo Festival, Noorderlicht, Lumix Festival for Young Photojournalism, FotoLeggendo e o festival SCAN. O seu traballo está representado pola axencia Reportage by Getty Images. 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 147 ALBERT GONZÁLEZ FARRAN Barcelona 1975 Traballa en Darfur (Sudán), dende novembro de 2009, como fotógrafo de Comunicación e Información Pública de UNAMID, a misión de paz das Nacións Unidas. Despois dos seus estudos universitarios, Alberto arrancou a súa carreira como fotoxornalista en 1999 en varios xornais locais de Lleida (basicamente, Segre e La Mañana). De 2006 a 2007, fotografou para o xornal Irish News de Belfast (Irlanda do Norte) e para a Axencia Photocall Ireland de Dublín. Despois doutro período de dous anos en Lleida e de dous proxectos curtos en Etiopía e Bosnia, Albert trasládase a Perú, onde foi comisionado polo xornal local Los Andes de Puno, ademais de colaborar alí para medios españois (Tiempo, Año Cero, Gara e Berria). Albert rematou o ano 2005 cun curso de posgrado en Comunicación para o desenvolvemento na Universidade Pompeu Fabra de Barcelona e no ano 2010 atendeu o curso de fotografía de guerra Covering Conflict Workshop, organizado por War Photo Limited en Dubrovnik (Croacia). Na actualidade, Albert está a cursar un Master de Fotoxornalismo e Fotografía Documental impartido pola Universidade das Artes de Londres. 148 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ELOY ALONSO GONZÁLEZ Avilés 1963 Diplomado universitario en Graduado Social pola Universidade de Oviedo. Fotógrafo de prensa autodidacta exercendo dende 1985. Comezou en La Nueva España de Oviedo e na Hoja del Lunes. Durante tres anos exerceu como técnico de laboratorio en La Voz de Asturias, compatibilizando o laboratorio coa correspondencia en Asturias de Diario 16 e máis tarde de El Mundo. A finais dos anos oitenta comeza a colaborar con publicacións do Grupo Z como Interviu, Tiempo ou Panorama, deixando Asturias para traballar como freelance en Madrid para a axencia Staff. En 1991 regresa a Oviedo como coordinador de fotografía ao abrir Diario 16 unha edición en Asturias (antigo El Correo de Oviedo) e tralo peche volve a facerse cargo da correspondencia gráfica de El Mundo. Dende 1992 colabora como correspondente gráfico do xornal deportivo As e na actualidade leva case unha década como colaborador da axencia Reuters no norte de España. Colaborador no xornal Público dende a súa fundación. As súas fotos foron publicadas a través de Reuters nos principais xornais a nivel nacional e internacional así como nas principais revistas e magazines internacionais: El País, ABC, El Mundo, La Razón, La Vanguardia, The Washington Post, The New York Times, The Times, The Guardian, The Independent, Der Spiegel, Focus, Newsweek... Colabora asiduamente coa ARMH (Asociación para a recuperación da memoria histórica) e é membro fundador da APFA (Asociación profesional de fotoxornalistas asturianos). Ten publicado media ducia de libros e participado en medio centenar de exposicións colectivas e individuais. © Irma Collin 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 149 ABEL F. ROS SÁNCHEZ Getafe 1973 No ano 1995 remata os estudos de imaxe e son no IES Ramón y Cajal de Murcia, pero non é ata xuño de 1998 cando ten o seu primeiro contacto coa fotografía de prensa como axudante no xornal La Opinión e pouco despois como fotógrafo colaborador en La Verdad de Cartaxena. En 1999 entra a formar parte do cadro de persoal do xornal El Faro de Cartaxena durante catro anos, sendo nomeado xefe de sección en novembro de 2001. En maio de 2003 pasa a traballar non novo xornal de balde en Benidorm durante un ano “Diario del Mediterráneo”. En xullo de 2004 crea xunto a catro socios a axencia Enfoque Comunicación, axencia responsable de suplementos, extras e especiais do xornal La Verdad de Murcia, onde realiza e coordina o labor gráfico durante sete anos. No 2012 fai a exposición fotográfica e libro dixital “El Legado ViBe” dentro dos actos conmemorativos do 150 aniversario do nacemento do arquitecto Victor Beltrí, promovido polo concello de Cartaxena. No 2008 realiza a exposición e edición do libro “China, la tierra del medio” con motivo dos XX.OO de Pequín, patrocinada polo concello de Cartaxena, e destaca en Superfoto como a exposición do mes no número 149. Participa en diversas exposicións colectivas: “Fotografía de Prensa en la Región de Murcia” durante oito anos, “La Historia de la Fotografía en la Región de Murcia” entre os anos 1940 a 2003, realizada polo Centro Histórico Fotográfico Región de Murcia (CEHIFORM) , “Parlamentarios por Murcia” con motivo do 20 Aniversario do Estatuto de Autonomía na Asemblea Rexional, e na sala Nim Art Gallery de Madrid, entre outras. 150 ˘ 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado Finalista no ano 2009 con Enfoque Comunicación no III Festival Internacional de Comunicación Deportiva da Liga de Fútbol Profesional, como mellor campaña gráfica e finalista na XLVI edición dos premios Exército 2008. É colaborador dende o ano 2001 do xornal Marca, e das axencias Area1 e Optasport. Ademais realizou publicacións puntuais no Xornal El Mundo, El País, La Gaceta, La Vanguardia, 20 Minutos, e as revistas Época, Sterling Magazine, Marca Motor, Don Balón, Ser Padres, e Cosmopolitan. É membro da asociación de informadores Gráficos da Rexión de Murcía e da ANIGP-TV. ANTONIO M. PÁEZ REGADERA Nace en Sevilla pero se traslada coa súa familia a Barcelona durante a primeira nenez e residiu na capital catalá dende aquela. Estudou a carreira de Medicina na Universidade Autónoma de Barcelona e, con posterioridade, fíxose especialista en Hematoloxía e Hemoterapia. Recibiu formación como hematólogo tanto en Barcelona como en Nova York (EE.UU). Despois de rematar os seus estudos de Medicina, estudou a carreira de Ciencias Físicas na Open University do Reino Unido. Na actualidade traballa como responsable dun equipo de investigación clínica nunha compañía farmacéutica moi coñecida do noso país. Gañou o premio de relatos Premio Platero 2005 outorgado pola sección de Libro en español de Nacións Unidades de Xenebra. Na fotografía é autodidacta e comezou a realizar traballos con intencionalidade artística despois de quedar fascinado coas obras de fotografías cubistas expostas por David Hockney no Museo Guggenheim de Bilbao. No referente ao tratamento da cor nas súas fotografías, séntese moi influído pola obra de Josef Albers, Interction of Color, así coma pola pintura abstracta de Pollock e Rothko. 10º Premio de Creación Fotográfica Luis Ksado ˘ 151