Przewodnik po technice bezpieczeństwa Rozwiązania

Przewodnik po technice bezpieczeństwa
Rozwiązania pneumatyczne i elektryczne
STR STR
SLS
v
0
t
t
0
t
t
t
t
0
tt
t
0
t
v
0
t
0
t
SS2
SSR SSR
v
s
0
t
0
t
SLP
SLS
v
s
v
s
0
v
t
SOS
SS2 SOS
SS1 STO
t
vs
SBC
v
s
v
s
SSR
SLP
v
M
s
0
0
SS2 SOS
SDI
SS1 STO
v
s
0
SLP
SDI
v
s
v
s
0
STO
v
M
v
M
s
t
t
SBC
t
Omówienie dostępnych technicznych środków ochronnych.
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Elektryczna
Pneumatyczna
SLS
Zmniejszenie
prędkości
Wyłącznik
awaryjny
Odpowietrzenie
• Okablowanie
• Bezpieczne rozwiązanie pneumatyczne
• Przekaźnik bezpieczeństwa
• Sterownik bezpieczeństwa PLC
Gotowość do
pracy, postój
Konfiguracja
i prace serwisowe
OFF
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
2
t
Bezpieczne
ustalanie kierunku
ruchu (SDI)
SDI
Odwrócenie
kierunku ruchu
Zatrzymanie,
trzymanie,
blokowanie ruchu
v
s
0
v
s
0
SS1 STO
t
Praca normalna
SS2 SOS
Funkcjonowanie
maszyny w sytuacji
awaryjnej
0
Zatrzymanie,
trzymanie,
blokowanie ruchu
t
t
Bezpieczne
zatrzymanie
działania (SOS)
t
Bezpieczne
ustalanie położenia
SPF (SLP)
SOS
v
s
0
Bezpieczne
zatrzymanie
1 (SS1)
Bezpieczne
zatrzymanie 2
(SS2)
v
s
SLP
Przełącznik
trybu pracy
System wizyjny
t
Bezpieczne
wyłączenie stopnia
mocy(STO)
v
0
Kurtyna świetlna
Przełącznik
uruchamiający
t
STO
Ruchoma osłona:
drzwi
bezpieczeństwa
Skaner laserowy
Bezpieczne
ograniczenie
prędkości (SLS)
Ograniczenie
ciśnienia i siły
Sterowanie
oburęczne:
Odcięcie
bezpieczeństwa
v
0
s
Zabezpieczenie
przed
nieoczekiwanym
uruchomieniem
Poniższe symbole będą często pojawiać się na stronach niniejszego podręcznika.
Pozwalają one szybko i sprawnie określić stosowne funkcje bezpieczeństwa.
3
Twój partner w zakresie bezpieczeństwa
Myśl prewencyjnie – zmniejszaj ryzyko
Jakość w firmie Festo posiada wiele obliczy. Jednym z nich jest bezpieczeństwo
pracy. Aby je zapewnić, opracowaliśmy technologię automatyzacji skupiającą się
na bezpieczeństwie obsługi maszyn. Pozwala ona zapewnić optymalny poziom
bezpieczeństwa w miejscu pracy.
Maszyny należy tak budować, aby nie powodowały szkód ludziom, zwierzętom
i środowisku ani nie powodowały strat materialnych. Głównym celem jest zatem
zapobieganie wszelkim rodzajom uszkodzeń. Stosowanie bezpiecznych
technologii pneumatycznych i elektrycznych oferowanych przez firmę Festo
gwarantuje bezpieczeństwo procesów wdrażania zabezpieczeń zgodnie
z dyrektywą maszynową WE.
Niniejsza broszura ma formę
podręcznika. Opisane w niej
zostały podstawowe kwestie
związane z bezpieczeństwem
rozwiązań pneumatycznych
i elektrycznych:
• Dlaczego należy stosować
bezpieczną pneumatykę?
• Jak można zidentyfikować
zagrożenia dla użytkownika lub
operatora?
• Jakie normy i dyrektywy
znajdują zastosowanie w takiej
sytuacji?
• Jakie środki bezpieczeństwa
z tego wynikają?
• Jakie środki bezpieczeństwa są
najczęściej stosowane?
odpowiadające im rozwiązania
firmy Festo. Można je wykorzystać do realizacji wielu funkcji
bezpieczeństwa.
Normy i dyrektywy omówione
zostały w pierwszej części
niniejszej broszury. W części
drugiej przedstawione są zaś
najczęściej stosowane funkcje
bezpieczeństwa związane z
napędami pneumatycznymi
i elektrycznymi, a także
W razie gdybyście potrzebowali
Państwo więcej informacji, nasi
specjaliści na całym świecie
chętnie udzielą Państwu pomocy.
Pozwala to, np.: na uniknięcie
kolizji bądź niekontrolowanych
uruchomień po zatrzymaniu
awaryjnym. Używanie
bezpiecznej pneumatyki
minimalizuje również ryzyko
roszczeń o odszkodowanie.
Dyrektywa maszynowa
2006/42/WE określa metody
oceny i analizy ryzyka dla
maszyn. Metody te pomagają
zdefiniować i opracować zasady
bezpieczeństwa.
Zasady te wprowadzane są
w życie, dzięki wielu różnym
funkcjom bezpieczeństwa.
Rozwiązania związane
z bezpieczeństwem realizowane
w oparciu o
• Komponenty
• Schematy
• Inżynierię
pozwalają zrealizować przyjęte
założenia dotyczące bezpieczeństwa. Bezpieczna praca maszyn
powinna być zapewniona w każdym
trybie działania i na każdym etapie
żywotności maszyny.
Rozwiązania bezpieczeństwa
firmy Festo odnoszą się do
następujących kategorii:
• Uruchomienie
• Praca automatyczna i ręczna
• Dokumentacja
• Sytuacje zagrożenia i realizacja
czynności awaryjnych takich
jak bezpieczne zatrzymanie,
bezpieczne odpowietrzanie.
• Ponowne uruchomienie ->
zabezpieczenie przed
nieoczekiwanym
uruchomieniem
• Prace serwisowe/konserwacja
Ponadto usterki nie mogą
prowadzić do utraty funkcji
bezpieczeństwa w zależności od
ich potencjalnego zagrożenia.
Prosto, ale pewnie
Spis treści
Wprowadzenie.................................................................................... 5
Dyrektywy i normy.............................................................................. 5
Funkcje bezpieczeństwa produktów i rozwiązań............................... 27
• Pneumatyka......................................................................... 27
• Serwopneumatyka............................................................... 55
• Komponenty elektryczne...................................................... 60
• Przykłady zastosowań i programowania............................... 66
Zgodnie z ogólną zasadą, im
prostsza technika bezpieczeństwa
użyta w danym rozwiązaniu, jest
tym bardziej efektywna.
Złożoność techniki bezpieczeństwa polega raczej na
liczności kombinacji stanów
i przejść między nimi.
Systemy napędowe, z powodu
ich różnorodnych możliwości
stosowania, powinny być brane
pod uwagę podczas analizy
zagrożeń i oceny ryzyka każdej
maszyny w sposób uwzględniający jej zastosowanie.
Szkolenia i doradztwo....................................................................... 70
4
5
Techniczne warunki bezpieczeństwa
Podstawowe wymagania bezpieczeństwa w przemyśle maszynowym
Na całym świecie istnieją przepisy zapewniające bezpieczeństwo konstrukcji
i obsługi maszyn. Niemalże wszystkie takie przepisy wymagają oceny ryzyka
pozwalającej opisać zagrożenia i podjąć działania mające na celu ich
zminimalizowanie.
W czasie tworzenia wspólnego rynku europejskiego, zharmonizowaniu uległy
również dyrektywy dotyczące produkcji maszyn.
Ustawy, np. dyrektywa maszynowa
2006/42/WE
Swobodny przepływ towarów w Europie
Cel: standaryzacja procesu
+ „lista działań”
Ocena ryzyka
Analiza ryzyka Ocena ryzyka
Zmniejszanie ryzyka
Środki projektowe
Środki techniczne
Informacje dla użytkownika
Funkcja bezpieczeństwa
Wejście
Cel: bezpieczne maszyny
Układ
logiczny
Cel: zmniejszanie ryzyka
Wyjście
Artykuł 95 Traktatu UE
(swobodny przepływ towarów)
Artykuł 137 Traktatu UE
(bezpieczeństwo i higiena pracy)
np. maszyny
Dyrektywa ramowa 89/391/EWG
(bezpieczeństwo i ochrona zdrowia
w miejscu pracy)
Dyrektywa
niskonapięciowa
2006/95/WE
Dyrektywa
maszynowa WE
2006/42/WE
Zharmonizowane normy europejskie
Dyrektywa szczegółowa 86/655/EWG
(użytkowanie przez pracowników
maszyn i innych urządzeń technicznych)
Krajowe przepisy prawne
Odpowiedzialność
6
IEC 61508/61511/62061
Producenci
Cel: ocena i analiza
technicznych środków
ochronnych
Rozwiązania Festo
Festo Didactic: Szkolenia i doradztwo
EN ISO 13849-1
Ocena:
PL ≥ PLr SIL ≥ SILr
Cel: ocena tego, czy
zmniejszanie ryzyka jest
wystarczające
Dyrektywy są porównywalne do
przepisów. Do konstrukcji
maszyn odnosi się m.in.:
dyrektywa maszynowa WE. Jej
głównym celem jest określenie
podstawowych wymagań
dotyczących BHP związanych
z projektowaniem i budową
maszyn.
Pracodawcy
Znak CE oznacza zgodność
z dyrektywą maszynową.
Zharmonizowane normy
pomagają w zapewnieniu
zgodności z Dyrektywą. Są one
zebrane w Oficjalnym Dzienniku
Wspólnoty Europejskiej.
Stosowanie tych zasad nosi
nazwę „domniemania
zgodności”, co podnosi poziom
zabezpieczenia prawnego
użytkowników i producentów.
7
Podstawowe normy projektowania funkcji sterowania
Definicja ryzyka
Zharmonizowane normy związane z bezpieczeństwem maszyn
pomagają zmniejszyć zagrożenia do akceptowalnego minimum,
zgodnie z dyrektywą maszynową WE.
Projektowanie i ocena ryzyka dla maszyn
EN ISO 12100
Bezpieczeństwo maszyn
Główne zasady projektowania
Kwestie bezpieczeństwa elektrycznego
EN 60204-1
Bezpieczeństwo maszyn
Elektryczne wyposażenie maszyn
Część 1: Wymagania ogólne
Ryzyko jest wynikiem zagrożeń
i wiąże się z wagą możliwych
uszkodzeń oraz
prawdopodobieństwem ich
wystąpienia.
Małe ryzyko
Duże ryzyko
Limit ryzyka
Bezpieczeństwo
Ryzyko bez
środków
bezpieczeństwa
Ryzyko
resztkowe
Funkcjonalne wymagania związane
z bezpieczeństwem dla bezpiecznych systemów
sterowania
Minimalny wymagany poziom
zmniejszania ryzyka
Faktyczne zmniejszenie ryzyka
Projektowanie i budowa systemów sterowania związanych z bezpieczeństwem
EN 62061
Bezpieczeństwo maszyn
Bezpieczeństwo funkcjonalne elektrycznych, elektronicznych i elektronicznych programowalnych systemów sterowania
związanych z bezpieczeństwem
Różne architektury
Poziom nienaruszalności bezpieczeństwa (SIL)
SIL 1, SIL 2, SIL 3
DIN EN ISO 13849-1
Bezpieczeństwo maszyn
Elementy systemu sterowania związane z bezpieczeństwem, część 1 – ogólne zasady projektowania
Niebezpieczeństwo
Bezpieczeństwo = zaakceptowane ryzyko resztkowe
Ryzyko
względem danego
rodzaju zagrożenia
=
Ciężkość
możliwych uszkodzeń
+
Prawdopodobieństwo
wystąpienia zagrożenia
Częstość narażenia na
zagrożenie i/lub czas jego
trwania
Wskazane architektury (kategorie)
Poziom zapewnienia bezpieczeństwa (PL)
PL a, PL b, PL c, PL d, PL e
Możliwości unikania lub
ograniczania zagrożeń
Prawdopodobieństwo
wystąpienia zdarzenia
mogącego wywołać
zagrożenie
8
9
Ocena ryzyka
Dyrektywy i normy opisują proces oceny ryzyka.
Wszyscy producenci są zobowiązani do przeprowadzania oceny ryzyka.
Następnie przeprowadzana jest analiza ryzyka i wdrożenie określonych
środków zmniejszania ryzyka.
Koncentrowanie się na zmniejszeniu ryzyka
Niniejszy podręcznik skupia się
przede wszystkim na zmniejszaniu ryzyka za pośrednictwem
technicznych środków ochronnych.
Zakładamy z góry, że wszystkie
możliwe metody zmniejszania
ryzyka możliwe na etapie projektowania zostały wykorzystane.
Stopień zmniejszenia ryzyka
określany jest w czasie oceny
ryzyka i ustalania wymaganego
poziomu zapewnienia
bezpieczeństwa. To, czy
wymagany poziom zmniejszania
ryzyka zostanie osiągnięty, jest
uzależnione od następujących
parametrów:
Start
Źródło:
EN ISO 12100
Zdefiniowanie stanów
i przejść między stanami
Identyfikacja zagrożeń
Źródło:
EN ISO 12100
• Interwencja człowieka
• Stany pracy maszyny
• Niezamierzone
zachowanie się lub
dające się przewidzieć
niewłaściwe
użytkowanie maszyny
Ocena ryzyka
Ocena ryzyka
Źródło: EN ISO 12100
Źródło:
EN ISO 12100
Ocena
ryzyka rozwiązań konstrukcyjnych bezpiecznych
samych w sobie –
Czy maszyna jest
bezpieczna?
Nie
Tak
Ocena
ryzyka
technicznych
środków ochronnych –
Czy maszyna jest
bezpieczna?
Nie
Rozwiązania konstrukcyjne np. bezpieczne
same w sobie
• Wstępna analiza zagrożeń
(PHA)
• Metoda „CO-GDY”
• Analiza rodzajów
uszkodzeń i ich skutków
(FMEA)
• Symulacja defektów
w systemach sterowania
• Metoda systematycznej
analizy ryzyka MOSAR
• Analiza drzewa błędów
(FTA)
Źródło: EN ISO 12100
Źródło: EN ISO 12100
Techniczne środki ochronne i uzupełniające
środki ochronne
Dobór funkcji bezpieczeństwa
Określenie właściwości funkcji bezpieczeństwa
Wyznaczenie wymaganego poziomu zapewnienia
bezpieczeństwa PLr
Projektowanie i techniczna realizacja funkcji
bezpieczeństwa
Wyznaczenie wymaganego poziomu zapewnienia
bezpieczeństwa PL
Kategoria
MTTFd
DC
PL ≥ PLr
Tak
1) Struktury układu sterowania
2) Średniego czasu pomiędzy
niebezpiecznymi uszkodzeniami
(MTTFd)
3) Pokrycia diagnostycznego (DC)
4) Współczynników defektów
o wspólnej przyczynie (CCF)
W każdym przypadku, osiągnięty
poziom zapewnienia
bezpieczeństwa PL musi być
większy lub równy wymaganemu
poziomowi PLr.
Nie
Źródło: DIN EN ISO 13849-1, 4.2 Rys. 3
Tak
Informacje
dla użytkownika
zmniejszyły ryzyko
CCF
Zmniejszanie ryzyka
Źródło: EN ISO 12100
Ocena ryzyka
Źródło: EN ISO 12100
Analiza ryzyka
Źródło: EN ISO 12100
Określenie ograniczeń
dotyczących maszyny
Dla wszystkich funkcji bezpieczeństwa
Identyfikacja/sprawdzenie
ograniczeń systemu
• zakresy użytkowania
• ograniczenia
przestrzenne
• ograniczenia czasowe
Nie
Informacje dla użytkownika umieszczone na
maszynie i w instrukcji obsługi
Źródło: EN SO 12100
Tak
Koniec
10
Źródło: Dyrektywa 2006/42/WE Dodatek I, 1)
11
Techniczne środki ochronne – wyznaczenie poziomu zapewnienia bezpieczeństwa
Wyznaczenie wymaganego poziomu zapewnienia bezpieczeństwa
Na rysunku przedstawiono
uproszczoną metodę
wyznaczania poziomu
zapewnienia bezpieczeństwa (PL)
dla układu realizującego funkcje
bezpieczeństwa. Wartość PL
zależy od kategorii
bezpieczeństwa (od B do 4),
MTTFd pokrycia diagnostycznego
„od jego braku do wysokiego”
oraz współczynnika defektów
o wspólnej przyczynie (CCF).
Graf umożliwia przypisanie
wyznaczonemu ryzyku
określonego poziomu
zapewnienia bezpieczeństwa
i wynikającą stąd konieczność
zmniejszenia ryzyka do poziomu
tolerowanego.
Małe ryzyko wymaga PL = a
(ograniczone środki zmniejszania
ryzyka).
Duże ryzyko wymaga PL = e
(niezawodne i skuteczne środki
zmniejszania ryzyka).
2
3
4
5
12
a
3 x 10–6 ≤ PFHd < 10–5
b
1
10–6 ≤ PFHd < 3 x 10–6
c
d
e
4
1
10–5 ≤ PFHd < 10–4
2
10–7 ≤ PFHd < 10–6
3
10–8 ≤ PFHd < 10–7
Wyznaczenie SIL = poziom nienaruszalności
bezpieczeństwa
3
1
Wyznaczenie PL = poziom zapewnienia
bezpieczeństwa
Poziom PL może być przyporządkowany odpowiedniemu
poziomowi nienaruszalności
bezpieczeństwa SIL. Nie jest
jednak możliwe postępowanie
odwrotne tj. przyporządkowanie
SIL określonemu poziomowi PL.
Oprócz określonego prawdopodobieństwa niebezpiecznych
uszkodzeń na godzinę, do osiągnięcia wybranego poziomu PL,
norma DIN EN ISO 13849-1
wymaga stosowania dodatkowych środków (np. architektury).
Wyznaczenie MTTFd = średni czas pomiędzy niebezpiecznymi uszkodzeniami
P1
Kat. 1
Kat. B
5
CCF nieistotne
Kat. 2
Kat. 3
Graf ryzyka: Który z poziomów PL jest wymagany
PLr a do e
Grupa jakościowa
MTTFd
Niska
3 lata ≤ MTTFd < 10 lat
Jaka jest struktura układu sterowania lub funkcji
bezpieczeństwa? Kategoria B do 4
Średnie
10 lat ≤ MTTFd < 30 lat
Wysoka
30 lata ≤ MTTFd < 100 lat
Źródło: DIN EN ISO 13849-1 Rozdział 4.5.2
Poziom pokrycia diagnostycznego: Jakie
niebezpieczne uszkodzenia są wykrywane?
Defekty spowodowane wspólną przyczyną (CCF):
współczynnik defektów jaki można przyjąć ze
względu na zastosowane środki unikania CCF
DIN EN ISO 13849-1
Rozdział 4.5.4
b
P1
F2
P2
c
P1
F1
P2
S2
d
P1
F2
P2
Duże ryzyko
e
Źródło:
DIN EN ISO 13849-1 Dodatek 1.2.3
Informacje z innych norm
Kat. 4
CCF ≤ 65%
Niezawodność komponentów układu sterowania:
Wyznaczenie MTTFd całego układu sterowania, od
czujnika do elementu wykonawczego.
a
P2
S1
DC < 60% DC < 60% 60% ≤ DC 90% ≤ DC 60% ≤ DC 90% ≤ DC 99% ≤ DC
Bez
Bez
< 90%
< 99%
< 90%
< 99%
Wysoka
Niska
Średnie
Niska
Średnie
2
Małe ryzyko
F1
W sensie technicznym, PLr
(wymagany poziom zapewnienia
bezpieczeństwa) jest to
najmniejsza „wartość zadana”,
jaka musi być osiągnięta przez
realny układ techniczny.
Dla lepszego oszacowania ryzyka
przedstawiono także informacje
z normy PN-EN 62061. Do oceny
ryzyka stosuje się tę samą
zasadę gdzie ryzyko jest kombinacją prawdopodobieństwa pojawienia się szkody i ciężkości tej
szkody.
DIN EN ISO 13849-1
EN 62061
SCiężkość urazów
Nieodwracalne uszkodzenie ciała (4 punkty)
(śmierć, utrata oka lub ręki)
Nieodwracalne uszkodzenie ciała (3 punkty)
(złamana kończyna(-y), utrata palca(-ów))
Odwracalne uszkodzenie ciała (2 punkty)
(wymagana interwencja personelu medycznego)
Odwracalne uszkodzenie ciała (1 punkt)
S1Lekkie urazy (zwykle odwracalne)
S2 Ciężkie urazy (zwykle nieodwracalne,
z uwzględnieniem urazów śmiertelnych)
FCzęstość narażenia na zagrożenie i/lub czas
jego trwania
F1 Rzadkie do dość częstych i/lub krótki czas
narażenia
F2Częste do ciągłych i/lub długi czas
Częstość ekspozycji (czas ekspozycji > 10 min)
< 1 h (5 punktów)
> 1 h do < 1 dzień (5 punktów*)
> 1 dzień do < 2 tygodnie (4 punkty*)
> 2 tygodnie do < 1 rok (3 punkty*)
> 1 rok (2 punkty*)
* Jeżeli czas ekspozycji jest krótszy niż 10 min to wartość można obniżyć
o jeden poziom
PMożliwość uniknięcia zagrożenia
Niemożliwe (5 punktów)
P1Możliwe w określonych warunkach
Rzadkie (3 punkty)
P2Możliwe z trudnością
Prawdopodobne (1 punkt)
13
Przegląd architektur sterowania
Zastosowania kategorii 2: Pick & Place
Muszą być spełnione podstawowe zasady bezpieczeństwa
(DIN EN ISO 13849-1 P. 6.2.3/DIN EN ISO 13849-2 Tab. A 1/B.1/D.1)
Konstrukcja dostosowana do czynników zewnętrznych
(DIN EN ISO 13849-1 P. 6.2.3)
1 kanał
SRP/CS: muszą być spełnione sprawdzone zasady bezpieczeństwa
(DIN EN ISO 13849-2 B.4; wg DIN EN ISO 13849-2 Tab. A.2/B.2/D.2)
Tolerancja defektu: 0
(DIN EN ISO 13849-1
P. 6.2.3)
1 kanał
1 kanał
2 kanały
Niezawodne komponenty SRP/CS,
(DIN EN ISO 13849-2 A.4/B.4/D.4)
100-krotny test funkcji przed żądaniem
ze strony systemu
sterowania maszyną
(DIN EN ISO 13849-1
P. 6.2.5)
Tolerancja defektu: 0
Brak zabezpieczenia
przed usterką
pomiędzy fazami
testu
(DIN EN ISO 13849-1
P. 6.2.7)
Tolerancja defektu: 0
(DIN EN ISO 13849-1 P. 6.2.4)
Kategoria B
Zgodność z podstawowymi i sprawdzonymi zasadami bezpieczeństwa. Zgodność z odpowiednimi normami
Komponenty sprawdzone w działaniu.
Powszechnie używane
w podobnych zastosowaniach (wg
DIN EN ISO 13849-2
B.4)
Kategoria 1
Kategoria 2
Kategoria B lub 1
I
im
L
im
2 kanały
(wg DIN EN ISO
13849-1 P. 6.2.7)
Wszystkie defekty
Część ale nie
muszą być wykrywszystkie defekty są wane przed lub
wykrywane przed lub w trakcie przywołania
w trakcie przywołania funkcji bezpieczeństwa
funkcji
bezpieczeństwa
Tolerancja
defektów: > 1
Tolerancja defektu: 1
Nagromadzenie niewykrytych defektów
może powodować
utratę funkcji bezpieczeństwa
Informacja zwrotna z systemu sterowania poprzez PLC
PLC
Wyłącznik
bezpieczeństwa
Diagnostyka
S-PLC
Informacja zwrotna
z przełącznika drzwi
bezpieczeństwa do S-PLC
Wyłącznik
bezpieczeństwa
Kategoria 4
Kategoria 3
O
Wdrożenie rozwiązania
pneumatycznego kategorii 2
W niniejszym przykładzie, części
związane z funkcją
bezpieczeństwa są również
wykorzystywane do normalnego
sterowania systemem. Ta część
została wykorzystana do
testowania. Jeżeli nie jest to
możliwe, łatwiej jest wdrożyć
kategorię 3 dla wielu rozwiązań
bezpieczeństwa
pneumatycznego, nawet jeżeli
kategoria 2 byłaby w tym
przypadku wystarczająca.
Sporadyczna manipulacja przez
drzwi bezpieczeństwa
Kategoria 2
I
im
Kategoria 3
L
im
O
I1
im
M
TE
14
Kategoria 4
L1
M
im
O1
I1
im
c
im
OTE
I2
im
M
im
O1
M
im
O2
c
M
L2
L1
im
O2
I2
im
L2
Obwód musi zostać
przetestowany co najmniej
100 razy przed żądaniem
funkcji bezpieczeństwa. Ten
test elementów
pneumatycznych musi
zostać wykonany w sposób
bezpieczny.
15
Tablica przedstawia zestawienie
źródeł defektów elementów
pneumatyki na podstawie normy
DIN EN ISO 13849-2. Wskazano
przypadki, w których możliwe
jest wykluczenie defektów.
W normie DIN EN ISO 13849-2
podano szczegółowo warunki,
kiedy defekt może być
wykluczony. W zależności od
budowy i zasad projektowania
elementów, można uzyskać różne
wyniki w związku z różnymi
zastosowaniami. Może okazać
się, że dany produkt jest
właściwy do pewnych
zastosowań zaś do innych
natomiast nie. Obowiązkiem
konstruktora urządzenia jest
sprawdzenie czy element w pełni
nadaje się do przewidywanego
zastosowania.
Zanik zasilania elektrycznego
Zanik ciśnienia
Wzrost ciśnienia
Poluzowanie tłoka/połączenia
tłoczyska
Wadliwe działanie tłumienia
w położeniu końcowym
Zmiana zdolności wykrywania
i charakterystyk wyjściowych
Zginanie
Osadzanie się zanieczyszczeń
(zatykanie się)
Uszkodzenie elementu
łączącego (oderwanie, przeciek)
Niezamierzone poluzowanie się
elementu w urządzeniu
nastawczym
W przepływowych zaworach proporcjonalnych: niezamierzona
zmiana wartości nastawionej
Samoistne przestawienie się
urządzenia nastawczego
Zmiana charakterystyki bez
zmiany nastawy
Zmiana objętości bez zmiany
nastawy (nieregulowane)
Zmiana strumienia objętości
bez zmiany nastawy
Pęknięcie korpusu/elementu
łączącego przewodu giętkiego
lub rurowego
Zmiany wielkości przecieku
w trakcie długiego użytkowania
Przeciek
Samoistne przełączenie
Produkty
Nie przełączanie się/brak
zamknięcia
Źródła defektu
Zmiana czasów przełączania
Wyznaczenie pokrycia diagnostycznego (DC)
Legenda
Zawory sterujące
Zawory odcinające/zwrotne/
szybkiego odpowietrzenia/
trójdrogowe
Nieistotne dla tego
elementu
Zawory dławiąco-zwrotne
Możliwość wykluczenia
defektu zapewniana
częściowo przez
element (patrz
DIN EN ISO 13849-2)
Regulatory ciśnienia
Przewody rurowe
Przewód
Brak możliwości
wykluczenia defektu dla
tego elementu
Elementy łączące
Wzmacniacz ciśnienia
i przetwornik ciśnienia
Filtry
Smarownice
DC1 =
(wykrywane
niebezpieczne
uszkodzenia)
(wszystkie
niebezpieczne
uszkodzenia)
DC2
DCN
DC1
+
+ ... +
MTTFd1 MTTFd2
MTTFdN
1
1
1
+
+ ... +
MTTFd1 MTTFd2
MTTFdN
DCavg =
Tłumiki hałasu
Akumulatory i zbiorniki
ciśnieniowe
Czujniki
Elementy logiczne (I/LUB)
Elementy opóźniające
Przetworniki (wyłącznik
ciśnieniowy, pozycyjny
i wzmacniacz)
Siłowniki
16
17
Wartość B10
Wyznaczenie średniego czasu pomiędzy niebezpiecznymi
uszkodzeniami (MTTFd)
Średni czas pomiędzy
niebezpiecznymi uszkodzeniami
(MTTFd ) jest wstępnie ustalany
dla każdego kanału
redundantnego. Ogólna wartość
MTTFd jest następnie określana
za pomocą wartości z obu
kanałów. Wartość ta posiada
jednostkę czasu określaną np. w
latach i jest jakościowym
określeniem funkcji
bezpieczeństwa. Zgodnie ze
stosowaną normą, techniczny
środek ochronny jest oceniany
i przypisywany do jednej z trzech
kategorii: niskiej, średniej lub
wysokiej.
Wejście
Sygnał wejściowy
Układ
logiczny
Sygnał sterujący
Wyjście
Charakterystyki niezawodności poszczególnych produktów
B10
Dane aplikacji
MTTFd
MTTFd
MTTFd
Definicja
Czas, w którym statystycznie
usterka wystąpiła w 10%
testowanych obiektów (wartości
są określane zgodnie z normą
DIN EN ISO 19973).
Zgodnie z definicją, usterka
wystąpiła w 10% testowanych
obiektów. Element może także
wykazać usterkę zanim
osiągnięta zostanie wartość
B10SSiS. Żywotność nie może być
zagwarantowana.
Niebezpieczne uszkodzenia:
Odnośnie bezpieczeństwa
maszyn/dyrektywy maszynowej
WE/DIN ISO 13849-1, ważne są
wyłącznie niebezpieczne
uszkodzenia. To, czy usterkę
można uważać za niebezpieczną,
zależy od zastosowania maszyny.
Jeżeli informacje o liczbie
niebezpiecznych uszkodzeń nie
są dostępne lub możliwe do
ustalenia, norma ISO 13849
pozwala założyć, że co druga
usterka jest niebezpieczna.
Można przyjąć, że B10 d = 2*B10:
B10: Statystyczne
prawdopodobieństwo
defektu
B10 d: Statystyczne
prawdopodobieństwo
defektu w związku
z niebezpiecznymi
uszkodzeniami
Dla jakich komponentów potrzebuję wartości MTTFd?
Dla wszystkich produktów
stanowiących części elementów
bezpieczeństwa systemu
sterowania oraz bezpośrednio
związanych z wykonaniem funkcji
bezpieczeństwa np.:
sterowników, czujników lub
węzłów sieci fieldbus służących
do wykrywania sytuacji
niebezpiecznych (kanał testowy
kategorii 2).
Czy muszę znać wartość MTTFd
lub B10 dla elementów stosowanych do monitorowania części
systemu sterowania związanych
z bezpieczeństwem?
Nie, dla SRP/CS kategorii 3 i 4.
Tak, dla SRP/CS kategorii 2
w kanale testowym.
Wyznaczenie MTTFd z B10 d
Wartość MTTFd jest uzależniona od danego zastosowania i określa średni okres do wystąpienia niebezpiecznego uszkodzenia części
systemu.
Gdzie:
N
1
1
=
MTTFd i=1 MTTFd,i
Grupa jakościowa
MTTFd
Niska
3 lat ≤ MTTFd < 10 lat
Średnia
10 lat ≤ MTTFd < 30 lat
Wysoka
30 lat ≤ MTTFd < 100 lat
Źródło: DIN EN ISO 13849-1 Rozdział 4.5.2
Wzór do obliczenia wartości
MTTFd elementu mechanicznego
działającego w kanale
Średnia liczba zadziałań w roku
nop elementu mechanicznego
B10 d
MTTFd =
nop =
0.1 • nop
dop • hop • 3600s/h
tcycle
Obliczenie MTTFd dla dwóch
różnych kanałów
MTTFd = 18
Dla jakich komponentów potrzebuję wartości B10 d ?
Dla wszystkich komponentów
podlegających zużyciu
i stanowiących części elementów
systemu sterowania związanych
z zachowaniem bezpieczeństwa
oraz bezpośrednio związanych
z wykonaniem funkcji
bezpieczeństwa, np.: zawory lub
wkładki zaciskowe.
Nie odnosi się to do mocowań,
przewodów, wsporników
kątowych itp.
2
3
MTTFdC1 + MTTFdC2 –
B10 d [cykle] = średnia liczba cykli
do wystąpienia niebezpiecznego
uszkodzenia w liczbie do 10%
komponentów B10 d = 2xB10
hop [h/d]: godzin pracy na dzień
dop [d/rok]: dni pracy w roku
tcycle [s]: Czas cyklu
1
MTTFdC1
1
+
1
MTTFdC2
MTTFdC1 i MTTFdC2:
Wartości charakteryzujące
poszczególne dwa kanały tworzące
układ z redundancją.
Jeśli wartość MTTFd dowolnego
kanału przekracza 100 lat do wzoru
wstawia się liczbę 100 do dalszych
obliczeń.
19
Współczynniki bezpieczeństwa – biblioteki Sistema
Oprogramowanie Sistema
z Instytutu Bezpieczeństwa
i Higieny Pracy [Institut für Arbeitsschutz (IFA)]
Asystent oprogramowania
SISTEMA (bezpieczeństwo
systemów sterowania
w maszynach) zapewnia pomoc
w ocenie bezpieczeństwa układu
SRP/CS jako składnik DIN EN ISO
13849-1. Narzędzie systemu
Windows mapuje strukturę
związanych z bezpieczeństwem
Baza danych Sistema z Festo
Oprogramowanie Sistema jest
jedynie narzędziem służącym do
oceny bezpieczeństwa. Bazy
danych zawierające dane
bezpieczeństwa dla produktów
i rozwiązań zapewniają pomoc
w ocenie.
Na stronie internetowej IFA
znajduje się wiele stosownych
bibliotek.
Opcje diagnostyczne pneumatyki
części systemu sterowania SRP/
CS zgodnie z opracowanymi
typami architektury i oblicza
wartości niezawodności dla
różnych poziomów, w tym
poziomu zapewnienia
bezpieczeństwa (Performance
Level, PL).
Oprogramowanie jest dostępne
do bezpłatnego pobrania
z poniższego linku:
www.dguv.de/ifa/de/pra/
softwa/sistema/index.jsp
Biblioteki współczynników
bezpieczeństwa firmy Festo są
dostępne do pobrania na stronie:
www.festo.com/safety
Sprawdzanie poprawności doboru
Sterownik PLC monitoruje, czy zmiana sygnału zaszła w zadanym
okresie czasu t oraz czy zaszła pożądana zmiana stanu.
Sprawdzanie poprawności ujawnia błędy wynikające z różnych
przyczyn
• Cewki zaworów, sterowany
element wykonawczy lub
przycisk generują sygnał
• Element przełączający, w tym
przypadku zawór
Zmiana stanu
• z 0 na 1
ub
• z 1 na 0
Czujnik zbliżeniowy (S1, S2)
Układy pomiarowe położenia
Czujniki
ciśnienia
Sprawdzanie
poprawności
doboru t
Czujnik przepływu
PLC
Czujniki
Przykładowo, wykrywanie
położenia tłoka, czujnik
ciśnienia, czujnik zbliżeniowy,
układ pomiaru położenia i czujnik
przepływu musi rejestrować
zmiany stanu przełączania.
Sygnalizacja zmiany położenia
Sygnał
wyjściowy
Stan
1
t
Sygnał (cewka zaworu,
sterowany element
wykonawczy, przycisk)
t
Czujnik
(sygnalizacja położenia
tłoczka, czujnik ciśnienia,
czujnik zbliżeniowy, czujnik
przepływu, dźwignia z rolką)
0
20
0
5
10
15
20
25
21
W jaki sposób impulsy testowe wpływają na elektrozawory
Zabezpieczające moduły
wyjściowe systemów sterowania
bezpieczeństwa i elektroniczne
przełączniki bezpieczeństwa
przekazują impulsy testowe do
odpowiednich wyjść na potrzeby
testowania. Z jednej strony,
impulsy testowe pomagają
wykrywać zwarcia bądź
sprawdzać działanie wyjść na
skuteczność ich dezaktywacji.
Zależnie od producenta, impulsy
testowe różnią się szerokością
nawet do kilku milisekund.
Przykładowo, producent
sterowników dezaktywuje ich
wyjścia na okres kilku milisekund
w przypadku pojawienia się
sygnału WŁ. Kiedy pojawi się
sygnał WYŁ, wyjścia są włączane
na czas do 4 ms w celu
sprawdzenia, czy mogą zostać
bezpiecznie zdezaktywowane po
pojawieniu się żądania funkcji
bezpieczeństwa.
Jaki wpływ na działanie elektrozaworu mają takie impulsy
testowe?
Jeżeli elektrozawór jest
połączony z zabezpieczonym
wyjściem, impulsy często
sprawiają, że szybkość
pulsowania diod LED na
elektrozaworze odpowiada
szybkości impulsów, zaś
z zaworu dobiegają stuki. Test
taki pokazuje, że impulsy
testowe mają wpływ na
elektrozawór. Wiele
współczesnych elektrozaworów
posiada system magnetyczny
uruchamiający zawór pilotowy za
pomocą twornika, który
następnie uruchamia część
główną, sterującą działaniem
napędów. Nawet w sytuacji,
w której wskazane w danych
technicznych czasy przełączania
dla aktywacji i dezaktywacji są
znacznie wyższe niż czas trwania
impulsów testowych, twornik
reaguje znacznie wcześniej.
W przypadku niektórych
elektrozaworów czas przestoju
wynosi zaledwie 0,1 ms.
Czy prowadzi to do awaryjnej
dezaktywacji elektrozaworu
w razie pojawienia się sygnału
WŁ?
Reakcja twornika zwykle
wskazuje zmniejszenie siły
trzymania. Sprawia to, że
niekorzystne wstrząsy i wibracje
maszyny mogą być przyczyną
nieplanowanej aktywacji zaworu
pilotowego, a co za tym idzie,
także zaworu wykonawczego.
Czy prowadzi to do awaryjnej
aktywacji elektrozaworu w razie
pojawienia się sygnału WYŁ?
Chociaż trwające kilka
milisekund dodatnie impulsy
testowe powodują migotanie
diod LED na elektrozaworze
z szybkością odpowiadającą
szybkości impulsu testowego,
przypadki nieplanowanej zmiany
stanu zaworu są niezwykle
rzadkie. W przypadku niektórych
elektrozaworów, twornik zaczyna
działać po 0,4 ms. Oznacza to, że
twornik w systemie
elektrozaworu kontrolującym
zawór pilotowy określonych
elektrozaworów, porusza się.
Taka reakcja w systemie
magnetycznym zwykle wskazuje
na spadek siły oderwania dla
22
twornika. Sprawia to, że
niekorzystne wstrząsy i wibracje
maszyny mogą być przyczyną
nieplanowanej aktywacji zaworu
pilotowego, a co za tym idzie,
także zaworu wykonawczego.
Czy mój system sterowania
pozostaje zgodny z dyrektywą
maszynową WE?
Tak długo jak przestrzegane są
podstawowe wymogi
bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia dyrektywy maszynowej
WE, system jest z nią zgodny.
Jeżeli założyć, że w systemie
SRP/CS dezaktywacja
elektrozaworów reprezentuje
stan bezpieczeństwa funkcji,
zagrożenia wciąż nie będą mieć
miejsca.
Podsumowanie
Wszystkie pomiary w firmie Festo
zostały dokonane dla najgorszych spodziewanych
warunków. W przypadku
dezaktywacji przy minimalnym
ciśnieniu i minimalnym napięciu
wyjściowym. W miarę jak
ciśnienie i napięcie wyjściowe
zbliżają się do górnej granicy
wartości, czułość elektrozaworów
spada. W przypadku aktywacji,
zachowanie to ulega odwróceniu.
Podsumowując, działanie
elektrozaworów na wyjściach
zabezpieczonych nie zawsze
pokrywa się z planowanym
zastosowaniem naszych
elektrozaworów. Minimalne
ruchy wywołane impulsami
testowymi mogą być przyczyną
przyspieszonego zużywania się
elektromagnesu. To zaś może
wpływać negatywnie na
żywotność elektrozaworu.
Jakie są alternatywy dla bezpiecznej obsługi elektrozaworu?
• W każdej sytuacji należy
upewnić się, że system jest
zgodny z danymi technicznymi
podanymi w jego opisie oraz
instrukcjach użytkownika.
• Jeżeli to możliwe, należy wyłączyć impulsy testowe. Podczas
obliczania prawdopodobieństwa wystąpienia usterki
związanej z elementem systemu sterowania związanego
z bezpieczeństwem (SRP/CS)
należy zastosować wartości
MTTFd wyjścia zabezpieczonego. Należy też sprawdzić, czy
poziom bezpieczeństwa SRP/
CS został osiągnięty pomimo
wyłączenia impulsów testowych na wyjściach
zabezpieczonych. Wartości
MTTFd całego systemu kontroli
muszą być zgodne z wymaganymi MTTFd. Rozwiązanie to
jest proste i praktyczne,
a także może być wprowadzane bez potrzeby
wykorzystywania dodatkowego
czasu.
• Włącz elektrozawór za pomocą
nieimpulsowego wyjścia
standardowego sterownika
PLC. Przykładowo, można
podłączyć normalnie otwarte
złącze przekaźnika
bezpiecznego zatrzymania
pomiędzy elektrozaworem
a wyjście, co gwarantuje
bezpieczeństwo działania.
• Odłącz elektrozawór od
impulsów testowych włączając
go za pośrednictwem styków
przekaźnika, zasilanego
nieimpulsowym napięciem
zasilania. Przekaźnik jest
aktywowany z wyjścia
bezpieczeństwa (jednakże
nawet tu należy obserwować
impulsy testowe).
Gdzie mogę znaleźć maksymalną długość impulsu dla elektrozaworu?
W czasie fazy projektowania
związanej z bezpieczeństwem
części systemu sterującego
należy zawsze skontaktować się
z producentem elektrozaworu
i uzyskać informacje o szerokości
impulsu dla impulsów testowych.
• Należy zastosować filtry
zamocowane jak najbliżej
elektrozaworu, aby odfiltrować
impulsy testowe.
• Długość i średnica użytego
przewodu tłumi reakcję
impulsu testowego
elektrozaworu (podobnie jak
kondensator). Krótki przewód
wpływa negatywnie (impuls
testowy dociera do cewki
elektrozaworu stłumiony).
Kabel długi ma korzystny
wpływ (impuls testowy dociera
do cewki elektrozaworu
niestłumiony).
23
Wyznaczanie uszkodzeń spowodowanych wspólną przyczyną
Metody łączenia elementów systemów sterowania SRP/CS w celu uzyskania
poziomu zapewnienia bezpieczeństwa całego układu
Defekty o wspólnej przyczynie CCF (Common cause failure)
Funkcje bezpieczeństwa mogą
być realizowane w układzie
szeregowo połączonych
elementów systemów sterowania
związanych z bezpieczeństwem
(SRP/CS). Dla każdego
podzespołu SRP/CS użytkownik
wyznacza poziom zapewnienia
bezpieczeństwa PL lub, najlepiej,
korzysta z danych producenta
komponentu potwierdzonych
w procesie certyfikacji.
Nr
Środki zapobiegania CCF
1
Separacja/segregacja
Punkty S
Fizyczne oddzielenie między przewodami sygnałowymi,
np. odpowiednie rozdzielenie okablowania, wystarczające odległości pomiędzy ścieżkami obwodów
drukowanych
2
15
Różnorodność
Stosowanie różnych technologii/konstrukcji lub wykorzystywanie różnych zasad fizycznych
np. w jednym kanale elektroniczne układy programowalne, a w innym elementy oprzewodowane na stałe,
rodzaj załączania
np. ciśnienie i temperatura: pomiar odległości i ciśnienia
np. cyfrowe i analogowe: stosowanie układów różnych producentów
20
3
Projektowanie/zastosowanie/doświadczenie
3.1
Ochrona przepięciowa, przed nadmiernym wzrostem ciśnienia, przed przeciążeniem itp.
15
3.2
Zastosowane podzespoły są od lat używane z dobrymi wynikami w podobnych warunkach
środowiskowych.
5
4
Ocena/analiza
Czy wyniki analiz rodzajów i efektów uszkodzeń były uwzględniane w celu określenia źródeł defektów
spowodowanych wspólną przyczyną i czy źródła te zostały wyeliminowane z projektu?
5
6
Warunki otoczenia
6.1
Kompatybilność elektromagnetyczna (EMC)
Czy została sprawdzona odporność systemu w zakresie odporność na zakłócenia EMC (np. zgodnie
z wymaganiami właściwych norm)?
Dobór
architektury
Projekt własny
Zastosowanie
certyfikowanych
komponentów
Dobór
architektury
Elementy wykonawcze
Projekt własny
Dobór
architektury
MTTFd
MTTFd
MTTFd
B10 value
B10 value
B10 value
Dane aplikacji
nop
Dane aplikacji
nop
Dane aplikacji
nop
Pokrycie
diagnostyczne
0... 99 %
Pokrycie
diagnostyczne
0... 99 %
Pokrycie
diagnostyczne
0... 99 %
Wartość CCF
Uszkodzenie
spowodowane
wspólną
przyczyną
Wartość CCF
Uszkodzenie
spowodowane
wspólną
przyczyną
Wartość CCF
Uszkodzenie
spowodowane
wspólną
przyczyną
PL a, b, c, d lub e
PL a, b, c, d lub e
PL a, b, c, d lub e
PL a, b, c, d lub e
Zastosowanie
certyfikowanych
komponentów
PL a, b, c, d lub e
PL a, b, c, d lub e
5
Wynik cząstkowy
Czujniki
Ustala producent maszyny
Określa producent
25
Wynik cząstkowy
Układ logiczny
Wynik cząstkowy
Elementy wykonawcze
PL
Inne oddziaływania
Czy uwzględniono wszystkie wymagania umożliwiające osiągnięcie odporności układu na wpływy środowiska takie jak: temperatura, wilgotność, wstrząsy i udary (np. zgodnie z wymaganiami właściwych norm)?
10
Całkowity
[maks. osiągalne: 100]
Suma punktów S środków zapobiegania CCF
Suma punktów S
Wymagania spełnione
65% i więcej
Wymaganie niespełnione, zastosowanie dodatkowych środków
Które z defektów spowodowanych
wspólną przyczyną mogą
wystąpić? Środki stosowane
przeciw takim defektom powinny
być wyszczególnione w tabeli.
24
Zastosowanie
certyfikowanych
komponentów
Projekt własny
Układ logiczny
Kompetencje/szkolenia
Czy projektanci/montażyści zostali przeszkoleni w celu rozpoznawania przyczyn i skutków uszkodzeń
spowodowanych wspólną przyczyną?
6.2
5
Wyznaczenie poziomu PL całego
układu wymaga ustalenia
najniższego poziomu PL
w układzie w oparciu o normę
dotyczącą poziomu zapewnienia
bezpieczeństwa.
Czujniki
Mniej niż 65%
Każdemu z wymienionych
środków przydziela się pełną
liczbę punktów lub zero
punktów.
Jeśli tylko częściowo
zastosowano wymagany
środek, należy przyjąć zero
punktów.
Uproszczona metoda wyznaczania PL układu złożonego z elementów SRP/CS o znanym PL
Dla połączenia szeregowego,
ustala się liczbę elementów
o najniższym poziomie PL.
W oparciu o wynik i korzystając
z tabeli przypisuje się poziom
zapewnienia bezpieczeństwa
całemu układowi.
Najniższy poziom PL w układzie
PLlow
a
b
c
d
e
Liczba elementów o najniższym PL
Nlow
Poziom całego układu
PL
>3
Niedopuszczalny
≤3
a
>2
a
≤2
b
>2
b
≤2
c
>3
c
≤3
d
>3
d
≤3
e
25
Pneumatyka
Wejście
Element bezpieczeństwa
Czym jest element bezpieczeństwa?
Art. 2c) 2006/42/WE
• Gwarantuje funkcję
bezpieczeństwa
• Jest sprzedawany oddzielnie
• Jego awaria lub uszkodzenie
zagraża bezpieczeństwu osób
i może być zastąpiony
standardowym elementem
umożliwiającym działanie
maszyny.
Dyrektywa maszynowa WE
definiuje, czy element jest
elementem bezpieczeństwa, czy
też nie, co jest zależne od
sposobu jego sprzedaży. Termin
'element bezpieczeństwa' na
ogół nie określa poziomu
bezpieczeństwa ani
niezawodności elementu.
Dyrektywa maszynowa WE nie
nakazuje stosowania elementów
bezpieczeństwa. Opisuje ona
wyłącznie procedurę oceny
zgodności elementów z normami
i definicjami elementów
bezpieczeństwa. Producenci
elementów bezpieczeństwa
muszą zapewnić zgodność
z procedurami oceny
bezpieczeństwa, aby móc
skierować elementy
bezpieczeństwa na rynek
Europejskiej Strefy Ekonomicznej
(EEA). Z punktu widzenia
użytkownika nie jest istotne, czy
funkcja bezpieczeństwa została
wdrożona na drodze zakupu
elementu bezpieczeństwa, czy
też poprzez zastosowanie
elementu opracowanego
i ocenionego wewnętrznie
zgodnie z normą EN ISO 138491.
Na czym polega różnica pomiędzy elementem bezpieczeństwa
a elementem systemu sterowania związanym z bezpieczeństwem (SRP/CS)?
• Element bezpieczeństwa jest
oceniany przez producenta pod
kątem funkcji bezpieczeństwa.
• Element systemu sterowania
związany z bezpieczeństwem
(SRP/CS) jest opracowywany
przez producenta maszyny
i oceniany pod kątem poziomu
i funkcji bezpieczeństwa
w procesie produkcji maszyny.
Układ logiczny
Wyjście
Układ logiczny
Wyjście
Blok sterowania oburęcznego
Uwagi
Blok sterowania dwuręcznego
nie jest kompletnym
rozwiązaniem bezpieczeństwa.
Może być stosowany jako część
rozwiązania.
Przykłady elementów bezpieczeństwa
• Kurtyna świetlna
• Przekaźnik STOP-AWARYJNY
• Wyłącznik drzwi
bezpieczeństwa
• Urządzenie sterujące
ZATRZYMANIA AWARYJNEGO
• Przekaźnik bezpieczeństwa
Czy zawory z opcją sygnalizacji
zmiany położenia wyczerpują
definicję „Zaworu z opcją wykrywania usterki”? Czy muszą być
sprzedawane jako elementy
bezpieczeństwa?
• Nie – sygnalizacja zmiany
położenia może być
wykorzystana do wykrywania
usterki, ale nie jest w stanie
dokonać takiego wykrycia bez
zastosowania dodatkowych
układów bądź oceny stanu
przez sterownik PLC.
Symbol graficzny
Kat.
DC
Możliwe jest
wykorzystanie
w systemach
wyższej kategorii przy podjęciu
dodatkowych
środków
Kanały
1
DIN EN 574
IIIA
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Tak
Nr części
Typ
576656
ZSB-1/8-B
PL
Wszystkie podane wartości
są maksymalne i można je
osiągnąć przy prawidłowym
działaniu elementu oraz
wzajemnym łączeniu SRP/
CS.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
26
27
Układ logiczny
Układ logiczny
Układ logiczny
Układ logiczny
Przełączanie pomiędzy funkcjami bezpieczeństwa
Siłownik jako napęd drzwi
Układ
logiczny
Układ
logiczny
Wyjście
Uwagi
Przy wykorzystywaniu dwóch
czujników dla właściwej
diagnostyki, położenie
pneumatycznie obsługiwanych
drzwi bezpieczeństwa może być
zgłaszane bezpośrednio
i niezawodnie (SAMH-S) przez
sam napęd. Dodatkowe
wykrywanie zgodne z EN 1088
nie jest konieczne.
Uwagi
Sygnalizacja bezpiecznego
położenia jest możliwa przy
zastosowaniu dwóch czujników
i właściwej diagnostyki. W takiej
sytuacji możliwe jest
przełączanie pomiędzy różnymi
funkcjami bezpieczeństwa.
Funkcje czujników
Przy użyciu dwóch czujników
i właściwej diagnostyki
Kat.
3
PL
d
DC
Średnie
CCF
> 65 %
Kanały
2
Element bezpieczeństwa zgodny
z DM 2006/42/WE
Nie
Nr części
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Przełączniki są połączone
mechanicznie, zabezpieczone
przed manipulowaniem
i bezpiecznie zamocowane.
Przykład zastosowania:
Przy obsłudze dwuręcznej,
siłownik przesuwa się
w położenie niekrytyczne,
w której ręce nie są blokowane.
Wtedy można zwolnić
przełączniki dwuręczne.
Przy użyciu dwóch czujników
i właściwej diagnostyki
Funkcje czujników
Kat.
3
PL
d
DC
Średnie
CCF
> 65 %
Kanały
2
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Nie
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Typ
Nr części
Drzwi bezpieczeństwa są
otwierane za pomocą siłownika.
Jeżeli drzwi są otwarte, siłownik
nie znajduje się w położeniu
normalnym. Jest to wykrywane
przez czujniki pozycji
bezpiecznej. System pozostaje
w stanie spoczynku.
Przełączniki są chronione przed
manipulacją i są bezpiecznie
mocowane.
Typ
575815
SAMH-S-N8-...-MK:
Zespół mocujący (kompletny)
575815
SAMH-S-N8-S-MK
Zespół mocujący (kompletny)
575816
SAMH-S-N8-L-MK
Zespół mocujący (kompletny)
575816
SAMH-S-N8-L-MK
Zespół mocujący (kompletny)
575817
SAMH-S-N8-S-SC
Pokrywa (część zamienna)
575817
SAMH-S-N8-S-SC
Pokrywa (część zamienna)
575818
SAMH-S-N8-L-SC
Pokrywa (część zamienna)
575818
SAMH-S-N8-L-SC
Pokrywa (część zamienna)
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
28
Wyjście
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
29
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Zawór bezpieczeństwa MS6-SV-E i MS6-SV-E-ASIS
Regulator z podwójnym ciśnieniem
Uwagi
Regulator z podwójnym
ciśnieniem nie jest kompletnym
rozwiązaniem bezpieczeństwa.
Może być stosowany jako część
rozwiązania.
Kat.
PL
DC
Możliwe jest
wykorzystanie
w systemach
wyższej
kategorii przy
podjęciu
dodatkowych
środków
Kanały
1
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Nie
Dane techniczne
Ciśnienie wyjściowe P2
0,5... 7 bar
L
L
Ciśnienie zasilające P1
1,5... 10 bar
M
Zakres przepływu
do 1300 l/min
Q
Zakres temperatury
-10... +60 °C
Specjalne właściwości
Regulator membranowy z dwoma
wtórnymi odpowietrznikami
pozwala ustawić dwa różne
ciśnienia początkowe dla
jednego urządzenia. Przełączanie
pomiędzy wartości niższą
i wyższą odbywa się elektrycznie.
Symbol graficzny
Nr części
Typ
550588
LR-D-MINI-ZD-V24-SA
567841
LR-D-MINI-ZD-V24-UK-SA
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
30
Kat.
4
PL
e
DC
Kanały
wysoki, zintegrowany,
wewnętrzne
określanie
położenia tłoka
Wszystkie podane wartości
są maksymalne i można je
osiągnąć przy prawidłowym
działaniu elementu.
Dane techniczne
Napięcie
24 V DC
P
L
Ciśnienie robocze
3,5... 10 bar
Q
Zakres temperatury
–10... +50 °C
M
Zakres przepływu
(odpowietrzenie)
do 9 000 l/min
2
Certyfikat
IFA
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Tak
Nr części
Typ
548713
MS6-SV
562580
MS6-SV-1/2-E-10V24-AD1
548715
MS6-SV-1/2-E-10V24-AG
548717
MS6-SV-1/2-E-10V24-SO-AG
552252
UOS-1
548719
Wtyk multipin NECA-S1G9-P9-MP1
552703
Wtyk multipin NECA-S1G9-P9-MP3
573695
Wtyk multipin NECA-S1G9-P9-MP5
8001481
MS6-SV-1/2-E-ASIS-SO-AG
Możliwość zastosowania specjalnej wtyczki
NECA-MP5
Pozwala ona pozwala na
aktywację MS6-SV z wyjściami
związanymi z bezpieczeństwem.
Sygnały zezwalające EN1
i EN2 są galwanicznie izolowane
od zasilania zaworu MS6-SV.
Izolacja galwaniczna jest możliwa
dzięki dwóm optoizolatorom.
Symbol graficzny
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
31
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Zawory bezpieczeństwa MS6-SV-C i MS9-SV-C
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Zawór załączający z sygnalizacją położenia tłoczka
Uwagi
Zawór załączający z sygnalizacją
położenia tłoczka nie jest
kompletnym rozwiązaniem
bezpieczeństwa. Może być
stosowany jako część
rozwiązania.
Kat.
1
PL
c
DC
Zależnie od
diagnostyki
Kanały
1
Element bezpieczeństwa
zgodny z DM 2006/42/WE
Nie
Kat.
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
PL
Symbol graficzny
Możliwe jest
wykorzystanie
w systemach
wyższej
kategorii przy
podjęciu
dodatkowych
środków
DC
Sygnalizacja
zmiany
położenia
Nr części
Typ
Kanały
1
8001469
MS6-SV-1/2-C-10V24
Nie
570737
MS9-SV-G-C-V24-S-VS
570739
MS9-SV-NG-C-V24-S-VS
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je
osiągnąć przez odpowiednie
włączenie elementu do całego
systemu.
Dane techniczne
Napięcie
24 V DC
P
L
Q
Ciśnienie robocze
2,5... 16 bar
Zakres temperatury
–10... +60 °C
Specjalne właściwości
Z cewką, typ MSSD-EB,
konstrukcja wtyczki A, bez
gniazda, możliwość wyboru
3 zakresów napięcia,
sygnalizacja położenia
Mogą być stosowane
standardowe czujniki stykowe do
rowka T: typ SME-8M, SMT-8M,
SME-8, SMT-8
Wyjście bezstykowe lub stykowe
Symbol graficzny
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
32
Nr części
Typ
533537
HEE-D-MIDI-...-SA207225
548535
HEE-D-MAXI-...-SA217173
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
33
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Odpowietrzanie przez zawory zwrotne
Zawór wolnego startu i szybkiego odpowietrzania typ VABF
Dwukanałowy
Zawsze należy sprawdzić, czy
każdy kanał w rozwiązaniach
wielokanałowych spełnia funkcje
bezpieczeństwa.
Funkcja bezpieczeństwa
Diagram pneumatyczny pokazuje
wyłącznie przykład uproszczony.
Zawór wolnego startu i pozostałe
funkcje zaworu mogą być
konfigurowane przez wyspę
zaworową VTSA. Przełącznik
ciśnienia do monitorowania
stanu odpowietrzenia musi być
zainstalowany oddzielnie.
Następnie należy dopasować
obliczenia PL. Sam zawór
wolnego startu nie stanowi
rozwiązania bezpieczeństwa.
Dwukanałowy
Zawsze należy sprawdzić, czy
każdy kanał w rozwiązaniach
wielokanałowych spełnia funkcje
bezpieczeństwa.
Diagnostyka
Diagnostyka dla obu kanałów
musi być przeprowadzana przez
oprogramowanie.
Kat.
3
PL
d
Średnie
DC
CCF
> 65%
Kanały
2
Element
bezpieczeństwa zgodny
z DM 2006/42/WE
Nie
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
34
Specjalne właściwości
Odpowietrzenie zaworów
zwrotnych wymaga różnicy
ciśnień. W razie awarii,
w systemie może pozostać
ciśnienie resztkowe.
Dopasowanie ustawień musi
zostać przetestowane dla danego
zastosowania.
Funkcja bezpieczeństwa
Przy takim ustawieniu, obie
komory siłowników są
odpowietrzane dwoma kanałami.
W połączeniu
z drugim dwukierunkowym
zaworem sterującym
Zasilanie
sprężonym powietrzem
Kat.
3
PL
d
DC
Sygnalizacja zmiany
położenia
CCF
> 65%
Kanały
2
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Nie
Nr części
Typ
557377
VABF-S6-1-P5A4-G12-4-1-P
Zabezpieczenie
systemu podczas
ponownego
uruchomienia
Wszystkie podane wartości
są maksymalne i można je
osiągnąć przy prawidłowym
działaniu elementu.
Ochrona przed nieoczekiwanym
uruchomieniem pomocniczego
sterowania ręcznego musi być
zagwarantowana w każdym
trybie pracy.
Diagnostyka
Diagnostyka dla obu kanałów
musi zostać przeprowadzona za
pomocą oprogramowania
w systemie sterowania maszyną
klienta.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
35
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
VOFA – Zawory bezpieczeństwa 5/2 dla pras/Odwrócenie kierunku ruchu
Zatrzymanie przy pomocy zaworów odcinających
Symbol graficzny
Kat.
4
PL
e
DC
Sygnalizacja zmiany
położenia z indukcyjnym
czujnikiem zbliżeniowym
PNP/NPN
CCF
> 65%
Kanały
2
Certyfikat
IFA
Element bezpieczeństwa
zgodny z DM 2006/42/WE
Tak
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przez odpowiednie włączenie
elementu do całego systemu.
Uwagi
Zawsze należy sprawdzić, czy
każdy kanał w rozwiązaniach
wielokanałowych należycie
spełnia funkcje bezpieczeństwa.
Diagnostyka
Diagnostyka poprzez ocenę
sygnałów uruchomienia
i potwierdzenia musi być
przeprowadzona przez
wyłączające urządzenie
bezpieczeństwa. System
sterowania maszyną musi być
zintegrowany aby umożliwić
ocenę sygnałów potwierdzenia.
Ocena diagnostyki musi być
przeprowadzona za pomocą
oprogramowania.
Kat.
3
PL
d
DC
Średnie
CCF
> 65%
Kanały
2
Nie
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Nr części
Opis
Wersja
569819
VOFA-L26-T52-M-G14-1C1-APP
Kompletny blok sterowania 2 x 5/2, indywidualne przyłącze
elektryczne, czujnik PNP
569820
VOFA-L26-T52-M-G14-1C1-ANP
Kompletny blok sterowania 2 x 5/2, indywidualne przyłącze
elektryczne, czujnik NPN
Charakterystyka
„SP” w kodzie zamówieniowym
Kompletny blok sterowania 2 x 5/2, integracja z wyspą
zaworową VTSA, czujnik PNP
Charakterystyka
„SN” w kodzie zamówieniowym
Kompletny blok sterowania 2 x 5/2, integracja z wyspą
zaworową VTSA, czujnik NPN
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
36
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Siłownik jest zatrzymywany przez
sprężone powietrze. Z tego
powodu, system gromadzi
energię w postaci sprężonego
powietrza.
Należy zatem podjąć właściwe
środki umożliwiające
odpowietrzenie komór siłownika
w razie potrzeby.
Jeżeli zatrzymane sprężone
powietrze może być przyczyną
zagrożenia, konieczne jest
powzięcie dodatkowych środków.
Po ustaleniu bezpiecznego
stanu, odcina wszystkie
dodatkowe wejścia i wyjścia
powietrza.
Po zatrzymaniu siłownika, może
się on poruszać w razie wycieków
na poszczególnych elementach.
Może to doprowadzić do
odpowietrzenia komór siłownika.
Należy o tym pamiętać przy
ponownym uruchamianiu.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
37
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Zatrzymywanie przy pomocy zaworów zwrotnych
Uwagi
Zawsze należy sprawdzić, czy
każdy kanał w rozwiązaniach
wielokanałowych spełnia funkcje
bezpieczeństwa.
Ocena diagnostyki musi być
przeprowadzona za pomocą
oprogramowania.
Kat.
3
PL
d
DC
Średnie
CCF
> 65%
Kanały
2
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Nie
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Siłownik jest zatrzymywany przez
sprężone powietrze. Z tego
powodu, system gromadzi
energię w postaci sprężonego
powietrza. Należy zatem podjąć
właściwe środki umożliwiające
odpowietrzenie komór siłownika.
Jeżeli zatrzymane sprężone
powietrze może być przyczyną
zagrożenia, konieczne jest
powzięcie dodatkowych środków.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
38
Wyjście
Zawór ISO do siłowników podnoszenia i obrotu
Należy zwrócić uwagę na to, że
wartości techniczne elementów
są osiągane w czasie hamowania
za pomocą energii dynamicznej
(np.: na skutek skoków
ciśnienia).
Dane techniczne
Napięcie
DC 24 V
P
W przypadku awarii zaworu 5/3,
sprężone powietrze może
przepływać przez zwrotny zawór
HGL do chwili wyrównania sił.
Może to doprowadzić do
wydłużenia czasu ruchu
siłownika.
Po zatrzymaniu siłownika, może
się on poruszać w razie wycieków
na poszczególnych elementach.
Może to doprowadzić do
odpowietrzenia komór siłownika.
Należy o tym pamiętać przy
ponownym uruchamianiu.
Opis
• Dla siłowników podnoszących
i obrotowych w branży
samochodowej
Zastosowania
• Samotrzymanie i późniejsze
dostarczanie ciśnienia w obu
położeniach końcowych
• W czasie skoku, siłownik musi
stale znajdować się pod
ciśnieniem na wypadek awarii
(np.: po nastąpieniu na matę
wyłączenia awaryjnego).
Ciśnienie
L 3... 10 bar
Zakres temperatury
Q -5... +50 °C
Zakres przepływu
M 1 000 l/min
Kod zamówieniowy
Symbol graficzny
Nr części
Typ
Opis
560728
VSVA-B-P53AD-ZD-A1-1T1L
Wielkość 01, 5/3 z położeniem środkowym, 1 przyłącze
zasilania i odpowietrzania, położenie przełączania 14
z zatrzaskiem
Funkcja
Praca normalna
W przypadku wyłączenia awaryjnego (wyłączenie zasilania
elektrycznego)
Uruchamianie
Wycofanie elementu
zaciskowego
Zawór 5/2-WV steruje
wycofaniem elementu
zaciskowego
W obu komorach siłownika pozostaje ciśnienie.
Zawór 5/3-WV w położeniu spoczynkowym (14)
Zawór 5/2-WV pozostaje w położeniu 12
Zawór 5/3-WV pozostaje w położeniu 12
(brak automatycznego hamowania)
Zawór 5/2-WV pozostaje w położeniu 12
Wysuwanie
elementu
zaciskowego
Zawór 5/2-WV steruje
wycofaniem elementu
zaciskowego
W obu komorach siłownika pozostaje ciśnienie.
Zawór 5/3-WV w położeniu spoczynkowym (14)
Zawór 5/2-WV pozostaje w położeniu 12
Zawór 5/3-WV pozostaje w położeniu 12
(brak automatycznego hamowania)
Zawór 5/2-WV pozostaje w położeniu 14
Element zaciskowy
w położeniu
końcowym
Położenia końcowe
utrzymywane pod
ciśnieniem
W położeniach końcowych utrzymywane jest ciśnienie
Zawór 5/3-WV w położeniu hamowania 12
Zawór 5/2-WV pozostaje w położeniu 14 lub 12
Zawór 5/3-WV jest przełączony w położenie 12
(automatyczne hamowanie)
Zawór 5/2-WV pozostaje w położeniu 14 lub 12
WV = zawór rozdzielający
39
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Zatrzymanie mechaniczne i pneumatyczne
Wyjście
Wkładki zaciskowe
Symbole graficzne
Uwagi
Zawsze należy sprawdzić, czy
każdy kanał w rozwiązaniach
wielokanałowych spełnia funkcje
bezpieczeństwa.
Ocena diagnostyki musi być
przeprowadzona za pomocą
oprogramowania.
Kat.
3
PL
d
DC
Średnie
CCF
> 65%
Kanały
2
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Nie
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
40
Po zatrzymaniu siłownika, jego
komory mogą zostać
odpowietrzone, zależnie od
wycieków na poszczególnych
elementach. Należy o tym
pamiętać przy ponownym
uruchamianiu.
Kat.
Możliwe jest wykorzystanie w systemach wyższej kategorii przy podjęciu
dodatkowych środków
PL
DC
CCF
Kanały
1
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Nie
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je
osiągnąć przy prawidłowym
działaniu elementu.
Uwagi
Wkładka zaciskowa nie jest
kompletnym rozwiązaniem
bezpieczeństwa. Może być
stosowany jako część
rozwiązania.
Funkcja
• Tłoczysko może być
zablokowane w dowolnym
położeniu.
• Tłoczysko może być również
przytrzymywane przez dłuższy
czas, przy zmiennych
obciążeniach, fluktuacjach lub
wyciekach.
Nr części
Typ
Nr części
Typ
Nr części
Typ
Nr części
Typ
178455
KP-10-350
178460
KP-25-5000
178465
KPE-10
178470
KPE-32
178456
KP-12-600
178461
KP-32-7500
178466
KPE-12
178462
KPE-4
178457
KP-16-1000
178452
KP-4-80
178467
KPE-16
178463
KPE-6
178458
KP-20-1400
178453
KP-6-180
178468
KPE-20
178464
KPE-8
178459
KP-20-2000
178454
KP-8-350
178469
KPE-25
Nr części
dnc-kp
Skok
Nr części
ADN-...-...-KP
Skok
dnc-kp
163302
Ø 32
10... 2000
548206
Ø 20
10-300
KP-10-350
163334
Ø 40
10... 2000
548207
Ø 25
10-300
KP-10-350
163366
Ø 50
10... 2000
548208
Ø 32
10-400
KP-12-1000
163398
Ø 63
10... 2000
548209
Ø 40
10-400
KP-16-1400
163430
Ø 80
10... 2000
548210
Ø 50
10-400
KP-20-1400
163462
100
10... 2000
548211
Ø 63
10-400
KP-20-2000
163494
Ø 125
10... 2000
548212
Ø 80
10-500
KP-25-5000
548213
Ø 100
10-500
KP-25-5000
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
41
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Jednostka mini DGSL z głowicą zaciskową lub blokadą położenia końcowego
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
DGC z głowicą zaciskową
Uwagi
Jednostka zaciskowa oraz
blokada położenia końcowego
nie są kompletnym rozwiązaniem
bezpieczeństwa. Mogą być
stosowane jako część
rozwiązania.
Kat.
PL
DC
Możliwe jest wykorzystanie
w systemach wyższej
kategorii przy podjęciu
dodatkowych środków
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
CCF
Kanały
1
Typ
543903
DGSL-6
543904
DGSL-8
543905
DGSL-10
Kat.
CCF
Możliwe jest
wykorzystanie
w systemach wyższej
kategorii przy podjęciu
dodatkowych środków
Kanały
1
Element bezpieczeństwa
zgodny z DM 2006/42/WE
Nie
PL
DC
Nie
Element
bezpieczeństwa zgodny
z DM 2006/42/WE
Nr części
Głowica zaciskowa
• Do zatrzymywania jednostki
w dowolnej pozycji
• Blokowanie tarciowe
• Zaciskanie za pomocą
sprężyny, zwalnianie za
pomocą sprężonego powietrza
Uwagi
Głowica zaciskowa nie jest
kompletnym rozwiązaniem
bezpieczeństwa. Może być
stosowany jako część
rozwiązania.
Blokada położenia końcowego
• Mechaniczna blokada po
osiągnięciu położenia
końcowego
• Blokowanie
• Blokowanie za pomocą
sprężyny, zwalnianie za
pomocą sprężonego powietrza
Symbole graficzne
Kod C – głowica
zaciskowa
Kod E3 – blokada położenia
końcowego
Funkcja
Brak ciśnienia = Stan zaciśnięty
Pod ciśnieniem = Stan otwarty
Głowice zaciskowe do napędów DGC
Nr części
Typ
532447
DGC-25-…-1H…-PN
532448
DGC-32-…-1H…-PN
532449
DGC-40-…-1H…-PN
532450
DGC-50-…-1H…-PN
543906
DGSL-12
543907
DGSL-16
544426
DGC-25-…-1H…-PN
543908
DGSL-20
544427
DGC-32-…-1H…-PN
543909
DGSL-25
544428
DGC-40-…-1H…-PN
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
42
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu oraz wzajemnym
łączeniu SRP/CS.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
43
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Siłowniki z blokadą położenia końcowego
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Jednostka hamująca DNCKE-S, KEC-S
Uwagi
Mechaniczna blokada nie jest
kompletnym rozwiązaniem
bezpieczeństwa. Może być
stosowany jako część
rozwiązania.
Kat.
CCF
Możliwe jest
wykorzystanie
w systemach wyższej
kategorii przy podjęciu
dodatkowych środków
Kanały
1
Element bezpieczeństwa
zgodny z DM 2006/42/WE
Tak, jeśli posiada
certyfikat IFA
PL
Kat.
PL
DC
Możliwe jest wykorzystanie
w systemach wyższej kategorii
przy podjęciu dodatkowych
środków
CCF
Kanały
1
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Nie
Wyjście
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Nr części
Typ
Funkcja
Mechaniczna blokada po
osiągnięciu położenia
końcowego. Do zwolnienia
niezbędne jest ciśnienie
wsteczne po drugiej stronie
tłoka.
• Blokowanie
• Blokada jest automatycznie
zwalniana po podaniu ciśnienia
do siłownika
• Blokada położenia w jednym
lub obu położeniach
końcowych
DC
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Nr części
Typ
Uwaga
526482
DNCKE-40- -PPV-A
526483
DNCKE-63- -PPV-A
526484
DNCKE-100- -PPV-A
538239
DNCKE-40- -PPV-A-S
certyfikat IFA
538240
DNCKE-63- -PPV-A-S
certyfikat IFA
certyfikat IFA
548214
ADN-20-EL
Nr części
Typ
548215
ADN-25-EL
538241
DNCKE-100- -PPV-A-S
163302
DNC-32-EL
548216
ADN-32-EL
527492
KEC-16
163334
DNC-40-EL
548217
ADN-40-EL
527493
KEC-20
163366
DNC-50-EL
548218
ADN-50-EL
527494
KEC-25
163398
DNC-63-EL
548219
ADN-63-EL
538242
KEC-16-S
163430
DNC-80-EL
548220
ADN-80-EL
538243
KEC-20-S
certyfikat IFA
163462
DNC-100-EL
548221
ADN-100-EL
538244
KEC-25-S
certyfikat IFA
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
44
Symbol graficzny
Uwagi
Jednostka zaciskowa oraz
blokada położenia końcowego
nie są kompletnym rozwiązaniem
bezpieczeństwa. Mogą być
stosowane jako część
rozwiązania.
Jako urządzenie chwytające
• Utrzymują pozycję nawet przy
zaniku zasilania
• Zabezpieczenie przed zanikiem
i spadkiem ciśnienia
Jako urządzenie hamujące
• Ruch hamujący lub
zatrzymujący
• Przerwanie ruchu po wejściu
w obszar niebezpieczny
Symbole graficzne
certyfikat IFA
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
45
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Zawór blokujący VL-2-1/4-SA
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Zawór przełączający piloty pmeumatyczne dla wyspy VSVA- Zabezpieczenie
przed nieoczekiwanym przełączeniem.
z
dwoma zaworami
sterującymi
Kat.
PL
DC
CCF
Kanały
Możliwe jest
wykorzystanie
w systemach
wyższej
kategorii przy
podjęciu
dodatkowych
środków
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
1
Nie
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Nr części
Typ
25025
VL-2-1/4-SA
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
46
Dane techniczne
Ciśnienie robocze
0... 10 bar
L
Q
Zakres temperatury
-20... 80 °C
Uwagi
Zawór blokujący nie jest
kompletnym rozwiązaniem
bezpieczeństwa. Może być
stosowany jako część
rozwiązania.
Symbol graficzny
Kat.
3
PL
d
DC
Sygnalizacja
zmiany położenia
CCF
> 65%
Kanały
2
Nie
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Nr części
Typ
573201
VSVA-B-M52-MZD-A2-1T1L-APX-0.5
Zawór 5/2, szerokość 18 mm, jednocewkowy, mechaniczna
sprężyna powrotna, z sygnalizacją zmiany położenia poprzez
indukcyjny czujnik z wyjściem PNP, kabel 0,5 m z przyłączem
wtykowym 3-pin M12x1
Uwagi
Zawsze należy sprawdzić, czy
każdy kanał w rozwiązaniach
wielokanałowych spełnia funkcje
bezpieczeństwa.
Diagnostyka musi zostać
przeprowadzona za pomocą
oprogramowania w systemie
sterowania maszyną klienta.
Diagram pneumatyczny pokazuje
wyłącznie przykład uproszczony.
Funkcja „przełączenia sterowania
pneumatycznego” i pozostałe
funkcje zaworu mogą być
konfigurowane przez wyspę
zaworową VTSA. Następnie
należy dopasować obliczenia PL.
570850
VSVA-B-M52-MZD-A1-1T1L-APX-0.5
Zawór 5/2, szerokość 26 mm, jednocewkowy, mechaniczna
sprężyna powrotna, z sygnalizacją zmiany położenia poprzez
indukcyjny czujnik z wyjściem PNP, kabel 0,5 m z przyłączem
wtykowym 4-pin M12x1
573200
VABF-S4-2-S
Blok z zabudową pionową, szerokość 26 mm, podłączenie
pneum. pilota do kanałów 1 do 14
570851
VABF-S4-1-S
Blok z zabudową pionową, szerokość 26 mm, podłączenie
pneum. pilota do kanałów 1 do 14
8000033
SPBA-P2R-G18-W-M12-0.25X
Mechaniczny wyłącznik ciśnieniowy z nieregulowanym
punktem przełączania
0,25 bar
Wykrywanie zasilania pneumatycznego w kanale 14
Gwint G1/8 do mocowania w VABF-S4-2-S lub VABF-S4-1-S
Przyłącze M12x1 czujnika
Sam zawór przełączania
sterowania pneumatycznego nie
stanowi rozwiązania
bezpieczeństwa. Może być
stosowany jako część
rozwiązania.
8000210
SPBA-P2R-G18-2P-M12-0.25X
Elektroniczny wyłącznik ciśnieniowy z nieregulowanym
punktem przełączania 0,25 bar
Wykrywanie zasilania pneumatycznego w kanale 14
Gwint G1/8 do mocowania w VABF-S4-2-S lub VABF-S4-1-S
Przyłącze M12x1 czujnika
Należy zapewnić niezawodną
dwukanałową dezaktywację.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
47
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Zawory z sygnalizacją zmiany położenia
Kat.
PL
DC
Sygnalizacja
zmiany
położenia
z indukcyjnym
czujnikiem
zbliżeniowym
PNP/NPN
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
CCF
Kanały
1
Nie
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Zawór z sygnalizacją zmiany położenia
Opis
• Elektrozawory zgodne
z ISO 15407-1, wtyczka C, do
indywidualnego przyłącza
elektrycznego
• Elektrozawór zgodny z ISO
15407-2, do wykorzystania
z wyspą zaworową VTSA
• Funkcja zaworu: zawór 5/2 ze
sprężyną powrotną
• Wielkość ISO 1, inne wielkości
dostępne na zamówienie
• Szerokość: 26 mm
• Normalne położenie tłoczka
jest monitorowane przez
czujnik zbliżeniowy
• Architektury sterowania
wyższych kategorii
• Czujnik zbliżeniowy
z przyłączem M8
Uwagi
Sygnalizacja zmiany położenia
pozwala na osiągnięcie lepszego
pokrycia diagnostycznego dla
zaworów.
Symbol graficzny
Kat.
PL
DC
CCF
Kanały
Możliwe jest
wykorzystanie
w systemach
wyższej kategorii
przy podjęciu
dodatkowych
środków
Nie
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Dane techniczne
Napięcie
24 V DC
P
L Ciśnienie
3... 10 bar
temperatury
Q Zakres
-10... +50 °C
przepływu
M Zakres
1200... 4 500 l/min
Nr części
Typ
560723
VSVA-B-M52-MZD-A1-1T1L-APC
Wielkość 01, zawór jednocewkowy 5/2, mechaniczna sprężyna powrotna, zawór plug-in, z czujnikiem PNP oraz kablem
560724
VSVA-B-M52-MZD-A1-1T1L-APP
Wielkość 01, zawór jednocewkowy 5/2, mechaniczna sprężyna powrotna, zawór plug-in, z czujnikiem PNP oraz wtyczką M8
560725
VSVA-B-M52-MZ-A1-1C1-APC
Wielkość 01, zawór jednocewkowy 5/2, mechaniczna sprężyna powrotna, zawór Cnomo, z czujnikiem PNP oraz kablem
Nr części
Typ
560726
VSVA-B-M52-MZ-A1-1C1-APP
Wielkość 01, zawór jednocewkowy 5/2, mechaniczna sprężyna powrotna, zawór Cnomo, z czujnikiem PNP oraz wtyczką M8
185994
MDH-5/2-D1-FR-S-C-A-SA27102
560742
VSVA-B-M52-MZD-A1-1T1L-APC
Wielkość 01, zawór jednocewkowy 5/2, mechaniczna sprężyna powrotna, zawór plug-in, z czujnikiem NPN oraz kablem
188005
MDH-5/2-D2-FR-S-C-A-SA23711
560743
VSVA-B-M52-MZD-A1-1T1L-ANP
Wielkość 01, zawór jednocewkowy 5/2, mechaniczna sprężyna powrotna, zawór plug-in, z czujnikiem NPN oraz wtyczką M8
188006
MDH-5/2-D3-FR-S-C-A-SA23712
560744
VSVA-B-M52-MZ-A1-1C1-APC
Wielkość 01, zawór jednocewkowy 5/2, mechaniczna sprężyna powrotna, zawór Cnomo, z czujnikiem NPN oraz kablem
560745
VSVA-B-M52-MZ-A1-1C1-ANP
Wielkość 01, zawór jednocewkowy 5/2, mechaniczna sprężyna powrotna, zawór Cnomo, z czujnikiem NPN oraz kablem
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
48
Kod zamówieniowy
Symbol graficzny
Opis
• Położenie suwaka jest
wykrywane bezpośrednio
• Wykrywane jest położenie, nie
ciśnienie
• Jest to użyteczne dla układów
o wyższym pokryciu
diagnostycznym
• Możliwe o zastosowania
z układami wyższej kategorii
zgodnymi
z DIN EN ISO 13849-1
Czujniki z Festo
Mogą być stosowane
standardowe czujniki stykowe do
rowka T: Typ SME-8M, SMT-8M,
SME-8, SMT-8
• Wyjście bezstykowe lub
stykowe
• Wiele opcji montażu i opcji
podłączenia
• Wersje odporne na korozję
i wysoką temperaturę
• Wersje nie zawierające miedzi
i teflonu
Uwaga: czujniki należy zamawiać
oddzielnie.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
49
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Zawór sterujący przepływem zabezpieczony przed manipulacją GRLA-…-SA
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Zawór odcinający
Uwagi
Zawór odcinający nie jest
kompletnym rozwiązaniem
bezpieczeństwa. Może być
stosowany jako część
rozwiązania.
Uwagi
Zawór sterujący przepływem nie
jest kompletnym rozwiązaniem
bezpieczeństwa. Może być
stosowany jako część
rozwiązania.
Kat.
PL
DC
CCF
Możliwe jest
wykorzystanie
w systemach wyższej
kategorii przy podjęciu
dodatkowych środków
Kanały
1
Element bezpieczeństwa
zgodny z DM 2006/42/WE
Nie
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Funkcja
• Wybór określonej wartości
przepływu
• Zabezpieczenie zawleczką
sprężynującą przed zmianą
wartości przepływu
objętościowego.
Symbol graficzny
Kat.
PL
DC
CCF
Możliwe jest
wykorzystanie
w systemach wyższej
kategorii przy podjęciu
dodatkowych środków
Kanały
1
Element bezpieczeństwa
zgodny z DM 2006/42/WE
Nie
Nr części
Typ
197136
HE-G1-LO
197135
HE-G3/4-LO
Nr części
Typ
539717
GRLA-M5-B-SA
197134
HE-G1/2-LO
539661
GRLA-1/8-B-SA
197133
HE-G3/8-LO
539662
GRLA-1/4-B-SA
197132
HE-N1-LO-NPT
539715
GRLA-3/8-B-SA
197131
HE-N3/4-LO-NPT
539716
GRLA-1/2-B-SA
197130
HE-N1/2-LO-NPT
539714
GRLA-3/4-B-SA
197129
HE-N3/8-LO-NPT
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
50
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Funkcja
• Odłączanie i odpowietrzanie
układów pneumatycznych
• Możliwe jest założenie do 6
zabezpieczeń
• Nie zawiera PWIS
Zawór odcinający nie może być
wykorzystywany w charakterze
awaryjnego zaworu zatrzymania
Symbol graficzny
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
51
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Strefy ciśnienia dla wyspy zaworowej typ 44 VTSA
Zawór ISO do pneumatycznych ręcznych elementów zaciskowych
Dane techniczne
Napięcie
DC 24 V
P
Ciśnienie
L 3... 10 bar
Tworzenie stref ciśnienia i separacja odpowietrzenia
• Przy użyciu wyspy zaworowej
VTSA można tworzyć różne
strefy ciśnienia jak i ciśnienia
robocze
• Strefę ciśnienia można
stworzyć poprzez oddzielanie
wewnętrznych kanałów
doprowadzających pomiędzy
blokami zaworowymi przy
użyciu właściwych metod
separacji
• Zasilanie sprężonym
powietrzem i odpowietrzanie
przez płytę zasilania
• Swobodne pozycjonowanie
płyt zasilania i uszczelnień
separujących w VTSA
• Separacja kanałów jest
integrowana zewnętrznie,
zgodnie z zamówieniem;
różnice mogą zostać wykazane
za pomocą systemu kodowania
dla kompletnych wysp
zaworowych.
Opis
Pneumatyczny ręczny element
zaciskowy do zastosowań
w produkcji nadwozi
samochodowych (stacje
podające)
Zakres temperatury
Kat.
2
PL
d
DC
Niska
CCF
> 65%
Kanały
1
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Q -5... +50 °C
M
Zakres przepływu
1 000 l/min
Element bezpieczeństwa Nie
zgodny z DM 2006/42/
WE
Nr części
Typ
560727
VSVA-B-P53ED-ZD-A1-1T1L
Funkcja
Praca normalna
Element zaciskowy jest
zamykany ręcznie
Wielkość 01, 5/3 w położeniu
środkowym odpowietrzony, położenie
przełączania 14 z zatrzaskiem
W przypadku wyłączenia awaryjnego
(wyłączenie zasilania elektrycznego)
Uruchamianie
Zawór 5/2-WV steruje
wycofaniem elementu
zaciskowego
Bez ciśnienia
Zawór jest w położeniu środkowym
Element zaciskowy
w położeniu końcowym
(blacha metalowa jest
zaciśnięta)
Podtrzymanie siły zacisku
przez zawór 5/2-WV
Podtrzymanie siły przez ciśnienie
powietrza
(samotrzymanie), zawór pozostaje
w położeniu 12
Cewka 12 jest włączona
Element zaciskowy jest
otwierany
automatycznie
Uruchamiany pneumatycznie
Zawór powraca do położenia
środkowego
Cewka 14 jest włączona
52
Na ilustracji pokazany został
przykład utworzenia trzech stref
ciśnienia połączonych
z zastosowaniem separacji
kanałów z wewnętrznym
zasilaniem pilotów.
Dalsze przykłady zasilania sprężonym powietrzem i sterowaniem pneumatycznym za
pośrednictwem płyty końcowej
• Wewnętrzny pilot,
odpowietrzenie przewodowe/
tłumik hałasu
• Zewnętrzny pilot, tłumik
hałasu/odpowietrzenie
przewodowe
Niezawodne odpowietrzenie
zaworów lub stref ciśnienia
Przy użyciu wraz z zaworami
MS6-SV, niektóre obszary mogą
być odpowietrzane bezpiecznie
w sytuacji, w której ciśnienie jest
zachowywane dla niektórych
zaworów lub stref ciśnienia. Jest
to standardowym wymogiem dla
układów zabezpieczających.
VTSA połączona z terminalem
CPX
• Wyspy zaworowe VTSA
pozwalają na utworzenie do
16 stref ciśnienia (tylko
wielkość 1, ISO 5599-2,
umożliwia do 32 stref )
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
53
Serwopneumatyka
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Funkcja bezpieczeństwa dla serwopneumatyki
Strefy ciśnienia dla wyspy zaworowej typ 32 MPA
Wyłączenie zasilania
Na ilustracji pokazany został
przykład utworzenia trzech stref
ciśnienia połączonych
z zastosowaniem uszczelnień
separujących z zewnętrznym
zasilaniem pilotów.
Tworzenie stref ciśnienia i separacja odpowietrzenia
• Przy użyciu wysp MPA, można
łatwo stworzyć strefy ciśnienia
z różnymi ciśnieniami
roboczymi.
• Strefa ciśnienia może zostać
utworzona poprzez
odseparowanie wewnętrznych
kanałów zasilania pomiędzy
płytami przyłączeniowymi za
pomocą uszczelnień
separujących bądź separatora
zintegrowanego z płytą (kod I)
• Zasilanie sprężonym
powietrzem i odpowietrzanie
przez płytę zasilania
• Swobodne pozycjonowanie
płyt zasilania i uszczelnień
separujących w MPA z CPX
i MPM (płytą przyłączeniową)
• Uszczelnienia separujące są
integrowane zewnętrznie,
zgodnie z zamówieniem;
różnice mogą zostać wykazane
za pomocą systemu
kodowania dla kompletnych
wysp zaworowych.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
54
MPA z przyłączem dla terminala
CPX
Przykład stref ciśnienia
• Przy użyciu MPA i CPX możliwe
jest stworzenie do ośmiu stref
ciśnienia
Inne przykłady zasilania sprężonym powietrzem wyspy i pilotów
• Zewnętrzne zasilanie pilotów,
płaski tłumik hałasu
• Wewnętrzne zasilanie pilotów,
odpowietrzenie przewodowe
• Zewnętrzne zasilanie pilotów,
odpowietrzenie przewodowe
Niezawodne odpowietrzenie
zaworów lub stref ciśnienia
Przy użyciu wraz z zaworami
MS6-SV, niektóre obszary mogą
być odpowietrzane bezpiecznie
w sytuacji, w której ciśnienie jest
zachowywane dla niektórych
zaworów lub stref ciśnienia. Jest
to standardowym wymogiem dla
układów zabezpieczających.
Kat.
2
3
PL
d
d
DC
Średnie
Średnie
CCF
> 65%
> 65%
Kanały
1
2
Element bezpieczeństwa
zgodny z DM 2006/42/WE
Nie
Nie
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Nr części
Opis
550171
VPWP-6-L-5-…
Zawór proporcjonalny, element systemu serwopneumatycznego jako pierwszy
kanał
534546
161109
VSVA-B-M52-MZH-A1-1R5L
NAS-1/4-01-VDMA
Zawór przełączający 5/2 jednocewkowy ze sprężyną powrotną i pomocniczy
pilot pneum. jako drugi kanał. Wielkość (wartość przepływu) jest uzależniona
od zaworu proporcjonalnego.
535413
DNCI-50-500-P-A
Siłownik znormalizowany z enkoderem położenia
542897
SDE5-D10-FP-Q6E-P-M8
Wyłącznik ciśnieniowy do diagnostyki zaworów zatrzymania awaryjnego (VSVA)
9517
GRU-1/4-B
Kontrola przepływu/odpowietrzenia dla określonego odpowietrzania siłownika
153464
H-QS-8
Zawór zwrotny
Funkcje
• Zabezpieczenie przed
nieoczekiwanym
uruchomieniem
(dwukanałowe)
• Odpowietrzanie
(jednokanałowe)
• Funkcja stop kategorii "0"
(EN 60204-1)
• Zasilanie sprężonym
powietrzem nie zostało
wyłączone
Uwagi
• Układ jest zalecany wyłącznie
do napędów poziomych.
• Napęd ten może poruszać się
po zatrzymaniu awaryjnym.
Dodatkowa odległość ruchu
jest zależna od masy
ruchomego elementu
i prędkości w momencie
wydania polecenia.
• Po ponownym uruchomieniu,
napęd może się poruszyć,
zależnie od warunków
początkowych.
• Wykorzystanie jednostki
hamującej/chwytającej wraz ze
sterownikiem
serwopneumatycznym może
zapobiec ruchowi przy
ponownym uruchomieniu.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
55
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Funkcja bezpieczeństwa dla serwopneumatyki
Funkcja bezpieczeństwa dla serwopneumatyki
Zatrzymanie mechaniczne i pneumatyczne
Pneumatyczne zatrzymanie
z układem pomiaru
położenia
Właściwości
• Zabezpieczenie przed
niespodziewanym
uruchomieniem
(dwukanałowe)
• Środki bezpieczeństwa:
zatrzymanie (dwukanałowe)
• Kategoria funkcji stopu: „1”
• Zasilanie sprężonym
powietrzem nie zostało
wyłączone
Kat.
3
PL
d
DC
Średnie
CCF
> 65%
Kanały
3
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Nie
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Nr części
Opis
Opis
550171
VPWP-6-L-5-…
Zawór proporcjonalny, element systemu serwopneumatycznego jako
pierwszy kanał
534546
161109
VSVA-B-M52-MZH-A1-1R5L
NAS-1/4-01-VDMA
Zawór przełączający 5/2 jednocewkowy ze sprężyną powrotną
i pomocniczy pilot pneum. z sygnalizacją zmiany położenia jako drugi
kanał. Wielkość (wartość przepływu) jest uzależniona od zaworu
proporcjonalnego
173124
MEH-3/2-1/8-B
Zawór przełączający 3/2 jednocewkowy ze sprężyną powrotną
526483
DNCKE-63-250-PPV-A
Standardowy siłownik z jednostką zaciskową, z układem pomiaru
położenia dołączonym zewnętrznie
542897
SDE5-D10-FP-Q6E-P-M8
Przełącznik ciśnieniowy dla monitorowania zaworów zatrzymania
awaryjnego VSVA i funkcji zaciskania
11689
H-QS-8
Zawór zwrotny
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
56
Uwagi
• Zalecane do napędów
pionowych
• Po zatrzymaniu awaryjnym,
sprężone powietrze pozostaje
zatrzymane w napędzie więc
nie prowadzi to do automatycznego odpowietrzenia
napędu. Wykorzystanie jednostki hamującej wraz ze
sterownikiem serwopneumatycznym może zapobiec
ruchowi przy ponownym uruchomieniu.
• Jeżeli wykorzystana jest tylko
jedna wkładka/jednostka
zaciskowa, napęd być
całkowicie zatrzymany przed
zaciśnięciem. Zatrzymanie takie
można uzyskać poprzez
wysłanie sygnału STOP za
pomocą kontrolera
serwopneumatycznego. Zawory
zatrzymania awaryjnego VSVA
są następnie wyłączane
z opóźnieniem.
• Zasilanie sprężonym
powietrzem jest wyłączone
(dwukanałowe)
Kat.
3
PL
d
DC
Wysoka
CCF
> 65%
Kanały
2
Element
bezpieczeństwa
zgodny z DM 2006/42/WE
Nie
Nr części
Opis
Opis
550171
VPWP-6-L-5-…
Zawór proporcjonalny, element systemu serwopneumatycznego
jako pierwszy kanał
534546
161109
VSVA-B-M52-MZH-A1-1R5L
NAS-1/4-01-VDMA
Zawór przełączający 5/2 jednocewkowy ze sprężyną powrotną
i pomocniczy pilot pneum. z sygnalizacją zmiany położenia jako
drugi kanał.
Wielkość (wartość przepływu) jest uzależniona od zaworu
proporcjonalnego
548713
MS6-SV-1/2-E-10V24-SO
Zawór wolnego startu i szybkiego odpowietrzenia
z dwukanałowym samomonitorowaniem i poziomie zapewnienia
bezpieczeństwa e
544428
DGCI-40-750-P-A
Liniowy napęd beztłoczyskowy z układem pomiaru położenia
11689
H-QS-8
Zawór zwrotny
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Właściwości
• Zabezpieczenie przed
nieoczekiwanym
uruchomieniem
(dwukanałowe)
• Środki bezpieczeństwa:
zatrzymanie ruchu
(dwukanałowe)
• Kategoria funkcji stopu: „1”
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
Uwagi
• Taka konfiguracja może być
wykorzystana dla napędów
poziomych i pionowych.
• Po zatrzymaniu awaryjnym,
sprężone powietrze pozostaje
zatrzymane w napędzie więc
nie prowadzi to do
automatycznego
odpowietrzenia napędu.
• Cechą charakterystyczną
systemów pneumatycznych
jest to, że sprężone powietrze
zatrzymane w siłowniku nie
prowadzi bezpośrednio do
zatrzymania napędu.
Dodatkowy dystans jest
zależny od bieżącej prędkości
i masy ruchomych elementów.
• Po ponownym uruchomieniu,
napęd może się poruszyć,
zależnie od warunków
początkowych.
• Wykorzystanie jednostki
hamującej/chwytającej wraz ze
sterownikiem
serwopneumatycznym może
zapobiec ruchowi przy
ponownym uruchomieniu.
57
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Funkcja bezpieczeństwa dla serwopneumatyki
Funkcja bezpieczeństwa dla serwopneumatyki
Ruch powrotny
• Zasilanie sprężonym
powietrzem jest wyłączane
(dwukanałowo)
Kat.
3
PL
d
DC
Wysoka
CCF
> 65%
Kanały
2
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Nie
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Właściwości
• Zabezpieczenie przed
niespodziewanym
uruchomieniem
(dwukanałowe)
• Środki bezpieczeństwa:
zatrzymanie ruchu
(dwukanałowe)
• Kategoria funkcji stopu: „1”
Nr części
Opis
Opis
550171
VPWP-6-L-5-…
Zawór proporcjonalny, element systemu serwopneumatycznego
jako pierwszy kanał
560726
161109
VSVA-B-M52-MZ-A1-1C1-APP
NAS-1/4-01-VDMA
Zawór przełączający 5/2 jednocewkowy ze sprężyną powrotną
i pomocniczy pilot pneum. z sygnalizacją zmiany położenia jako
drugi kanał.
Wielkość (wartość przepływu) jest uzależniona od zaworu
proporcjonalnego
544428
DGCI-40-750-…
Liniowy napęd beztłoczyskowy z układem pomiaru położenia
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
58
Uwagi
• Taka konfiguracja może być
wykorzystana dla napędów
poziomych i pionowych.
• Po zatrzymaniu awaryjnym,
sprężone powietrze pozostaje
zatrzymane w napędzie więc
nie prowadzi to do
automatycznego
odpowietrzenia napędu.
• Cechą charakterystyczną
systemów pneumatycznych
jest to, że sprężone powietrze
zatrzymane w siłowniku nie
prowadzi bezpośrednio do
zatrzymania napędu.
Dodatkowy dystans jest
zależny od bieżącej prędkości
i masy ruchomych elementów.
• Po ponownym uruchomieniu,
napęd może się poruszyć,
zależnie od warunków
początkowych. Jeżeli zawory
VSVA i VPWP zostaną
przełączone lub uaktywnione
w tym samym czasie, ruch ten
można zminimalizować.
• Wykorzystanie jednostki
hamującej/chwytającej wraz
ze sterownikiem
serwopneumatycznym może
zapobiec ruchowi przy
ponownym uruchomieniu.
Kat.
2
3
PL
d
d
DC
Średnie
Średnie
CCF
> 65%
> 65%
Kanały
1
2
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Nie
Nie
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu oraz wzajemnym
łączeniu SRP/CS.
Nr części
Opis
Opis
550171
VPWP-6-L-5-…
Zawór proporcjonalny, element systemu serwopneumatycznego jako
pierwszy kanał
534546
161109
VSVA-B-M52-MZH-A1-1R5L
NAS-1/4-01-VDMA
Zawór przełączający 5/2 jednocewkowy ze sprężyną powrotną
i pomocniczy pilot pneum. jako drugi kanał. Wielkość (wartość
przepływu) jest uzależniona od zaworu proporcjonalnego.
535413
DNCI-50-500-P-A
Siłownik znormalizowany
542897
SDE5-D10-FP-Q6E-P-M8
Wyłącznik ciśnieniowy do diagnostyki zaworów zatrzymania
awaryjnego (VSVA)
193973
GR0-QS-6
Zawór kontroli przepływu do regulowania prędkości układu
przełączającego
11689
H-QS-8
Zawór zwrotny
Właściwości
• Zabezpieczenie przed
nieoczekiwanym
uruchomieniem
(dwukanałowe)
• Środki bezpieczeństwa:ruch
powrotny (jednokanałowe)
• Środki bezpieczeństwa:
wysunięcie przy zmniejszonej
prędkości (jednokanałowe)
• Zasilanie sprężonym
powietrzem nie zostało
wyłączone.
Uwagi
• Możliwe do wykorzystania
także dla napędów pionowych
• Po użyciu zatrzymania
awaryjnego, napęd znajduje
się pod ciśnieniem.
• Po ponownym uruchomieniu,
napęd może się poruszyć,
zależnie od warunków
początkowych.
• Wykorzystanie jednostki
hamującej/chwytającej wraz
ze sterownikiem
serwopneumatycznym może
zapobiec ruchowi przy
ponownym uruchomieniu.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
59
Komponenty elektryczne
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
EGC – liniowy system pomiarowy
EGC – ... – HPN – Głowica zaciskowa
Komentarz
Liniowy system pomiarowy nie
jest kompletnym rozwiązaniem
bezpieczeństwa. Może być
stosowany jako część
rozwiązania. W takim przypadku
niezbędne jest zastosowanie
układu monitorującego.
Liniowy z drugim
systemem pomiarowym (enkoder)
w silniku serwo
Tylko liniowy
system
pomiarowy
Kat.
2
4
PL
d
e
DC
Średnie
Wysoka
CCF
> 65%
> 65%
Kanały
1
2
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Nie
Nie
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu oraz wzajemnym
łączeniu SRP/CS.
Wybrane SRP/CS muszą
odpowiadać zastosowaniu
i ocenie bezpieczeństwa
standardowych enkoderów.
Możliwe jest zastosowanie
rozwiązania dwukanałowego
z układem pomiaru położenia
napędu i stosownym
bezpiecznym urządzeniem
przełączającym.
1-kanał
Możliwe jest wykorzystanie
w systemach wyższej
kategorii przy podjęciu
dodatkowych środków
CCF
Kanały
1
2
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Nie
Nie
PL
DC
Położenie wózka jest mierzone
bezpośrednio, bez dodatkowych
wpływów mechanicznych.
Pomiar bezpośrednio na wózku
zapewnia idealną dokładność.
2-kanały
Możliwe jest
wykorzystanie
w systemach wyższej
kategorii przy podjęciu
dodatkowych środków
Kat.
Komentarz
Liniowy system pomiarowy nie
jest kompletnym rozwiązaniem
bezpieczeństwa. Może być
stosowany jako część
rozwiązania.
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu oraz wzajemnym
łączeniu SRP/CS.
Możliwe jest zastosowanie
rozwiązania dwukanałowego
z układem pomiaru położenia
napędu i stosownym
bezpiecznym urządzeniem
przełączającym.
Położenie wózka jest mierzone
bezpośrednio, bez dodatkowych
wpływów mechanicznych.
Pomiar bezpośrednio na wózku
zapewnia idealną dokładność.
System pomiaru liniowego jest elementem modularnego systemu
napędów i może być skonfigurowany następująco:
Napędy z paskiem zębatym
Głowica zaciskowa do napędów EGC
Napędy ze śrubą
Napędy z paskiem zębatym
Napędy ze śrubą
Nr części
Typ
Nr części
Typ
556813
EGC-70-…-M…
556807
EGC-70-…-M…
Nr części
Typ
Nr części
Typ
556814
EGC-80-…-M…
556808
EGC-80-…-M…
556814
EGC-80-…-…H…-PN
556808
EGC-80-…-…H…-PN
556815
EGC-120-…-M…
556809
EGC-120-…-M…
556815
EGC-120-…-…H…-PN
556809
EGC-120-…-…H…-PN
556817
EGC-185-…-M…
556811
EGC-185-…-M…
556817
EGC-185-…-…H…-PN
556811
EGC-185-…-…H…-PN
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
60
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
61
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Moduł bezpieczeństwa CAMC-G-S1
Komentarz
Moduł bezpieczeństwa
CAMC-G-S1 to wciskana karta
przeznaczona dla pozycjonera
silnika CMMP-AS_-M3 oraz
integrująca funkcję
bezpieczeństwa wyłączenie
stopnia mocy (STO) w sterowniku
silnika do kategorii 4, PL e.
STO
v
0
Kat.
4
PL
e
DC
t
Wysoka
CCF
> 65%
Kanały
2
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Tak
Nr części
Typ
1501330
CAMC-G-S1
Rozszerzony moduł bezpieczeństwa CAMC-G-S3
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
62
Dzięki zastosowaniu urządzenia
bezpieczeństwa wyłączającego
możliwe jest bezpośrednie
wdrożenie funkcji
bezpieczeństwa „bezpieczne
zatrzymanie 1” (SS1), tj.:
zwolnienia i zastosowania funkcji
Bezpieczne wyłączenie stopnia
mocy (STO) z opóźnieniem.
SLS
STO
v
0
t
v
0
SS2
SOS
v
t
0
Kat.
4
PL
e
DC
Wysoka
CCF
> 65%
Kanały
2
Element bezpieczeństwa zgodny
z DM 2006/42/WE
Tak
Nr części
Typ
1501331
CAMC-G-S3
v
M
t
SBC
t
SSR
SLP
v
s
s
0
SS1 STO
v
s
0
t
Komentarz
Opracowanie modułu
bezpieczeństwa CAMC-G-S3
pozwoliło na zintegrowanie
funkcji bezpieczeństwa
z pozycjonerami silnika z serii
CMMP-AS-_-M3. Ten moduł
bezpieczeństwa integruje
następujące funkcje
bezpieczeństwa i funkcje
logiczne pozycjonera silnika:
vs
t
tt
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
• Bezpieczne wyłączanie stopnia
mocy, STO
• Bezpieczne zatrzymanie 1, SS1
• Bezpieczne zatrzymanie
działania, SOS
• Bezpieczne zatrzymanie 2, SS2
• Bezpieczne ograniczenie
prędkości, SLS
• Bezpieczny zakres prędkości,
SSR
• Bezpieczne sterowanie
hamowaniem, SBC
• Bezpieczne sterowanie
prędkością, SSM
• Bezpieczne funkcje logiczne
(dodatkowa funkcja logiczna,
ALF), np. AND, OR, NOT, itp.
Zastosowanie karty
rozszerzającej umożliwia
odejście w wielu sytuacjach od
zewnętrznych wyłączających
urządzeń bezpieczeństwa, co
oznacza uproszczenie
okablowania, zmniejszoną liczbę
elementów i obniżenie kosztów
rozwiązań systemowych.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
63
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
v
s
0
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
v
s
0
Programowalny sterownik bezpieczeństwa CMGA
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
v
s
0
SOS
SS2 SOS
SS1 STO
t
0
Kat.
4
PL
e
DC
Wysoka
CCF
> 65%
Kanały
2
Element bezpieczeństwa
zgodny z DM 2006/42/WE
Tak
t
0
t
Nr części
Typ
1680823
CMGA-B1-M0-L0-A0
1680824
CMGA-B1-M1-L1-A0
1680825
CMGA-B1-M2-L2-A0
1680826
CMGA-E1
1680827
CMGA-E1-PB
1680828
CMGA-E1-CO
1680829
CMGA-E1-DN
SLP
SLS
v
s
v
s
v
0
s
t
v
M
v
M
t
SBC
t
SBC
t
Komentarz
Sterownik bezpieczeństwa CMGA
pozwala na jedno- lub
dwukanałowe monitorowanie
sterujących urządzeń
bezpieczeństwa (np.: wyłącznika
awaryjnego, drzwi
bezpieczeństwa, kurtyn
świetlnych, przełącznika trybu
pracy etc.), czujników położenia
i prędkości, przetwarzania ich
sygnałów oraz na jedno- lub
dwukanałowe uaktywnianie
stosownych środków
bezpieczeństwa.
Jest to system programowalny, co
oznacza, że może być optymalnie
zaadaptowany do
odpowiadających mu zastosowań
związanych z bezpieczeństwem.
Podane w niniejszych
wskazówkach przykłady
programowania pozwalają na
ograniczenie złożoności
programowalnego systemu
bezpieczeństwa do samego
okablowania i pobrania
programu dla użytkownika.
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
64
STO
SS1 STO
v
t
0
t
STO
SS1 STO
v
t
0
t
Moduł bezpieczeństwa CMGA
Funkcje bezpieczeństwa:
• Bezpieczne zatrzymanie 1
(SS1, zwolnienie i użycie
funkcji bezpiecznego
wyłączania stopnia mocy
(STO))
• Bezpieczne zatrzymanie 2
(SS2, opóźnienie i użycie
funkcji Bezpieczne zatrzymanie
działania (SOS))
• Bezpieczne zatrzymanie
działania (SOS)
• Bezpieczne ograniczenie
prędkości (SLS)
• Bezpieczne ustalanie położenia
(SLP)
• Bezpieczne sterowanie
hamowaniem (SBC)
• Bezpieczne ustalanie kierunku
ruchu (SDI)
• Bezpieczne sterowanie
prędkością (SSM)
• Bezpieczny ograniczony
przyrost (SLI)
• Tłumienie odchyleń od
położenia (PDM)
• Status kodera (ECS)
• Bezpieczne ograniczone
przyspieszenie (SLA)
• Bezpieczny zakres
przyspieszenia (SCA)
• Bezpieczny zakres
prędkości (SSR)
v
s
0
STO
SS1 STO
v
t
0
t
Kat.
3
3
PL
d
d
DC
Średnie
Średnie
CCF
> 65%
> 65%
Element bezpieczeństwa
zgodny z DM 2006/42/WE
Nie
Nie
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Zasilanie
Ścieżka 1-go odłączenia:
Przerwanie zasilania
stopnia wyjściowego IGBT
Nr części
Typ
561406
CMMD-AS-C8-3A
550041
CMMP-AS-C2-3A
550042
CMMP-AS-C5-3A
551023
CMMP-AS-C5-11A-P3
551024
CMMP-AS-C10-11A-P3
1366842
CMMP-AS-C20-11A-P3
552741
CMMS-AS-C4-3A
547454
CMMS-ST-C8-7
Wyłączające
urządzenie
bezpieczeństwa
SS1 –––
Ścieżka 2-go odłączenia:
Blok stopnia wyjściowego
Pozycjoner silnika CMM_
M
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
65
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
FrontPrzyłącza
Connection
zewnętrzne
Subbase
Płyta
(Internal Power
Rail)
(wewnętrzne
zasilanie)
CPX Profisafe- Moduł karty wyjść bezpieczeństwa w terminalach CPX w trybie
kominikacji Profisafe
0 V Val
24 V Val
Terminal CPX – koncepcja zasilania
C
H0
0 V Out
24 V Out
0V
El./Sen.
24 V
El./Sen.
FE
C
H1
C
H2
0 V Val
24 V Val
Opis
Stosowanie zdecentralizowanych
urządzeń fieldbus – szczególnie
o wysokim stopniu ochrony do
bezpośredniego montażu na
maszynie wymaga elastycznego
systemu zasilania elektrycznego.
Uwagi
Moduł CPX Profisafe jest
elementem bezpieczeństwa.
Wszystkie kanały podlegają
samomonitorowaniu pod kątem
funkcji bezpieczeństwa i ochrony
przed spięciami.
Kat.
3 CHO/4CH1 i 2
PL
e
DC
99%
CCF
> 65%
Kanały
2
Certyfikat
TÜV
Wszystkie podane wartości są
maksymalne i można je osiągnąć
przy prawidłowym działaniu
elementu.
Tak
Element
bezpieczeństwa
zgodny
z DM 2006/42/WE
Wyspa zaworowa z terminalem
elektrycznym CPX może być
zasilana niezależnymi napięciami
przy pomocy jednego gniazda
przyłączeniowego. Rozróżnia się
zasilanie dla
• elektroniki plus czujników
• zaworów plus elem.
wykonawczych.
• Można wybrać następujące
typy przyłączy
• 7/8'', 4-pin lub 3-pin
• M18, 4-pin
• Push-pull
Rozwiązania galwanicznej izolacji
napięcia.
CPX-FVDA-P może działać
z każdym sterownikiem
obsługującym tryb komunikacji
sieciowej Profisafe.
Dwa kanały, samomonitorowanie,
elektryczne odłączanie.
Blok przyłączeniowy M12 lub
Cage Clamp.
Nr części
Typ
Dobór w oparciu o kod
zamówieniowy
CPX-FVDA-P2
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
66
Moduł ProfiSafe jest zawsze
zamawiany w ustalonej
konfiguracji: patrz część
przykładu pogrubioną czcionką:
51E-F33GCQPEKANGKAQF-Z
Bloki łączące wraz z szynami
zasilania tworzą szkielet
terminalu CPX. Zapewniają one
zasilanie dla modułów CPX
i połączenia fieldbus.
Wiele zastosowań wymaga
podzielenia terminala CPX na
strefy o różnych napięciach
zasilania.
Jest to szczególnie istotne dla
odrębnego wyłączania cewek
elektrozaworów i portów Wyjśc.
Bloki łączące mogą być zaprojektowane jako oszczędzające czas
instalacji scentralizowane źródło
zasilania dla całego terminala
CPX bądź jako galwanicznie
izolowane, w pełni rozłączalne,
potencjalne grupy/segmenty
napięcia.
Koncepcja napięcia terminali CPX
zapewnia bezpieczną
dezaktywację za pośrednictwem
zewnętrznych urządzeń
bezpieczeństwa, wyjścia kontroli
bezpieczeństwa bądź
zintegrowanego modułu
odcinającego ProfiSafe.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
67
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Wejście
Układ logiczny
Wyjście
Przykłady zastosowań
Bez programowania – tylko parametryzacja
PLC
T3
PLC
T3
L1, L2, L3,
N
Zasilanie
Wyłącznik
awaryjny
S1.x
Stopień wyjściowy
zasilania
sterownika STO_A
Wyłącznik
awaryjny S1
Przekaźnik
bezpieczeństwa T1
Stopień wyjściowy
zasilania
sterownika STO_B
Zezwolenie ze
stanowiska
potwierdzenia
STO_A, STO_B
Moduł bezpieczeństwa
Sygnał zwrotny
potwierdzający
STOA, STOB
Start
S2
CMMP-AS-_-M3
T2
M
Nr części
Typ
1501325
CMMP-AS-C2-3A-M3
1501326
CMMP-AS-C5-3A-M3
1501327
CMMP-AS-C5-11A-P3-M3
1501328
CMMP-AS-C10-11A-P3-M3
561406
CMMD-AS-C8-3A
550041
CMMP-AS-C2-3A
550042
CMMP-AS-C5-3A
551023
CMMP-AS-C5-11A-P3
551024
CMMP-AS-C10-11A-P3
1366842
CMMP-AS-C20-11A-P3
572986
CMMS-AS-C4-3A-G2
572211
CMMS-ST-C8-7-G2
1512316
CMMO-ST-C5-1-DIOP
1512317
CMMO-ST-C5-1-DION
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
68
Uwagi
Przykładowe zastosowania
pokazują okablowanie
pozycjonera silnika CMM dla
bezpiecznych urządzeń
przełączających różnych
producentów.
Proste zastosowania
wykorzystują wyłącznik awaryjny
w celu zademonstrowania
możliwości wdrożenia funkcji
bezpiecznego wyłączania stopnia
mocy (STO) lub funkcji
bezpiecznego zatrzymania 1
(SS1). Do opisu i schematu
układu oraz listy części
dołączana jest ocena opisanych
funkcji bezpieczeństwa zgodna
ze standardem Sistema.
STO-1
Kasowanie
S2
STO-2
Start
S3
funkcja STO
n1
Y1
n1
Możliwe
zezwolenie ze
stanowiska
Drzwi bezpieczeństwa
S4.x
Kurtyna
świetlna
S5.x
M1
Sygnał
zwrotny
Enkoder
CMM_T2
sender
receiver
sender
receiver
Tryb pracy
S8
CMGA
T1
Przełącznik
uruchamiający S9
Kurtyna
świetlna
S10
Jednofazowy
tryb działania S11
Programy zawarte w przykładach
programowania obniżają
złożoność programowalnego
systemu bezpieczeństwa
Obwód zabezpieczający
do okablowania i konfiguracji,
podobnie jak w przypadku
prostego przekaźnika
bezpieczeństwa.
Uwagi
Przykłady oprogramowania
zawierają typowe konfiguracje
systemu bezpieczeństwa CMGA
bądź modułu bezpieczeństwa
CAMC-G-S3.
• Wyłącznik awaryjny uaktywnia
funkcję bezpieczeństwa STO
w napędach
• Wyłącznik awaryjny uaktywnia
funkcję bezpieczeństwa SS1
w napędach
• Wyłącznik awaryjny i drzwi
bezpieczeństwa uaktywniają
funkcję bezpieczeństwa SS1
w napędach, zarówno
w automatycznym jak i ręcznym
trybie działania
• Wyłącznik awaryjny i drzwi
bezpieczeństwa uaktywniają
funkcję bezpieczeństwa SS1
w napędach, zarówno
w automatycznym jak i ręcznym
trybie działania (z włączonym
przełączaniem i bezpiecznie
ograniczoną prędkością (SLS))
• Wyłącznik awaryjny, drzwi
bezpieczeństwa i kurtyny
świetlne uaktywniają funkcję
bezpieczeństwa SS1
w napędach, zarówno
w automatycznym jak i ręcznym
trybie działania (z włączonym
przełączaniem i bezpiecznie
ograniczoną prędkością (SLS))
• Sterowanie dwuręczne
uaktywnia funkcję
bezpieczeństwa SS1
w napędach
• Wyłącznik awaryjny i sterowanie
dwuręczne uaktywniają funkcję
bezpieczeństwa SS1
w napędach
• Wyłącznik awaryjny, drzwi
bezpieczeństwa i sterowanie
dwuręczne uaktywniają funkcję
bezpieczeństwa SS1
w napędach
• Wyłącznik awaryjny, drzwi
bezpieczeństwa i sterowanie
dwuręczne uaktywniają funkcję
bezpieczeństwa SS1
w napędach, zarówno
w automatycznym jak i ręcznym
trybie działania (z włączonym
przełączaniem i bezpiecznie
ograniczoną prędkością (SLS))
• Wyłącznik awaryjny, drzwi
bezpieczeństwa i kurtyny
świetlne uaktywniają funkcję
bezpieczeństwa SS1
w napędach, zarówno
w automatycznym jak i ręcznym
trybie działania (z włączonym
przełączaniem i bezpiecznie
ograniczoną prędkością (SLS)),
kurtyna świetlna w działaniach
pojedynczych (interwencja
prowadzi do funkcji SS2
z automatycznym
uruchomieniem).
Szczegółowe informacje można znaleźć w danych technicznych poszczególnych produktów.
Należy przestrzegać informacji prawnych na stronie 76.
69
Wiedza zapewnia bezpieczeństwo
Przegląd szkoleń
Bezpieczeństwo nigdy nie ogranicza się do sprzętu i właściwych
projektów. Bezpieczeństwo zaczyna się na etapie koncepcji, np.:
poprzez określenie oczekiwanych poziomów zapewnienia
bezpieczeństwa. Festo Didactic oferuje wiele zróżnicowanych,
wszechstronnych kursów szkoleniowych.
„Budowa i obsługa bezpiecznych maszyn –
skuteczna integracja wszystkich partnerów”
„Bezpieczeństwo w zakresie pneumatyki
i elektropneumatyki dla projektantów”
Przepisy prawne wymagają
zgodności od twórców
i właścicieli maszyn. Producenci
muszą wykazać się zgodnością
z dyrektywą maszynową WE
i innymi dyrektywami związanymi
z daną maszyną, czego dowodem
jest oznaczenie CE i Deklaracji
Zgodności. Dyrektywy znajdują
odzwierciedlenie
w prawodawstwie niemieckim
pod postacią Ustawy
o bezpieczeństwie produktów
(ProdSG). W Niemczech,
właściciel maszyny
musi zachowywać zgodność
z Przepisami o bezpieczeństwie
użytkowania (BetrSichV). Jakie
zadania i obowiązki posiada
dostawca,
jakie producent, a jakie
właściciel?
W jaki sposób można wziąć pod
uwagę przepisy prawne nie
zmieniając początkowego
budżetu? W tym procesie
producent i właściciel odkrywają
rolę kluczową jako partnerzy
w negocjacjach. Im szybciej obie
strony docenią, zaakceptują
i zaczną promować istotność
Europejska dyrektywa
maszynowa 2006/42/WE
uzyskała moc prawną w grudniu
2009 roku i wymaga od
projektantów podjęcia wielu
działań mających na celu
zapewnienie bezpieczeństwa
w celu uzyskania znaku CE dla
maszyn i systemów. Ocena
ryzyka,
jak założono w normie EN ISO
13849-1, odgrywa istotną rolę
powyższego procesu i musi być
brana pod uwagę przez
projektantów. Seminarium to
zapewnia okazję do zapoznania
się z określonymi układami
pneumatycznymi
i elektropneumatycznymi
układami dla „środków
bezpieczeństwa w systemach
pneumatycznych związanych
z bezpieczeństwem”. Typowe
układy są często analizowane
przez pryzmat możliwości
wystąpienia awarii. Seminarium
skupia się na technice układów.
Ponad 40 lat doświadczenia
w zakresie szkolenia
i konsultacji, seminaria
prowadzone w 40 językach,
ponad 42 000 uczestników
każdego roku i ok. 230 krajowych
i międzynarodowych projektów
prowadzonych przez 200
kompetentnych trenerów
i konsultantów mówi samo za
siebie. Nasi trenerzy oddają do
Państwa dyspozycji całe swoje
bogate doświadczenie i są
w stanie optymalnie przygotować
Państwa lub Waszych
pracowników do wypełniania
konkretnych obowiązków
związanych z bezpieczeństwem.
Nasz internetowy kurs „Technika
Bezpieczeństwa” jest idealny dla
osób poszukujących
elastycznego i niezależnego
szkolenia.
Poza zróżnicowaną ofertą
seminariów dotyczących techniki
bezpieczeństwa, naszym
klientom oferujemy również
pomoc na miejscu.
Przykładowo, firma SMS Meer
GmbH w Mönchengladbach,
w której przeprowadzono serię
seminariów poświęconych
dyrektywie maszynowej WE
2006/42/WE i nowej normie
EN ISO 13849-1:
„Chociaż wymogi zgodności
z dyrektywą maszynową WE
zostały spełnione już jakiś czas
temu, w naszej pracy każdego
dnia pojawiają się nowe pytania.
Celem seminariów było
znalezienie na nie odpowiedzi
i przedstawienie ich wszystkim
pracownikom, aby dysponowali
oni taką samą wiedzą.
Przykładowo, dużą część zajęć
poświęcono omawianiu drobnych
szczegółów, co skutkowało
wysoką oceną seminariów.
Wielu uczestników domagało się
kontynuacji, zwłaszcza na temat
normy DIN EN ISO 13849.
Globalny zasięg kwestii
dotyczących techniki
bezpieczeństwa wymaga
szerokiego zakresu ekspertyzy.
Trzymanie ręki na pulsie przez
działy sprzedaży i projektowania
wydaje się niemalże niemożliwe.
Firma SMS Meer dysponuje teraz
nowym, scentralizowanym
działem strategicznego
i operacyjnego wsparcia dla
obszarów produktowych, będąc
w stanie zapewniać działom
sprzedaży projektów pomoc,
której te potrzebują. Znaczące
zmiany globalne wymagają
regularnych szkoleń ogólnych
i ciągłej aktualizacji umiejętności
personelu”.
Andreas Dröttboom, menedżer
ds. dokumentacji
i bezpieczeństwa produktu, SMS
Meer GmbH Mönchengladbach
Festo Training and Consulting
oferuje także konkretną pomoc
w zakresie wdrożeń
...w projektach takich jak np.:
• Analiza ryzyka i ocena maszyn
• Przeprowadzanie oceny
zgodności
• Pomoc w uzyskiwaniu znaku CE
dyrektywy maszynowej
2006/42/WE
• Przygotowanie dokumentacji
technicznej oraz instrukcji
operacyjnych
Na stronie www.festo-tac.de
znajdują się informacje
o projekcie „Pomoc w uzyskaniu
znaku CE dyrektywy maszynowej
2006/42/WE w firmie Stanzwerk
Salzwedel GmbH & Co. KG;
bezpieczeństwa oraz metod jego
osiągania, tym większa jest
szansa na utrzymanie niskich
kosztów i tym szybciej można
będzie przejść do właściwej
budowy maszyn.
Spis treści:
• Dyrektywy europejskie
• Dyrektywa maszynowa WE –
Przepisy dotyczące
bezpieczeństwa pracy
• Obowiązki dostawców,
producentów i właścicieli
maszyn
• Dane techniczne i dane
bezpieczeństwa
• Uczestnicy
• Kryteria testów odbiorczych
• Ograniczenia maszyny
• Ocena ryzyka zgodna z EN ISO 12 100
• Graf ryzyka zgodny z EN ISO 13849-1
• Wybór trybów działania
i środków bezpieczeństwa
• Bezpieczne zachowanie
napędów pneumatycznych
• Niedroga, bezpieczna
konstrukcja
Czas trwania: 1 dzień
70
• Dobór części zamiennych
• Zanik i przywracanie zasilania
• Niezawodne zasilanie
i odpowietrzanie
• Bezpieczne otwieranie
hamulców i zacisków
• Zasady bezpieczeństwa
w pneumatyce zgodne z normą
DIN EN ISO 13849-2
• Wybrane środki
bezpieczeństwa pneumatyki
związanej z bezpieczeństwem
(nieoczekiwane ponowne
uruchomienie, blokowanie,
hamowanie i odwrócenie
kierunku ruchu; odłączanie
zasilania i ruch swobodny;
zmniejszona siła i prędkość,
sterowanie dwuręczne)
• Analiza awarii i wyjątków
zgodnie z DIN EN ISO 13849-2
• Wpływ długości, średnicy
i mocowania przewodu na
prędkość pracy siłowników
• Informacje związane
z instrukcjami obsługi i serwisu
Czas trwania: 2 dni
Spis treści:
• Struktura i funkcja układów
związanych z bezpieczeństwem
EN ISO 13849-1
• Określenie kategorii
bezpieczeństwa dla układów
Terminy oraz więcej informacji
można znaleźć na:
www.festo.pl
(Zakładka: dydaktyka)
71
„Obliczanie układów bezpieczeństwa zgodnie z EN
ISO 13849-1 za pomocą programu SISTEMA”.
Środki zmniejszania ryzyka mają
kluczowe znaczenie dla budowy
bezpiecznej maszyny. Poprzednia
norma, DIN EN 954-1, określa
jedynie aspekty ilościowe. Nowa
norma, EN ISO 13849-1, wymaga
jednak od projektantów
rozważenia jakości systemu
kontroli bezpieczeństwa, gdyż
konieczne jest wzięcie pod
uwagę możliwości wystąpienia
awarii. Jak to się robi, poczynając
od oceny ryzyka i określania
niezbędnego poziomu
zapewnienia bezpieczeństwa, aż
do obliczeń potwierdzających?
Spis treści:
• Ocena ryzyka zgodnie
z zasadami i według wymogów
normy EN ISO 13849-1
• Poziom zapewnienia
bezpieczeństwa (PL) –
Prawdopodobieństwo
uszkodzenia na godzinę (PFH)
– Średni czas do uszkodzenia
(MTTF) – Charakterystyczne
wartości niezawodności
elementów (B10) – Pokrycie
diagnostyczne (DC) – Defekty
spowodowane wspólną
przyczyną (CCF)
• Funkcje bezpieczeństwa
i kategorie kontroli
• Określanie elementów
łańcucha bezpieczeństwa
• Struktura oprogramowania
SISTEMA
• Wykonywanie obliczeń
w oparciu o przykłady
• Obliczenia w strukturach
złożonych (liczne drzwi
bezpieczeństwa, liczne
napędy)
• Obliczenia dla elementów
bezpieczeństwa i wyłączenia
awaryjnego
• Tworzenie własnych bibliotek
• Integracja własnej
dokumentacji
• Praktyczne ćwiczenia
komputerowe przy
wykorzystaniu
oprogramowania SISTEMA
Czas trwania: 2 dni
„Zaawansowane funkcje bezpieczeństwa w zakresie
pneumatyki i elektropneumatyki dla projektantów”
„Bezpieczna technika obwodów dla personelu
technicznego”
„Bezpieczna technologia napędów elektrycznych –
analiza pełnego układu bezpieczeństwa
z mechanizmem napędowym”.
Niezbędne wymagania względem
pneumatyki w technice
bezpieczeństwa są złożone
i wiążą się z poważnymi
konsekwencjami. Wiele
zastosowań wymaga dokładnych
analiz, ponieważ uzyskanie
pełnych i prawidłowych
szacunków jest możliwe
wyłącznie po uzyskaniu
kompletnego obrazu całości, na
który składają się m.in. elementy,
układy bezpieczeństwa, środki
bezpieczeństwa, tryby działania
oraz koszty.
uruchomienie
• Typowe układy ciągłe
z prostymi obliczeniami
w programie SISTEMA
• Schemat układu: od jednostki
roboczej do napędu
• Układy z wyspami zaworowymi
MPA i VTSA
• Charakterystyka awarii, analiza
usterek i wyjątków
• Tryby robocze i środki
bezpieczeństwa
• Wybór kurtyn świetlnych
i drzwi bezpieczeństwa
• Analiza kosztów
Czas trwania: 2 dni
pneumatycznych dla
zastosowań bezpieczeństwa
• Zabezpieczenei przed
nieoczekiwanym
uruchomieniem – Blokowanie,
hamowanie i odwrócenie ruchu
– Odłączanie zasilania i ruch
swobodny – Zmniejszona siła
i prędkość – Sterowanie
dwuręczne
• Wyjaśnianie i usuwanie usterek
w układach związanych
z bezpieczeństwem
• Dobór właściwych części
zamiennych przy
uwzględnieniu charakterystyki
awarii
• Bezpieczne zasilanie ciśnienia
i odpowietrzanie napędów
i układów
• Wpływ czasu ruchu
nadmiarowego napędów
pneumatycznych na zakres
roboczy zabezpieczających
kurtyn świetlnych
• Bezpieczna obsługa hamulców
i zacisków
• Ćwiczenia praktyczne
Napędy elektryczne i systemy
napędów są wszechobecne
w branży mechanicznej. Jak
jednak użytkownik może
zapewnić bezpieczeństwo
napędu elektrycznego,
uwzględniając cały system
bezpieczeństwa, od elementów
kontrolnych do układów
mechanicznych?
W jaki sposób należy traktować
paski zębate i napędy ze śrubą,
oraz jak zapewnić
bezpieczeństwo napędów ze
śrubą?
Spis treści:
• Utrzymywanie obciążeń
pionowych
• Obciążenia i hamulce pionowe
w różnych trybach działania
• Typowe układy
sterowaniaw kategorii 2
• Testowanie układów
w kategorii 2 oraz z użyciem
hamulców
• Inne typowe układy związane
z tematyką bezpieczeństwa
• Zatrzymywanie –
Odpowietrzanie – Zmniejszona
siła – Zmniejszona prędkość –
Nieoczekiwane ponowne
Jednym z ważnych zadań
stojących przed serwisantami
jest szybkie lokalizowanie
usterek w układach związanych
z bezpieczeństwem i ich sprawne
usuwanie. Z tego powodu, ludzie
tacy muszą dobrze znać funkcje
elementów, w tym elementów
bezpieczeństwa. Obejmuje to
także wzajemne oddziaływanie
elementów układu, ich
odzwierciedlenie na rysunkach
oraz ich klasyfikację pod kątem
kategorii kontrolnych. Wszyscy
serwisanci muszą zatem przejść
szkolenie w zakresie techniki
bezpieczeństwa i związanej z nią
normy EN ISO 13849-1.
Dla kogo jest przeznaczone
szkolenie: serwisanci, mechanicy
i elektrycy
Czas trwania: 1 dzień
Terminy oraz więcej informacji:
www.festo.pl
(Zakładka: Dydaktyka)
Spis treści:
• Wprowadzenie do techniki
bezpieczeństwa i normy
EN ISO 13849-1
• Podstawowe, sprawdzone
zasady bezpieczeństwa dla
pneumatyki
• Kategorie sterowania
i zatrzymania oraz ich efekty
• Bezpieczne opanowanie
potencjalnych zagrożeń
w układach pneumatycznych
• Wybrane środki
bezpieczeństwa dla układów
Terminy oraz więcej informacji:
www.festo.pl
(Zakładka: Dydaktyka)
• Spis treści: Kategorie
sterowania zgodne
z EN ISO 13849-1
• Kategorie zatrzymania
wg EN 60 204-1
• Bezpieczeństwo funkcjonalne
zgodne z EN 61 800-5-2
• Mechanizm napędu: Napędy
z paskiem zębatym i ze śrubą
• Obciążenia pionowe
• Hamulce trzymające i robocze
• Typowe układy
Czas trwania: 4 dni
72
73
Usługi dotyczące bezpieczeństwa maszyn świadczone przez Festo w Austrii
WBT – szkolenia internetowe z zakresu techniki bezpieczeństwa
Festo Austria oferuje usługi w zakresie techniki bezpieczeństwa maszyn, m.in.:
szkolenia, wsparcie techniczne i planistyczne itp.
Szkolenie w zakresie bezpieczeństwa w pracy z maszyną
u klienta
Festo Didactic zorganizowało
szczegółowy program szkoleń
w firmie Fill. W programie wzięli
też udział specjaliści z firm
i organizacji takich jak Siemens,
Pilz, SEW Eurodrive, Sick, TÜV
Austria Services oraz IBF
Automatisierungs- und
Sicherheitstechnik. Szkolenie
miało miejsce na terenie
znajdującego się w północnej
Austrii parku technologicznego
firmy Fill. Było to bardzo
korzystne dla klienta, gdyż
pracownicy mieli blisko do
miejsca szkolenia.
74
Od norm do układów
Wybrane elementy koncepcji
szkolenia w firmie Fill
obejmowały znajomość
i umiejętność stosowania
konkretnych norm, planowanie
bezpiecznych układów
elektrycznych, hydraulicznych
i pneumatycznych, wykorzystanie
oprogramowania w celu
optymalizacji procesu
projektowania, programowanie
związanych z bezpieczeństwem
jednostek sterujących oraz
tworzenie i wymiarowanie
koncepcji magistrali; wszystkie
te elementy analizowane były
w świetle dyrektywy maszynowej
WE.
Rudolf Reiter, dyrektor techniki
bezpieczeństwa w firmie Fill:
„Ciągłość oceny funkcji
bezpieczeństwa, niezależnie od
stosowanej technologii i rodzaju
energii (elektryczna,
hydrauliczna, mechaniczna,
pneumatyczna itp.) były dla nas
bardzo ważne i dzięki
doświadczeniu firmy Festo
w zakresie projektowania udało
się nam zapewnić te istotne dla
nas elementy”.
„Dzięki konkretnej koncepcji
dopasowanej do potrzeb firmy
Fill, kilkutygodniowy program
pozwolił naszym pracownikom na
sprostanie wymaganiom
stawianym przez współczesną
technikę bezpieczeństwa”.
Program szkoleniowy zapewnia
wprowadzenie do złożonej
tematyki techniki
bezpieczeństwa w maszynach
i systemach przemysłowych.
Celem tego programu jest
zwiększenie świadomości
problemów związanych
z projektowaniem techniki
przemysłowej i pomoc
w zrozumieniu sprzętu
bezpieczeństwa i metod analizy
zagrożenia.
Program szkoleniowy oparty jest
na poprawionej wersji dyrektywy
maszynowej WE 2006/42/WE,
która weszła w życie 29 grudnia
2009 roku.
W jaki sposób określa się poziom
zapewnienia bezpieczeństwa
całego układu przez środki
techniczne? Program szkoleniowy
wyjaśnia koncepcje takie, jak
prawdopodobieństwo
uszkodzenia (POF), pokrycie
diagnostyczne (DC), uszkodzenie
spowodowane wspólną
przyczyną (CCF), redundancja
i zróżnicowanie. Szkolenie
dokładnie omawia również
wszystkie elementy sprzętu
bezpieczeństwa.
• Procedura oceny ryzyka
zgodna z EN ISO 14121 i EN ISO 12100
• Definicje
• Szacowanie ryzyka:
wyznaczenie wymaganego
poziomu zapewnienia
bezpieczeństwa
• Środki ograniczania ryzyka:
środki projektowe, techniczne
środki ochronne, środki
instruktażowe
• Dobór funkcji bezpieczeństwa
• Określanie kategorii kontroli
Wybrane treści
• Wprowadzenie do
bezpieczeństwa maszyn
• Pytanie o odpowiedzialność
(kto jest odpowiedzialny
w razie wypadku?)
• Dyrektywy europejskie
• Związek pomiędzy
dyrektywami i normami
• Nowa dyrektywa maszynowa
2006/42/WE
• Hierarchia europejskich norm
bezpieczeństwa maszyn
• Bezpieczeństwo maszyn w USA
Możemy zapewnić to, czego
potrzebujesz
Dane możemy dostarczyć na
nośniku CD-ROM bądź w wersji
WBT do instalacji w sieci
i systemach szkoleniowych dla
dowolnej liczby licencji.
Czas trwania
Około 4 godziny
Więcej informacji można znaleźć
na stronie Festo Didactic:
www.festo-didactic.com
75
Indeks skrótów
Skrót
Nazwa polska
Nazwa angielska
Źródło
a, b, c, d, e (Pl)
Oznaczenie poziomu bezpieczeństwa
Denotation of performance levels
DIN EN ISO 13849-1
AB
Urządzenia sygnalizacyjne i sterownicze
Display and operating units
Festo
AC/DC
Prąd przemienny/prąd stały
Alternating current/direct units
IEC 61511
AE
Zawory włączające i odpowietrzające
Start-up and exhaust valves
Festo
ALARP
Tak niski jak jest to racjonalnie uzasadnione
As low as reasonable practicable
IEC 61511
ANSI
Amerykański Narodowy Instytut Normalizacyjny
American National Standards Institute
IEC 61511
AOPD/AOPDDR
Aktywne optoelektroniczne urządzenie ochronne
reagujące na światło rozproszone
Active optoelectronic protection device
responsive to diffuse reflection
ISO 12100,
DIN EN ISO 13849-1
Interfejs AS
Interfejs sygnałowy AS
Aktuator Sensor Interface
B, 1, 2, 3, 4
Oznaczenie kategorii
Denotation of categories
DIN EN ISO 13849-1
B10
Liczba cykli do wystąpienia uszkodzenia 10%
komponentów (dotyczy elementów
pneumatycznych
i komponentów elektromechanicznych)
Number of cycles until 10% of the
components fail (for pneumatic
and electromechanical compnents)
DIN EN ISO 13849-1
B10 d
Liczba cykli do wystąpienia niebezpiecznego
uszkodzenia 10%
komponentów (dotyczy elementów
pneumatycznych
i komponentów elektromechanicznych)
Number of cycles until 10% of the components fail dangerously (for pneumatic
and electomechanical components)
DIN EN ISO 13849-1
BPCS
Podstawowy system sterowania procesem
Basic process control system
IEC 61511
BPCS
Podstawowy system sterowania procesem
Basic process control system
IEC 61511
BSL
Bootstraploader
Bootstraploader
BTB/RTO
Gotowy do pracy
Ready-to-operate
BWP
Bezdotykowy czujnik pozycji
Electro-sensitive position switch
BWS
Elektroczułe wyposażenie ochronne
Electro-snsitive protective equipment
EN 61496
Kat.
Kategoria
Category
DIN EN ISO 13849-1
CC
Przetwornik prądowy
Current converter
DIN EN ISO 13849-1
ccd
Kod komendy
Command-code
CCF
Uszkodzenie spowodowane wspólną przyczyną
Common cause failure
CEN
Europejski Komitet Normalizacyjny
European Commttee for Standardization
CENELEC
Europejski Komitet Normalizacyjny
Elektrotechniki
European Commttee for Electrotechnical
Standardization
CMF
Uszkodzenie wspólnego rodzaju
Common mode failure
EN 61511-1:2004
CRC
Cykliczny kod nadmiarowy
Cyclic Redundancy Check
Zatwierdzenie przez cykliczny kod
nadmiarowy
DC
Pokrycie diagnostyczne
Diagnostic Coverage
DIN EN ISO 13849-1,
IEC 62061(IEC 61508-2:2000
DC
Prąd stały
Direct current
DCavg[%]
Pokrycie diagnostyczne (średnie)
Diagnostic Coverage, average
DPV1
Tryb pracy PROFIBUS
PROFIBUS versions
DR
Zawory ciśnieniowe
Pressure control valves
Festo
DS
Wyłącznik ciśnieniowy
Pressure switch
Festo
DV
Wzmacniacz ciśnieniowy
Pressure amplifier
Festo
E
Zewnętrzne środki zmniejszania ryzyka
External risk reduction facilities
EN 61511-1:2004
E/A
Wejście/Wyjście
Input/Output
E/E/EP
Elektryczny/elektroniczny/programowany
elektroniczny
Electrical/Electronical/programmable
electronic
IEC 61511, IEC 61508
E/E/PE
Elektryczny/elektroniczny/programowany
elektroniczny
Electrical/Electronical/programmable
electronic
IEC 61511, IEC 61508
E/E/PES
Elektryczny/elektroniczny/programowany
system elektroniczny
Electrical/Electronical/programmable
electronic system
IEC 61511
Zastrzeżenia prawne
Wskazówki te mają charakter
wyłącznie informacyjny i są
przeznaczone dla każdego, kto
wykorzystuje lub chce
wykorzystywać techniki
bezpieczeństwa. Wszystkie
zawarte w nich informacje
zostały zebrane i opracowane
zgodnie z naszą najlepszą wiedzą
i poczuciem odpowiedzialności,
zaś ich celem jest zapewnienie
pomocy w zakresie techniki
bezpieczeństwa. Dotyczy to
zwłaszcza wskazówek i norm,
które nie są w żadnym razie
przedstawione w postaci
kompletnej i wyczerpującej.
Rozwiązania, ilustracje
schematów, kombinacje
i konfiguracja produktów
zaprezentowane w niniejszym
materiale są wyłącznie
przykładami zastosowania
naszych produktów. Nie stanowią
one reprezentacji konkretnych
rozwiązań i zastosowań
oferowanych klientom. Każdy
klient i użytkownik jest
zobowiązany do niezależnego
przestrzegania przepisów,
wskazówek i norm dotyczących
produkcji, budowy oraz
76
informacji o produkcie oraz
ponosi odpowiedzialność za
wykorzystywanie urządzeń do
konkretnych zastosowań oraz
musi stosować się do nich
w czasie przygotowania. Z tego
powodu, docelowym odbiorcą
tych informacji powinien być
wyłącznie odpowiednio
przeszkolony i wykwalifikowany
personel.
W kontekście powyższych
informacji, nasza firma nie może
być odpowiedzialna za
rozwiązania zaprojektowane,
stworzone i wdrożone przez
klienta z myślą o konkretnych
zastosowaniach.
IEC 61508, IEC 62061,
prEN ISO 12849-1 EN 61511-1:2004,
DIN EN ISO 13849-1
DIN EN ISO 13849-1
77
Skrót
Nazwa polska
Nazwa angielska
Skrót
Nazwa polska
Nazwa angielska
Źródło
EDM
Monitorowanie urządzeń zewnętrznych
External Device Monitoring
DV
Wzmacniacz ciśnieniowy
Pressure amplifier
Festo
EDS
Pliki konfiguracyjne
Electronic Data Sheet
O, O1, O2, OTE
F, F1, F2
Częstość i/lub czas ekspozycji
na zagrożenie
Frequency and/or time of exposure to
the hazard
DIN EN ISO 13849-1
Człon wyjściowy, np. element układu
napędowego
Output device, e.g. actuator
DIN EN ISO 13849-1
OE
Smarownica
Lubricator
Festo
Blok funkcjonalny
Function block
DIN EN ISO 13849-1
OSHA
OSI
Model OSI
Open System Interconnection
OSSD
Urządzenie przełączające sygnał wyjściowy
Output Signal Switching Device
EN 61496-1
P, P1, P2
Możliwość uniknięcia zagrożenia
Possibility of avoiding the hazard
DIN EN ISO 13849-1
Pdf
Prawdopodobieństwo wystąpienia
niebezpiecznego uszkodzenia
Probability of dangerous failure
IEC 61508, IEC 62061
PE
Programowalna elektronika
Programmable electronics
EN 61511-1
PES
Programowalny system elektroniczny
Programmale electronic system
EN 61511-1, DIN EN
PFD
Prawdopodobieństwo uszkodzenia na żądanie
Probability of failure on demad
IEC 61508, IEC 62061
FB
Źródło
FMEA
Analiza rodzajów uszkodzeń i ich skutków
Failure modes and effects analysis
DIN EN ISO 13849-1, EN ISO 12100
FO
Napędy do określonych zastosowań
Function-oriented drives
Festo
FR
Zespół filtr-regulator
Filter-regulator unit
Festo
FTA
Analiza drzewa błędów
Fault Tree Analysis
EN ISO 12100
zagrożenie
Potencjalne źródło urazów lub uszczerbku na
zdrowiu
Potential source of injury or damage to
health
Dyrektywa maszynowa 2006/42/WE
Strefa
zagrożenia
Każda strefa wewnątrz i/lub wokół
maszyny, w której osoba może być
narażona na zagrożenie
Any zone within and/or around
machinery in which a person is subject
to a risk to his health or safety
EN ISO 12100
H & RA
Ocena zagrożeń i ryzyka
Hazard and risk assessment
IEC 61511
H/W
Sprzęt
Hardware
IEC 61511
PFH
Prawdopodobieństwo uszkodzenia na godzinę
Probability of failure per hour
IEC 62061
PFHd
Prawdopodobieństwo niebezpiecznego
uszkodzenia na godzinę
Probability of dangerous failure per hour
IEC 62061
PHA
Wstępna analiza zagrożeń
Preliminary hazard analysis
EN ISO 12100
PL/Poziom
zapewnienia
bezpieczeństwa
Dyskretny poziom charakteryzujący zdolność
elementów systemu sterowania związanych
z bezpieczeństwem
do realizacji funkcji bezpieczeństwa
w określonych warunkach
Discrete level used to specify the ability
of safety-related parts of control systems
to perform a safety function under foreseeabl condtions
DIN EN ISO 13849-1
PLr Poziom zapewnienia bezpieczeństwa (PL)
zastosowany
do osiągnięcia wymaganej redukcji ryzyka
dla każdej funkcji bezpieczeństwa
Performance level (PL) applied in order
to achieve the required risk reduction
for each safety function
DIN EN ISO 13849-1
PLC
Programowalny sterownik logiczny
Programmable logic contoller
IEC 61511, DIN EN ISO 13849-1
PLniski
Najniższy poziom zapewnienia bezpieczeństwa
elementu SRP/CS
w układzie z SPR/CS
Lowest performance level of a SPR/CS
in a combination with SPR/CS
DIN EN ISO 13849-1
HFT
Tolerancja defektów sprzętu
Hardware fault tolerance
IEC 61511
HMI
Interfejs człowiek-maszyna
Human machine interface
IEC 61511
HRA
Analiza niezawodności człowieka
Human reliability analysis
IEC 61511
I, I1, I2
Nadajnik sygnału, np. czujnik
Input device, e.g. sensor
DIN EN ISO 13849-1
i, j
Indeks do zliczania
Index for counting
DIN EN ISO 13849-1
WE/WY
Wejścia/Wyjścia
Inputs/Outputs
DIN EN ISO 13849-1
iab, ibc
Połączenie bloków
Interconnecting means
DIN EN ISO 13849-1
z założenia
bezpieczna
Rozwiązanie konstrukcyjne bezpieczne samo
w sobie
Inherently safe design measure
EN ISO 12100
KL
Siłowniki beztłoczyskowe
Rodless cylinders
Festo
PR
Zawory proporcjonalne
Proportional valves
Festo
Deklaracja
zgodności
Deklaracja zgodności
Declaration of conformity
Dyrektywa maszynowa WE
2006/42/WE
RE
Regulator
Regulator
Festo
Ryzyko
resztkowe
Ryzyko pozostające po zastosowaniu
środków ochronnych
Risk remaining after safety measures
have been taken
EN ISO 12100
Ryzyko
Kombinacja prawdopodobieństwa
Combination of the Probability
EN ISO 12100
Analiza ryzyka
Kombinacja wyszczególnionych
ograniczeń dotyczących maszyny, identyfikacji
zagrożeń i szacowania ryzyka
Combination of the specification of the
limits of the machine, hazard identification and risk estimation
EN ISO 12100
Ocena ryzyka
Całkowity proces obejmujący
analizę i ocenę ryzyka
Overall process comprising a risk
analysis and a risk evaluation
EN ISO 12100
Ocenianie
ryzyka
Osąd na podstawie analizy ryzyka,
czy cele zmniejszania ryzyka
zostały osiągnięte
Judgement, on the basis of risk analysis,
of wheather the risk reduction objectives
have been achieved
EN ISO 12100
Szacowanie
ryzyka
Określenie prawdopodobnej ciężkości szkody
i prawdopodobieństwa jej wystąpienia
Defining likely severity of harm and
probability of its occurrence
EN ISO 12100
S, S1, S2
Ciężkość szkody
Severity of injury
DIN EN ISO 13849-1
SA
Napędy wahadłowe
Semi-rotary drives
Festo
SAT
Testy odbiorcze
Site acceptance test
IEC 61511
Szkoda
Uraz fizyczny lub uszczerbek na zdrowiu
Physical injuy or damage to health
EN 61511-1
KS
Siłowniki z tłoczyskiem
Cylinders with position rod
Festo
L, L1, L2
Układ logiczny
Logic
DIN EN ISO 13849-1
Lambda
Strumień uszkodzeń niebezpiecznych
Rate to failure
IEC 62061
MTBF
Średni czas między uszkodzeniami
Mean time between failure
DIN EN ISO 13849-1
MTTF/MTTFd
Średni czas do uszkodzenia/
Średni czas do niebezpiecznego uszkodzenia
Mean time to failure/
Mean time to dangeous failure
DIN EN ISO 13849-1
MTTR
Średni czas do naprawy
Mean time to repair
DIN EN ISO 13849-1
NMT
Nadzór sieci
Network Management
Nniski
Liczba SRP/CS o niskim poziomie PL
w podzespole złożonym z SRP/CS
Number of SRP/CS with PLlow in a
combination of SRP/CS
DIN EN ISO 13849-1
NOT-AUS
Wyłączenie awaryjne
Emergency switch-off
EN 418 (ISO 13850) EN 60204-1 aneks D
NOT-HALT
Wyłącznik awaryjny
Emergency stop
ISO 13850 EN 60204-1 aneks D
NP
System nieprogramowalny
Non-programmable system
EN 61511-1:2004
Środek
ochronny
Środki, które eliminują zagrożenie lub
zmniejszają ryzyko
Means that eliminates a hazard or
reduces a risk
EN ISO 12100,
EN 61511-1
DS
Wyłącznik ciśnieniowy
Pressure switch
Festo
SIF
Przyrządowa funkcja bezpieczeństwa
Safety instrumental function
EN 61511-1
78
79
Skrót
Nazwa polska
Nazwa angielska
Źródło
SIL
Poziom nienaruszalności bezpieczeństwa
Safety integrity level
IEC 61511, DIN EN ISO 13849-1
SIS
Przyrządowy system bezpieczeństwa
Safety instrumented system
EN 61511-1
SP
Zawory odcinające
Shut-off valves
Festo
SPE
Czułe wyposażenie ochronne
Sensitive Protection Equipment
EN ISO 12100
SRASW
Oprogramowanie związane z bezpieczeństwem
Safety-Related Application Software
DIN EN ISO 13849-1
SRECS
Elektryczny system sterowania związany
z bezpieczeństwem
Safety-Related Electrical Control System
IEC 62061
SRESW
Oprogramowanie użytkowe związane
z bezpieczeństwem
Safety-Related Embedded Software
DIN EN ISO 13849-1
SRP
Element związany z bezpieczeństwem
Safety-Related Part
DIN EN ISO 13849-1
SRP/CS
Element systemu sterowania związany
z bezpieczeństwem
Safety-Related Part of Control Systems
DIN EN ISO 13849-1
SRS
Specyfikacja wymagań bezpieczeństwa
Safety Requirements Specification
IEC 61511
ST
Zawory dławiąco-zwrotne
Flow control valves
Festo
SW1A, SW1B,
SW2
Czujniki położenia
Position switces
DIN EN ISO 13849-1
SYNC
Obiekty synchronizacji
Synchronisation objects
TE
Wyposażenie do testów
Test equipment
DIN EN ISO 13849-1
Techn. środki
ochrony
Stosowanie osłon lub innych urządzeń
ochronnych w celu
ochrony osób przed zagrożeniami, których
nie można w rozsądny sposób wyeliminować lub
w przypadku ryzyka, którego
nie można zmniejszyć za pomocą rozwiązań
konstrukcyjnych
bezpiecznych samych w sobie
Protective measure using safeguards to
protect persons from the hazard which
cannot reasonably be eliminated or from
the risks which cannot be sufficiently
reduced by inherently safe design
measures
EN ISO 12100
TM
Okres użytkowania
Mission time
DIN EN ISO 13849-1
80
.ar
.at
.au
.be
.bg
.br
.by
.ca
.ch
.cl
.cn
.co
.cz
.de
.dk
.ee
.es
.fi
.fr
.gb
.gr
.hk
.hr
.hu
.id
.ie
.il
.in
.ir
.it
.jp
.kr
.lt
.lv
.mx
.my
.ng
.nl
.no
.nz
.pe
.ph
.pl
.pt
.ro
.ru
.se
.sg
.si
.sk
.th
.tr
.tw
.ua
.us
.ve
.vn
.za
135242 pl 2014/10
Festo na świecie
www.festo.com