Ficha5_Peña Mora

Anuncio
▼▼
Sarrera • Introducción
XIX. mendearen amaieran hasi zen
Trianoko Mendietako burdinameatokiaren eskala handiko ustiapena. Mineral gehiena atzerrira
esportatu zen, batez ere Ingalaterrara, horregatik, meatzeak itsasoarekin lotu behar izan ziren. Minerala tren-geltokietaraino jaisteko, garraiobide modernoak egin
ziren, hala nola aire-tranbiak edo
balde-lineak, teleferikoen antzekoak zirenak.
A finales del siglo XIX comenzó la explotación a gran
escala de los yacimientos de
hierro de los Montes de
Triano. La mayor parte del
mineral se exportó al extranjero, sobre todo a Inglaterra,
por lo que fue necesario conectar las minas con el mar.
Para bajar el mineral hasta
las estaciones de ferrocarril
se construyeron modernos
medios de transporte, como
los tranvías aéreos o líneas
de baldes, que eran similares
a teleféricos.
Martínez Rivasen kable bateko aire-tranbia
Tranvía aéreo monocable de Martínez Rivas (Valle de Trápaga-Trapagaran)
Peña Morako aire-tranbiaren zamatokia
Cargadero del tranvía aéreo de Peña Mora
Parkotxa meatzeko aire-tranbia Peña Moratik
Trianoko trenbideraino iristen zen, Valle de
Trápaga-Trapagarango Elguero auzoraino, alegia. Hiru kableko sistema erabiltzen zuen;
hain zuzen ere, baldeak kable bikoitz finko
batean zehar lerratzen ziren gurpilen bidez
mugitzen ziren, eta beste kable batek mugiarazten zituen. Grabitatez funtzionatzen zuen,
beraz, abiarazteko besterik ez zen konektatzen motorra.
▼
▼
Ingurumen Interpretazioko Zentroa
Orconeraren hiru kableko aire-tranbia
Tranvía aéreo tricable de Orconera
(1910) (Pobeña-Muskiz)
Fitxa Teknikoa • Ficha Técnica
PENAS NEGRAS
▼
▼
Centro de Interpretación Ambiental
El tranvía aéreo de la mina Parcocha iba desde Peña Mora hasta el ferrocarril de
Triano, en el barrio de Elguero (Valle de Trápaga-Trapagaran). Utilizaba el sistema
tricable, es decir, los baldes se movían gracias a unas ruedas que se deslizaban
por un doble cable fijo, mientras otro cable los arrastraba. Funcionaba por
gravedad, de modo que el motor sólo se conectaba para iniciar la marcha.
Orconeraren aire-tranbiaren zamatzeko geltokia
Estación de carga del tranvía aéreo de Orconera (1910)
(Ortuella)
Baldeak Elgueroko geltokian
Baldes en la estación de Elguero (1953)
Orconeraren aire-tranbiaren baldeak
Baldes del tranvía aéreo de Orconera
Echevarrieta y Larrinaga enpresak egin zuen,
1925 aldera. XX. mendeko 50eko hamarkadan Alemaniako konpainia batek erosi zuen,
bertako meatzearekin batera, eta bertan
mineral-ikuztegia instalatu zuen (horregatik,
Peña Morari Alemaniarren Meatzea ere
baderitzo). Produktibitate txikia zuenez, 60ko
hamarkadaren hasieran ikuztegia itxi eta airetranbia eraitsi egin zuten. Hala ere, bertan
dira oraindik ere zamatokiaren abarrak (biltegiak eta kargatzeko atakak) eta zaindariaren
etxearen hondakinak.
Peña Morako zamatokia eta aire-tranbiaren zaindariaren etxearen abarrak
Restos del cargadero y de la casa del guarda del tranvía aéreo de Peña Mora
▼▼
Fue construido por la empresa Echevarrieta y Larrinaga hacia 1925. En los años 50 del siglo XX fue
adquirido, junto con la mina existente, por una compañía alemana que instaló un lavadero de mineral
(por eso a Peña Mora se le llama también la Mina de
los Alemanes). Debido a la baja productividad, el
lavadero se cerró a principios de los años 60 y el tranvía aéreo fue desmantelado, aunque todavía pueden
verse los restos del cargadero (depósitos y bocas de
carga) y las ruinas de la casa del guarda.
Alemaniarren Meatzearen mineral-ikuztegia
Lavadero de mineral de la Mina de los Alemanes
Jarillo
Barrio Fonso
Sallortun
ay
o
M
Pe–as de Bolar
r
Pico Ventana
Las Tobas
El Avellanal
Pico de la Cruz
adil
lo
rc
e
El Cerrillo
Los Cuetos
La Olla
La Rasa
El Pe–—n
K / SIGNOS CONVENCIONALES
Orconeraren Valdibian
trenaren tunela
Túnel del ferrocarril de Orconera
Pico Pastores
La Rasa
Dolores meatzea
lo
l
di
Lezeguti
Pepita meatzea
El Pico
s
Alh—ndiga
Tard’a meatzea
La Rampa
San Esteban de Galdames
Soberr—n
Atxuriaga
La Ace–a
Vistalegre
Impensada meatzea
Buena meatzea
Sta.Lutzia
La Elvira meatzea
La Ace–a
Itsasadarraren bokalea. Lehenengo
ikuspegian Valle de Trápaga-Trapagaran
El Campo
El Bortal
La Cerrada
Desembocadura de la Ría. En primer término Valle de Trápaga-Trapagaran
Dura–ona
Pe–a Mora
(Mina de los Alemanes)
Parkotxa
Zuloko
o
ila
rc
Ba
El Plano
Kareaga
Agirre
0
Retuerto
406.2
513.7
Zuloko
Pickwick meatzea
Centro
PE„AS NEGRAS
Zentroa
417.5
Hosti—n
ua
dro
La Felicidad
Susunaga
522
Bitarratxu
Blondis
El C
Ametzaga
Mezkita
San Feliciano
Lo
Pico Mayor
ayor
La Lejana meatzea
45.2
to
a
eg
R
La Arena lepoa
ieta
Ub
568.9
La G—rriga
(Lugorriaga)
501.9
544.5
562
Goronillo
50
0
Mendibil
522
412.8
Pe–as de Ormillas
La Ronda
Pe–uco Prieto
Pasajes
516.1
Pedernal
Las Barrietas (Olabarrieta)
410.7
Las Pe–as Largas
Gromeran lepoa
Centro de Interpretación Ambiental
Arnabal
Argalario
PENAS NEGRAS
Ingurumen Interpretazioko Zentroa
La Arboleda-Muskiz basobidea 1,6 km
48530 ORTUELLA (BIZKAIA)
Honorio
Rosario meatzeaTfno.: 946 338 097
La Nevera
Beteluri
Bengolea
▼ Peña Mora Aire-tranbiaren Zamatokia
▼ Cargadero del Tranvía Aéreo de Peña Mora
La Siebe
Mota
500
La
Caraga
Gorostitza
Sta.Luc’a
410.0
Calero
Ikurrak / Signos
Puntal
Espinubeta
Sobrecampa
Zeitegi
Loiola urtegia
Pico Menor
Zuazo
Loitzaga
50
Urdaibai
Argibidea
Información
Iturria
Fuente Burtzako
Mineral-Ikuztegia
Lavadero de mineral
Maskorta
Loio
la
Eliza, ermita
Golf zelaia
Iglesia, Tornubeta
ermita
Campo
de golf
Treskilotxa
Aterpe
Zamatokia
Saltu
Sel de Imintola
Albergue
Cargadero
Nicote
Atseden-lekua
Área recreativa
Iturripe
Centro de Interpretación Ambiental
La Mirandilla
PENAS NEGRAS
Gorostitza urtegia
Solagan
Artuze
Ingurumen Interpretazioko Zentroa
Casas Nuevas
El Tope
Urkullu
El Regato
st a
–
La Macilla
Saralojo
Barrionuevo
La Arboleda
Landaburu
San BartolomŽ
Ca
Tocedo
Larreineta
Barakaldo
La Ribera
Ugarte
393.6
Karst
"El Laberinto"
El Juncal
116.8
413.1
0.3
Campa del
el Cuadro
Princesa meatzea
Escarpada
Zub
Zubero
106.8
La Bater’a
391.9
Burtzako
Bernacho
Pe–a Ubieta
La Magdalena / Ur‡llaga
Trapaga-Causo
Va l l e d e Tr ‡ p a g a - Tr a p a g a r a n
0
Capetillo
Urallaga
Golf zelaia
50
Villa
Eskatxabel
Atxaniega
iola
Molino del Valle
Triano urtegia
Eskatxabel lepoa / El Cuadro
El Saœco
Bagaza
4
Zaballa
V’a de
Orconera
La Campa del Asturiano
Naviza
Alta Galdames
(Alto del Cuadro)
San Juan
e
Meatzea
m
lda
Ga
Hoyo
Las Rivas
Pe–a de los Guiris
Va
Ventorro
Desde las piscinas de Valle de TráEl Arenao
paga-Trapagaran
sube unEl Cerco
recorrido
El Cot—n
La Terrera
San
Kristobal
(postes de color amarillo) hasta el
El Zangarro cargadero (tiempo aproximado: 1
hora y 30 minutos). Otras opciones
que sale
Sta. Ana son: bajar por la carretera
Pe–o–ori
Las Rivas
Torre
de Barrionuevo o desde La el
área
recreativa
de
Larreineta
(en
ambos
Llano
Laiseca de Abajo
El Crucero
casos se
tarda
una
Laisecamedia hora).
Los Cotarros
Laiseca de Arriba
El C
ot—
n
▼▼
Jarrullada
63
250
La Linde
Obekuri
Valdibian Errota
Matamoros
Capela meatzea
Campillos Verdes
Fuente Maceo
N-
Tœnel
Montalvo
Funicular
408.8
Lasesarre
/
Nola iritsi • Accesos
Llano
ta
Llaguno
El Calero
Pico El Gallo
Pe–a Lampa
117.2
7
M
115.6
75
Pozo Vinagre
Salcedillo
La Siebe de la Navarra
-2
Lagurriaga /
Agurriaga
San AndrŽs
El Espinal
Triano
San Gabriel
Arkotxa
Las Losinas
BI-3755
Montellano
Safo
El Bortal
Galindo-Salcedillo
Elguero
La Escontrilla
Revuelta del Agua
Carmen meatzea
(Cantera Macho)
Las Calizas
126.7
BI
Valle de Trápaga-Trapagarango igerileAbanto y CiŽrvana - Abanto-Zierbena
kuetan hasten
da gorantz doan ibilbidea
Las Cortes
(zutoin horiak), zamatokiraino iristen dena El Cerrillo
(ibilbidea egiteko denbora, gutxi goraPic—n
behera: ordu 1 eta 30 minutu). Ibilbide
horrez gain, honako aukera hauek ere
badaude: Barrionuevotik irteten den errepidean barrena jaistea edo Larreinetako atsedenlekutik abiatzea (bi kasu hauetan orduerdi behar da iristeko).
La Berena
uerta
Kokapen mapa • Mapa de situación
▼
▼
Pedruecos
86.7
Ortuella
Sol meatzea
Trapagaran
755
Orconera
or
ue
c
M
El Calbucho
Moruecos
Aldai
BI-3
Barranco Granada
Jata
os
Escachalojo
Tob
as
La Narria
Pe–anegra
La Barga
Cueto
Txurruka
242.0
Las Calizas
as
El Pobal
Llang—n
s
Cadegal
San Benito
Arana
Siete Robles
N-634
Circuito
de cross
G
al
in
do
Birutxi
Rebortun
El Tojo
Portop’n
Markontzaga
Ye
da
l
Interpretazioko Zentroa
Los Casta–os
El Once
500
Zarzaga
Ingurumen
El Manzanal
La Concha
El Ser
Rivas
Aiega
Golifar
Labarrieta
—n
Pic
PENAS NEGRAS
209.0
Larreinetako funikularra
Sestao
La Ralera
Saugal
e los
A cebo
s
El Dep—sito
Nesilla
M uFunicular
s k i z de Larreineta
Mello
Concha 2»
(La Corta)
Rega
to d
Centro de Interpretación Ambiental
Ortuella
Bodovalle
El Campillo
Bortal del Portillo
Las Caba–uelas
La Rigada
La Balastera
Cotorrio
Los Vados
Barakaldo
Descargar