aristóteles - Consellería de Cultura, Educación e Ordenación

Anuncio
ARISTÓTELES
1.-VIDA E CONTEXTO
a) Entre Macedonia e Atenas: dous mundos na vida do autor
-origen macedonio (potencia guerreira do noreste, emerxente e en expansión) e preto ò
poder
-ateniense de adopción (por el ambiente cultural-intelectual y refinado)
b) O pai de Aristóteles, médico oficial da corte real de Macedonia
-formación que recibe como fillo de persoa acomodada e influinte
-formación específica por influxo del padre:
+interese por la bioloxía (perdurará nas súas obras)
+compoñente práctico y empírica (relación causa-medicamentos y el efecto-sobre el
paciente)
c)Aristóteles na Academia de Platón
-membro activo de la Academia durante 20 años: primeiro como alumno e logo profesor
-años importantes de aprendizaxe e influxo da man de Platón
d) Os problemas políticos, viaxes e traslados de residencia
-su orixe macedonio e a súa cércana ò poder, lle convertían en non desexable en Atenas
-more Platón e un sobriño pasa a (Espeusipo) ser director de la Academia
-se instala en Aso y en la illa de Lesbos
-interesado por la vida natural e lonxe das ideas de Platón
e) Encargado da educación do futuro Alejandro Magno (filo do rei de Madeconia):
-educador (profesor particular) del futuro conquistador y emperador
-no quedou satisfeito da súa labor: o xoven (sen experiencia) no es adecuado para
política
f) Fundación do Liceo en Atenas
-un centro de ensinanza alternativo a la Academia de su mestre Platón
-años de actividade científica-empírica e especulativa-teórica
g) Situación política comprometida para Aristóteles: acusación e retiro
-hexemonía de Macedonia y decadencia del sistema de polis o cidades-estado gregas
-Aristóteles asociado con Alexandro: odiado y acusado en Atenas
-retiro a la illa de Eubea onde more en el año 322 a. de C. (século IV a. de C)
Obras
-Interesado por case tódolos temas: ciencias naturais, física, ética, política, retórica,
metafísica...
-Non se conservan moitas das súas obras
-Moitas das obras conservadas son transcricións o apuntes das leccións no Liceo
-As obras mais coñecidas de Aristóteles sobre filosofía son:
*Metafísica
*Física
*Sobre el alma
*Etica a Nicómaco
*Política
2.-UN NOVO ENFOQUE FILOSÓFICO FRONTE Ò PLATONISMO
a) Na Academia de Platón
-Convivencia e debate con Platón perante 20 anos
-Temas de interese para Aristóteles, os mesmos que para Platón
-Enfoque filosófico de Platón:
*dobre realidade (mundo das ideas e mundo sensible)
*realidade superior do mundo das ideas
*infravaloración do mundo sensible (copia do mundo prefecto)
*realidade superior como supremo ben e aspiración derradeira do home
*o coñecemento é recordar (reminiscencia), ten grados e están vinculados coa natureza
da alma predominante en cada home
b)Alonxamento progresivo de Platón e críticas, reflexo nas obras do primer período
-Críticas que plantexa Aristóteles ó mundo das ideas:
*incongruencias dalgúns propostas de Platón: ideas perfectas do malo (contradición)
*as esencias (o que fai que unha cousa sexa o que é) deben estar na mesma cousa en
non fora
*as explicacións do cambio-movemento non son axeitadas
c.
Novo enfoque dado por Aristóteles
-vocación de coñecer: asombro no ser humano (admiración como orixe do
saber)
-escepticismo ante o mundo ideal platónico: a dimensión física é a predominante
-sentidos como fonte de coñecemento: das sensacións a os conceptos (ideas)
-o mundo real como fundamento da normatividade (as cousas son a norma)
-principio do real: seres particulares do mundo sensible
-os seres e a metafísica: graduación dos seres
-filosofía especulativa (orientación teórica): examinar
-inferencia (indución: do particular ó xeral)
(dedución: do xeral ó particular)
- razoamento lóxico: característico tanto do home como do saber humano
(ciencia)
3.-.-Teoría
da natureza: hilemosfismo e explicación do
cambio
-A Física e a Metafísica (obras que tratan estes temas): “Metafísica”, “Física”,
“Tópicos”, “Segundos analíticos”, “Sobre el alma”
+que é:
*estudio da natureza (como os presocráticos)
*estudio dos seres (de todo canto existe, iso é a metafísica)
*estudio da esencia dos seres (estudar o que as cousas son, a súa esencia)
+contidos:
*causas (o que é necesario para que se produza un feito)
*movemento (explicacións anteriores a Aristóteles e a explicación do autor)
*cosmoloxía: como é o cosmos (ordenación do mundo)
*primeiro motor .o ser que é acto e non ten potencia, causa do movemento
-Fisica como natureza en xeral:
+coñecemento do ser: realismo moderado (porceso de abstracción: dos sentidos
as ideas)
+modos de ser: substancia(o que é por se mesmo)/accidente (o ser que é en
outro)
+o cambio-movemento: paso da potencia (posibilidade de...) o acto (ser
actualidade)
+hilemorfismo: todo ser formado de materia (compoñente físico) e forma
(cualidades específicas de cada cousa)
+teoría das causas: material, formal, eficiente e final (exemplo: pedra de
marmol, forma de estátua, escultor e obxetivo)
-Física como natureza individual
+cosmología (características do cosmos para Aristóteles):
-esencialista (interesado polas esencias das cousas)
-teleológica (todo ser, todo canto existe ten un fin cara ó que tende)
-dualista (dobre realidade, o mundo supra e sublunar)
+o Motro Inmobil
-causa primeira do universo
-acto puro (non ten potencias), forma sin materia e causa final
+xerarquización do Universo:
.supra-lunar (eter+4 elementos) eterno, circular, regular
. sublunar (4 elementos) corpos
+o ser humano:
-composición do home (corpo e alma)
-ser especial por a sua natureza racional (coñecemento, fala, razoamento...)
4.-Antropoloxía aristotélica
-Dualismo no ser humano: corpo e alma (materia e forma)
-Unión sustancial e complementaria entre alma e corpo (inseparables, necesitanse
mutuamente, son complementarios)
-Alma como a parte principal do ser humano: relacionada ca vida
-Funciones da alma:
+vexetativa: nutritiva
+sensitiva: apetitiva (desexos) e motora
+racional:coñecemento, reflexión, deliberación e elección
-A función racional como característica e diferenciadora no home: a famosa e tan usada
definición de home foi dada por Aristóteles: “ANIMAL RACIONAL”
-Similitudes e diferencias con Platón
-dualismo, pero aminorado
-funcións da alma no home e non tres alma predomando unha
-unión entre corpo e alma, substancial
-Problema sobre a inmortalidade da alma:
-moitas interpretacións do libro que trata o tema “Sobre o alma”
-parece considerar que no é inmortal a título individual
-Teoría do coñecemento en Aristóteles
+deseo de coñecer: admiración
+tipos de saberes: teórico (ex. Metafísica) , práctico (ex. ética) e técnico (ex.
Funcionamento de...)
+posibilidades de coñecemento no home (optimismo: capacidade enorme)
+proceso de coñecemento:
.obxeto (os seres concretos da realidade)
.sensacións polos sentidos (vista, oido, olfato, gusto e tacto)
.imaxen do obxeto (todas as sensacións sobre un obxeto unidas)
.abstracción (entendemento axente): separar o individual do que é común
.concepto (esencia do obxeto): o que é común a todolos seres dun mesmo tipo
+realismo moderado: o coñecemento representa a realidade exterior
Coñecemento obxetivo e universal
As ideas non son as cousas (obxetos, seres) pero son a sua esencia
+Diferencias con Platón
-as ideas non ten existencia real
-as ideas proceden das cousas-seres, que son o único que existe
5.- ETICA ARISTOTÉLICA: LA VIRTUD Y LA FELICIDAD
a) Antecedentes de la ética aristotélica (Sócrates y Platón):
-Eudemonismo (deseo de lograr la felicidad presente en todo ser humano)
-Intelectualismo moral (asociar la conducta con el conocimiento)
-La importancia de las virtudes y su papel en la moralidad
b) La etica como saber práctico:
-organizar la vida los seres humanos para vivir bien y ser felices
-el ser humano, por ser racional, debe pensar, reflexionar y decidir
-la ética debe orientar y guiar el comportamiento
c) Dimensión teleológica, también presente en el ser humano:
-todo ser por existir tiene un fin-finalidad-perfección conforme a su propio ser
-el ser humano tiene su propio fin-finalidad, acorde con su propia naturaleza
-la naturaleza del ser humano es su esencia: animal racional, sobre todo racional
d) Eudemonismo: deseo de todo ser humano de ser feliz, lograr la felicidad
e) Punto de partida de la ética aristotélica: concepción del ser humano
(antropología):
-Lo que el ser humano debe hacer (ética) basado en lo que el ser humano es
(antropología)
-Antropología aristotélica (hombre: animal racional), de aquí:
+la división de las virtudes que realiza (éticas—hacia lo animal, dianoéticas--racional)
+ideal de vida humano propuesto: vida contemplativa-teorética (parte racional
del hombre
6.- A POLÍTICA
a) Importancia y función de la política
-organizar la vida y el comportamiento colectivo
-asegurar el bien común, el bienestar y la felicidad del ser humano
b) Vinculación de la ética y la política
-una interesada por el individuo y la otra por el interés general y común
-subordinación de la ética a la política (el todo sobre la parte)
-el ser humano sólo puede desarrollarse y ser feliz viviendo en sociedad
c) Punto de partida: el ser humano es un animal político (social)
-propio de la naturaleza humana es vivir en sociedad, connatural al hombre
-para realizarse y desarrollar dotas sus potencialidades y posibilidades, tiene que vivir
en sociedad
-prueba de esa dimensión social del hombre es su capacidad de habla, que necesita
interlocutor
d) Menos idealista y más realista en la política
-no está interesado por determinar un Estado perfecto (estado ideal de Platón)
-las circunstancias de todo tipo condicionan los gobiernos
-no puede establecerse “a priori” un tipo de gobierno ideal
-pero no todos los gobiernos son igualmente deseables
e) Clasificación de los regímenes políticos en función de la cantidad y los intereses:
Interés común
Interés particular
uno
monarquía
tiranía
pocos
aristocracia
oligarquía
mayoría
república
demagogía
f) La estabilidad y la clase media
-los gobiernos deben aspirar a la estabilidad y la moderación
-si la clase media es mayoritaria, la estabilidad es mucho más probable
g) Mejor régimen político para Aristóteles
-buscar siempre el bien común y la justicia
-justicia: dar a cada uno lo que le corresponde
distributiva
conmutativa
-deseable un régimen entre la oligarquía y la democracia (república)
Influencias posteriores de Aristóteles
-Seguidores no Liceo
-Filosofía helenística:
+Demetrio de Falera
+Estratón de Lampsaco
+Andrónico de Rodas
+Cicerón
+Ptolomeo (concepción do universo: supraluar e subluar)
-Filosofía árabe e xudea
+Avicena
+Averroes
+Maimónides
-Escolástica
+Alberto Magno
+Sto. Tomás de Aquino
+Duns Escoto
+Ockham
-Renacemento
+Pomponazzi
+Cesalpino
-Epoca Moderna
+Bacon
+Leibniz
+Spinoza
+Empirismo inglés (Locke, Hume...)
-Contemporánea
+Brentano
+Husserl
+Neoescolástica
+ ………………….
Ámbitos de influencia:
*realismo e sistematicidade
*cristianización de Aristóteles na Escolástica (Idade Media)
*influxo nas Ciencias da Natureza e Cosmoloxía
*importancia das propostas en Lóxica
*nas tendencias empiristas e positivistas
Descargar