os sistemas de conduccion en galicia

Anuncio
OS SISTEMAS DE CONDUCCION
EN GALICIA
E.Iván Vázquez
Estación de Viticultura e Enoloxía de Galicia
Fases na implantación dun viñedo
SITUACION INICIAL
DISEÑO
PLANTACION
VIÑEDO
• VARIEDAD
• PATRON
• SISTEMA DE CONDUCCION
• PREPARACION DEL SUELO
• REPLANTEO
• PLANTACION
O viño = Producto da luz
FERMENTACION
FOTOSINTESIS
Viño
Acios
Madeira
Mosto
O dosel foliar
Conxunto de órganos da planta capaces de interceptar luz e
realiza-la fotosíntesis:
• Follas
• Pámpanos
• Acios
Tipoloxía:
• Continuidade no espacio
• Contínuo : espalderas
• Discontínuo: formas libres vaso
• Densidade foliar
• Densos ou pechados: sombreado interior
• Pouco densos ou abertos: sin sombreado
Tipos de dosel foliar
Contínuo
Pechado
Discontínuo
Abierto
EFECTOS DO DOSEL FOLIAR NO MICROCLIMA DA CEPA
EXPORTADORAS
AUTOSUFICIENTES
CONSUMIDORAS
DOSEL FOLIAR ABERTO
DOSEL FOLIAR DENSO
Follas ben expostas
Acios ben expostos
Follas sombreadas
Acios sombreados
moi quentes de día e moi
frías de noite
O interior apenas sofre
diferencias entre o día e
a noite
HUMIDADE
Humidade ambiente
Maior humidade
VELOCIDADE DO VENTO
Valores do ambiente
Valores inferiores ó
ambiente
EVAPORACION
Similares ó ambiente
Inferiores ó ambiente
RADIACION
TEMPERATURA
INFLUENCIA DO MICROCLIMA NA CALIDADE
O sombreado orixina:
• Descenso do nivel de azúcar
• Descenso do nivel de antocianos e polifenoles
• Descenso do acido tartárico
• Descenso de flavonoides
• Descenso do sabor das baias
• Incremento do K y pH en mostos e viños
• Incremento do acido málico
• Incremento de sabores astringentes no viño
• Incremento de Botrytis
Dimensions do dosel foliar
ANCHURA
ALTURA
DOSEL FOLIAR
LO
DISN
TANC
I
UDE
T
I
NX
A EN
TRE
FILA
S
El dosel foliar
Relación altura dosel foliar/anchura de calle
d
h
H
D
Optima:
h ≈ d· 0,8
Máxima:
h = d
O dosel foliar ideal
ORIENTACION DAS FILAS
RELACION ALTURA CANOPY/ANCHURA DA CALLE
INCLINACIÓN DA PAREDE FOLIAR
NORTE – SUR
0,8:1
VERTICAL
ZONA DE LOCALIZACION DE ACIOS
NA ZONA BAIXA DO DOSEL FOLIAR
SUPERFIICE DO DOSEL FOLIAR (SA)
21.000 m2/ha
SUPERFICIE DE FOLLAS/SA
DISTANCIA ENTRE PAMPANOS
DESENVOLVEMENTO DOS NETOS
AREA FOLIAR/PESO COLLEIT
< 1,5
< 15 PAMPANOS/M
5-8 NETOS/PAMPANO
12 cm2/g.
SA/RENDIMENTO
1,2-1,5 kg/m2
INDICE DE RAVAZ
5-10
DESENVOLVEMENTO DE NETOS TRAS ENVERO
PESO MADEIRA DE PODA
PESO MADEIRA DE PODA/LONXITUDE DE FILA
% OCOS
Nº CAPAS DE FOLLAS
NULO
20-40 gr/sarmiento
0,3 – 0,6 kg/ml
20-40 %
1 – 1,5
% ACIOS EXTERIORES
50 – 100 %
% FOLLAS EXTERIORES
80 – 100 %
O sistema de conducción
Def:
“Conxunto de técnicas escollidas polo viticultor para o establecimento
do seu viñedo e posterior control do seu desenvolvemento” A.Reynier
DISPOSICION DAS PLANTAS
• Densidade
• Orientación
SISTEMA
CONDUCCION
FORMA DA CEPA
• Altura e forma do tronco
• Sistema de poda
• Sistema de empalizamento
FORMA DA VEXETACION
• Carga
• Conducción do follaxe
• Control da producción
A densidade de plantación
INFLUENCIA NO CULTIVO
Desenvolvemento do sistema radicular
# Volume de suelo explorado
# Dispoñibilidade de auga e nutrintes
Vigor da planta
# Eficacia fotosintética
# Problemas fitosanitarios
Mecanización
# Características da maquinaria.
# Custos de mecanización.
Custos de plantación
A densidade de plantación
EXPLORACION
SUELO
Cepas/ha
8.000
5.000
1.000
DESARROLLO
CEPA
PRODUCCION
CEPA
CALIDADE
UVA
RENDIMENTO
HECTAREA
A densidade de plantación
Efecto da densidade no nº de acios/cepa
45
40
GODELLO
TREIXADURA
35
30
25
20
15
10
5
0
4.444
3.704
3.174
Efecto da densidade no rendimento.
Kg/cepa.
8
7
Kg/ha.
26.000
GODELLO
TREIXADURA
24.000
6
22.000
5
20.000
4
18.000
3
16.000
2
14.000
1
12.000
0
10.000
4.444
3.704
GODELLO
3.174
TREIXADURA
4.444
3.704
3.174
A densidade de plantación
Peso medio do acio (gramos)
GODELLO
TREIXADURA
300
250
200
150
100
50
0
4.444
3.704
3.174
GODELLO
181
183
184
TREIXADURA
283
247
267
A densidade de plantación
Alcohol probable (% vol) e Acidez total (gr/l)
AP (% vol)
AT (gr/l)
14
12
10
8
6
4
2
0
4.444
3.704
3.174
AP (% vol)
13,5
12,3
12,3
AT (gr/l)
5,2
5,5
5,5
Nº cepas/ha permitidas polas DD.OO. Galegas
VALDEORRAS
RIBEIRA SACRA
RIBEIRO
RIAS BAIXAS
MONTERREI
0
1000
2000
3000
CEPAS/HA
MONTERREI
RIAS BAIXAS
MIN
3.700
600
MAX
5.000
2.700
4000
RIBEIRO
5000
6000
7000
RIBEIRA
SACRA
VALDEORRAS
1.500
7.000
4.000
4.000
A orientación das filas
A exposición da parcela
A altura da cepa
Elevación do tronco:
• Disminúe o risco de xeada
• Disminúe ataques de mildiu
• Aumenta a sensibilidade a sequía
• Disminúe risco de Botrytis
• Retrasa a maduración
La conducción de la vegetación
EMPALIZAMENTO
VEXETACION
PLANOS
Sin empalizamento
Vasos
Libre
Apoio tronco
Descendente
Un plano
Apoio tronco e
vexetación
Dous planos
Vasos, eixe vertical
Un plano
Cortina simple
Dous planos
G.D.C.
Vertical
Espaldeira
Oblicua
Pérgolas
Horizontal
Parral
Vertical
Scott Henry
Lira en U
Oblicuos
Lira en V
VASO
EIXO VERTICAL
CORTINA SIMPLE
DOBLE CORTINA
Los
sistemas deTRADICIONAL
conducción
ESPALDEIRA
PERGOLAS
PERGOLA TRENTINA
ESPALDEIRA SUIZA
PARRALES
SCOTT HENRY
SCOTT HENRY
Los sistemas de conducción
RT2Ta (Ruakura Twin Two Tier)
RT2Tb (Ruakura Twin Two Tier)
RT2Tb (Ruakura Twin Two Tier)
TK2T (Kauwhata Two Tier)
LIRA EN U
Los sistemas de conducción
LIRA EN V
Los sistemas de conducción
FLOR DE LYS
SISTEMAS CONDUCCION PERMITIDOS POR LAS DD.OO. GALLEGAS
SISTEMA
Vaso
MONTERREI
RIAS BAIXAS
Espaldera
Espaldera
Emparrado trad.
Doble cordón (3 pulgares/brazo)
Guyot simple
Guyot simple: 35 yemas/cepa
Sylvoz: 35 yemas/cepa
Guyot: 70 yemas/cepa
Guyot
Espaldera o tutores
RIBEIRO
Vaso
RIBEIRA SACRA
Máx: 16 yemas/cepa
Variantes: 12 yemas/cepa
Guyot simple: 12 yemas/cepa
Espaldera
Guyot doble: 15 yemas/cepa
Doble cordón: 18 yemas/cepa
VALDEORRAS
Vaso
3-4 brazos
CARGAS PERMITIDAS POR LAS DD.OO. GALLEGAS
MONTERREI
RIAS BAIXAS
CONDICION
(Variedad o situación)
CARGA MAXIMA
(Nº yemas/ha)
Godello, Treixadura,Mencía, Merenzao
70.000
Dona Branca, Garnacha T.,Grao Negro
55.000
Albariño
70.000
Resto de variedades
55.000
Albariño
80.000
Resto de variedades
60.00
RIBEIRO
RIBEIRA SACRA
VALDEORRAS
PRODUCCIONES PERMITIDAS POR LAS DD.OO. GALLEGAS
PRODUCCION
(Kg/ha)
CONDICION
(Variedad o situación)
13.000
Dona Branca, Grao Negro
Garnacha T.
11.000
Godello, Treixadura
Mencía, Merenzao
11.000
Albariño
10.000
Caíño tinto
12.500
Resto variedades
MONTERREI
RIAS BAIXAS
RIBEIRO
RIBEIRA SACRA
VALDEORRAS
TOLERANCIA
(Incremento%)
25
25
30.000
9.500
Tintas preferentes
10.500
Blancas preferentes
11.000
Resto variedades
8.000
En ladera
20.000
En llano
25
SINTESIS ELECCION SISTEMA
1. OPTIMIZAR LA FOTOSINTESIS
• Amplias superficies foliares
• Reducción de la energía perdida sobre el terreno
• Reducida densidad de hojas (no sombras)
• Mejorar las condiciones microclimáticas de la planta
2. MAXIMIZAR CARACTERES GENETICOS DE LA VARIEDAD
• Características de fertilidad de cada variedad
• Racimos libres de vegetación
• Racimos distribuidos de forma regular y en equilibrio con la
SFE
3. POSIBILITAR MECANIZACION
• Características de las máquinas que se van a emplear.
Nº DE ACIOS
30
CS-2006
CS-2005
GS-2006
25
CS-2005
20
15
10
5
0
AL
DB
GO
LA
LO
TO
TR
RENDIMENTO (Kg/cepa)
CS-2006
6
CS-2005
GS-2006
5
GS-2005
4
3
2
1
0
AL
DB
GO
LA
LO
TO
TR
RENDIMENTO (Kg/ha)
CS-2006
20.000
CS-2005
18.000
GS-2006
16.000
CS-2005
14.000
12.000
10.000
8.000
6.000
4.000
2.000
0
AL
DB
GO
LA
LO
TO
TR
AAA
Peso medio do acio (gramos)
CS-2006
450
CS-2005
400
GS-2006
350
CS-2005
300
250
200
150
100
50
0
AL
DB
GO
LA
LO
TO
TR
AAA
Nº DE ACIOS
30
CS-2006
CS-2005
GS-2006
25
CS-2005
20
15
10
5
0
BR
ME
SO
AAA
RENDIMENTO (Kg/cepa)
CS-2006
6
CS-2005
GS-2006
5
CS-2005
4
3
2
1
0
BR
ME
SO
AAA
Peso medio do acio (gramos)
CS-2006
350
CS-2005
GS-2006
300
CS-2005
250
200
150
100
50
0
BR
ME
SO
AAA
Composición dos mostos - 2005
CS-AP
16
CS-AT
14
GS-AP
GS-AT
12
10
8
6
4
2
0
AL
DB
GO
LA
LO
TO
TR
AAA
Composición dos mostos – 2005
CS-AP
16
CS-AT
14
GS-AP
12
GS-AT
10
8
6
4
2
0
BR
ME
SO
DISPOSITIVO EXPERIMENTAL
Sylvoz
Espaldera 1,8 m.
Altura de formación 0,9 m.
110-R
2,5 x 3 m.
1330 cepas/ha
Emparrado
Emparrado
Altura de formación 1,9 m.
110-R
3 x 4,5 m.
740 cepas/ha
Evaluación de la carga de poda
Nº yemas/cepa
Nº yemas/ha
80.000
100
80
65509
98
60.000
79
50.000
60
40.000
52
40
43
20
0
63125
70.000
30.000
20.000
10.000
0
PARRA
SILVOZ
P1
P2
PARRA
P1
SILVOZ
P2
MEDIA
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2
Media
97,688
79,188
51,875
42,813
Agrupamientos
A
A
B
B
TASAS DE BROTACION. Brotación real (%)
100
90
94,34
95,01
94,47
92,11
80
70
60
50
P1
P2
40
30
20
10
0
PARRA
SILVOZ
Análisis del modelo (Tipo III SS):
Fuente
SISTEMA
PARCELA
SISTEMA*PARCELA
GDL
1
1
1
Suma los cuadrados
30,641
11,574
36,678
Cuadrado medio
30,641
11,574
36,678
F de Fisher
1,207
0,456
1,445
Pr > F
0,276
0,502
0,234
TASAS DE FERTILIDAD. Fertilidad potencial.
1,6
1,4
1,41
1,2
1,25
1,0
P1
P2
0,8
MED
0,6
0,4
0,2
0,0
PARRA
Análisis del modelo (Tipo III SS):
Fuente
SISTEMA
PARCELA
SISTEMA*PARCELA
GDL
1
1
1
Suma los cuadrados
0,403
0,288
0,032
SILVOZ
Cuadrado medio
0,403
0,288
0,032
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2
Media
1,497
1,318
1,293
1,204
Agrupamientos
A
A
A
B
B
B
F de Fisher
7,916
5,658
0,629
Pr > F
0,007
0,021
0,431
RENDIMIENTO. Nº de racimos/cepa
150
125
125
100
P1
75
P2
MED
61
50
25
0
Análisis del modelo (Tipo III SS):
Fuente
SISTEMA
PARCELA
SISTEMA*PARCELA
GDL
1
1
1
Suma los cuadrados
65536,000
14340,063
3782,250
PARRA
Cuadrado medio
65536,000
14340,063
3782,250
F de Fisher
56,525
12,368
3,262
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2
Media
147,875
102,563
68,500
53,938
Agrupamientos
A
B
C
C
SILVOZ
Pr > F
< 0,0001
0,001
0,076
RENDIMIENTO. Peso medio del racimo (gr)
250
200
178
150
P1
P2
117
100
MED
50
0
PARRA
Análisis del modelo (Tipo III SS):
Fuente
SISTEMA
PARCELA
SISTEMA*PARCELA
GDL
1
1
1
Suma los cuadrados
60298,905
54661,688
25890,310
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1
Media
227,394
129,387
127,321
106,543
Agrupamientos
A
B
B
B
SILVOZ
Cuadrado medio
60298,905
54661,688
25890,310
F de Fisher
66,149
59,965
28,402
Pr > F
< 0,0001
< 0,0001
< 0,0001
RENDIMIENTO. Kg uva/cepa. Kg uva/ha
25
20.000
17.500
21,7
20
15.000
15
12.500
P1
P2
16.092
MED
10
P1
P2
10.000
MED
7.500
9.743
7,3
5
5.000
2.500
0
PARRA
0
SILVOZ
PARRA
SILVOZ
Análisis del modelo (Tipo III SS):
Fuente
SISTEMA
PARCELA
SISTEMA*PARCELA
GDL
1
1
1
Suma los cuadrados
3325,252
75,603
99,600
Cuadrado medio
3325,252
75,603
99,600
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2
Media
24,058
19,389
7,468
7,147
Agrupamientos
A
A
B
B
F de Fisher
81,533
1,854
2,442
Pr > F
< 0,0001
0,178
0,123
COMPOSICION DE LOS MOSTOS. A.probable (% vol)
12
11,5
11,2
10
8
P1
6
P2
MED
4
2
Análisis del modelo (Tipo III SS):
Fuente
SISTEMA
PARCELA
SISTEMA*PARCELA
GDL
1
1
1
Suma los
cuadrados
1,322
6,502
0,040
Cuadrado
medio
1,322
6,502
0,040
F de
Fisher
0,438
2,152
0,013
Pr > F
0,511
0,148
0,909
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1
Media
11,763
11,525
11,175
10,838
Agrupamientos
A
A
A
A
0
PARRA
SILVOZ
COMPOSICION DE LOS MOSTOS. A.total (gr/l tartáric.). pH
4
12
10
3
9,4
8
3,2
3,1
8,2
P1
P2
6
P1
P2
MED
2
MED
4
1
2
0
PARRA
0
SILVOZ
Análisis del modelo (Tipo III SS):
Fuente
SISTEMA
PARCELA
SISTEMA*PARCELA
GDL
1
1
1
SILVOZ
Análisis del modelo (Tipo III SS):
Suma los
cuadrados
24,626
12,338
152,831
Cuadrado
medio
24,626
12,338
152,831
F de
Fisher
10,215
5,118
63,397
Pr > F
0,002
0,027
< 0,0001
Media
10,513
10,150
8,300
6,181
Fuente
SISTEMA
PARCELA
SISTEMA*PARCELA
GDL
1
1
1
Suma los
cuadrados
0,006
0,058
0,236
Cuadrado
medio
0,006
0,058
0,236
F de
Fisher
0,638
5,986
24,318
Pr > F
0,428
0,017
< 0,0001
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1
PARRA
Agrupamientos
A
A
B
C
Categorías
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P1
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P2
SISTEMA-SYLVOZ*PARCELA-P1
SISTEMA-PARRAL*PARCELA-P2
Media
3,226
3,186
3,124
3,044
Agrupamientos
A
A
B
B
C
C
O MANEXO DA VEXETACION
Limitar o desenvolvemento
vexetativo en favor da
acumulación de reservas
EXPORTADORAS
AUTOSUFICIENTES
CONSUMIDORAS
Optimizar o funcionamento
fotosintético da espaldeira
OPERACIONES EN VERDE
FINALIDAD:
PARTE VEGETATIVA
PARTE REPRODUCTORA
EPOCA:
PERIODO DE ACTIVIDAD VEGETATIVA DE LA PLANTA
OPERACIONES:
DESCHUPONADO
EMPALIZADO
DESPUNTADO
DESNIETADO
DESHOJADO
ACLAREO DE RACIMOS
DESCHUPONADO
Eliminación de brotes jóvenes y
pámpanos inútiles que salen del
tronco y de los brazos
Espergurado
Despampanado
Objetivos
• Eliminar órganos vegetativos mal
posicionados o no fructíferos.
• Reducir contaminaciones primarias de
mildiu
• Reducir el riesgo de fitotoxicidad de
herbicidas sistémicos
DESCHUPONADO MANUAL
Epoca:
Desborre a floración. Antes de la lignificación de la base.
Finalizado el peligro de heladas.
Realización:
Pase de mano con ligera torsión
Cuidado con utilizar mano de obra barata.
Rendimiento:
Exigente en mano de obra. 17-50 h/ha
ESPERGURADO QUIMICO
Efecto desecante de herbicidas de contacto
DICUAT: Reglone
PARACUAT: Caldercol, Herbatex, Jirafa, Paratex, Pared
PARACUAT+DICUAT: Gramoxone
GLUFOSINATO DE AMONIO: Finale
Factores de eficacia
Epoca de aplicación
Calidad de la pulverización
Diquat, Paracuat: pámpanos < 30 cm.
Glufosinato: pámpanos < 30 cm.
Boquillas de chorro plano
240-500 l/ha
1-2 aplicaciones/año
ACLAREO DE PAMPANOS
Eliminación parcial de pámpanos
Obxetivos:
• Reducción do exceso de
amontonamento.
• Reducción do sombreado
• Reequilibrio fisiolóxico.
Particularidades:
Pámpanos dobles: brotacións de conos secundarios. Cortar antes do 20 cm.
Varas débiles: evitar sumidoiros. En floración cortar si < 40 cm.
Aclareo de vexetación: vairedades con entrenudos cortos. Deixar máis xemas e
despois eliminar
EMPALIZADO
Finalidad:
9 Mejora del microclima de la planta.
9 Facilitar la mecanización
9 Facilitar los tratamientos fitosanitarios.
O DESPUNTADO.
DEFINICION
Supresión do ápice de crecemento dos
pámpanos.
OBXETIVOS
FISIOLOXICOS:
Mellora da eficacia fotosintética da planta.
Mellora da tasa de cuallado das inflorescencias.
PRACTICOS:
Facilitar a mecanización.
Mellorar a eficiencia dos tratamentos fitosanitarios.
MICROCLIMATICOS:
Mellorar a insolacion e aireación.
SANITARIOS:
Eliminación de órganos xóvenes
MORFOLOXICOS:
Manter o porte erguido do pámpano.
DESPUNTADO
DESPUNTADO
CANDO E CANTO DESPUNTAR
4 – 5 días antes de floración
5 – 10 cm.
Incrementa o nº de netos
ANTES DA FLORACION
En plena floración
5 – 10 cm.
NA FLORACION
No cuallado e a partir do mesmo
En función das condicións ambientais
Manter como mínimo 8-10 follas por riba
do acio
DESPOIS DA FLORACION
CARACTERISTICAS DO ENSAIO DE DESPUNTADO.
3 BLOQUES
15 PLANTAS/BLOQUE
MARCO DE PLANTACION: 1 x 1,75
CEPAS DONA BRANCA
¾ INXERTADAS SOBRE 196-17
¾ CORDON UNILATERAL A 60 cm.
ESPALDEIRA MONOPLANO 1.80 m.
CARGA MEDIA = 5-6 YEMAS/CEPA
Dispositivo experimental
Brotación teórica (%)
97,7
Brotación observada
2,15
Pámpanos totales
10,1
Fertilidad teórica (%)
73,2
Acios totais/cepa
Lonxitude media
Nº de flores medio
7,95 – 11,69
192 - 355
8,9
DESPUNTADO
EFECTO DA EPOCA DE DESPUNTADO NA TASA DE CUALLADO.
300
271
250
200
235
150
153
133
100
50
65,29
49,03
0
ANTES FLORACION
FLORES
BAYAS
DESPUES FLORACION
TASA CUAJADO
EFECTO DA EPOCA DE DESPUNTADO NA SUPERFICIE FOLIAR
Superficie foliar
DP 1
DP 2
0,16
0,44
0,60
10
8
5,03
1,34
3,69
2,60
1,9
0,23
0,27
0,50
10
8
4,17
1,90
2,27
2,60
1,6
Superficie (m2)
Hojas principales
Hojas de nietos
Pámpano
Nº pámpanos/cepa
Nº pámpanos/m.l.
Sup.foliar total (m2/m.l.)
Sup.foliar primaria (m2/m.l.)
Sup.foliar secundaria (m2/m.l.)
Sup.foliar efectiva (m2/m.l.)
Relacion S.f.t./S.f.e.
4
3
2
SECUNDARIA
1
PRIMARIA
0
ANTES FLORACION
DESPUES FLORACION
ANTES
FLORACION
Densidade foliar
Huecos (%)
Nº capas de hojas
Hojas interiores (%)
Racimos interiores (%)
DESPUES
FLORACION
BAJO
ALTO
BAJ
O
ALTO
25
57
28
50
1,62
1,10
1,42
1,13
15
2
12
2
0
0
0
0
EFECTO NO RENDIMENTO.
Características do acio
ANTES
FLORACION
DESPUES
FLORACION
Nº baias
153,2
133,0
Peso baias
272,9
252,4
10,6
9,5
283,5
262,9
28,4
27,1
Peso raspón
Peso acio
Baia/raspón
Análisis de varianza
Tukey (HSD) / Análisis de las diferencias entre grupos con un intervalo de confianza de 95,00 %:
EFECTO NO RENDIMENTO POR CEPA.
Kg uva/cepa
3,5
3
3,39
2,5
2
2,41
2,22
1,94
1,5
1
1,17
0,5
0,47
0
ANTES FLORACION
Cepa
X. francas
DESPOIS FLORACION
X. basilares
EFECTO DO DESPUNTADO NA COMPOSICION DO MOSTO.
ANTES FLORACION
DESPUES FLORACION
Alcohol probable (% vol)
12,0
13,0
pH
3,38
3,41
Acidez total (gr/l tartarc.)
5,6
5,7
Ac.málico (gr/l)
2,5
2,6
Ac.tartárico (gr/L)
4,1
3,7
187,0
135,8
NFA
EFECTO DO DESPUNTADO NA COMPOSICION DO VIÑO.
ANTES
FLORACION
DESPOIS
FLORACION
0,98967
0,99273
Grado alcohólico (% vol)
12,8
13,6
Extracto seco (g/l)
21,0
31,3
3,1
12,1
3,42
3,51
Acidez total (gr/l tartarc.)
4,9
4,7
Acidez volátil (gr/l acético)
0,19
0,46
Ac.málico (gr/l)
2,2
2,3
Ac.tartárico (gr/L)
1,9
1,7
Sulfuroso libre (mg/l)
10
38
Sulfuroso total (mg/l)
138
115
Masa volúmica (g/ml)
Azúcares reductores (g/l)
pH
O DESPUNTADO.
CONCLUSIONS
# Mellora a tasa de cuallado en un 15%
# Mayor peso medio do acio
# Incremento da vendima en un 15%
# Despuntado precoz provoca:
# Maior superficie foliar secundaria
# Reducción do grado alcohólico.
DESNIETADO
Supresión o despunte de los nietos.
Objetivos
• Favorece el cuajado.
• Mejora la aireación e iluminación de los pámpanos
• Mejora la efectividad de los tratamiento
• Facilita la vendimia
Reflexións.
Ciclo vital de unha folla:
• Joven = consumidora
• >30% tamaño = inicio de transferencia de fotoasimilados.
• 50 – 70 % tamaño = transferencia total de fotoasimilados.
• 30-40 días de vida = reducción de actividad.
DESNIETADO
O DESFOLLADO
Definición
Supresión de un número variable de hojas
Obxetivos
FISIOLOXICOS:
Mellora da maduración das baias.
PRACTICOS:
Mellorar a eficiencia dos tratamentos fitosanitarios.
Reducir o tempo de vendima.
MICROCLIMATICOS:
Mellorar a insolacion e aireación.
SANITARIOS:
Reducir a podredume gris (Botrytis) e outras enfermidades
MORFOLOXICOS:
Mellorar a coloración das baias.
PRATICA DO DESFOLLADO
Durante o período de crecemento.
Nocivo ó rendimento:
Efecto que se atenúa polas follas que siguen medrando
Mellora da calidade:
A mellora da aireación, iluminación é permanente
Durante o período de madurez.
Disminúe o rendimento:
Reducción de superficie foliar permanente
Disminúe a calidade:
A mellora da aireación,iluminación dura pouco tempo
CARACTERISTICAS DO ENSAIO DE DESFOLLADO
4 BLOQUES
15 PLANTAS/BLOQUE
MARCO DE PLANTACION: 1 x 1,75
CEPAS DE GODELLO
– INXERTADAS SOBRE 196-17
– CORDON UNILATERAL A 60 cm.
ESPALDEIRA MONOPLANO 1.60 m.
CARGA MEDIA = 5-6 YEMAS/CEPA
Epoca desfollado
Despois cuallado
Envero
Intensidad de desfollado
2 pisos de follas
4 pisos de follas
CARACTERISTICAS DO ENSAIO DE DESFOLLADO
2 PISOS DE FOLLAS
4 PISOS DE FOLLAS
DESHOJADO
DESHOJADO
DESHOJADO
DESHOJADO
OPERACIONES EN VERDE
DESHOJADO
DESHOJADO
DESHOJADO
DESHOJADO
DESHOJADO
INFLUENCIA DA EPOCA DE DESFOLLADO
Nº de acios
Peso do acio
Ordenación y agrupamientos de los grupos no
significativamente diferentes:
Categorías
CUALLADO
ENVERO
Media
22
21
Agrupamientos
A
A
Kg/cepa
Categorías
CUALLADO
ENVERO
Media
223
208
Agrupamientos
A
A
Sanidade
Ordenación y agrupamientos de los grupos no
significativamente diferentes:
Categorías
CUALLADO
ENVERO
Ordenación y agrupamientos de los grupos no
significativamente diferentes:
Media
5,184
4,509
Agrupamientos
A
A
Ordenación y agrupamientos de los grupos no
significativamente diferentes:
Categorías
CUALLADO
ENVERO
Media
4,094
3,000
Análisis de varianza
Tukey (HSD) / Análisis de las diferencias entre grupos con un intervalo de confianza de 95,00 %:
Agrupamientos
A
A
INFLUENCIA DA INTENSIDADE DE DESFOLLADO
Kg/cepa
Peso do acio
Ordenación y agrupamientos de los grupos
no significativamente diferentes:
Ordenación y agrupamientos de los grupos
no significativamente diferentes:
Categorías
2
4
Categorías
2
4
Media
5,335
4,359
Agrupamientos
A
A
Media
228
203
Estado sanitario
Ordenación y agrupamientos de los grupos
no significativamente diferentes:
Categorías
2
4
Media
4,375
2,719
Agrupamientos
A
A
Análisis de varianza
Tukey (HSD) / Análisis de las diferencias entre grupos con un intervalo de confianza de 95,00 %:
Agrupamientos
A
A
CARACTERISTICAS DO ENSAIO DE DESFOLLADO
Peso do acio
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-2
EPOCA-CUAJADO*INTENSIDADE-2
EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-4
EPOCA-CUAJADO*INTENSIDADE-4
Media
290
290
286
255
Agrupamientos
A
A
A
A
Nº de baias
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-2
EPOCA-CUAJADO*INTENSIDADE-4
EPOCA-CUAJADO*INTENSIDADE-2
EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-4
Media
177
155
155
141
Agrupamientos
A
A
A
A
Peso de 100 baias
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-4
EPOCA-CUAJADO*INTENSIDADE-2
EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-2
EPOCA-CUAJADO*INTENSIDADE-4
Media
195
175
159
157
Agrupamientos
A
A
A
A
Análisis de varianza
Tukey (HSD) / Análisis de las diferencias entre grupos con un intervalo de confianza de 95,00 %:
De cada un dos
bloques
recolléronse 8
acios e
determinouse:
CARACTERISTICAS DO ENSAIO DE DESFOLLADO
Kg/cepa
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
EPOCA-CUALLADO*INTENSIDADE-2
EPOCA-CUALLADO*INTENSIDADE-4
EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-2
EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-4
Media
6,105
4,264
4,565
4,454
Agrupamientos
A
A
A
A
Estado sanitario
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
EPOCA-CUALLADO*INTENSIDADE-2
EPOCA-CUALLADO*INTENSIDADE-4
EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-2
EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-4
Media
7,438
0,750
1,313
4,688
Agrupamientos
A
B
B
B
A
A
Kg/ha
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
EPOCA-CUALLADO*INTENSIDADE-2
EPOCA-CUALLADO*INTENSIDADE-4
EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-2
EPOCA-ENVERO*INTENSIDADE-4
Media
29.072
20.304
21.739
21.209
Análisis de varianza
Tukey (HSD) / Análisis de las diferencias entre grupos con un intervalo de confianza de 95,00 %:
Agrupamientos
A
A
A
A
O DESFOLLADO
Composición da
uva do último
control de
maduración
( 15 – 09 – 2005)
EPOCA
INTENSIDAD
Grao alcohólico probable
Acidez total (g/l tartárico)
pH
Acido tartárico (g/l)
Acido málico (g/l)
NFA
CUALLADO
ENVERO
2
4
2
4
12,8
5,1
13,0
4,8
12,8
5,0
13,2
4,8
3,18
4,7
1,9
111,61
3,17
4,5
2,1
-
3,23
4,6
2,0
105,34
3,29
4,6
2,1
119,84
CARACTERISTICAS DOS VIÑOS
Estrullado
Prensado + SO2 + enzima desfangado
Desfangado 24 horas.
Sementeria de levaduras
Fermentación alcohólica < 19 ºC
Protocolo de vinificación
(26 – 09 – 2005)
EPOCA
INTENSIDAD
CUALLADO
Masa volúmica (g/ml)
Grao Alcohólico (% vol)
Extracto seco total (g/l)
Azúcares reductores (g/l)
Acidez total (g/l tartárico)
Acidez volátil (g/l acético)
pH
Acido tartárico (g/l)
Acido málico (g/l)
2
4
2
4
0,98705
14,0
18,0
1,7
5,9
0,23
3,24
2,2
1,6
0,99273
13,6
31,3
1,2
6,2
0,23
3,27
3,1
1,4
0,7
2
20
0,99024
14,3
26,6
1,0
6,0
0,33
3,34
2,7
1,4
0,7
3
28
0,98698
14,1
18,0
1,3
5,3
0,23
3,33
2,0
1,6
Acido láctico
Sulfuroso libre (mg/l)
Sulfuroso total (mg/l)
ENVERO
ND
19
ND
19
CARACTERISTICAS DO ENSAIO DE DESFOLLADO
CONCLUSIONS
# Desfollado cedo:
# evidencia maior peso do acio.
# maior producción por planta.
# mellor estado sanitario.
# A menor intensidade de desfollado acadamos:
# acios máis pesados
# maior rendimento por cepa.
# mellor estado sanitario
ACLAREO DE RACIMOS
Supresión de una parte de los racimos de la cepa
Objetivo
• Reducir la producción de uva excesiva
• Mejora de la calidad
• Mejora de la sanidad de la vendimia
Practica
• Manual
• Químico
OPERACIONES EN VERDE
ACLAREO DE ACIOS
ACLAREO
Reducción 45-50%
Fecha de aclareo:
25-08_2003
VENDIMA
Fecha de vendimia:
23-09-2003
Determinaciones:
• Kg uva/cepa
• Peso medio del racimo
• Estado sanitario
• Mosto de vendimia: ºBrix, ac.málico, ac.tartárico, acidez valorable,
pH, NFA, Amonio, IPT, Antocianos totales
ACLAREO DE ACIOS
Nº de acios
25
23
20
22
21
15
10
12
13
11
SIN
CON
5
0
4.444
3.704
3.175
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
DENSI-D2*TRAT-SIN
DENSI-D3*TRAT-SIN
DENSI-D1*TRAT-SIN
DENSI-D2*TRAT-CON
DENSI-D3*TRAT-CON
DENSI-D1*TRAT-CON
Media
22,7
22,3
21,3
12,5
11,5
10,6
Agrupamientos
A
A
A
B
B
B
Análisis de varianza
Tukey (HSD) / Análisis de las diferencias entre grupos con un intervalo de confianza de 95,00 %:
ACLAREO DE ACIOS
6
Kg/cepa
5
4
5,2
4,6
4,2
3
2
SIN
CON
3,2
2,7
2,1
1
0
4.444
3.704
3.175
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
DENSI-D2*TRAT-SIN
DENSI-D1*TRAT-SIN
DENSI-D3*TRAT-SIN
DENSI-D2*TRAT-CON
DENSI-D1*TRAT-CON
DENSI-D3*TRAT-CON
Media
5,168
4,576
4,203
3,231
2,728
2,122
Agrupamientos
A
A
A
B
B
B
C
C
C
D
D
D
Análisis de varianza
Tukey (HSD) / Análisis de las diferencias entre grupos con un intervalo de confianza de 95,00 %:
ACLAREO DE ACIOS
Peso medio do acio
300
250
200
264
254
210
223
190
187
150
SIN
CON
100
50
0
4.444
3.704
3.175
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
DENSI-D2*TRAT-CON
DENSI-D1*TRAT-CON
DENSI-D2*TRAT-SIN
DENSI-D1*TRAT-SIN
DENSI-D3*TRAT-SIN
DENSI-D3*TRAT-CON
Media
264
254
223
210
190
187
Agrupamientos
A
A
A
B
A
B
B
B
Análisis de varianza
Tukey (HSD) / Análisis de las diferencias entre grupos con un intervalo de confianza de 95,00 %:
ACLAREO DE ACIOS
25.000
20.000
Kg/ha
20.337
19.143
15.000
12.121
11.967
SIN
CON
13.344
10.000
6.737
5.000
0
4.444
3.704
3.175
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente diferentes:
Categorías
DENSI-D1*TRAT-SIN
DENSI-D2*TRAT-SIN
DENSI-D3*TRAT-SIN
DENSI-D1*TRAT-CON
DENSI-D2*TRAT-CON
DENSI-D3*TRAT-CON
Media
20.337
19.143
13.344
12.121
11.967
6.737
Agrupamientos
A
A
B
B
C
C
C
D
D
D
Análisis de varianza
Tukey (HSD) / Análisis de las diferencias entre grupos con un intervalo de confianza de 95,00 %:
ACLAREO DE ACIOS
Kg madera/cepa
Indice de Ravaz
1
12
1
0,719
0,728
10
10
1
0,591
0,589
8
1
0,505
8
0,500
0
SIN
CON
0
7
6
4
SIN
CON
4
4
4
0
2
0
0
0
4.444
3.704
3.175
4.444
3.704
3.175
Ordenación y agrupamientos de los grupos no significativamente
diferentes:
Categorías
DENSIDAD-2*TRATA-CON
DENSIDAD-1*TRATA-CON
DENSIDAD-1*TRATA-SIN
DENSIDAD-3*TRATA-SIN
DENSIDAD-2*TRATA-SIN
DENSIDAD-3*TRATA-CON
Media
0,728
0,719
0,591
0,589
0,505
0,500
Agrupamientos
A
A
A
A
A
A
Análisis de varianza
Tukey (HSD) / Análisis de las diferencias entre grupos con un intervalo de confianza de 95,00 %:
ACLAREO DE ACIOS
MICROVINIFICACION
Despalillado manual
Estrujado con estrujadora de rodillos de caucho
Sulfitado con 10 mgr/l de metabisulfito potásico
Siembra de 20 gr/hl de levaduras secas activas S.cerevisiae
Fermentacion en depósitos de acero inox AIS-316 a < 20 ºC
Bajada de sombreros 2 veces/día
Descube a los 12 días y mezcla del vino yema con el escurrido.
Fermentación maloláctica espontánea
3 trasiegos
Estabilización con goma arábiga
Filtración por placas
Embotellado.
ACLAREO DE ACIOS
COMPOSICION DE LOS VINOS
2003
1 x 2,25
2004
2003
1,2 x 2,25
2004
2003
1,4 x 2,25
2004
SIN
CON
SIN
CON
SIN
CON
SIN
CON
SIN
CON
SIN
CON
Densidad
Alcohol
Probable
Acidez
total
Acidez
volátil
g/ml
% vol
g/l tart
g/l acet
0,9958
0,9967
0,9938
0,9963
0,9966
0,9965
0,9986
0,9946
0,9970
0,9968
0,9948
0,9932
11,6
12,5
14,1
16,0
11,5
13,1
16,3
15,2
11,7
12,9
14,8
14,8
4,9
5,8
5,5
6,8
4,9
5,2
6,2
6,4
5,6
5,8
6,4
5,8
0,45
0,57
0,33
0,44
0,33
0,80
0,57
0,66
0,35
0,61
0,45
0,36
pH
3,99
4,17
4,00
3,87
3,96
4,27
3,99
4,03
4,00
4,11
3,86
3,93
SO2
libre
SO2
total
mg/l
12
11
13
12
10
6
13
13
Azúcares
reductores
Acido
tartárico
Acido
málico
mg/l
g/l
g/l
g/l
13
22
8
48
15
14
22
19
14
15
13
10
2,3
2,3
1,1
1,9
2,5
2,4
10,0
1,6
2,2
2,7
1,3
1,3
_
1,4
1,8
1,9
_
_
1,6
1,4
_
_
1,6
1,9
2,6
2,4
1,8
2,7
2,3
1,1
2,8
2,7
1,4
0,8
2,2
1,9
ACLAREO DE ACIOS
MENCIA
Características
organolépticas
FASEVISUAL
12
10
8
ARMONIA
INTENSIDAD AROMA
6
4
2
0
CALIDAD GUSTO
CALIDAD AROMA
INTENSIDAD GUSTO
SIN ACLAREO
CON ACLAREO
ACLAREO DE ACIOS
CONCLUSIONES
Incremento del peso del racimo
Mejora sanitaria
Mejora del vigor de la planta
Incremento del grado alcohólico
Mantenimiento de la acidez con incremento del ac.tartárico
Mejora del contenido de polifenoles, taninos y antocianos
Descenso del contenido de amonio
Interesante para:
• Mejora cualitativa
• Adelanto de la fecha de vendimia
AGRADECIMIENTOS
GUSTAVO LOPEZ RIOS
PAULA BARJA
MONTSERRAT LOPEZ PARADA
CELSO LORENZO HERMIDA
Descargar