NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY, miti tsïatëjkëtëp uk tpëktë ja putëjkën, ja majatäjkën miti ja mëj kutunk yakpy MIXE ALTO DEL CENTRO NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY, miti tsïatëjkëtëp uk tpëktë ja putëjkën, ja majatäjkën miti ja mëj kutunk yakpy MIXE ALTO DEL CENTRO Mtra. María del Rosario Robles Berlanga Secretaria de Desarrollo Social Lic. Ernesto Javier Nemer Álvarez Subsecretario de Desarrollo Social y Humano Subsecretaría de Desarrollo Comunitario y Participación Social Lic. Juan Carlos Lastiri Quirós Subsecretario de Planeación, Evaluación y desarrollo regional Mtra. María Evangélica Villalpando Rodríguez Abogada General y Comisionada para la Transparencia Dr. Emilio Zebadúa González Oficial Mayor Lic. Enrique González Tiburcio COORDINADOR DE ASESORES DE LA C. SECRETARIA Ing. Simón Pedro de León Mojarro Titular de la Unidad de Coordinación de Delegaciones Lic. Ramón Sosamontes Herreramoro Jefe de la Unidad de la Oficina de la Secretaría y Comunicación Social Mtro. Eugenio Aurelio Alvírez Orozco Titular del Órgano Interno de Control 2015 Nëky pyatuu´nën mää ja jää´y ja kyutujkën y´awä´tsäjtën miny, miti tsïatëjkëtëp uk tpëktë ja putëjkën, ja majatäjkën miti ja mëj kutunk yakpy ISBN en trámite Secretaría de Desarrollo Social Paseo de la Reforma 116, Col. Juárez, Del. Cuauhtémoc, C. P. 06600, México, D. F. Impreso en México Los programas sociales de la Secretaría de Desarrollo Social son públicos, ajenos a cualquier partido político. Queda prohibido el uso para fines distintos al desarrollo social. Tii jatsï yëk mimpy yä´t nëky Tii yëk nëkäpxämp yëk nëmatsïä´kämp....................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 ¿Pënëte´n yëk mëëtsïp ja putëjkën ja majatääjkën?.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Ja Putëjkën majatääjkën miti ja mëj kutunk yakpy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Ja awä´tsäjtën kutujkën. . ............................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Kuu yëk tatëkët ja exën koo´jën. . ................................ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Mää mkäpxtët mxe´ktët............................................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Kuu m´ëëntët jats mwëntsë´tsït.. ............................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Mää yëk päät ja putëjkën ja majatäjkën.................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Mää yëk päät ja tuntäjk. . ............................................. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 “Ja ayoo´jën jats nay apajxën miti kajaa yëk tsënääpy, jats ja kajaa nanyëka´kë. Mëët ja ëy tsyënää´yën jats ja osää tsënää´yën kajaa nyanyëkekyëtë, ja´ts jotmëny yëk ma´tsïpy ja ëy tsyënää´yën, jats tsimy y´ett ja nukoo tsënää´yën… pats n´amtëy ja mëj kutunktë jats pën jatsï ja jää´y nyëkutunk´ätëp, jats tpawënma´tsït sutsoo tyëk kutëkë´tsït ja ayoo´jën. Jats wënatsï y´ëyët kyä´pxt ja tsënää´yën, mää namyää´ya´ntët, mää nmajatääjkën, jats mää nëtuki´yë nëtuknäx äjtën. Ja´ts njotmay äjtën kuu nëatuknäx nmajatäjkën, ka´ap nëtu´kyë nëmatsykë ja´yë.” Ban Ki-Moon Miti Wyëntanaapy ja Organizacion de las Naciones Unidas. Ja expë koopë. Tii yëk nëkäpxämp yëk nëmatsïä´kämp Ja Jää´y y´awä´tsäjtën ja kyutujkën Ojts yä´t mäjk ämp ja junio po´ jats matsk mil ja maktu´k jumëjt yëk nänkixyë jats yëk najawë mää ja mëj kutunk tnëkäpxtë ja tsïunk, ja wyënmää´ny, ja ana´mën miti ojts tyëk ajemyëtë ja mëj kutuktë miti nyëtanaapy ja nëwempët jää´y, mää ja myëjawyeen pëtä´ky, tnëane´my ja jää´y y´awä´tsäjtën kyutujkën, jats nayte´n t´exkapy ja mëk wënmää´ny mitite´n ojts ja mëj kutunk tatëkëtë jats yëk kupiky kuu myatsyo´t ja payë´yën yää nëwiiny, mää yëk amtëy ja mëj kutunk kuu yëk najawët, yëk wëntsë´kët, jats yëk exyett, ëy, ka´pxy, kuu yëk patu´nt ja nëtsoojkën miti ja jää´y nëtanää´yëtëp, jate´nts yä´t mëj kutujkën wyä´ny: Artículo 1º. Yää nëwiiny nëtuki´yë jää´y tmëëtatsï ja nëtsë´kyäjtën miti mo´jëp ja awä´tsäjktën mëët ja kutujkën miti yëk exkäp jap mëj kutuktäjkjëtsïpy jats ja mëj käpxmujkën miti ja nëwempët jää´y myëj kutunk ojts tatëkë, säm nayte´n ja y´ayuujk tpëtäjk jats yëk exyet, nyëtsë´kyät ja nëky, ja´këxp kuu tsiunkpäät jats nijuunë kya yëk mastu´utt uk kya tunkpäätt, uk jotmënyts wënatsï yä´t ana´mën kyatunkpäät kya matsyo´t pënë sää yä´t mëj kutujkën wyä´ny uk nyakyukapxyë. DOF 10-06-2011 pëtä´ky tëë y´a ëëyë Kuu ja jää´y ja pyayë´yën miti yakpy ja äwä´ts äjtën mëët ja kutujkëny jate´n yë yëk patu´nt säm yä´t mëj kuttuktäjk wyä´ny, jats ja mëj ana´mën miti tsiatëjkëtëp may kyutunk, pats yä´t yëk amtëy jats tputëkët tpukäpxëtët etp ja jää´ytsï jats ëy ka´px ja nyëtsë´kyäjtën tpëktët. DOF 10-06-2011 pëtä´ky tëë yëk kutejë Netukiyë ja kutunktë, pënë mää jatsï kyutunkätë, pënë pën nyëkutunkätëp, jats akuwänë tnänknyajawëyëtët, twëntsë´këtët, t´exyetët jats tyëk tunkpäätët ja jää´y y´awä´ts äjtën kyutujkën säm nëtuki´yëäjtsïn, namyääyä´n, nëamukyëäjtsïn jats säm nmajatäjkyën. Kuts jate´n jats yë mëj kutunk pyäätsï kuu t´aexët, tpayë´tsï, tnëkupokt Jats tyëk aëyët pënë mää tëë yëk mëtëkëy ja jää´y ja y´awä´tsäjtën kyutujkën, jate´n pënë sää tyëk wä´ny ja ana´mën . DOF 10-06-2011 pëtä´ky tëë yëk kutejë NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 5 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Yää nëwiiny ka´ap yëk kupiky jats ja jää´y jëk ju´tsï jats yëk ta akuwänët ja tunk. Ja juy jää´ytsï pën tsoo´ntëp apiky kyäjp apiky pyujxy, pyäätëp ja nëtsë´kyäjtën kuu jyä´tët yää nëwiiny, jats jate´n tpëktëktët ja awä´tsäjtën jats ja nëkupojkën pënë sää ja ana´mën wyä´n. Ka´p yëk kupiky ja nanyaexë säm ja ayuujk jää´y äjtën nyaxy yää nëwiiny, säm ja jää´y äjtën, pënë wëne´n ja jumëjt, ja ka ka´pxy äjtën, ja tsënää´yën tanää´yën, ja tsë´ky äjtën, ja yëk jujkyätpë mëpëjkën, ja wënmää´yën, ja natsyokë nay exk atsï, ja amatsk äjtën, natsiu´k äjtën, uk oy omiti´miti yëk ma´tsïpy ja ëy, tsuj, tsënää´yën jats tyëk mä´täny uk tnäxaanä´ny ja jää´y y´awä´ts äjtën ja kyutujkën, sam nayte´n ja kë´m jää´y äjtën. DOF 04-12-2006, 10-06-2011 pëtä´ky tëë y´a ëyë DOF 14-08-2001 Pats yä´t tuntäjk miti y´extëp kyootëp ja majatääjkën, putëjkën, kuu tnänk ‘ixyë tnänk nyajawëyë miti jatsï jete´n tëë y´aëyë jats tëë jyaak yëk pëtä´ky jap mëj kutuktäjk jëtsïpy, miti nyëtanaapy ja jää´y y´awäts äjtën kyu tujkën, ka’p ja’yë tnänk ‘ixyë ja y’ayuujk kuu yëk wëntsë’kët ja awä’ts äjtën kutujkën, nayte’nts tpatu’nt ja namyukë wënmää’ny, tsïu’mp ja tunk miti yëk kutëkë’py ja kaëy tsïuu’nën, jats yëk tunet ja ka’pxy tsïuu’nën jats nayte’n yëk tunkätt kuu nëtuki’yë yëk tatëkët ja wënmää’ny, ätknë ja nëky yëk mënäxt yëk mëtëkët jats ëy tsuj ja namyëkäpxë tsïunët, mëët ja jää’y pën yëk putëjkëtëp. Pats tnänk nyajawëyë ja nëky miti tëë yëk jä’äy ka’px wëne’nën yëk nëmato’t mää nëtuki´yë tsïëjkëkyëxtët, jëts ja yëk tëë’jën nyëy jätknë yëk päätt jats ka’pxy, mää yëk taputëkët ja tuu’, jats kyutëkë’tsï ja tetuu’nën osäätuu’nën. Ja jää’y ja y’awä’ts äjt ja kyutujkën, mää yëk mëëj pëtä’kt ja amtoo’jën pëktsoo’jën, jats jate’n nyëy jatnë y’ëyët otii, säm nayte’n ja najää’wën. Yä’t nëky wyä’ny jats tnajawëtët ja jää’ytsï pën pyëktëp ja putëjkën miti kyëjë’mët atsïpy ja SEDESOL, kuu jap tmëëtätë ja awä’tsäjtën kuttujkën, jats nayte’n tpatu’ntët yä’t wënmää’ny ja mëj kutunk jë tsïumpë miti kyëjë’mët ättëp ja putëjkën miti yëk majatä’kp. Nayte’nts mtuknajawëyë kuu xmëtatsï ja awä’ts äjtën kutujkën jats xtatëkët ja käpxmujën, jats xtatëkët ja nyëkutunkatsï, jats jate’n mputëkët kuu x’ext xko’t jats tsïuu’wets ka’px ja tuu’nën miti ja putëjkën nyëkapxypy jats kuu ja meeny jap tsïunk päätt mää tëë yëk tanëyäkë. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 6 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN ¿Pënëte´n yëk mëëtsïp ja putëjkën ja majatääjkën? Ja’të pën käjp tsënaatsïp mää yë putëjkën jyä’tsï, miti tsïanäxtëp ja amtoo’jën miti memp nëky jëjtsï, jats pën tëë tpëknë ja putëjkën. Pyatsipy kuu xnajawët kuu nëkx ja mnëky xkëyäkt jats kuu xyëk tautsët ja yëk tëë’jën yëk amtoo’jën pënë sää ja meeny pyäjtën, ja tsënää’yën (CUIS) uk ja nëky miti mëët nyay jamyëëtatsï (CC) miti ja SEDESOL tsiumpy. Kuu ja mnëky xkëyäkt ka’ap ja tijy kuu mets xtsïmpyëknë ja putëjkën, jawyeen myëk wë ext. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 7 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Ja putëjkën majatääjkën miti ja mëj kutunk yakpy Tsojkëp jats tnajä’wëkyëxtët ja jää’y tii putëjkën kyëjë’mët atsïpy yë SEDESOL; pats myëk amtëy jats x’ext ja nëky nëkäpxën mää miny tii jatsï putëjkën yëk mëëtätp, ëyts ja nëky xpäät mää ja tuntäjk, miti wënkon mtää’nxëp mää ja SEDESOL, ots nayte’n xpäät jats xyëk wënäkt ja nëky yää www.sedesol.gob.mx jap xpäät mää jää nëky yëk nëkapxy. Yë SEDESOL nëmaktuktujk ja putëjkën tkëjë’mët atsï: Ja uu'nk tääk ja pyutëjkën. Programa Seguro de Vida para Jefas de Familia Ja putëjkën miti exkäp PROSPERA, putëjkën miti awäämukp Programa de Apoyo Alimentario (PAL) miti ja jii'kx tsïaputëjkëp Putëjkën miti ja mäjää´tsïëjk pyëktëp (+65) Ja uu´nktääk ja pyutëjkën mää ja muts unä´jk tsïä´ntët Ja jii´kxy pyäjtën miti ja DICONSA, S. A. de C. V. kyëjë´mëtatsïpy Ja tsëkë tse´tsk nëë päjtën, mit ja LICONSA, S. A. de C. V. kyëjë´mët atsïpy Ja putëjkën miti ja atsu´jky tunk yakpy Ja të´xyëjk ja pyutëjkën yää nëwiiny kuu tja amtowtë tpëktsowtë jats yëk tu´nt nyäxkëtä´kt ja payë´yën nëtsoojkën kuu ja të´xyëjk yëk osäätuntë (PAIMEF) Ja putëjkën miti pyutëjkëp ja kämtumpë Ja putëjkën 3x1 pën apiky kyäjp mëtuntëp Mää ja na'pë kojpë yëk putëkëtë (FONART) Putëjkën miti ja käjp pyutëjkëp Putëjkën miti may tuntäjk myëët Putëjkën miti mëët nyamyayët ja jää´y pën tunmuktëp Miti ja unä´jktëjk nyëtanaapy (IMJUVE) Ja tëkatsï jää'y ja tsïunkätpëtë jats myajatä'ktët jats yëk mëj pëtä'ktët (CONADIS) Ja majää'ytsïejk ja nyëtanaapyë (INAPAM) Ots nayte’n xnajawët yä’t may pyutëjkën mää ja SEDESOL ja tsïuntääjk yëk päätsï, miti yëk pätp nëee’pxmäkmatsk käjp yää nëwiiny. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 8 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Ja awä´tsäjtën kutujkën Ka´px tsïu´ntët ja jää’y pën myëtuntëp ja mëj kutunk miti yëk pätëp jap SEDESOL kuu myëk putëkyä´n jats xtatëkët ja putëjkën, ja´këxp kuu yëk ayowëm mtsëënë uk mkitsïm myajatä´ky, pats pyäätsï kuu xnajawët jats nayte´n sutsoo x´amto´t, kuu yëk patu´nt ja wënmää´ny. Jap xmëëtë ja awä´tsäjtën kutujkën kuu: “Ja mnëky xmënäxt xmëtëkët kuu xtatëkëyä´ny omëti´pë putëjkën, tum jati´nyë, ka´p yëk kuju´tsï;” Nipën mkawënëënët kuu ja mnëky xmënäxt xmëtëkët jats ja putëjkën xja tatëkëyä´ny, jats kuu myëk amto´ot jë meeny, pëtä´ky uk otii, jats wënetnëmts myëk atsoojëmpett. Kuts jate´n myëk tu´unt, pyatsïpy jats kuwänë m´ëënt jatsï mää ja käpxmujën jyä´tsï SEDESOL, jap xpäät ja nyëkäpxën mäa yä´t myëmakwëxujk nëky. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 9 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Jap xmëëtë ja awä´tsäjtën kutujkën kuu: “Myëk mëj pëtä´kt, myëk wëntsë´kët, ka´pxy jats ëy myëk atsoojëmpett;” Ja mëj kutunk jë tsiumpëtë miti tuntëp SEDESOL, etp jëte´n wëntsë´kë jats ëy tsuj t´atsoojumpetët ja jää´y, ka´ap tunkä´tët pënë sää ja t´ixy, kyumeenyë kyakumeenyë, y´atsojumpetëp ja y´ayuujk jats pukäpxëtëp. Yë SEDESOL etp jya yëk tuk matowtë kuu twëntsë´këtët ja jää´y y´awä´tsäjtën kyutujkën. Jap xmëëtë ja awä´tsäjtën kutujkën kuu: “Ka´ap myëk wenk ext;” Ja mëj kutunk jë tsiumpëtë ka´ap twenkextët ja jää´y, ja´këxp kuu y´ayuujk jää´yëtë, yää´ytsïëjkëtë të´xyëjkëtë, jumëjtkëxp, ja tëkatsy jää´yäjtën, pënë sää ja tsyë´kyäjtën, ja tsyënää´yën, wyënmää´ny, uk pënë sää tsyënë tsianë ja´këxp kyayëk wëntsë´kët uk kyayëk mëj ext ja y´awä´tsäjtën kyutujkën. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 10 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Jap xmëëtë ja awä´tsäjtën kutujkën kuu: “Yëk tatëkëp ja najää´wën mää ja putëjkën, ja nyëkäpxën nyëmatsiäjkën, ja putëjkën jats ja tsiunk pëkk;” Jats myëk tukmato´ot ja putëjkën miti ja SEDESOL kyëjë´mët atsïpy. Pënë myëk putëjkënyëp mets, jats myëk tukmato´ot ka´pxy pënë sää jatsï ja tunk nyäxy jats pënë tii jatsï y´amtëëpy ja putëjkën. Kuu yë´ xjotmayatsï ëy x´as anëkxët mää ja najää´wën myëk mo´ot, jam mää ja SEDESOL yëk päätsï käjpkijxy uk wäjk wiiny, mää ja käpxmujkën y´itsï jap nëkpyaexënjëëjtsï xjaäk päätt ja najää´wën käpxën. Jap xmëëtë ja awä´tsäjtën kutujkën kuu: “Kuu ja mnëkäpxën mnëmatsïajkën amääy jats aexë tyëk tunkpäätët, tmëwëtetët jats pëjkji´ky tyëk etët;” Ja nëkäpxën nëmatsïäjkën miti mkëyäkpy pëjkji´ky ja y´ett; pats yë SEDESOL ka´ap tyëk mä´ätt, tyëk tëkë´tsï, tkëyäkt uk nukoo wyëtett ja nëky. Jap xmëëtë ja awä´tsäjtën kutujkën kuu: “Myëk mo´ot ja putëjkën awä´tsäjtën mää ja putëjkën y´itsï, ka´ap nukoo tkuatso´tët, tsimy jaayë ja´yë pënë tii ja nëky y´amtëëpy mää ja putëjkën yëk nänk´ixyë;” Myëk mo´op ja awä´ts äjtën ja putëjkën miti ja putëjkën yakpy, janëm myëk pëjkët kuu ja jää´ytsï pën extëp kootëp tnëatsowëtët, jats pënë myëk tukmatoop ëy ka´px jatits këxp jëte´n myëk pëjkë ja putëjkën. Jap xmëëtë ja awä´tsäjtën kutujkën kuu: “Myëk patmato´op jats myëk pamato´op jats t´extët ja mwëntsë´yën, m´ayuujk, jats y´ëyët ja putëjkën;” Ja mëj kutunk jë tsïumpë miti tuntëp SEDESOL yëk jotmayätp jats myëk pamato´ot, yëk amtootukt ja mjotmay, ja mwëntsë´yën, ëë´nën, myëk pukäpxët pënë mää tsyëkyë. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 11 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Jap xmëëtë ja awä´tsäjtën kutujkën kuu: “Xpëtä´kt ja nakyujää´yën mää ja putëjkën miti awäämukp;” Kuu xtatëkët ja putëjkën, mëët ja awä´tsäjtën kutujkën jats ja mnëmatsïä´ky yëk pëjkjë´kt mää ja jää´y ja nyëky yëk pëjkjë´ktë miti yëk putëjkëtëp (PUB). Kuts ka´ap myëk paatsï jap nëkyjëjtsï amtowts jats myëk kujayët. Jap xmëëtë ja awä´tsäjtën kutujkën kuu: “Ka´ap nukoo tkuatso´tët ja putëjkën ja SEDESOL metumpëtë, kuu ka´ap nëatsowëtë ja putëjkën ja´këxp kuu tsoktë jats xpëtä´kt ja mëj kutunk miti ja´tsyoktëp;” Ka´ pën mta akuwänëyët jats xpëtä´kt ja mëj kutunk uk ja kutunk atsï, jats wënetnëmts myëk mo´ot ja putëjkën uk ja majatäjkën. Mëj pëky yë´ jats pääjtëp kuu m´ëënt. Jap xmëëtë ja awä´tsäjtën kutujkën kuu: “Xkëyäkt ja nëky y´akojnäx miti ja mëj kutunk mtapëtakpy kuu xtatëkëyä´ny ja putëjkën jats jatsïë tyëk wëmpetët ja myëjawyeen nëky miti ja mëj kutunk mtapëtakp;” Kuu xmënäxt xmëtëkët mää xtatëkëyä´ny ja putëjkën, mnänkyïexëp jats mkëyäkp ja nëky y´akojnäx jats myëjawyïeen nëky miti ja mëj kutunk mtapëtakpy, jats kuu akuwänë ja mëj kutunk mëtumpëte tyëk wëmpetët pëyji´ky ja nëky kuu tyëk tunkpäätë. Kuts ka´ap jate´n tuntë, jatsïë xnë ëënët. Jap xmëëtë ja awä´tsäjtën kutujkën kuu: “Ja tuntäjk uk ja tëjk mää myëk atsojëmpett jats ëy, ka´apxï jats wä´ts xpäätt;” Kuu m´as käpxt m´as xe´kt mää ja SEDESOL ja tsïuntäjk, Ëy jats ka´apxy xpäätt mää akujk jotkujk mnayjäwëyët. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 12 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Kuu yëk tatëkët ja exën koo´jën Yë SEDESOL myëëtatsïpy ja nänkyaxë´jkën mää ja putëjkën, pats tsyëkyë ja muptutëjkën jats x´ext xko´ot sää jatsï tsïu´nt ja meeny jats yëk patu´nt pënë sää jatsï ja putëjkën nyëky wä´ny, kuu kyutëkë´tsï ja ayoojën. Ja putëjkën ja nyëana´mën miti memp nëky jëjtsï, myëk wäätsoop jats xtatëkët ja nëkutunkätk jats ja amukëtuu´nën, miti y´extëp kyootëp ja tuu´nën jats mää jatsï ja putëjkën tsïunkpäätsï. Nëkutunkätk Ja nëkutunkätk miti tsïatëkëtëp ja jää´ytsï pën yëk pättëp mää ja putëjkën jyä´tsï, pën tsïattëkëtëp kë´mtsojkën, wëixy, pats ka´p yëk mëjuytsïë kuu ka´p tsïunkë, jayë yëk tatëkë kuu yëk ext yëk ko´ot jats yëk exyïett ja putëjkën. Jats ka´pxy yëk apäätt ja tunk, ja nëkutunk´atsï wyäätso´tëp ja namyukë jats nayte´n twätso´tët ja käpx mujkën, mää ja wënmää´ny wyënmukt. Mää ja käpx mujkën jap yëk päätsï, ja käjp ja wyënmää´ny jats yëk käpxmuky ja amukë majatäjkën, mää pyëtsë´mt ja wënmää´ny jats yëk amto´t ja putëjkën mëët ja mëj kutunk miti tunk päätp käjp kijxy. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 13 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Kuts xtatëkët ja kutunkatsï mtatëjkëp sutsoo tsïuu´yë´tsï ja putëjkën, ejxën koo´jën, payë´yën, tunkäjtën, mää ja wënmää´n jats ja putëjkën, yëk ext yëk ko´ot jats ka´pxy tsïuu´yë´tsï ja putëjkën jats ëy tsïunkpäätt ja meeny, kuts ka´ap jate´n tsïunët, mpäjtëpts jats xtukmato´ot ja kutunk, mëj kutunk kuu ka´ap yëk patuny ja ayuujk. Ëyts xpaext tii jatsï päjtëyëtëp ja putëjkën nyëkutunk, kuu xyëk wënäkt ja nëky “ nëana´mën miti namyujkëtëp nyëkutunkätëp ja putëjkën Cruzada Nacional contra el Hambre y de los Programas Sociales Federales” yää pujx nëky: www.sedesol.gob.mx/work/models/SEDESOL/Cruzada/Lineamientos_COMPLETOS.pdf y www.dof.gob.mx/nota_detalle.php?codigo=5305525&fecha=04/07/2013 Ja tunmujkën Exën koo´jën Ja exën koojën miti ja jää´ytsï pën yëk putëjkëtëp jats tatëkëtë kuu yëk ext yëk ko´ot ja tunk jats ka´apxy yëk patu´n ja putëjkën nyëana´mën, jats ëy ja meeny tyëk tu´ntët miti ja putëjkën yakpy. Ja mëj kutunk nyänk tsïuu´nëp ja exën koo´jën jats nyëy jätknë yëk tatëkët ja najää´wën miti jatsï jëte´n pääjtëyëtëp ja expë koopë. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 14 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Miti jatsï jëte´n päjtëyëtëp ja expë koopë: I. Ja mëj kutunktë, mutsk kutunktë jats kë´m kutunk, pën wyëntanaatsïp ja putëjkën wënmää´ny jats yëk amto´tët ja najää´wën sutsoo ëy tsïuu´yë´tsï; II. Yëk ext yëk ko´ot ja meeny yëk tuu´nën, jats sutsoo tsïuu´yë´tsï ja putëjkën miti yëk majatäkp, pënë sää ja nyëana´mën wyä´ny; III. Y´ëyët pyäätët ja nëkäpxën nëmatsïäjkën pënë sää jatsï ja putëjkën tsïuu´yë´ëy jats pënë sää tsïunkpäätsï ja putëjkën; IV. Yëk pamato´op jats yëk payë´py ja wëntsë´yën ëë´nën miti yëk pëtäkp kuu ja putëjkën tsïunkpäätsï; jats V. Yëk pëtä´kp ja ëë´nën wëntsë´yën mää ja kutunk miti ja´pë wënmää´ny kyëjë´mët ätëp kuu ja tëkëë´yën y´itsï uk ja mëtëkëëyën mää ja putëjkën jyä´tsï. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 15 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Mää mkäpxtët mxe´ktët Kuu tii xjaak najawëyä´ny, kä´px jati´nyë nëwemp uk yää nëwiiny 01 800 007 3705. Ëyts nayte´n x´amto´ot ja najää´wën, kuu mtëkët pujxnëkjëjtsï www.sedesol.gob.mx “mää ja käpxmujkën”, pëtä´k ja mnëmatsïäjkën mää yëk amtëy jats jate´n mnakujayët. Ots nayte´n mjä´t jap pujxnëky jëtsïpy jä´y [email protected], uk ots nayte´n tuktënyë xnënëkxt ja tuntäjk mää myëk patmato´ot, jats yëk päätsï Av. Paseo de la Reforma, núm. 116, piso 13, Col. Juárez, Del. Cuauhtémoc, C. P. 06600, México, D. F. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 16 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Kuu m´ëëntët jats mwëntsë´tsït Ja kutunkatsï miti tsïunkatsïpy ja kutunkatsï (SFP) Ja kukapxy (SACTEL) Nëwemp jats mëj käjp jëëjtsï: (01 55) 2000 3000, ext. 2164 Ja pujxnëky jä´y: [email protected] Ja kutunkatsï miti ja majatäjkën kyëjë´mët atsïpy (sedesol) Mää ja tunmujkën y´itsï Myëk atsojëmpetp jats myëk pukäpxëp kuu yëk axäjët ja mwëntsë’yën, ja m’ë’nën, amtoo’jën, ayuujk këyäjkën, jats exkäjpën. Jää’myats kuu xkëyäkt ka’pxy ja jää’y nyëmatsïäjkën miti yëk taexkäpp ja mëj kutunk jë tsïumpë, pën mnë ëë’nëp, säm ja xyëëw, mää tsïuny tii käjp, miti putëjkën tsïunkatsïpy jats xnëkäpxt jatits m’iiny, xnëmatsïä’kt tii ojts tsiunyë, mää ojts tsïunyë, jats juunë ojts tsïunyë. Ëyts mkäpxt mää ja kukapxy: (01 55) 5328 5000, ext. 51411 y 51452. Ja y´itsï ja wëntsë´yën uk ja ëë´nën kuu ka´ap ja atsojëmpejtën y´itsï uk ja payë´yën ja pyatuu´nën nyaxy, jap y´as yëk pëtä´kt ja wënmää´ny mää pyatmatëy ja SEDESOL. §§ Tanëkajxën, kuu xkaxt ja nëky mää yëk päätsï ja tuntäjk Av. Paseo de la Reforma, núm. 116, piso 11, Col. Juárez, Del. Cuauhtémoc, C. P. 06600, México, D. F. §§ Kuu yëk kukujë, miti yëk pätp myëjawyeen tëjk mää ja tuntäjk: •• Av. Paseo de la Reforma, núm. 116, Col. Juárez, Del. Cuauhtémoc, C. P. 06600, México, D. F. •• Av. Paseo de la Reforma, núm. 51, Col. Tabacalera, Del. Cuauhtémoc, C. P. 06030, México, D. F. •• Av. Paseo de la Reforma, núm. 333, Col. Cuauhtémoc, Del. Cuauhtémoc, C. P. 06500, México, D. F. •• Instituto Nacional de Desarrollo Social, 2.a Cerrada de Belisario Domínguez, núm. 40, Col. Del Carmen, Del. Coyoacán, C. P. 04100, México, D. F. §§ Mää ja nëky yëk kukujë miti yëk pätp käjp käjp mää ja SEDESOL ja tsïuntäjk. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 17 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Miti payë´tsïp jats extëp kootëp (PGR) M’ëëmp kuu ja mëj kutunk ja tsïumpë SEDESOL tpëjkjë’kt ja mnëky miti ja mëj kutunk mtapëtakpy uk myëk pëjkëyä’ny ja putëjkën, uk ka’p ëy y’atsoojëmpitsï, uk tyëk ëyëyä’ntë ja tatsënää’yën jëën tëjk ja’këxp kuu myëk amtëy jats x’as pëtä’kt ja mëj kutunk uk ja jutunk ätk miti ja’ tsyoktëp. Kuu m’ëënä’ny, käpxp jati’nyë mää ja jää’y m’amtootukët Fiscalía Especializada para la Atención de Delitos Electorales (FEPADE) 01 800 833 7233. NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 18 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Mää yëk päät ja putëjkën ja majatäjkën Programa Seguro de Vida para Jefas de Familia Interior del país: Lada sin costo 01 800 007 3705 Ciudad de México: (01 55) 5328 5000, ext. 50612, 50621, 50622, 50623, 50624, 50625 y 50626 Horario de atención: 9:00 a. m. a 3:00 p. m. y 6:00 a 8:00 p. m. Correo electrónico: [email protected] PROSPERA, Programa de Inclusión Social Coordinación Nacional de PROSPERA, Programa de Inclusión Social Interior del país: Lada sin costo 01 800 500 5050 Ciudad de México: (01 55) 5482 0700 Atención Ciudadana: (01 55) 5482 0700, ext. 60381 Dirección: Av. Insurgentes Sur, núm. 1480, Col. Barrio Actipan, Del. Benito Juárez, C. P. 03230, México, D. F. Horario de atención: 9:00 a. m. a 6:00 p. m. Página electrónica: www.prospera.gob.mx Programa de Apoyo Alimentario Coordinación Nacional de PROSPERA, Programa de Inclusión Social Interior del país: Lada sin costo 01 800 500 5050 Ciudad de México: (01 55) 5482 0700 Atención Ciudadana: (01 55) 5482 0700, ext. 60381 Dirección: Av. Insurgentes Sur, núm. 1480, Col. Barrio Actipan, Del. Benito Juárez, C. P. 03230, México, D. F. Horario de atención: 9:00 a. m. a 6:00 p. m. Página electrónica: www.prospera.gob.mx Programa de Pensión para Adultos Mayores Interior del país: Lada sin costo 01800 022 2002 y 01800 044 0444 Ciudad de México: (01 55) 5328 5000, ext. 55246 y 55250 Dirección: Av. Paseo de la Reforma, núm. 51, piso 14, Col. Tabacalera, Del. Cuauhtémoc, C. P. 06030, México, D. F. Horario de atención: 9:00 a. m. a 8:00 p. m. Correo electrónico: [email protected] NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 19 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Programa de Estancias Infantiles para Apoyar a Madres Trabajadoras Interior del país: Lada sin costo 01 800 007 3705 Ciudad de México: (01 55) 5141 7900, ext. 54221, 54223, 54245 y 54247 Horario de atención: 9:00 a. m. a 8:00 p. m. Correo electrónico: [email protected] Programa de Abasto Rural a cargo de DICONSA, S. A. de C. V. Interior del país: Lada sin costo 01 800 483 426 672 Ciudad de México: (01 55) 5229 0700, ext. 65800 y 65850 Correo electrónico: [email protected] Página electrónica: www.diconsa.gob.mx Programa de Abasto Social de Leche a cargo de LICONSA, S. A. de C. V. Interior del país: Lada sin costo 01 800 800 6939 Ciudad de México: (01 55) 5237 9100 y 5237 9154 Horario de atención: 9:00 a. m. a 5:00 p. m. Correo electrónico: [email protected] Instituto Nacional de las Personas Adultas Mayores (INAPAM) Interior del país: Lada sin costo 01 800 004 0004 Horario: 8:00 a. m. a 1:00 p. m. Página electrónica: www.inapam.gob.mx Programa de Empleo Temporal Interior del país: Lada sin costo 01 800 007 3705 Ciudad de México: (01 55) 5328 5000, ext 53464 Dirección: Lucerna, núm. 24, Col. Juárez, Del. Cuauhtémoc, C. P. 06600, México, D. F. Horario de atención: 9:00 a. m. a 7:00 p. m. Programa de Apoyo a las Instancias de Mujeres en las Entidades Federativas para Implementar y Ejecutar Programas de Prevención de la Violencia contra las Mujeres (PAIMEF) Interior del país: Lada sin costo 01 800 718 8621 Ciudad de México: (01 55) 5554 0390, ext. 68182 y 68198 Dirección: Calle 2.a Cerrada de Belisario Domínguez, núm. 40, col. Del Carmen Coyoacán, del. Coyoacán, C. P. 04100, México, D. F. Horario de atención: 9:00 a. m. a 6:00 p. m. Correo electrónico: [email protected] Página electrónica: www.indesol.gob.mx NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 20 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Programa de Atención a Jornaleros Agrícolas Ciudad de México: (01 55) 5328 5000, ext. 55503 y 55246 Horario de atención: 9:00 a. m. a 8:00 p. m. Correo electrónico: [email protected] Programa 3x1 para Migrantes Ciudad de México: (01 55) 5141 7900, ext. 54935 y 54943 Horario de atención: 10:00 a. m. a 7:00 p. m. Correo electrónico: [email protected] Fondo Nacional para el Fomento de las Artesanías (FONART) Interior del país: Lada sin costo 01 800 800 9006 Ciudad de México: (01 55) 5093 6000, ext. 67542 Horario de atención: 9:00 a. m. a 6:00 p. m. Página electrónica: www.fonart.gob.mx Programa para el Desarrollo de Zonas Prioritarias Ciudad de México: (01 55) 5141 7900, ext. 55120, 55129 y 55193 Horario de atención: 9:00 a. m. a 3:00 p. m. y 5:00 a 7:00 p. m. Programa de Opciones Productivas Ciudad de México: (01 55) 5141 7900, ext. 54114, 54118, 54122, 54125, 54138 y 54157 Dirección: Av. Paseo de la Reforma, núm. 51, piso 21, col. Tabacalera, del. Cuauhtémoc, C. P. 06030, México, D. F. Horario de atención: 9:00 a. m. a 7:00 p. m. Correos electrónicos: [email protected] y [email protected] Programa de Coinversión Social Interior del país: Lada sin costo 01 800 718 8621 Ciudad de México: (01 55) 5554 0390, ext. 68338, 68339, 68370 y 68372 Dirección: Calle 2.a Cerrada de Belisario Domínguez, núm. 40, col. Del Carmen Coyoacán, del. Coyoacán, México, D. F., C. P. 04100 Horario de atención: 9:00 a. m. a 3:00 p. m. y 4:00 a 6:OO p. m. Página electrónica: www.indesol.gob.mx Instituto Mexicano de la Juventud (IMJUVE) Interior del país: Lada sin costo 01 800 228 0092 Ciudad de México: (01 55) 1500 1300 Horario de atención: 9:00 a. m. a 6:OO p. m. Página electrónica: www.imjuventud.gob.mx NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 21 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Mää yëk päät ja tuntäjk Aguascalientes Colima Av. Julio Díaz Torre núm. 110, Av. San Fernando, núm. 458, Cd. Industrial, C. P. 20290, Col. Centro, C. P. 28000, Aguascalientes, Ags. Colima, Col. (01 449) 971 0422 y 971 0271 (01 312) 312 4455 y 314 8949 Baja California Chiapas Av. Pioneros, núm. 1005, 12 Poniente Norte, núm. 232, edificio federal, planta baja, cuerpo B, Col. Centro, C. P. 29000, Centro Cívico Comercial, C. P. 21100, Tuxtla Gutiérrez, Chis. Mexicali, B. C. (01 961) 612 2224 y 612 2045 (01 686) 556 0708 y 556 0701 Chihuahua Baja California Sur Av. Pacheco, núm. 1205, Gral. Agustín Olachea, Col. Obrera, C. P. 31350, esq. Blvd. Luis Donaldo Colosio, Chihuahua, Chih. Col. Las Garzas, C. P. 23079, (01 614) 410 9094, 410 1882 y 410 1883 La Paz, B. C. S. (01 612) 122 0930 y 122 1095 Distrito Federal Lucerna, núm. 24, Col. Juárez, Campeche Del. Cuauhtémoc, C. P. 06600, Av. 16 de septiembre, palacio federal, México, D. F. 2.° piso, Col. Centro, C. P. 24000, (01 55) 5705 2680 y 5705 1407 Campeche, Camp. (01 981) 816 2552, 816 1671, Durango 816 5611 y 816 2678 Río Papaloapan, núm. 211, fraccionamiento Valle Alegre, C. P. 34139, Coahuila Durango, Dgo. Blvd. Los Fundadores, (01 618) 130 1049, 130 1098 y 130 1090 Km 6.5, carretera Central, Col. Magisterio, C. P. 25299, Saltillo, Coah. (01 844) 430 1195 y 430 2541 NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 22 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Guanajuato Morelos Carretera Guanajuato-Juventino Rosas Carretera Federal Cuernavaca-Tepoztlán Km 5, edificio A, planta baja, Km 0.200, Col. Chamilpa, C. P. 62210, Col. Marfil, C. P. 36250, Cuernavaca, Mor. Guanajuato, Gto. (01 777) 313 2777 y 313 3860 (01 473) 733 1314 y 733 0152 Nayarit Guerrero Av. Rey Nayar, núm. 43, Calle 3, lotes 20 y 22, Col. Burócratas Federal, C. P. 63156, Col. Burócratas, C. P. 39090, Tepic, Nay. Chilpancingo, Gro. (01 311) 213 2224, 213 2226, (01 747) 471 0564, 471 0568, 210 3295, 210 3298, 210 3297 471 0574 y 471 0583 y 214 6097 Hidalgo Nuevo León José María Iglesias, núm. 202, Zaragoza, núm. 1000 Sur, Col. Centro, C. P. 42000, condominio Acero, mezanine 1, Pachuca, Hgo. Col. Centro, C. P. 64000, (01 771) 713 0166 y 715 4278 Monterrey, N. L. (01 81) 8130 8300 y 8340 0635 Jalisco Lerdo de Tejada, núm. 2466, Oaxaca Col. Obrera Centro, C. P. 44140, Carretera Cristóbal Colón Km 6.5, Guadalajara, Jal. Oaxaca-Tehuantepec, (01 33) 3616 6670, ext. 40301, San Agustín Yatareni, C. P. 68290, 41304 y 41310 Oaxaca, Oax. (01 951) 518 7241 y 513 8934 México Francisco P. Castañeda, núm. 107, Puebla Col. Universidad, C. P. 50130, 2 Sur, núm. 3906, Toluca, Méx. Col. Huexotitla, C. P. 72534, (01 722) 212 2296 y 212 9829 Puebla, Pue. (01 222) 211 3894 al 99 Michoacán Santos Degollado, núm. 262, Querétaro Col. Nueva Chapultepec Sur, C. P. 58260, Av. Estadio, s/n, 2.º piso, Morelia, Mich. Col. Centro Sur, C. P. 76090, (01 443) 314 4996 y 314 9488 Querétaro, Qro. (01 442) 229 0542 y 229 0663 NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 23 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN Quintana Roo Tamaulipas Av. Nápoles, núm. 219, Carretera Nacional México-Laredo esq. Venustiano Carranza, Km 228 + 500, Valles Victoria, Col. Nueva Italia, C. P. 77035, Col. Las Brizas, C. P. 87180, Othón P. Blanco, Chetumal, Q. Roo Ciudad Victoria, Tamps. (01 983) 832 2110 y 832 2288 (01 834) 312 1747 y 312 7908 San Luis Potosí Tlaxcala Calz. Fray Diego de la Magdalena, Guridi y Alcocer, s/n, parque Tangamanga II, Col. Centro, C. P. 90000, Col. El Saucito, C. P. 78110, Tlaxcala, Tlax. San Luis Potosí, S. L. P. (01 246) 462 2401 y 462 3165 (01 444) 823 0380 y 823 0072 Veracruz Sinaloa Km 0 + 700 carretera Xalapa-Veracruz, Federalismo, núm. 431 Sur, edificio 1, Col. Indeco Ánimas, C. P. 91190, Col. Recursos Hidráulicos, C. P. 80105, Xalapa, Ver. Culiacán, Sin. (01 228) 812 5246, 812 5247 (01 667) 714 1120 y 714 1967 y 812 5252 Sonora Yucatán Centro de Gobierno, edificio Hermosillo, Calle 33, núm. 161, depto. 1, 1.er piso, Río y Comonfort, interior Plaza Buenavista, Col. Villa de Seris, C. P. 83200, Col. Buenavista, C. P. 97127, Hermosillo, Son. Mérida, Yuc. (01 662) 212 2821, 212 1287 (01 999) 926 6016 Tabasco Zacatecas Priv. del Caminero, núm. 17, Calz. Héroes de Chapultepec, Col. 1 de Mayo, C. P. 86190, núm. 130-A, 2.º piso, Villahermosa, Tab. Col. Úrsulo A. García, C. P. 98050, (01 993) 315 3945 y 315 3822 Zacatecas, Zac. (01 492) 922 4377 y 922 0233 NËKY PYATUU´NËN MÄÄ JA JÄÄ´Y JA KYUTUJKËN Y´AWÄ´TSÄJTËN MINY 24 MITI TSÏATËJKËTËP UK TPËKTË JA PUTËJKËN PËN WYËNTANAAPY JA TUNK Mtra. María Evangélica Villalpando Rodríguez ABOGADA GENERAL Y COMISIONADA PARA LA TRANSPARENCIA COORDINACIÓN EDITORIAL Lic. Ramón Sosamontes Herreramoro JEFE DE LA UNIDAD DE LA OFICINA DE LA SECRETARÍA Y COMUNICACIÓN SOCIAL INVESTIGACIÓN Lic. Oscar Ernie Orozco Perea DIRECTOR GENERAL ADJUNTO DE LEGALIDAD Y TRANSPARENCIA TRADUCCIÓN Javier de Jesús Pérez Martínez EJEMPLAR GRATUITO, PROHIBIDA SU VENTA.