Aurkezpena Presentación

Anuncio
Aurkezpena
XVI. mendean hasi eta bereziki XVII. eta XVIII. mendeetan
garatzen den Europako kulturaren aldia dugu barrokoa, eta garai
hartako bizimoduaren arlo guztiak hartzen ditu bere baitan,
literatura, musika gizarte-ohiturak eta arte guztiak. Beraz,
ikuskera estetiko hau Errenazimentukoaren eta
Neoklasizismokoaren artean kokatzen da. Orokorrean honako
ezaugarri hauek ditu: masen mugimenduan eta argi-itzalen
kontrastean oinarritutako efektua bilatzea; oparotasunerako grina;
edertasuna xehetasun txikienetan ere islatzeko jaidura... Barroko
garaian, XVII. mendean, Europak Argien Menderanzko bideari ekin
dio eta erronka zoragarri bat du: zientzialarien eta filosofoen
Europa dugu hau, baita pintore eta musikari handiena ere.
Jakintzaren Europa, eta arteen eta ideien trukearena. Pil-pilean
dagoen Europa kementsua, non denek denengandik ikasten duten
denen onerako.
Aldaketa estetiko eta mudantza handiak daude 1650.etik
1750.era bitarteko urteetan eta orduko nazio handietako
lurralde-eskolak sendotu egiten dira: Alemania, Iberiar Penintsula,
Italia, Frantzia eta Ingalaterra... guztietan agertzen da
musikarekiko interesa. Pertsonak eta obrak batetik bestera doaz
kontinente osoan barrena eta harreman estuak sortzen dira
Europako lurraldeetako konpositoreen artean.
Rameau gazte-gazte eta biziki frantses batek oso bidaia
azkarra egin zuen Milanora eta harrezkero mendiaz haraindiko
musikarekiko interes handia piztu zitzaion. Alemanian, Bach-ek,
bertatik irten gabe, suite ingelesak eta frantsesak idazten ditu,
hala nola kontzertu bat ere italiar erara. Ingalaterran, Purcell-ek
Frantziako eta Italiako estiloak bere egin zituen eta haatik
britainiar iraun zuen berariaz, eta gero Haendel-ek, Italiako arteaz
blai, oratorio ingelesa sortu zuen bertan. Beste alde batetik,
Espainiako eta Portugalgo eskolak harremanetan jartzen dira
kanpoko munduarekin: Scarlatti napolitarra klabezinaren erregea
da Lisboan eta Madrilen, aldi berean Almeida portugaldarra
Italiara doa ikasketak egitera eta bertan Vivaldik arrakastara
darama concertoa. Nazioaren ideiak bere bidea egiten du
Telemann-en idazluman, Antzinako eta gaurko nazioen obertura
idazten duelarik, eta bai Couperin-en idazluman ere, izan ere
Nazioak izenburua daramaten trio sonaten egilea bera dugu,
bertan estilo frantsesa eta italiarra "bateratzen" dituela.
Beste alde batetik, tonalitatea modalitateari gailendu izanak
eta baxu jarraitua onartu izanak iragartzen dute antzematen hasia
den eztabaida harmoniaren eta melodiaren dohain erlatiboen
inguruan. Melodiak "antzeratu ez ezik berba ere egiten du"
idazten du Raousseauk eta Rameauk erantzuten dio: "Harmoniak
baino ezin ditu pasioak iratzarri...".
Musika klasikoa, haren konpositoreak eta interpretatzaileak
zabaltzeko eta jendarteratzeko gure ahaleginean, martxoaren 3an,
4an eta 5ean, Bilbao 700-III Millenium Fundazioak Nazioen
Harmonia hori aurkeztuko dugu tresna ezin hobea dugun
musikaren bitartez: Alemaniako J.S. Bach eta G. Ph. Telemann;
Espainiako M. Blasco de Nebra eta A. Soler; Frantziako F.
Couperin eta J.Ph. Rameau; Ingalaterrako G.F. Haendel eta H.
Purcell; Italiako D. Scarlatti eta A. Vivaldi; eta Portugalgo C.
Seixas eta F. A. de Almeida. Proposamen honek gurekin bat
egitera eta asteburu musikal honetaz gozatzera bultzatuko
zaituztela espero dugu.
Presentación
El barroco es el periodo de la cultura europea que, iniciado en
el siglo XVI, se desarrolla principalmente en los siglos XVII y XVIII
y abarca todas las manifestaciones de la vida de su tiempo, lo
mismo la literatura que la música, igual las costumbres sociales
que todas las artes. Es, pues, una concepción estética que se
sitúa entre las del Renacimiento y el neoclasicismo. En general,
sus características son el rebuscamiento del efecto por el
movimiento de las masas y de los contrastes de luces y sombras;
la predilección por lo grandioso; la preocupación por plasmar la
belleza hasta en los detalles más secundarios... En esta época
barroca, mediado ya el s. XVII, Europa inicia su andadura hacia
el Siglo de las Luces con su reto apasionante: es la Europa de los
científicos y de los filósofos, la de los grandes pintores y músicos.
La Europa del conocimiento, la del intercambio de las artes y de
las ideas. Una Europa pujante y efervescente en la que todos
aprenden de todos en beneficio de todos.
Marcados por grandes cambios estéticos y profundas
mutaciones, los años 1650 a 1750 son testigo del afianzamiento
de las escuelas regionales en las grandes naciones de la época
que, desde Alemania hasta la Península Ibérica, de Italia a Francia
e Inglaterra, muestran interés por la música. Personas y obras
circulan a través de todo el Continente y se van entablando
estrechos contactos entre los compositores de las diferentes
provincias europeas.
Profundamente francés, el jovencísimo Rameau realiza un viaje
relámpago a Milán y, desde entonces, se despierta en él un
especial interés por la música ultramontana. En Alemania, Bach,
sin siquiera haber salido nunca de su país, escribe unas suites
inglesas y francesas así como un concierto al estilo italiano. En
Inglaterra, después de que Purcell adoptara los estilos de Francia
e Italia manteniéndose específicamente británico, el alemán
Haendel, impregnado de arte italiano, se establece en Londres y
crea el oratorio inglés. Por su parte, las escuelas española y
portuguesa entablan relaciones con el mundo exterior: el
napolitano D. Scarlatti es el rey del clavecín en Lisboa y Madrid,
mientras que el portugués Almeida marcha a estudiar a Italia,
donde Vivaldi hace que triunfe el concerto. La idea de Nación
prosigue su camino bajo la pluma de Telemann, que escribe una
obertura de las Naciones Antiguas y Modernas, y la de Couperin,
autor de sonatas en trío publicadas con el título Las Naciones, en
las que reúne los estilos francés e italiano.
Por otra parte, el triunfo de la tonalidad sobre la modalidad y
la adopción del bajo contínuo anuncian el debate que se esboza
en torno a las virtudes relativas a la armonía y la melodía. La
melodía “no sólo imita sino que habla”, escribe Rousseau, a quien
Rameau responde “Sólo a la armonía corresponde despertar las
pasiones...”.
En nuestro afán por seguir divulgando y difundiendo la música
clásica, a sus compositores e intérpretes, los días 3, 4 y 5 de
Marzo, la Fundación Bilbao 700-III Millenium Fundazioa
presentamos esa Armonía de las Naciones a través del magnífico
instrumento que es la música: J.S. Bach y G. Ph. Telemann por
Alemania; M. Blasco de Nebra y A. Soler por España; F. Couperin
y J.Ph. Rameau por Francia; G.F. Haendel y H. Purcell por
Inglaterra; D. Scarlatti y A. Vivaldi por Italia; y C. Seixas y F. A.
de Almeida por Portugal, esperando que esta propuesta les anime
a acompañarnos y disfrutar del musical fin de semana.
Eskerrik asko ondoko kontserbatorioetako ikasle
parte-hartzaile guztiei:
Agradecemos la participación de los siguientes
conservatorios:
ostirala • viernes • ostirala • viernes • ostirala • viernes • ostirala • viernes • ostirala • viernes
AUDITORIO HAENDEL AUDITORIOA
15
30
Conservatorio “José Castro Ovejero” de León
Conservatorio de Música “Jesús Guridi” Musika Kontserbatorioa (Vitoria)
20h00
Fotokonposaketa:
Fotocomposición: Flash Composition, S.L.
Inprimaketa:
Impresión: Flash Impresión, S.L.
Laguntzailea:
Con la colaboración:
15
15
30
30
45
5
20h00
45
20h00
Ricercar Consort
Philippe Pierlot dirección
Purcell: Música instrumental (Fantasías, Pavanas, Sonatas y Chacona)
30
30
30
30
45
45
45
2
45
21h00
15
30
Malin Christensson soprano
Marianne Beate Kielland mezzo-soprano
James Taylor tenor
David Wilson-Johnson bajo
RIAS-Kammerchor
Akademie für Alte Musik Berlin
Daniel Reuss dirección
Haendel: Oratorio “El Mesías” HWV 56
21h00
15
30
45
45
22h00
22h00
15
4
21h00
6
15
Juan Manuel Quintana viola de gambe
Cordula Breuer flauta dulce
Antje Sabinski viola
Aino Hildebrand viola
Concerto Köln
Telemann: Concierto para viola de gamba y orquesta en re mayor TWV 55:d6
Bach: Concierto de Brandeburgo nº 6 en si bemol mayor BWV 1051
Telemann: Concierto para viola de gamba y flauta dulce en la menor
30
45
7
15
Amandine Beyer violín
Pierre Hantaï clavecín
Bach: Sonatas para violín y clavecín nº 4 en do menor BWV 1017
Bach: Sonatas para violín y clavecín nº 2 en la mayor BWV 1015
21h00
15
La Venexiana
Claudio Cavina dirección
Scarlatti: Salve Regina en la menor
Scarlatti: Stabat Mater
8
30
45
22h00
22h00
15
15
15
30
30
30
30
45
45
45
45
23h00
23h00
23h00
23h00
15
15
15
15
David Grimal violín
Programa a determinar
larunbata • sábado • larunbata • sábado • larunbata • sábado • larunbata • sábado • larunbata
29
11h00
15
9
30
45
12h00
La Fenice
Coro de Cámara de Namur
Jean Tubéry dirección
“Celebrate this festival!”
Purcell: “Celebrate this festival”, Oda para el cumpleaños de la Reina Mary
Purcell: “Man that is born of a woman”, Oda para los funerales de la Reina Mary
11h00
11h00
15
15
30
30
45
15
30
30
45
13h00
15
30
10
15
15
30
45
15h00
15
30
45
30
45
15h00
15
30
45
16h00
16
15
30
Anne Queffélec piano
Bach: Adagio, extracto del Concierto en re menor BWV 974, transcripción para piano
del concierto para óboe de Marcello
Haendel :Presto, extracto de la “Suite n° 3 en re menor (Primer Cuaderno) HWV 428”
Haendel: Suite n° 8 en fa menor (Primer Cuaderno) HWV 433
Scarlatti: Sonatas para piano en fa menor K. 481, en si menor K. 27, en re mayor K. 33
Haendel: Chacona en sol mayor (Segundo Cuaderno) HWV 435
45
15
30
45
15h00
15
30
45
16h00
16h00
16h00
15
15
45
Martin Sandhoff traverso y flauta dulce
Cordula Breuer flauta dulce
Rüdiger Lotter violín
Concerto Köln
Telemann: Concierto para traverso y flauta dulce
Telemann: Concierto para traverso en re
Bach: Concierto de Brandeburgo nº 4 en sol mayor BWV 1049
15
15
30
30
30
45
45
15
15
30
30
45
45
19h00
15
30
45
13
Philippe Jaroussky contra-tenor
Laurence Paugam violín
Ensemble Matheus
Jean-Christophe Spinosi violín y dirección
Vivaldi: Sinfonía, extracto de la ópera “Griselda” RV 718
Vivaldi: “Sorge l’irato nembo” y “Sol da te”, extractos de la ópera “Orlando furioso”
RV 728
Vivaldi: Concierto para dos violines RV 168
Vivaldi: “Vedro con moi diletto”, extracto de la ópera “Il Giustino” RV 717
Vivaldi: “Se in ogni sguardo”, extracto de la ópera “Orlando finto pazzo” RV 727
30
17h00
30
Núria Rial soprano
Patrick Beaugiraud oboe de amor
Giovanna Pessi arpa
Ricercar Consort
Philippe Pierlot dirección
Bach: Concierto para oboe de amor, cuerdas y bajo continuo en la mayor BWV 1005a
Haendel: Concierto para arpa, dos flautas dulces y cuerdas opus 4 n°6
Haendel: Cantata “Tra le Fiamme” HWV 170
David Grimal violín
Programa a determinar
17h00
15
18
15
45
15
18h00
24
45
17h00
Coral de Bilbao
Bilbao Orkestra Sinfonikoa
Juan José Mena dirección
Haendel: Coronation Anthems
45
30
45
15h00
15
30
45
17h00
18h00
30
15
30
18h00
15
25
45
La Venexiana
Claudio Cavina dirección
Scarlatti: Salve Regina en la menor
Scarlatti: Stabat Mater
18h00
15
30
30
45
45
19h00
19h00
19h00
15
15
30
30
Martin Sandhoff traverso
Cordula Breuer traverso
Andrew Hale trompa
Renée Allen trompa
Concerto Köln
Telemann: Extractos para dos flautas de “Tafelmusik”
Haendel: Suite para orquesta nº 1 en fa mayor “Música Acuática” HWV 348
26
15
Capilla Peñaflorida
Josep Cabré dirección
Soler: Missa Pro Defunctis
30
45
45
20h00
20h00
15
15
15
30
30
30
30
45
45
20h00
15
14
21h00
15
30
45
45
19
20h00
21h00
Malin Christensson soprano
Marianne Beate Kielland mezzo-soprano
James Taylor tenor
David Wilson-Johnson bajo
RIAS-Kammerchor
Akademie für Alte Musik Berlin
Daniel Reuss dirección
Haendel: Oratorio “El Mesías” HWV 56
15
20
21h00
15
30
30
45
45
22h00
22h00
15
15
27
45
Chorus Musicus Köln
Das Neue Orchester
Christoph Spering dirección
Bach: Motete para coro “Der Geist hilft unsrer Schwachheit auf” BWV 226
Bach: Motete para coro “Fürchte dich nicht, ich bin bei dir” BWV 228
Bach: Motete para coro “Komm, Jesu komm!” BWV 229
Bach: Motete para coro “Singet dem Herrn ein neues Lied” BWV 225
21
Raphaël Oleg violín
Sinfonia Varsovia
Peter Csaba dirección
Bach: Concierto para violín en mi mayor BWV 1042
Bach: Suite para orquesta nº 3 en re mayor BWV 1068
45
Asier Polo violonchelo
Itziar Atutxa violonchelo
Enrique Solinís tiorba y guitarra barroca
Juan Manuel Ibarra clavecín
Vivaldi: Sonata para violonchelo y bajo continuo nº 3 en la menor RV 43
Bach: Suite para violonchelo solo nº 2 en re menor BWV 1008
Vivaldi: Sonata para violonchelo y bajo continuo nº 4 en si bemol mayor RV 45
30
21h00
Javier Perianes piano
Blasco de Nebra: Sonatas para piano nº 5 en fa sostenido menor, nº 3 en re mayor, nº
2 en si bemol mayor, nº 4 en do mayor
Bach/Kempff: Coral “Jesus bleibet meine Freude”, extracto de la Cantata “Herz und
Mund und Tat und Leben” BWV 147
Scarlatti: Sonatas para piano en fa menor K. 466, en si o mi bemol mayor K. 193
32
Blandine Rannou clavecín
Couperin: Segundo Preludio, extracto de “El Arte de tocar el clavecín”
Couperin: Extractos del decimonoveno Orden (Libro 3º): Les Calorins et les Calotines,
L’Artiste, Les Culbutes jxcxbxnxs. La Muse - Platine
Couperin: Tercer Preludio, extracto de “El Arte de tocar el clavecín”
Couperin: Extracto del séptimo Orden (Libro 2º) : La Ménetou, La Chazé, Les
Amusements
Rameau: Extractos de las “Nouvelles Suites”: La Poule, Les Sauvages, L’Enharmonique,
L’Egyptienne
33
Iván Martín piano
de Cabezón: Tiento del Primer Tono
Soler: Sonata en sol menor
Soler: Sonata en do mayor
34
Ana Mafalda Castro clavecín
Seixas: Sonatas para clavecín en mi menor, en sol menor, en sol menor, en sol mayor
Seixas: Sonatas para clavecín en re menor, en re menor, en fa menor, en fa mayor
Seixas: Sonata para clavecín en do mayor, en do menor
15
30
28
15
The Tallis Scholars
Peter Philips dirección
“Purcell, Heredero del Renacimiento”
Gibbons: “Hosanna to the son of David”
Weelkes: “Hosanna to the son of David”
Byrd: “Prevent us O Lord”, “Ne irascaris”
Tallis: “O secrum convivium”
Purcell: “Hear my prayer, O Lord”, “Remember not”, “O Lord God of hosts”
35
22h00
30
30
45
45
23h00
23h00
23h00
15
15
15
15
30
30
30
30
45
31
45
22h00
15
Raphaël Oleg violín
Bach: Partita para violín solo nº 3 en mi mayor BWV 1006
Bach: Partita para violín solo nº 2 en re menor BWV 1004
15
14h00
17
30
13h00
The Tallis Scholars
Peter Philips dirección
Praetorius: Magnificat I
Praetorius: “O bone Jesu”
Hassler: “Ad dominum cum tribularer”
Schutz: “Die mit Tranen saen”, “Sellig sind die Toten”
Bach: Motete para coro “Komm, Jesu komm!” BWV 229
14h00
30
12
15
13h00
23
Passamezzo Antico
Wilbert Hazelzet traverso
Pedro Gandía Martín violín
Itziar Atutxa viola de gamba
Juan Manuel Ibarra clavecín
Bach: Sonata para flauta, violín y bajo continuo en sol mayor BWV 1038
Telemann: Cuarteto parisino nº 2 para flauta travesera, violín, bajo de viola y bajo
continuo en la menor
Bach: Sonata en trío adaptada de “La Ofrenda Musical” BWV 1079
12h00
13h00
15
45
45
45
14h00
Ensemble Vocal de Lausanne
Sinfonia Varsovia
Michel Corboz dirección
Bach: Misa en la mayor BWV 234
Haendel: Dixit Dominus HWV 232
30
45
14h00
15
Josep Colom piano
Blasco de Nebra: Sonatas para piano nº 1 en do mayor, nº 3 en la mayor
Blasco de Nebra: Sonatas para piano nº 5 en fa sostenido menor, nº 6
Soler: Sonatas para piano en mi bemol mayor ST 41, en fa mayor SR 56, en do menor
SR 100
Soler: Sonatas para piano en fa mayor SR 69, en re bemol mayor SR 88
Scarlatti: Sonatas para piano en mi mayor, en re mayor
Scarlatti: Sonatas para piano en si bemol mayor, en re menor, en re mayor
15
45
30
11
22
30
45
45
12h00
Akademie für Alte Musik Berlin
Stefan Mai Konzertmeister
Telemann: Obertura en do mayor “Hamburger Ebb und Flut”
Telemann: Suite en re mayor
15
Coral de Bilbao
Sinfonia Varsovia
Gorka Sierra dirección
J. de Nebra: Oficio y Misa de Difuntos
45
11h00
30
45
30
15
12h00
15
Pierre Hantaï clavecín
Bach: Preludio y Fuga a determinar
Bach: Suite Inglesa para clavecín nº 2 en la menor BWV 807
30
45
23h00
igandea • domingo • igandea • domingo • igandea • domingo • igandea • domingo • igandea •
36
11h30
45
12h00
45
11h30
45
12h00
15
30
45
13h00
15
11h30
40
Anne Queffélec piano
David Grimal violín
Sinfonia Varsovia
Peter Csaba dirección
Bach: Concierto para violín en mi mayor BWV 1042
Bach: Concierto para piano en fa menor BWV 1056
15
37
Chorus Musicus Köln
Das Neue Orchester
Christoph Spering dirección
Bach: Motete para coro “Der Geist hilft unsrer Schwachheit auf” BWV 226
Bach: Motete para coro “Fürchte dich nicht, ich bin bei dir” BWV 228
Bach: Motete para coro “Komm, Jesu komm!” BWV 229
Bach: Motete para coro “Singet dem Herrn ein neues Lied” BWV 225
45
La Fenice
Coro de Cámara de Namur
Jean Tubéry dirección
“Celebrate this festival!”
Purcell: “Celebrate this festival”, Oda para el cumpleaños de la Reina Mary
Purcell: “Man that is born of a woman”, Oda para los funerales de la Reina Mary
12h00
50
11h30
La Venexiana
Claudio Cavina dirección
Scarlatti: Salve Regina en la menor
Scarlatti: Stabat Mater
45
12h00
15
15
30
30
30
45
45
45
13h00
13h00
13h00
15
41
30
45
15
30
Martin Sandhoff traverso y flauta dulce
Cordula Breuer flauta dulce
Rüdiger Lotter violín
Concerto Köln
Telemann: Concierto para traverso y flauta dulce
Telemann: Concierto para traverso en re
Bach: Concierto de Brandeburgo nº 4 en sol mayor BWV 1049
45
Josep Colom piano
Blasco de Nebra: Sonatas para piano nº 1 en do mayor, nº 3 en la mayor
Blasco de Nebra: Sonatas para piano nº 5 en fa sostenido menor, nº 6
Soler: Sonatas para piano en mi bemol mayor ST 41, en fa mayor SR 56, en do menor
SR 100
Soler: Sonatas para piano en fa mayor SR 69, en re bemol mayor SR 88
Scarlatti: Sonatas para piano en mi mayor, en re mayor
Scarlatti: Sonatas para piano en si bemol mayor, en re menor, en re mayor
30
45
15
15
30
45
15h00
15
30
45
30
45
15h00
15
30
45
30
45
15h00
15
30
45
30
45
15h00
15
30
45
16h00
16h00
16h00
16h00
15
15
15
15
30
30
17h00
17h00
Carlos Mena contra-tenor
François Fernández viola de amor
Ricercar Consort
Philippe Pierlot dirección
Vivaldi: Stabat Mater en fa menor RV 621
Vivaldi: Concierto para viola de amor en re menor F II nº 2
30
30
30
45
45
15
30
30
30
45
Ricercar Consort
Collegium Vocale Gent
Philippe Pierlot dirección
Purcell: Dido y Eneas
45
15
15
15
45
30
Capilla Peñaflorida
Josep Cabré dirección
Soler: Missa Pro Defunctis
15
18h00
19h00
La Fenice
Jean Tubéry dirección
“Trompas y Musas”
Música popular y música cortesana en la Inglaterra del siglo XVII: Purcell, Adson,
Brade, Locke, Hilton
15
18h00
39
47
30
15
17h00
45
Romina Basso Dido
Furio Zanasi Eneas
Núria Rial Belinda
Damien Guillon Bruja
Hanna Bayodi Segunda Mujer, Bruja
Alex Potter Segunda Bruja, Espíritu
Malcolm Bennett Marino
42
14h00
17h00
45
45
15
43
Javier Perianes piano
Blasco de Nebra: Sonatas para piano nº 5 en fa sostenido menor, nº 3 en re mayor, nº
2 en si bemol mayor, nº 4 en do mayor
Bach/Kempff: Coral “Jesús bleibet meine Freude”, extracto de la Cantata “Herz und
Mund und Tat und Leben” BWV 147
Scarlatti: Sonatas para piano en fa menor K. 466, en si o mi bemol mayor K. 193
18h00
15
30
45
45
19h00
19h00
15
44
30
45
Sinfonia Varsovia
Peter Csaba dirección
Haendel: Música para los Reales Fuegos de Artificio HWV 351
48
30
20h00
15
15
15
30
30
30
53
Raphaël Oleg violín
Bach: Partita para violín solo nº 3 en mi mayor BWV 1006
Bach: Partita para violín solo nº 2 en re menor BWV 1004
19h00
30
20h00
Asier Polo violonchelo
Itziar Atutxa violonchelo
Enrique Solinís tiorba y guitarra barroca
Juan Manuel Ibarra clavecín
Vivaldi: Suite para violonchelo y bajo continuo nº 3 en la menor RV 43
Bach: Suite para violonchelo solo nº 2 en re menor BWV 1008
Vivaldi: Sonata para violonchelo y bajo continuo nº 4 en si bemol mayor RV 45
45
15
20h00
52
30
15
45
51
Blandine Rannou clavecín
Couperin: Sexto Preludio en si menor, extracto de “El Arte de tocar el clavecín”
Couperin: Extractos del tercer Orden (Libro 1º): La Ténébreuse, Courante, La Lugubre,
La Favorite
Couperin: Extractos del decimoctavo Orden (Libro 3º): Allemande – La Verneuil, Soeur
Monique, Le Turbulent, L’Atendrissante, Le Tic-toc-choc ou Les Maillotins
Rameau: Extractos de las “Nouvelles Suites”: La Poule, Les Sauvages, L’Enharmonique,
L ‘Égyptienne
18h00
15
The Tallis Scholars
Peter Philips dirección
“Purcell, Heredero del Renacimiento”
Gibbons: “Hosanna to the son of David”
Weelkes: “Hosanna to the son of David”
Byrd: “Prevent us O Lord”, “Ne irascaris”
Tallis: “O secrum convivium”
Purcell: “Hear my prayer, O Lord”, “Remember not”, “O Lord God of hosts”
Passamezzo Antico
Wilbert Hazelzet traverso
Pedro Gandía Martín violín
Itziar Atutxa viola de gamba
Juan Manuel Ibarra clavecín
Bach: La Ofrenda Musical BWV 1079
15
14h00
45
14h00
46
14h00
30
Itzulpena:
Traducción: Arin-Arin (Castellano-Euskera)
19h00
15
15
Argazkien artxiboa:
Archivo fotográfico: CREA-Nantes
Ensemble Vocal de Lausanne
Sinfonia Varsovia
Michel Corboz dirección
Bach: Misa en la mayor BWV 234
Haendel: Dixit Dominus HWV 232
19h00
15
38
Zuzendaritza artistikoa / Dirección Artística: René Martin
(CREA-Nantes)
SALA SOLER ARETOA
15
45
Laguntzaile teknikoa / Con la asistencia técnica de CREA-Nantes:
3
30
20h00
45
Conservatorio de Música de Haro
15
45
Conservatorio de Música “Juan Crisóstomo de Arriaga” Musika Kontserbatorioa (Bilbao)
Conservatorio Profesional de Música de Gijón
19h00
Bilbao Orkestra Sinfonikoa
Juan José Mena dirección
Arriaga: Obertura de “Los Esclavos felices”
Arriaga: Sinfonía en re mayor
45
30
Conservatorio de Música de Calahorra
SALA SCARLATTI ARETOA
1
19h00
Conservatorio de Grado Medio “Barakaldo” Erdi Mailako Kontserbatorioa
Conservatorio Municipal de Música “Antonio Cabezón” de Burgos
SALA TELEMANN ARETOA
49
Philippe Jaroussky contra-tenor
Jean-Marc Goujon flauta
Ensemble Matheus
Jean-Christophe Spinosi dirección
Haendel: Obertura, “Dover giustizia”, extractos de “Ariodante”
Haendel: “Penna tiranna”, extracto de “Amadigi di Gaula”
Vivaldi: Concierto para flauta, cuerdas y bajo continuo en sol menor opus 10 n° 2 RV
439 “La Notte”
Haendel: “Cara sposa” y “Venti turbini”, extractos de “Rinaldo”
45
20h00
15
30
54
Amandine Beyer violín
Pierre Hantaï clavecín
Bach: Sonatas para violín y clavecín nº 4 en do menor BWV 1017
Bach: Sonatas para violín y clavecín nº 2 en la mayor BWV 1015
Amandine Beyer violín
“Majestuosa, grácil, hipnótica. Perfecta en la inflexión
del fraseo que la joven solista modela con un sentido
del espacio magníficamente adaptado a la sonoridad”. Goldberg
Raphaël Oleg violín
“Brillantemente refinada, la interpretación de Raphaël
Oleg rezuma energía y está sólidamente estructurada,
casi imposible de superar por ningún otro profesional”. International Herald Tribune
Ana Mafalda Castro clavecín
“La clavecinista mantiene durante todo su concierto un
nivel de energía que sobrecoge al auditorio desde la
primera hasta la última nota”. Público
Javier Perianes piano
“El joven de Huelva de apenas veintisiete años posee
una madurez poco habitual... Busca la esencia de la
música, su expresividad y llegar a transmitir ésta. Lo
consigue”. Beckmesser
Joseph Colom piano
“Uno de los grandes intérpretes de la ancha historia
del piano español”. Scherzo
Peter Philips dirección
“Gracias a la dirección de Peter Philips, en la actuación de Tallis Scholars se puede escuchar cada detalle de las líneas musicales con toda la pureza y claridad de sus sonidos. La belleza resultante de su trabajo es por lo que este grupo destaca en el terreno artístico”. Diario de Huesca
Michel Corboz dirección
“Corboz diseña el canto. Corboz sabe elegir sus
voces, colocarlas, jugar magistralmente con sus cuerdas como el violinista de un Stradivarius, en una búsqueda tenaz de belleza y de luz”. La Montagne
Philippe Pierlot viola de gamba y dirección
“Encabezando el Ricercar Consort, Philippe Pierlot ha
desarrollado su interpretación escuchando el canto y
la respiración humana, el resultado es fascinante: la
ósmosis entre los instrumentos y la voz es total”. Bernard Schreuders
Peter Csaba dirección
“Una dirección sencilla pero muy eficaz, con apasionadas elevaciones que marcan cada particularidad y
la menor inflexión, transportando a sus músicos en un
viaje mágico”. Centre Presse
Asier Polo violonchelo
«(…) La obra es dificilísima para la orquesta, y no
digamos para el solista. Vencedor holgado de todos
los escollos técnicos, Asier Polo puso alma y trabajo
sesudo al servicio del “Concierto”, y su precioso violonchelo voló con pasmosa seguridad, hasta culminar
en la soberbia “cadenza”, resuelta con claridad inimabinable...” ABC
David Grimal
“Este joven músico tiene un sonido, una sensibilidad y
una confianza rítmica y melódica que le sitúan en la
cumbre de los violinistas de hoy.” Sud-Ouest.
Anne Queffélec piano
“Nada más posar sus manos en el teclado, se trasluce su interpretación cuya agudeza mantiene al oyente en vilo y lo emociona por la nobleza de sentimiento propia de los más grandes”. Le Monde
“Anna Queffélec: “el descubrimiento de un alma”,
titulaba el Muncheren Zeitung
Pierre Hantaï clavecín y dirección
“Esta recopilación dedicada al genial napolitano
(Domenico Scarlatti), tiene el riesgo de dejarnos
insomnes durante varias noches por su interpretación
enérgica y radical. Al igual que su padre, el pintor
Simon Hantaï, nuestro solista es un artista entero”.
Telerama
Blandine Rannou clavecín
“Gusto, brillantez, equilibrio, elegancia..”.. Scherzo
Philippe Jaroussky contra-tenor
“Philippe Jaroussky canta igual que respira : desde
siempre, sin hacerse preguntas, con una soltura y una
sencillez desarmantes. Este don, que a algunos les
haría sucumbir ante los éxitos fáciles y los espejismos
del “showbiz”, lo pone al servicio de su pasión, generosa pero reflexiva, por la música barroca”. Forum
Opera
Daniel Reuss dirección
“Tristia está a punto de llorar por la presencia del
Coro de Cámara de Ámsterdam. En las dos primeras
elegías, se percibe el parentesco con el romanticismo
allende el Rin de Schubert a Brahms y se comprende
lo que consigue un auténtico gran director de coro
como Daniel Reuss”. Le Monde
Iván Martín piano
“Iván Martín demostró ser poseedor de una técnica
sorprendente, que le permite realizar verdaderas
proezas en el teclado.” La Música
Nuria Rial soprano
“Una voz dulce que adentra al oyente en la espontánea naturalidad del canto”. Scherzo
“De una madurez artística sorprendente, Nuria Rial
muestra una voz de soprano ligera y de colores ricos
que se suma a una interpretación llena de espíritu
chispeante. Y el público queda subyugado...” Taggespiegel
Carlos Mena contra-tenor
“Un timbre límpido y corpóreo, una agilidad y una
afinación implacables, un soberbio conocimiento estilístico”. Scherzo
Gorka Sierra dirección
“La Sociedad Coral, preparada por Gorka Sierra, en
formación reducida para el buen equilibrio con la
orquesta, hizo un excelente trabajo en las antífonas o
himnos para la coronación de Jorge II”. El Correo
Juan José Mena director
“Las actuaciones del director vasco con grandes
orquestas de otras latitudes llevan consigo por un lado
el nombre de la orquesta de la que es titular, al tiempo que su trabajo con esas formaciones enriquece su
ya gran talla directorial.” DEIA
Christoph Spering dirección
“Bajo su dirección, gracias a la finura de los detalles,
la música se hace Verbo”. WAZ
“Christoph Spering insufla a Haendel un vigoroso dramatismo, es completo y sutil, con acentos bien contrastados. Y como sabe soñar, es capaz de llevar los tempi
rápidos hasta la exaltación”. La Liberté
Jean-Christophe Spinosi dirección
“En el proceso de recuperación –o de normalización–
vivaldiano la importancia de un músico como JeanChristophe Spinosi es fundamental. El violinista y
director francés se está dejando la piel en poner las
cosas en su sitio”. El País
Das Neue Orchester
Christoph Spering dirección
“Una interpretación orquestal de bello colorido, proporcionado por instrumentos de época, sin atisbo de
impureza en el timbre de los instrumentos de metal sin
pistones o de los de madera sin llaves. Con la conjunción propia de un conjunto musical cuyos miembros
tocan juntos desde hace casi veinte años”. El Correo
Jean Tubéry clavecín y dirección
“Jean Tubéry ha sabido descubrir, desempolvar y
devolver despés la luz a los grabados, iluminar los
más pequeños detalles de las esculturas. Sin duda,
nuestros intérpretes han entrado en la corte de los
grandes”. Repertoire
Ensemble Matheus
Jean-Christophe Spinosi dirección
“Jean-Christophe Spinosi es un violinista y director de
39 años, de naturaleza incontrolablemente expansiva, que comenzó en 1991 con el Ensemble Matheus
y hoy lo ha convertido en una máquina perfectamente engrasada para interpretar a Vivaldi”. El País
Akademie für Alte Musik
“Los músicos de la Akademie für Alte Musik Berlin
compiten en refinamiento y alcanzan un color similar
al de la declamación de una soprano”. Diapason
Bilbao Orkestra Sinfonikoa
(...) el director y la orquesta transmitieron el ánimo, la
alegría y el sentido lírico que personifican una gran
sinfonía. Continúa patente el buen momento que vive
actualmente la Sinfónica de Bilbao.” El Correo
Capilla Peñaflorida – Joseph Cabré
“Bonizzoni y La Risonanza se asientan en una posición más humilde y, a la postre, más grandiosa. Aquí
con el apoyo de la Capilla Peñaflorida, redonda,
sonora, bien apoyada, con presencia y empaste.”
ABC, plenos de sonoridad, un buen equilibrio entre
las cuerdas y una jugosa dicción. Pocas cosas pueden
descontarse de esta excelente ejecución.” DEIA
Collegium Vocale Gent
Philippe Pierlot viola de gamba y dirección
“Asistido por magníficos instrumentistas, las voces y el
texto son protagonistas (...). La precisión del coro es
escalofriante. Se basa en un equilibrio muy especial y
preciosista”. Filomúsica
Concerto Köln
“Concerto Köln da brillo las partituras. Su luminosa
interpretación ejerce un fascinante poder de seducción transmitido por el esplendor del tejido orquestal”.
Classica Répertoire
Coral de Bilbao
Gorka Sierra dirección
“”(...), es de justicia poner de relieve en esta ocasión
la gran labor realizada por el coro, que estuvo en
todo momento vibrante, con buena coordinación de
volumen y color, con unos pianos plenos de sonoridad, un buen equilibrio entre las cuerdas y una jugosa dicción. Pocas cosas pueden descontarse de esta
excelente ejecución”. DEIA
Coro de Cámara de Namur
Jean Tubéry dirección
“(...) una mención muy especial para el Coro de
Cámara de Namur, de una cohesión ejemplar, de un
relieve emocionante”. Forum Opera
Chorus Musicus Köln
Christoph Spering dirección
“El Chorus Musicus demostró una gran versatilidad y
una homogeneidad que sólo un coro trabajado y preparado puede ofrecer”. El Correo
Ensemble Vocal de Lausanne
Michel Corboz dirección
“Aunados, concentrados, etéreos, místicos o dándose
rienda suelta, los coralistas se funden en la voluntad
de su director, adelantándose a menudo a sus órdenes
como auténticos telépatas”. La Liberté
La Fenice
Jean Tubéry trompa y dirección
“Unas interpretaciones de gran intensidad y una
extraordinaria variedad de contrastes”. Scherzo
“La calidad de la ejecución instrumental del conjunto
La Fenice es completamente admirable”. Early Music
La Venexiana - Claudio Cavina
“Con un extraordinario equilibrio en sus voces, la
música avanza en ellas con una fluidez casi narrativa,
elegante y refinada”. Scherzo
“Sus interpretaciones destacan por una extraordinaria
altura técnica y por su encendido apasionamiento,
característica ésta indispensable para sacar todo el
partido de un repertorio tan íntimamente unido al lenguaje poético y retórico como el de la música vocal
italiana”. Cantus-records
Passamezzo Antico
“Se trata de un conjunto de excelente nivel... Un bello
programa lleno de maravillas sonoras en el estilo más
apropiado. Se oyó la más pura manifestación del settecento italiano.” El Correo
RIAS-Kammerchor
Daniel Reuss dirección
“Por su solidez vocal, por la riqueza cromática y tímbrica de sus componentes y por la claridad de las
inflexiones sonoras, sólo la formación berlinesa – uno
de los mejores coros alemanes en ejercicio – puede
afrontar cualquier desafío sin alterarse”. La Montagne
Ricercar Consort
Philippe Pierlot viola de gamba y dirección
“Se produce una alquimia prodigiosa entre los instrumentistas del ensemble, con los que Philippe Pierlot
trabaja asiduamente desde hace años. Esta fidelidad
genera un increíble estado de emoción y de eficiencia
en el que los menores gestos producen enormes efectos”. Klara Kompas
Sinfonía Varsovia
“Ninguna de mis colaboraciones con otras orquestas
me ha proporcionado jamás tanta satisfacción como
mi trabajo con la orquesta Sinfonía Varsovia, tanto de
solista como de director”. Yehudi Menuhin
The Tallis Scholars
Peter Philips dirección
“Cualquiera, familiarizado con la música del Renacimiento, sabe que este grupo ha conseguido llegar a lo
más alto”. The Boston Globe
“Los Tallis Scholars producen un sonido increíblemente claro y luminoso, un canto de gran virtuosismo en
músicas muy imaginativas”. The Independent
Aretoak
Salas
GEORG FRIEDRICH HAENDEL (1685 – 1759)
Haendel Halle-n (Alemania) jaio zen 1685. urtean, eta familiaren aldetik ezerk ez zuen iragartzen musikari bihurtuko zenik, urte berean jaiotakoak eta, beraz, garaikideak zituen D. Scarlatti eta J.S. Bach-en aitzi.
Haendel-ek Halle-ko Marienkirche-ko organo-jolea zen Friedrich Wilhelm Zachow-ekin jaso zuen musika prestakuntza. Musikari karrerari Halle-ko katedraleko organoan ekin zion, baina hiri hau laster geldituko
zitzaion txiki anbizioz betetako gazte honi eta, Hamburgeko antzokian etapa labur bat egin ondoren, Italiara joan zen ikasketak egitera eta bertan geratu zen hiru urtez. 1709. urtean amaitu zuen Italiako egonaldia
Venezian Agrippina obrarekin arrakasta itzela lortu ondoren. Alemaniara itzuli eta Hanoverko Gorteko kapellmeister (kapera-maisua) izendatu zuten, baina laster utzi zuen postu hau eta Londresera joan zen, garai
hartako munduan punta-puntako hiria zen eta. Bertan, artean ezagutzen ez zuten musika bat ezagutaraziko zien Haendel-ek ingelesei: 1711ko otsailaren 14an Rinaldok sekulako arrakasta lortu zuen. Haendel,
ordea, adopzio-herriaren kultura musikala bereganatzeaz ere arduratu zen. 1719. urtean King’s Theater antzokian kokatutako Royal Academy of Music-eko zuzendari izendatu zuten. Harrezkero igaro ziren hurrengo
bederatzi urte zorionekoetan konpositoreak hamalau opera eskaini zizkion publiko ingelesari, besteak beste, Giulio Cesare italiar estiloko operaren eredu biribilena jo izan dena.
Haendel-en bizitzan dena ezin hobeki zihoala zirudielarik, bestelako traza hartu zuen denak. Zuzentzen zuen antzokiak zailtasun ekonomiko larriak zituen eta errealitateari muzin eginez berriz ekin zion jarduerari
bere kabuz. Ordudanik, aldez aurretik galdutako borroka batean murgildu zen zortzi urtean barrena. Hala ere, beste hamazazpi opera eskaini zizkion publikoari. 1737. urtean, hondamenaren atarietan eta
eskuineko besoa paralizatua zuela, bere bidearen azkenera iritsia zela zirudien. Baina berriz agertu zen oratorioarekin, harrezkero haren arrakastarik handiena izango zenarekin, alegia, eta hari esker berreskuratu
zuen publikoa, eta bizitzaren azkeneraino lagun izan zuen haren berotasuna. Zorigaitzak berriz jo zuen eta zahartzaroan itsu geratu zen huts egindako ebakuntza baten ondorioz. 1759. urtean hil zen eta
Westminsterren ehortzi zuten.
Haendel musikari europar aitzindari biribiltzat jo dezakegu, bere egin zituelako garai hartako estilo frantses, aleman, eta italiarraren ezaugarri nagusiak.
GEORG FRIEDRICH HAENDEL (1685 – 1759)
Cuando en 1685, nace Haendel en Halle (Alemania), nada de su tradición familiar le predisponía a convertirse en músico, contrariamente a sus contemporáneos D. Scarlatti y J.S. Bach nacidos
el mismo año que él. Haendel adquiere su formación musical con Friedrich Wilhelm Zachow, organista de la Marienkirche de Halle. Inicia su carrera de músico en el órgano de la catedral de
Halle, pero muy pronto, esta ciudad le queda pequeña a este joven lleno de ambición que, tras un breve paso por el teatro de Hamburgo, inicia un viaje de estudios a Italia, donde permanece
tres años. En 1709 pone fin a su estancia italiana cosechando un triunfal éxito en Venecia con su Agrippina. De regreso a Alemania, es kapellmeister (maestro de capilla) de la Corte de Hanover,
pero abandona muy pronto este puesto para dirigirse a Londres, ciudad puntera del mundo en esa época. Allí, Haendel hace descubrir a los ingleses una música que ellos aún desconocen: el
14 de febrero de 1711, Rinaldo obtiene un éxito enorme. Pero Haendel se preocupa también por hacer suya la cultura musical de su país de adopción. En 1719, es nombrado director de la
Royal Academy of Music instalada en el King’s Theater. A partir de este momento va a discurrir un fausto período de nueve años durante el cual el compositor ofrecerá al público inglés catorce
óperas entre las que figura Giulio Cesare considerada como el más perfecto tipo de ópera al estilo italiano.
Cuando todo parece rodar a las mil maravillas en la vida de Haendel, las cosas van a tomar un cariz diferente. El teatro que dirige pasa por graves dificultades financieras y, negándose a
asumir la realidad, decide retomar la actividad por su cuenta. Desde ese momento, y durante ocho años, entabla una lucha perdida de antemano. A pesar de ello, es capaz de ofrecer al público
diecisiete nuevas óperas. En 1737, al borde de la ruina y con su brazo derecho paralizado, parece haber llegado al final del camino. Sin embargo reaparece con el oratorio, que a partir de
entonces será su gran éxito y gracias al cual reconquista al público, cuyo fervor le acompañará hasta el final de su vida. La desgracia vuelve a ensañarse con él: el anciano queda ciego tras
una operación malograda. Muere en 1759 y es enterrado en Westminster.
Se puede considerar a Haendel como el perfecto músico anticipadamente europeo ya que hizo suyos los principales componentes de los estilos francés, alemán e italiano de su tiempo.
GEORG PHILLIP TELEMANN (1681 – 1767)
Bere garaiko Europa osoan miretsia, Telemann-ek toki gailena izan zuen Alemaniako bizitza musikalean eta garrantzi handiko postuak bete zituen. Zuzenbidea ikasi ondoren, erabat lotu zitzaion musikari Leipzigeko Operaren ardura bere gain hartutakoan. Collegium Musicum-a fundatu zuen, bertan kontzertu publikoak antola zitezen; hainbat urte geroago, hirira heldu zenean, Bach-ek hartu zuen haren ardura. Sorau-n
egonaldi labur bat egin zuen eta 1705. urtean Erdmann von Promnitz kondearen kapera-maisua izan zen bertan. Ondoren, Eisenach-en Bach ezagutu zuen. Geroago Frankfurt hiriko musika zuzendariaren postua
bete zuen lehenik eta ondoren, 1721. urtetik, Hamburg hiriko musika zuzendaria izan zen, eta bertan jarraitu zuen hil arte, 1722. urtean Kuhmau-ren ondorengotza lortzearren Bachekin Leipzig-en lehiatu ostean.
Hamburg-en hiriko musika instituzio guztientzat konposatu zuen (eliz musika, operak, kontzertu musika...) eta are gehiago, Alemaniako lehenbiziko musika aldizkaria ere fundatu zuen “Der getreue Music-Meister”.
Era guztietako musikak interesatzen zitzaizkion eta frantses errepertorioa, herriko musika eslaviarrak, italiar estiloa, kontrapuntua... landu zituen.
Sakontasun eta indar sinesgaitzak zituen Telemann-ek eta genero guztietan menturatu zen, formazio guztietan, eta bere katalogoan sei mila obratik gora utzi dizkigu. Alemaniako garai barrokoaren goieneko uneko
ordezkari garrantzitsua dugu eta, bizirik zegoela, bere ospeaz itzal egiten zien garaikide guztiei. Baina hil ondoren, laster izan zen ahaztua, 1970eko hamarkadan berreskuratua izan zen arte.
GEORG PHILLIP TELEMANN (1681 – 1767)
Admirado en toda la Europa de su época, Telemann mantuvo un lugar preponderante en la vida musical de Alemania, ocupando puestos de gran importancia. Después de estudiar derecho,
se entrega definitivamente a la música al hacerse cargo de la dirección de la Ópera de Leipzig. Funda el Collegium Musicum desde donde se organizan conciertos públicos y del que se ocupa
Bach cuando llega a la ciudad, años más tarde. Tras su breve paso por Sorau, donde en 1705 es maestro de capilla del conde Erdmann von Promnitz , y después por Eisenach, donde conoce
a Bach, Telemann ocupa primero el puesto de director musical de la ciudad de Frankfurt y más tarde, a partir de 1721, el de director de música de la ciudad de Hamburgo, donde permanece
hasta su muerte, tras haber rivalizado con Bach en 1722 para la sucesión de Kuhnau en Leipzig.
En Hamburgo, compone para todas las instituciones musicales de la ciudad (música sacra, óperas, música de concierto...) y llega incluso a crear la primera revista musical alemana “Der getreue
Music-Meister”. Interesado por todo tipo de músicas, cultiva el repertorio francés, las músicas populares eslavas, el estilo italiano, el contrapunto...
De increíble productividad y energía, Telemann se adentra en todos los géneros, en todas las formaciones, y deja un catálogo de más de seis mil obras. Es un importante representante de la
era barroca alemana en su apogeo y, en vida, llega a eclipsar con su fama a todos sus contemporáneos. Pero después de su muerte, cae rápidamente en un profundo olvido, hasta que es
recuperado en la década de 1970.
DOMENICO SCARLATTI (1685-1757)
Alessandrok (1660-1725), bere aitak, klabezin ikasketen hastapenak irakatsi zizkiolarik, Domenico Scarlatti Napoliko Errege Kaperako organo-jole eta konpositore izendatua izan zen; aita kapera-maisua zen bertan.
1708. urtean Veneziarantz abiatu zen eta han musikari handiak ezagutu zituen, besteak beste, Haendel, izan ere elkarrenganako adiskidetasuna eta miresmena sortu zen eta bizi osorako iraun zuen. Domenico
Scarlati-ren ibilbideak agerian jartzen du biziki gogoko zituela bidaiak; hauetan askotan aritu zen printzeen eta aristokraten gorteen zerbitzura. Erroman Poloniako Maria Camira Erreginaren Jauregian lan egin
zuen lehenik, eta gero Portugalgo Enbaxadorearen Capella Giulia-n. Italian ezkondu ondoren Lisboako Kapera Patriarkaleko maisu izendatu zuten eta musika eskolak eman zizkion Joao V.a erregearen alaba zen
Maria Barbara Infantari. 1728. urtean, Maria Barbara Infanta Espainiako Fernando Printzearekin ezkondu zenean, Madrilera joan zen bizitzera. Scarlatti ere harekin joan zen eta kapera-maisu izendatu zuten.
1752 eta 1756 bitartean, Antonio Soler gazteari ere musika eskolak eman zizkion.
Espainiako karrera luzean, jokoaren pasio abenturazale eta galgarriagatik zailtasun ekonomikoak izan zituen arren, klabezinerako konposatzen jardun zuen soilik, baina bizitzako azkeneko urteetan Salve Regina
bat konposatu zuen. Jakin-min ase ezinaren erakusgarri, haren obrak aniztasun miresgarria du.
DOMENICO SCARLATTI (1685-1757)
Iniciado en el clavecín por su padre Alessandro (1660-1725), Domenico Scarlatti fue nombrado organista y compositor de la Capilla Real de Nápoles, donde su padre era Maestro de Capilla.
En 1708 parte hacia Venecia donde conoce a músicos eminentes entre los que se encuentra Haendel, con quien entabla una amistad y admiración recíproca que durará toda su vida. El recorrido
de Domenico Scarlatti pone de manifiesto su marcado gusto por los viajes durante los cuales prestó sus servicios en numerosas cortes principescas y aristocráticas:. En Roma trabaja en el Palacio
de la Reina Maria Camira de Polonia primero y en la Capella Giulia del embajador portugués después. Tras su boda en Italia, es nombrado maestro de la capilla patriarcal de Lisboa e imparte
clases de música a la Infanta Maria Barbara, hija del rey Joao V. En 1728, al casarse la Infanta Maria Barbara con el príncipe español Fernando, se instala en Madrid. Scarlatti va con ella y
es nombrado maestro de capilla. Entre 1752 y 1756 imparte también clases al joven Antonio Soler.
Durante su larga carrera española y a pesar de las dificultades económicas debidas a su pasión aventurera y ruinosa por el juego, se dedica exclusivamente a la composición para clavecín,
aunque en los últimos años de su vida compone un Salve Regina. Muestra clara de su insaciable curiosidad, su obra evoca una diversidad maravillosa.
ANTONIO SOLER (1729 – 1783)
Espainiako musikaren historiako figura handia, Scarlatti-ren obra hispanikoaren benetako jarraitzailea da eta haren berezitasunez markatutako obra ugaria utzi digu. Aita ere musikaria zuela, Olot-en jaio zen eta
1736. urtean koruko haur sartu zen Montserraten. 1750. urtean kapera-maisu izan zen Lleidan, 1752. urtean Escorialeko Jeronimotarren Ordenan sartu zen eta hurrengo urtean apaiz ordenatu zen. Bizitzako azken
hogeita hamar urteak erlijioari eman zizkion, baina ez zion, haatik, konposatzeari utzi. Bizitza osoan hala-moduzko osasuna izan bazuen ere, Solerrek beti bete zituen bere eginbehar erlijiosoak eta musikari gisa
zituen zeregin askotariko eta ugariak: 1762. urtean argitaratu zen modulazioaren arteari buruzko tratatu garrantzitsu baina oso eztabaidatu baten egilea (Modulazioaren giltza), musika-tresna berrien asmatzailea
eta egilea, organoak egiten aditua, moneta gaietan espezialista (honi buruzko tratatu bat idatzi zuen), Espainiako Infanteen klabezin maisua ere izan zen, bereziki Carlos III.aren semea zen On Gabriel
Borbongoarena, izan ere ikasle trebea zen eta betiere estimu samur eta zintzoan izan zuen. Soler Scarlatti-rekin Madrilen perfekzionatu bazen ere, ez darabil maisuaren estilo bera, eta haren idazkera arinagoa da
eta ez hain irmoa. Birtuosismo eta ausardia harmonikoari dagokionez, ordea, ez zen maisua baino gutxiago. Tempo azkarrak nabarmenki gogokoago dituen arren, Soler bere maisua bezain lirikoa eta adierazkorra
da. Motibo laburrak eta soilak ditu gustuko, espainiar erara, italiar erarako diskurtso luzeagoen aitzi. Eta haren obrari buruzko iruzkinak egiten dituztenek maiz esaten dute, italianismoak gorabehera, Solerren
musika funtsean espainiarra dela.
ANTONIO SOLER (1729 – 1783)
Gran figura de la historia de la música española, es el verdadero continuador de la obra hispánica de Scarlatti y nos ha legado una obra abundante marcada por su original sello. Hijo de
padre músico, nece en Olot y en 1736, ingresa como niño de coro en Montserrat. En 1750 es maestro de capilla en Lérida y , en 1752, ingresa en la Orden de los Jerónimos en El Escorial,
ordenándose sacerdote al año siguiente, consagrándose a la religión los treinta últimos años de su vida sin por ello abandonar la composición. Pese a su precaria salud durante toda su vida,
Soler nunca dejó de cumplir al mismo tiempo con sus obligaciones religiosas y con las diversas y numerosas actividades de músico: autor de un importante aunque muy polémico tratado sobre
el arte de la modulación publicado en 1762 (Llave de la modulación), constructor e inventor de nuevos instrumentos musicales, experto en materia de fabricación de órganos, especialista en
cuestiones de moneda (escribió un trabajo al respecto), es también maestro de clavecín de los Infantes de España, muy particularmente de Don Gabriel de Borbón, hijo de Carlos III, alumno
especialmente hábil que siempre supo manifestarle un tierno y sincero cariño. Aunque Soler se perfecciona con Scarlatti, en Madrid, no practica sin embargo el mismo estilo que su maestro,
siendo su escritura menos contundente y más fluida. Pero en cuanto a virtuosismo y audacias armónicas, en nada tiene que envidiar a su maestro. Pese a su evidente predilección por los tempos
rápidos, Soler es tan lírico y expresivo como aquel. Le gustan los motivos cortos y concisos a la española contrarios al discurso, más amplio, a la italiana. Y los comentaristas de su obra insisten
a menudo en que, a pesar de sus italianismos, la música de Soler es esencialmente española.
MARTXOAK 3, 4, 5 MARZO
INFORMAZIOA / INFORMACIÓN
Fundación Bilbao 700-III Millenium Fundazioa
Palacio EUSKALDUNA Jauregia
Plaza Ensanche, 11 - 1.º 48009 BILBAO
Tfno: 94.679.04.88
www.bilbao.net
www.bizkaia.net
SARREREN SALMENTA / VENTA DE ENTRADAS
Otsailaren 6tik aurrera / A partir del 6 de febrero
CAJEROS MULTISEVICIO DE BBK
www.bbk.es
www.euskalduna.net
Tfno: 944.310.310
SEDE FUNDACIÓN BILBAO 700-III MILLENIUM EGOITZAN
Otsailaren 6tik aurrera / A partir del 6 de febrero
(10:00-13:30 y 15:30-19:30)
TAQUILLAS PALACIO EUSKALDUNA JAUREGIKO TXARTELDEGIETAN
Otsailaren 20tik aurrera / A partir del 20 de febrero
Programa hau erabat informatzailea da. Organizazioak ez du inolako erantzukizunik izango, ustekaberen bat dela
eta, programazioa aldatzen bada.
Este programa es de carácter informativo, la organización no se responsabiliza de los cambios que puedan surgir
debido a imprevistos de programación.
Antolatzailea / Organiza:
Babesleak / Patrocinan:
Laguntzaileak / Colaboran:
Descargar