Programa de man do concerto - COMPOSTELA

Anuncio
25 ANIVERSARIO
TEMPORADA
2014/2015
ORQUESTRA
SINFÓNICA
DE GALICIA
Jakub Hrusa / director
Andrea Lucchesini / piano
xoves 5 | 03 | 2015 21.00 h
I
ALBERT ROUSSEL (1869-1937)
Bacchus et Ariane, suite núm. 2, op. 43
CAMILLE SAINT-SAËNS (1835-1921)
Concerto para piano e orquestra núm. 2 en sol menor, op. 22
Andante sostenuto
Allegro scherzando
Presto
II
ALBERT ROUSSEL
Sinfonía núm. 3 en sol menor, op. 42
Allegro vivo
Adagio
Vivace
Allegro con spirito
MAURICE RAVEL (1875-1937)
La Valse
Duración aproximada do concerto: 1 hora e 45 minutos
Pregámoslle ao público que non faga fotografías e que
desconecte os teléfonos móbiles, reloxos, etc.
JAKUB HRŮŠA DIRECTOR
Nacido en Brno, República Checa,
é director musical e director titular
da Prague Philharmonia desde
2009. Tamén é o principal director
convidado da Tokyo Metropolitan
Symphony Orchestra (TMSO), coa
que renovou até a tempada 2017/18.
É director invitado habitual de moitas
das principais orquestras do mundo,
incluíndo a Philharmonia Orchestra,
a Filarmónica Checa, Orquestra da
Gewandhaus de Leipzig, Stuttgart
Radio Symphony (SWR), WDR de
Colonia, Orquestra Filarmónica
de Radio Francia, a Orquestra de
Cleveland e as sinfónicas de Sydney e
Melbourne. Recentemente destaca o
seu magnífico labor dirixindo a serie
Bohemian Legends, coa Philharmonia
Orchestra dedicado á música de
Dvořák, Suk y Janáček, e o seu debut
coa Filharmónica de Los Ángeles, a
Sinfónica da Radio de Viena, Nacional
de Rusia, Sinfónica de Baltimore, a
Netherlands Radio Philharmonic
ademais da súa actuación na Finnish
National Opera co titulo Jenůfa. Na
presente tempada 2014/15 ofrecerá
unha nova serie, titulada The Mighty
Five, coa Philharmonia Orchestra, e
debutará coa Orquestra de Filadelfia,
a Orquestra Sinfónica de Bamberg,
a RAI de Turín, a DSO Berlín e na
Ópera de París dirixindo Rusalka.
No campo da ópera, é convidado
habitual no Festival de Glyndebourne
e Tour desde o seu debut en 2008,
dirixindo Carmen, The Turn of the Screw,
Don Giovanni, A bohème e Rusalka,
actuando ademais como director
musical de Glyndebourne On Tour
(2010-12). Dirixiu tamén producións
operísticas na Royal Danish Opera
(Boris Godunov) e no Prague National
Theatre (A zorrita astuta e Rusalka).
Entre as súas gravacións destacan
seis cedés para Supraphon que
inclúen a gravación en vivo de Má
Vlast de Smetana, aclamada pola
crítica, dentro do marco do Festival da
Primavera de Praga. Outras gravacións
inclúen os concertos para violín
de Chaikovski e Bruch con Nicola
Benedetti e a Filharmónica Checa para
o selo Universal e gravacións en vivo
da Sinfonía Fantástica de Berlioz e a
Sinfonía alpina de Strauss para Octavia
Records, coa Tokyo Metropolitan
Symphony Orchestra.Estudou
dirección de orquestra na Academia
de Artes Musicais de Praga onde
agora vive coa súa esposa e filla. Na
actualidade é presidente da Martinů
Internacional.
Nacido en Brno, República Checa, es
director musical y director titular de
la Prague Philharmonia desde 2009.
También es el principal director
invitado de la Tokyo Metropolitan
Symphony Orchestra (TMSO), con la
que ha renovado hasta la temporada
2017/18. Es director invitado habitual
de muchas de las principales orquestas
del mundo, incluyendo la Philharmonia
Orchestra, la Filarmónica Checa,
Orquesta de la Gewandhaus de Leipzig,
Stuttgart Radio Symphony (SWR),
WDR de Colonia, Orquesta Filarmónica
de Radio Francia, la Orquesta de
Cleveland y las sinfónicas de Sydney
y Melbourne. Recientemente destaca
su magnífica labor dirigiendo la
serie Bohemian Legends, con la
Philharmonia Orchestra dedicado a
la música de Dvořák, Suk e Janáček,
y su debut con la Filarmónica de Los
Ángeles, la Sinfónica de la Radio de
Viena, Nacional de Rusia, Sinfónica
de Baltimore, la Netherlands Radio
Philharmonic además de su actuación
en la Finnish National Opera con el
titulo Jenůfa. En la presente temporada
ofrecerá una nueva serie, titulada
The Mighty Five, con la Philharmonia
Orchestra, y debutará con la Orquesta
de Filadelfia, la Orquesta Sinfónica
de Bamberg, la RAI de Turín, la DSO
Berlín y en la Ópera de París dirigiendo
Rusalka. En el campo de la ópera, es
invitado habitual en el Festival de
Glyndebourne y Tour desde su debut
en 2008, habiendo dirigido Carmen,
The Turn of the Screw, Don Giovanni,
La bohème y Rusalka, actuando
además como director musical de
Glyndebourne On Tour (2010-12).
Ha dirigido también producciones
operísticas en la Royal Danish Opera
(Boris Godunov) y en el Prague National
Theatre (La zorrita astuta y Rusalka).
Entre sus grabaciones destacan seis
cedés para Supraphon que incluyen
la grabación en vivo de Má Vlast de
Smetana, aclamada por la critica,
dentro del marco del Festival de la
Primavera de Praga. Otras grabaciones
incluyen los conciertos para violín
de Chaikovski y Bruch con Nicola
Benedetti y la Filarmónica Checa para
el sello Universal y grabaciones en vivo
de la Sinfonía Fantástica de Berlioz y la
Sinfonía alpina de Strauss para Octavia
Records, con la Tokyo Metropolitan
Symphony Orchestra. Estudió
dirección de orquesta en la Academia
de Artes Musicales de Praga donde
ahora vive con su esposa e hija. En la
actualidad es presidente de la Martinů
Internacional.
ANDREA LUCCHESINI PIANO
Formado baixo a dirección de
María Tipo, obtivo desde moi novo
o recoñecemento internacional ao
gañar o Concurso Internacional «Dino
Ciani» no Teatro alla Scala de Milán.
Desde entón actuou en todo o mundo
coas principais orquestras e directores
como C. Abbado, S. Bychkov, R.
Abbado, R. Chailly, D. Russell Davies,
D. Harding, V. Jurowski, G. Noseda,
G. Sinopoli… A grande actividade
que desenvolve esta marcada polo
desexo de explorar a música sen
limitacións, o que o leva a recibir o
Premio Internacional Accademia
Chigiana por ofrecer programas que
inclúen composicións que van desde
os clásicos ao repertorio actual (é o
único italiano posuidor deste premio
até a data). Ao ano seguinte gañou
o Premio F. Abbiati, que confirmou
o recoñecemento da crítica italiana.
Realizou numerosas gravacións, as
primeiras na década dos oitenta para
EMI Internacional (Sonata en si menor,
de Liszt, a Hammerklavier, op. 106 de
Beethoven e a Sonata op. 58 de Chopin).
Máis tarde rexistrou o Pierrot Lunaire de
Schoenberg e o Concerto de cámara de
Berg para Teldec coa Staatskapelle de
Dresde baixo a dirección de Giuseppe
Sinopoli. Para BMG Lucchesini gravou
o concerto Echoing Curves de Luciano
Berio dirixido polo propio compositor.
Esta gravación marcou un dos fitos
dunha estreita colaboración con Berio,
do que foi testemuña da creación e
composición da Sonata, o último e
apaixonante traballo deste compositor.
Tan valorada como a anterior é a súa
gravación en directo do ciclo completo
das 32 sonatas de Beethoven para o selo
Stradivarius. Este traballo foi nomeado
cedé do mes pola prestixiosa revista
alemá Fonoforum en agosto de 2004.
Desde 1990 dedicou a súa atención á
música de cámara e, en particular, a
unha estreita colaboración (actuación
e gravación) co violoncellista Mario
Brunello, e á exploración de diversas
formacións no repertorio de música
de cámara. Convencido de que
a transmisión de coñecementos
musicais ás novas xeracións é un deber
moral, Lucchesini está envorcado no
ensino. Na actualidade imparte clases
na Scuola di Musica di Fiesole, da que
foi nomeado director artístico ademais
de académico de Santa Cecilia, en
2008. A súa gravación Impromptus,
de Schubert, para o selo Avie en
2010, foi aclamada polos críticos de
todo o mundo. A mesma discográfica
publicará en breve a súa gravación
dos cinco concertos para piano de
Beethoveen coa Orquestra da Radio
suíza baixo a dirección de Antonello
Manacorda.
Formado bajo la dirección de María
Tipo, obtuvo desde muy joven el
reconocimiento internacional al
ganar el Concurso Internacional
«Dino Ciani» en el Teatro alla Scala
de Milán. Desde entonces ha actuado
en todo el mundo con las principales
orquestas y directores como C. Abbado,
S. Bychkov, R. Abbado, R. Chailly, D.
Russell Davies, D. Harding, V. Jurowski,
G. Noseda, G. Sinopoli… La gran
actividad que desarrolla esta marcada
por el deseo de explorar la música sin
limitaciones, lo que le lleva a recibir
el Premio Internacional Accademia
Chigiana por ofrecer programas que
incluyen composiciones que van desde
los clásicos al repertorio actual (es el
único italiano poseedor de este premio
hasta la fecha). Al año siguiente ganó
el Premio F. Abbiati, que confirmó el
reconocimiento de la crítica italiana.
Ha realizado numerosas grabaciones,
las primeras en la década de los ochenta
para EMI Internacional (Sonata en si
menor, de Liszt, la Hammerklavier, op.
106 de Beethoven y la Sonata op. 58 de
Chopin). Más tarde registró el Pierrot
Lunaire de Schoenberg y el Concierto
de cámara de Berg para Teldec con
la Staatskapelle de Dresde bajo la
dirección de Giuseppe Sinopoli. Para
BMG Lucchesini ha grabado el concierto
Echoing Curves de Luciano Berio dirigido
por el propio compositor. Esta grabación
marcó uno de los hitos de una estrecha
colaboración con Berio, del que fue
testigo de la creación y composición de
la Sonata, el último y apasionante trabajo
de este compositor. Tan valorada como
la anterior es su grabación en directo
del ciclo completo de las 32 sonatas de
Beethoven para el sello Stradivarius.
Este trabajo fue nombrado cedé del
mes por la prestigiosa revista alemana
Fonoforum en agosto de 2004. Desde
1990 ha dedicado su atención a la
música de cámara y, en particular, a
una estrecha colaboración (actuación
y grabación) con el violonchelista
Mario Brunello, y a la exploración de
diversas formaciones en el repertorio
de música de cámara. Convencido de
que la transmisión de conocimientos
musicales a las nuevas generaciones es
un deber moral, Lucchesini está volcado
en la enseñanza. En la actualidad
imparte clases en la Scuola di Musica
di Fiesole, de la que fue nombrado
director artístico además de Académico
de Santa Cecilia, en 2008. Su grabación
Impromptus, de Schubert, para el sello
Avie en 2010, fue aclamada por los
críticos de todo el mundo. La misma
discográfica publicará en breve su
grabación de los cinco conciertos para
piano de Beethoveen con la Orquesta
de la Radio suiza bajo la dirección de
Antonello Manacorda.
Neoclasicismo vangardista
Neoclasicismo vanguardista
A música de Albert Roussel
caracterizouse pola influencia de
Ravel e Debussy así como polo seu
interese en temas exóticos, cores
orquestrais, complexas harmonías e
intensos ritmos, aínda que mantendo
un sentido clásico da forma. No
seu máximo apoxeo creativo, coa
Terceira sinfonía, Roussel compuxo
entre xuño e decembro de 1930 o
ballet en dous actos Bacchus et Ariane,
composición na que outorga ás cordas
un papel protagonista, deixando os
ventos nun segundo plano. Bacchus
et Ariane estreouse en 1931 e como
consecuencia da fría acollida, debida
máis á posta en escena que á música,
o compositor decidiu extraer dúas
suites orquestrais. A Suite núm. 2
op. 43 está integrada por oito partes
encadeadas cunha liña melódica
principal, entoada pola viola e de
sabor arcaico, que se move sobre unha
exquisita e fina trama de harmonía
contrapuntística dos demais
instrumentos. O Espertar de Ariadna
retrata a sorpresa e a conmoción da
protagonista ao sentirse abandonada;
a axitación das figuracións, os
permanentes cambios de tempo e
os ritmos plasman a ansiedade da
muller, aínda que o crescendo de
tensións suavízase pola sinxeleza e
a elegancia dos motivos. Os demais
números da suite tamén reflicten unha
afectividade controlada, de escritura
refinada e dotada nalgúns casos de
gran viveza rítmica. Quizais sexa a
Danza de Ariadna o único momento
cunha certa carga de sensualidade nas
intervencións do violín e do clarinete.
La música de Albert Roussel se
caracterizó por la influencia de Ravel
y Debussy así como por su interés en
temas exóticos, colores orquestales,
complejas armonías e intensos ritmos
aunque manteniendo un sentido
clásico de la forma. En su máximo
apogeo creativo, con la Tercera
sinfonía, Roussel compuso entre junio
y diciembre de 1930 el ballet en dos
actos Bacchus et Ariane composición
en la que otorga a las cuerdas un papel
protagonista, dejando los vientos en
un segundo plano. Bacchus et Ariane se
estrenó en 1931 y como consecuencia
de la fría acogida, debida más a la
puesta en escena que a la música,
el compositor decidió extraer dos
suites orquestales. La Suite núm. 2
op. 43 está integrada por ocho partes
encadenadas con una línea melódica
principal, entonada por la viola y de
sabor arcaico, que se mueve sobre
una exquisita y fina trama de armonía
contrapuntística de los demás
instrumentos. El Despertar de Ariadna
retrata la sorpresa y la conmoción de la
protagonista al sentirse abandonada;
la agitación de las figuraciones, los
permanentes cambios de tiempo y los
ritmos plasman la ansiedad de la mujer,
aunque el crescendo de tensiones se
suaviza por la sencillez y la elegancia de
los motivos. Los demás números de la
Suite también reflejan una afectividad
controlada, de escritura refinada y
dotada en algunos casos de gran viveza
rítmica. Quizá sea la Danza de Ariadna
el único momento con una cierta carga
de sensualidad en las intervenciones
del violín y el clarinete. Por encargo de
Por encargo da Sinfónica de Boston
para celebrar os seus cincuenta anos,
Albert Roussel compuxo, entre 1929
e 1930, a Sinfonía núm. 3 en sol menor
op. 42 definida por el mesmo como a
súa mellor composición. A firmeza
de ritmo e o ton expresivo do Allegro
desta sinfonía precisan o estilo do
compositor a mans das cordas, tamén
protagonistas da melodía principal do
Adagio onde as madeiras introducen
unha sección máis aceda e vibrante
cun par de momentos destacados
do violín solo. Dous temas de corda
e madeira son combinados con
efectividade nun logrado e rítmico
Vivace que dá paso a un alegre e
vivaz Allegro con spirito cuxo carácter
lúdico xa foi presentado no primeiro
movemento. Un elemento de cinco
notas unifica os catro movementos e é
exposto enerxicamente nos compases
finais pola orquestra.
la Sinfónica de Boston para celebrar
su cincuenta años, Albert Roussel
compuso, entre 1929 y 1930, la Sinfonía
núm. 3 en sol menor op. 42 definida por
él mismo como su mejor composición.
La firmeza de ritmo y el tono expresivo
del Allegro de esta sinfonía precisan el
estilo del compositor a manos de las
cuerdas, también protagonistas de la
melodía principal del Adagio donde
las maderas introducen una sección
más ácida y vibrante con un par de
momentos destacados del violín
solo. Dos temas de cuerda y madera
son combinados con efectividad en
un logrado y rítmico Vivace que da
paso a un alegre y vivaz Allegro con
spirito cuyo carácter lúdico ya fue
presentado en el primer movimiento.
Un elemento de cinco notas unifica
los cuatro movimientos y es expuesto
enérgicamente en los compases finales
por la orquesta.
Bach, Mendelssohn, Fauré
Bach, Mendelssohn, Fauré
O parisiense Camille Saint-Saëns
foi un neno prodixio interesado
na filosofía, o teatro, a botánica, a
xeoloxía, a astronomía, a arqueoloxía,
o latín, o grego… converténdose nun
adulto culto e de gustos refinados
pero de carácter distante, esgrevio
e en ocasións ofensivo nos seus
comentarios cara a algúns colegas.
Para o xénero concerto, Saint-Saëns
tiña unha técnica impecable e unha
concepción sensual e moi francesa
da beleza que lle permitiron utilizar
de modo intelixente e equilibrado
os recursos clásicos, engadindo á
súa obra nitidez e elegancia formal e
tentando que a claridade e a pulcritude
El parisino Camille Saint-Saëns fue un
niño prodigio interesado en la filosofía,
el teatro, la botánica, la geología, la
astronomía, la arqueología, el latín, el
griego… convirtiéndose en un adulto
culto y de gustos refinados pero de
carácter distante, desabrido y en
ocasiones ofensivo en sus comentarios
hacia algunos colegas. Para el género
concierto, Saint-Saëns tenía una
técnica impecable y una concepción
sensual y muy francesa de la belleza
que le permitieron utilizar de modo
inteligente y equilibrado los recursos
clásicos, añadiendo a su obra nitidez
y elegancia formal e intentando que
la claridad y la pulcritud pudieran
puidesen revelarse na execución
dos solistas. O Concerto para piano e
orquestra núm. 2 en sol menor, exemplo
da súa mestría e espontaneidade,
foi composto en dezasete días e
estreado polo compositor como
solista, en París, en maio de 1868. Un
solo do piano homenaxea a Bach no
Andante sostenuto pois evoca unha
toccata ao estilo das fantasías para
teclado do compositor alemán. Tras
a introdución, o movemento oscila
entre o dramatismo de certas pasaxes
e o atractivo lírico do primeiro tema,
tomado dunha composición do seu
discípulo Fauré cando era estudante
e do segundo, de aire schumanniano.
A lixeireza caracteriza o Allegro
scherzando no que momentos de
virtuosismo se alternan con outros nos
que o humor fai tan amena a audición.
O concerto conclúe cunha irresistible
tarantella que, con fragmentos do
movemento anterior, supoñen unha
chiscadela a Mendelssohn; son
episodios cheos de enerxía que esixen
do pianista unha grande habilidade.
revelarse en la ejecución de los
solistas. El Concierto para piano y
orquesta nº 2 en sol menor, ejemplo
de su maestría y espontaneidad,
fue compuesto en diecisiete días y
estrenado por el compositor como
solista, en París, en mayo de 1868. Un
solo del piano homenajea a Bach en
el Andante sostenuto pues evoca una
toccata al estilo de las fantasías para
teclado del compositor alemán. Tras
la introducción, el movimiento oscila
entre el dramatismo de ciertos pasajes
y el atractivo lírico del primer tema,
tomado de una composición de su
discípulo Fauré cuando era estudiante
y del segundo, de aire schumanniano.
La ligereza caracteriza el Allegro
scherzando en el que momentos de
virtuosismo se alternan con otros en
los que el humor hace tan amena la
audición. El concierto concluye con
una arrolladora tarantella que, con
fragmentos del movimiento anterior,
suponen un guiño a Mendelssohn; son
episodios llenos de energía que exigen
del pianista una gran habilidad.
Un poema coreográfico
Un poema coreográfico
En 1906 Maurice Ravel ideou a
composición dunha exaltación
sinfónica do valse vienés como
homenaxe a Johann Strauss Jr. que
titulou inicialmente Wien. Tras o
armisticio que puxo fin á Primeira
Guerra Mundial en 1918, Ravel volveu
pensar no proxecto e o empresario
Sergei Diaghilev ofreceulle producir
a súa obra como ballet para o seu
ciclo ‘Ballets Russes’ en 1920. Ravel
rematou a orquestración de Wien
antes da fin de marzo de 1920 e en
En 1906 Maurice Ravel ideó la
composición de una exaltación
sinfónica del vals vienés como
homenaje a Johann Strauss Jr. que
tituló inicialmente Wien. Tras el
armisticio que puso fin a la Primera
Guerra Mundial en 1918, Ravel volvió
a pensar en el proyecto y el empresario
Sergei Diaghilev le ofreció producir su
obra como ballet para su ciclo ‘Ballets
Russes’ en 1920. Ravel terminó la
orquestación de Wien antes del fin de
marzo de 1920 y en París, en mayo,
París, en maio, participou durante
unha audición na súa versión para
dous pianos ante Massine, Poulenc,
Stravinski e Diaghilev. Este afirmou
que era unha obra mestra, pero
non un ballet; algo que ofendeu ao
compositor e cortou a súa relación
co ruso. A Orquestra Lamoureux
dirixida por Camille Chevillard estreou
a obra en concerto en decembro de
1921 cambiando o título anterior á
guerra polo máis neutral de La Valse.
A partitura desenvolve elementos
do valse vienés a través da harmonía
e dos ritmos impresionistas. Ravel
introduce a cantidade precisa e variada
de instrumentos que expoñen ou
simplemente insinúan; os violoncellos
revelan esas brumas ás que se refire
pero, aos poucos, incorpóranse outros
instrumentos con melodías máis ben
fraccionadas, creando imaxes de algo
evidente. Ao longo da obra aparece o
valse cernado en distintos falsos clímax
que desembocan nun final apoteótico,
distinto ao resto da escritura.
participó durante una audición en su
versión para dos pianos ante Massine,
Poulenc, Stravinsky y Diaghilev. Este
afirmó que era una obra maestra,
pero no un ballet; algo que ofendió al
compositor y cortó su relación con el
ruso. La Orquesta Lamoureux dirigida
por Camille Chevillard estrenó la
obra en concierto en diciembre de
1921 cambiando el título anterior
a la guerra por el más neutral de
La Valse. La partitura desarrolla
elementos del vals vienés a través de la
armonía y los ritmos impresionistas.
Ravel introduce la cantidad precisa
y variada de instrumentos que
exponen o simplemente insinúan;
los violonchelos revelan esas brumas
a las que se refiere pero, poco a poco,
otros instrumentos se incor­poran
con melodías más bien fraccionadas,
creando imágenes de algo evidente.
A lo largo de la obra aparece el vals
cercenado en distintos falsos clímax
que desembocan en un final apoteó­
sico, distinto al resto de la escritura.
25 ANIVERSARIO
PRÓXIMOS CONCERTOS
MARZO 2015
13
REAL FILHARMONÍA DE GALICIA
ANTONI ROS MARBÀ / director
PABLO FERRÁNDEZ / violoncello
21.00 h. Auditorio de Galicia
Obras de Dvorák
20.15 CONVERS@NDO CON
PABLO FERRÁNDEZ
Ciclo de Piano Ángel Brage
19
LARS VOGT piano
21.00 h. Auditorio de Galicia
Obras de Schubert,
Schoenberg, Beethoven
Festival de Músicas Contemplativas
27
REAL FILHARMONÍA DE GALICIA
ANDREW GOURLAY / director
ALINA POGOSTKINA / violín
21.00 h. Auditorio de Galicia
AUDITORIO DE GALICIA
Avda. do Burgo das Nacións, s/n
15705 Santiago de Compostela
DESPACHO DE BILLETES
Tel.: +34 981 571 026
573 979
OFICINA
Tel.: +34 981 574 153
552 290
Fax: +34 981 574 250
www.compostelacapitalcultural.org
www.auditoriodegalicia.org
www.rfgalicia.org
Obras de Haydn, Brahms,
Beethoven, Sibelius
Descargar