NOVÍSIMO DICCIONARIO ESPAÑOL-LATINO A a, letra vocal y primera del libro se vende á dos reales. de la clerecía en algunos puealfabeto castellano. A littera. Duobus nummis wstimatur blos. Cleri antistes.\\ Párroco || Preposición antes de verbos. líber. || Otras expresa el m o en algunas partes. Parqchüt; Ad. jf Sirve para señalar el tivo ó fin de la acción, co- abbas. || Título del hermano -uso, la costumbre y maneras: m o : á instancias de Pedro. mayor de algunas cofradías. como á la española, á la fran- Petri rogatu : á beneficio del Fraternitatis, sodalitatis pricesa. Hispane, gallice, more público. Pro bono publico: ¿á micerias. — bendito. Quasi hispano, gallieo. || Rige al qué propósito? Quem ad fi- episcopale jure prceditus abverbo, como si fuese un nom- nem? || Otras signifina el ins- bas. — mitrado. Mitrotus ccvbre sustantivo; v. gr.: irá pa- trumento, como: fueron pasa- nobiareha, abbas. Abad de sear ó á paseo. Deambulatum, dos á cuchillo. Interncctione Zarzuela, comisteis la olla y <id deambulandum iré. Sien- occisi. || Otras expresa la copedís la cazuela. Nece»aríu do tan varios el uso de esta nexión ó inconexión, como: á non contentus, supervacánea preposición en nuestra lengua, propósito de esto. Ad rem. || postulat dari sibi, ó Cony su equivalencia en latín, es Uniéndose á otras palabras sumptis dapibus lances pete-preciso principalmente anali- forma expresiones adverbia- re. C o m o canta el abad, reszar la oración ó pensamiento, les, como: ásabiendas. Scien- ponde el sacristán. Domini ad •áfinde determinar por medio ter, á hurtadillas. Furtim. A exemplumsubditorurncompo•del análisis la preposición que ciegas. Temeré. A manos lle- nuntur mores, ó mejor: liele corresponde en latín, en ca- nas, plenis manibus, effuse. gis ad exemplum totas comda caso particular, como pue- A duras penas. Vix, cegri. A ponitur orbis. El abad, de lo de verse en los ejemplos que porfía, á competencia. Certa- que canta yanta. Proprio quisvan á continuación. Unas ve- tim. || Otras veces significa que labore tietum queerit. En oes equivaled hasta, v. g.: con conformidad. Secundum. casa del abad comer y lleel agua á la cintura. Ad, us- Aa, m. Río de Francia. Ag- var. Diñes abbas eonniciis que, usque ad, tenus. Esta úl- nius, ii. ceseenda, ferendaque prebet. tima preposición , ó mejor di- Aar, m. Río déla Suiza. Aru- Si bien canta el abad, no le oho partícula, se pospone al la, ce. || D e Alemania. Abrinva en zaga el monacillo. Sersustantivo.||Otras significa tér- ca, ce. pa* hero nequior. imino ó plazo: v. g. á la cose- Aarón, m. S u m o sacerdote. abada, f. V. R I N O C E R O N T E . cha. Ad messem. \\ Otras el Aaron, indec. abadejo, m . Pescado. Asselparaje y tiempo en que se eje- aarón, planta; arus,i, m. ||V. lus, i: su nombre científico es cuta la acción: v. g. á la puer- BARBA DE AARÓN. Gaaue morhua. \\ Avecilla. ta, ádeshora, á las ocho. Ad, Aaronitas, m. pl. Aaronitce, Trochilus, i; motacilla reguprope, intempesta, octata ho- arum. las. Insecto. Meloe majalis. ra. || Junta con infinitivo, en Aarhusen, f. Ciudad en Dina- abadengo, ga, adj. V. A B A •principio de frase, equivale á marca. Arhusia, ce;. Arhula. CIAL. conjunción condicional: v. g.: ababa, f. Papaeer, eris. abades, m. pl. V. C A N T Á R I D A . á saber yo eso, si supiera ó ababol, m. Ceratitis, idis. abadesa, f. Abbatissa, antisti|| supiese eso. Si hoc seirem. Papaeer, eris. ta, ce. || Después de verbos de m o - abacería, f. Taberna penuaria; abadía, f. Abbatia, cv; (djbatis vimiento es ad ó in, supri- macellum. ecclesia, ccenobium, territomiéndose delante de nombres abacero, ra, m. f. Macellarius. rium, ditio, J'undus. F.n algupropios: ir á R o m a , á la pla- ii. || Propola, ce. nas partes la casa del cura. za. Romam, ad forum perge- abacial, adj. Abbatialis, le. Paroefti domus. re. || Equivale también á con-Abaco, m. Arq. Abacus, i. Abadir, m. Nombre de una ditra y hacia: v. g.: se fué á abad, m. Superior de un m o - vinidad de Oriente. Según ellos, hacia ó contra ellos. In, nasterio. Ccenobiarcha, ar- otros, piedra meteórica que versas, contraeos ivit. || Otras Rea hizo tragar á Saturuo. el'linianci'rita, ce;ubbas, atis.|| vecesDICC. denota cantidad, núme- Dignidad en algunas catedra- Abbadir, iris. 1 ESP.-LAT. ro y el precio do las cosas: les. Abbas, atis. || Superior en abajarse, r. Minui. ;hombres. •quinqué v. g.: dernillia Quatuor cuatro hominum. á circiter cinco mil Elsul, prwfeetus; algunas ulis. colegiatas. antittes, || Superior Cottcgiatce titis, temporal prcabajo, adv. abalado, da,1.adj. In/ra, ant. deortum. V.FOFC. 2 ABA ABA ABA abalanzamiento , m. Impulexsultare.—al dolor. Frenos abarracarse, r. Tuguriis tese dolori remitiere. — al lujo. tegere, contegere. sio, onis. abalanzar, a. Lances erg lia- Luxuriari. — á los deleites, abarraganado, da, p. p. <¡ ABARRAGANARSE. Mujer abare: ad libram perpendere. I| Libidinari. Arrojar. Incita as, impelió, is. abandono, rn. Desütutia, noli- rraganada con soltero. Concubina, ce. — con casado. Pe|| r. Irruo, is, impetum faceré. tuda, derelictio, onis; derelie— al peligro. Se in discrimen tus, us. ||for. Abdicatio, ces-llex, icis. Hombre abarrosatia, anis. nado ci • Coñeubii i ní'erre. abanicamiento, rn. Venti Pa- rii.n, ii. abalear- a. Vallo, as, erallio, bella agitatio. atoarragaaamieoíc , ni. Conis. ramio purgare, cu///natos, pellíi 8 abalienación, i. Abatienatio,abanicar, a. Ventum flabello agitare. || r. Sibi ventulum abarraganarse, r. Libidinor, onis, lacere. aris ; stupn "tudinem abalorio, m. Vitrea massa, abanicazo, m. Flabelli idus. lio bere. globulus vitreas; sphcerulie abanico, m. Flabclla; Jinhel-abarrancadero, m. Carnosas, titric. lum. E n forma de abanico. salebrosuslocus;praecipitium, aballestar, a. náut. Funem Flabelli formam habens. ii; anfraetus, us. fig. Lance addiicere, cid se trahere. abanderado, m. Signifer, eri;abanillo, m. Torquis linteus apurado. Operosa, dijficilis canaliculatim complicatus. re i. eexillarius, i. abanderar, a. Documenta le- abaniqueo, m. Flabelli fre- abarrancamiento, m. In anJractu ó in ialeb'ras luto plegalia ad nacigationem rite quens agitatio.abaniquero, m. Flabellarius, nas inme peragendam expetere. abarrancar, a. In tercíelo, inabanderizador, ra, ni. f. Fac- ii. Flabellorum artiíex. Abano, f.. Fuente cerca de Pa- terrumpo, is. || r. In anfractiosus, a. abanderizar, a. Factiones, se- dua, que ha dado el nombre tum, in &oAebr<jstim locum in. al pueblo de Abano. Apo- cidere. ca/Jere. fig. ditionem, mota* excitare. en empeños de dtííeíi salida. abandonadamente, adv. m. nus, i. Abante, m. n. pr. Abas, antis. In luto lif/ititore. in rada ho> Perdite. j| i«o -perteneciente á Abante, rere. d/g/cili nególaJ impliabandonado da, p. p. de A B A N car!. D O N A R V AílANMONARSE. )| a-dj. rey de Argos. Abanteus. Los descendientes de -éste ó de los abarrisco, adv. IndisiriminaVil, despreciado. Projectitéu's, abjectus, danítsus, a, umiri- reyes de Argos. Almntiadce, tim. promiscué. Según algunos ¡autor©*. detis; e. i Desamparado, vendi- arum ; Abuntioules, dum. abanto, ni- Abantas, i; culter,be eacriitirse con do.> <palado. Expósitas, projeetus, probra~ : á h a m t ditui. — el pudor. Projeeta unís. pudo re. Niño abandonado. abaratar, a. Pretium immi- abarrotar, o Léfftvis, tignia, Expósitas puer. Estar aban- nuere, minorLs tendere. -— ferréis riérveulis arotñne, co donado, sin honra. Jacere. los víveres. A-nnonam tempes- ustrin'iere.] náut. Ncusim sgat Abandonado á los deleites. Li- reiré, taxuie; qnnemee pre-sar/inii omniuo compleaU. abarrote, n. n. :. Fascicabídinans, tís. — al 'lujo. Lu-tium deerescere'. \\ r. Pretia deereacere; aimo/ieiin eiliorem lus. i. xurians, tís. abarse, r. Quitarse de en m e abandonamiento, m. Dcreli- esse. abarbetar, a. náut. FuniculLs dio, sólo se usa en el imperactio, onis, (Jerelictus, us. tivo. ;Abate! Retírate. Apa abandonar, a. Renuntio, as, stringere. , ahi hiñe, ab'-lpc depono, expono, derelínquo, abarca, f. Pero, mus. ra, m. f. Compre- abastecedor, ra, m. f. Annonae desero, projicio, rejício, abarcador, decurntor, p>'&dr¡tor, minister. hensor, ris;.eompleetens, tía. sino, mitto, is. — á la providencia, á la voluntad de Dios. abarcadura, f. y abarcamien- abastece*-, a. Annonam, cominea t a v 'üppediiare. Diis rotisque retinquere. — to, m. Comple.cio, ams. los hijos. Filias exponere. — abarcar, a. Complector, eris: prcebere. su oficio, su profesión. Arte ulnis compleeti, manu com- abastecimiento, m. An nosua se removeré. — una ciu- pre)!) en d ere. || fíg. Contener na, w ; eommeataa. u«: prodad á la ira del vencedor. In dentro de sí. Cantineo,es, co- ritio, onis. a. mil. Aggei'ibus pio, is, complector, ei'is.abastionar, \\ victaris iram ciritatein concederé. — la vida al arbitrio íig. Tomar uno á su cuidado nina ajeno. Vitam alieno arbitrio muchas cosas á un tiempo. abasto, m . Annona. ce: comméuttu. us. \\ Cujusque reí Multa simul, una tempore dimitiere. — la virtud. Virtusuppedinmo. H Pieza n>e; tem aliidere. — una empresa. suscipere, aggredi, moliri. \\ Desistere incepto. — sus ban-Q u i e n mue-íio abarca poce principal en el Wrdado. Vestí* aa u piet'f minuspraecipua deras. Diveedere a tignis. Fl aprieta. Difficiie es.t contine^ que abandona á otro, iin par- re, quod capere non peséis. pars. Tornar, -poner el alirasto. Qui dúos sequitur lepores, Ajnnonm curan ^nsiipere. tido. Desertor. Mi .memoria m e abandona. Memoria me neutrum capit. Pluribm in~ abatanar, a. Tundo, contuneffúgit. r. Dejarse, no cuidar•tentus nullus est ad síngala do, is. Él arte de abatanar. Fullonia, hilloniea. as. do sus obligaciones..Sui cu- sensus. ram ejfundere.\\Cner de áni-abarcón, m. Férreas a-nnulus abate, ¡u. Abbas, o ábate, intwij. V. A B A R S E . mo. Ánimo cadere, defteere. ó férrea lamina p«rf( rii.edie abatidamente, adv. m. Abi — ala ociosidad. Socordice se anteriori temoneni u< <e icoi'.iji. ivs. -superl. ISSIcitque ignavia; tra.dere. — tens, al lujo y holgazanería. Ln.cu et abarloar, a. náut. V. n.\R- •MEV abatido, da, adj. Ruin, desprcr inertia diffluere, olio se -I.OAH. in-volvere. —7i toda especie deabarquillado, da, adj. In na- ciable. Infraetus, abjeetua. contemptus. a, um ; riiis, e. fasque vcluptcctibus nnri. res. crímenes. certare; In—ralaplnte mere. áper la In alegría. —omne omne oneraix', á bnccdiari, los fas, faeinus Effuse placenelihidi¡se* abarquillar, curco, eurratiifi, in viculces/>eeiem cijmbii as; formam flecto, «, a. w/ Curro, « ejformatus; .'¿urecore. >| infecto, |.p. inp ,de abatimiento, ¿nis; eión. de Derrüíado. ABATII!. io, Abjectio, nis.in. Pei\idsu> l| Desprecio. ignobiUtas. Bajeza ele Aboofidi" — ABC. AB-F AB1 3 •de ánimo, espíritu. Postración, Apertimi geniam. \\ Kn'i.ola á menta. VA que esta-todavía en falta de ánimo. Animi demisel abecé. Abecedarius, a, um. alguna parte. Ostvarn; os. j| sio, dejeciio,la-xi.tas;ufflictas, "Ño saber el abecé. ISee iitte- pl. E n las cortas de mar. Si.us. — de Tuerzas, postración, rurum rudimenta -tenere. ñus, liiatw, lis. — 9 e estudios, enfermedad. 'Virium dejectio abecedario, Tia, adj. Ad abe~ de u n congreso. Inavgura-tio, infirmitas, tis. — de r u m b o . cedarium pertinens. 0/>'-S\—pequeña. tD.seillum, i. •náut. Cursas tlefle.^io, decli-abedul, m .•Betiila,ce, alnus, i. — j'rande, boquerón. Potar, •natio. oris. — de la-tooea. Rietum, i ; V. LEÑO NEFRÍTICO. abatir, a. Derribar. Detur- abeja, f. .Apis, cipes, is.—ma- rictus, luatus, us. — de la labo, proturbo, as; prosterno, chiega. Fecu-rida ringe y ternilla epiglotis que fucorum clejicio, eeerto, convelió,-per-apes. — maesa ó Tnaestra. la tapa. Lígula, ce. — de u n cello, affligo, is. || Deprimir. Meilifica apis fremina. — p e - testamento. Apertura' tnbuCalco, as/con-temno, is. || M a l - queña y aun no h k m "formada. l'irujii. — (lelas nubes. Cliastratar. || Affiicto, calco, Ínfi- ÁTyrapha, apieúlxi, w. rna, ati*.— de la herid a. Svimo, as ¡affligo, ¿s, male -mul- abejar, Apiarium, alrearium, ssura, ce.—de'lo sellado. Reeta r.e. ||fig.Humillar. J)e-ii. ||adj. Especie de uva. Adria- scralus, us. mitto, is; aninvwni, vires fran- na uva. abesana, f. A . B E S A N A . <?ere. i ¡Derribar á.golpes. De-;abejarrón,m. Pseudomelyssa, abestiado, da, adj. Bell-iinus, cutía is. || rráut. A .retto -cur-ce, fucus, i. a. um. sa nctrím eleffeetere. || Pisar. .abejaruco, m . Apiaster, tri, abastóla, f. ant. V, AI:REJADA. •Pessum premere. || D o m a r . merops opis. ¡jfig.El h o m - abete, m. Uneinuí, i. Contundo,. is. — : las 1 randeras. bre pequeño y de'mara •figura. abeterno, loe. lat. Ab (eterno, ab cevo condito. || D e m u c h o mil. Rendidlas. Vexilla signa Homunculus. submittere. — él parapetó de abejero, m . Apiaritts, ü. |] V . tiempo atrás. A bongo temla muralla, mil. ¡Suri crepipore. ABEJARUCO. dinem detergeré. — á los so- ;abe}eruco, m . V . A B E J - A K Ü C O . abetinote, adj. V. A C E I T A A B E berbios;'la stwtsrbia. Sapeabas abejica, illa, ita, f. d. de A B E - T I N O T E . débetlare, eoramdem spiri¡abético, illo, ito, m. d. de A B E JA. Apecula, apirula, ve. Xus t'rangere; superbiam con- abejón, m . atim. de A B E J A . El T O . Abiecutri, ce. fr'nigere.—'los ánimos con el zángano. 'Fu-eres, '.||Jugar conabeto, ni. Snpinus, i; elote-, es, temor. Ánimosformidine op- alguno al abejón, fam. Aliabies, etis. L o que es de m a primere. — las fuerzas. Vires quem illuciere, conternnere, dera de abeto. Abietinns, sucometiere. — la pipería de la parvi faceré. pinas, sapineus, ce, um. Campo de abetos. Sapinetnm, i. nave. Aquaria oolia. dissol- abejorro, m . V. A B E J A R R Ó N . cere. ||T. Relangueo, es ; re-abejuno, na, adj. Apiunus, a, abetunado, d a , adj. Bitumilanguesco, is; animum demit- um ; ad apes pertinens. neus, a, um. tere, se deirvtl.e-re, se animo A b e l , m . Segundo hijo de A d á n , abeurrea, f. Priedii sigrmm. demittere. Ni te abatas por muerto por su hermano Caín. Abiam, m. Río en Tartaria. pobreza, ni te ensalces por ri- Abel, elis. O cus. i. queza. JEquam memento re- Abela, f. V. ABELINO. Abideno, na, adj. Natural de bus in ad re rsis servare men- Abelano, na, adj. Lo que es de y habitante de Abidos. Aludetem, non secas uc vn bonis. ó pertenece á la ciudad de ni, orum. A b d e r a , f. Ciudad. Abriera, ce, Abela ó Abelino. Abellinus,Abidos, f. Ciudad de Asia. orurn. || Adra, ciudad del an- abell-anus, a, um. Abgdos, Abijdum, i. tiguo r e m o de Granada en Es- Abelinates, m . f. pl. Los natu- abierta, f. L a vaca feí paña. Abdera. rales ó habitantes de Abela ó Fecunda racca ó fcetui < >//Abderita, m . f. Abderita, a; y cipiendo Inibilis. Es simpleAbelino. Abellinates, um. Abdcrites, ce. Abelino, f. Ciudad del antiguo mente la terminación femenina Abderítico, ca, adj. Natural de reino de 'Ñapóles. Abella, as. del adjetivo A B I E R T O , T A . ó lo perteneciente á Abdera en abellacado, da, adj. Subdolus, abiertamente, adv. tn. ApéeTracia. Abderita, Abderites, a. nm ; eeterator, oris. te, distincte, sine ambagibus, ve; Abderiticus, Abderitanus, abellacarse, r. Pellaeem deve- propalara,. || P ú b l i c a m e n t e . a. uní. Fraguare. nire; maUgnum fíeri. Abdtas, m . Profeta de este abellotado, da, adj. Ghandi si- abierto, ta, p. p. irr. de \;i;:rc. nombre. Abdias, te. || adj. Patente. R'eelvsn-,, r-esemili*. abdicación, f. Abdicatio, onis; a b e m o l a r , a. m u s . Vocém seratus, a, um ; patees, ti<.\\ honorvs, potestatis derriiasio.mitono demissam. edere. Hendido. Hiuleus, iii&ci4su%. abdicar, a. Abdino, as, de- A b e n d ó n , f. Ciudad de Ingla- || Desembarazo. Patens. \ N o mitto, is. Abdicar el m a n d o . terra. Alioiidnnuní, i. murado. Munimine careas. || Imperium dimitiere; se ab- abenuz, m. V. ÉBANO, frg. Ingenuo, sincero, franco, dicare magistratu. || for. A n u - abéñola ó abéñula, f. ant. Apertus, sinceras; simple.e, lar. Abalea, es. icis. || Agujereado. Pertusns. Pcllpebra; cililim. abdicativamente, adv. m . Nu- A b e o n a ó A b e o n e , f. Diosa || Sereno, raso, claro. Serenas, llu cceterorum /¡abita raque presidia á los viajeros. purus, apertus. Descubierto, público. Propatulti<.\< Ancho. t.ione. Abeona, ce. abdicativo, v a , adj. Exelu- A b e r d o n , f. Ciudad de- Esco- Patulus. || Hecho patente. Pailcns, c:r:ei pi.ens, tis. tet'actus, apertus. || Aceesible. cia. Aberdona, ce. a b d o m e n , rn. ana!. Abdomen, aberenjenano, d a , adj. MePerrius. ¡j Manifiesto, expuesi ni*. to á todos. Pablicatus. || Deslohgence coloran, formam rea b d o m i n a l , alidominalis, e; feren*; subvialiicens, a, um. cogido, desplegado. Propanad abdomen perúnens. sns, propassus. — con cuña. abernuncio, V. ABRENUNCIO. A b d ó n , m . n. pr. Abdon, onis. aberración, f Aberratío, onis. (' anea tus. — enteramente. abducción, Adapertus, abecé cedario tum, meros ó ciencia. yabecedíu-ium. abecedario, rudimentos ó alfabeto. Prima. f. Abdur-tio, ai~tium ibmAlplinbe|¡.Los un El abeelearte onis. pri- abertura, abertal, Ilflg. tia, sus,' ma, fssiira, nié. Error, us.V. f. ||¡Despejo Apertura, TUCURA Raja, stultitia. a>; liiatus, hendidura. ABERTAL. de ¡e;aper-trato. discesRi-ivquo m po nas. tus, o abierto, las recluías, Varietés. campo. orejas. patens. ni.patens. Pandas, — adv. siempre — do A Aperto, aperpiercamco- 4 ABL ABO ABO ablanda. Blandiflcus. |) r. Mi- tator, defensor, cognilor, ri tesco, madesco, maecresea, ¡| Intercesor. Deprecator.—iuLblador, vocinglero. Rábula, ce. abigarrar, a. Divergís colo- remollesco, is; se ad lenitaabogar, n. Advoco, as; cauribus temeré cariare, varie- tern daré. — entre los dedos. Ad dígitos lentescere. — la sas agere, litem orare, perogare. rare.. ||fig.Interceder por al abigeato, m. for. Abigeatus, frialdad. Frigus mitescere. ablativo, m. gram. Ablativus, guno. Pro aliquo deprecan. abactus, us. — porsí. Suam causar/i agere. abigeo, m. for. Abigeu*, i; ubi-sextus easus. abohetado, da, adj. Turnefacablegación, f. Ablegalio, onis. geator, abactor, /-is. tus, e, um. abigotado, da, adj. Magnis Ablón, f. Villa ' de Francia. abolengo, m. Ascendencia de Ablonium, ii. myxtaeibus instructus. antepasados. Aci, orum; ablución, f. Ablutio, onis. abihar, m. V. ALBIIIAR. Abimelec, m. Padre, rey, nom- abnegación, f. Abnegatio, onis.stirps, pis; progenies, ei. 11 f bre común de los reyes de los abnegar, a. Abnegó, as. || r. Patrimonio, herencia de antepatrimoSuce guemque coluntati re- pasados. Avitum Filisteos. Abimelech. indcc. uium. abinicio, adv. t. Ab initio. ||nuntiare. Desde m u y antiguo. Longo Abner, m. General del rey aboleza, f. ant. X'ilitas, indignitas, tís. Saúl. Abner. indec. post tempore. Abnova, m. Monte de Alema- abolición, f. Abolitio, onis. — abintestato, loe. lat. Intestato, de leyes. Dissolutio, onis. nia. Abnoea, ce. abintestato. abietino, adj. V. ACEITE ABIETINO. abintestato, m. Proceso sobre abobado, da, p. p. de A B O B A R . abolido, da, p. p. de ABOLIR. Deletus, abotitus.\\ Olvidado. la herencia del que murió sin || adj. Stultus, stulto similis; Intermortuus, a, um. stultitiam, stultum referens. testar. Ab intestato actio, lis. Estar una cosa abintestato. abobamiento, m . Stultitia, abolidor, m. Abolitor, orijs. abolir, a. Anular. Abdico, as; Desertum, derelictum esse. ce; stupiditas, tis. abaleo, deleo, es; convelió, re Abios, m. pl. Pueblos de Tar- abobar, a. Stupiclum reddescindo, is. — una costumbre. re. || V . EMBOBAR. taria.' Abü, orum. Morem solvere. — una ley. Abisinia, f. Reino de Etiopía abocadear, a. Morsu capere. Legem abdicare, tollere, refien África. Abassenia, Abassi- abocado, da, p. p. de A B O C A R y A B O C A R S E . |jadj. Suacis, e. gere, antiquare absolvere. — nia'^Abgssinia,ce; y£tiopia,ce. Abisinios, pl. Los naturales de Aproximado á alguna cosa. la monarquía. Regiam potestatem dvisolvere. — la memoAbisinia en África. Abisseni, Proclieis. Abissini, Abyssinii, orum. abocamiento, m. Pressio, onis. ria de una cosa. Aliquid meabismal, adj. Ad abgssum per- ¡¡ El acto de acercar ó arrimar. moria; eximere. Appropinquatio. — el de jun-abolorio, m. ant. V. ABOtinens. || ni. Oblongus claeus tarse. Concentus, ccetus, us.LENGO. quo lancece cu-spis J'igitur. abismar, a. Deprimo, detrudo,abocar, a. Asir con la boca. abolsado, da, adj. Ad folli? Dentibus capere, arripere, formam is; exturbo, deturbo, as. complicatus; sinuopremere. || Acercar. Appro- sas. abismo', m. Abgssus, i. || fig. El infierno. Gehenna, ce; ínter-pinquo, as; adduco, is. — la abollado, da, p. p. de A B O L L A R . num, barathrum, i; inferí, nave á un estrecho, náut. Si- Contusus, a, um. || adj. Aleorum.— de agua. Gurges, itis, num intrare. — á si una cau- chugado. In lactucas formam vorago, inis.—en quo se arro- sa. Causee cognitionem ad se plicatus. jaba en Atenas á los delin- advocare. Sui juris queestioabolladura, f. Contusio, onis. \ 1 cuentes. Barathrum, i. Los nis decisionem faceré. I r. Labor en forma de bollo. Buabismos. Terrarum pro- Convenio, is; congredior, lla, ce: bullatum opus. eris. abollar, a. Contundo, is. || funda. abocardado, da, adj. In tubce Bullís ornare. || Aturdir, deabitaque, m. Tignum, i; quarformam. ore composito. jar á uno sin saber qué resta trabis pars. abocinado, da, adj. arq. Di- ponder. Ad incitas aliquem abitón, m. náut. Naois costa- earicatas arcus. || p. p. de reelígete, elinguem reddere. \ ruin capita. || náut. Tignum;abocinar, n. In eultum, in os Molestar con impertinencias.' trabs, bis. procumbere. Ineptiis enecare, obtundere, abizcochado, da, adj. In bi- a b o c h o r n a r , a. Causar boofenderé. [| Levantar con un seocti formam compositus. chorno. Aduro, is. ||fig.Aver- golpe bollo ó chichón. Bullam abjuración, f. Abjuratio, onis. gonzar. Pudore saffundere; percutiendo ejferre. abjurar, n. Abjuro, as; ad- pungere aliquem. abollón, ni. Gemma, ce. missum antea errorem jura- abofellado, da, adj. Túrgidas, abollonar, a. In bullas elamento detestari. J'ungosus, a, um. borare, bulilUornare.\\n. Arroablación, f. ablatio, onis. abofeteado, da, p. p. de ABOjar las plantas el botón. Vites ablandador, ra, ni. f. Mollifl- FETEAR. geminare. cator, ./•£». abominable, adj. Abominosus, abofeteador, ra, m. f . El que ablandabrevas, m. Apodo del abofetea. Alapis ccedens, per- abominandus , aversandus , inútil, Inutilis, iners. cutiens. II El que injuria ó execrandas, a, um; abomiablandamiento, m. Mollitudo, afrenta. Injuriam inferens, nabais, detestabais, e; exemolliflcatio, onis. ( rntione dignus. contumelia affieiens. ablandar, a. Maturo, ma-abofetear, a. Alapis ccedere,abominablemente, adv. m. laxo, mollifico, as; mollio, percutere; alapam ducere. — Abominanter,foede, turpiter. emollio, re'mollio, soleo, is. || fuertemente. Procolapho, a«. abominación, f. AbominaSuavizar. Len'w, frango, is. abogacía, f. Causidieina, os; tío, e.reeratio, onis. || Afeminar. Resalvo, liquefaeausarum pairocinium; pa- abominador, ra, ni. f. Abomicio, is. Aplacar. es. jo. tre. Saperos eommaoero. ; teñiré. l compasión. —Álbum Jranx la flectere. ira, —11mitigare, emollire. las — laMiserationem fiereza, piedras. á. los — Remulceo, sedare, dioses. el Lo el Mover vienenoqueabogado, abogadil, abogada, nam troni | tronos, |fig. pertinens. Advocada; munus, i; m. adj. f. adeocator, Causidici Cmisidicus, advocatio. Ad causidicideprecatrix. uxor. postupa-abonado, abominar, adj. Pecuniosus; nator, tar, fiarHombreen por execi oris; da, su a.or,aris. diées, p. Abominor, caudal abomínaos, p. quien de ABONAR.|| y iis. secrédito. puede detes||tis. Pron- ABO ABO ABR 5 to, apto para una cosa. Aptas, — con extremo de muerte. concavo, confornico, as; inpromptus, idóneas, natus ad; Misere invidére; pérodi, ísti. fornicum formam extruere. congruens, accommodatus. El El que aborrece con extremo. aboyado, da, adj. Boarius, a, que se abona para concurrir á Perosus. Aborrezco la vida. a m ; bovi adsimilis. un espectáculo público. Ad Salus mihi invisa est. Abo-aboyar,' a. náut. Noto, despectacula perfrue'nda pecu-rrezco el vulgo, la multitud y signo, as. nia; prcemisor. m e aparto de ellos. Odi pro- abra, f. Ensenada. Statio, onis, abonador, ra, m. f. Fidejtisor, fanum eulgus et arceo. naeale, is; portus, us. || Cañaris. aborrecible, adj. Odio dignus, da. Vallis, convallis, is. || abonamiento, m. V. ABONO. odibilis, inamabilis.— en granmin. Abertura de los cerros. abonanzar, n. Ccelum, mare manera. Morte odiosior. — al- Hiatus, us. gún tanto. Subodiosus. sedari, mitescere. ||fig.Res in Abrahán, m. Patriarca de la melius abire, optime cederé.aborreciblemente, adv. m. ley de Moisés. Abraliam, ó Odióse. abonar, a. Acreditar de bueAbram, ce. |¡ Lo perteneciente aborrecido, da, p. p. de A B O no. Probo, cus. || Mejorar una á él. Abrameus, abramius,a, cosa, hacerla útil. Aptum, R R E C E R . Detestado. Abominaum. tus, a, um. M u y aborrecido. abrahonar., a. fam. Arctius aptius aliquid reddere, ejficere. || Dar por cierta y segura Perincisus. Hombre aborre- complceti; complexius preuna cosa. Rem probare, con- cido de todos. Diis hominiviere. busque invisus. Estar aborre-Abranches, f. Ciudad de las firmare. || agr. Estercolar, Agros fecundare. \\ Admitir cido de todos. Odiis cingi, inGalias. Legedia, a?. en cuenta de mayor cantidad. odiis residére. — de alguno. In Abrantes, r. Ciudad en PortuAcceptum referre. — á otro. odio alicui,apud aliquem esse.gal. Arabrica, cce. Prcedem, fidejusorem se pro aborrecimiento, m. Invictia,abrasadamente, adv. Ardenter ce; odium, ii; abominatio, dealiquo daré, spondere; pro (comp. ius, superl. ISSIME). || aliquo satisdare. || r. Pecu- testatio, aversatio, onis. fig. Strenue, impigre. niam, pretium reprossentare.aborregarse, r. Ccelum nu- abrasado, da, adj. Incendio abonaré, Solcenace pecunice bibus velerum instar operiri;afflatus, deustus, combustus, scripta cautio; syngrapha, ce;Obnubilor, aris. perustus. \\ Seco por el sol. abortar, a. Abortio, ejicio, is; ehirographum, i. Retorridus. || Consumido al abono, m. La acción y efecto de aborior,iris;abortum faceré .|| fuego. Deftagratus. abonar. Probatio, confirma- En lasflorescaerse sin produ- abrasador, ra, m. f. Ustor, cir fruto. Abortio, is;abortum oris; tircns, tis. tío, onis. ||Admisión, asiento de partidas de cuentas. Accepti, faceré. Hacer abortar. Par- abrasamiento, m . Exustio, aeceptce pecunice relatio. f|tum El abigere, in ferré. Esto onis. recibo que se da de lo que se hizo abortar el plan. Ea res abrasante, adj- Adurcns, tis. consilium diremit. cobra. Pecunice cautio. || Resabrasar, a. Quemar. Uro, componsabilidad,fianza.Fidejus- abortivo, va, adj. Abortivus, buro, exuro, is; concremo, as.\\ sio, cautio. || La acción deabortus, a, um. Desecar. Exicco, as. || fig. adelantar el dinero para algu- aborto, m. Malparto. Ectroma, Consumir. Consumo, is; disna cosa. Pecunice reprcesen- atis;abortio, onis;abortus, us, sipo, dilapido, as; rem, bona tatio. — en hacienda. Fianza immaturus partas, abactus comburere. [| Avergonzar á en bienes raíces. Cautio, sa- venter. || Feto nacido antes deuno. Dictis factisve aliquem tisdatio. — de las tierras. Eltiempo. Abortivus fce{us; fe-vehementius pungere. ||r. fig. estiércol que se les da. Fimus, tus immature echtus. || fig. Arderé, inflamari, flagrari, Portento, cosa extraordinaria. conjlagrari, abcesíuare. — de i; leetamen, inis. abordable, adj. Aceessu faci- Monstrum, portentum. — de calor. sEstate candere. — de lis; appulsui navium aptus. las abejas. Clerus, i. envidia. Incidía conflagran. abordador, m. In adversaria m abortón, m. Abortivus qua- — las pajarillas. Solis ardore naeim irruens.\\ñg. fam. Qui drupes. conjlagrari. — de sequedad, quernpiam procaciiate adit. aborujarse, r. Involvi, impli- de aridez. Retorreseo, is. — cari. abordaje, m. náut. Navium por una pasión. Vehementiscongressio; navium pugna abotagado, da, adj. y part. Tu- simeflagrare, commoceri. — midus, a, um; túmens, intu- vivo. Sentir un calor extreproprior. abordar, n. náut. Naeim navi mescens, tis. mado. Summo calore aduri. applicari, committere, admo-abotagamiento, m. Extubera- abrasilado, da, ádj. Brasilium ver e. || Arribar la nave á tie- tío, onis. coloran ó brasilici ligni corra. Navlm da terram ap- abotagarse, r. Intumcsco, is. loran referáis. abotinado, da, adj. Ocreatus, abrazadera, f. Fíbula, ce; férpellere. abordo, m. Appulsus, ws.||íig. cotliu.rna.tus, a, um.\\ Abrorea compago. ímpetu en la ejecución de al- chado con botones. Globulis,abrazador, ra, m. f. El que claeis, ocellis implicatus, conguna cosa. ímpetus, us. \\ Ataabraza. Amplectens, compleque. Ineursus, ímpetus, us. strictus. ctens, tis. || Hierro ó palo que Aborígenes, m. pl. Pueblos abotonador, m. Instrumento de asgura. Hydraulicis machinis antiguos de Italia. Aborigénes. hierro. Implicandis areteu ve-deseroieñs Icrrum, tignum. stís globulis ferritm. i un. abrazamiento, m. Amplexus, aborrachado, da, adj. Nimis abotonar, a. Globulis ve- complexus, us. stem cingere, ocellissuis glóruber. abrazar, a. Ceñir con los braaborrascarse, r. Tempestatem, bulos indere, inserere, incluzos. Circundo, as. || Dar abradere. || n. Brotar los árboles y zos. Lacertos circum colla ¡irocellam excitari. aborrecedor, ra, m. f. Osor, plantas. Arbores geminare, implicare, eolio imponere; lavites in geminas turgere. oris; exosus, perosus, pertecertis colla innectere, comda, adj. arcuatus, Tcstudisus. — de hombres. Misanaborrecer, huevos. odi, bere, tli ropos, ísti; perseguí. Relinguo a. refugio, i. Abi/orreo, —desero, las is; aves odio is. es; los |abovedado, | abovedar, haa, natus, ratus neatus, um. fornicatus, testudineus, cameratus, a. Curco, coneamccamero, testudi-plector, plceti, collum cibir animo tener, bien aliquid alicui incluir. amplecli, eris; alguna invadere.\\ ampiecti. Capio, includo, cosa. cingere; is, Toto is;\\ || comConfig. in Re- 6 ABR ABR ABR capí. — la cotón, y el árbol que lo pro- pere; muneribus ar, a m a r . Amplexor, al eaballo. Ikdi «roa;, ampie tar, eris\ — u n duce. Peí'su um. i. partido, un consejo. Canditio- abridor, m . V. AÍMMDRRO'. | Pe- frena agua laxare, remiMere. nem, conciUum sequi; pro lite- dazo de hneaa é marfil. Osxea, — lai puerta,, la ocasión. Adirn, ampia ti. — una empresa, el/iirnea noeacula. || InstPU- tum, occasionem. prmbfre t— mciftodu hierro. Calainistrns, puerta para m u c h o s i: un negocio. Rem, muñios surte, ingredi.—el e-domago i. — de láminas. El grabador. Fenestram ad nec/uitütm pate) acere. — los tribunales, .fur delator. una vianda ó bcbitlu. St&ma•e.lium cibi, potíonisf tenaaemabridor, ra,, ni. f. Ri-serator, stitiam remitiere. — las filas de la tropa. Acierrt patela esse. — estrechamente á uno. apertov, ris\ diducere, laxiu- expíe Ulnis aliquem circumiigare, abrigadero, m . Apricus lacas; una prisión ó fortaleza. Ergaamplexuri. —alrededor.- Cir- aprddtas, tis. abrigado y abrigaño, m . V . siula solvere. — k>*¡ peces, limcumplecto, is; eircumplector, piarlos. Posees purgare. — ABRIGADERO. complector, eris. — á uno piugando ó rompiendo, hilas rodillas. Alicujus- genua abrigar, a. Facea, tHf refício, is; apritor. cris. \\ Auxi- is. — á golpes. PerCundo, ie. prehensai e. [| r. Brachta ne— á golpes c o m o un cribo. otere. |¡rec. Amplexuri inter liar. Patrie ¡ñor, aris; auxiDecribro^as.—las venas. Velio, pratmdio eese. se. nas motare. — medios de abrazo, m. Amplexus, com- abrigo, m . Resguardo contra inm. [j fig. de un apuro. Exitum-inze plexas, eiruumplexuSi-US. Dar-el frío. Munímen, — el juicio. Jualícium instause el último abraza. Postre- Auxilio. Patrocimiurn, prcenidium. ||: Paraje defendido iktA rare. — las ganas de comer. mxlm vale dicere. apetüwn excitare. Ábrego, ni. Garbas, ce;, alta- frío. Apricus locas. El. calor Edendi, — los ojos á uno. Ignota alidel abrigo. Apricita». rttes-, afriom; i; anstej',. tri. cui patefacere. — la» ti abrenuncio, loe. la*. Alicujus abril, m . Apvi.lis., i*. Estar heFolia expandere explicare. cho un abril. Ver num, florireí execratia. || Odi;.odio mihi dum esse. Abril agua*, mil. — el corazón á alguno, ensanest, Aguosas aprilis. Las- mañani- chárselo: Aitimos, vires acide* abrepuño, m. V. A R Z O L L A . abrevadero, m:. Aq.uar-ium, tas dé abril son m u y buenas re. — El día, el tiempo. tesco, is; i» serercum vertí; liydreum, i; /ujdpKam»,. atis; de dormir. Dulces dat primo mane aprilise somnos. Estar serenum fieri solera; post nuadaquatus, as. bUa irradiare.—el día. a m a abrevado, da, adj; Madefactus, hecho un a&ril. fig. Nítida necer. Diem aff'ulgere, appaaspecto fulgere. a, um; madejts\ tis. rere; lucern cíclense;solem eroabrevador, ra,. m . f. Adar/ua- abrillantado, da, adj. Perporiri. — la m a n o . Copióse larlor, oris. || El que riega. Ma- litus getnmatasi, a, um. giri. — oídos. Exaudió, is; abrillantador, m . V. D I A M A N dej"actor, oris; ivrigator,.iraures prcebere. — su pecho á " HIS, tis. TISTA. Gemmariw.ii. abrevar, a. Adaquo, as; po-abrillantar, a ferpolif, is; alguno. Interiora animi tensa pondere. Vuin, aquatum, adaqnatuin geminas angulaum incisas alicui patefacere, — tienda. Mercaturam faceré, dúiere, ad aquam apelle re; pólice. pe(.ades adaguare. ahrimiento, m . Apertura, ce; exercere, tabernam coíloeare. — trinchera. Vallo muñiré; abreviación, f. Compendium, apertia, onis. ii;.breciatio, onis.— de una síabrir, a. Resero, returo, as; valkim in hos-tes extraeré. laba. Correplio. reelud-,. jiatelacia, pando, X o hay m a s que abrir ojos y abreviado, da,, p. p. de A B R E - apena, is\\\ Destapar. Relaxo, mirar. Mirrd/üe visu. E n un abrir y cerrar de ojos. Oculi V I A R . Breriatux,.earreptus, a, as; resolvo, relino, ¡s; teguum, ¡|fig. Adultejinas ifilius). meiituin talle-re. ¡| Hender. ictu, uno n< ulorum oblutu. N o atóeviador, ra,. m . f. Bee.ria- Find.o, scinda, dis eludo, di- abrir la boca. Sdére, taeere. al ojo que asan carne. tar. ris; quiin campendium re- dueo, is; hiulco, as. — alredeCave, tibi procide. r. R o m digil. | Ministro en la nuncia- dor. Circumaperio, is. — á perse. Fir-do, delntura. Notaritts abbreciator; uno en cana). Acriter in cVtípoMaliearum literarum tetguem animadvertere. — cam- hiaseo, is-;. rimas Jhcere. ij bcllio. po. Campum daré, ciarn a pe- Extemiers-e: Laxo,' explico, «tarevíaduría,.f. Abbreviatoris, riné. — del todo. Adaperio, is. as.—las flores. Flores ex apostalicaiinn Huerorum no- — tanto ojo. Inhio, as. — á dere, explicare. — las ciones. Nuptiarum uiarii muñas afjicium, digniuno la cabeza. Caput alieiá las. aperire. — á uno á azotes. redii^e. Primero se abra la tierra y metrague.Tterra mihi abreviar, a. Compendiar. BreFlagris, loris rampere. — mo, abbrevio, as; persiringu, brecha en la yn\iri\\\&. Murum prius dehiscat. Abrírsele d is; in i ampendium redigere. di-cntere, mmnia dirnere, ali- uno la boca a menudo. Hiero, Acelerar. Celero, accelero,fe- quantum urbis nadare. — los as. — d e s m e s u r a d a m e n t e . Immane hiare. — con uno. desstino, as-.¡¡Reducir.-Are;o, as.cimientos, las zanjas. Funda— una cosa. Breoi rem ex.sementa jacere. — camino. Viam cubrirle sus -..-[-retos,fig.Seoretum aperire animum os~ qui. — una sílaba. Brevio,as; faceré, muñiré, admitiere. — cautretho, corripio, is. camino con la espada, /'ce tendei e. Fácil de abrir. Adaabreviatura, f. Nota, ce; sigla, ferro aperire. — l á m i n a s , gra- pertilis, ler: L o que se abre ó orum; compendium, ii. Enbar. Cielo, as. — los estudios, raja de suyo. Defectisccn^. ris. el congreso. Studia, eoncentus abrochador, m. V. A B O T O » * abreviatura, m . adv. In compendium. || Con brevedad. Rap- inauguran. — un empréstito, DOR. una subscripción. Publica- pe- abrochadura, f. V. A B R O C H A tim, Jestinanter: innice accipiendd'- Taba.l'as MI KNTi*. abreviaturia, f. V. ABREVIAfoeneratoribits aperire. — L a abrochamiento, m. PrcecincDURÍA. abribonarse, abridero,, abridero, aperitur; indulgiré. tecti se m daré; ra^ adapertilis, . Especie r. adj. Otio, praeis Quod decalliclifacile le. meloartibus ferro Nor.ello, nían recibir tierra,dilatare. vuelta. confine/ere. darle regalos. Teias. rainla —— primera Muñera la proscindere, la —mdamneaoreja n nuevo. .mee» oMaáó abrodieto, abrochar,, fíbulas optare, tus, in tius;actia líalo, inneetendi. cingere, ma. . Abrodicetus, inl/bida/idi. Vosteal pnecinj/ere; ftbulis i.vel ABS ABS absolutamente, adv. m. Ababrogación, f. Abrogatio, re- ABU t superl. de A B S T I N E N T E M E N T E . solute, admodum, omnino. Valde abstinenter. seissio, onis. abrogador, m. Abrogator, ris. Generalmente, sin excepción abstracción, f. A hstractio.onis. abrogar, a. Abrogo, as; res- de ninguno. Nemine clempto; ¡| Retiro del trate y comunicacindo, is. — una ley, anticuar-omnes ad uuttm. || Con in- ción. Solitudo, inis: la. Legan abrogare. •«* ün dependencia, can pleno domi- abstractivamente, adv. Abstráete. tesCamcnfo. Testamentan^ nio-. Libere admodum; libérabstractivo, va, adj.fil.Abtate plenissima. concidere. absoluto, ta, adj. Independien- stractivas, a, um. abrojal, m. Tribulosa ierra;. te. Supremo- prceditus impe- abstracto, ta, adj. Abstractas, senticetum, i. a, um. En abstracto, m. adv. rio. |¡ Amplio. Absolutas pieabrojillo, m. d. de Aitp.o.ro.abrojín, m. Caracol del mar. ñus. |l fu. Absolutus; quod In abstracto. i ad aííam non refertur. |[abstraer, a.fil.Abstraho, is. Tribulus mure.e. abTOjo, rri. Tribulus, i: cen-gram. Absolutus. || El- que || n. Omitir. Prcetermitto, retiene genio imperioso y domi- cedo, is. |¡ r. In contemplatanrea calcitrapa, ce. | ( annante. Imperiosus, arrogans. tioAe eersai i. gl-ejo deí mar. Galcitrapa. \\\ mil. Instrumentos de hierro1 absolutorio, ria, adj. for. Ab- abstraído, da, adj. y p. p. de A B S T R A E R . Ab haminum fredé tres ó cuatro púas. Ferfeiis solutorius, a, um. quentla substraetus, solituf. pl-, Ifteo'nsidetribulus, stilus, stitnulas;absolvederss, marata absolvetidi facilitas. dini deditus. rea;, icis: -*- de agua, Planta. abstruso, sa, adj. Abstrusus, absolvedor, ta: Absoleens, Us. Tribulus, natans trapa. \\ pl. Los peñascos y escollos en el absolver, a. Dedamno, ds; areanus, abditus, a, um. ta, p. p. iír. de A B soleo, abSoieo, is; crimine absuelto, limar. Seopuli, orum ; sirtes, berare. — de la instancia cuan- SOLVER. Absolutas ,a um; peaium. Abrojos y espinos. Sentes, ium. Campo sembrado de do no hay méritos para ab- na, criminé solutas. solver ó condenar al reo. Cau- absurdamente, adv. Absurde. abrojos. Ccecum callum. absurdo, da, adj. Absurdus, sain litan in persenti cliriabrolIos,.m. pl. S<-iypuli,ornm. abromado, da, V. ABRUMADO. mer¿. -»- las posiciones ó pre- a, um. M u y absurdo. Peraadj. náut. Nebulus, caligirm- guntas de un interrogatorio. bsurdus: sus, a uní. || náut. Llenarse de QiicesttonibUs. responderé.absurdo, m. Absurdum, i; absurditas, tis. • broma los navios. Necees te-absorbencia, {'. fís. Absorbenabubilla, f. Avecilla. Upupa, redine vel carie eóftfti i. di actas; sOrbitio, Onis. 1 Abrono Silo, m. Poeta latino. absorbente, m. f. Absorbens, ce; epops; opis . abuela, f . Mamma, avia, ce. tis. Abromes Sitas. 1 abroquelarse, r. Parma se te- absorber, a.fig.Absorbeo, es.—• segunda ó bisabuela. Progere. ||fig.Valerse de precau- j|fig.Arrebatar. Traho, ra- arta, ce. — tercera. Atavia. ción. Síbi caeere, se tueri. mo, is. Lo que todo lo absor- — cuarta. Abacio. — quinta. Tritavia. — de ¡a mujer proabrótano ó abrótano, ni. Abro- be. Persorbens, tis. absorbido, da, adj. Absortas, pia. Prosocrus, i. C o m o mi tanus,abrotonum, i; (XO.ro, nis. Cosa hecha de esta planta. a, íí/n.l|Poseído de una pasión. abuela. Expresión con que se niega lo que otro dice. Surclis Af'fectu obrutas. Abrotonites, ce-, abrumador, ra, m. f. Molestas,absorción, f. Acción de absor- eanis. Anda y oriéntaselo á tu abuela, expr. fam. Credat ber Exhaustio, nis. a, um; f/raris, e. abrumar, a. Gravo, ap; graei absorto, ta, adj. Stupefacfus; jadeas Apella. pondere apprimero. I ¡fig- Mo- in stuporem ef ca/miratione'mabuelo, m. Aras, pappus, i. \\ raptus, defixus; attonitus,fam. Él'hombre anciano. Selestia aliquem affi.cere. ne;», ¿«.—segundo ó bisabuelo. abrutado, da, adj. Stultus, hieren*, nsi. stoíiclus, stupiclus, a, um.abstemio, mía, adj. Absteníais,ProarUs. — tercero. Atartis. — cuarto. Abatas. — quinto. Abruzo, m. Ciudad. AprutiUm, a, um. Tritaeus. — de mi mujer. ti; Samnium, ii. Pueblos de abstenerse, r. Abstineo, careo, Prosocer, eri. Abuelos, anteAbruzo. Brutiani, Brutiarii, es; parco, i?; in re aliquasibi pasados. Avi, orum; paren-Brutii, orum; Samnites, um. temperare; cupdditates frostes, majares, rum. Ay, abuelo, Lo que es de Abruzo ó le per- nare, comprimere. — de tosembrasteis alazor f ¿a-ciónos tenece. Brutinus, Brutius. da violencia. Manibus tem- anapelo. Beneficio ingratum Absalón, m. Absalon, onis. perare; ab aliquo manus abereaVimus. Quien no sabe de absceso, m. Cir. Absce.sus', us; stinfre. — de injuriar. Tem- abuelo no sabe de bueno. Nihil tumor, oris. — en la cabeza. perare ab injuria; ab injuriaavi blanditiis suaeius. At/icroma, atis. ABstíesWS, se prohibere. — de llorar. AbUlense, adj. Él natural de, y malos humores do que se forTemperare a lacrimis. lo perteneciente á Avila. Abúm a n postemas. Abseendenlia, abstergente, adj. Abstersicus, lensis, se. orum. a, um; abstergens, lis. abultado, da, adj. Pen/i'aiidis, abscisión, f. Abscésio, nis. absterger, a. Abstengo, is. de. ábside, anili. Bóveda \ arco .-i abstersión, f. Abstersio, onis. abultador, ra, m. f. Amplifila cabeza de un templo. Absis, abstersivo, va, adj. V. ABSTER- catar, ris, amplificatri.e, cO idis; concha, ce. Ol 'NTE. absit, Voz latina. Absit; acer-abstinencia, f. Templanza . abultar, a. A a gen, es. | fig. Exagerar. Amplifica, as; áutal Beus; procu.l hiñe. Parsimonia, olist/ianil ia. lico, a>; adaiKjeu, es. |'|tí.Hacer Absirto, m. A'b's'irfas, i. frugalitas, tis. || Dieta. Inebulto. 7)i maiem, in tarpus absolución, f.' Absolutio-, nis; dia, ce. || Virtud moral. Ab- e.ecrescere, e.i sai (¡ere. • rimiiiis dissolutio. — genestinentia, sanetitas. abundantemente, adv. Abunral. Aplicación de indulgen- abstinente, adj. Abstinens, tis, de, ajfatim, pleno m'odio, cocias. Solernnis' indulgentia-continens; frugalis, le, fcWrrp piase. rumpí 'cu cana absoluta, adjetivo municatia. absolución; Es la terminación A (¡iia/ueoperiaii BfS.OI'erleni Absolutorias. Larrogan* U T O .femenina rj'ente didus. ádel la abstinentemente, abstinentísimamente, gre. stinenter. LIOR, en lossupcrl. apetitos. |! i.s Con srCaste, . adv. vu-s moderación ).m.adv. Abinte-abundancia, adv. dantia, tia, Praderea, te.allaentia, — dfe.(Á Capia, insuper. tintos. mayor), prathienabunUbertas, loe. e ABU ACÁ ACÁ fertilitas,feracitas, atis;fruaburujado, da, adj. Compli- acaball a r, a. Eguum cuín ctuum magnitudo, copia. — de catus, a, um. equa asinaee coire; asinam aceite. Olioina, ce; olivitas.— aburujar, a. Glomero, compli- aut equam conscendsre. de dinero, Numrnatio. — de co, as; convolvo, is. Aburu- acaballerado, da, adj. Nobilíbienes. Opimitas. — d e jugos iarse, r. Ingrumos coagulará. bus, líberalibus moribus prcesuculentos en la comida. Cibi || r. Complicari. ditus. plenitas. — de ramas. Ramo-abusar, n. Abutor, eris. — acaballerar, a. Nobilium motnorum pctulantia, luxuries.de las riquezas. Abuti divitiis.ribus aliquem instruere. — viciosas de las plantas. Lu- abusión, f.fig.ret. Abusio, acabamiento, ni. Peractio, xuriu, luxuries. — de poder. onis; catacresis, is. onis; finís, is. Amplitudo. — en el estilo. Fe-abusivamente, adv. m. Abu- acabar, a. Termino, as; comcunditas, facunditas, facun- sive. pleo, es; consumo, distraho, dia. D e la abundancia del co- abusivo, va. adj. Abusivus, a, absolvo, exigo, pérfido, defirazón habla la boca. Exabunum; per abusum usurpatus. nió, is; ad umbílicum duce're, d-antia coráis os loquitur.abuso, m. Abusio, onis; abusus,adducere. J| Dar la última abundante, adj. Copiosus, fe- us. mano. Con/icio, pérfido, percunclus, largas, lautus, a, um; abyección, f. Abjectio, onis. colo, is, consummo, as.¡¡Apuhocuples, etis;abundans,affluabyecto, ta, adj. Abjectus, rar. Absumo, conficio, is. || ens, tis; uber eris; (comp. IOR. despectus, a, um. Conseguir. Obtineo, es; adisuperl. E R R I M U S ) . — de conse- acá, adv. Hic, huc. \\ adv. de piscor eris. ¡| n. Rematar. Dejos. Consíliosus. — de vapo- tiempo. Ab eo tempore. || Lo- sino, is. |; Morir. Emorior, iris res. Vaporosus.—de árboles. cución parafijarla atención. intereo, is. || Extinguir. DeliArborum ferax. — de anguiAcá estamos todos. Adsumus. cio, evanesco, is. || Desfallelas. Anguilarius.—de aristas. Ven acá. Reconvención para cer. Viribus destituí. || Junto Aristosus. — de cañas. Arun- llamar la atención. Heus, tu; con la preposición de sirve de dinosus. — de expresiones. ausculta. Huc ades. || ¿De auxiliar, y significa haber heFacündus. — provisión para cuándo acá Perico con guan- cho poco antes aquello que se un viaje. Libérale eiaticum. tes? Undenam tam comptus? expresa. Nuperfeci. — con al— M u y abundante. RedunUnde dic, queeso, nitest guno. Aliguem e medio tolledans, tis. acá y allá, adv. m. Huc, re. — con alguna cosa. Conabundantemente, adv. Abunilluc, ultro, citroque. Traersumirla. á Consummo, dissipo, de, copióse, refuse, ubertim, uno de acá para allá. Inani as; peído, is. — en liviandaaffatim, fertiliter, effluenter, spe aliquem ludificarc. D edes y comilonas. Expatro, as. affluenter, satis superque, acá y de allá. m. adv. Rur- — con lo que se debe. Defunplus satis, pingui mensura, sum prorsum. D e la parte de gor, eris. — en punta. Cacupleno modio. || Espléndidaacá. Citra. L a parte de acá. mino, as. — una obra literamente. Daptice, dapsiliter,Citerior pars. La de más allá. ria. Opus exigere. — de judapsilc. Ulterior. Andar de acá para gar, concluir el juego. Eludo, abundantisimamente,adv. suallá ó acullá. Huc illuc, hac is. — de llenar hasta arriba. petl. Copiosisime. illac diseurrere. Compleo, es. — de rendir una abundantísimo, m a , superl. Aca-Larencia ó Laurencia, f. plaza. Urbis expugnationem de ABUNDANTE. Redundans, I Divinidad á la que rendían cul- pairare. — de pagar. Absolto en R o m a . Según unos, fué vo, persolvo, is. — un negosuperabundan^, tis. abundar, n. Haber con abun- | hermana de Dido, y según cio. Negotio finem imponere. dancia. Abundo, as; affiuo,otros, divinidad latina, madre — la vida. Exire; vitas clauis. || Ser fértil. Ubero, as. — de los Lares. Acca Larentia y sulam alicui imponere; vitos de todos los bienes. Rebus Laurentia, ce. \\ Fiestas en fabulam peragere. — en losómnibus circumfluere. — de honor de ella. Accalia, ium. pregones de remate. Sub hatierras. Terrarum scatere. — Acab, m. Rey de Israel. Achab. sta posita redimendi tempus adesse. — una tela, un tejido. con demasía. Superabundo, indec. Achabus, i. acabable, adj. Periturus, cadu- Prcetexo, ¿*. — lo que falta as. Abundio, m. n. pr. Abundius, cus, Jluxus, a, um; mortalis, que hacer. Reliquam operam fragilis, is. daré. — el viaje. Iter expliii, care. — en cadencia. Similiabuñuelado, da, adj. Lagani acabadamente, adv. m. Absolute, perfecte. || Perfectater desinere. — en verso. formam referáis. Versum concludere. Acaba abuñuelar, a. In lagani for- mente. Se dice por ironía de lo mal hecho. Pulchre, recte, de salir. Egredere aliquando. mara ova conficere.' pape. Es cosa de nunca acabar. Res abur, V. AGUR. nimis longa. Acaba ya. Ageaburar, a. Aburo, as; deuro, acabado, da. adj. Ómnibus numeris absolutus; perfectus. \\ durn. Acabáramos, ó acabáseis. aburelado, da, adj. Burro, Consumido. Consumptus, con- mos con ello. Tándem actum, fectus. || Muerto. Extinctus.perfectum est. Acabóse, loe. russo colore. aburrado, da, adj. Asino si- — de edificar. Percedificatus.fam. Satissit, actum est,paxr — de leer. Perlectus. N o aca- confecta rest est. Para acabar milis. aburrimiento, m. Aeersatio, bado. Impolitus. E n este mun- de una vez. Ut semelfiniam. do cansado ni bien cumplido, Quien mal anda mal acaba. onis; tcedium, fastidium, ii; mceror, ris; mCestitia, ce;ni mal acabado. Gaudia defi- Consona mors vitas. El que ciunt cito, mala vero diutüracaba ó perfecciona. Perpolic-omptentus, us. ne durant. tor.\\r. Se acaba el dia.Dies, sol aburrir, a. Alicui tcedium, fastidium, desperationem crea-acabador, ra, m. f. Perfieiens, vertitur. — el invierno. Hiems prcecipitat. Se acabó. Conciare. || fam. Aventurar. Peeu- tis. acabalar, a. Compleo, es. matum est; confecta res est; niarn, etc., non sine consilio acaballadero, fastidire. quo, fastidio. tidiarse nar aut spe una i.s. expenderé. de cosa. Tcedioconflci. |alguna'cosa. | r. Desero, Dejarse || Abandorelinllevar Rem || Fasi acaballado, del pus coitus nas quo milis; conscendunt; opportuniias. equinus, quadrupedes da, m.adj. Locus, a, Equo um. equarum fcemitemsi- bóse confectum dem los summam guerra. días con imposui. Debellatum de la eenimus est. prisa. nuestra Acabáronse Acabóse Finem lineam; est. vida. tánAcaya Ad laad ACÁ ACÁ ACÁ O- summum eenimus; venit sum- calore excitatus; infiamma- acanaladura, f. Textorum ra— ma diss. Acabarse con los tus; ira succensus. ritas, raritudo. trabajos. Se laboribus frán- acalorar, a. Calefacio, is. acantalear, n. Grandinare. gele. || Inflamo, as; incendio, is.acantarar, || a. Amphoris meacabellado, da, adj. Subfia- fig. Avivar. Inftammo, insto,tiri. vus, a, um. as; urgeo, es; accendo, is. —acantilado, m. Costa ésca rpada. acabestrillar, n. mont. Cauna pretensión. Petitioni in-Prceruptum profundumquepistrato bove venari. stare. || r. Encenderse. Infia-litus; rupina, ce. acabildar, a. In sententiam mari. incendi. ||fig. Sofocarseacantilado, da, adj. náut. trahere, suffragia congreen la disputa. Incalesco, is. |Maris ¡ Ora, sinus, statio queegare. fig. Irritarse. ^Estuo, as; iraacl se naces accederé non pauacarbonado, da, adj. Capro scor, ceris. — contra alguno.tar. similis. In aliquem concitari. acantio, m. Hierba. V. A C A N acacia, f. Acacia, W. — bas- acallador,ra, m. f. Placator, CIO. tarda. V. E N D R I N O , árbol. — oris; placatrix, cis; pacana, acanto, m. Planta. Acanthus, falsa. V. P A L S A ACACIA. — ro- fietum compescens. i. || Adorno. Acanthus. — silsa. Robinia hispida. acallar, a. Fietum mitigavestre. Hierba. Silvestris acachetear, a. Pugnis petere; infantis eagitum demul- acanthus. \\ Planta de Egipre; alapispercutere; colaphi-cere. || Aquietar Placo, as;to. Acanthus, i. so, as. sopio, is. A quien has de acaAcanto, f. Ciudad. Acanthus. Acacio, m. n. pr. Acacius, ii. llar no le hagas llorar. Quem acantonamiento, m. mil. Caacademia, f. Academia, ce; lenire celis, ne tentes irristrorum collocatio, metatio; litterarius, litterarum ludus; tare. statica castra. diatriba, ce. || El acto de junacamado, da, adj. Dejectus, a,acantonar, a. Exereitum in tarse los académicos. Conprcesidiis, in stativis distrium. gressus conventus, us. |¡ Junta acambrayado, da, adj. Díce- buere, collocare. ó certamen. Certamen, exer- se de algunas telas. Camara- acañaverear, a. Matar ó herir citatio, ludus. || Lugar aca- censi linteo similis. con cañas puntiagudas á modo démico. Diatriba, os, acade- acamellado, da adj. Came- de saetas. Acutis cannis eonmia, ce. pint. L a figura des- linus, a, um. fodere; exacutis cannis imnuda diseñada con arreglo á acampado, da, adj. Díceso de petere. • n modelo vivo. Figura e vi- un ejército. Castra, castrisacañonear, a. Bellicis tormenvo expressa, delinéala. tis oppugnare, petere. locatus exercitus. académico, ca, adj. Academi- acampamento, m. mil. Ca- acaparrosado, da, adj. Subvi-cus, a, um. Libros académi- strorum metatio.||E1 sitio queridem colorem habens. cos. Academice, es. ocupa un ejército acampado. acaponado, da, adj. Spadoni académico, m. Académicas, i. Castra, orum. reí eunucho similis. A c a d e m o , m. El que dio acampar, n. Castra locare, acardenalar, a. Livore, eihinombre á la academia. Aca- collocare,metari, poneré, con-cibus fardare, deturpare. demus, i. || Fuente de Sicilia. sidere; castrametor, aris. \\ || r. Lividum corpus gestare; Aeadinus, i. maculis fcedare; carncm Sobre una plaza. Castra ad acaecedero, ra, adj. Eventuaurbem locare. — unos enfren- lividam reddi. rius, -a, « m ; quod ai cid ere te de otros. Castra castris acareamiento, m. Testium potest. aut reorum corean judiceconferre. acaecer, n. Aecido, cada, acampo, m. Communium pa- collatio. obtingo, vento, ccenio, usuvescuorum cuique asignata par- acariciador, ra, m. f. Blannio,fio,is. — á un tiempo. tió. Pascui agri portio ad dus, blanditus, benignus, a, Competo, congruo, is. — por tempus concessa. um; cornis, is; delinitor, ris. acaso. Incido, is. Acaeció que. acariciar, a. Expalpo, 'alluácana, f. Árbol. Ácana, ce. Casus, fortuna tulit; incidit acanalado, da, adj. Per ca- clio, as ; pcrmulceo, es; comut. Acaecen á los hombres nales, per arctum ductus. Lo mulcio, delinio, delenio, is; muchos trabajos. In multas que forma canal ó se le pare- cn/ulor, procer, aris; eblanpassim miserias ct calamice. Caniculatus, striatus. dior, iris; blanditias admotates homines incidunt. Va- Guárdate de hombre mal bar- vere. ri i casus humanam eitam bado y de viento acanalado. Acarnania, f. Carnia, parte de affligunt. Acaeció, sobrevino Exigue barbatum hominem et de Epiro. Acarnania, ir. Na- • una gran tempestad. Aecidit (ompressos centos fuge. tural de Acarnania, Acaman, ut magna tempestas orirctur.acanalador, m. Canalieulis anis. acaecimiento, m. Fortuna, ce; in ligno effbrmandis ferrum. acaro, m. Acarus, i. casus, eeentus, us. acarrarse, r. Ores ad timbras acanalar, a. Strio, as; sirias acairelar, a. Limbulis ornare. faceré; canales ejficerc. || Concaptandas uniri. acal, m. La canoa. Cimba, ducir algo por canal ó paraje acarreadizo, za, adj. Adrertiscapha, ce.parvum navigium. estrecho. Canaliculatim, per tias, a, um. acalcador, ra, m. f. Inculea- canales ducere. acarreador, ra, m. f. Adrcctor, tor, ris; inculcatrix, cis. acanaladura, f. Striatura, ce.corrector, subveí tar, oris. acalcar, a. Constipo, as. acancio, m. Hierba. Acan- acarrear, a. Conducir. Apporacalenturarse, r. Febrim imto, importo, adveetito, as; inthion, ii. minére; febrim accederé. acandilado, da, adj. Acutus, veo, adveho, convelió,subreho, acalia, f. Hierba. V. ALTEA Ó a, Um.\\ V. ENCANDILADO. is. ¡| fig. Ocasionar. Fero, MALVABISCO. acanchar, n. náut. Naean in- infero, ers. — odio á alguno. Incidía! alicui esse. Acarrearacaloramiento, m. Ardor de struere. se algún daño. Aliquid suo cabeza. Ardor,oris.\\fig.Arreacanelado, da, adj. Cinnamoeapiti sucre. — odio. Odium batamiento de pasión. Ve- acangrenarse, mo similis; referáis. acalorado, hementia, (pie miento, procede ímpetus, ardor. da, deuna este adj. us. La arrebataÁrdeas; acción acanillado, peram pannus GRENARSE. prace cariegate da,casiain contextus. v. adj. r. Facie contextos; V. A G AperN - acarreo, alguno. mereri, tades. mereri.Inimicitias m. suscipere. —Alien Vectura, el jas desagrado — eapessere. ce; ofensam enemisportade 10 A CC A CC A CE tío, advertía, meectio, subven- accesoria, f. Domas ¡irliaipi Canda ti/.ius, a, um. Estar las tío, onis; subvectus, us.—de to- adjacen.s pía tropas en acción, nnl. Manum das partes. Cin umceetio. D e accesoriamente, adv. In coriscrere, prcubiari: aearreo. m. adv. Xeitura, | tsrr. accionar, n. Rem gestu expriimportatiouc. |¡fig.P o r dá- accesorio, ría, adji Aecessomere. diva ó beneficio. Dono. accionista rn. M^rcatorios rius, a, i acarreto,, m . V. A < ; A R R S O . Hi- Acciaco,- ca> adj). Pftrtenociensodetati*. coa.sors. lo de bramante. Cannabinum te ai la ciudad de Accio ó á su accípitres, ni. pl. cclr. Accipifilum. tresrum. cabo. Aetiacus,- a.,. u>m. acartonarse, ir. Vegeta sen.ee- Acciano, na, adj. Pertenecien- acebadamiento, na. veter. Optute valere; miurescerc. te al poeta Aceio- Accianus, pletio, anís. acasia, f. V . A C A C I A . acebadar, a. Hordeo opplere. a, um. acaso, m . Casas, etentus, us. Accias, f. p+. Fiestas en honor |] r. Hordeo oppleri. acaso, adv. Faisán, for.sitan, de-Apolo. Aetna, orum. acebedo, m . ÁgrifoUis consiasís, taeta.sse.cin, fetrte, ius ager. accidentado, <**i, adj. Súbito fortuistufi,. fortuita, forsit, cacorreptust morbo; cuiparaly- acebo, m . Árbol. Agrijolia, sa, fortasse. !j-Con interroga- sis imminet, aut gui ejus re- ce; agrifolium, ii. — pequeño. ción equivale á par veníttPa, liquiis est ufcclus. Bruscus, i. L o que se hace An, num, numnam, utrwtn, accidental, adj.. Aecidentalis, de acebo. Agrifolios, a, um. anne, nonne. ad rei essentmtm: non perti- acebuchal, rn". sitio plantado acastillado, d*, adj. Turre nens. |J; Coatragente, eastsal. de acebuches. Oleastris conmunitus. F-tírtuit-us || m u s . L a clave ensitas ager. f] adj;. L o perteneacastorado, da, adj. Castorece que está escrito un trozo de ciente al acebuche. Ad oleatelas speeiem ret'erens. música que h a y que tsanspoc- strurn pertinens. Acasto, m . n. pr. Acastus. tar para cantarlo. In musiees acebuche, rn. Olcaster, tri; acatamiento, m . Recerentia, prcoxi clatsis alio transfe- acer, cris; olea silvestd*. ce; ceneratio, an is; honor, »ris: rencia . a c e b u e h e n o , n a , adj. ólea<striacatarrado, da, adj. Rheamo- accidentalmente, adv. rn. Canus, acernus, a. um. ticus, a, um. acebuchina, f. Oleastrina sa, forte, fortuita*. acatarrarse, r. Reuma, ca- accidentarse, r. Súbito corripi bar* a. tarro laborare, gracari, eo- morbo. acecinado, da. adj. Exsiecarripi. tus, macer, a, um. accidente, m . Accidens, tis; Acates, m . A m i g o y compañe- quod alicui rei adesse reí acecinar, a. Sálii e carnes, ro de Eneas. Achates, is. ¡| abesse potest. ||. Casualidad. exsiccare. ¡| r. fig'. Macesco, m . f. Piedra transparente,ága- Fortuitus cas-tes. ||> med. Ata-macresco is; exsiccari; senectute aut cegra valetudine mata. Achates, ie. que- de repente. Súbitas moracato, m. V. A C A T A M I E N T O , [j bus. |¡ pl. teol. El color, olor crescere. Delante hago acato y por de- y sabor de p a n y vino que acechador, ra, m . f. Rimator, trás al rey malo. Corara co- r d a en la Hostia consagra- speculatar. aris. mitas, retro insidiie. Eueharisiiea accidentia. acechanza, f. Venatorum speacaudalado, da, adj. Pecunio- — que sobreviene á la enferculatio. sas, opulentas, a, um; loeuas: aumedad. Symptoma, atis. P o r acechar, a. Aucupo, ples, dices, tis. accidente, m . adv. Caen,-forte. cupor, speculor, rimor, aris ; acaudalador, ra, m . f. Pecu- Accio, m . Accius,ii.\\í. Ciudad per rimas, per cancellos cuniarum congestor. rióse inspicere. y cabo de Epiro. Aetium, i. acaudalar, a. Opes, diritias, acción, f. A-cto. Fotetum, i; cic-aceche, m. V. CAPARROSA. pecunias congénere, adquiritio. 11 L a operación ó impresión acecho, m . Cariosaspeculatio. ré, parare, comparare.]] fig. de un agente eu el paciente. A l acecho ó en acecho, m . Adquirir. Comparo, as; adAgentis in patientem opera- adv. Clarn, ex oculto, in spequiro, is. •— fama, gloria, TVo- tio, actio. J| Posibilidad. Ac- culrs. men, gloriara sibi comparare. tio, faciendi facultas, pole- acechón, na. m. f. v. ACECHAacaudillador, ra, rn, i. Dux, ntas, virtus.\\Postura)del cuer- DOR. cis; ductor, oris. po. Corporis gestas, habitué. acesdamente, adv rn. Aeriacaudillar, a. Copias ducere, I [mil. Batalla. Pag.rm, pros- Tcr, aeer/ie. ductare. lium. ¡| Forense. Ju&, actio. acedar, a. Acidum reddere. acaule, adj,. bot. Caule carens H El movimiento de las manos. Desazonar, disgustar. Exaplanta. ojos y todo el cuerpo. Actio, <-eri/o, as: stomachor, aris; A c a y a , f. Región. Aeaíd, ce. gestus. || poét. Asunto princi- molestiam afferre, creare. Acceder, n. Altadas sentenpal de u n poema. Arrio. !|pint. ¡| r. Aceo, es eoacetiam, firilus, partes seguí. ||Movimiento, postura del natu- sco, macesco, is. L o que se Conceder á uno lo que solici- ral para dibujarle ó pintarle. aceda. Aees>< ta. Consentía, is. Corporis actio, figura. ¡1 C a - acedera, f. Hieri.a. Acetosa, accesible, adj. Permeabilis, da parte ó porción de las oue ce;, ¡apatitas, apcilhius. lapaascensui facdis. |j fig. S e componen el fondo de una thum. liulapatlium, eantériaplica ala.persona de genio compañía de comercio. Sors-, num. i: axilis, is: axalis, idis; suave y bueña. índole. Acces.su tis.^—de gracias por los be- acetaría rumex.—de. Indias. facilis. ¡| Fácil de lograr. Fa- neficios recibidos. Gratiarum Acetaría indi' a. cí lis, asseiiuibilis: actio; eucharistií um,. i; eu- acederaque, m . Árbol, v. C I accesión, f. Adhesio, onis, — charistia, orum. — directa. N A M O M O . de la calentura. Ac< essio, nis; Recta, legitima actio. ¡I L a acederilla, f. Hierba. Qxalis, ai cessus, as; jebris ineremenque procede de las palabras idis. v. ALELUYA tum. de u n a ley. Directa cotia.— 1 acceso, Jas tas.as. ingre.ssiis, las, ad us: m, rem; |||| Aacessio, Fntrada. Cópula-carnal. a, a,,.icssas, essas, Aditus, nis; us. adias. Coi|jción buenas — brum. ble, mico. for. vil, generosa. óHipocrisis, infame, Beneíactum, Perteneciente d e m a n dvergonzosa. Liberales a is, ent.—del ;o>-. á¡asticia. la actio. —Procóacno- acedía, de trato. II— cado. sa. mala de .4-ciV/í'fas Salea.\\tiii-. .4-f estómago, . erbiiiis; digestión. Acido aecrbiras, de durities, ir, procedida Siornachi alguna Aspereza ,,. I \coei. de ACE ACE ACE 11 acerbitas. Desde quo vi á radial!, orum. — para moler. querc, purgare; igne spectare. cere mi tía, muero de acedías, y Pausia oliva. — orcal ó judie- acensuar, a. Fundum desde que no la veo muero'de ga. Orehis, idis; orehites, ce, alieno gravare. deseo. Scepe frai. fastidium^, orchis, itis; on-has, aclis. — acento, m . g r a m . Tonas, i: tecon.sal y vinagre. Orycomina, nor, oris; rox, cis; «seéentuf, carere desiderium parib„ orum. Aceituna una, y si es acedo, da, aldj; Acidas,, aeidu- buena una docena. Ex oléis us; pronuntiandi sonus; üóeulatio, onis, prosodia-, es. || L a lus, a, um; acer, is, o. || fig. wnam, ex selectis plurimas. pronunciación usada en cada Áspero,, desapacible de genio. Llegar á las aceitunas, fr. fam. provincia. Prapriw cuj dique Diffi.cilis, aspee, duras; EstarSe*<5 extremam mensain cei/entis pranantiatio. |j m u s . acedo¿ Aeediar, aris. U n o ntre. Vocis modulatia. \\ El eco. c o m e la fruta/ aceda y otro aceitunada,fi.Collectio oleaEcho, us; soni, raéis reper. tiene lai dentera. Insontes piro eus.sia. |.| poét. L a voz m i s m a rum. sontes puniri. salent. ó el verso. Modus, iVtadulus; acefalita, m . Hereje. Chcdr.c- aceitunado, d a , adj. Oleaceus, modulatio. • dónense concilium resptcens a, uní. aceitunero, m . Olearam col- acentuación, f. Aecentuum aphcereticus. lector, veáditor; olieans; tis; positio. acefalismo, m . Acepiuúismxcs\ olearias,, ii. acentuar, a. g r a m . JSecentu ¿v aoepltaborum. sectni proprio notare, pronuntftre. acéfalo, la, adj. S e titee cte la aceitunos, m.- Olivo. Olea, oliva, ce. Olivo y aceituno todo aceña, f. Molino. Aquaria masecta que no tiene jefe>ó caletrina. El que está en la ace, beza. Aeephaias:, aT am.~ Los es uno. ídem atque idem inñ a muele, no el que va y Viene. q u e la.signen. Aeepitali, orum. culcando, nihil addis.Qui prcestat, eonata perfil it: aceitada, f. fam. Olei- elfusio. Aeelaro, m . Río de Sicilia. Elaram, i.. aceitar, a. Oleo ungeré, penó cunctatoribus, non eursoaceleración, f. Celeritas, atis; rilms res suceedunt. M á s vale funciere. aeeelercmio,. festinatio, pro- aceña parada que molinero aceite, m . Oieum,.ü—daalmcnperatio, nisi draK,Jiueces.,-etc. Tortiewn»..— a m i g o . Árnicarum siu.diis aceleradamente, adv. Proped e almendras dulces. A mkfda prtestat oppartanitas. rartte», festine^ festiíaatter,aceñero, ni. Moletrinarius, ii. linum. — de almendras a m a r gas. Metopium^.ü; — d'c. abeti- fe-súnatJi, propere, celerher.acopar, n. V. E N C E P A R . note ó' átuetino; Abietirtaim^ — acelerado, da, adj. Properans, acepción, f. A¡ eeptio,,on¿s;s- de Aparicio. Apari&üi aleum. festinans, tis¡. sus,, us. - de ardes ó de: limaza. Lini se- acelerador, ra, m . f- Festina- aospilladura, f. Dolatio, de tor, aris; festtnutrix., cis.. minii oleum. — de acebnche. latió, onis-; dolamen, inis. || La Gleastrinum oleum.— de co- aceleramiento, m . V. A ( ELE-KA- viruta que se saca con el oepi(TON. m e r ó de olivas. Cibarium, 11o. Assul.a, a>. — de la ropa. olinarum oleum. — de cedro. acelerar,, a-. Hacer algo con Vestís tlctersia ape seopulte. Ceclrelceum. — de hojuetavTí.c prontitud. Celera, calcetero, acepillar,, a. Alisar. Dala, e/apropera, maturo, festino, as.\\ amurca oleum. — de la flor lo, leriga, deruneino, a» ' . del m e m brillo. Melinumaleunu Anticipar. Anticipo, as. — la ciSy palia, is. \\ Limpiar la ro— de la grana del ricino, ó de marcha. Proficisci, propondpa. Vestes detergeré. || fig. Pula.planta" p a l m a ehristi_ Cír.i- ré. — d paso. Gradum appro- lir la rusticidad de costumnum,.i. — de. heno ó g r a m a . perare, citare. El que acelera. bres. K.i-tola, is; morum r;iChortinum, i. — de lirios. Li- Festin.ator. || r. Propera, de-sticitatem perpolire. VA que celero, as;propera.nter enjerc. acepilla. DoLntor, edalator. rinurn oleum. — dé palo. El — m u c h o . Priecelera, pra-- aceptable, adj. AccepttOHis, q u e se saca por incisión, del festino, as.. El (pie se acelera. árbol.llamado copaiha. Capatle. ice balsamara. — de pie,- ó Festinans-, prcefestinans, proaceptablemente, adv. Ac eptade talega- Sacáis- exrpressujn peranss tis-. oleum. — de pez- Pixsinu/n acelga,, f. Beta, ce. — silvestre. biliter, grate, benigno. ¿i. Parecido á la aceptación, f. Aiceptio, etceep* oleum. — d e i lai pez dekcedre. Lananiam, tatia, onis.|| Aprobación. ApPisselceon;i. — de mirto. Mgr- acelga.. Betaceus, a, um; beprobatio, onis; pl ansas, n*. ¡ teum oleum. — de rrneres-. C'«- talis, le. for. Admisión de herencia. rynum, cargnan,. — r o s a d o . acémila, f. Mulos, jumenAditia, t relia. — di- ;i{nr -*a. ta.m, i. Rosa, ce; rosaceam, i. — de Restipulalia. — de caución. vitriolo. El ácido sulfúrico. acemilar, adj. Mulionicus, a, Satisat ctjtlia. um; jumentarius. Sulphuricum ar.idum. — virgen. Primee sonta oleum. L o acemilería, f. Jumentorum s-ta- aceptador, ra, adj. Aoceptor, bulum. |¡ Oficio de la casa real. aria; »e< eptrre, i is.—ote que se hace con aceite. Olexina,s. Personnriini aomeptor; Jumentis curan<lis in cíala tus, olearias, a, um ;olearis, personariini, non meritarnm ; regia munus; mulorum, anare. Quien el aceite m e s u r a las rationem haben»; (¡ni ¡¡eisai/roram caratio. m a n o s se unta. Negotiorum nis, non rebas, cansalit. acemilero, ra, adj. Malionius, gestor sibi pradest. aceptar, a. Accipio] mtmitto, aceiterat, f. Lectf/ia^s, •(¡atíMs,a, um; jiwnentariius. is; acccptuii), t/ratiun habere. i; olearia amgu.Ua acemilero, Miilia, onis. — personas. Aliquem prtxferaceitería, f. Taberna olearia; acemita, f. P a n de acemite. re, ctntel'crre, pnepanecc. — olearii afiicium. Similagineus cel Jar larcas unaletra. Ñamen, sim/rap/aim /Id nis. aceitero, ra, m . ('. Oleadas, i; in se snscipere. — la- balaba. olearia, a>. ]\ Cuerno en que seacemite, m . Salvado m e n u d o . sa/nee. — un Similaga, inis. ]\ Las granzas Dimicatmnem. guarda el aceite Corneas lecargo, ¡njnnclnm manas limpias del salvado. Crassiar cythus. sascipere. — frecuenten;, -rite. similaga. ¡i Potaje. Ex trh'n-a aceitoso, sa, adj. Oleosas, a, t<, epla. acceptita, as, tostó ('t stü/trita at/soniam. um. aceituna, f. alca, olían, (c; a c e n d r a d o , da.,, adj. Puras, aceptilación,a', l'or. MatXptila¡lartiatus, a, um. tia, onis. pausea, pausin., ¡_e. |¡ p¡. — a d eiiinin/as, rezadas para, comer. Cain/ila- acendrador, ra, ni. f. Metallu acepto, ta, adj. Aceeplus, tiratas, a, u/nle.amp. ion, superl, nea olea; tolgmliades alimse.\ jiurga 11 s. rssiMus). — luengas ó lechines. Radii, ' acendrar, a. Ad parían exeo- 12 ACE AC1 ACI acerónos, m. Planta. Verba- aciago, ga, adj. Infaustus, omiacequia, f. Corrugas, i; na-He, nosus, ater, a, um infeliw, si um thapsoides. is; aquieductus, us. Acerra, f. Ciudad do Ñapóles. cis. acequiado, da, adj. Inciliis inacial, m. Pastomis, idis; caAi erra, ce. terruptus locas. acequiador, m. Incilium fa- Acerrano, na, adj. El natural rnus, i, M á s vale acial que de Acerra. Aeerranus, a, um; fuerza de oficial. Dexteritas bricator. et industria viribus prceecvacequiar, n. Incilia faceré; Acerrani, orum. acérrimamente, adv. Acer ri- lent, ó, non tam ciribus i n ci l i bus intercidere. prudentiapugnandum. acequiero,ra.incilium cura- me, vehementer, fortissime. quam acérrimo, m a , adj. Ácerrimus, aciano menor, rn. V. A Z U L E J O tor, artife.c. fartis.simus, a, um; vehe-Ó LIEBREITLLA.^ ácer menor, m. Opulusí, i. acianos, m. V. E S T R E L L A - M A R . acera, 1". Orilla de la calle. Via- mens, tis;tenax, acis. rum ora; semita. || Lafiladeacertadamente, adv. Dextre, acíbar, m. Z u m o m u y amargo. casas de cada lado de la calle. solerter, scite, scienter. Ex aloe expressus suecus. || acertado, da, adj. Perfectus, fig. Amargura. Tcedium, arnaDamorum series. acerado, da, adj. Mezclado de absolutus, a, um. M á s acer- ritudo. tado fuera. Consultius foret.acibarar, a. Aloe ¡aspergeré.\\ acero. Chalybe mixtas. \\ fig. Fuerte. Durissimus, ceneus, Fraile que fué soldado sale fig. Turbar con algún pesar. más acertado . Ex milite mo- Lcetitiam, gaudium, animum ferreos. acerar, a. Poner acero. Cha- naehus expertus religiosam exacerbare. acicalado, da, adj.fig.Politus, lybem ferro addere, admisce- instituit vitarn. re. || Meter en agua el aceroacertador, ra, m. f. Que obra a, um; nirnie comptus. con acierto. Peritas, dexter,acicalador, ra, m. f. Politor, blando. Candentem chalybem s(itus,a, um; sapiens, pru- oris. aqucí immergere. a c e r b a m e n t e , adv. Acerve deus, solers, tis. || El queacicaladura, f. y acicalamien(comp, ius, superl. ISSIME), atina con lo que ha de suceder. to, m . V. PULIMENTO. Solers conjectator; scopum acicalar, a. Bruñir. Detergo, aspere. polio, is; loscigo; as. ¡¡Comferien», attingens. acerbidad, f. Acerbitas, asperiacertajo, m . fam. V. ACERTIJO. poner con esmero el rostro, tas, atis; amarities, et.ÚCrueldad. Immanitas, cruaelitas.acertajón, m. aum. de A C E R - etc. Fuco, as. acicate, m. Calcar aris.\\ñg. acerbo, ba, adj. Áspero al gus- TAJO. to. Acerbus, amarus, asper, acertar, a. Atinar. Scopum Incitatio, incitamentum. aciche, m . Dental, alis;fera, um. ||fig.Cruel. Acerbus, attingere. || Tocar. Ferio, is.\\ rum utrinque scindens, doEncontrar. Invenio, is. || Salir sasvus; crudelis, immanis, e. cierto. Vera divinare; divina- landis, et excequandis lateriacerca, de, prep. De, super. acercar, a. Appropinquo, as; ta accidere. || Suceder algo obus. udmoceo, es; adduco, appono, impensadamente. Contingo, is.Acidalia, f. Sobrenombre de || Entre sastres, recorrer é Venus. Acidalia, ce. |¡ Fuente is. H r. Adsum, cides; propiaquo, appropinquo, advento, igualar la ropa cortada. Rede de Beocia. Acidalius. ii. as; ineedo, accedo, is. — á restium partes aptare. — la acidez, f. Aciditas, tis ; acor, las murallas. Murutn, muris elección, la vocación. Rem orú¡. saceedere, Se acerca, se pare-probé, reete agere. — lo queacidia, f. Pigritia, ce; tcedium ha de suceder. Futura prce- acidioso, sa. adj. Deses, idis; ce al cristal. Ad cristalli cidpiger, a, um. clicere. — la medicina. Scite niam descerníit. Se acerca el día. Nox ad lucem vergit. — medicinam faceré, opportu- acidificación, m. quím. Inacila noche. Vesperascit; noxap- num remedium adhibere.\\n. dum reductio. petit, subest. La acción de Prevalecer las plantas. Plan- ácido, da. adj. Acidus, aceracevcai\Appropinquatio,onis;tas prcevalescere. — porconje- bus, acer, a, um. turas. Conjecturaconsequi.Ño ácido,m. quím. Acidum.i,—carappositus, us. acere, m. Árbol. Campestris acertar á decir ó hacer alguna bónico. Carbonicum acic/um. cosa. Túrbate agere, loqui; — marino y muriático. Mariacer. acerico, m. Almohadilla. Acia- in verbis hasrere; metu, per-num acidum. —nítrico. Nitririum, ii; pulvinulus acubus turbatione impedir i. Poda tar-cum. —sulfúrico. Sulphuridío, siembra temprano, si erra- cum. — vitriólico Vitriolicum. affigendis. ]\ Almohada pequeñaque se pone sobre las otras res un año acertarás cuatro. acidular, a. med. Acidulam Vites sero puta, sulcis cito potionem rcddere. grandes para mayor comodiacierto, m. Éxito feliz. Successemina manda. dad. Cervical, is. acerino, na, adj. Ex chalybe acertijo, m . Quisicosa. ^Eni- sus, us. J|fig.Prudencia. Solertia, industria, ce; dexteIdctus; chalybe instractos. gma, atis. acernadar, a. Ciñere, lixi-a c e r u e l o , m. Silla inglesa. ritas, tis. ||fig.Acaso. Sors tis; casus, us. — en obrar. Ephippium, ii; clitellce genos. vio cooperire. Acerno, f. Ciudad de Italia. acerval, m. log. Acervalis, e. Scientia, prudentia, peritia. acervo, m. Acervus, cumulus, i.— en discurrir. Prudens conje.\cernum, i. acero, m. M e "I. Chalybs.ybis, || El todo de la herencia sin ctura;-scita congitatio. aciguatado, da. adj. Pallidus, ferm nueleus. || med. Medica- dividir. As, assis; hcereditatis ictericus, a, um. |¡ p. p. de acervus. mento. Mariis tinctura. || fig. Acesta, f. Ciudad de Sicilia. aciguatarse, r, Pallesco, is; La espada. Gladius, ii; ensts, is. ||fig.Animo, denuedo, va-Acesia, ce. Perteneciente á esta ictericia affici. ciudad. Acestasus, a, um. Susacijado, da. adj. Fuscus, a, lor. Virtus, animi. vigor; vis, um; nigrescens, tis. rim, vi. ¡| m. pl. El buen tem- naturales. Aeestcei, orum. ple ó corte de las armas. Aeuta A c e s t e s , m. Rey de Sicilia. acije, m. V. C A P A R R O S A . aeijoso, sa. adj. Turbidus, fusferri acies. ||fig.fam. La mu-Aeestes, ce. cus; ntgra térra inquinatus. acerola, acerolo, azarolus, eddendi idla gana f m. .cupido; de i. Mesptllus, Árbol. comer. esuries, Mespillus, Summa i. ei. acetábulo, acetre, acetosa, acia, var re,¡¡Eel l f.hisopo. m. agua Ley. f. Calderillo V. m.Atia bendita. AAcetabulum, Aspersorium, C E Dlex. E R Apara .Sitella, llei.ii. Acilia, Acilio, | lius, darum | Fuente ii. m lex. f. .óCiudad. |Acilius. | río Ley. de Acilia Sicilia. Acilia, ii.\\Barrio repetum A oce. - ACL ACÓ ACÓ 13 de Roma. Acilium Romee com- aclocarse, r. glocito, as, glo-aguas ú otras cosas en un lupitum. cio, is.\\Ovis incubare. gar. Confluvium, ii. acimboga, f. Árbol. Citrus, i;Acmónides, m. n. pr. Acmoni- acogido, m. Las caballerías medica maZas.||La toronja. des, is. entregadas á criar, ó ganados Citrum, i. . acobardar, a. Metum incutere; a apacentar. Alendum armenación, f. Stapedem sustinens animum f'rangerc, infrinfe-tum; in pascua excepti grelorum. re,' debilitare. ||r. Animiscagés; admissi greges in peacionero, m. Corrigiarum opi- dere, concidere, deficere, jacuaria ut alentur et custofex. cere, languére, animum de- diantur. acipado, da. adj. Tupido. Com- spondére. acogimiento, 111. V. ACOGIDA. pacius, a, um. acoceador, ra, m. f. Calcitra-acogollar, a. Plantaría cooacirate, m. Limes, itiS. tor, ris; calcitro, onis; calperire, circumtegere; a IriAcis, m. Ciudad y río. Aei», is. citrosus, a, um. gore tueri. acitara, f. Tabique. Commu- acoceamiento, m. Caloitra- acogollarse, r. Olera cynidm nisparies.\\Pared gruesa. Cra-tus, US. effbrmare. sior paries. acocear, a. Dar coces. Calci- acogombradura, f. agr. Acenacitrón, m. Saccharo conditro, recalcitro, as. || Patear. mulatio, congestio, onis. tum citrum. Apolactisso, apolactizo, as. \\ acogombrar, a. agr. Accumuaclamación, f. Acclamatio, fig. Abatir. Deprimo, is; cal-lo, as; condo, tego, obran, onis; plausus, jubilatus, us; co, as. eooperio, is. clamatio, conclamatio, cla- acocotar, a. V. A C O G O T A R . acogotar, a. Obtrunco, as; per mor. Por aclamación. Dícese acochinar, a. fam. Asesinar. mediam cervicem ferire. de la elección sin votación. Inhonesta nece trucidare, acolar, a. blas. Unir. ConjunPublico, communi consensu; mactare, necare. || Confundir go, is (hablando del escudo de una Voce, uno ore. de intento. Rem consilio obra-dos familias). aclamador, ra. m. f. Acclama- re. ||fig.fam. Aniquilar. Con-acolchar, a. Lanam, gossytor; plausor, oris. fundo, contemno, is; ad nihi-pium aut serieum Ínter telas aclamar, a. Aplaudir. Acclalum redigere. inducere. mo, as; attollo, is; plausumacodadura, f. Insertatio, inacolitado, m. Acolythatus, us. alicui daré; leetis vocibus, sertio, onis; contengendi acacolitazgo, m. Acolythi minifestivis clamoribus in ejus tus. sterium. laudem personare;\\ Conferir acodalar, a. arq. Fulcio, is. acólito, m. Acolythus, i. || fam. empleo ó dignidad. Aliquem acodar, a. agr. Palmites terree El que sirve o ayuda á otro uno ore, honore, muñere sa- inserere, térra contegere. \\ en algo. Socius, i; comes, salutare, consalutare, honora-carp. Labrar á escuadra. Li- telles, itis. re. || cetr. Llamar á las aves.gua ad exactam dolationem acollador, m. náut. Tenuis rnAd aucupium aves evocare. 11 optare, exacte edolare. dens. Dar gritos de aclamación y acodiciar, a. Vehementer eu- acollar, a. náut. Crassiorem alegría. Jubilo, as. pere. rudentem alio tcnui trahere, aclaración f. Explanatio, ex- acodillar, a. In cubiti for- adducere. || Humum vitibus plieatio, ilustratio, onis. mam flectere, curvare. — conadgerere. aclarar, a. Quitar lo que per- la carga,fig.Oneri suecum- acollarado, da, adj. cetr. 7o)*turba la claridad. Caliginem bere. quatus, a, um. depellere. || Explicar. Explaacodo, m. El vastago acodado. acollarar, a. Poner colleras. no, explico, enucleo, illustro, Palmes, itis. Bestiis collaria, animalibus as; aperio, adaperio, patefaacogedizo, za, adj.Collectitius, 1 arques ajotare. — los perros cio, is. — un m o n t e . Dejar-collectaneus, a, um. de caza. Torquibus canes cole menos espeso. Apertum, acogedor, ra, m. f. Receptor, pulare, vincire. Íiatentem montem readere. — receptator, oris. acombar, a. Curvo, as; infleasfilasde la tropa. Aciem, acoger, a. Admitir á uno en c-to, is. militum ordines explicare. su casa. Aliquem suis tectis acometedor, ra, m. f. Agres— la voz. Perspicuarn, di- accipere, excipere. ||fig.A msor, invasor, oris; impetens, stinctam vocem reddere. — la parar. Tueor, eris; prcesidiotti. vista. Oculorum, aciem peralicui esse; patrocinio excipeacometer, a. Embestir. Invado, limare. — las cuentas ó las re. — el ganado. Pecus ad incesso, is; agredior, eris. | partidas de una cuenta. Nopascua excipere. Acogí al Intentar. Tentó, as; conor, mina liberare, ita rationes ratón en mi cillero, y volvióaris; adorior, iris. — c o n disupputare, ut liqueant, et consenté heredero. Pauperem nero ó dádiva. Donis, pecunia stent. — la verdad con la hospitio excepi, en dominusquempiam tentare, corramdisputa. Disputatione cerita- factus est. |j r. Acogerse, pendum suscipere. — al enetem limare. || n. Ponerse claro ampararse. Aliquo se recipe- migo. Impressionem, impetum. lo que estaba obscuro. Adlu- re; ad aliquem confuyere. \\ i n bastes faceré ;signacon /'erceo, es, elaresco, is. |jr. ponerfig. Valerse de un pretexto. re; manus cum lioste oonserese claro. Serenar, ris. Acla- Rem falso causad; culpam rc; 1 oncurrere, eonfligere. — rarse un licor. Liqueseere. prcetexere. — á la iglesia. Ad a toda rienda. EJIusissimis ha— lo turbio. Túrbida sedad; aras, ad asylum confuyere.I1 teáis invadere. — á uno con limuin, fcecem conside re, Entrar en religión. Ácí aras la espada. Aliquem ferro apsubsidér'e. — el cielo ó el día. confugere; religiosumstatum,petere. — por detrás, á traiCcelum sudumfieri,discussis jus suscipere. N o tengo á quien ción. Aliquem aterqo etinernubibus serenad. acogerme sino a vos. Omne mera aggredi, adoriri, pa- inacle, m . Fiera volocísima. perfugium in te uno mihi po- sidias excipere, ex improeiso Achilis, is. situm est. adoriri. — á uno para m a aclimatación, f. Plantarum acogida, f. Refugio. Prcesi- tarle. Alicujus citam expeleaut animalium aclimatar, malia accommodare. clima accommodatio. ad a. alienum Plantas ad alicnum sive clima ani- talitas, dium, refugium,perfugium,ii;rcceptus,us. asilum, ||atis. Hospitalidad. receptaculum, || Concurrencia Hospiacometida, acometimiento, de adoriri re. — para hablarle. MIENTO. f. m. V. Agressio, ACOMETIAliquem 14 ACÓ ACÓ ACÓ los 'hombres. Ut homo est, itaaconchar, o. náut. Componer incesxio, ineasin, irruptío, las naves. Nares rcf'u ere. V mareta (/eras. onis; Ímpetu*, aggre-su.i, inImpeler el vrerito ó la se acomodaticio, cía, adj. Tran< arsu.s, us. || esgr. Estocada. te la nave ó un bajío. A< slatitius, a, um. 4,lai/iatindus d-lns. acomodable, adj. Adaptabais, ¡acomodo, m. Mínlsterium, ofi pulas navern aerem aliidere, is. impeliere; naeim in bréela ét lieium i.i; muñas, eris. acomodación, f, Accammada- laoompañado, da, p. p. de syrtés impeliere. lio, onis. -ACOMPAÑAR y adj. Juez, mi- acondicionado, da, adj. Bono acomodadamente, adv.Aeeamnmtro jque acompaña á otro. aut pravo genio, Índole. Hamadate, ajile, apposite. ] \ Comblando de géneros. Bonos, inAlteri adseítus judeae. [| Farñode. <niitativo. Soeius.Mín vale solo tegren aut t arruptee m-crees acomodadisimamente , adv. <p<ie mal acompañado. Turpi acondicionar, a. Constituí Perapportune. Ja ai, is. Hr. Canditio nem. eonsortio praistat solitudej. acomodadísimo, m a , adj. Per- 'acompañador, ra, m. i. Socius,quatndam adquirere. 0]ipartunus,^ieraccomodatuii., a c o n g o j a r , a. AJfigo, is, i; comes, itis. a, um. angor.e eflioere. acompañamiento, ra. La acacomodadizo, za, adj. Traacónito, m. Hierba venenosa. ción y efecto de acompañar. (tabilis, daeilis, e. Camitatus, -us. || Comitiva porAconitum, i.\l Hierba que mata acomodado, da, adj. Oportuno. obsequio. Prosecutio, angecta- los ratonéis. -Myophonum, i.— Aptua, accommod.atus, o.ecom-tío,onis. 11 La comparsa del teanapelo ó pardal, planta. Dornodus, eommodus, appo.situs,tro. Scence, personarum 00- rauicum pard.alianchis. eoaptatus, idioneus,, a, um. mitatus; || personas mutee, as-aconsejable, adj. GonsiliabiAbundante de 'bieaes. Dices, seclce. || mus. -La composiciónlis, lelocuples, etis; pcte.aniosus. quej|se toca para acompañar aconsejado, da, adj. >>e usa Amigo de comodidad. Comal que canta- Numeri al liram loead-ver'bios bien, ó mal. Prumodorumsuorum xtudiosus.\\ vocem serpientes. || -Personas dens, aut irnptnuiens, conguiD e barato y moderado,precio. que acompañan á otra para tos aut incotisultus. Mediaeris pr-etü; justo pretio su seguridad y defensa. Prce- aconsejador, ra, m. f. Conciemptum. — al tiempo. Temliarias, ii; eorveiliator, oris sidiaria •stipatio. porarias, a, um; temporibus acompañante, adj. Comitans, a c o n s e j a r , a. Suodeo, es; serriens. Es hom-bre acomo- atis; comitator,oris. cortsilior, ar>s. cxmtüium dodado. 7£e feuniliari abundat.acompañar, a. Jr ó estar en re, afferre, impertid; consiacomodador., ra, m. f. Aplacompañía de otro. Comito, as; lio jurare. Y o te aconsejo tor, accommodator,oris; clisesto. Auetor id tibi sum. Me comítor, aris; se alicui comísídentia .aceommodans. auetore, meo comilio, de mea temdare, prcebere; iré. ¡ | Agreacomodamiento, m. Transacgar uaas cosas á otras. Hit- sententia ita te genes. N o te ción, convenio acerca de al- jungo, is. \\ pint. Adornar conlo aconsejo. Neo te id consulo. guna cosa. Transactio, onis. ||otras la.figura principal. Prin- || r. Consulo, is; in eonsilium Conven i encia. Cotnmoditas, cipem figuram aliarum ínadltibére. Quien á solas atis. positione exornare. || mus.To-aconseja, á solas se remesa ó a c o m o d a r , a. Ordenar las car ó cantar junto con otro. desaconseja. Vos salí! Vveomni cosas. A ce o m modo, apto- Concilio, is. — por obsequioprorsus eonsilio destit exapto, eol'toca, as. || Compo, al que sale de casa. Domo de- aconsonantado, da, adj. Vernerdiferfeíicias. Controversias, eedentem pr.osequi, stipare, bis similiter eadentibus a lites componcre, dirimere. || deducere, asseetari. — á otrodesinentibus come Colocar á alguno. Quempiam en el llanto. Adgemo, is. — á data. in muñere, apud aliquem col- otro por honrarfe. Celebritateaconsonantar, a. Similiter locare. Poner una oosa en si- sua aliquem honestare. — á dentibus aut desinentibus vertio conveniente. Commode col- un entierro. Exequias, funus bis in oratione abuti. locare. ¡I Proveer ,á «no de lo proseguí, producere, sequi. acontecedero, ra, adj. Quod que necesita. Alicui eommoda — con buenos deseos al que accidere potesr. suppeditare. — á uno de ropa se ausenta. Abeuntem votis a c o n t e c e r , n. imp. Accidit, limpia."fig. fam. Damnumali- prosequi. — las súplicas con evenit, obvenit, contigix, usucui incutere. — á uno con un regalos. Emad preee poseeré. venit,fit.—felizmente. Fauamo. Aliquem Iwcilicujus fa- — ía música a'l canto. Carmi- ste responderé. Hacer y aconmulatum adseit,eere, mand- na nereis sodare ó sodare tecer. Magna minari, extripare. || n. Convenirle algo á lyrce numeris vocem canencari nihil. alguno. Convenio, is. \] írón.tts. || r. Acompáñate con losacontecimiento , m . Casus, Hacerle perjuicio. 3Wo / es tía, buenos, y serás uno de ellos. eventus, us. dañino, detrimento aliquem acopado, da, adj. bot. V. APAA bonis bono disee. Constlii afiieere. P u e s que así te socíum sibi adjungere. — con RASOLADO. acomoda. Quoniam ita tibí alguno. Se alicui, ad aliquemacopar, n. In cacumen luxuquadrat;placet. Mr. 'Muñus ob-agglutinare.\\E\. que acompaña riare. tinere. — con -alguno en su por hacer la corte. Deductor acopetado, da, adj. Cincinacasa ó servicio. Alicui se ad- oris; stipans, comitans, tis. tus, a, um. — dicere. — al tiempo. Tempori á otro á beber. Combibo, onis. copiamiento, m. Y, ACOPIO. serviré. — ai dictamen ó ge- — siempre al príncipe. Prin- acopiar, a. Comparo, as; eonnio de otro. Ad alterius sen- dpes continuas. — p o r defen- gero, is. tentiam, ingenium, nutu-m, vosa, honor ó amistad. Stipator,acopio, m . Can&estio, eonipaluntatem, arbitrium setotum homrraríus comitator. — á los ratio, onis; apparatu.s, us.-— fingere, conformecre, acicomdesposorios. Pronubus., a,um. de leña, de madera. LigaMtio., modare. — á la capacidad de acompasado, da, adj. Ad nu~ de víveres. Annana, ce; commeatus, a. us. Apto, se otro. eüe turn un su,bmittere. amo. onines A<1 se daré. In d-iseeutis perferre. alicujus Acomodarse — á farnulatodos. —mensurara coná Faacomplexionado, Aconcio, na, merum tudine Aeontius, prospera, exaetus. utens. niii. .. Joven autda, mala de a«l>valej.Cea. Bo- acoplar, as; is. copular, ||fig. Componer .aris; concopulo, c.enjungo, «atre «/ ACÓ *G0 ACR i5 personas discordes. Consocio, mónteos. Harmonía, -de; contusarse Ja embarcación á la as; conjungo, is. centus, us. costa- Se litori applieai'e,<j>> acoquinar, a. Deterreo, es. -Seacordelar, a. Fuñe agrum me- propinquare, accederé. Ir á t/V¿.,|| arq. Fuñe lineiO.ni cl-uacostarse. Cu//itum,dorrnitum -usa también como reflexivo. iré. acuéstate si» cena, amaAcor, m. .Dios fabuloso del cere. necerás sin deuda. EMam aeacordemente^ »dv. Sa, ComÁfrica. A.chor, -.oris. aessario w>mptuí quidquctm acorar, a. ant. Afligir, .acon- muni consilio, mnsentM. acordobanar, a. Caprmam tolendum, ut ees alienwn •eagojar. reatur. acorazonado, da, adj. hist. nat. alutam cemulari. acordonado, da, adj In funi- acostumbradamente, adv. Mee •Cordatas, a, um;, oordis, forculi formam constructus, de-more, solem^d. more. mam referens. aeosturabuado, da, adj. Prácacorcharse, r. Marceo , es; positas; rall&tus. ra, m. Maehma tica. In muttis usita.itas, rermarcesao,is; ejssieeor, ads.acordonador, |¡ satus. \\ Usado de siem-pce. ||fig.Enknrpoeer.se los ,miom- •.ad circumválrtmclum. •bros del euerpo. Aresea, tor~ acordonamiento^m Se-iúk>,ob* Usitatus. Ceremonias aco-ssidio, onis. •tiijíjlutadas. Statce solemaespesco, is; torpeo, es. acordadamente, adv. Uno re, acordonar, a. Circundo, eaUo* q.tte ceremonice. N o acostumas. \\ r. In orbém-drcunwoln.brado, AHoujus rei insóleos, communi c.onsensu. \\ Con reímuetus. Lo acostumbrado. flexión y -deliberación. Con- acorneador, ra, m. f. CornuSolitum, i; sólitas, a, .,wm. peta, ce. sulto, cogitato. acordado, da, adj. Hecho con acornear, a. Cornu ferirs, pe- Más-de loa»eo*tu«itbrado.-7:,fcís acuerdo -y madurez. Maturo tere. En /tierra ajena la ttaaa sólito.. N o ao«)*tjimb,rado A BU judicio, eomtitio factum deli-al buey acornea. Bxiwrem frir. J/HIOÍ-ÜÍS -pciti. H y o de heratum. ]] Tratado anterior- patria etiaia unbelles/aggre-viuda óim&l criado ó malacosínniibíado. Aut rudis aut nemente. Decretum, jussam. Lo diuntur. acoro, rn. Hierba. Acoranu, ¿, guarn viducefiliusevadet. acordado. >fa-r. Decretum, /usacostumbrar,' a. Assuefació, ó, acorus calamas. sum. acordado, m. V. AUTO ACOR- a c o r r a l a r , a. Encerrar el is. || n. Soleo, es; asiaeseo^ ganado en el -corral. Greges is. || x- Soleo, persoleo, es; DADO. íntra septo concludere. || Enassuesoo,, consuesco, insuesco, acordar, a. Determinar. De- cerrar á uno. Aliquem inter- assuefaeio, is. — á tina cosa. eerno, statuo, constituo, is. || cludere, íntereipere. \\ Dejar Alieujus rei consuetud¿tiem Hacer memoria. Aliquid aliá uno sin repuesta ó salida. naneisd; •alicui rei, aliqua re cui in memoriam revoeare, In angustias aliquem rediconsueseere. -— al dolor. Golreducere, redigere.\]pmt. Disgere, iatereludere. \\fig.InIum ddlori obdwere. ~ á las poner los colores. Picturis totimidar. Premere, in anguarmas. Se armis ansia--faceré. num ínter lucem et nmbram stias redigere. acotación, f. Finium pra>scrimédium clare. || pint. Dispoacorrer, a. Socorrer, ampa- jrtio. || Cita. Nota; sa/num. | ner todos los objetos de un rar. Opem feí-re. j| Acudir,pl. Mutaciones de teatro. Chocuadro de modo que no disuerecurrir. Confuyere. ragium, ii, nen en cuanto al color. Tabuacortamiento, m. as.tr. Cur- acotada, f. Commune sepibus las pictce partes ínter se eontdtia, onis.-|.| Dimhaueión. Arcclausum plantanuie<• gruenter disponere:\\ Confortatio, diminutio, onis. acotamiento, -m. Limitatio, mar una cosa con otra. Conacortar, a. Curto, decuria, bre-onis;finiumprcescrrptio. formo, .as;' eomivmt), is. || vio, as; contrallo, is. — la.coacotar, a. Fijar. Noto, as. \\ Determinar antes de mandar. mida, la ración, el pienso. Ci- Poner linderos. Fines preeDecerno, is. — los instrubum cledueere. — los pasos á scril/ere; limites, terminas pomentos, las voces. lustra,uno. Coerceo, es.—el camino. neré, oonstituere, || fam. menta, voces ínter se optare, Compenso, as. — vela. Velum Aceptar. Aecijiio, is. — con eonsociare. -*• las capitulaciocontrahere, aclare. —- el ra-alguno. Atestiguar cou él. nes de una boda. Nuptialem zonamiento. A/íy«a ex dieen- Testem aliquem clare. Cortar paetionem faceré. ¡|-n. Caer en á un árbol todas las ramas dis consulta aini.ttere, prcetercuenta. Sibi cansalere.\] Conpor la cruz. Arbor-'s ramos rire, prceU'rmittcre. ||r. Turceder. Irrogo, as. I| Tomar barse, por vergüenza ó res-pe- ornne.s j/rajeidere. acuerdo. Decenio, is. ¡ r. Poto,fícereo.es; erubesco, is.acotillo, \\ m . Martillo. Gr.aris nerse de acuerdo. Canrenia, Encogerse, i'.an.traho, is. malleus. oomentio, is. |¡ Hacer m e m o acorullar, a. náut. Remos acoyundar, a. Sub jugum nut ria. Memini caminemini, isti; in navi-in, intuya -navem addutere. memoriam retiñere; in meccre, immittere. Acqui, f. Ciudad en Ii.ilia moriam regredi, reminisear, acorvar, a. V. E N C O R V A S , Aquce Statiellie, arn.m. eris; recordar, aris. El que se acosador, ra, -m. f. Inseeta-Acqs ó D a x , f. Ciu.la 1 cu Fran acuerda. Ixeiaiitisccns, tis; metor, tis; inseotatrioe, cis. cía. fasta, ce;- Agua' Tarbeíntor, ris. El que ii" se acuerda. acosamiento, m. Insectatio, licre, Tarbelliie, ó TarbellioImmemor. T ú te arcordarás persec-utia, onis. rum. de mí. Faciam ut me memiacosar, a. Ve,7;o, agito, <as;acracia, f. med. Deinlitax.imneris. M e acordé m u y á tiempersoga car, insequoi\ eris; inbecillitas, cirium de/'eeti.o,t po. Numera mihi ¡ii mentem sectvr, aris: cuptiU premere.imitas. fuit. Noocordarse. Memoriam. -— á uno causándalc trabajas Acras, f. Ciudad en lo- térmiremitiere, ablimsci. N o se nos de Siracusa. Aci'i.e. arum. y pesare-- ,\/ii/uein insertad. acuerda el cura de cuando fué acostado (de casto), m. El que acre, adj. Aier, is, c; aspee sacristán. Hartares mntant senía pi>r ---.lipendioó sueldo. a,um.\\ med. Áspera Índoles, mores. Stipendiar us. aere, seeei-um iiajemam.\\ ni. acorde, adj. Aptas, a, um ; conacostar, a. In colocare. Agri quedam z•sentien-s. mus. veníais, dictamen. a d o . La Apt.c unióu Coneors.oi'dis; tis. CCIIIIjIl/sitlIS. i\de |piaL | sonidos, D.e Bien un IIarmismo organimondiscuinbo, i*;jaeeo, clino, en Se lusa a caima. más bneliiiQ, <-como recumbo, Í.Cubo, V.leeto -|| Ladearse. .#s.j| r. recubo,as; Meterse quiesco, náut. DeArriacrecencia, acrebite, ¡Fenicia.'ni. mais, idis. trj.f Acón, V. . mensura. Increm.en.tum, IZIMRX. tus Ciudad ; Ptolemi i; 16 ACR ACT ACU accessio, nis. \\ Derecho deexcoquere. \\fig.Aclarar con bilitatÍM actus possessorii. E pruebas ó testimonios una co- acto, en postura de hacer alacrecer. Accrescendi jus. acrecentador, ra, rn. f. Incre- sa, Explano, as; argumentis go. In procinctu. Defender un confirmare. ||fig.Patefacio,acto ó conclusión. Thesespromentum afferens. pugnare sustinere. is. acrecentamiento, m. Accrementum, i; accretio, onis. acristianado, da, adj. El que Actor, m . Compañero de Hér» -acrecentar, a. Amplifico, as; se emplea en obras y ejercicios cules. Actor, oris. actor, m. Cómico. Sccenicui augeo, adaugeo, es; incre- de cristiano. Cliristianis moactor; histrio, onis. — de tramentum afierre. \\ r. Adin-ribus instructus. acristianar, a. fam. V. BAUTI- gedias. Tragcedus, i; trágierésco, is. cas, tragoedicus actor. || for. acrecer, a. V. A C R E C E N T A R . ZAR. El que pone una demanda juacreditado, da, adj, Nomine, acritud, f. V. ACRIMONIA. dicial. Actor, petitor. -opinione prevelarus. Estaracróbata, m.Neurobata,ce. m u y acreditado. Magnum sibi Acroceraunios, m . pl. Montes actora, f. for. Actrix, icis. actriz, f. Cómica. Histrionisnenien comparare. del diablo. Acroceraunii, sa, ce. acreditar, a. Asegurar la cer- Acroceraunia, orum. teza de una cosa. Confirmo, Acrocorinto, m . Monte y ciu- actuación, f. Actio, nis; effeas. || Abonar á alguno. Ali- dadcla sobre Corinto. Acroco- ctus, US. actuado, da, adj. Exercitatus, cujus sponsorem se prcebere. rinthus, i. || Probar alguna cosa. Probo, acromático, adj. V. ANTEOJO a, um. actual, adj. Prcesens, tis. ets; alicui reifiidemafierre. ACROMÁTICO. actualidad, f. Prcesens status. || Dar valor á alguna cosa. In Acrón, m. Rey de los Ceninen- actualizar, a. Ago, is. solvendis nominibus alicujus ses. Acron, onis, y ontis. actualmente, adv. Nunc, in ftdem multi faceré. j| r. Coacronicto, ta, adj. astr. Aero- prcesenti, irnprcesentiarum. brar crédito, fama ó reputanictus, a, um. actuante, m. Thesium propución. Bonam sibi famam acliacróstico, ca, adj. Composi- gnator. quirere; bonum nornen sibi ción poética, Acrostichus, a,actuar, a. Digerir los alimencomparare. um; acrostichia, orum. tos ó remedios. Coquo, enco-acreedor, ra, m. f. Creditor, Acrotas, m. Hijo de Tiberino. quo, is. || Reflexionar. Expenris; creditrix, cis. ||fig.BeAcrota, ce. do, per pendo, is. || Instruir á nemérito. Bene meritus, diacrotera, f. y uno. Instruo, is; edoceo,e<s. \ gnus.—que tiene vale ó recibo. acroteria, f. arq. Pedestal. Tener unas conclusiones. 77íe•Chirografarius creditor. — Acrota, ce. ses propugnare. || for. Proque ha prestado sobre prenda. acta, f. Acta, orum. Actas de ceder judicialmente. Causas Pignoratitius. — pagado, salos concilios. Acia, orum; ca- instruere. \\ r. Instruirse bien, tisfecho. Solutus. Concurso de ñones, um. — de los santos. enterarse. Certiorem fieri. aerrecdores. Bonorum cessio. Sanctorum acta. actuario, m . for. Escribano. Pleito de acreedores. Crediactea, f. Planta. V. YEZGO. Seriba, os; actuarius, notatorum causa lis, jus. Acteón, m. Actceon, onis. rías, ii. acremente, adv. m. Acriter, actimo, m. geom. Duodécima acuadrillar, a. Catervas conacerbe, aspere. puncti pars ; a :timus, i. génere, ducere. acribadura, f. Cribatio, onis. || actitud, f. pint. Actio, onis; staÁcuapendente, f. Ciudad en pl. El desperdicio de los granos tus, us. Italia. Acula, ce. acribados. Excrementa, orum. activamente, adv. Active. ||acuario, rn. Aquarius, hyacribar, a. Cribro, as; excerCon actividad. Impigre, soler- drius, iino, is. ||fig.Agujerear como te/'. acuartelado, da, adj. blas. In una criba. Perjurare undiactividad, f. Virtus, tis. ||fig.ángulos secta tessera. que. Viveza. Vis, celeritas, alacriacuartelamiento, m. Copiaacribillador, ra, m. f. Perfotas. rium in castra distributio. ¡| raos, tis. || Vexator, oris; activo, va, adj. L o que tiene El paraje donde se acuartela. vexatrix, icis. actividad. Activus,a,um; ejfi- Castra, hiberna, orum. acribillar, a. Concribillo, percax, aris. \\Diligente. Activus, acuartelar, a. Copias in hiforo, as; multiplici ictu perassiduus, exetuosus, indus- berna deducere; castra metaforare. || Molestar mucho. triosus, impiger, celer; actúarí, poneré, faceré, locare. Assidue vexare ó tundere. lis, le; satagens, tis. Lo que acuartillar, n. Sufffaginibus Acridófago, m. Acridophagusi, prontamente obra. Efficax, fatiscere. pl. Pueblos de Etiopía. Acriacis. || gram. Activus. j| for. acuático, ca, adj. y acuátil, dophagi, orum. Voz activa. Suffragii jas. adj. Aquaticus, aquarius, acriminación, f. Criminatio, Por activa y pasiva, m. adv. a, um; aquatilis, le. onis. || Aceusetíio, onis. Omnimode. Privar á uno de acubado, da, adj. In cupos acriminador, ra, m. f. Criinivoz activa, del voto que tiene. formam efformatus; cupce nator, acusator, objurgator, Suff'ragio aliquem pricare. similis. oris. acto, m. Acción. Actio, onis;acucharado, da, adj.Incochleacriminar, a. Crimino, as; actus, us.\\ Cada, una de las pararis formam factus. criminor, aris ; culpam, crites de un drama. Actus, us. — acuchillado, da, adj. Expermen augere; acriter, objur, conyugal. Copula, ce; coitus,tus. N o hay mejor cirujano gare ;graviorem, pejoremeauus. — literario. Thesis,is;the-que el bien acuchillado. Exsam efificere. \\ Acusar. Aceusium propugnatio; literaria pertus cujuslibet rei magiso, crimino, as. exercitatio. — decontricción.ster optimus. acrimonia, f. Acrimonia, os; Doloris expressio. — d e pose-acuchillador, ra, m. f. Ense acor, oris; acredo, inis. — sión. Possessorius actus. || pl. petens, invadens. |¡ ¡|agr. Pendenacrimonioso, acrisolar, purgare, habla. del genio asperitas. acerbus Dicendi a, purgare, a. óum. 7<7ne | trato. |sa, Vehemencia vis. adj. metalla ad Acerbitas, Ásperas, purum exen elpersona que cujus toles. Los pieza lorum. méritos califican merita.|| ó Líber [\ ó nobleza familia. — de Actum la positivos. un virtud, —sujeto. Avitce de de apostoalguna los limHechos Alinoapósacuchillar, percutere, ciero. tar; pejar rixosus Litium, un a. semillero ferirc. Gladio homo. rixarum espeso. petere, amaDes- ACü ACH ACU 17 Piarlas ínter cíp ere . \\ r„ m. ¡ Argentwm, pecunicun com- Lnnoctítitis- jugulum intencl.e Strictis gladiis pugnare. parare, coacervare, eonge).*<,',- alvpuem. fcdsuin facinus acudimiento, m. Auxilium, ii.. nere:. insimulare ; aliquem judido acudir, n. Ir en socorro. acumulativamente, adv. for. eireumvenire; falsmn, criAceitero, ocaurro, is. |¡ ConcuI Coja conocimiento previo de men aücui objicere, imponerrir frecuentemente. Frtquenr- Ufi-a causa. Causa eognita. \\re, objetare. — de. un delito to, ventito, as. 11Recurrir á<alfor. Juntamente con otros. grande-, enorme, atroz. Nefagunii, Ad' aliq,uem. con fugare,Una, simul. rio crimine fa:dare. —• de. profugere. |Ji Asistir, socwrer..acumulativo, va, adj. for. Ju- traición-, Proditionis insimuSubvenid^ is. — fte todas par- iJÁeia jitt-s- ad causas cagjlare. jgft* — de impiedad. Unpietates Affluo, is. — La, tieitra. consea-utdias, in guibus altee j.ui/cx tis reum postidare. — de vioLos frutos. FruJus ferré. — lencia.. D e vi postulare. En actrwai. á; los ruegos. Ad preces- de-acuñación, f. Nota-, ce; signum, algunos juegos de naipes m a scenderé, decurrere. — a l so- i; cusió, onis; monetce signanifestar uno en tiempo oporcorro de alguno. Alicui manus tura. tuno que tiene, determinadas sociare. Cuando te den. la va-r cartas, con que. por ley de acuñador, ra, m. f!. Cusan,.oris. quilla, acude con la. soguilla. — en moneda. Monetarias, ii. juego se gana, cierto número Oceasiom tempus rían naea¡t; acuñamiento, ni. Cusió, onis. de tantos. Sortem in. ludo arripienda quee offerantur.a c u ñ a r , a. Pecunias ferire; chartw.'tim prodere. || r. ConQuien en tiempo' huye en cmnum, argentum, signare, fesarse. Naxas, peeata eanfitiempo acude. Qui prudens eud-ere, pi'ocudere. 11 Meter cuteri. periculo cedit, promptus in ñas en la.madera. Cuneos adi- aousativOi, m. gram. Aeiusaperieulo culest. //ere. — dinero. Nuuunm, pe- ticus i; aeeiisalivus cetsw. acueducto, ni. Aquteduetus, c'uniam coacervare, eanuereacusatorio, ria, adj. for: Aecuus ; eanalis, is. satorius, a, um. )-e. ácueo, cuearadj. AqiKtrias, a,acuosidad, f. Aquce, humidi- acuse,, ni. Sons queedam in um; aq.ualis, le. lado chartanum. tatis afftuentia. acuerdado, da, adj. Recta li- acuoso, sa, adj. Aguosas, a, acústica,, f. Ars eir-r-a sonum nea d.llrtus. et amdivum versans. um; aquce abundans; aq.ua>.. acuerdo, m. Resolución. Se- similis. acústico, ca, adj. Ad soni arnat-us considtuin, de¡ retam, acuri, m. Animal de América. tem pertinens. i. || Reflexión. Consilium. || Mus agutí. acutangular, adj. Acutis anCnancillería Senatus, us; se-Aeraari, Isla ea el golfo de Vene- gu-Us constares. natorias ordo; castus. Dicta-cia. Acuna,. Acurce. acutangulo, la, adj. geom. men. GonsillttMi, judietum, : acurrucarse, r. Se comprime- Ai-utangalus-, «, um. sententia. \\ Palabra mutua.re ; in semetipso convalri.]) achacar, a. Imputo, as; triCondietum, i. — de asesor.i Ponerse en cuclillas. Compli- buo, is; noxam alicui adscriAssessoris consilium. —el me-co^ a»; canquinisco, is\ l/ere, «ntttnhuere. jor y más sano. Po.Pior sen-acusable, adj. Acnsandus; a, achacosamente, adv. JEgre. teniia. De. acuerdo, m . adv. um; acusabilis, e-, achacoso, sa, adj. ^Eger, adUno rommuni eem.scri.su: acusación, ex f. Categoría,, oe;versa utens ealetudine, valecandiel}®,; em coustituto. Con categorema, atis; postulatio^tudinarius, morbos-us, infir acuerdo, do todo-. Magna om- insinmüatio, cniminatio, ap,mus morbis obnoxius. niurn concordia, cons.pirciitiofiagnaitio, aecusatia, intentHQ^ achaflanar, a, Coiqjoris plane; wefragranté neraine. Esi onis; phasvsy i»; crimen, inist. ñí extrema oblique secare. tar en su acuerdo ó fuera de || Disc-upso del acusador. Aceu-, achaparrado, da, adj. Depresél. Mentís comp&teni, seu im- sa-pio.— mutua. A nticaéegoria, sus, lentas, a, um : humilis, is. potemesse-. Volveren suacuer- te. Forjar una acusación contra ||fig.El que es grueso y de do. Mentís compotera red-di. uno Alicui crimen affing,ere, poca estatura- Exigua, tanEntrar en acuerdo. Consilium cante-acre ;in aliquem aeeasatala s.tatura. imre. Dormiréis sobre ello y tionem confiare, crimenfinge~ achaparrarse, r. Deprimí. tomaréis acuerdo. Festina len- re,falsttni, crimen eonjicere, achaque, m. Indisposición hate, ó in norte consilium. impingeretbitual. AJfeeta, adversa coleacula, f. Y.yuMONRS. acusador, ra, m. f. Aceumtor, tudo, corporis imbeeillitas. acular, a. fam. Demudo, )'.». ]| delator, insimulator, crimi-¡| El menstruo de la mujer. r. LenMee, oxcitanter deci- nator, oris. — falso. Sgrophan-Menstruus fluxus; menstrua, dera. ta, ce; ccihamniatar, an». orum;. muiieiaia, ium.\[tig. aetUe orinado, da, adj. Colu- acusar, a. Accuso, insimulo, Asunto ó materia de que se brino tormento, similis. as; criuúnor, causar, aris; trata. Tíc'-v. ¡¡fig. Excusa. Cauacullá, adv. lilac, Illuc, illa. fiagito, interrogo, as-; crimen sa ; nomeu,fútilesprevtextus, acumbrar, a. ant V. ENCt'ii- in ferré ; in crimen voearid;leaes ineptice. excusationes. miAR. neum agere, arguere, defer- \\ Vicio. Commune citium. || acumulación, f. Camalootio,re postulare, caarguere, at'En la Mesta. Multa, ce. Toiiulatio,onLs.[]bu]ivít!i<iión eessere ; criminibus iiaesscre; mar algo por achaque ó prede un delito. Criminis, culpa; alicujus ñamen deferre; (.-ritexto. Causciri. Muerte no in aliquem derivatio, imputa-men in aliquem intendere.]] venga que achaque no tenga. tío, insimulatio. Notar. Vitupero, as; repreInlausti eren tas mtisgunm acumulador, ra, m. í. Aeea- hendo, »»• || Reconvenir Re- non causa prielexitur. Achamttlator, cmminator, aris. darguo. reprehendo, ÍS;ÍMCU- ques al odre que sabe á la acumular, a. Cumulo, (acu- so, as. •— auno, la conciencia. pez, y achaques al viernes poímulo, coaterro, a»; e.i.traa, Conscientioe slimulis agitad. no le ayunar. Nolentis ex2 DICC. ESP.-LAT. is. Mlmputar un crimen. l/isi — de haber sido sobornado. cusatio laeanicie luna'. El tq*. mut&, gerere, tramcríbetre, aclsi mina, for. as; eausas ribere, Adjutt¡a&, canfenre,, criminar, inderieat attribuere. aliquem aris: i». eonjicere, o,—e»n> alicui tdine—ria aris; — peculado. de (esxere. u Capten -falsamente. repetund reum pecunia* — Repet subdere; de i»Calu/initior-, p ncohechos, acensare, ostu /> da telum irum a re. de in ar, achaquero, ubique est. ques malo para, nomalefat hamal m.mcnesler. En hacer, iendi la Mesta. oc achaMalo asiu 18 ADA ADR A DE Mullctrum pecuariarum re-mentum. ||fig.Secreto, cosa adecuar, a. /Equo, adxequjr demptor. \\ Rei pecuaria} ju-oculta. Secretum, i. Este sen- as. tido de secreto ó cosa oculta adefagia, f. V . H A M B R E C A clex. achaquiento, ta, adj. V. ACHA- se desprende do los siguientes N I N A . versos citados por el erudito adefesio, m. fam. Absurdum,i. COSO. acharolado, da, adj. Japónico Sr. Eguílaz en su Glosario adefuera, m. y f. ant. Suburde voces árabes. bium, ii. gummi similis. Juan María, mi ailalire. adehala, f. Additio, onis; add.iacharolar, a. Gummi hispa- Te diré yo taueboceao íen voz m u y baja). tamentum, i. jj Gajes agregano pro indico ad perliniendaadagio, m. reí'. Proverbium, dos al sueldo de un empleo. ornamenta uti. adagium, ii; adagio, onis. \\Emolumenta, orum. achatar, a. V. APLANAR Ó Uno de los movimientos de la adehesado, m. Pascua, orum. APLASTAR. música. Temperatus músicos adehesamiento, m. In pascua Ache, f. Villa en Alemania. modus. distributio. adala, f. náut. Canalis, is. V. AQUISGRAM. adehesar, a. Agrum pascuis Adalberto, m. Adalbertus, i. destinare. acheta, f. V. CIGARRA. achicador, ra, m. f. Curtans,adalid, m. Dux, ucis; ductor,Adel, f. Ciudad de la costa de eontrahens, mminuens, tis.\\ oris. — mayor. Castrorum me- Zanguebar. Adela, ce. Adelaida, f. Adelaida, dos. m . náut. Palo en forma de cu- ta tor. chara. Ad aguas ex navi ex- adamado, da, adj. Intonsas,adelantadamente, adv. m. trahendas cochleare lignum, lepidus, cenustus, concinnus, Matare. Ugnea concha. \\ min. Él que politus, a, um; lecis, ce. adelantadillo (vino), adj. Pnceextrae el agua de las minas. adamantino, na, adj. V. DIA- liganeum viuum. MANTINO. Aguam é metallis cruens. adelantado, da, adj. Atrevido. achicadura, f. Imminutio, cur-adamar. Vehementer amare.\\ Audax, acis; petulans, tis.\\ Afeminarse. Gracilem, vultu Aprovechado. Procectus,protatio, onis. achicar, a. Imminuo contrallo, pene muliebri fieri. motas, progressus. — en edad. adamascado, da, adj. Damais; curto, decurto, as. náut. JEtateprovectus. Dinero ademin. Disminuir el agua de sceno sérico similis. lantado. Reprossentata peculas embarcaciones y minas. adamascar, a. Damasceno sénia. Pagar adelantado. Pecurico assimilari. niam, pensionan represenAguam imminucre, exhauriAdamianos, m. pl. y re. tare. achicoria, f. Cichorium, ii.\\A d a m i t a s , m. pl. Herejes. adelantado, m. Legatus, i, Escarola silvestre Ambubeia, Adamiani, orum; Adamitce, prcetor, oris; prasses, idis. arum. adelantador, ra, m. f. Propicridia, ce, picridium, cichorium, ii;picris, idis. — Adán, amar- m. El primer hombre. mováis, tis. Adam, as; Adamas, i. ga. Cichorium, intubum, adana ó adena, f. Adena, ce. adelantamiento, m. Progressia, ascensio, onis; proeessus, chondrillon, chondrillum, i; adaptable, adj. Quod aptari, profectus, us; incrementum. chondrilla, os. — berrugosaaccommodari ó potest. |¡ Dignidad del Adelantado. de Zante. Lapsana Zacynta.adaptación, f. Accomodatio, Prcetura, prcefectura. || T e — dulce. Júncea chondrilla. aptatio, onis. rritorio de esta dignidad. Pro— silvestre. Chondrillon, adaptadamente, adv. Apte. vincia; ditio. — de las estaa d aes. p t a r , a. Apto, coopto, ciones. Prcvsideratio. chondrillum, i; chondrille, adelantar, a. Apresurar. AccePerteneciente á la achicoria. adapto, accommodo, as. adaraja, f. arq. Dientes que se lero, propero, admaturo, as. Intubaceus, a, um. dejan en las paredes. In mu¡ Anticipar. Reprcesento, as. \\ achicharrar, a. Torreo, es. \\r. Nimio calore, are/ore, igne ris prominentes lapides, la- fig. Aumentar, Augeo, adauteres. geo, es. ||fig.Añadir á lo inacluri. ventado. Inventis addere. ¡ achichinque, m. In fodina qui adarce, m. Indurata maris spuma. fig. Aventajar á otro. Prceaquam huc inde conducit. adarga, f. Parma, cetra, ce. i ello, is. I' Sacar hacia fuera. achinar, a. V. A C O Q U I N A R . a d u n d a d o , da, adj. Crepidce adargar, a. Parma tegere; ce- Promoeeo, es. — á uno en tra se protegeré, muñiré. dignidad. Promoveo, es; alispeciem referáis. achiote, m. Árbol de Améri- adarguilla, f. d. de A D A R G A . quem augere. — mucho en IosParmula, ce. estudios. In studiis multum ca. Achiote, es. || Pasta de su fruto. Ex achiotes granulisadarme, m. Dimidia dracma. effieere; in litteris progredi; mci3sa rubrum colorem efft-Dos adarmes. Didracma, a?. profirió ; is. — un ejército por Por adarmes, m. adv. fig. sendas ocultas. Per oceuttas ciens. semitas exercitum anteverachisparse, r. fam. Vino ca- Parcissime. adarve, m. arq. Muri cacu- tere. || r. Anticiparse. Oclescere; ebriositate leetari. men. Bájanse los adarves, y curro, prcecurro, preveo, is. II achocar, a. fam. Congestam álzanse los muladares. Subli- Venir antes. Antevenio, is. || pecuniam contegere. achocharse, r. fam. Insania, mes corruunt aulas, stabula Prevenir un suceso. Sucurro, Ínfima surgunt. Nobilium se- is. — á todos en ingenio. Ómniineptio, is. des populi fcex invasit. bus ingenii gloria antecellere. achote, m. V. A C H I O T E . achubascarse, r. Vehementer adatar, a. Rationem dati vel — corriendo. Procurro, proexpensi ferré, referre. cedo, is; progredior, eris. — eommoveri. achuchar, a. Collido, is. adaza, f. Planta. Panicum, i. la muerte á sí mismo. Fata adecenamiento, m. Dataria precipitare. — más. Adbito, achulado, da, adj. Lepidus, distributio, congregatio. as. Se adelanta la obra. Fera, um. adecenar, a. inOppordenavet opus. adafina, Adad, Ada, adacilla, cum, los Adadus, Aclclua, Alpes, Asirios. m. i. m. yi. Río f.Deidad se Adduas, Juclaicum d. junta que Adad. de Afabulosa nace Dcon ce, A Z Acondiindec. en ,ellaniPo. de los adecuado, adecuación, adecuadamente, neas, tune, rias turmas a, adeequate. um. da, fPlébem .distribuere. adj. A dcequat adv. Aptus, io, idóon is. apostea, adv. adelante N de, doe lvamos abhinc, a Ultra, n t ein va. ,niadv. posterum. atrás Longe posthac, idterius, 1. niprocessii. Ultra. adelante. posthcec, M jam uy \\. in- ADE ADH ADI 19 Nec progredimur, nec regre- Intus. Tierra adentro, m. adherentes, m. pl. Requisitos. dimur. Quien adelante no mi- adv. En lo interior de alguna Instrumenta, orum. \\ Ingrera, atrás se queda. Qui futura región. Penitus, interius! N odientes. Adminicula, orum. non prospicit,parum proficit.m e entra de los dientes aden- adherir, n. Adhosreo, es. adelanto, m. Pecunice antici- tro. Non placet, displieet. Ser adhesión, f. Adheesio. patio. || Progrcssus, us. m u y de adentro, fam. Intima Adiabenos, m. pl. Pueblos del adelfa, f. Arbusto venenoso. esse familiaritate conjune- Botan, en Siria. Adiabeni, Nerium, ii; rhododendron, i; tum. arum. rhodoclapline, es. adentros, m. pl. Aftimi inte- adiáfaro, m. quím. Tartarí adelfal, ni. Neriis consitus lo-riora. acidum. cus. Adeona, f. n. pr. Adeona, os; adiamantado, da, adj. Adaadelfilla, f. Fruticosum buAdeone, es. mantinas, a, um. pleurum. Aderbigán y Aderbeján, f. adición, f. Additio, adjectio, Adelfos, m. pl. Adelphi, orum. Provincia de Persia. Aderbi- onis. || Reparo, Nota, ce. || arit. adelgazador, ra, m. f. Atte- giana, ce; Daretis, is. La operación de sumar. Sumnuans, extenuarts, tis. aderezar, a. Componer. Or- marum exactia. — de una headelgazamiento, m. Attenua- no, exorno, as. || Asear. Con-rencia, for. Su admisión. Aditio, onis. cinno, as; polio, perpolio, is. [¡ — á un escrito. Adscritio. adelgazar, a. Poner delgada Bemendar. Refirió, resarció,ptio. alguna cosa. Altenuo, tenuo, is. — el cabello. Jtibam eri-adicionador, ra, adj. f. Adas; gracilius, tenuisque quidgere. — las semillas para clens, adjiciens, tis. quam faceré. 11 Purificar al- sembrarlas. Semina medica- adicional, adj. Addititius, a, guna materia. Purgo, purifi- re. — los géneros para ven- um. co, as. ||fig.Discurrir con derlos más caros. Mangonho, adicionar, a. Añadir. Addo, sutileza. Subtilius disserere,as. || r. Fuco, infuco, as; ad adscribo, is. || arit. Sumar. cogitare. — la voz, fingiénfceminarum morem se comNumerum cum numero audola. Vocem deducere; sua- parare. vizándola. Eliquo, as. Adel- aderezo, m. Compostura. Con- gere. adicto, ta, adj. Addictus, degaza y apura mucho las co- cinnatio, onis; ornatus, us. \\ sas. Rem düigentissime cli-Condimento. Conditura; con- votus, deditus; alicujus parscutit, subtilissime disputat, dimentum. || Los ingredientes tibus facens. accuratissime examinat sin- con que se da lustre y consis- adiestramiento, m. V. ADESgula, ad cálculos eocans. La tencia á las telas. Gummis, TRAMIENTO. verdad adelgaza y no quiebra. is. || Adorno de oro, plata óadiestrar, a. V. ADESTRAR. Laborat ni/nis scepe veritas, Íiedrería de que suelen usar adietar, a. Dictam prcescrinumquam extinguitur. \\ r.as mujeres para componerse berc, statuere. Gracilesco, is. — como unadornarse, y que consta de Adige, m. Río' de Venecia. junco. Ejunceseo, is. collar, pendientes, pulseras, Athesis, is. Adelina, f. n. pr. Adelina, ce.etc. Ornamentum muliebre. adinas, f. pl. V. ADIVAS. Adelino, m. n. pr. Adelinus, i.— de caballo. Phaleros, arum; adinerado, da, adj. Pecunioadema, f. min. Trab-s, seu costragulum, i. — de diamantes,sus, nummosus, nummatus, lumna lignea gao. fornix in- perlas, etc. Margaritarum a, um. niiitur. contextus, ordinata series.adintelado, da, adj. arq. In ademador, m. min. Fulciendis — de espada, daga, etc. Ensis reetum desinens; parum arfodinis architectus; fulcimenseutula, capulus. cuatus; fere planus. torum in metallis exstructor. A d a m o , m. Castillo en Sicilia. adiposo, sa, adj. anat. Adipoademán, m.Gestieulatio, onis;Adranum, Hadranum, i. sus, adipatus, a, um. gestus, us. ¿Qué, haces adema-adestrado, da, p. p. de A D E S - adir, a. for. Adió, is. 1 nes' " Quid est quod gestis ? T R A R . || adj. blas. Tessera aditamento, m. Additio, onis. En ademán, m, adv. Cum ge- familice gentilitia dextroradiva, f. V. ADIVE. sta, in gestu. sum insignita. adivas, f. pl. med. Parótidas, ademar, a. min. Trabibus fo- adestrador, ra, m. f. Magister, inflamación de la garganta. dinas, metallorum i uniculostri; magistra, ce ; exercitor, Faucium turgor; parotis, fuleire. oris; edocens, tis. idis. además, adv. Prcrterea, prce-adestramiento, m. Exercita- adive, m. Cuadrúpedo. Aureus ter, insuper hor amjnius, tio, instructio, onis. canis. ])orro. proporro. Además que. adestrar, a. Guiar. Duco, ma- adivina, f. Vates, is. Adde, quod, quid quod, su- nuduco, induco, deducá, di- adivinación, f, Divinatio, valierquam, superquam quod. rigo, is. || Enseñar. Doceo, ticinatio, prcesagitio, harioademe, m. min. Trabibus ex- ecioceo, es; instituo, instruo, latio, prcedictio, prcesensio, cipiendis tabulatum, fulci- is. || r. Exerceri. onis. Los antiguos romanos, mentum. adeudado, da, adj. Obosratus, que eran m u y supersticiosos, Aden, f. Ciudad. Adenum, i; alieno cere gravatus. Hombretenían diferentes géneros de Aclana, ce;Sarus, i. adeudado cada año apedrea- adivinación, entre otros los siadenología, f. anat. Glándula- do. /Ere alieno oppressus, guientes : por conjeturas. Dirum studium, cognitio, do- quotidie eexatus. vinatio, onis; divinitas, atis; ctrina. adeudar, a. Tributis merces mantice, es. — por las seguadenoso, sa, adj. ant. V. GLANsubjacere; eectigalium debi-res. Axinomantia, ce. — por DUI.OSO. torem esse. \\ r. Contraer deu-el canto ó vuelo de las aves. adentellar, a. Morder. Mordas. Alieno osre opprimi, gra-Auguratio, auguratus, us.— eteo, es. — una pared. Promi-vari; nomina faceré; ees aliepor las almas de los muertos. nentes lapides relinguere. num contrahere, confiare, fa-P.sgchomantium, i. — p o r las adentro, Penitus. adv. terius. nes r<us. Prodius, adentro, Bien adv. D eM adentro, á adentro, Intro. s penetralius, m.adentro, adv. m. De m. advbotoInte. adv. m- inadherente, adherencia, junctio, ceré; tis; inis;adheesio, in propinquitus, ees onis. adj. f. alienum Adlicerens, cognatio, Nccessitudo, incidere. afiinitas, tis. conI dromantia, entrañas cina, Sortilegium, ñales mia, las i manos. ce.—por del ce.de rostro. —animales. ce. Chiromantia, por ii. las — Physiognoel por —rayas agua. por Aruspisuertes. las de Hyce. se- 20< ADJ ADM ADO adivinador, ra, m. f. Divina- vo.j[Aditanrento. Appositum, i. ta. || Estima. Suspecius, us. \\ i <i; n cmistanria. Adjunctum, i. Pasmo. Ctttapbexis, is. Es tar, ris ; vates, is ; ha riólas, — por las aves. Aruspe.r, icis;Adjuntos. Adjutictoria, orum; una admiración. Res mira; •augur, uris. — por las entra- rei positrones-. Juez adjunto.miral/iu:risu,dictu, auditu. a d m i r a r , a. Admirationem ñas da las aves. Aruspex, e.r- A dscriptu.s judex. Admeto, m.' Rey dé Tesalia. afierre, moveré, faceré ' Mitispes, icis. — por suertes. rar con admiración. Mirar, Sortílegas, i. — por las seña-Admetus, i. admiror. \\ Respetar. Suspiles del rostro. Phi/siognomus, adminicular, a. Adjueo, adi. — por las rayas de las m a - minicula, as; adminiculor, cio, is. N o es di; admirar. Minime mirum, minime mirannos. Chiromantieus, i. — por aris. sueños. Conject(/r, somniorumadminículo, m. Adminieulus, dum. ||r. Mirar, admirar, derniror, aris. El ó la <¡adminit-ulum, i. interpres. adivinaja, R fam. adivina- administración, f. Cura, a-; admira. Miraos, tis; uaramiento, m. y-adivinanza, f. adiiiinistratia. proeuratio, tri.r. cis: admirativo, va, adj. Stu pe facafam. A. ADIVINACIÓN-. ¡| Acer- (/estío, auis.gestus, us. ||La tijo, quisicosa. ¿Enigma, atis. sa ú oficina del administrador. ldeas, tis; Stupeudus, a. um; mirabilis, e. adivinar, a. Predecir lo fu- Administratianis alficina, doDivino, pnedivino, inau- mas. H Gobierno. Hal/ena',admisible, adj. Aceeptabüís, gura, priesiqniñco, prcenun- arum. •— de una granja. Vil- le. admisión, f. Adim.ssa.-. oto*. ti.a, as; pra'ddeo, es; pne- liccttio. — de justicia. sEquiadmitido, da, adj A'-eptus, tatis largitio. Entrar en una nosea.ionjíeio,prcesagio,prceadministración. Ex stipulatu a, um. — en un CU sentio, is; caticinor, hariofruí tus randucere_. || Munus munida-!. Ad.scmptv..-. adsenlor, mantiscinor, aris.\\ Conptitins. jeturar lo que ha de suceder. in ailiranistratianis seu guadmitir, a. Dar entrada. Adbernat'toitis afjicina obtinere. 'Conjector, aris. || Acertar un mitto, exripio, is. || Becibir enigma. .Enigmatis sensum administrador, ra, m. f. diExeepsto, as; ace.ipio, ii. assequi attingere. — el_ pen-rector, gestor, dispensator, adrrrrtir. Patior, eris. — por ciusamiento á alguno. Alicujus rninistrator.procurator, oris; ; prudentiam asssegui. Esto fá- minister, ad mina ster, tri;dadano. Ciritari, te. eivS» maneeps, ipi.s. — de ganadostem, ni licitóte UIIK libere; cil es de adivinar. Hac re y pastos. Paseuorum magi- rivitate redonare, rivem adnon est difiicilis conjectura; ster. — no obligado á dar cuen- sciscere. — á su mesa. Menminime obscura est auguratas. Aneclogistus, i. Adminis-sa recipere. — en su compatia; t'acili conjectura id asseñía. Contubernio ad moveré. qui passamas. Adivina el áni- trador que administra y enm o lo porvenir. Animus prce- fermo que se enjuaga algo tra- — la acusación. Actianem. juclicium dure. — la excusa, ó ga. Atienarum opnm cura s-enti.t in pasterwm. adivino, na, adj. El que adi- nimis periculasa, ó procu- satisfacción, ffausam. e/->urator rei aliena; etiam sai sationem iwsse ; sibi satisfievina. Mantés, ce; divinus, prceconsulit. Administrador cutos, ri pati. — la herencia, ffcesagus, hariolus, i; conjector, en plata y morir en reditatan aclire. La dignidad hariolatar, oris; fatídicas, comer a, nm; vates* is; fatídica, ha-grillos. Alienis opibns gau- real no admite compañía. 7?e det publicanus, asi sa'pe ingnum insociahile est. El caso viola, divina, ce; conjectrix, cis: rates. — por encantos. Sa-einculis perit. Procuratorem no admite dilación. Res dilagas, saga. — por las entrañas laute eieentan vincula mo- tvonem non recipit, non patitur. N o admitir la fianza de .s víctimas. E.etorum in- rientem manent.. administrar, a. Manejar. Ae*- alguno. Vindidas al/ aliquo terpres, aruspe.r, extispex. abdiaere. Ser adlnttido al conV. ADIVINADOR. Por adivino le ministro, dispenso, cura, propueden dar cien az-otes. Prar- curo, guberno, as; gera, re- sejo. Ad consilium athnisceri. elarus hariolatar centum va- gó, is. || Ejercer algún mi- Lo que se puede admitir. Admisicus, a, um. pula. Adivino de Marchcna, nisterio. Munus exercere. — admonición, í.Adtnonitio.onis. negocios, pleitos. Negotia, cau¡jMe, el sol puesto, el asno á admonitor, m. Monitor, aris. sas tría-tare. — justicia. Jul;t sombra queda. Secretum aperit quod latet neminem. ra, ¡udieia reddere, ferré; adnata, f. anat. Adnata in .adjetivación, f. Concordia; fiorum agere; ¡usdicere. — l a oculis túnica. te; eaiaordium, ii; concor- hacienda pública. Rempubl-v-adobado, ni. Siulla idlsnmeneam administrare. — los sa- tn eondita caro. ditas, atis. adjetivamente, adv. m. Ad- cramentos. Sacramenta, mv- adobador, ra, ni. t. Condiens, nistrare. — un empleo. Mu- tis. jeetire. adobar, a. Aderezar. Refirió, nus genere. adjetivar, a. Concordar. Adresarció, is; recaía utno, us. administrativo, va, adj. Adjungo, is-.' Echar en adobo. Candió, readjetivo, m. Adjectirus, i; ad-ministráticas, a, um. administratorio, ria, adj. for. eonclio, is. — las pieles. Pette jeetimim nomen. eoncinnare. — las viandas. adjudicación, f. Adjudi<:atio,Administraticus, a, um. admirable, adj. Mirandas, mi- Concito, is. Adoba tu paño, y addictia, onis. pasarás tu año. Paree par liadjudicar, a. Adjudico, as; ab-rus, a; um ; mirabilis, cnlmitis utere, ut fruaris din. dico, is; aliquid aliquem, rabilis, is. ¡|m- El motete, al Santísimo Sacramento:. Mira- adobasillas, m. Deleriorarum alicui rei asserere. Ser adjuseffiarum concinnator. dicado como esclavo á los bilis cantuse. M u y admirable. acreedores. A ereditoribus Permirus, permirandus, de- adobe, m. Crudus latar. adobería, f. Latcraria, ce. necti. !| r. Capio, tollo, is;mivandus. siadmirablemente, adv.. Míra- adobo, m. Condimentum mubi assumere, adjudicare. riaticum. \\ Aft-ite. Fucus^,L]\ rahiliter, admirabiliter, miadjudicativo, va, adj. Quod adjudicatario, adjunto, sona tuijudicari um. cuim. ta, alitjuid gram. adj. patest. riat, Adjünctus, V. adjudicatur. adjADJETIPer-a,admiración, dum re, rablcmente. culmirabilitas, us. mirifice, [jgram. in modum. fPermire. Admirationis . rniruin Adhiiratio, Matis; u y ;adhrimiranmiratus noonis; fectio. Reparo dientes telas. pieles, macerandis Mixtura, ó con de La. se alguna que da pellibus, mezcla se cuerpo compositio cosa. curten: de á. vel ingreRelas te- ADO ADO ADU 2& ador, m. Prafirutn agrorum de plata, oro ó taracea. Emlis perpoiinulis. Tomar aladoblema,, atis. — de las puertas bo. Condimentum imbibere; irrigationibua tempus. a d o r a b l e , adj. Ac/orandus, ó columnas de un edificio. Ancondimento imbui, offiei. tepagmentu-m, i. — s i n neceadocenado, da, adj. Inflmus, a, um : adarabilis, e. adoración, f. Honor. Adorasidad. Parergon, i. — de quitad, um ; eulgaris, c. adocenar, a. 7/i vulgarem or- tío, nis. 11 Culto exterior. Ado-y pon en las naves. Acrostaüa-, orum. — del estilo. Scitam.en dinem rcdigere. \\ Separar porratio ; cultus, us. adorador, ra, m. f. Venerator, ta, orum. || pl. — preciosos docenas. 'In duodenas distribuere. f|r. Parem se infhnis ador ato r, oris; veneratrix, de las personas. Plad.eriv, arum.— en lo alto de los edifaceré. Promiscué cum óm- adoratrix, cis. a d o r a r , a. Honrar. Adora, ficios. A-croteria, orum. (ton nibus agere. as; adorar, veneror, advene- mucho a d o r n o . Perornatc. adoctrinar, a. V. D O C T R I N A R . Sin adorno. Aáidc, sicce. adolecer, n. JEgroto, as; lati-ror, dereneror, aris; coló, is. gueo, es ; adversa uti ealetu- | ¡fig.A m a r con extremo.Adour, ni. Río de Francia. dine; in marl/um incidere. ¡|Ada uta, as; deperio, is. ||Arturus, i. adquirido, da, adj. Pa.rtus^ fig. Estar sujeto á los afec- Orar. Oro, as; deprecor, aris. El que adora al hombre. El coniparctlus, us. tos ó pasiones. Passionibus hereje nestoriano, que tenía á adquiridor, ra, m. f. Ach¡aioffiei, subjici. adolescencia, f. Adulescentia, Jesucristo, sólo por hombre. reos, cotnparcens, conscquens,r Anthropolathra, ce. ce; jiceentns, utis. tis. adolescente, adj. Jucenis, is,adoratorio, m. En América el adquirir, a. Conseguir. Comtemplo de los ídolos. Idolorum adulesccns, tis. paro, adparo, .paro, as; ¡aefanum. Adolfo, m. Adolfus, i. quiro, colligo, paria, atipaadolorido, da, adj. V . D O L O - adormecer, a. Soporo, as: so- rlo, lucrifaeio, is: lacroi-, pío, consofíio, is ; somnium, RIDO. aris. ¡| Apropiarse lo ajeno. soporem alicui parece, alUsurpo, as. — con mucha diadomiciliarse, r. V. DOIUCIferré, concillare, inducere. ficultad. || LIARSE. Ocxrrado, can adonde, adv. Quo, quonam, fig. Acallar. Verbis . tenere, is. — la amistad de alguno. Aliubi. || Se usa con interroga- consopire. ¡|fig.Calmar. Mi-cujus amicitiam canse:/ai, si ción, y se le corresponde en tigo, sedo, as. || r. Dormito,bi parare, comparare, concilatín con quo, quarsum. v. gr. as; abdormio* obdormisco, llare. — por sus puños. Me¿ Á dónde vas? Quo te agís? abdormisco, is; soporor, aris. reo, es; mereo, eris. — fama Quorsum tendisl Adonde yo || Entorpecerse. Torpesco, is. de bebedor. Se mera ae¿ estoy. Huc. Adonde tú estás. — en los vicios y deleites. In re.—-fuerzas A fresco, riresco, Istuc. Adonde aquel está. vittéis seneseere. || Loque ador• is. — hacienda par malas arIlluc. Adonde quiera. Quoli-mece. Soporus, soporifer, a, tes. Rem mala rvitione fau&bet. Adonde quiera que. Quo- um. re. || r. V. IGRAIWE.UISI;. El que quo, quocumque. Adonde quie- adormecimiento, m. Sopora- ha adquirido mucha alona. ra que vayas hallarás trabaAbunde glprice adeptas. — tio, onis; sopor, oris. Entorjo. Quoquo te rertas omnia pecimiento. Torpor, oris. honras, empleos honoríficos plena tnalis. Adonde quieraadormidera, f. Planta medici- Honore funetus.. Lo que se que fué. Ul/ic.umque vestigio nal. Papaeer eris. —marina. puede adquirirfá-cílmente. Paposuit. Adonde no está el due- Chelidonium ulaucium. Silrabilis, le. ño ahí está el duelo. V. Q C T E N vestre. Peí- ephorium, ii. L aa d q u i s i c i ó n , ¡f. Adquisitio, TIEN.F. TIENDA QUE ATIENDA. que se siembra. Cércale pa- adoptio, onis; adeptus, as. Adonde hay más prudencia parer. adra, f. Alterna onerurn reidebe haber más clemencia. adormitarse, r. V. D O R M I T A R . pu.lilict'p distributio. \\ Mu Qaanto tuus animas anata adornadamente, adv. Orntitr, eipum rices. (¡radar, tanto sit igno scen- adórnate, compositc, conde-Adra, f. Ciudad de Andalucía, tior. Abdera, ac core, amplifice. adónico, ca, y adonio, dia, adornado, da, \>. p. de A D O R -adraja, f. Parietis denticalus. adj. poes. Especie de ver><>. N A R . Decóralas, excultus, i/iadrales, m. pl. Tejidos de vaAdonium, adonicum carmen. stinctus, cariatus, variegatm, ras. \imineuiii rallum. Adonis, m. Hijo de ('mira. a, um. — con mitra Mitratus. adrastía, f. n. pr. Adra-stia, ie. Adonis, is, || Joven hermoso. — de virtudes. Virtutil/us t/oadrede, adv. y adredemente, Pulcher puta-, ¡avenís. Fiestaslitu-s ;in eirtutibus multipte.r. adv. Consulta, coniposito et en honor de Adonis en Gre- — de varia-, esculturas. Seul- eompiata; cogítate, di- inducia. Adonia, ee ; Adonde i, ptura tas. — de estrellas. Con- stria; data, ¡/edita tjpertst; arum. stellatas. — con ínfulas ó fa-sciens et caláis. adopción, I. Adoptio, arroga-jas, lnfulatus. — con un co-adrián, ni. ant. Especie de catia, eooptatii. onis. llo. CaUií/eum, i. llar. T;art¡aatajs. M u y adoradoptador, ra, m. f. AdoptaAdriano, m. Monte de Espanado. Peror/iatiis, per-cultas. lar, oris: adoptan-s, tis. adornador, ra, m. f. Ornator, ña. Mons Edutius. adoptar, a, Adapta, adraga, oris; ornatrix. cis. Adriano, m. n. pr. Adrianue,!. as; aliguein in ñamen, sibia d o r n a r , a. Orna, e-rarna,Adriático, adj. Adriaticus. rtt, filiuní assumere. ||fig.Ad-adorno, decoro, canrcnu.sla,um. I|fig.El mar Adriático. mitir alguna opinión. Sequor, as; e.eealo, expolio, is. || Adria, fig. ie; Adi-'att'aum menre. eris. Orno, decara, as. — el esti- adrizar, a. ná-ut. A'arem adoptivamente, adv. Adoptia- lo. Figura, ilumino, as. re, subieran-. nis maclo. adornista, m. Conciniintar,Adrumeto, f. Hoy Mahomatn, adoptivo, va, adj. Adoptaras, seu orn.atam cujusque t/ene-ciudad de Berbería. Atlramcad flliatus, arrogatus, abtitum, i. ris Impa fabricator aut /taratus, pietor. adoquín, scita dratus t-i rtis,lapidil/us proles. commoda.tus anneetenclo m. arq.strato. Sílex filius, pavimenquaad-adorno, sa. camptas, textum, instructus, color, honor, m. i; US. tiens Ornamentum, illu.stratio, ornatius, |¡ris; balsamina. Planta ¡>rrecarnores/i onis; — adscribir, aduana, tus, scribo, nium, dis ciendis rei/it/a/ibas ii. is. fmercibus, a. . || Designa, Deslinata Pasar domas: por eta •eseig-entodas telo- 22 ADU ADV A FE f. Adcocatio, onis. i. las aduanas, fr. fam.fig.Ha- adunco, m. poes. Aduncas, advocación, ber seguido ó seguir un asun- adustible, adj. Quod eomburi advoca torio, ria, adj. V. CONVOCATORIO. to- todos sus trámites. Exa- potest. adyacente, adj. Adjaeens, tis. ctiori trotina expendí. adustión, f. med. Adustio, onis. aduanar, a. Menees recensere, adustivo, va, adj. Quod urcrc aechadero, m. Exeretioni toca*. et ex las ceetigalia solvere. potest. aduanero y aduanista, m. Ve- adusto, ta, adj. Adustas,a, um. aechadura, f. Appluda, (retalonarius, publieanus, i; cedi||fig.Melancólico. Asper, te- ra, ce; excreta, orum. aechar, a. Cribro, as; cribro ?álibus ¡ircefeetus; ceetigatrieus. ium exactor, coactor. Adváticos. Hoy condado de purgare. El que aecha. Exaduar, m. Attegia, attehia, ce; N a m u r en Francia. Advatici, purgator, cribator. aecho, m. Excretio, onis. magalia, mapalia, ium. |j El orum. rancho de los gitanos. Erran- advenedizo, za, adj. Advena, Aenobarbo, m. Epíteto de Cneo tium Egyptiorum statio. alienígena, ce; externas, a,Domicio. Ahenobarbus, yEnoadúcar, m. Sérica tela infe- um. ¡| El que viene de nuevo barbuM, i. rior. á un pueblo sin oficio ni des- aéreo, rea,adj. Aereus, aerius, aductor, m. anat. Certorum tino. Exter, peregrinus, a, a, um,flabilis, is. \\fig.Vano. musculorum nomen. um ; incala, ce. — ave. Adve-Aerius, vanas. Parte aérea de aduendado, da, adj. Hotnunna, ce.—planta. Jnstitium, ii.la sangre. yErosis, is. / cio inquietus, vafcr, eeteraadvenimiento, m. Adrentus, aeriforme, adj. quím. At-ri sitor. us. || Elevación, exaltación. milis. adufe. V. P A N D E R O . Ad. insignem aut supremam aereografía, f. Aeris theqria, descriptio. adufero, ra, m. í. Tympanidignitatem a de en tus. stria, ce; tympani pulsator, adventaja, f. for. Melioratio aereologia,f. Aerología, ce. pulsatrix. jus eligendi aliquid ex bonisaerolito, ni. Piedra caída del cielo. Lapis de ccelo delapsus. aduja, f. náut. Funis spira. conjugis defuncti antequam aeromancia, f. Aeromantia, ie. adujar, n. náut. Rudentem dividantur. complicare^ coneoleere. adventicio, cia, adj. Adveuti- aeromántico, m. Aeromantiadula, f. Locus non irrigatus. tius, a, um. Bienes adventi- CIIS, í. aerometria, f. Aeremmet'eitdi V. DULA. cios. Adoentitia baña. ars; aerometria, ce. adulación, f. Blanditia, ce; asadverbial, adj. gram. Adver- aerómetro, m. Ad aeris < sentatio, onis; blandimentum bíalis, le. densationem metiendaní inpalpum, palpas, i; blanditus, adverbialmente, adv. Adcerslrumentum. us; blanclities, ei. bialiter. adulador, ra, m. f. Sgcophan- adverbio, m. gram. Adcer- aeronauta, m. Aerern suFaris. aerostático, ca, adj. Ad aeran ta, ce; goatho, onis; . colase, bium. pertinens. acis; mulcator, palpator, deadversamente, adv. Adverse, afabilidad, f. Afi'abilitas, Jarisor, assentator, adulatar, contrarié. cintas, cainitas, humanitas, oris. adversario, ria, adj. Adversa- tis. adular, a. Palpo, as; adulor, rias, a, um. || m. f. Adcersaassentor, palpor, grassor, rius, adversaria ; adeersa- afable, adj. Obvius, humanus, aris; blaodior, iris. — con tor, adeersatrix. || m. pl. a, um; aff'abilis, facilis, eo bufonadas ó truhanerías. Seur- Apuntamientos de un escritor. mmunis, comis, e. a f a b l e m e n t e , adv. Afi'aror, parasitor, aris. Adversaria,, orum. adulatorio, ria, adj. Adalato- adversativo, va, adj. gram. biliter, comiter, humane, cotnmode, mitissime, ajfabilisrius. Adversativus, a, um. General- sime. adulear, n. pr. tr. Voeito, as. mente se usa en la terminaadulteración, f. Adultérenlo, ción femenina. Partículas ad- áfaca, f. A p haca, ce. afamado, da, adj. Celebris, oois. versativas. fama adulterador, ra, m. f. Adulte- adversidad, f. Adeer.sum, i; Mus tris, e; famosas, claras, a, um. ratefr, oris. adversitas, tempestas, tis; adadulterar, a. Falsificar. Acluf- versi casus; augustas, ardua'afán. Sollicitudo, anxituda, onis; anxietas, atis; inmóditero, vitio, as; corrumpa, is. res. || n. Cometer adulterio. Adul- adverso, sa, adj. Adrersus,si- cas, improbas, insanus labor. afanadamente, adv. m. Antero, mceehisso, as, meechor, nister, a, um. ||Lo que está gele. aris. enfrente. Adversas, oppositus. adulterinamente, adv. m. advertencia, f. Monitum, do- afanador, ra, m. f. Anxius, ana>ij'er, a, um. Cuín adulterio. cumentum, consilium, i; aniafanar, n. 7ofo nixu, an.i ie adulterino, na, adj. Adulteri- mat/rersio, considérenlo, cirlaborare ; operi vehementer nus, a, um. \\fig.Falso, con- cunspectio, admonitio, onis. incumbere; anxio,as. — para trahecho . Adulter, adulteriadvertidamente, adv. Delibé- otros. Arcum es imita tus. Afanas, eorruptus, vitiatus. rate, prudente, scienter. nar, afanar y nunca medrar. adulterio, m. Mechia,ce;adul- advertido, da, adj. CircumIncassum laborare; frustra terium, ii; pellicotus, us. ||Spectus, El pruden.s, solers, lis. fortunce obsistere. || r. Afalugar en que se comete. MeeDespués de advertido. Ex de- narse, apurarse. Ande labochile, es. nuntiato. rare. adúltero, ra, m. f. Adulter, advertimiento, m. V. A D V E R afanoso, sa, adi. Molestus valmcechus, concubinus, i; con- TENCIA. de groéis. || El que se afana cubitor, mcechator,oris; edieadvertir, a. Video, es, adverta,mucho. Vehementer anxius ni matrimoaiisubsessor;adul- animadeerto, circ amspicio, is; sollicitus. tera, mcecha, ce. considero, observa, as. || Aconf .m. Ciudad de la de Benjamín. Aphara, adunar, adulto, adulzar, adumbración, adunación, ta bra, cetate. ce. ta, a. a.A</«7to, adj. Melüo, f. Adunatio, Adultas, f. pint. is. as. adulonis. Um- adviento, pUS ció, nabos verto, Cada habent. is. cosa enis. adviento. |en | m.Reprender. es; su Adrentus, tiempo commonefaOmina ytemAnimadus. los Afara, Atareo, afeador, afear, mos. fcedans Aphareus, a. ra, tis. Feedo, Rey ni. f i. de .confeeda, Deturpans. ce. lostribu Mesetur- AFE AFI AFI 23 daafectuoso. Aptus ciendis, ex- periculo in reum vadem po, deturpo, deformo, turpire. fico, as. ||fig.Vituperar. \V- citandis aff'ectibus sermo. tupero, exprobo, as; repre- afeitado, da, adj. Fucatus, in- afición, f. Studium, ii; amor, hendo, is. A f e a s m e lo que yo fuco tas, cerussatus, a, um. || oris; afi'ectio, nis; voluntas, tis. Afición ciega razón. Sastengo por honra. Vitio mihi p. p. de vertís quod ego glorice cluco. a f e i t a r , a. Depito, as, bar- pius orbat amor rationis luAfear u n a historia con adornos bam raclere, tonelete, tonsori minemente. operam clare. || C o m p o n e r , aficionadamente, adv. ni. afectados. Calamistris historíalo muñiré. El que afea, aderezar con afeites. Fuco, Amanta-, studiose. inj'uco, as, expingo, is, pig- aficionado, da, adj. Studiosus, m a n c h a ó desfigura. Fozdans, meatis illioeri. — á m e n u d o . cupidus, deditus, á, um. deturpans, fovdator. Afeca, f. Ciudad de la tribu de Rasito, as. Afeita u n cepo, te aficionar, a. 7?et aut personie amorem ea?etfare.Mr. Alicujus parecerá m a n c e b o . Formosum Manases. Aphcea, os. rei amore, desiderio duei; totisus afección, f. Studium, ii; amor, referet stipes bene oris; affectio, onis; affectus, ephebum. \\ r. Barboto poaereerga aliquid affeetum esse. us. Afección c i e g a r a z ó n . toodere. L a mujer y la ca- — á uno. Aliquem diligere, m u e s a por su m a l se afeitan. amore prosequi; in aliquem Haud fucile animas cerum esse; alicui siuRabeos sospe intus corrupta: propensum providet ubi affectus ofiieiuot. jEger auimus falsa pomas, ita femince fucata fa- dere. afijo, ja, adj. gram. AJIi.ras, cié fallunt. pro veris eidct. afectación, f. Affectatio, justo afeite, m . Cerussa, cera, offu- a, um. loboriosor cura, nimis an- cia, ce; fucus, lector ium, pig- afiladera, f. Cos, otis. i; can- afilado, da, adj. Delgado. Acuxium studium, qucesitus ora- mentum,purpurissum, medicamento. tus, a, um; subtilis, le. tionis cultus, oraatus. — de ' doris divertir á otros. Delectationem afelio, m . ast. Aphelion, lii, afilador, ra, m . f. Acuens, tis. aucupium. — en la elección afelpado, da, adj. Intersertus. afiladura, f. Aeuminatlo, oni*.|| de palabras. Verborum ca- || Tejido e n forma de felpa. ant. El filo de alguna cosa. Pilosus. a, um. ¡| Parecido á Aries ferri. ptatio. afectadamente, adv. Affectato, la felpa en el vello ó pelo. Pi- afilamiento, m.Attenuatio,nis. losce telce similis. afilar, a. Áspero, as; acuo, putide, afi'ectate. subigo, is ; armorum ocian afectado, da, adj. El que afecta afelpar, a. Intersero, is. ó presume. Prcesumptuosus, afeminación, f. Efjeminatio, ducere. — el ingenio. Ingenium intenderefngenii aciem. a, um. || Buscado con estudio. nis; mollities, ei. Arcesitus, exquisitior. Len- a f e m i n a d a m e n t e , adv. Delica- acuere. — las uñas. Ungu.es te, molliter, efiemitíate, ma- temperare. || r.fig.Gracileguaje afectado. Plus teq uo sco, is. affectata orationis cañistas. liebriter. Putidus, adscitus dicendi le- afeminado, da, adj. Fcemina- afiliar, a. y afiliarse, r. Adtus, malthinus, tener, ener- scribo, is; conscribo, is. pos. afectador, ra, m . f. Affectator, vus, pumicatus, a, um; mol- afiligranado, da, adj. Subtilis, muliebris, e; enerris, se- liore arte factus. ||fig.Deloris, affectatrix, cis. afectar', a. Afi'eeto, as; ver- mivri, iri. || Parecido á la m u - gado. Délieatus, a, um; subba, habitum studiosus exqui- jer. Effeminatus, mollis. — en tilis, gracilis, tcouis, e. rere. || Fingir. Simulo, as. \\demasía. Milesiis ejfemina- afiligranar, a. Gracilan reddere, faceré. Unir, agregar beneficios ecle- tior. afeminar, a. E/femino, eciro, afilón, m . Acuendis iostrusiásticos. Conjungo, is. ferrameatum. afectísimo, m á , adj. superl. de muliero, enerco, as; resolco, mentis mollio, emollio, is. || r. Ptielafilosofado, da, adj. fam. MoA F E C T O . Amantissi mus, a, um; amieitia eonjunctissi-lasco, molle-sco, liquesco, is. ribus siogularis; sui juris aféresis, f. gram. Ap/aeresis, homo. mus; válele benevolus. afilotimia, f. teol. Aphilotiafectivo, va, adj. Afj'ectu pie- is. aferradamente, adv. m . V . mia, ce. ñus. afín, m . f. Afiinis, ne. afecto, m . A m o r . Benevolentia, ACÉRRIMAMENTE. ce; studium, ii; amor, ris; aferrado, da, adj. Propositi, afinación, f. Politura, os. — de instrumentos y voces, su affectus, us. || Pasión. Afi'et- siae sententice tenax. harmonía. Vocum, sonorum tto, affectus. j| m e d . Dolencia.aferrador, ra, m . f. Prcehenconcordia, harmonio, tempeMor bus ; affectus. || pint. E x - sor, ris; stringens, tis. presión de u n a pintura. Vis,aferradura, f. y aferramiento, ratio. — de los metales. Mem . Prcehensio , compressio, tallorum expurgectio. cim a ci; expreisio, nis. afinadamente, adv. PerpoUte. nis. afecto, ta, adj. Amicus, affecprehendere. || fig. C o n delicadeza. /-.',/'<(< te, tus, studiosus, carus,a, um. || aferrar, a. Arete E n los beneficios eclesiásticos || náut. Vela contrahere; an- exquisita tennee alligare. || náut. A n - afinado, da, adj. V . F I N O . se dice del que está sujeto á clar. Injeetis harpagonibus afinador, ra, ni. f. Perpolitor, la provisión del Papa, Affecris. || Llave. Clavis, is. — de tus, anncxus. \\ Sujeto á u n anacigium. inhibere. — l a s banórganos y otros instrumentos carga ú obligación. Obnoxius. deras, náut. Signa hastie inmúsicos. Temperator, música Parte ó m i e m b r o afecto, en- rolrere. [| Te/atriler prehenad justos sonorum dere. ||fig.Insistir tenaz- órgano fermo, sentido. Lcexa pare. afectuosamente, adv. Cure, mente. Sententice tenaciter ad- modas intentlens. affectuose; ex anima, ardenli hcerere. — las embarcaciones afinadura, f. V. AFINACIÓN. studio,summa volúntate;per- con garfios para pelear. Na- afinamiento, m. V. FINURA, || V. AFINACIÓN. rem nari ferréis uncis precuta ínter, benecole. „ a f i n a r , a. Al/salvo, pérfido, afectuosísimamente, adv. su- hendere. polio, perpolio, is. || Templar ra, m . as f.for. Fidejusperl. Benevolcntissime, amanafectuoso, fectuosus, tice, tissime; cunoris peramanter. sa, a, plenas. um; adj. Car benerolenDiscurso US, af- afianzador, afianzar, jubeo, sor, is. tales, —ria. etc. es. dea. calumnia, Firma, Asegurar Satisdo, con as;flde; Juicio, punSese tos gano temperare, tar mam instrumentos con ad dirigere. afinación. harmoniam ad harmonio\\músicos. Tocar, ,Sr>ie optare, ñortilla Órcan- 24 AFL AFR AOA afretado, d a , adj. FasrioVsaudiserepantia eanere, cantare. afollar, a. 'I-'ríllihus stfffl-arc;. ras reí argén/cis siniilw. — los metales en el crisol. Adl auras reddere.'W fig. 'Plegar purum mi'talla igne spcctare, en forma de fucile. In rugas afretar, (r, nto.it. Laiapis naces i tmrerrere. ad pui-um extagüere. || Entre, plaare. libreros hacer que la cubierta afondar, a. ant. Submeri/o, is. África, f. Afriici. -'Labia, a-, Lgliie, es. | Villa en Túnez. del libro sobresalga-por todas! aforado, d a , adj. for. /toro Adrunieatum, i. partes igualmente 'fegumenpecu'liari i/audens. tum libri cu-equure, perpalire.'aforador, m . A mi daliorum africano, n a , adj. El natural de África. A/e/-, '//•/, fra, |.| r. Adquirir modales m a s li- mdtcuar; mert-ium a-stimator. Jriim; Al'rn antis, A/rieus, nos. Civilibus tiion'thu* assue-] aforamiento, 'in. V. A F O R O . •si ere. aforar, a. Merc-esad exigen c/a Lubicus, Lghissinns, a, uní. reetigalia mi-tari. |¡ Medirlas -Africanos. ¡Vain-i, orum.. afine, adj. A fil nis, no. 1 Áfrico, ni. Africus, i. afinidad,' !'. A finitas, -tctls. tinajas. 'Dalia 'inc'tii'i. — vn afirmación, T. Afirrmcttio, -a.s- c a m p o ( ' ) 'heredad . Agtuim sub afrisonado, d a , adj. 'PhvieÚV equo similis. sertio, asseceraiiOfOnis; ujen- iinnua pensione calendum et tia, as. friieudum alicui tradere. El Afrodisia, •(. Vdnusia, ciudad afirmador, ra, m . f. Asseveque le toma á iforo. Emphgde Apulia. Aphrodiftia,-a-. rans, tis. Afrodisias, f. pl. -Jsla-s del goltalta, -ce. fo Pérsico, de Escftia, d e Caafirmar, a. Asserero, afir- aforisma, f. veter. AWEORIIS.MA. ria. Aphrodiñias,-adbs. mo, as; ets\sero,-ajo, •«. || H a -Aneurisma, ce. cer estable alguna cosa. 7-V>-¡ aforismo, m . Sentencia, axio- afuera, ad \. I. Forasf -En púmo, desobulo.,-as; stnbilio, is., m a . Aphorisiiius, i. blico. 'Palcim. | E n lo exter-iot || Protestar con -abinoo. -Tes- aforístico, ca, adj. Aphormmis] ó lo descubierto. Publiee, tor, aris. || SoHtener. Conten- ScripttíS; ud ctj/hort.smos per-opa-te. ,|| -Exclamación para do, is. — con juramento. Ju- tinens. apartar da gente. Discedite, aforo, m . Merciiem ad imparo, eos. if| r. Nitor, inni.tor, fjroeul esta. eris. || Mantenerse en su di-; neiala reetigalia t umpuu.itio, afueras, m . pl. El .sitio inmecho. Confirmo, ctsseeero, as. re/ ogniifo. diato á un pueblo. Suburbio, 11 esgr. Recta in adcetwarii' aforrador,ra, m.f. Sarftor^ oris. orum ; dreumjeaia, cit-cumjafacían petere. aforrar,a. Tega, is.; tegmaaum centia loca. alicui rei inljungere. ||-r. Ifam. afufar, n. fam. Eifagio, auafirmativa, f. X. A F I R M A C I Ó N . a f i r m a t i v a m e n t e , adv. ni. Multiplici veste se.se induere. Jugio, erado, fs. tormento Affirmc/te, nflrmanter, *mee- Afórrese usted con -ello. Male afuste, m . Bellico tibi id 'vertat; -sero iicoedisr,ajjtatus situs; tormenti belveranter. tibi hetbe. lici lii/if¡es. afirmativo, v a , adj. Aflrmctagá, m . Indi cum capsievm. tivus, a, um; afirmams, as-se- aforro, m . V. F O R R O . verans, ajens, a-eser-eno, ¡tis. afortunadamente, adv. For- agabaohado, da,adj. V. A F R A N afistolar, a. Exulcero, fistulo, túnate, fortunatim, felicíter. CESADO. as; in ulcus abire. afortunado, d a , adj. Félix, a g a c h a d a , f. Corporis divertia f l i c c i ó n , f. JErumna, <ce; eulum, eeasio. icis ;1'ortunatas, prosper, beaafilictio, afifliettttio,-cegritudo, agachadiza, f. Perdiei similis tas, a, um. onis; ctigjor, dolor, ris; lucafortunar, a. Prospero, beo, ctrieuUi. H a c e r l a agachadiza. tus, us. Sese abdere. as. aflictivo, v a , adj. 'Crucians, agacharse, r. Sese i arcare, afosarse, r. Fossa se muñiré. incurrare.]] Esconderse. Stratis. tu m se ha mi o'ejit-ere; iiumi afligidamente, adv. m . Do- afrailar, a. agr. Decuria arboves. detruncane stettia ( arpare se occulere. || lenta; afílele. fig. Dejar pasar u n contraafligimiento, m . V . A F L I C C I Ó N . afrancesado, d a , adj. Imitador afectado de los usos y m o d a s afligir, a. Aflicto, conjlicta, tiempo sin defenderse para francesas. Gcdlorum nimio lacero, cruda, vexa, e.eerucio, sacar mejor partido. Tempori stttdio imitator. | | Afecto a-su exagita, aflicto, as, ofilií/o, serviré. partido. Gallarían partium is; do/ere afiieere, naerore agalbanado, d a , adj. V . G A L sectator. con ficere. |¡ r. sEgresco, IÍ.IM no. is, camiiaerea, es. — en las afrancesar, a. Gallas cifectata a g a l g a d o , da, adj. Corpore iin i tari. desgracias de u n amigo. Andgma i lis. el incommodi.s cantrahi.—de Afrania, f. n. pr. M u j e r r o m a - agalla, f. Galla, re. Parte na. Africada, ce. una desgracia. Casum mcereinterior de la garganta en el Afranio (L.), m . n. pr. Poeta re. Estarafligido. Jaceo, es.— h o m b r e y otros animales. Tanlatino. Afranius l'L). s u m a m e n t e . Intímis sensibus, silia, ce. || Abertura que tieafrecho, m . pr. A n d . y Extr. angi. ¿ D e qué te afliges? nen los peces en el arranque Salvado. Fúrfur, aris. /Egre quid tibi est ? E l que afrenillar, o. náut. Remos re- de'lacabeza. Brain hite, arum. aflige. Atfiietatar, afflictor, ligare. || veter. Hinchazón en las vexator; eexatirus, á, um. junturas de las piernas del caafrenta, f. Deshonor. Contuaflojamiento, m . Laxatio,onis. equi articu melia ignominia, injuria, ce; ballo. In crurum aflojar, a. Laxo, relaxa, as. lis tumor, jj Enfermedad déla prabrum, opprabiutn, ii; sun. Remitto, rete/ido, demitto, gitatio, nis: dedecus, oris. || garganta, fn /,.//, ¡I,as tumor. detendo, restringa, is. — en Infamia de una pena afren|| E n las aves se llaman así el trabajo. Animum relaxare; tosa. Infamia, dedecus. los costados que corresponden laiius apene. — el -viento. afrentar, a. Suggillo, as; cotí- ;i las sienes. Ar-ium témpora. Prodispei-ti, as; alram liipia- tumelia, injuria, aficere, heQuedarse colgado de la agare, riere. L o que afloja el vien- deré. |j r. Érubcsco, is. lla. Spe traudari, cleludif tre. Ventrifluies, a, um. a f r e n t o s a m e n t e , adv. m. agallado, d a , adj. Iritis oalls afluencia, f.fig.Copia, abunda- Contumeliose, ii/nominiose. i/nmcasus. rttia, afitiieniio, ce; verjjorutu afrentoso, sa, adj. Ignominio- agaiaaito, m . quím. Sal a- acicopia; in dieenda ubertcm. -— sus, nontumeliotJiiH, prabrado t/allarum. d- materia líquida. Aflnentut. .sies, a, um : in/'amis, me;in-agállioo, ca, adj. Ee i/allis afluente, adj. Afináis, eíohonestus, pudendas, indeeocicidum. (jae/is, tu. irus. a-gallón, m . Magnas globulus. AGA AGÍ AGO 25 agalluda, f. dim. de A G A L L A . Agartisos, m.-pl.Pueblos. Aga- agio, m. y agiotaje, m. com. Sphcerula argéntea eel li- thygi, orum. Permut-atio, onis. -Hagiograipkus, gnea. Agatocles, m.n. pr. Tirano de a-giógrafo, m . Agamenón, m. Ti. pr. Rey de Sicilia. Agatocles, is. La per-i. S e encuentra t a m b i é n e n hagiógrafo, Micenas. Agctmanno, Áyateneciente á él. Agatacleus, -castellano escrito hagiografía, etc. y hasta es memnon, onis. a, um. preferible esta ortografía. agamitar, a. mont. Contra- Agatón, m. n. pr. Agatho, agiotador, m. y agiotista, .m. hacer la voz del gamo. Damce- onis. lianis vocem imiten-i. agavanza, f y agavanzo, m. •com. Sli/nata- pecunice aut tabulis inscripta', permutuagamuzado, da, adj. Rupica- •SdobnStm, i. prce colorí similis. agavillador, m. Manipulorum] wr. -agitable, adj. Agitabilis maníagangrenarse, r. A', G A N G R E comparátor. lis, ie. N A r: si-:. agavillar, a. Segetes in mani- 'agitación, f. Agitatio, -onis; ágape. Ágapes, es. pulas nectere. ||». Turmatvm, morus, as; a-stuatia, exiestuaagapetas, f. Ayqpetce, arum. gregaritn. coirc, cangregari, tia •cohUatio, ais.; colutatus* Agapito, n. pr. m. Agapitus, i. conspirare cestas, incitas, us. — interior. agarbado, da, V. G A R B O S O . Subagitcttio, pertu.rbatio. — Agave, f. n. pr. Agave, es. agarbarse, r. Sese subdere, agazapar, a. fam. Copio, pre- del pretendiente q u e a n d a d e submitiere. Humi strato cor-hendo, is. || r. Sese submtttere, aquí p a r a allí c o n diligencia y actividad. 0--envsatio, onis. pore se ocalere. occultn^e. agarbizonar, a. pr. Val. For- Agde, f. Ciudad en Francia. aguadamente, adv. jEstuase. agitanado, -da, adj.' Erranti mar garbas. Manipulas cumu- Agatha, ce. lare. Agen, f. Ciudad de Francia. yEgyptio similis. -Color agitan a d o . Fus-cus, infime-us color. Aganipe, í. Fuente del morite Agennium, ii; Ageno, nis; agitar, a. Agito, ¡umagito., eonHelicón. Aganippis, idis. L o Aginium, ü.\\ El natural 'de rita, jacto, as; corie.titio, is-. [j perteneciente ú ella. Agan'qiAgen. Aginas, tis; AgenanPertmr)¡it¡-.'Coi>n¡ioveo., es;tanpeas, a, um. go, 'is; :rerso , as. Rcvolver-con sis, is. agareno, na, adj. Agarenus, agencia, f. Sollicituda, inis;el pensamiento. Cogita, as. — «ocultamente. Suhagíto, cis. — a, um. p-roe.uratio, onis; diligettttia, u n a cuestión, u n negocio. J\í¿agárico, -m. At/arieum, i, ce. — fiscal. Fisealium eamei-tnio neonata rnicre, traetare. agarradero, ni. fam. Ad alirum cara. T a m b i é n se usa-corno reflexiquid apprehendeiiaum instru-agenciar, a. Sallicito, as; remvo. E l q u e .agita <ó omieve. Jamentum. n.-iut. Fondo del aliquam procurare. || Ganar •ctans. L a q u e agita. Agitatrise mar. Firmiuulis anehoris in c o n .industria. Solliehe procuL o q u e agita. Ágitatorias. L o efue n o se [Hiede agitar. 7/i«rare, adquirió, is. mure locas. gftabilis, le. Agitado. Jadadus, a g e n c i o s o , sa, atlj. Officiosm, agarrado, da, adj. Arctrus, a,\ 'túrgidas. sollicitus, solers,prutíem,>inum. geniosas, iudustriosus. Aglaya, f. Aglaia, ee agarrador, ra, m. f. Prehensor,' a g e n t e , m . Agens, tis.\\>Proeu- Aglaoro, f. Hija de-CéCíope. oris. agarrafar, a. f a m . Fortiter .prehendere, tenere. agarrante, ,p. a. de AGAÍRRAJR. rator, negotiorum autor, anij. Agí a unís, A t/1 auras, i. Activo, diligente. Agens -soll'i- A g ü e r a , f. C i u d a d e n Italia. eitu-s. — fiscal. Procuratar. Acfisclam, i. — de u n proceso. Sequester, aglomeración, f. Agglonwru- Prebendáis, tis. • pragmáticas monitor, negotio, cangestía, anís. tiatar. Ser agente d e alguno. a g l o m e r a r , a. At/'/l.omero, as: agarrama, 1. V. G A R R A M A . agarrar, a. Apprehendo, pre- Ad alicujus causam accede- conga-u, is. heiida. compi-eheiido, is. —rá; áí alicujus causam susci- aglutinación, f. V. C O N G L U T I uno. Capia, is; mames alicui pere. NACIÓN. agerato, rn. 'Planta. Agera- aglutinar, a. V. C O N G L U T I N A R . injir-ere, cidmoveré, arripere. tum, i. \\r. Implican':. — de un clávo agnación, f. At/natia. — rigu; ardiendo. Quodeis periculum'Agerhus, f. Provincia de N o - rosa, for. Propia ai/natia. — ad invenientlum e-ritum su- ruega. A'tcrhu.sia, ce. fingida. Ficta agnoitio. a g e r m a n a r s e , r. Consociationi agnada, f. Aguata, ce. biré; omnia tentare, e-rperigermance tlit'tce adscribí'. ri. — d e un pelo. Ansian guer-A g e s i l a o , in. n. pr. 'Rey d e agnado, m. Aon a tus, i. rero. Agúales, f. pi. Fiestas romaEsparta. Agesilcius, i. agarrochar, a. Tclis impetere,agestado.-da, adj. c o n los a d v . nas. Agnalia, orum. ferire, inseguí. bien 6 inal. Decara aut de- agnaticio, cia, adj. for. Atjnutitius, a. um. agarrotar, a. Fortiter Unciré, formi /'ocie. m . f a m . In rebus a g n i c i ó n , i.Agnitio,oam.; anaeanstrini/ere. '•' Comprimo,agibílibus, is. gnorisis, is. de-rta-itas, solertia agasajador, ra, m. f. Oficio- agendis Á g n i t i n o , f. Ciudad de T r a n industria. sas, perhiimcinns, a, um: eoSiilvauia. A(/cta-tinuni, i. agible, adj. V. FACTIBLE. lias, e; eamiter. urbom- a,, ¡agigantado, da, adj. Gigcm- Agno, ni. Río. Clauius, -ii. fiiens. ieus, a, um. — sobresaliente. agnocasto, m. liten, icis. agasajar, a. Camiter, urbane Excellens, pra-s'tons, tis. agnominación, f. \ . PARA-NOa et ipt -re. \\ Regalar. Muia-riágil, adj. Promgtus, strenuus, M\SIA. A g n u s D e i , m.'Rcli(|uia. Ai /mis bus ornare; manera mittere. a, um, a/tica-, ala cris .- ttgilis, llei. Ai/ni lit/ura eenr imagasajo, m. Affabilitas, ranille; tlil'atens, tis; ¡inpit/er,(/ra, pressa et a siimina ¡tantijiee las, urbanitcLs,tis.\\VA refresgram. benedicta. M o n e d a Sel tiemco d e la tarde. Vespertina /•<•.agilidad, f. Agilitas, i eler'ttas, p o ib- d o n J u a n f. Mane/re gefra/eratia. \\ p é g a l o . Danu/n. atis. mís fniiira ot/ia safiHatee. miiiiiiscul.iiin, i. is ; lin-i- a g o b i a d o , d a , adj. fig. Opagilitar, a. Expedía, á g a t a , f. Leía achates, tcha¡iemí redd. pressus. a, um. — d e desgmtes, ce. á g i l m e n t e , adv. ni. Mociltta; cias. Males oppressus. — da Agatángelo, m. n. pr. Aga- celcriter, (a/iliter. tíictngclus, i. Atorio. g a t i rre. nAgdf/iqrna, a , f. C i u d a d yAi/atlapipr. 26 AGO AGR AGR deudas. Aire alieno oppres- versa mesis nec vindemia; habeo qua¡ me a solicitudine abducit. sus, gravatus, perditus.—por j/areite sumptibus, agrícola!. Ipsct dies modo pareos, modaagradecido, da, adj. Gratus, las usuras. Dcfceneratus. — del trabajo. Operis iniquitate noceri a. Flueius non semper benefíeii memor. D e hombre agradecido, todo bien.creído. semper multatus. — de la vejez. Se- fert secares. Nao Vena i ereditur etsi mennectute confectu», ab aoois crit cestas. marceos. — del peso que uno agotadura, f. y agotamiento, tienti. agradecimiento, rn. Gratia, tiene encima. Superobrutus, m . Exhaustio, onis. agotar, a, Epato, exantlo, as ; ce; grettitudo, inis; grati an paoclus, pandatus, incurcus. agobiar, a. Incurvo, pando, absorbeo, es; absurno, exlmli-mi significatia. agrado, rn. Affabilitas, vomirio, is, poculum educere, egeas; incurvesco, is. ||fig.Opprirno, deprimo, is, gravo, rere, combibere perhaurire. tas, humanitas, urbanitas, atis.]¡ Valuólas; placitum, i aggravo, as. Agobiarse con el — el entendimiento. Mentem g r a m , f. Villa de Hung. Tapeso. Pondere ntttari. — con totis eiribus intendere. — Ala hacienda. Rem absumere, con- grabia, ce. la multitud. Numero obrui. a g r a m a d e r a , f. Tunsorium agolpamiento, m. Conjluen- sumere, dilapidare. Agotes, m. pl. Gente en el va- (.anna/iis instrumentum. tia, ce. lle de Bastan. Obscura apud agramador, ra, m . f. Tunear, agolparse, r. Confiuo, is. cannabim túndeos. Vascooes gene. agonales, adj. pl. Agía, orum; A g o u s t , f. Río en Francia. agramar, a. Catinaban tunagonalia, ium. diere, t an i un dere. agonía, f. Agonía, ce; postre- Agostus, i, ma animam agentis lucía;Agrá, f. Ciudad capital del In- agramillar, a. albañ. Lata-es venaste decurtare. ultimum spiraniis discrimen. dostán. Agrá, ce. agramiza, f. Cannabis ceda\ Deseo vehemente de una agracejina, f. Fruetus, us. agracejo, m. Decidua, imma- mus. Desperdicio del cáñamo. cosa. Cupido, inis. || Aflicción. Angor, animí cruciatus. tura oliea. |J Arbusto. Vulga- Cannabis excreta. agrandar, a. Augeo, adt Agonio, m. Dios que presidía ris berberís. || V. P A R R A D E es. á los negocios. Agonius, ii. CORINTO. agonístico, ca, adj. Agooisti- agraceño, ña, adj. Ompha- agranujado, da, adj. G sus, a. um. |¡ Lleno de pepicus, a, um. cius, a, um. tas. Adnosus, a, um. agonizante, m.Morieotium ad- agracera, f. Omphacium cahortator. || pl. Religiosos ago-sculum; omphacia lagena. j| agrario, ria, adj. Agrarias, a. um. '\ Ley agraria. Agraria nizantes. Morieotium adhorAplícase á la parra cuyo frutatorum ordo. to no madura. Labrusca, os. lex. El que pide repartimiento agonizar, a. Morientem adhor- agraciado, da, adj. Venustus, de tierras por esta ley. Agritari. || n. Estar en la agonía. lepidus pulcher, formosus, peta, ce. E' agraciado por Animam agere, trahere, effa-decorus, a, um. || Favorecido.ella. Agrarias, ii. agravador, ra, m. f. Agrorans, re, exhalare; in extrema vi- Gratificatus. tos luda cersari. \\ fam. M oagraciar, a. Venustatem pare- tis. agravamiento, m. Acriminalestar á alguno con fuertes re, conciliare. [| Hacer gracia. tio, onis. instancias. Graciter urgere. Gratificor, aris. agonoteta, m. Agonotheta, ce.agracillo, m. Arbusto. V. AGRA- agravante, adj. Gravans, tis. agravar, a, Aggraeo, ingravo, agora, ant. V. A H O R A . Ago- CEJO. ra que tengo oveja y borrego, agradabilísimo, m a , adj. sup. as. || Empeorar. Acerco, as. II todos m e dicen norabuena de AGP.ADABLE. Placidissimus, Oprimir. Oneribus premere. || Ponderar. Augeo,es.\\r. Gravengáis Pedro. Felicitas inul-a, um. tos habet amitos. agradable, adj. Oratu.s, ju- ee-sio, aggraeesco, is. Agráagorar, a. Auguro, as; augucundus, grcalosus, placidas,vase cada día el mal. Graror, auspicor, ominor, aris.acceptus, a, um. || El que tie- vescil in dies coletudo. agorero, ra, m. f. Augur, gune agrado. Urbanus, huma- a g r a v a t o r i o , ria, adj. for. ris; auguratrix, icis. \\ adj. nus, comis, blauclus facilis G ra v ans, ti; compellentia Augurarius, a, um. benignas.—al oído. Acroctma, mándala. agraviador, ra, m. f. Injurias agorcojarse, r. Gurguliooe se- atis. illator. getes infestari, corrodi. agradablemente, adv. Jucunagraviar, a. Injuriara inferre, Agosta, f. Ciudad en Sicilia. de, grate. Augusta, ice. agradar, a. Placeo, arrideo, faceré; injuria affieere; lasclere. || i . Se injuria afectu agostadero, m. Aistiea pascua. es; lubet, buit, bitum, alluagostar, a. Exsicco, as; adu- cesco, is. — mucho. Perpla-profitei i. m. Injuria. Injuria, no, is. || n. Segetum exudas ceo, es ; perlibet, perlubet.agravio, Lo poseeré. || r. Exaresco, is. Seque puede agradar. Placibi- contumelia, noxay ce; conriciutn. ¡irobrum, i; offensio, agostan las hojas. Folia fia- lis, le. vescunt. agradecer, a. Refero, ers; ae- onis.\\ Perjuicio. Damnttm. Decir de agravios de cuentas. agostero, m. Mozo. Messori- ceptum ferré; gratiam habus clatus liosa. || El fraile que ber e. || Pagar el beneficio. De dciinnis jure agere. Desrecoge la limosna por AgosGratiam re ferré. || Dar gra-hacer agravios. Injurias einto. Frater frugum eleemosy- cias. Gratias agere; alicui dicare. nam petáis. gratificari. N o cíió muestrasagraz, ni. Acerba, immatura agostizo, za, adj. Debilis, gra- de agradecerlo. Nec grati qui- uva. \ Z u m o del agraz. Omai-rcmentum. i. || cilis, le; Augusto natus. dan animi signa dedit. M u y phadum, agosto, m . Augustus, i; sexti- bien se lo agradeció y pagó. Agua compuesta. Sacchara et omphado confecta aquo. Arlis, is. || Messis, ís;cestus, us. Cumulatissime Mi gratiam busto. V. MARROJO.||pr. Córd. Hacer su agosto. Messem retulit. Agradece tarde ó nunsuam frigus cia si y rostro. vendimia cada y otros faceré. aderit año, En con no Augustus unos Agosto prope. es daño. con cada Non adest, gananAgosto frío día, dien y chas sophice ca. munerandis. lafilosofía Tardior mohínas, tnagnam que iofr. Agradézcole beneficiis m fam. e quitó gratiam Philom uáre-Arbusto. Disgusto. Immature. el M dium. á sojo. vale EnAerius vaca Displicentia, V. agraz, Echar AG en R exacerbare. Ampaz el C.E Jagraz adv. Oque . |ce; ¡pofig. fig. entce- AGR AGU AGU Z( líos en agraz. Quieta medio- agrimensura, f. Agrimensude hierbas ú otra cosa. Stileritas sollicitos afluenlios ra, an-ce. latüia. — de fuente. Fontana. teferenda. agrimonia, f. Agrimonia, ce. — de pozo. Puteana, putei agrazada, f. Saecharo et om- agrio, m. n. pr. Agrius, ii. aqua. — de cisterna. Cisterphacio confecta aqua. agrio, m. Acerbus suecus. nina. — de lluvia ó llovediza. agrazar, n. Omphacium supe- agrio, gria, adj. Acerbus, aci- Imber, bri; pluvialis aqua.— re. ||fig.Desazonar. Displi- dus, asper, a, um; acer, aeris,de río. Fluviatilis, amnica. — ; cet, ebat. ere. || áspero. Asper. ||fig.Dede laguna. Lacustris, tre. agrazón, m. Labrusca, ce. \\ sabrido en el trato.. Durus, — de fuente ó baños mineraRacimillos de la vid que nun- inhumanus. ¡I Poco flexible. les. Acida, ce; thermee, arum; ca maduran. Tenuis uva acer- Difficilis, le. || En los meta-medicinales aguce. — de saliba. || Arbusto. Labrusca; lales el que no es maleable ó tre. Nitrato aqua. — de sobruseum. ||fig.Disgusto. Di- no se deja labrar fácilmente. corro. Lustralis agua. — dorsplicentia; tcedium. Metallum acre non ductile, mida. V. APACIBLE. — estanAgreda, f. Ciudad. Agreda, as. non flexibile. || En pintura,cada. V. SUCIA. — fuerte. Ni|| Ilurcis, is; Graccaris, is;de mal gusto en el colorido. trosulphuricum aeidum. — Graccuris, is. Injucundepietum. M u y agrio. helada. Gelu coastricta, duagregación, í.Aggregatio, onis. Peracer, per acerbus. Algo rata. — mineral. Miaeralis. || Colocación en un cuerpo. Co- agrio. Subácidas, aeidulus, — muerta. La estancada. Moroptatio. subacerbus. Lo agrio de la tua, pigra, stagaaas. — nieve. agregado, m. Cumulus, i; con- disputa. Contentionis asperi- Nice mtermixta. — pie. El geries, ei. — de personas. Cor-tas. Lo que tiene punta de vino de segunda suerte. Lora, pus, oris. agrio. Acriculus, aeidulus, a,moniola, os; secundarium viagregar, a. Aggrego, as; jungo, um. niim. — pura, limpia, clara. adjungo, is. — á un cuerpo ó Agriófagos, m. pl. Pueblos de Nítida, lucens, límpida. — sacomunidad. Corporo, coopto, Etiopía. Agriophagi, orum. lada, salmuera. Salsa, salita. as; adscribo, is;se alicui orAgriomela, m. Río de la Gre- — sucia, asquerosa, estancadini adoptare. Se usa también cia. Sperchius, ii. da. Stercorosa, stativa, reses como reflexivo. agrión, m. veter. Tumor. Mal- agua; nautea, ce. — termal. agresión, f. Aggressio, onis. lo, onis. Thermalis,metallica; per meagresor, ra, m. f. Aggressor, agrios, m. pl. Citretum, i. tallicos meatus projluens. — incasor, oris. ||E1 que mata á Agripa, m. Nombre de varios turbia. Lutulenta, loguioata, otro. Homicida, ce. romanos. Agrippa, os; Sil- túrbida. — vidriada. Enferagreste, adj. Agrius, a, um; vius, ii. medad. Rheuma, atis. — viagrestis, te. || Rústico. Rus-agripalma, f. Planta. Leonu- nagrada ó de vinagre. Posea, ticus,a,um; agrestis,ruáis, e. ce. — viva. La que tiene corus cardiaca. agrete, adj. d. V. AGRILLO. rriente. Vi'ect agua. — en que Agripina, f. Agrippina, ce. Agria, f. Ciudad de Hungría. Agripino, m. n. pr. Agrippi- se maceran cueros. Nautea, Agria, ce. ce. — entre cuero y carne. Hinus, i. agriamente, adv. Acerbe, acre,a g r i s a d o , da, adj. Leuco- dropesía. Iotercus, tis; iater aspere. cutan agua. ||fig. Aguade cephceus, a, um. agriar, a. Acerbo, as; aciclum agrisetado, da, adj. Sérica tela pas, fam. Vinum, i. — de ceefficere, reddere. Empeorar.Jloribus variegata. rrajas, fam. Nugce, arum; res Ingraco,tís;acresco, is. — los agronomía y agronómica, f. nihili. || Aguas, pl. Los visos ánimos. Irrito, exacerbo, exa-Agriculturas theoria. de algunas telas. Undatilis spero, as. Agriarse una cosa. agrónomo, m. Agronomus, i, telarum cisus. || Los visos que Acesco, is. — mucho. Pera- agrumarse, r. In grumos coahacen las piedras preciosas. ceo, es; per acesco is. Undatilis gemmcc visus. |¡ La gulad. agrícola m. y agricultor, ra, agrupado, da, adj. Cumulatus, orina. Urina. —firmes.Lasque m . f. Labrador. Agrícola, nunca se agotan. Imce, quee a, um. os, agricultor, oris. || El que numquam deficiunt. — mayoenseña la agricultura ó trata agrupamiento, m. Imaginum res. El excremento del homde ella. Agriculturas peritas,concretio. bre. Excrementum. — menoa. Imagines in piagrupar, studiosus. res. La orina. Urina; lotiutn. Agrícola, m. n. pr. Agrícola, ctura cumulare, componere. — vertientes. Las que bajan de agrura, f. Acerbitas, atis; acerce. sierras ó montañas. Defiuce ; e agricultura, f. Agricultura,as; bus suecus. montibus scaturientes, erumagua, f. Aqua, uocla, lympha, agricultio, onis; agraria, ars. pentes. \\ Las que vierten los Lo perteneciente á la agricul- ce; liquor, oris. ||náut. La rotejados. Profiua' aquce. El situra. Agrarius, georgicus, a, tura por donde entra el agua tio donde caen. Aquarum dien la embarcación. Navis rima. vortia. — vivas. Vehanentioum. || Destilación de la cabeza en agridulce, adj. Dulcacidus, a, las aves de rapiña. Rheuma, res nutrís oestus. — que huelen á azufro. Sulphuratir um. atis.—angélica. X. ANGÉLICA. agrietarse, r, Rimulis sea- — bendita. Lustralis agua.— aquce. — que hacen murmullo con su corriente. Loquaces. — tere. corriente. Saliens, profiueos. lápidas. Properantes. El que agrifolio, m. Árbol. V. ACEBO. — compuesta. Factitia aqua. Agrigentino, na, adj. Natural — compuesta con drogas de huye del agua. Aquifuga, ce. de Agrigento. Agrigentinus, a, botica. Medicata. — de agraz, El (¡ue va por agua. Aquans, tis. Perteneciente al agua. naranja, limón, etc. Saecharo um. Aquarius. De naturaleza de. Agrigento ó Girgenti, f. Ciudad fructuumque succis condita. agua. Aquosus. Compuesto con — de herreros ó acerada. Ferro de Sicilia. Agrigentum, i. agua. Aqucus. Abundante, lleexcocta. — aqua. de la — Barbada. agrillarse, r. V. agrimensor, agrillas, agrillo, Acidulus, cidus, tor, agrimensor, lia, a, f. V. um. subacidulus, adj. m. A C GRILLARSE. Ed. DecempedaD oris. E Rde A . AGRIO. suba-jugis — la arundinum ce, vida. marina de agua. pie. Vitalis, sueco — Profiueos, del potio. mar. medicabilis. destilada Unda, viva, — Ex de por nó clado que Aquigenus. aquatilis. de agua vive con agua. en y agua. la elEl Nacido Aquilentus. provisión agua. sitiodondese Aquatus. en Aquaticus, las de aguas. ella. MezLva o 28 AGU AGU AGU da. Srnaragdus piri formam ella. Aquarium, ii; aquatio, n. minada clase de sujetos y coDivisión de las aguas. Aqua- sas. Prospere aliquibus for- referens. rum divortia. Agua abajo. tunara favere. Llevar el agua aguacero, m. Nimbas, i; aquaadv. Con la corriente. Secundo á su molino, fig. Sibi tantum tio. onis; alluvies, ei. fumine. A g u a arriba, m.adv. consulere. Omniain proprium aguacibera, f. Sem.in.atus ager Contra la corriente. Adverso commodum derivare. Llevar demeeps irrigatus. flumvne. ||fig.Con dificultad. las bestias al agua. Bestias aguacil, m . V. ALOLÍACIL. Invite, coacte, cvgrc. Entre aquatum ducere. Meterse en aguacha, f. fam. Putida, putrit dos aguas, m . adv.fig.fam. agua el tiempo. C aelum pluvia- aqua. Com perplejidad. Dubie, hcesi- sumesse. N o hallar agua en la aguacharse, r. Aguis oppleri. tanter. Agua va. Expresión mar. N o conseguir ni aun lo aguachinar, a. Nimia ogros de aviso. Éus, abeste procul. más fácil. In magna rerum cgjplere agua. aguachirle, f. Seeundarium, C o m o agua. Expresión qjne| copia indigere. Ñ o dar una denota la abundancia de gente ¡ sed de agua. Negué aqai/i inferius vinum. [¡ Licor. Se ó cosas. Uberrime, -aquce in- gutta-m, ] scgphum, aut han-' cwndarius, inferior tiquor. star uberius. Comoiel agua de stum donare. Parecer ípue no .aguada, f. Aquatio, onis;ntqv,a mayo. Dícese de una cosa qme enturbia el agua. MaiUiam si- •rium, ii. || Aquationis locas. es -muy oportuna. Oporlunis- mulare, lupumsimulare. Sa- |j pint. Dibujo en papel ó vitela «¿7» e. Sin decir agua va. Re- car agua de las piedras. Etiam de nna sola tinta. Unios colorís adumbratio. Í>enie, hospite insalutato. A difficillima la j vincere, superare. engrasa del agua. Ad oram, ad |¡ Percibir utilidad aun de lasaguadera, f. V. C A P A AG-OAlitas, ad ripam. N o le alcanza cosasque ñola prometen. Eti- DEttA. aguaderas, f. pl. Angarillas la sal al agua. Etioom neces- am e petra succam extra/herie. sario victu caret. Ahogarse Ser una cosa tan clara como el Aquariarn ferculum, vectaen poca agua. Lembus suc- agua. Luce clariorem esse. bulwm. cundjere malis. Baaiarse en Tomar de atrás el agua. Rem aguadero, m. Aqwarium, ü, agua rosada. Tener gran com- altius repeleré. Agua de poraquatio. placencia. Secum deieetari; majo pan gara todo el año. aguadija, f. Humor. Humor, aris. sibi ipsi complaoere, congraPluvioso mado messis multulairi. Rotar al agna unata. Agua por S. Juan quita aguado, da, adj. El qu< no bebe embarcación. Nav-em in rnare vino y no da pan. Pluriae im- vino. Abstemias, a, um. a g u a d o r , m. Aguarías, ii, deducere. Coger agua encesto poriunitas scepe noeet fructió ca harnero- Trabajar en bus. Agua no enferma, ni em- aquator, oris. — del ejército. vano. Veníum rerberure;JEtio-beoda ni adeuda. Vee morbos, Lrxa, ce, pan dealbarc. Cortar el agua. nec ebrietatem, negué a;s aguaducho, m. V. A G U A C E R O . Nacig-are; cecuora sulcare. alienum aguce usus paral. aguadura, f. veter. Contr;. Cubrirse de agua, fam. Sudar Vioo forma perit, vino cor- espa>módica. Morbus ex nimio m u c h o . Saciare perfundi. rumpitur tetas. Agua vino potu. Echar agua eo el mar. Dar prcvstat. Agua coge con üar-aguaje, m. náut. Maris flualgo al que más tiene. Aquam nero quien se cree de ligero. ctus; profiuentium aqu-arum. maní adesse. Echar toda el ref. Cito creclens se ipsum ímpetus. agua. Hac.-r todo el esfuerzo decipit. Con agua pasada noaguajaque, m . V . A M O S Í A C O . para conseguir algo. O/nnem muele el molino. Rem tucun aguajas, f. pl. veter. Ulceras. lapideni moveré;i&tis eiribus in prcesens cura; prceterita Ulru-s. eris. canari. Echarse -en el agua. ftüxerunt. Al enfermo que esaguamanil, m. Aqualis, aqueeAbrazar un peligro por huir de vida el agua le es medicina. maníli.j,-aquminanile, is; mal de otro. 7)¡ discrimen alteriusCuneta fortunaíis prosunt. lucium, gutturnium, ii; aquavitandi causa rtuet^e. EncharEvasuro lagueus auxiliad ei- rium cas. carse de agua. Aqua turgere. cletur. Cada uno quiere llevaraguamanos, m . Agua para laEscribir en el agua. Frustra, el agua á su molino, y dejar varse las manos. Lacandis laborare, fatigari. Estar conen seco el del vecino. Sua qui- manibais agua. Dar aguamael a una á la boca.fig.In sum- sque caminada, sodalium po- nos. Abluendis exterf/endisaquam minime discrimine versari. Estar stilabais, curat Del agua gue mombus entre dos aguas,fig.Dudar. mansa m e libre Dios, que de strare, invertere, superfanAnimo fluctuare, emimi pen- la recia ó brava m e guardaré clere, instilare. deré. Estar hecho un agua. yo. Apena perieula quisque,aguamar, m. Marsupialis meSudore perfundi. Echar el pe- tecta vera nemo f-ere vitat.dusa . cho al agua. Exponerse á al- Cave til/i a cañe muta, etaguamarina, f. Berillus silex. aguamelado, da, adj. Aqua gún peligro. Rem audaciter aqua. silente. Gracis inimicus melbe mnlsa irrigatus. ággredi. Ganar las aguas. gui sub pectore Imtel. Magiis aguamiel, f. Melle mulsa náut. Naeim navi antecederé. nocent insnfice quee krtentEcharle á uno un jarro de Del agua vertida alguna cogi- aqua. agua. Efferv esc cutis irce vmda. Abicrunt bona, saltem ne aguanieve, f. Squatarola frin pelam lenibus ver bis extin-pereant cuneta; pauca ex de- ga. guere. Hacer agua la embar- perditis sunt eolteeta. Ne omaguanosidad, f. Aguosus hucación. Navimaquam aedpe- nia pendas. Nadie diga de esta mor. re, aquam per rimas naeem agua no beberé. Homo sum; aguanoso, sa, adj. Aguosas, admitiere. — por amibos cos- hum-ani nihil a me alienum tados. Navim plurimum ma- puto. Agua y viento sobre la a. um. aguantable,adj. Tolerabilis, e. ris accipere. Hacer aguas. casa del viejo. Miseras trislis Mingo, is. Hacerse agua de ce- fortunatenaciter unjel.Quienaguantar, a. Tolero, as; sustineo, es. rrajas. Frustrarse lo que se echa El agua en la non garrafa de aguante, favor strad. guna dissipari. esperaba. bienes. parte, y Disiparse. Hacerse la fortuna Spe fig. Ir el sal fam. deludí, Baña agua por y Correr agua abire, deterpor frulos el alaguacate, Pomum golpe coge rondo es. más res Cun fruto aguacates. m. ciando perficiuntur. derrama Árbol. de este Aguacate, que Esmeralpropeárbol. ella aguañón, aguapié, pntientia, aquarius, cinum. |fig.Sufrimiento. ni. f. Lora, m. i. ce. Robar, Hydraulieus, ce; rigor, Constantia, inferius oris. AGU AGU AGU 28 aguar, a. Aq/ata dilucrc, mi- so. Argntns, sritus, acutus-, L a de alais bajadas y cerradas-. tenuis, solers, seere. f|fig.Turbar el gusto. acuminatus; Demisstis- edis águila. — real. Gaudia pertubar-e. || r. A fui» perspie&x; emunetce naris, ti L a m a y o r de todas. Churytsceoppleri. j| veter. Constiparse. Fino. Salsus. 11fig.Vivo. Festi- to» arfuiha. Perteneciente al Ex nimia fatígettione, aut vas. H'fig'. Penetrante. Dí-cese águila. AqniMiniis. El qu.e lledel dotar. Vehemens.. \\ fig. vaba el águila en el ejército frigore corri.pi. Pe-Kgroso. Dicese de las en- romano-. Aguiiliferf. El águila aguardar, a, Esperar. E.vpeeto; as; prcestolor, aris:; apwe-fermedades. Acutus. ||fig.H a - no caiza moscas. Aguilcui murior, iris. |j D a r tiempo. Tem-blando de los sentidos, el que stii.s na-n capit. Agíala thripes ptts acldere,prorogare. Aguar- es pronto en sus sensaciones. aspiciens. Elephantus non cadarme aquí. Hic me mane. Aeerrimis sensibus. || Pronto ptatmurem. Indas elephantus en la ejecución. Geler. — de non curat culices. Aguardo á ver en que paran olfato,fig.Dicese del que tiene Aguilar, f. Villa de Ionia. Laestas cosas. Expeéto dum previsión. Rhimoae-ralis netsum bia, ce; Aquilaria; ce. — del videam, guorsum ha"-- ecadant. A g u a r d á r n o s t e c o m o habeos. — ea notar los de- C a m p o . Villa en E.s-pana. Tulfectos ele otros. Sagax. A g u d o lobriga, ce. agua de M a y o . Summ-ct seito expectatione te esse. El que C O K I O ptunta de colchón. Tar- aguileña, f. Planta. Vulgaris das; ¡Cebes, etis. || Acento que aguarda. Proestohtns. aguilegia. aguardentería, f. Aguce- pitee puesto sobre una vocal indica aguuileño, m . AguiTce pulfus. que en ella debe cargar l&pro- aguileno, na, adj. Aquilinas. taberna. aguardentero, ra,reí.f. Aquce nunciación. Acutus atcentus. a, um. U Aquilina, facies. N Á g u e d a , í. n. pr, Agathar ir. riz aguileña. Adunéus, acpxirutas venditor, vendnrix. aguardiente, rn. \'rice agua. Á g u e d a , m . Río de Extrema- linus nasas. El que tiene la chara. Aminium, ii. — de cabeza. Purior aguce nariz, aguileña, Gn/pus, i. agüera, f. Elisa, iris. vitos par». anspi- aguililla, f. V. CABALLO, AGUIaguardo, m . mont. Venatianls agüero, m . Augurium, cium, oscinum, i; amen, inis; LILLA. stettio. aguarrás, f. Purior terebinti- aei», is, — favorable. Liqui- aguilucho, m. El pollo de águidtem auspicium. Ce-n buen la. Aquilinas, i; acpiilce pulnce resinas-pars. A g u a s Muertas, f. Ciudad de agüero, BU. adv. Bou i», se- las. || El- águila bastarda. Deeundis aribus. Con malí agüe- gener anmila: |j germ. El que la Galia Narbonense. Aguce Mortufe, arum. \\ Fossce Ma- ro, m . adv. Ominarle. ||Qna es entra á la parte con los ladrode buen a-g^üero-. Simsten-, au- nea sin hallaa'ae en el hurto. ñanee. aguatocha, f. y aguatocho, m . spiea-bilüsí — de mal agniero.Furprceda co/t-,so)-*, nonperiS'ineister, fwnestus, abomina-cali. Antlia, ce ; süanus, i ; súpito, tus. N o son favorables los Aguilldn, f. Villa de. Francia. oni». A\eü¿or nis. agüeras. Ares abdicante aguatoefco, m . m o r . Pahudoaguerrido, da, adj. Bello' ex- aguinaldo, WL Regalio. Stresus locus. nm, ce. perta». aguaturma, f. A", PATATA. aguaverde, m. Cruciata me- aguerrir,, a. Bello asswefaee- aguisados de á caballo, m . pl. Tropa antigua de- caballería re. ¡I r. Bella assuesrere. dusa. en Andalucía y Castilla.'. ɧa» aguavientos, m . Planta. P%tc— aguijada, f.-V. A I J A D A . mis, idis; venti herbet. |j T e m -aguijador, ra, m . f. Stimulcu- tana turmas. agufa, f. .-tciis-, us. \\ ©belisco. tor, irheitatar, kortator, oris. poral. Imbrium, eenparum.qjue aguí jadura,fi.Stimulatia, oni»; Obeliseus, i; pi/rctmm, idis. || tempestas. Pastel. Aeuminatum artostimulu.s, stiinul'um, i. aguavilía, m . V . (farota». crea». | ¡ Pez. Mari mis aeus. aguijar, a. Pnnaar. Stim.ula, aguaza, f. Agu cus, aguosas || Plainxa,. Vencéis scandix, «« ; s-tiimulvs smsittoum, pungehumor. | re. || Avivar. Voee bestias stí-pectén. ¡| néat. Alambre. A'aitaguazal, m. Palus, ud¡9 ;• pa' mulare, excitare, urgere: I i rico aauti,. magnetiens index. ludosos locus. ; n. Caminar aprisa. Propen¡>, || agT. Lai púa pana ingerir. aguazarse, r. V. ENCHARCARSE. as; ijradurn cu eelerane. Turio, onis; sur culos, i. pl. aguazo, m. pint. Pintura, f.vaguijatorio, ria, adj. l'or. In- Costillas. Anteriores ¡ asta-. (¿uidis roloríbns efiífa /-i- stantes litterce. — «te la balanza. Examen, etttra. aguijón, m. Punta aguda. Acre- inis. —• de hacer medía. 77aguazoso-, sa, adj. V . A G U A - '< leus-, i; c-usjiis, dis; ciólo,bimtibus texendis adxrula. — onw. N-OSO. d-e umareo?. Náutica ca-us. | | || Aguija-da. Aenlieus\&ttimalus, aguazur, rn. Pla-nra. Mesemspirulum. || V. A C H C A T Ü . ||'f%-. ffig-. E-xpedfeión, destueza en 1 bryart th emnm na di ti ara m. IncitaMvo. Irritameatum, v; los negocios. In reltussolera g u d a m e n t e , adr. Aavte, ve- j irritamen, ini». L o qne tiene tia. — i'w mujer para dividir el hementer. f| S'ubti.liier. acate, aguijón. Aadeatus, i. Dar, ti- cabello. Discerniculimi, i; <• fiperacnte, argute, p> rargirte, rar coces contra el aguijón. nolis, eci.piiari.s- a«UM — de ingeniase. Contra stiinulium calcitrare. rodete. Cansan, is.- erinati* agudeza,!'. Acumen, inis;ct( ies, aguijonazo, m . Stimuli idus, acus. •— de mujer prora, rasei.\\fig.So le rria; persjñ-ea-VtlloHS: caree la cabeza, rascamoño citast; acumen: cides. |fig.El aguijoneador, m. Svimulxitor, Cnasonis asm. — de pastor, dicho agudo, flestirita^.tenai: eoncifiator, agitator, impul- hierba. V. P I C O H E C I G U B S A . tas, atis; arguta, ce; acutj'di- sor, im'Miwtor, oris*. — paladar. Pez marino. At tis, t.tum. ¡ISagacidad'. Antuvia, m ;aguijonear, a. Stimulo, as; i; belone, es ; raphin, .idis. — • alas, atis: astas; w. \\pango, campuu.tio, i». \\ fig.de oculista para batir catara^ Sutileza sofística. Captiuncto- Estimular. Incito, irrito, con- tas. Paraeaiterium, ii. — de la, ce. — picante. Aiuleus, i; cito, excita, solúito, .Mimula. una torre. Tempfi abelit as. — aeutedii-tum et. monden». — as ; impelió, r.s; de Venus. Y. AOU.IA, planta. fría. gyacia. Aripitiala., águila, fL .A-mreuMce;Joeisavis; .— verdugado. La m áen*; s gruesa a rninatus, te deré. g Responder u dreponen-; o ,Sin da, a, adj. í*m, um. argute, agud*?»a». Aeutus, ||fig. responIngenioa<nAca-ce. de ales, caudal. Furcata oro» tis; aquilón aÁguila. de regia, cola— ales. m nummas. pasmada. á s larg-a. \] M o—n estilas, sol. (KUS. d a de de Sciathera, — los i; desciather, sastres. un sdatihj/rxts. cuadraste Majyuna de gnom; 30 AGU AHÍ AHÜ filias. ¡j El apadrinado en la orden ó doctrina. A'i-ustiniarnon, onis; horarias i confirmación, en el matrimonio nus, a, um. Vino de agujas. El que tiene raspante ó picante. Acre ni- Agustino, na, adj. Religioso ó en la primera misa. Cominum. Fabricante de agujas. ó religiosa del orden de san tatus, a, um. ||E1 apadrinado Agustín. Agustinianv.s, a, um.en justas, torneos ú otro emAcuarios,-acicularius, u. Enpeño. Cliens, tis. |] Favorecido hebrar una aguja. Acum lino aguzadera, f. Cos, otit-, de otro. Cliens. aguzadero, m. Loeus ad. acuentrajicere, inducere, instrueahijador, m. Subrumans, tis. re. Bordar ó labrar de aguja. dum. a. Adopto, adrogo,as; 0/>i/.s acu tegere, cariare, pinaguzadura, f. Exacutio, aeUahijar, jílium adscribere. || Poner, gere, faceré. Cada, buhonero minatio, onis. aplicar las crías á las madres. alaba sus agujas. Suas nuces aguzanieve, f. Ave. Motarilla, Subrumo, as.\\ Atribuir auno unusquisque laudat. Dar ó /arquilla, frigilla, (audatrelo que no ha hecho. Imputo, meter aguja y sacar reja. Exi- mala, ce. as ; tribuo, is; alienum opus guum benefií-ium tribuere ad aguzar, a. Spiculo, fastigo, majus commodum ex e<> re- easpido, as; acuo, is. || fig.alicui adscribere. || Procrear portandum. Pileum donnat, Avivar. Stimulo, as, acuo, is. el ganado. Procreo, as; sobóle augeri.\\ Brotar los árboles. ut palliura recipiat. Pro bo-— mucho. Exacuo, peracuo, Germino, as. oís glomi. is. — el ingenio. Ingenii aciem, ahilamiento, m. Languor, ris. agujazo, m. Acus idus. vires i atender e; ingenium agujereador, ra, m. f. Perfo- aeuere, proeudere. — el ham-ahilarse, r. Defirió, is; pros inedia languescere. || Acedarraos, tis. bre. Famem obsonare. — los agujerear, a. Perforo, terebra,dientes. Cibi aviditatem exci- se. Acesco, is. || Adelgazarse. Macresco, graceseo, graciperterebro, as; perfodio, is.tare. — la vista. Visurn intenagujero,m. Perfórale, is;fora-dere. — las orejas. Aures ar- lesco, is. ahilo, m. Languor, oris; examen, inis. || El que hace ó ven-rigere. minatio propter stomaohi dede agujas. Acuarius, aciculaaguzonazo, m. V. HURGONAZO. bilitatem. rius, ii. || Madriguera de raahinco, m. Vis, is ¡conatus, nitones. Soricetum, i. || Cueva.J ah ! interj. de dolor y gemido. Cavus, cacum, i. — de una Ah, cali, he, hei, heu. Ah, aysus, us. Con grande ahinco. ballesta. Embater, eris. — de desdichado de mí. Ah me mi- m. adv. Enixe, enixissime. la nave por donde entra el re- ser um'. || Exclamación del queahirmar, a. Firmo, as. mo. Columbarium, ii. — por encuentra á otro de repente y ahitado, da, p. p. de A H I T A R . equivale á H O L A . Ehcm!\\ D e Quien tiene hijos al lado no donde se meten las bolas para votar. Pyga, as. — de una flau-alegría equivale á ¡no, B U E N O ! morirá ahitado. Caret sospe Ecax! Del que se indigna Oh! pareas cibo, nefiliicareant. ta. Tibice oscillum, ostiolum, foramen. El que agujerea. han.' ¡ Oh; que oigo! Oh, han,ahitar, a. Cibo opplere. AhiPerforator, perterebrator. quid auchol \\ D e llamar. Au, tarse con un piñón. LeviuscuLo que tiene muchos agujeros. oh, lieus, ehol ¡Ah, mucha- lo obsonio gracari. ahitera, f. y ahito, m. DyMultiforus, multiforis, mul- chos ! Heus pueril Ahala, m . Nombre de Servilio spepsia, os ; eruditas, atis ; o tiforabüis. Lo que tiene dos, tres, cuatro agujeros. Biforis, romano. Melio, nis; Ahala,ce. pletio, onis. da, adj. Filo similis. ahito, ta, adj. Cibo oppletus, triforis, quadriforis, re. ahebrado, La gravatus. ||fig.Cansado. Aliacción de agujerear. Foratus, ahechar, V. A E C H A R . us. Al ratón que no tiene más ahelear, a. Fellem propinare. cujus personas, alicujus rei que un agujero, pronto le co- || Poner una cosa amarga. Fel- pertassus, stomachatus. leum reddere. \\ n. Saber unaahobachonado, da, adj. Pigen. 7V¿ plores habeat éxicosa á hiél. Fellem sapere. ger, a, um ; segnis, ne; deses tos, cito capilar mus. Quien acecha por un agujero ve su ahelgado, da, adj. V. H E L G A D O . idis. duelo. Clam speculantem ip- aherrojamiento, m. In cateóos ahocinarse, r. Correr los ríos por quebradas estrechas y prosuio pceoitebit. Equivale alcaujectio. refrán : Quien escucha su mal aherrojado, da,adj. y part. de fundas. Per augustas convaAHKRROJAR. Catenatus.a, um.lles,per augusta, per perrupoye. aherrojar, a. Cateáis con- 1a eiaram iranscurrere. agujeta, f. Ligula, ce. || pl. La ahogadero, ni. Cordel. Lapropina que seda al postillón. stringere in carcerem, in cinqueus, i. || Sitio. Gentes multi Publiei eursoris merces. D o -cula eonjicere. tucline oppressus, artissimus lores que se sienten después aherrumbrarse, r. Ferrugilocus. |; Collar. Torques, is. | de un ejercicio extraordinario. nan ctxpere. || Llenarse de esCorrea. Collaris corriyia. Pras aefatigatiooe dolores.coria. Scoria sor dere. Cada uno alaba sus agujetas. ahervorarse, r. sEstu aduri. ahogadizo, za, adj. Asper, acerbus, a, um. ¡| Suffocatus. Unusquisque suummét inge- ahí, adv. 1. Istic, Ibi. — donde ahogado, da, adj. Arctus, aunium, opera siee industriam tú estás. Istuc, isto. De ahí. Instinc. Ahí será, ahí fuera gustus, a, um. 11figOprimido. extollit. V. B U H O N E R O . ello. Con que se previene que Oppressus. Carnero ahogado, agujetería, f. Ligularum ofisobrevendrá algún lance, al- guisado, estofado. Ex adeficina, taberna. na carne condimentum, obagujetero, m. f. Ligulari.us,guna cosa ruidosa. Quam belle illic. personaret fábula!sonium. Estar ó verse ahogaii; ligularia, ce. agujica, illa, ita, f. d. de AGU- I Qué tienes que hacer ahí? do. Estar oprimido de negoQuid istic negotii tibi estt cios ó cuidados. Graeibus caJA. Acicala. . Ahí m e las den todas. Ibi mala ris, negotiis oppressum, graagujón, m. Grandis acus. Agulha, f. Isla de África. Acus rede/ant. Ser una cosa de por eatum esse; sollicitudinibus ahí. Non magnimómenti rem premi. insola. ahogador, ra, m. f. Suffocaaguosidad, f. Aqueus humor. esse, aut prcetii. ahidalgo, da, adj. liber strangulator, oris. aguoso, adi. V. A C ULo OSO . agur, Agustín, Agustiniano, agusanarse,r. Wiecknte m.sa, m. Saludo. á n. san na, Vemiculor, pr. Agustín, adj. Vale. Augustinus. perásu aris. ahigadado, ahijado, rali nuus, ción bilis, ó more a, cosa liberalis, da, um. da, se m, caballerosa. gerens. adj. f.Nobili, Eant. le.. baptismo ||StreAL oa acahogamiento, ator, onis V. prcefoco, hog AHOGO. a;animos r , a. strangulo, Ofibeo, m. interclusio. Prasfiocatio, sufoco, as; faa|| fi 4.HO AHO Allí Si lad, ea molestum est (ontin- paréeos ; parcimonice stuaio•JÍS crema-e ; animum intergere. Dolenti quid narras ut sus. ctuclere; spiritum prcrludere, elidere. J|fig.Extingiir. Ex-plus doleatt N o suda el ahor-ahorro, m.Parcimonia, as ¡parcado, y suda el teatino. Dolo- chas,atis, impensarum,asumtinguo, is. || fig. Oprimir. Preuto, opprimo, is. — las pala-reto patiens premit, officio-ptuum temperantia, moderatio. || Lo que se ahorra. Quod bras. Verba supplantare. — sus obstrepit Jautor. las plantas. Extingue is. — ahorcador, m. Carnifex, cis; sumptui adeptum est. — de tiempo, de trabajo, de leña, etc. !a pendencia en vino. Lites in tortor, oris. popina companere. — el fue- ahorcaperro, m. náut. Labilis Temporis, operce, ligni comnodus. pendium. go. Ignem opprimere, sufoahoyador, m. Fossor, oris. care. Nadar, nadary á la orilla ahorcajarse, r. Dicluctis coxis ahoyar, a. Serabe.s faciere. ahogar. Rem nimio conatu ten- equo insiderc. ahorcar, a. Laqueo, cruce su- ahuchador, ra, m. f. Pecutatam omitiere. ||r. Suffocari. — en el agua. Submergi ftu- spendere; io crucem, i o pati- niam recomíais. ahuchar, a. Pecuniam, numetibas obrui. — de calor. Nimio buluta tollere, agere; lagueo, cestu fatigari, confiei — de as; perimo, is. || Condenar á mos asservare, condene, regente. Multitudlne urgeri. — pena de horca. In suspendium condene. damoare. Que m e ahorquen. ahuecamiento, m. E.rcavatio, el grano por las malas hierDii me perc/ant. Ahorcar los onis. bas. Luxuriantibus herbis hábitos. Seholares vestes de- ahuecar, a. Excavo, as; casata faceré, opprimi. — en poca agua. Leeibus malissuc- ponere. || r. Suspendió pe- vum red dere. \\ Hacer la hue cumbere. El que ahoga. Stran- rimi, laqueo se suspendere. || ca al huso. Fusum striare. \\ Impacientarse. Furo, is. M a s gulans, strangulator. Mullir. Mollio, rarefacio, i que te ahorques. Per me vel ahogaviejas, f. V. QUIJONES. ahogo, m. Angor, oris : anxie- suspendió citam finias. Que |j r.fig.Sese efferre; supe se ahorque. Suspendiópereat. bire. tas, atis. La acción de ahorcarse. Su- ahumada, f. Fumo datum siahoguijo, m. veter. Anguignum. spendium, ii. lla, ir. ahoguío, m . Anhelus spiritus.ahormar, a. Apto, informo, ahumado, da, adj. In fumatus, as. ||fig.Poner á uno'en ra- a, um. || Denegrido. Fumosus, ahojar, n. Decidua arborum zón. Ad rationis girum ali- carabatas, Jumo infectus. ||p. folia poseeré. p. de ahombrado, da, adj. fam. Ví- quem duccrc. ahornar, a. V. E N H O R N A R . |¡r. ahumar, a. Infamo, as. || Echar rilis, le. h u m o de sí. Fumo, fumigo, ahondado, da, adj. Alveatas, Uri, ustulari. ahorquillado, da, adj. y part. as. || Secar al humo. Infualeeolatus, a, um. ahondar, a. Altius cacare, fo- de A H o R Q u i L L A u. Furcilla-rtió, as. tus, a, um. A h ú n , f. Ciudad de Francia, dere. \\ n. Penetrar. Interius penetrare, ad ima pertin- ahorquillar, a. Fureulis su- Agedunum, i. gerc. ||fig.Adelantar en una stinere, fulcire. || r. In furahur. V. AGUR. materia.. Rem penitus ctgno- culas setndifindi. A h u s , f. Ciudad de Suecia. sea-e, pernoscere, pertingere, ahorrado, d&, adj. Expeditus, Ah usa, as. alta cogitatione perpenderc. a, um. ahusado, da, adj. Fusum re'— con el arado. Áratrum al- ahorrador, ra, m. f. Sumpti- J'erens. te demergeré. N o ahonda mu- bus pareáis, parcus, parcimo-ahusarse, r. Se tamgttam fucho. Non alta petit. Nihil alsum attenuare ; in J'usi fonniie studiosus. tum sapit, cogitat. Ahondar ahorramiento, m. Manumissio, mam desinere. poco los negocios, fr.fig.A onis. ahuyentador, ra, m. f. Fuga-ti mine salutare; sive prirnotor, expulsor, oris; expultrix ahorrar, a. Deparco, comparribus labiis degustare. eo, reparco, com pendí fado, cis. ahora, adv. t.' Nune, modo, is; sumptui parcere, sutnptiahuyentar, a. Fugo, as; in fuipsum. Mconj. distr. Sive, seu.bus moderad; sibi in sumptu ga m conjicere, verteré. — ; — poco ha ó poco antes. Mox. temperare. || Dar libertadal uno con miedo. Aliguem proAhora sí que acerté. Nune esclavo. Manumitió, is. || fig. terrere. — ganado. Pécora einm cero, num demum. Aho- Evitar algún trabajo ó riesgo. abigere, avertere. — una cosa ra sí que te cogí claramente. Letbori parcere. || Entre ganaque molesta. Abigo, is. Nune demum manifestó tene- deros, conceder á los mayora- Ai, f. Ciudad de Francia. Aniris. Ahora mismo, actualmen- les y pastores algunas cabe- siavum, i. te estoy escribiendo lo que he zas de ganado horras ó sea Aichstedt, f, Ciudad de Alede explicar. Nune ipsum seri- libres de todo gasto. Aliguot mania, en Franconia. Aichstallo, quee sum explicaturus. (¡regís capita opilionispropria c/ium, Aureatum, i. Ahora bien, y ahora pues, m. in pascua herí gratis admit-Aidune, m. Castillo en Sicilia.. adv. Nune tgitur, in prcesens. iere. Ahorrar tiempo. Tem- Aidunum, i. Por ahora, m. adv. Pronunc, poris compendium faceré. — Aigle, f. Ciudad de Francia. ut nune est, ut nune habet. de palabras. Inutilibtts ver-Águila, as; Urbs ad Águilas. Se dio licencia por ahora. los parcere; ad compendium Aiguillón, f. Ciudad de FranPro nune permissum est. terba conferre. — de pleitos cia, en Guicna. Aiguilonium, ii. ahorcadizo, za, adj. ant. Se y porfías. Contentiorns an-ahijada, f. Stimulus, aculeus,. decía de la caza muerta con sam prcecidere. — el vino. spieulum, i; pertica, ve. lazo. Laqueo interemptus. Cadis parcere. N o se ahorra Ailesbury, f. Ciudad en Inglaahorcado, m. Cruce suspencon nadie, ni con su padre. terra. /Eglesburgum, i. sus; in crucem actus; crucia- Nulli, nemini parcit. Aho- Aima, f. Ciudad en Persia. rius, suspendiosus, pensilisrrar para la vejez, ganar un Axima, ce. hamo; suspensus. Ain, m. Río de Francia. Idamaravedí y fva, beber speetus de compañía tantum En mentar casapatíbulo del commodo etdel la inutilis ahorcado soga. ahorcado. proviaens. Quas no comes, seSudohaLa suo ahorrativo, ahorrativa, in nectute jiireutute eget. . V. adj. dissipat A tres. H OSumptui R R O .Qui in seAine, airadamente, ainas, ni.s, na, ce. fadv. .is. Río Casi. de adv. Francia. Prope, Ir ate, Axopene, ira- 32 AIK AIS AJÍ Ai-sne, in. : incia* ..-¿¿oairadamente P e - - V. M A T A R E \ S BU Eli AJRI rirate. e»iJ aire ó de bu> :¡ aire. For- /'.", a:. L o s habitantes d riberas, A./amcs, um. t/rarilci le, ti i-, • a-tlerc. airado, d a , adj. Li-aius, obireo- titer, • un aire á otro. A i x , f. ciudad capital'de PiotVS, peru.ati.s. a, um ¡ ira • At/iia- Se i lia-, arum. pert it. as, i. na e n x as, infama- • .'•Chele. | lllltt alicui /'('iiaitus. El airado de todu ecna ferre; sumían ei ex.se ridert. |J Otra en brogoram, Aipia- Cratiaiae. V.sV.iv -rn i-l aire. Alibi jieral-erc. m a n o . Furor arma luinistrat. airarse, it. Sin censen, es; ¡/ra- Estar con un pife en el aire. Aix-la-Chapelle , f. Ciudad. AcpListp-auum, i. tear, eris. — contra alguno. Iiaertum c.ssc Fundar en el Alicui irasti. — mllaudo los aire. tig. Faleam olere spem. ajada, f. Allíamcntum, i. carriltos. Inlamea, intui.ttesi o, larle á uno .-1 aire. tig. ajado, d a , adj. Allia conditus. ÍS; and/as ¡na cas alicui infa- Ad alicujus arbitrium esse ajaes, m . .Microrus cáncer. .tulare, i-oiatda-e. H a - ajamiento, rn. Injiu in . El que se aira. Obiraxi ens. blar al aire. Vana logui. H a - trectatia. airazo, m . a u m . de A I R E . Viento fuerte. Impetuosa* reutux. cer aire a alMiin". .'Jo ni ofii-A j a n , f. Provincia de África. Asintió, are cere, obstare. Jeiir el aire A i r e , f. Ciudad de Francia en con clamores y queja*. Cla- ajaquefa, f. ant, V. C U E V A Ó Gascuña. Allurum; i. Vieus SÓTANO. ilulius. |'| Otra en, Guiena. So-mares ad irlheea Ierre. Llelia, ce. || Otra en el Artois. varle á u n o el aire. V. G U A R - ajar, m . Alliis D A R L E E L A I R E . Matarlas, cor- ajar, a. Attrecto, as; attrecMria, ce. re, deturtarlas en el aire.fig.In prom- tatiane. ti aire, ni. quím. Fluido clástico .tctstt h.a-pare. da usu (/(-te y transparente. Acá-, cris. ini/cnii t.elerítaie om-reré. 11fig.Ofender de palaViento. Ven tu*, i. i Traza, itió assequi. M u d a r aires ó de bra ú obra. Verberis, re fedeaspecto del rostro. Faeies, ei, re; injuriis, conviciis r, \\fig-.Pundonor. Da us, aris. | aires. Valetudinis causa eee— la vanidad á uno. Alicujus fig. Vanidad. Futilitas.vanitas IUJII mutare. M u d a r s e á cualsujierbiam imminuere. in añilas, atis. \\fig.Primor. quier aire. Nimis mutabilem Lepas, oris. [j Garbo. Elegan- esse. M u d a r s e el aire, la for- aje, m . Invaletudo, inis;afecta valetuda; corporis imbecillitia; ven listas. i nuís. El tiem- tuna. Fortunan! reliare. N o po que se da á lo que se canse lo llevará el aire. fr. fam. tas, infirmv mota ó se toca. In música Haud ad leritatem ven ti ra- ajear, n. ,1./'/, cacaba, ai d.orum mensura. || L a región pietur. Ofenderse del aire. í'v.(¡rire perdices imitando. del aire. .F.ter, eris; ccelum, fam. Ser m u y quisquilloso. Ob ajea, f. V. P A J E A . liquidum; — coprofundum lerissimas res ofendí; cegre ajedrea, f. Planta olorosa. Sjace; safulado. Per areta transíais. — ferré. Partir un. cabello en el tureia , thymbra, reium, i. — de monte. Planta. el m á s puro. Junor onis. — aire. Aeri ingenio esse. S u s V . HISOPILI.Cl. espeso, denso. Concreí as, tentarse del aire. fr. fam. Iraéraseos aer, cratsum ccelum. ní spe aut blaiidimentis cini- ajedrez, m . Juego. •Latruneularnm ludas. \\ náut. V . J A de taco. fig. Desenfado. Expemum paseere. T o m a r el aire. ditki. — del estilo. Sermonis Auram captare. T o m a r aires. RETA. faeies. — de la persona. TeV . M U D A R AIRES. C u a n d o Dios ajedrezado, da, adj. Teséellanor, oris; habitas, u.s. — de u n aquiere con todos Tos aires llue- tus, a, um. persona descarada. Danun ve. Largitur pluvias, ubi ru.ltajemiez, m. Agrastema, atis. os. — fresco. .Estira anra.— divina pote»tccs. A l loco y al ajenabe, m. ó ajenabo, m. V. h ú m e d o . Madidns .spiritns. — aire darle calle. Furioso ceM O S T A Z A SILVESTRE. inflamado. .Ethnici. orum. — dendum. Al viejo múdale el ajenjo, m . Absynthium, ii. •libre. Vrnuux. — <¡ue corta. aire y darte haet pellejo. Non ajeno,na,adj. Atiexus a, um. \\ fam. Frigidus. — que se resest ccelum eensi-bus mutanDistante. Remotos. |J Ignoranpira. Spiritns, us; eedi aspidum. te. Ignaras, || Diverso. Diverrarlo. — que sopla. Spirans airearse, r. Auram captare. || sas. ¡|fig.Impropio. Indecoras, aura. — vital. Vitalis. — re- Resfriarse. Cutis mealits ioimfwoprius; en — de cio. Venfu*, i. Aires naturatercludi, constringi. verdad. Falsam; a veriíatem les. Cognata aura; ennnatu- airecico, illo, ito, m . d. de alienum. — de alguna rale aer. Cabeza llena de AIRE. Aupula, Se; lien*», tennis Alicujus rei ignarus, inseius. aire. Ventosum, inane cereaura. — de sí. Sui al/litas. N o s por brum. Cosa de aire ó pertene- airón, m . a u m . de A I R E . Aire lo ajeno y ej diablo por lo ciente á él. Aereas, aerius, a, recio. Ventas, i. ||Ave. Majar nuestro. Ámittit meriv um. D e aire. m . adv.fig.Ju- árdea. |[ Penacho. Crista, 0. appetit. prio qui alienum cunde, hilariter. D e buen ó airosamente, adv. m . Venaste Quien de ajen., se viste, en almal aire. m . adv. D e buen ó calle lo desnudan. Impropria eleganter. m a l h u m o r . Jucunde, hilari- airoso, sa, adj. Vento patens pelle guien ere. ter, irrite. E n el aire. m . adv. locas. || T i e m p o en q u e hace ajenuz, f. V. A R A Ñ U E L A . Temporil puado; ocius; guaní m u c h o aire. Ventosa tem/ie- ajero, m . Alliorum cenditor, citissime. P o r el aire. m . *t«*. ||fig.Garboso. S//c io- vendttrix. adv. Per inane. || C o n breve- stis, venustas, elegans. Se ajete, m . El ajo tierno. Tenedad. Qtius, temporil puocta. aplica al que sale felizmente rum allium. || Salsa. Alliai Q u é aires le traen por acát memtum, i. Salsa para mojar de un asunto. Summa cum Quo- te sors huc adeexit?Cola carne. Embamma, tis. V. laude rem assecutus. Airoso rre aire. Fiat cenias. Arrecia talle. Venustos, elegans ( ar- A J I P U E R R O . el aire. Ventas increl/esrit. aji, m . Alliatigenus apud amepares larí/itus. T o d o lo anda el aire. Aiir omaisladamente, adv. Solite; so- ricanos. nia permeat. Azotar, el aire, j litario motla. ajiaceite, m . Composición h e fig. Trabajar en balde. .Et.hiaaislado, da, adj,fig.Interelu- cha de ajos majados y aceite. pem dealbarc: in aere pisca75.» o¿eo alliatum. sas, a. um. Casa aislada. Inri. Beber los aires,fig.A/i.ri'e stda,ce. ajicola, f. Ex pcllicularum cupere. Creerse deL airé ó de aislar, a. Aqua intercludere. || fragmentis alliis eoctum ligero. Rumor i, rumnribu.s gluten. Dejar solo un edificio. Insulam fredere. Cortarlas en el aira. ajilimoje ó ajilimójili, m . fam. extraeré. AJU AJU ALA 33 Salsa. Carnium conditura; bus; io culta aut pedibus ex-rieulo agere. — al arancel. embamma, atis. tuberantia ossa liabais. Ad prceseriptum agere. — á -ajimez, m. Ventana. Arcuata ajuar, m. Supellex, supelle- lo que es razón. fEquum et columnas innixa J'enestra. ctilis. Por ajuar colgado nobonum colere. — á los conajipuerro, m. Planta. V. PUE- viene hado. Copiosa eestium ciertos. Cumplirlos. Convcntis supellectilis rem non auget. store; partís satisfacere; pa RRO. .ajo, m. Allium,ii; scorodon,i.ajudiado, da, adj. Judaso si- cta servare, exequi.— uno con milis. lo que puede. Se io pellicula || Salsa con ajos. Alliamentum, alliatum, i. ||fig.Elajuiciado, da, adj. Judicio ma- contioeri; pro facultatibus sutaptum faceré. afeite de mujeres. Muliebris tttrus; maturo judicio; pruajuste, m. Encaje. Junctura, ce; fucus. ||fig.fam. Negocio ó dais. compages, is. || Pacto. Paasunto entre muchos. Nego- ajuiciar, n. Maturesco, is. ctum; paetio, concentio. M á s tium. — cebollino. V. CEBO- ajunjera, f. V. AJONJERA. LLINO. — chalote. V. C H A L O T E . ajustadamente, adv. Ex ceguo. vale mal ajuste que buen plei— de Ascalonia. Especie de ajustado, da, adj. Justo. late- to. Déme jurgía sub quolibet ger, a, um. || Conveniente. judice.Prajstat concordia lite . ajo. Alliaria, os; alliarium, Pax vel injusta utilior est ii. — fino. V. AJO B L A N C O . — sEquus; ceguabilis, le. — ala silvestre ó puerro. Porrinum, razón. JEquitatis amans. — quam justi.ssimum bellum. silvestre allium. Cabeza de á la regla. Ad legem et regu-ajusticiado, da, adj. Capiiis lam cotnpositus. Discurso bien damnatus; patibuiatus; morte ajos. Allii caput, bulbus, ponium. Ristra de ajos. Altio- ajustado. Composita, ornato, mulctatus; ultimo sujiplicio rum restis. Harto de ajos. Ru-concinna, elegans, compta, affectus. ajusticiar, a. Capiiis supplisticus. Lo que huele á ajos perpolita oratio. ajustador, m. Thorax, acis. cio aficere; eapite, marte ó tocante á ellos. Allicitus. ] Bueno anda el ajo ! irón. ajustamiento, m. V. AJUSTE. || plectere, muletare; eapitis Optime res geritur! Tieso co- Liquidación de cuentas. Dati damnare. Mandáronle ajustim o un ajo. Validas; robu- etaccepti expeditio; rationumciar. Jussum est d.uci. subductio, computatio. \\ Páal, artic. contraído, lili, illum. stis, validis oervis. Hacer moler el ajo. Molest'iam alicui petele liquidación. Syngrapha, A veces se usa en lo antiguo, significando otro, otra cosa. creare. Negotium J'acessere. ce; tabalee, arum. Revolver el ajo.fig.fam. Ri-ajustar, a. Ad rectum optare, Aliud. Al, madrina, que eso xas, simultates instaurare.conformare. ||fig.Rem rei ya m e lo sabía. Dic age; dio Ajo crudo y vino puro pasan ceguare, adeeguare, cocegua- aliud quod dicis movi. Debajo re, optare. ||fig.Concertar del sayal hay al. Aliad ri deel puerto seguro. Bene para. tus montium juga superes. alguna cosa. Pacto, as; con- tur, alias latet. ala, f. Ala, ¡tenna. pinna, ce. | Vino puro y ajo crudo hacen cento, consentio, is. || fig. Poner en paz. Compono, is; Cuerpo de tropa. Ala; cornu. andar al mozo agudo. Justa || Hilera. Ordo,inis; series, ei servo prcehe, ut operam exi- reconcilio, concilio, as. — las I! fort. Flanco. Latas, eris. || gas. Muchos ajos en un mor- cuentas. Acierro, as; rationes tero mal los maja un majade- subducere, describere, inire,náut. Vela pequeña. Parcum ro. Pluribus iatcatus oulius perpurgare, supputare, com- relum mafori superpositum. putare; numeralibus notis ra- || Planta. Helenium, ii. ¡j bot. est ad singula sensus. ajobilla, f. Danax truoculus. tionem inire. — una cosa. Membrana de semilla. Ala. || Pretium pacisci; de pretio pl. Favor. Tutela; patrociajofaina, f. Pelvis, is. ajolín, m. Insecto. Ceriathcs con ceñiré. — los vestidos alnium.\\ Osadía. Superbia, anicuerpo. Vestes corporis opta-mi elatio. || poét. Ligereza y cimex. ajomate, m. Planta. Rivularis re.— una controversia. Litan, velocidad del d.-sco, del peneantroeersiam dirimiré, tran-samiento, del viento. Cogitaconferva; capillaris conferva. tionis, cupiditatis, eentus, ajonje, m. Z u m o viscoso. Vi- sigiere, componer-e. — una bo, scus, i. || Nombre de varias da. Nuptias efleeré, concilla-leritas, velacitas. — del cora plantas. Viscosa planta. || re. — la paz. Pacán pairare. zón. Cordis aurícula, ven tri— el cabello. Capillum repoadas — de la caballería. FreGummi/era atractilis. || V. nere.— con hebilla. Infibula, nigera ala.— extendida. DiAJONJERA. ajonjera, f. y ajonjero, m. as. — las expresiones al nú- duda ala. — de un edificio. Chamaleoo albas; oiscosus mero oratorio. Sententia.s inAla, ce; pieron, i; jiteromata, guadrum redigere.— los tiem- tino; pterygoma, atis. — de cacarduus; carlioa agualis. ballos ligeros. Expedita, leéis ajonjo, "m. Chamaleonis albi pos, la cronología. Témpora computare. — uno sus cuen- armatara- turma.— de tejado. .i/u m mis. Suggrunda, as. Alas de los ajonjo, m. pr. de Gran. Planta. tas, ó cuentas consigo. Rem suam incitare pa-pendere. — pies de Mercurio. Plantada, Ragusina andryala. ajonjolí, m. Sesama, ce; seso- la vida. Arreglarla. Sapieater, ium; plántenles ala-. Alas para mum, i. Hecho de ella. Sesa- recle ritam instituere. — lahuir. Pennarum effugia. Pergolilla. Reprender, castigar. teneciente á las alas de un mious, a, um. ajoqueso, m. Ex cáseo et cdlia Animadverto, is; ad meliorem ejército. Alarias; alaris. El J'rugem redigere; pn-oa aut que tiene alas. Aliga-, penruobsonium, scdvamentum. ajorca, f. Muliebris cu-milla. metu in angustum eonstrin- ga-, ¡it'nnigcr, pennatus, al ajordar, n. pr. Ar. In. oudite gere. Ya, ajustaremos cuentas tlis. — en los pies. Atipes, o b- ajustaré las cuentas. Post edis. El que tiene buenas alas, vociferari. mihi ¡urnas dabis; commissa fuertes, va I n nWs.P aui i potáis. ajomalado, da, adj. Mereede lúes. Ajustar el vestido al El quo no tiene más que un conductas. ajomalar, a. Mereede conclu- cuerpo. Venir la ropa apreta- ala. Monopterus, a, um. Los da. Vestem corpas constrin- soldados (jue están puestos en cere. ajuanetado, ajote, ajuagas, nentibus •seordium. RAVANES. DICC. m.f oris .Planta. pl. da, ESP.-LAT. et vct. adj. pedam Teucrium V.PromiossiESPA- po. as. r'nis tati su i/ere. conciencia.•Conscientiaspe— Tempori obtemperare. al sentenliam ||r. dictamen Coneenio, inservire. desequi, —otro. al is, — A tiemvolunliecon pacto, .ala. ó ' ábjéctutn Caérsele lites; fila. -ora 3 Alar zóri. adv. alorias ti, á Postra/u sentiré. orum; uno 7/1 ala(.-abortes. las alarii in Cortar alas formam. jaeei del mióque -e; E 34 ALA ALA AI,A alacranera, f. Planta. Ormsibi, clum vita rnaneat, deerit brar las alas. Ánimos, conatos reprima-e, fntngere,^ iti- rosco. N o alabes ni desalabes thopns scorpioides. alacha, f. Scombrus, seomjjer, fringere. Cobrar alas. Nimia asta siete navidades. Non cibri. indulgentia, licentius agere; tus, experta et speduta lau- alada, f. Celer pennarum jaefferri, extalli. Dar á uno dato. Alábate, cesto, que ven- i-rus. alas. Nimia indulgentia aniderte quiero. Nonaliena laude, aladar, m. Circo, tempoi mas alicui faceré. Quebrarlas sed propda cirtute famam sine-n.s capillas. A la vej alas del corazón. |Mover á queere.Nadie sealabe hasta que aladares de pez. Senectuteto compasión). Miserationem, miacalie. Ante obitum nulla est ajfueice minime decent. Nihil .sericordiam excitare. Poner perfecta laudatio. Finís corosenectut.i ascititio ornato t alas á alguno, avivarle. Stina/ opas. Quien no se alabado piux. Parras semper tuus puU mulos, vires, animum alicui ruin se muere. Sine laude pe- l,u*. addere. Por su mal le nacieriere multi, quia aliena quamaladierna ó aladierno, f. L A ron alas d la hormiga. Cervus sua mérito pra-diearunt. DIERNA. ad sagittam properat. Postealabarda, f. A r m a ofensiva, jalado, da, adj. Pennatus. piririora gaudii ludus occupat. Bipennis hasta. || A r m a é in- nolas, ¡linntger, pinntler. — Medio tutissimus ibis. In peosignia. Centurionis insigne. como Mercurio. Alipes, edis; pria pelle quiesce. alabardazo, m. Hastce idus. aliga-, a, um: deas ar Alá, voz árabe. Dios. Deus, i. alabardero, m. Hastatus mi- aladrada, f. Sideas, i. alabado, m. Motete. In sacrales. aladrar, a. y aladro, m. V. A R A R tissima eucharistia condénela alabastrado, da, adj. V. A L A .V ARADO. cantas. Por el alabado dejé el BASTRINO. aladroque, m. pr. Mur. Itonconocido y vime arrepentido. alabastrina, f. Specularis la- r/um salita, insólita clupca Cognita laudatis posthabuispis. alafia. V. P E R D Ó X . Se ha usado sepiget. Laudatisutilioraquce alabastrino, na, adj. poét. Ala- sólo con el verbo pedir. contémp.scris. Pro in certa spe bastro similis. alaga, f. Especie de trigo. Zea, certapra.'tnia relinquere. Umalabastro, m . A labastrites, oliea, a-. brátil pro corpore captad. Are onychites, ce; ónix, uchis. —alagartado, da, adj. Vari a tus. mi buey por lo holgado y el común. Gypsurn alabastrum. variegotus, a. um; versicolor tuyo por lo alabado. Nóvale — oriental. Stalactites mar- oris. soluto condito. inar. Bote de alabastro para Alagón, n. Villa en Aragón. alabador, ra, m. f. Laudator, perfumes ó esencias. AlabaAlti.a. nm, i; Alagooium, ii. oris. ster, alabastrus, alabastrum.Rír>. Alagoiüus, ii. alabancioso, sa, adj. Jactaos, Lo que es de alabastro. Ony- alaica, f. V. A L U D A . jactator, sai commendator; chinus, a, um. Alais, f. Villa en Francia. Alelaudator, laudatrix; suce gloAlabastro, m. Pueblo junto á si-i. as. rias fastosas prcedicator; sui Tebas. Alabastrum, i. |j Ríoalajor, m. Tributo. Emphyteusuorumgue putidus admirade la Eólide. Alabastrus, i. •sts. is; cmpliiteutiea peosio tor. alabe, m . R a m a . Deorsum i alajú, m. Pasta. Tessellatus alabanco, m. Ave.V. L A R A N C O . fiuxus ramas. || Paleta cón- melti'.us pañis; massa ex alabandina, f. Alabaiidinas cava. Moletrince iroclece pál-amyg dalis, n a cibus. ponet ost lapis. mala. || En varias partes la et speciebüs oromaticis conAlabando, m. Hijo de Ceros. estera de los lados del carro. fería. Alabandus, i. Repagulum, i. alama, f. V. L A M A . alabanza, f. Laudatio, onis; alabeado, da, adj. Flexus, in- alamar, ni. Ojal 6 presilla. Alílaus, laudis; priecanium, elofle-cus, a. um. sala ce; aeellus. i; patagiuni gium, encomiam, ii; coiumcnalabearse, r. Flecti, infecti. ii. Vestido con alamares. Podatio, prcedleatio, onis. — de alabeo, m. Comba de'la ma- tagiatex vestís. Los que lo Dios. Hi/mnus, i. Llenará uno dera. Curvatura, ce; fiexio, fabrican. Patagiarii, orum. de alabanzas. Latidibus- ad. onis. alambicado, da, adj.fig.Pnrccelum usgue extollere. alabesa, f. ant. Especie de ar- cissime, niinutatim callatus. alabar, a. Laudo, colleuida, m a of.-nsiva. Arma cantáp. p. de ALAMBIC AR. commendo, as; laudibus celebrica. alambicamiento, m. Extrabrare, ornare, prcedicare, alialabiado, da, adj. Denticulatus ctia, perpensatia, onis. gere, eferre, extollere. Alabo nominas; mide cusa moneta. alambicar, a. Suecos dettiel gusto, irón. Egregiam vero alacena, f. Riscus, i. — donde latione extrahere. |fig.Perrefers laudem. Alabo la llase guarda algo de comer. pendo, is. fig. Gastar ó dar neza, irón. Rectas, liberalis Pramptintrium, ii; promptua- con mucha economía. Parcisinstitutianis exemplum. N o te ria celia. slmc al/sumere, ciare, conirás alabando. Non abibis imalaciar, v. n. V. ENLACIAR. ferre. punis. Haud impune fere.s. alacrán, m. Escorpión, anima- alambique, m. DistillatoriunX — á uno en su casa. Aliquem lejo venenoso. Scorpio, onis; ras : distillatorfa cucumella coram, in os laudare. — en scorpius, ii; nepa, ce. ¡| Pieza cucúrbita. El pico o cañón del Un discurso público. Aliquem del freno. In framis cocleare alambique. Emissitius distilpro condone laudare. — en ferrum. || Esecilla de metal. lataria- tu ai mella' eanalicu todas partes. Laudibus pra.seFíbula. — cebollero. Scorpio. lus. La vejiga ó vieutre del qui. — cuanto merece. J°ro — marino. Marinus scorpio. alambique. Vesica, alveus. El dignitate laudare. — magníEstar picado del alacrán, 'fig. horno de los alambiques. Stilficamente, con exceso. DilauCaris an.rium esse. N o le fiaraletrii liquoris clibanus. D dare: pleniore ore, asquo pleun saco de alacranes. Etiam algo por alambique,fig.Parnius laudare, collauaare. — de seorpionum saeco l'urabi-dssime, minutatim aliquid alguna cosa en alguno. Alitur. Quien del adj. alacrán está dore, con /'erre. Suicl no d.icatione buccina coniis r. faltará Sese in jactare. re, aligao verbis, quien celebrar eferre, le commendare. Calabe. sermone, o mgloriando e; o sese él TVot viva pnepro-alacranado, quo damna eeruut. Vel infectas. levis gravitada, aura semel terret, Vida a/l'ealiqtiem alambrado. alambre, BRADO. (i-i-eum El hilo de m, filufn; metal. Metal. V. ROJO .Erisfilum, traetuin, .Es,ALAMceris. tr £ ALA ALA ALB S5 ctile, daetile, textile, in alarde. fila Sese jactare; glario- ñal. Classicuto, i; ad arma. sius eferre. tenuaturn, in statnina ded.a'alarmar, a. Ad, arma e.rci'ta.r ¡ alardear, re. -Sese jactare, gloctum crs. , clamare, eomm ove re ad nt-ma a l a m b r e r a , f. /Eren traJn- riasius eferre. Alardear de copie nd a. sa .linaje y nombre. Genus alarmega, f. pr. Gran. V. ALAR seooa. alameda, f. Populetum, i. ¡|suum ei n.oinen jactare. GAMA. alargador, ra, ra. f. Praten- Alaro, m. Río de Ñapóles Arboretuiu, i. Cosa de alameda. Populáis, populnus, far- dens, ti». Sagra, te. alargama, f. Peganuin hor- Alascheir, f. Villa cu Turquía. fareus, a, am. alamín, f. V. PIFE. || Alarife. milla. Hyp.sus, i. alargamiento, m . Protensio,,alastrar, a. X. L A S T R A R . |;i r. /Edllis, is; mensurarum ponderumqae examirtiprcefextns..extensio, dilatttttio, onis.. Sese ad terrean deinnte-re-; alargar, a.. Proferido, pro-huini proeumbere ; serpere alamina, f. Impuesto. Figulis' cCiíCOyporrigo., teiafa, extendo,. impositu muleta. - raptim; furtiin- reper.: alaminazgo, m. A", AXAUT- fe. || fig. Prolongar. Duco,. aláteres, m. pl. Comités, tune ' producá, traho.,protrctho, exFAZGO. alaterno, m. Arbusto. Alateralamirré, ta. Signo de música.. traho, is; protelo, as. [) fig. nas, i. Aumentar.' Augeo, adaugeo,, alato'a, m. V. LATÓN. || El fruto Alamire mcfec. álamo, tir. Árbol. Populas, i. — es. |¡ fám. Alcanzar y dar á del1 afatonero. Lotus, i ff pr. Ar. otro to que está distante. Ten- Árbol. V. ALMEZ. blanco. Befóla,, ce-;, farfarus, \\ i. — negro-. Alnas, i. — pera- c/o, pórrigo, is; prcebeo, es. alatonero, m. pr. Ar. El almez, lejo. Árbol. V. PERALEJO. — fam. Ceder á otro una. cosa., árbol. Lotus, i. (temblón. Árbol. V. TEMTÍEÓN. Ceclo^ is. — la, bolsa, la capa,, Aíatri, f. Ciudad del Laeuo. D e madera de álamo blanco. etc. Soltar estas cosas. Depo- Alatrium, Alefriiim, ii. Natuno, dimitió, is.~ gente. Prce-ral de- esta ciudad. Al'etrinenRetulacew&,, opuivus, popa-l— el paso. Propero,. nens-, pormlm.tvs, a, wat. mitio,.is. De sis, se. as. — la vida. PToaivo, is;madera de álamo negro. Alalatrón, m. Aphronitrum. r cetatem ampliare; vitam proneus. Sitio que cria álamos. alauda, f. y pagare. — ti mecha. Rem alaude, f. V. A L O N D R A , a. ve. Populífer locas consulto trahere, extrahere. alamparse, r. fam Acide caÁlava, f!. Una <ie las Cre» pro— el asunto. Ducoi,. produeo, vincias vascongadas.. v/. Kmt, «t». pere. ataña, f. Moiossus fasinina. trabo, is. — el tiempo. Tem-alavanco, m. V. LAVAJTI o. pus prorogare. — una cosa Alavense, adj. y alanceador, ra, rn. f. Hostería», a, um; hasta pugnans; inse- de un día para otro. Rem pro- Alavés, sa,, adj. Natural' .le, y crastinare. — los términos del lo perteneciente á Ala-.a Aíaepuenx. alancear, a. Hasta ferire, imperio. Impcriifinesamplia- oensis, se. re, propagare, pro ferré; im-alavesa, f. V. ALAJÍESA. inseguí, pugnare'. Alandia, f. Isla del mar Bál- penum dilatare. — la cuerda.atozáo, na, adj. Rujo. Fulvm fig. Laxo, collaxo, conlaxo, . tico, Alt indi a, aeguus,. — boyuno. Soria i eoalandrearsa, r. Boinbyees ma- as. |l r. Longius digredi, proloris egnus. — tostado. Fidei gredi. !'| Estirarse. Latesco, is. eescere. gravis colorís equus. —claro. | | Hacerse largo. Longisco, is. Alandrina, f. Villa de Grecia. Alabastri colorís eguus. — — los días, las noches. Lon/Elcmdria, ce. roano. Fultri colorís. Alazán giores dies, roetesfieri,eeaalanés, rn. Céreas alces. tostado antes muerto que candere. — el discurso. Oratio- sado. Rufus equus eran.im.is, alano, m. Molosxits, i. neiji longius proveía. Se alaralano, na, adj. El que descennon fessiis ecu/et: sive rufas día i|e las gentes bárbaras gan los diente-; , tiritan de equus omnium in itinere ei/e/i llamadas alanos. Alanus, a, frío. Dentes ilaitiiinl.—por eldo fortissimus. agrio de la comida. Den/es alazo, m. V. ALETAZO. um. Alanos, m. pl. Pueblos de Es- cibi aeerbitate Irendun/ur,Alazón, m. Río de A--i o. Aiteitia descendientes de los Ge- hebetantur.—úe hambre. Den- sonia, di; Ala-on, c/nis. tio, is. M e he alargado en mi tas. Aleen i, orum. alazor, m. Planto. Cart/iani.ats, Alanquer ó Alenquer, f. Villa razonamiento. Laiigiirs dicen-i. ¡Ay, abuelo, que sembrasen Portugal. Terabriea, as: do proeectu», sum, guaní pro-teis alazor y .naciónos anaalanzar, a. ant. Jaculari; fio posua-am. Paula longius ora- pelo! Beneficia male- eoUfsta tio mea provecta est. Para maleficia fiiunt. stília i ou/rcere. alaqueca, f Especie de mármol no alargarme. Ne multus sim. alba, f. L a primera luz del día, americano. Marinar cequaln- alarguez, ni. Arbusto. Aspala- Aurora, cft; cliluculum, i: pri tus, i. ti.s, larmotinon. mo lux.\\ Vestidura blanca paalaqueca y alaqueques, f. Ala- alaria, f. Instrumento. Fieti- ra celebrar los divinos oficio*. lium politorium. queca, ce. Alba, ce; interior saeerdotaT alar, m. V A L E R O . || Percha de Alarico, rn. n. pr. Octavo rey lis túnica. Lo perteneciente de España. Alaríais, i. • '•nía-.. Setosus laquea». al alba. Sublucanus, a, um, alarbe, adj. V. Á R A B E . j| Inculto.alaridsu, f. Convicium, ¡i; vo- Al alba. m. adv. Asteis cadenri feratio, onis. Brutus, 1/elluna.s, belluinus, tibies; a/bente ca-lo; prinu alarido, m. Quiritatio, caci/ea, um . immanis, ctgrestis, e; luce;; albescente aurora ratio, is; ejulalus, onti.s. •— de ci-cors, vecors, erais. beseente dte; dilucido: su mina Alarcón, I. Ciudad en España. los que pelean. Barbará -um, i.mane. Rayar el alba, el día, Dar alaridos. Voeiferor, gui- la luz. el sol. Liaem radiare; ¡larca, onis; Aracum, i; Alarmtar, aris; gucestu's riere. primas radios emitiere. No conium, ii. Alarcos, f Villa en Andalucía. alarifazgo, m. Architectura; sino al alba. fr. irón. con que architecti munus. Lia aris Oretanarum. se responde al qraé pregunta alarde, sai Entre sus inspeetio. tado, proezas. pra-cone/n /taiatio. in. colmeneros. Mititum || Sui Vanagloria. agit. til/icen. Hace recensia. Alcearis alarde Hacer OstenIp.se de \\ alarma, alaríje, Alarife, stium (rdificatianum de albañilería. ímpetus, f f m. . mit. V. Maestro AHIJE. Repentinus tumulto». mat/is/er. Arelútectus; de obras \\ hoSeAlba, Transilvania. igitur'l Alba-Pómpela, Villa f de . Ciudad España Mba sabido. de junto a-. Lombardía. Julia.' ||aQuidni SalaOtra de || So ALB ALB ALB manca. Alba, ce. — Alba ad albarcoquero, m. V. ALBARI- albardillar, a. Parietum culmina tegere. COQUERO. Thormin. — la longa. Ciudad albardin, m. Sparteum arodel Lacio. Alba, ce. — real. albarda, f. Clitella, os;sagma, rtt¿».J|ng. Lonja. Suillus pemen. Ciudad de Hungría. Alba renibu tus, — gallinera. Planaalbardón, m. Sella, ce. galis. albarejo, adj. pr. Mancha. V. alba porcuna, f. Hierba. Altér-clitella. —henchida de paja. Strcunentum, i. Bestia de al- CANDEAL. eum, i. barda. Asinus. Perteneciente albaricoque, m. Tuber, cris; albacoa, m. Testamai/i administer; curaior, e.eeeutor. á la albarda ó á la caballería armenicum malura, pomum, albaceazgo, m. Testamenti e-ti-que la lleva. Clitellarius, a,prunum. || El albaricoquero. um. Albarda sobre albarda. Armeniaca malas, prunus. ratoris munus. Inepta verborum repetitio;albaricoquero, m. Armeniaca, albacora, f. V. B R E V A . || Pez. ad restim funieulum addere. malus prunus. Amia> similis piséis. albacordn, m. pr. Mur. V. AL- C o m o ahora llueven albardas. albarigo, adj. V. C A N D E A L . Ut clitelce nune e caslo decialbarillo, m. Son de la guiBOQUERÓN. dunt. Alium quasre cui centarra. Citharas sonus. Especie albada, f. V. ALBORADA. ||pr. Ar. tones fardas. Labrar y coser de albaricoque pequeño. ArPlanta. V. JABONERA. albardas todo es dar punta- meniacum prunum parvum. albahaca, f. Planta. Ocyinum,das; refrán que se aplica á albariño, m. Fucus, i. oximuin, i; basílica herba. —los que sin discernimiento juzAlbarracín, f. Ciudad en Araacuática. Lactuqria, ce; eri- gan iguales, trabajos de m u y gón. Lobetum, ti; Albarrasimus, i. distinta índole. Opas phrynum, i. albahaquero, m. Tiesto. Te- gium et clitella, acu J'iuuV albarrada, f. Pared. Maca-i a, sta, ce; cas herbis aut flori-Saltar como granizo en albarce. | Reparo. Vallum, i.— de bus plantanal». da. Impatienter mínima qu.ee- piedra. Maceries, ei. albaida, f. Planta. Anthyllis que ferré. La culpa del asno albarrana, adj. Scilla, squilla, eijtisoides. echarla á la albarda. Propriu ce. Torre albarrana. In mceniaíbalá, m. f. Despacho, insin alios crimina conferre. bus furris; extraria furris. trumento público. Apoeha, ce; Por dar en el asno dar en la V. ALBARRANILLA. publicas tabulas, litierce. || Céalbarda Longe a scopo abe- albarranilla, f. Peruviana scidula real. Regium diploma. rrare. Quien no puede dar en lla. albando, m. Candescens, al- el asno, da en la albarda. Lasalbarraz, m . V. A L B A R R A Z O . ¡¡ bescens, albens, tis. e/ere alterum qui non valetHierba piojera. Sthaphis, staalbanega, f. Reticulum eapil- obtrectans gaudet. Volverse pis, idis; pedicolons herba. lis continencias. || Red para la albarda á la barriga, fr. albatoza, f. Emphracta naris. cazar. Plaga, ce. fam. Spe fallí; rao contra albayaldado, da. adj. <erusAlbanés, sa, adj. Natural de venire. satus, a, um. Alba ó Albania. Albanus, al- albardado, da, adj.fig.Alio albayalde, m . Cal de plomo. betnensis. || Vizcaino, de Salcolore in dorso, alio reliquoCerussa, a?; psymytium, ii. — vatierra. Albanus, a, um. corpore distincta bellaa. preparado al fuego. Sa.ndix, Albania, f. Provincia de Esco- albardán, m. Scurra, ce. El icis: cia. Albania, ce. — de Grecia.porfiado albardán comerá tu albazano, na, adj. Subniger, Albania, ce, y Epirus, i. pan. ref. Parásitas ubique a, um; nigneans, tis. Albano, f. Ciudad y pueblo de mensam sequitur. albear, V. B L A N Q U E A R . Italia. Albanam, i. albardanear, n. ant. Scurrili-albedrío, m. Liberum arbiAlbano, na, adj. El natural de ter agere vel civere. tríum.\\ L a voluntad gobernaAlbania. Albanus, a, um. [] n.albardar, a. V. E N A L B A R D A R , da por el antojo ó capricho. ¡ir. Albanus, i. más común.||fig. Poner toci- Libido, inis. albañal y albañar, m. Cloaca, no sobre las aves ó carnes Albegua, m. Río en Toscana. ce; collueiaríum, i. Lo que para asarlas. Suillam crasiam Albania Jtuvius. corre por él. Ellueio, colluvio, asaiulis ávibus, earuibus imalbeitar, ni. Veterinarias, muonis; eluvics, colluvies, ei.pooere. Salomedieus, salivarius, i. lir por el albañal.fig.7)«/e- albardela, f. Novi, iun-adati albeiteria,f. Mulomedicino,ce; eore, turpiter rem agere. egui ephippium. retci-inaria ars. albañariego, m. V. P E R R O A L - albardería, f. Clitellarius vialbollón, m . V. A L B A Ñ A L . ISAN VRIEGO. cus ; clitellaria taberna. ||Albemraia, El m. Río en Amérialbañil, m. Ccementarius, ii.oficio de albardero'. entallaca. Albemala, las. albañilería, f. Cosmentaria ría ars. albena, f. V. A L H E Ñ A . ars.\\ Obra fabricada. Ciernenalbardero, m. Clitellarius, ii. albenda, f. Lintea tela reta uteu-ia fabrica vel casmaitiDe todo entiende un poco, y lata. tium opas. de albardero dos puntadas. albendera, f. Reticulatce telc albaquia, f. Pecoris residuum Omnes artes caliere jactat, tcetrix. L a albendera los dideeimam non patiens. cum nihil sciett. santos hilandera; refrán con albar, adj. (v. gr. Tomillo, pi- albardilla, f. Clitellula, ce. || que se satiriza á las mujeres no albar.) Albus,a, um ; albi- Caballete de las paredes. Paque huelgan los días de labor cans, tis. rletlstegmea, culmeu.\\El quey trabajan lasfiestas.Otiosa albarán, m. Cédula. Locatio- hacen los hortelanos dentro mulier nisi feria sit non lanis, cenditioois signutn. || Pade las eras. Porca, as. || Silla barat. pel, valcsimple. Syngrapha, ce. para domar potros. Novi inalbengala, f. Maurusium texalbarazada, adj. Uva. Varíe- tractati egui ephippium. Batual. gata. tido de huevos y .otras cosas. Albengue, f. Ciudad de Genoalbarazado, da, adj. Alba vi- Ex fariña ovisgue condimenva. Albia, Albinganum, ni. albarazo, albarca, de tiligine alba, eems, su affectus. tis. color f.ni. V. laboraos'; al Alba A B Ablanco. R ||C Avil Lo . que Higo. eitiligine Albideclina tw,)i¡.||Lomo las )tes.||La que e rusta. sendas. se envuelve lonja Viarum en de las el tocino asado. orillas crepulicon de Assialheña., albéntola, alberca, i. en SO.alberca. i Albañal. f.ff.ce; Estanque. . Detecto? V. Tenuis Cloaca, Á R B O LretículaStagnum, cedes. DEL a>.\\ PARAÍ Ob ALB ALB ALC 37 Escocia. Albion, ii, ú onis. percelli. || albercón, m. Stagnum gran— el mar. Undas m. Hijo de Neptuno. Albion. aspa-are, f reta tollere. Ni te dius. albérchigo, m. y albérchiga f. albis, Quedarse in albis. fr. alborotes ni te enfotes. Nec cacendum nec fidendum niPérsica, os; pérsica matus, fig. Spe deludí, clecipi. mis. pomus. El fruto. Persicum albo, ba, adj. V. B L A N C O . Albo, m. Promontorio en Áfri- alboroto, m. Tumulto con vomalum pomum. ces. Turbamentum, i; tumulalbergado, da, p. p. de ALBER- ca y cabo Escandallo en Fetus, motus, us. || Bullicio. ConGAR. La mujer casada en el nicia. Álbum, i. vicium, ii. Temía no causase monte es albergada. Casta albogalla, f. V. A B O G A L L A . fcemina mediis in montibus albogón y albogue, m. Flau- algún alboroto. Verebar ne ta pastoril. Fístula, multifora quid turbatum afierret. M e tufa est. albergador, ra, m. f. Hospes, tibia. || Instrumento. Crota-ter en alboroto. 7 urbas riere. alborozador, ra, m. f. Exsulitis;qui hospitio excipit. lum, i. albergar, a. Hospitv) excipe-alboguero, ra, m. f. Tibicem, tator, oris; exsulta trix, cis re; hospitium prasbere. || r.inis; fístularum modulator, alborozar, a. Exsulto, jubilo, artifex. as. Diversor, aris; in alujuo loco albohera, f. ant. V. A L B U F E R A . alborozo, m. Jubilum, i; exsul se recipere. tatio, onis. albergue, m. Hospitium, con- alboheza, f. V. M A L V A . albotín, m. V. C O R N I C A B R A . fugium, dicersorium. ¡| Spe-albohol, m. Jasione, es.|| V. albrán, m. Anadino. Anaticulunca; apricus locus. || Casa AMAPOLA, de niños huérfanos. Orfano- Albona, m. Rio de Milán. Al- la, ce. Albrest, f. Ciudad de Francia. rum hospitium, collegium.\\bunea, ece. Atbretum, Lebretum, AnderiEn Malta el cuartel ó aparta- albóndiga, f. Offa, os. miento separado para cada na- albondiguilla, f. d. de A L B Ó N - dum, i. Natural de esta ciuDIGA. dad. Anderideosis, se. ción. Conturbernium. albero, m. Albicans térra.\\alboquerón, m. Africana he- albricias, f. pl. Strence, arum; ecangelia, orum. Ganar las Dctergendis patinis pannus. speris. alberquero, m. Stagnorum cu- albor, m. La blancura. Albor, albricias.Strenas lucrari. Dar oris; albedo, inis. || poet. albricias. El Evangelio recldere; rotor. Alberto, m. n. pr. Alberus, ti. alba, la aurora. Aurora, os; strenam. elargiri. Albricias Albi, f. Ciudad de Francia. diluculum, . i. || Ciudad en madre que pregonan á mi paPortugal. Annibalis portus. dre, irón. Ex adeersis stulHelvetiorum, Heloionum Alalborada, f. El amanecer. Di- tus exsultat. Albricias paba, Albia, Albiga, Albigia, ce. || Colonia Romana. Marsorum luculum; prima lux. || Acción dre que ya podan. Putatur militar al amanecer. Antelu- citis, nondum germinal, et tu Alba. albicante, adj. Albicans, tis. cana oppugnatio. || La diana. de fructu laboras. Semper Albicos, m. pl. Pueblos cerca- Antelucana militum sympho- agrícola in nocum dices. Albricias padre que el obispo es nos á Marsella. Albici, orum. oia. Alborán, m. Isla de África. chantre : refrán que se aplica á Albiense, adj. y los que piden albricias por coAlbigense, adj. El natural de Erroris ínsula. alborear, n. Diluculo, as; lu- sas que no lo merecen. PrceAlbi. Albigensis, se. || Aplísul io! noster factus de proscase al hereje de la secta que cesc.o, is; primam diei lucem sule cantor. empezó en Albi á principios emicare. alborga, f. Sparteum calcea- albudeca, f. V. B A D E A . del siglo -KM. Albigensis. albufera, f. A£stuarium, ii; Albigés, m. Prov. de Francia. mentum. albornía, f. Pelvis, is;figlina lacus, us. Albigensis tractus. albugíneo, nea, adj Albineus, albihar, f. Oculi formam re- scutra. alborno, m. botan. V. A L B U R A . albidulus, a, um. ferens fio». álbilla,'adj. Albescens, albi-albornoz, m. Laneus retorta albugo, m. medie. Albugo, inis. filo pannus. || Capote cerradoalbuhera, f. Dulcís lacus. cans ova. Albula, m. Nombre antiguo albulo, adj. Albicans einum; con capilla. Penula, as. Alborog, f. Ciudad de Ingla- del río Tíber. Albula, a?. vinetum. terra. Isurium, ii. albúnea, f. Fuente. Albuna, albulo, m. V. ALBILLA. Albunea, as. || Sibila. Albuna. albín, m. Piedra roja. San- alboronia, f. Moretum, i. Alboroque, m. Coneicium, ii;albur, m. Pescado. Alburnus guinarius lapis. \\ pint. Color gobios, ii; gobio, onis. \\ En carmesí. Ex sanguinario la- compotatio, onis. alborotadamente, adv. Túrba- juego del monte las dos pripide expressus color. te, turbalente. meras cartas que saca el banAlbina, f. n. pr. Albina, ce quero. Sors quosdaio io charalbina de marismas, f. fEsiua-alborotadizo, za, adj. Turbulentus, a, um. tarum ludo. || Correr un aL num, ii. bur ó jugar un albur, fr. fam. albino, na, adj. El que nace alborotado, da, adj. TumulA/ectnt jactare. rubio y blanco de padres ne- tttosus, turbulentus. gros ó de su casta. Albinos, i;alborotador, ra, m. f. Seditio-albura, f. Albor,candor, oris.|| e nigra stirpe albus natus. ||sus, turbulentus; seditionisbot. Atburnum, i. alburero, m. Ludí albures Color de perla sobre piel blan- aucíor, concitator. ca. Albineus. ||Dícese de los alborotapueblos, com. Apodo dicti edeettor. albures, m. pl. Juego de naihombres cuyo color y pelo del revoltoso. Tumultuarias, son enteramente blancos y a, um. || fam. El que tiene pes. Payellaram ludus quicio m aleatoria». > que. teniendo la vista débil, ven buen humor. Lcetus, facelus, alburno, m. Monte.Alburnus, i. más claro durante el crepús- a, um. alcabala, f. Ex re vendita veculo que de día. Albis eapillis alborotar, a. Perturbo, obturctigal publicum; eenalitia, homo. bo, circumlatro, agito, as; tuAlbión, Albinovano, Albino, nus, romano mano.i.Albi fClodio, .heroico. Isla ñus, m.de emperador n. i. Inglaterra Albinavapr. Poeta ro-y el multuar, bar-i; Consotiationem, turbare; tare. rancho, ||vehementer r. turbas, aris. elPerturbari, cortijo, — viciniam motas el commoeerila palomar, calle. conturexciconalcabalatorio, orum. la num rcetigalibus alcabala. ver-tigal. — delVectigalium viento. eodex. m. Libro. Peregri|| imLista De de m ALC ALC ALC poiiendorum et Ciitjeiidoruiu caide. Coreáis, reí aréis cu- alcalizaba Sal alhalinum fa tabula'. . stodis uxor. ceré. alcabalero, m . Sari/aura mrt- alcaidía, f. El 'empleo de .al- alcaller, m. V. IIIWWtti (/r*.ÍC)', .i-oaeto-r; caloñarías.caide. Aréis aut carca alcamonías, f. pl. Vv./paria publícanos, i. ¡| Exactor, •col- stodis munus. | j Territorio, ju-<BÍim 'coruliendvs sentina. VA .l&etar, oris. risdicción del alcaide. Prcealcahuete. Leni^ cínis. .aicabor, ¡n. pr. Mwc. Furu.i fectura, as; da i o. o alcana, t. ant. M culminis cavan. Alcalá, f. Nonrbre de varios VÍCMS. alcabota, f. pr. A n d . V . <»s- pueblos de España. — de H e - alcance, m . Acción dcalcanzar. -COBA. nares. Camplutum, i. — de Asseeutio , coneecutio , onis. alcacel ó alcacer, m . Hoi-deaCuadaira. Hieni/ia, tm:; Can|| Distancia. Jactus, us; proe.euiu pabulum; vira/ti* lu/r-stantia Julia. — la Real. Al- medio, onis. |¡ ©Herencia del dei fárrago. Y a está duro el éala regia. — del Río. Hipa, cargo á la data en la> alcacer para zamponas. F¿u- Itálica, ce. tas. Subdudia, religua teerunt opportuna 'témpora. Alcalaino, n a , adj. El natural ftumma. ||fig. Capacidad. InSera ad ,si holam adcans. de Alcalá de Henares y lo per- genium, ii. -Rozadura en las .alcacil, rn. V. ALCAUCIJL. teneciente á esta ciudad. Comcaballerías. Collisio, emú. |j alcachofa, f. L a cabeza del plutensis, se. Correo extraordinario que >acardo. Cinaria, ic; acanthus, alcaldada, f. Judiéis temeré le á alcanzar al ordinaiio. E.iscoUmus, i. ¡¡ Planta. Cinaria;factum ; jud/cium , temer-a- peditior to.bellarias, cursar. cactos, i. j| El cáliz de la plan- rium consilium. ||fig.fam. Andarle á a n o o irle á los alta del m i s m o nombre antes de Auctoritatis aj'ectcuioue edi- cances,fig.Alicujw* das proabrirse laflor.Catix, icis. tum jussum. pe obsrveare, inseguí, h alcachofado, da, adj. Cinctrce alcalde, m . Juez. Judex, cis.— e«rea de él en la carrera. similis. de danza. Chorea: ductor. — Cursu pene pari, contenderé. alcachofado, m . Guisado. Ex alamín. V. ALAMLN. — de al- D a r alcance atino. Assegui. dnaris eondimentum, obsozadas ó apelaciones. De pro- N o poder dar alcance á uno. niani. Nusquam quemquaví inrenivocatiooe judex. — de hamo. .alcachofal, m . Cinaris consire posse. Ir á los alcances. Pedáneas judex-. — de casa, tus ager, locas. corte y rastro. Regué dontus, Penes rem, propc finem esse; alcachofera, f. V . A L C A C H O F A , curias judex. — del crimen. rem pene assegui. planta. Criminum, capitalium rerunt alcancía, f. Vasija. Firtilit alcaduz, ni. ant. V. A R C A D U Z . pi-vetor. — de cuadrilla. V . H E crumeno. c-apsello. < Olla llealcafar, m . ant. V . J A E Z (hana de alquitrán. Jgrujero ma3.A M E S T A . — de hijosdalgo. blando del caballo). china. Bola hueca de barro Nobilium judex. — de la cuaalcahaz, rn. Caveo,ce. \\ Gallicocido llena de ceniza ó flodra. Criminum in Hispcdensí nácea cavect. res que se arrojaban unos á senatu judex. — de la heralcahazada, f. Cavea inclusce mandad. Viarum, itinerttm, otros los que tomaban parte /ices. de grassatoribus judex. — de en el juego llamado d e correr alcahazar, a. Aves cacea inla mesta. Pecuaricr rei -judex. alcancías. Globultts fictilis clusas servare. qui in ludís egues/ribus Hisalcahotar, a. ant. V. ALCAHUE- — de noche. Vigilias ex-ercens. — de obras y bosques. panice jadebatur. TEAR. regiarumque ri- alcanciazo, ni. Golpe. Lasadas alcahuete, ta, m . f. Solicitador Nemorum, llarum judex'. — de palo. El ollce, fictilis crumence idus. de personas para tratos ilícialcándara, f. Percha. Perntos. Leño, onis; lena, ce; cimi- que es inútiléignorante.Píumea, ce; palus, i. || Rama. Rabeus, rusticus, judex. — m a carias, ii; productor, oris. \\ fig. fam. Ocultador de perso- yor. Juez de letras, y tam- mas. na delincuente ó cosa robada. bién el asesor del juez lego. alcandía, f. Siligo inis. Ocraltatar, receptutor. Encu- Literatus judex; p r ce t o r is alcandial, m . Tierra. Siligine bridor de ¡o que se quiere que assessor. — ordinario El q u e consitus, siligineus ager. nosesepa. Occ-ultator^celator. ejerce la jurisdicción ordina- alcandueca, i. pr. Gran. V . alcahuetear, a. Solicitar per- ria siendo vecino. Ordinarias CAHDUCCA. sonas para tratos ilícitos, ó judex. — pedáneo. Pa/aneu? alcanfor, m. Goma. Camphopara ocultarlos. Lenacinor, judex. Tener el padre, alcal- rvj, ce. aut co- alcanforada, f. Planta. Monaris. ]| n. Servir de alcahuete. de. Judicem amicum gnatum habere. Por falta de speliaca camphorosma. Lenocinor. aris. hombres de bien á m i padre alcanforado, da, adj. Compitualcahuetería, f. Solicitación ra mix-fus. de personas para tratos ilíci- hicieron alcalde. Indoctus inalcántara, m. V. PUENTE. || f. tos. Lenoeinium, ii. \\fig.fam.ri'aetiares ínter facías est juOcultación, encubrimiento de dex. Alcalde de aldea, el que Caja. Theca, eapsa. lo que se quiere ó conviene lo desea ese lo sea. Jus dice- Alcántara, f. Villa de España que no se sepa. Oecultatta, re rusticis qui desiderat ipse en Extremadura. Alcántara, Norba Ccesaren, iv; Norbeucelatio. \\ Patrocinio que se habeat. da á uno para que ejecute al- alcaldear, a. Judiéis mares sis colonia; Trajani pon»; afectare. Torobrica, eos. \\ O r d e n miligo malo. Ad mala J'avor. alcaiceria, f. Barrio de comer- alcaldesa, f. La mujer del al- tar. Aleantxirensis ordo. alcantarilla, f. d. de A L C Á N cio en que se vende la seda calde. Judiéis uxor. cruda ó en rama. Vicos (¡no alcaldía, f. El oficio de alcal- T A R A . Puente pequeño. Pouti•sericum uaiidum texlum ven- de y <-l territorio de su juris- citlus, i.'||Sumidero, conducto dicción. Judiéis munus, (litio. de aguas llovedizas é inmunditur. álcali, m . quím. Alfalinum das. Clauca^ ce; ciarles, ei. I: alcaide, m fortaleza. .f.las El que guarda ún alcaldesa, fectus, presos castillo oeris á su cargo cusios; ó en castos. la La philarista, custodia cárceles. mujer || El Aréispra-que del de Caras. tiene allos alcalizado, alcalino, porotilis sal. a, um. um. — Vvolátil. . Sna, sal. O da, S A .adj. adj. —fijo. Volátilás, Alhalinus, Alhnlinus, Fixus va-Alcantarino, alcantarillado, alcanzadizo, opa». i/ianis imaane Jetcilis. Sancti trater. za, nFrancisri am, adj. .adj. Arcuatum AdeptioRetorretir ALC ALC ALC 39 alcanzado, da, adj. Falto, ne- poco, no se le alcanza más. alcatifa, f. Alfombra. Tapes cesitado. Ene ñus, a, um. |j Nihil aut parum videt. Si etis. |¡ albañ. Broza. Sofo Adeudado. Mre alieno oppres- alcanza no llega. jEgrc suf- ceqaando jacta materia. sus. Alcanzado ando ríe dine- fiirit. Alcanzar de razones.alcatraz, m. Ave. Truo, onis: ros. Nummorum inopia labo- Convincere. ||r.Toparse las ca- onocrotalus, i. ro; nummaria res augusta ballerías. Collido, is. El que alcaucil, m. Alcachofa silvesmihi est. Alcanzado ando de alcanza á ver m u y lejos. Pro- tre. Silvestris aunara. tiempo. Temporis augustas spector, oris. El sitio desde Alcaudete, f. Villa en Andalupremor; incredibile est quam donde se alcanza á ver. Pro- cía. Alcaldeta, ce. egeam témpora Alcanzado se spedus, us. L o que no se pue- alcaudón, m. Ave pequeña. ve y apretado. ínter mulleum de alcanzar ó lograr. Inexo- Caudata acis. et incudem, inter saxum et mbilis. alcayata, f. Escaipia. Cncisacrum est. In ocie novacu- Alcañices, f. Villa de España. nus, i.' la. Estar, andar alcanzado. Erganica, Ergaeia, as. alcázar, m. Castrurn, i; arx, jEre alieno (p-aeari. Alcañiz, f. Ciudad en Aragón. cis. || náut. El espacio entre el alcanzadura, f. veter. Hincha- Alcontium, ii. palo mayor y la entrada de la zón. Tumor, oris. 11 Contusión.alcaparra, f. Mata espinosa. cámara. Siega, os. || poét. PaCollisio, nis. Cappari; cappar, aris; eap- lacio. Regia arx. . alcanzar, a. Consequor, asse- pans, is. || Su fruto. Cappa-Alcázar de san Juan, f. Villa guor, eris. || Acercar lo que ris, is. — de Indias, planta.de la Mancha. Sancti Joannis está apartado. Manu prehenV. C A P U C H I N A . Castrurn. clere, capere. || Hablando alcaparrado, de da, adj. Coppa- Alcazer do Sal, f. Villa en personas y tiempos, ser coetá- ribus concluían. ' Portugal. Solada, eice; Alcaneos, existir en el tiempo de alcaparrado, m. Ex cappaririom Salinarium. que se habla. In liase aut illabos eondimentum. alcazuz, m. V. REGALIZ. témpora incidere; coceeum alcaparral^ m. Capparetum, alce, m. E n los naipes. Sepaessé.\\ Conseguir. Obtineo, es; i; capparibas eonsitus ager.paratas chartce. ||En el juego ecineo, is; asseguor nanci- alcaparro, m. V. ALCAPARRA. de la malilla. Prcemium, ii. scor, eris. \\Entender. Ingenio alce, m. Animalfiero.Alce, MATA. assequi; comprehendo, inte- alcaparrón, m. Cappar, aris.alces, is. || Río de Bitinia. Al lligo, is. || Ser bastante. Sufalcaparrosa, f. V. CAPARROSA. ce, is. fiicio, is. || Quedar acreedor. Alcaraceño, ña, adj. Lo per- Alceo, m. Célebre poeta. AlCrediiorem ex. supputatione oceos, i. manere; subductis rationibusteneciente á Alcaraz. Cosido- Alceste, f. Mujer. Alceste, es; pecunia superare. || Llegar nensis, se. Alcestis, is. hasta algún término. Attinqo,alcaraván, m. Ave. Butaurus, Alcibiades,fin.Aleibiades, is. colymbus, i; butio, onis; caliis. — audiencia del rey. ReLo perteneciente á él. Aleibiac/ns, idis. Alcaraván zancugis aclitum obtinere. — en días deus. do, para otros consejo, para á uno. Alicui superstitem esse. Alcidamante, m. Alcida/nans, t i ninguno. Voce aliis auxilio — de alguno unos días de próantis. roga. Páticos dies ab aliquo est calidris, se ipsum prodit. Alcidamo, m. Orador antiguo. Stultus consiliator aliis, proaaferre. — el favor ó protecAlcidomus. ción de alguno. Demereor, ditor sui. Aliorum mecheus, Alcides, m. Álcides, ce. ipse ulceribus scettens. Flagieris. •— mendigando. Emendi Alcimedes, f. Áleimede», ce. co, as. — perdón por las mues- tium est foris sapere, sibiAlcimedonte, m. Alcimedon, tras de arrepentimiento. Ve- non posse auxilian'. Medice, antis. niam ex posnitentia impetra-tibi medica* eslo. Este refrán Alcimo, m. Alcimu.s, i. re.— una victoria. Victoriom debe su origen á que el alca- alcino, m. Planta. V. A L B A H A raván, cuando ve al cazador ó reportare. Cuanto yo alcanCA SILVESTRE. ce. Pro copia et sapiencia. N oal ave de rapiña, lanza agu- Alcinoo, m. Alcinous, oí; Alle alcanzarán galgos. A'ec dos chillidos, con lo que hu- cinus, i. J| Los jardines de Alyen las demás aves y él se cinoo. Alcinai horíi. summa eeleritate assequi raqueda en el peligro. leas. || Se dice para denoAlción, m. Aligarías, i; Altar un parentesco largo. Lan- alcaravanero, adj. Callidridisegan, onis. insectator falco. gingua sanguinis prapiriqaialción, m. Avecilla marina. tas. Alcanza quien no cansa. alcaravea, f. Planta. Carum, Alción, onis ; alcedo, inis. L Absit a candidato importtini-caream, i; coréis, is. |j Hierperteneciente al alción ó á los las. El erudito D. Juan Iriar- ba. Chara, as. Plegué a Dios días serenos del mar. Alcedoque orégano sea, y que no se te interpreta este refrán en niela, ce; alcedonius, alci sentido contrario, y dice con nos vuelva alcaravea. Oj/tatisnius, a, um. razón que cansa esta emplean- adversa eveniant, ni faxit Alcione, f. Alcione. es. do como verbo neutro en vez Deus. alcionio, m. Planta esponjosa de se cansa. H e aquí su ver- Alcaráz, f. Ciudad de España. del mar y ríos. Alción ium, ii. sión : Saspe eupita tenet qui-Castao, onis; Orgia, ce; leer|| La espuma del mar, que encumgue tenacius instat. Ese guctum, ti; Alcaratium, ii. durecida con el sol toma vaalcarreceria, f. Urccorum fiimismo es el sentido del refrán rios colores yfiguras.Alrioctilium taberna, eornmcrciuin, nium, ii. ( Pobre porfiado saca mendrufabrica. fo. V. P O B R E . || n. Tocar, caAlcitoe, f. Aleitae, es. er á uno una cosa ó parte álcarracero, ra, m. f. El (píe Alcmaer, f Ciudad y univerde ella. Attineo, es. En las hace ó vende alearía zas. Fi- sidad de Holanda. Alomaarmas de fuego ó arrojadizas ctilium urceorum venditor, arría, re. llegar al punto ó blanco. At- tifex. || Vasar. Fietilium urAlemanes, m. Poeta. Alemaceorum reposi tarín m. tingo, is. —precibus á fuerza dea»; súnes, is. f. — cios. plicas. extundo, visu á ver confíngere. Lito, Exoro, alguna is;as. cosa. impetro, Se — le con Aliquid alcanza ernere. sacrifialcarraza, Alcarreño, Alcarria, de carria. centro y lode Algariensis, perteneciente España. f.ña, Fictilis Provincia adj. Álgaria, á Natural se. la urecus. en Alece. l Alchabar, Alchasir, Berenice, Circcssium, f es. .Villa Villa ii. en enÁfrica. Asia. 40 ALC ALD ALE almanio, ni. Verso. Alcma- alcrivis, m. Embudo. Infun- aldeorrio y aldeorro, m. Parcus, vicus, i. dibulum, i. m'urn metrttm. Alcmeón, m. Alemceo y Ale* alcubilla, f. El arca de agua. Alderlay, f. Ciudad en BretaCastellum, dicidiculum, i. ña. Ecodia, os. masón, onis. Perteneciente- á alcucero, ra, m. f. El que ha- aldiza, f. Cañita maciza. SoliAlcmeón. Alcmcrnius. ce ó vende alcuzas. Lecyio- da can na. alcoba, f. Cubieulum, memAldonza, f. Nombre de mujer.. rum faber, venditor. || adj. l/rum, dormitorium, ii; cubile, is; seta, sotheea, ae. || Caja Lo.perteneciente á la alcuza. Ildephonsa, as. del peso en que se rige el fiel. Lecytinus, a, um. A mozo al- aldorá, f. V. Z A I N A B L A N C A . Trotinas axis. — de las cria- cucero a m o roncero. Guloso aldorta, f. Ave. Árdea nicticorax. das, inmediata á la de sus fámulo difficilis cohasret heamas. Amphithalamos, i ||pl. rus. Perro alcucero nunca aldrán, m. El que vende vino buen conejero. Laute tracta- en las dehesas. Vinarias in Tertulias en los colegios matum canis, segnis eenator. pascáis. yores. Castas, us. alcobilla, ita, f. d. de A L C O B A . alcurnia, f. Genos, ris;proge-Ale, f. Ciudad. Ale, es. \l Lo perteneciente á esta ciudad. nies, ei. '¿ateca, sothecula, ce. alcohol, m. Antimonio. Sti- alcuza, f. Aceitera. Lecytus, Aleius, a, um. aleación, f. min. Metallorum guttus, i. bium, ii. || Licor sin color. Alcohol, indec. Purissimus li~ a'lcuzada, f. El aceite que ca- commixtio, concretio. quorum spiritns. |¡ quím. Labe en una alcuza. Oleum quod alear, n. Mover las alas. Alas jactare, moveré, comrnovere, mina de plomo reducida á pol- lecytus capit. extendere, quatere. ||fig.M e alcuzcuz, in. Ex fariña convos. Galena, os. near los brazos á m o d o de las alcoholado, da, adj. Stibii co-fecta massa. aldaba, f. Pieza para llamar á alas. Brachia qoatere. || fig. lorem referáis. 11 Circo oculi/s las puertas. Pe.ssulus, ¡'.||PiezaConvalecer de una enfermefuscior. Se dice de los anique asegura las puertas. Se- dad. Respiro, as; sanitatem males que tienen el pelo ó cuero, alrededor de los ojos, más ra, os; obex, icis; repagulum,recuperare. \[ Cobrar alientos,. i. Agarrarse á buenas aldabas. fuerzas. Vires recipere, sese obscuro que lo demás. || Anhelar por alguna Vaalcoholador, ra, m. f. Qui sti- fig. Validis auxiliis oiti. reficere'. cosa. Ad aliquid aspirare. \\ lidioribus adminiculis insibio fucat. : Mezclar unos metales con. alcoholar, a. Pintar. Stibiofu-stere, inniti. También se dicea. otros. Metalla commiscere. tener buenas aldabas. core, linere. \\ quím. Extraer el espíritu de un licor. Ligoo- aldabada, f. Golpe. Pessuli ic-Alebas, f. Tirano de Tesalia. ris spiritum ectrohere. || V.tus. || met. Temor. RepentinusAlebas, Alecas, ce. alebrarse, r. Hurni sese adfi-. animi timar, motus. ALCOHOLIZAR. aldabazo y aldabonazo, m. gere. |,fig.Paceo, es; paves^ alcoholera, f. Vaso. Stibii cas. co, is. alcoholización, f. Sucr-orumGradar pessuli idus. aldabear, n. Pessuli idus ite-alebrastarse y alebrestarse. chimása destillatio. rare, repeleré. V. ALEBRARSE. alcoholizar, a. quím. Ad spialdabía, f. carp. Transversa alebronarse, r. Paceo, es; pa. ritum reducere. cratitium parietem substinen-eesco, is. Alcolea, f. Villa en Andalucía. tia ligua. alece, m. Ex mulorum jecore Ama, ce; Aleóla, los. aldabón, m. aum. de A L D A B A . eondimentum. alconcilla, f. ant. Afeite que || Asa de los cofres, arcas, etc.Alecio, f. Leci, Ciudad de Itausaban las mujeres. BrasiliAnsa; annulus. lia. Aletium, ii. eus color; purpurissum, i. aldea, f. Pagus, vicus, i; come, alectoria, f. Alee torio, os. alcor, m. Cerro. Collis, is. es. D e aldea en aldea., ni. Alecto, f. Una de las tres fuAlcorán, m. Libro que contieadv. Pagatim, eicatim. Con rias. Alecto, us. ne la ley de M a h o m a . Aleootro ea llegamos á la aldea. alechigar, a. ant. Mitigo, as-. ranas, i; mahométicos legis Eja, age, sustine, cieus proalechugado, m. Serie de pliecodex. pe est. Calcem jam eideo. Lagues de las telas ó cintas. PliAlcoranista, m. Doctor, expovida de la aldea désela Dios ca tara, ce. sitor del Alcorán. Mahométiá quien la desea. Paganam alechugar, a. Plegar telas. In cos legw doctor, magister. • cupis eitam, Dii toa exaulactaece formam piteare. alcornocal, m. Suberibus eondiant cota. Rusticana cita, aleda, f. V. C E R A A L E D A . situs cu/er. quisquís cupit, fruator. alefangina, f. farm. Alephanalcornoque, m. Árbol. Súber, aldeanamente, adv. m. Sim- gina pillóla. eris. Al alcornoque no haypliciter, candide. alefris, m . náut. Concavidad palo que le toque, sino la enaldeaniego, ga, y aldeano, na, de un madero. Ad nocís tacina, que le quiebra la cosadj. Paganus, vicanus, villa- bulas figendas in latere catilla. Unumquodque sibi conticus, a, um; pagi indígena. eom tignum. trar um ineenit. Durum doAldeana es la gallina, y có- alegación, f. Cita. Testimoriore confringitur. mela el de Sevilla. A'ee negli- nium, ii; auctoritas, nis,proalcornoqueño, ña, adj. Subeenda sant minora, sine quilatio, tis. || Exposición. A fe reus, a, um. tes majara constare non posgofio. alcorobía, f. V. A L C A R A V E A . sunt. Nihil utile 'despicienalegar, a. Ahogar. Defiendo, alcorza, f. Pasta. Ex saechais; jus pro ferré; ex jure agedum. ro et amylo massa. || Pedazo de alcorza. Sacchan et amyli aldebarán, m. Estrella. Tauri re; legibus jus statuere, sta—« bilire,firmare.|| Citar á su massa; crustulum, figura. oculus, stella. alcorzar, a. Sacchari et amy- A d e l m o ó Antelmo, m. Céle- favor algún dicho. Testimonium pro se adelucere. || H a li massam incrustare. bre escritor inglés. Antelcer mención de una cosa. Com— alcotán, ce; nimus, Isurium, i. alcrebite, alcotana, sus, accipiter. ta. A.seia, i. m. ossalon, f m. . Asterias, albañ. ir. V. A Z Uonis; HerramienF R E . stellaris aldenoja, Aldemburgo, Aldeorongh, terra, mania. QUINO. Aldemburgum, f. Planta. f. f. Villa ii. Ciudad V.en BECHOi. de InglaAle- falta. ejemplos. pretextos memoro, sas a/lero, colligere. Allego, ers as; Exempla para ;reeenseo, caasor, as; encubrir — obtundo,is; jaeere. historias.. aris; una es.— cau — ALE ALE ALE 4t Annalium memoriam replicascos. Inconsulto hilaris. alejandrino, na, adj. Alexancare. — una razón. Rotionem Alegre cosa es la memoria de drinus, a, um. subjieere; rem confirmare. — los trabajos pasados. Acti la- alejar, a. Elongo, as. — á un testigos. Testes proferre. — bores jucurícli. Jucunda ma-lugar. Relego, ablego, as; reautores. Citarlos. Auctores lorum prosteritorum memomoveo, arnoeeo, semoveo, prolaudare, citare, proferre, ria. Al revés délo que sucede hibeo. es; depello, repello, r afierre, allegare. — en falso.con los placeres pasados, se- jicio, is. || r. Alejarse del caFalsía ouctoritatibu.s uti; gún dijo hermosamente Jorge mino derecho. A recta eia quidpiam falsi producere, Manrique : deflectere, discedere, aberpro se adducere. — méritos, ¡Cuan ptesto se va el placo. ! rare. Alejarse del asunto ó ¡ Cómo después de acordado servicios. Mérito aferré. Napropósito de un discurso. AbDa dulor ! da alegan, ño sirve lo que argumento digredi; a propoComo, á nuesiro parecer, Cualquiera tiempo pasado oponen. Nihil af'erunt. sito aberrare; longius dicen— Fué mejor. alegato,m. Aleqatio, onis. do vagad. alegremente, adv. Hilare, hialegoría, f. AÍÍegoria, ce; inalejijas, f. pl. Puches. Horclealariter, hilaritus, ícete, juea-sio, translatw, onis. cea puls, tis. alegóricamente, adv. m. cunde, genialiter, alacriter. Alejiroe, f. Ninfa. AlexiroM u y alegremente. ExultanAllegorice. he, es. te!', perlcete. Gastar alegrealegórico, ca? adj. AllegoriAlejo, m. n. pr. Alexius, ii. mente. Inconsulté sumptus cas, translaticus a, um. alejur, m. V. ALAJÚ. faceré. alelado, da, adj. Stolidus, a¡alegorizar, a. Interpretar. alegría, f. Planta. Sesama, ce; Allegorice interpretan; alleum; stipes, itis. sesamum, i. Hecho de ella. gorice verba sumere. alelarse, r. Hebesco, is. Sesaminus, a, um. || Condialegrador, m. fam. Papel realelí, m. Planta. Viola, os. mento. Ex sésamo et melle aleluya, f. Alabad al Señor. torcido que sirve para avivar eondimentum. Alleluia, indec. || Alegría. las luces. Intortus papyrus. alegría, f. Lcetitia ce; hilarialegrante, part. a. de A L E G R A R . Lcetitia, ce. || El tiempo de tas,alacritas,jocunditas,atis. Exhilarans, tis. pascua. Paschas festum tem— excesiva. Profusa hilarialegrar, a. Causar alegría. pus. ||fig.Estampita. Sacra tas. — insolente. Luxuriosa. Exhilaro, huaro, lostifico, imago ehartce impressa. Ace— fingida. Adumbrata lcetios; Icetitia, deleetatione afifiderilla, planta. Acetosum tritia. El que se modera en la cere. 11fig.Hermosear las coalegría. Gaudd temperaos. || folium. sas inanimadas. Venustatem, pl. Fiestas, recocijos públi- alema, f. Porción de agua de nitorem addere. \\ cir. V. L E cos. Ludí, orum; publicaspec- riego repartida por turno. G R A R . — las luces. Avivarlas. ta cula. Alegría secreta, can- Aquce porfió. Conforto, intorto papyro ludela muerta. Gaudia in com- Alemán, na, adj. Natural de cernas excitare. — las chimemunia fiant; facile extingu- Alemania. Germanus, germaneas, la lumbre, Sopitum untur gaudia secreta. Fngi- nicus a, um. ignem excitare, suscitare. — Alemania, f. País extenso de clum sine socio gandiutn. Aleuna mesa, un convite. Saligrías, albarderos, que se que- Europa. Allemania, Germabus mensam irradiare. || r. m a el bálago. Gaadete, si lu- nia, ce. Naturales de AlemaGaucleo, renideo, es; reniclebel, quoniam operls materia nia. Germani,Allemaai,oeum. sr-o, hilaresco, is; lostor, lasti.perit. Alegrías, antruejo, que |¡ — inferior. Belgium, ii. fieor, vitulor, aris. — anticimañana será ceniza, ref. Ex- alemanisco, ca, adj. Se aplica padamente. Gaudium prossutrema (gaudii lucios oceupat. á la manteleríafinay labrada. mere. consigo mismo. Sibi, alegrisimo, m a , adj. superl. de Germánica mapa. secum gaadere. — con otros. Alemar, f. Villa en Holanda. A L E G R E . Praslcetus, IcetabunAdgaucl.eo,congaudea, es; colAlemaria, as. dus a, um. Icetor, aris. — interiormente. alegro, m. mus. Movimiento Alencastre, f. Villa en PortuA/feet,u tácito Icetari; in sino fundamental déla música. Ac- gal. Lecestria, ce. gaadere. — del bien. Bono eeleratus concentus, motús. alenguamiento, m. Depascuis gaadere. — de alguna cosa. alegrón, m. fam. Alegría re- conventio. Aliquid, aliquamrem, alicupentina. Subitumfnopinaium alenguar, a. Ajustar, arrendar jus rei, aliqua re, de, in ctligaudium; breéis, repentina pastos. TJe pdseuorum pretio qua re laitori. — inmoderaconvertiré. lcetitia. || La de una noticia damente. Bacchor, aris. — d e que después sale falsa- Inopi- alentadamente, adv. Strenue, corazón. De pectore gaudere, natum et falsum gaudium. \\ fortiter. prcegestire. — mucho. PerLa que resulta de una llama- alentado, da, adj. Animosus, i/auc/eo, es. — con el vino. rada que se acaba presto. Ex impavidu.s, fervidus, strenuHilaritatetn vino capere. M e Jlamma cito extinta gaudium. us, impiger, a, um; Jbrtis, alegro, m e alegraré que estés Darse un alegrón, como un alacer, e. \\ p. de bueno. Te saloére jabeo. M e día de campo. Animum pa- alentar, n. Respiro, spiro, as. alegro, estoy contento de harumper remitiere; parumper. — con dificultad. Anhclitum ber hecho esto. Me hoc feeisse movere.\\a. Animar. Exsascito, recread. jaeat. El que se alegra. Gaualejamiento, m. Amane/alio, animo, excito, stimulo, as; deus. — de corazón. De peimpelió, is; animum accencunatio, remotio, ablegatia, ctore gaudens, prosgestiens. dere, inflamare; alcu-ritaonis. alegre, adj. Lcetus, a, um; lem addere. — al que está Alejandra, f. n. pr. Alexanalcieer, álacris; hilaris, e; caído de ánimo. Jacentem, exdra, os. liben», tis. J| Feliz. Faustas, Alejandro, m. Alexander.drí. cita re; afiietum erigerc; alia, um; felix, icis. Lo que Alejandrópolis, f. Ciudad. cujus. animum fractam, decausa alegría. Lostifieans, tis; missum crigerelexcitare, conAle.randropolis, is. actaGratas, bilis, c. ||aeris, Vivo, picante. coso. phyrtcs; Acerbus, dax, to.' acis; FestUS, a, genialis, jucundus. púngeos, um; lascibun.clus,grale. tis.\\ —e; de ||morGraJoAlejandría, dria. to. Palla. Alexandria, Statiellorum f. Ciudad ce. de Alexan— Egipdo la Alenzón, Alenzonés, firmare, Alenconium, cíproco. también como f.recreare. sa, Ciudad ii. adj. reflexivo de ElSe Francia. natural y usa re- 42 ALE ALF- ALF de Alenzón. Alen* oniensis, se. alevilla, f. Insecto. Salid» pro agrai um imgulione exeatar. Alepino, na, adj. El natural de alevosa, f. Ránula. Ránula, ce.alfardilla, f. Sérica fásciola. Alepo. Beroensis, se. alevosamente, adv. Perfide, alfardón, m. Ferreos, in plauAlepo, f. Ciudad de Siria. Be- perfídiose, insidióse. etrorum tuve anulas. j| V. A L roe, es; Hierapolis, is; Ale-alevosía, f. Perfidia, ce.; pro-F A R D A . ]ior tributo. pum, i. ditio, onis.\\ Contra el soberano alfarería, f. Arte de hacer vaalera íoral, f. Derecho de apa- del estado. Perduellio, onis. sijas de barro. Figlina. fiígocentar ganados. In eontermi- alevoso, sa, adj. Sicarios, ii; iaris ars. \\ La. casa en que se nis pascáis paseeiidi jus. hacen ó venden.Iiglina, fiigutraditor, proditor, pereussor, alerce, f. Cedras, i; acer', eris. oris; perfidiosus, a, um. In-iarás taberna Aleria, f. Villa y río en Cór- fida, pérfida, perfidiosa acalfarero, rn. Plastes, as; figucega. Bilocamos, i. tio. Muerte alevosa. Trucu- lus,fictilüzrius,c/mplo)raalero, m. Parte saliente del te- lenta ex insidias cuales. Hiato rius, ii;fiietor,pia'ámmtuí, jado. Prefectura, sugyranda, a sicario mor». A un traidor oris. Lo perteneciente al alface. |j Pieza del coche. Rhedas dos alevosos. rero ó á su arte. Figlina», a, projectura.|j Atajo. Perdicibus Pérfido, subdolo nulla fieles.um; figularis, e. in loqueos perducendis callis. Alexéter, rn. Epíteto de Júpi- alfarje, m. Poyo redondo. Moalerta, f. Heus, eja. ter y Apolo. Alexcter, eris. hada meta; trapetum, i; traalerta, adv. Vigilanter; adsisAlexicaco, ni. Epíteto de Apo- pes, eti». || El techo de madennimo; adeste; onimis. Ojo, lo y Hércules. Alexá-ocus, i. ras labradas. Lacunur, aris. alerta. Intentis oculis; intento alexifármaco, m. fifi. Medi- alíarjia, f. V. A R F A R F Í A . animo. Estar alerta. Oculis et camento. Alcaciphca ñau uto, i. Alfaro, f. Ciudad en la Rioja. animo adesse , intenta animo alexifármaco, ca, adj. AiexiVaráx, os. Spectari, iotueri; diligenler plmrmacus, a, um alfaya, f. ant. V. A L H A J A . Alintendere. Alexis, m. n. pr. Alexis., i», ó faya por alfaya mam quiero alertamente, adv. Vigilanter, idis. pandero que no saya,refrán que intento animo. alfa, f. Primera letra del alfa- censura á los que prefieren la alertar, a. Animum ad alendiversión á la conveniencia. beto griego. Alpha, ce. tianan moveré, excitare. alfabéticamente, adv. Alpha- Habeant utiha alii, mihi jualerto, ta, aá). Intentos, a, um;beiiee. cunda opto. eigilans, tis. alfabético, ca, adj. Alphabeti- alfayate, m . ant. V. SASTRE. Ales, f. Ciudad de Francia. cus, a, um. \\ Abecedarius, a, El alfayate de la encrucijada Alesium, ii. El natural de esta um. pone el hilo de su casa. Oleum ciudad. Alesiensis, se. || Villa alfabetista, m. Alphabeti stu-et operam perdit. V. S A S T R E . en Cerdeña. Lessa, ce. alfazaque, rn. Scarabeos, i. dio deditas; alphabeti explaAlesio, f. Ciudad en Albania. oator. i alféizar, f. carp. albañ. Vuelta Lissus, i. ¡| Villa en Ñapóles. de la pared en las puertas ó alfabeto, m. Alphabetum, i. Alex, icis. ventanas. Parietisfissura, caalfahar, m. A L F A R . alesnado, da, adj. Acotas, a, alfahareria. V. A L F A R E R Í A . eum. alféizar, a. carp. albañ. Hacer um. alfaharero. V. A L F A R E R O . alestad, f. V. GRAMA. aifajía, f. Lignum exiguce la- elalfeizar. Fissurum, cavom in paraste efieere. Alestoroso, f. Ciudad en Ma- litudinis. alfeña, f. V. A L H E Ñ A . cedonia. Alectriopolis, is. alfajor. V. ALAJÚ. Alet, f. Ciudad de Francia. alfalfa, f. Medica, ce; medica-alfeñicado, da, adj. Delieatu», a, um; mollas, e. go sativa. Aleda, Alet ha, ce. aleta, f. d. de ALA. Axilla, ce.alfalfal ó alfalfar, m. Herba alfeñicarse, r. Moílitiem afectare. || La membrana con que se medica abunclans ager. alfeñique, m. Saeeharata cuayudan á nadar los peces. Ala, alfalfe, m. V. A L F A LÍA. alfamar, m. ant. V. C O B E R T O R . pedia; ex saecharo et amyíjpiooa, piooala, ce; braochias, dalarum oleo massa. || fig. araro; brachium, ii; crines.alfana, f. Caballo. Fortis equus. Persona delicada de cuerpo y ium. || náut. Incurrcum pup- alfaneque, ni. Ave. Lanarius falco, onis; aecipiter, tris.complexión. Delicatus, gracipis lignum. aletada, f. Alce motus; jacia- alfanjazo, m. Acinaeis idus. lis. Parece hecho de alfeñique. alfanje, m. Espada. Acioaces, Nimis est delicatotus. tus, US. alferecía, f. Epilepsia, as. aletargadamente, adv. Veter- is. || V. P E Z E S P A D A . alférez, ni. mil. Signi/er, rexialfaque, m. Syrtis, is. nose. llifer, cexillarius, i. — del aletargado, da, adj. y part. p. altar, m. Figlina, ce; ftgjina, de A L E T A R G A R S E . Lelhargo la- figularis oficina. || V.'ARCI- rey ó mayor del rey. Regius, prassente rege signifer.— m a LLA. bora ns. aletargarse, r Lethargo labo- alfar, adj. Antica erara arri- yor del pendón de la divisa, ó del pendón real, ó mayor de gens equus. rare. alfar, n. equit. Levantar dema- Castilla. Regias eexdllifer. — aletazo, m. Alce jactatus. siado el cuarto delantero el mayor de aiguna eiudad ó vialeteado, da, adj. Alarum forcaballo en el galope. Antica lla. Alicujus oppic/i cexillifer mato referen». crura currentem equum al- — mayor de los peones. Pedialetear, n. Alas frequenter quatere, (ancutere, jactare. tius quam par est arrigere.tum dux. aleteo, m. Pennarum jactatus. Alfarache, f. Villa en Andalu- alferraz, m. Ave. Falco, onis cía. Ossetum, i; Julia Con- Alfesibea, f. Alsinoe, mujer d(. aleto, ni. V. HALIETO. Alcmeón. Alfcsihcea, ce. stantia. aletoría, f. V. ALECTORIA. aletría, f. pr. Mure. V. FIDEOS. alfaraz,m.ant. Leri.s armaturce alñcoz, m. V. ALPICOZ. alfierazgo, m. del La dignidad v eqaos inter mauros. alevemente, aleve, aleudarse, perfidiosus, T A R (laadj. masa r. Perfidus, ant. del adj. cf um pan). V. Perfide. ;F Einfidas-, infídelis, R M E N - alfarza, alfarda, alfardero, buto. ne recho veetigal. Pro de fni. . m. agrorum alfarda. Trabs, V.Cobrador A L Fabis. A irrioettioRVeetiyalis A Z .del | Tride- alfil, drez. tas; rum munus. ludo. m. clephas Tessera, Pieza in a-; latrunculo' juego arcitenens, Signiferi de ajealeonado, da, adj. V. L E O N A D O . pítalas na. ALF ALG ALG 4:; alfiler, ra. Aricula, a-. || pl. alforza, f. Vestium plica.tu.ra, quanto; nao nildl. Algún tan.Cantidad q u e se suele señalar si ñus. to m á s . Ampiiusvttle. A l g o .'. á las señoras casadas para sus alfÓSigQ, til. V . AL1ÓNC1-GO. .nada. Aut, Casar aut nihil. adornos. Mecti-oncu-um <-uliui alga, £. Plaata. V . O V A Alg-u ajeno n o liaeie lien. desígnate» pecunia. || Agasajo. algaida, f. V . A L H A J O A. ¡| CeMale parto rito dila.buitiar Pecunice Munuécuuuu. Prenri<o de arena q u e forma y m u - reí parum ¡M-ofidun-t. A l g o dido, preso con alfileres. Leci da el viento en las orillas del es queso pues se da por pe-... J'ondamento inni.rus. m a r . Ve-ntic-agus uu-eiice mon- Non níJiii est guidgaid panalfilerazo, m . Aciculie pooticulus, collieulus, oca-cus. derit aut maisiu-t.e sabjlctio. Phwuta. Antliyllis i ytijmides. citur. A l g o se ha d e hacer alfilerero, m . Aciculaiiun ¡a- algaido, d a , adj. Ex reunís para M a n c a ser. To-rquetur, ooopertu». bric-ator, cemditor. ut plcteeat, turpis Jornia. M u algalaba, f. Inculta, silvestris alfilete, m . Farro similis mascho m á s exacta nos pajee; la sala. ritis. s i g u i e n t e equivalencia. Arte alfiletero, m . Spimdiirium, algalia, f. Planta. V . N U E Z A . | natura earrii/enda. Ser algn aricularium, ii; aciculadas Licor. Algalia, ce; odoratus qué.fr-fam. Esse aliquid. tubos. liguor. j | Tienta de nsetel. algodón, m . Cossypium, • • glt/Enea urinam efuere raíais alfolí, m . Alhóndiga, pósito num, bcniíbiajíon, ii. L o que Publieum granarium. || Elal- fístula. [| m . V . G A T O D E A L es de.algodón. Gossypiuus, ,/-ym a c é n de la sal. Salaria cipod-AUX. linus, bandia-cinits, a, um. tkeocL. algara, f- Tunicula, pellieulft^ .pl. L a -poreióa de seda, hilo ó alfoliero, ni. Apothecce curace. asta q u e se pone en el timbero. tor. algarabía, f. L a lengna arábiAtrarru-ntiirii lo/oeota.. alfombra, f. Catatdita. arum; ga. Arábica lingua; arabicum algodonado, da, adj. Gossy¡)io babylonieu*, phrygi.us tajics. idioma. |jfig.Dicho, escrito fartus, arnatus. |¡ C a m p o matizado de fk>res. que no se entiende. Obscura algodonal, m . Planta. GassyFloreos pratum: \\ Enfermedátum, scriptum. Jüg- Gritepium, ii. |j Sido poblad... de ríaconfusa. Tumultuariu< <-ladad. V. ALFOMBRILLA. estas plantas. Gossypiis consi•mor. Planta silvestre. Odonalfombrar, a. Tapetibus stertus ager. tites, is..Esto para m í es alnere. algodonero, ra, m . f. Gos.syj.ii garabía. Platonis numeris hoe alfombrero, ra, m . f. Phrgmercatar. mihi obscurius est. giorum bapetum api lee, texa l g o d o n o s a , f. V . A L G O N F . S A . algarada, f. Vocería. Hastilis a-lgonesa, f. Planta. Atha.tator, textr-vc, alfombrilla, f. Enfermedad. clamor. \\ M á q u i n a militar. sict inariti/na, Ignis mecer. Catapulta, balista, a-, algorín, m . Oleario <ello. alfóncigo, m . Árbol. Pistacia, algarrada, f. E n las fiestas de algoritmo, .111. L a aritmética. ce. || El fruto de estó árbol. toros lo que se llama c o m u n Arithmetiea, ce. Pistacium, ii. mente encierro. V . E N C I E R R O . algoso, sa, adj. Algosus, a, tan. 1 1 L a fiesta de novillos en c a m alfonitro, m . V . A L A T R Ó N . alguacil, m . Accensus, i; <"•alfónsigo, m . V . A L F Ó N C I G O . po abierto. Taurorum aperto censor, lictor, apparitor, aris: Alfonsín, adj. Perteneciente á campa agitatio. || ant. V . A L - satelles, lies. — de agua, náut. Aquce in nací. 1 urata-r, nacis los Alfonsos. Alphoiisittus, a, GARADA. um. algarroba, f. Fruto del alga- oquator. — de c a m p o ó de la Alfonsina, f. Alphansuae the- rrobo. Siliqua, ce: eeratium, hoz. Messium castos. — de la montería. Vcnatioriis curator. ii. |¡ Semilla. Siliqua. SCS. || pl. V . TALLAS. de m o s c a s . Phalangium. Alfonsino, n a , adj. V . A L F O N - algarrobal, m . Sitiquis ci.usi- — ii. — m a y o r . Superior ínter tus ig/ee. MX. Alfonso, m . Ildefonso. N o m - algarrobera, f. algarrobero, accensos miuister. — que va delante del magistrado, ó le m. y bre propio de nombre. Ildephoiisus, Í.:| ¡j patr. Apellido. algarrobo, m. Árbol. Ccrato- a c o m p a ñ a . Apparitor, cris: anteambido, onis. VA ofici.. de Al ¡i han sirles, idis. nict, a1. alguacil. Apparítura as. >.ralforja, f. Pera, ast apero., A l g a r v e s , m . Provincia de Porvir, ejercer ei empleo duaJguamantica, ce; bisa'(ium, ii; tugal. Algarbl, arum; Algarcil. Apparituram faceré; applaisca/a, orum. ||fig.La, pro- liia, (C, Cvncus, i. obire. Alvisión de comestibles para el algavaro, m . Insecto. Ceram- •parituree "muñas iuraoil de c a m p o cojo ó atanco. camino. Viaticum. . ¡. ,.Qué l/i.c 1erda. Agroriim cusios smicius ,-r .alforja .' Quid affers novi9 Ni- algazara, f. Militar is- pugnandere solet. Alguacil descuidahil ci/fers. Hacerle á u n o la t'ui.m (lamor. || Mullitudinis do, ladrones cada mercad... alforja. Viaticum, 1 ammeatum ñu i feratio; tumultuarius claDeses cu-censor latronorc alicui parare, min i-l' rare^ mor. tor. Cada uno tiene su alguacil. priebere. Sacar los pies délas alforjas. Compedes objiccre; algazo, m . Ulga, aá/a siqicr-Unusquisgue eensorem ¡m Descalabrar al alguacil y -i.-.,sua. uti libértate: sui eamponataus. pjerse al corregidor. Inc'al'n in lan fier-i. algazul, f. P l a n t a . MesemSeiiam (tipiáis vitare Caí ybalforjero, m . El que liare ó bryánthemum ñadí 11 orum. dim. Equivale al refrán: Salir '.ende alforjas. Perarum opi- álgebra, f. Parte de las matede M á l a g a y entrar en M a L i Jc.e, eenditor. |,| El fraile que máticas. Algebra, ce. gón. recoge la limosjia con alforja algebrista, 111. Algebra' perialguacilazgo, ni. Apparil-ji i-. ii talega. Mendioai/s pena intas. riuiitus. algebrizar, n. Algebra uti. struí tus li-uter. || Perro de caza. Viatiai mistos canis l-l algibista, m . ant. V. A L G E - alguien, algún, p e n. iiidcf, 1, IllilSTA. f. Aliquis, quispiam, ulius, que lleva I ,1, á otro en non itullus. las alforjas. Viatici in manti- Algeciras, f. Villa en Andalucía. Mellaría, (e; Corteja, ce; algún tanto,111. adv. Aliga. a gerulus. T artes sus, i. j| P o r algún tiempo. Aliqu 1alforjero, ra, adj. Ad mantialgente, adj. poé. Helado. Aldiu. • ata ¡icrtinens. gens, M . alguno, n a , adj. Una cosa enalforjilla, ita, juela, f. Monalgo, adj'. Aliquid. , adv. A l - tre m u c h a s . Aliquis. || jopan. tícola, ce. g ú n tanto. Aliquantulitni, «tí- 44 ALH ALI ALI Alicantino, na, adj. Natural alhombra. V. ALFOMBRA. indef. m. f. Algún sujeto. Alide la ciudad de Alicante. Iliquis, nonnullus. Si alguno, alhombrar. V. A L F O M B R A R . eianus, a, um. alhóncigo, m. V. A L F Ó N C I G O . afirmando. Si quis, si aligáis, alhóndiga, f. Publicum lior- Alicarnaso, f. Ciudad marítisi ulitis. Si alguno, en las dum a de Caria. Halásarnasus, i. das y preguntas. Ecquié, nara- reom; cedes poblica mercaexer- Alicarnáseo, sea, adj. Natural quis, an aliquis; v. gr.: Miratara' frumentaria; de Alicarnaso. Halicarnaseus, si falta alguno. Vide an ali- (i-iida-. alhondiguero, m Publicis hor- iialicarnatía»; halicarnasenquis, ecquis, nurnquis, absit. rei eanttar. sis, se. Alguno en el mundo. Qui Alicata, f. Villa en Sicilia. S'iuam; quisquam omniuin. alhónsigo, m. V. A L F Ó N C I G O Leocata, ce. ¿Pues hay alguno en el mundo alhori. V. ALFOLÍ. que esto dude? A n hoc dubi- alhorma, f. Maurorom castra. alicatado, m. Tesselatum opus; alhorre, m. Rubicundas pú- Pictis laterculis ornatus. . taeit quisquam omnium ? Alalicates, m. pl. Parvee ioi-cigunos. Aliquot. Algunos m e stula-; meconium, ii; excrehan venido á ver. Aliquot me menta prima ab- infantibus pes; forfículas, arum. aliciente, m. ¡Ilécebra, ce; incaliere. Después de algunos emissa. alhósigo y alhóstigo, m. V. citcirnentum, i. años. Post alájuot aristas. Alalicuanta, adj. La parte que guna vez. Aliquondo, iion- ALFÓNCIGO. no mide su todo cabalmente. numguam. En alguna parte. alhoz, m . V. A L F O Z . alhucema, f. Espliego. Pseu- A liquanta pars. l'spiam, usguam, alicubi, non nusquam. Hacia alguna parte. donardus, i; lavandula, os;alícuota,adj. La parte que mide Aliquo versum. Algunas ve- itálico nardos; nardispica.— su todo cabalmente. Aliquot» inglesa ó rizada! Dentata ta- pars. ces. Aliquoties; aliquot fiacándola. Alicur, f. Isla en el Mediteriam. alhucemilla, f. Multifida la- rráneo. Ericusa, as. alhábega, f. V. A L B A H A C A . vandula. alidada, f. geom. Versatilis re«Uhacrán, m . V. A L A C R Á N gula. alhacranera, f. V. A L A C R A N E - alhumajo, f. Pini folia. alhurreca, f. V. ESPONJA. alidona, f. Hirundineus lapis. RA. Planta. alhadida, f. quím. Óxido de aliabierto, ta, adj. Expansis aliento, m. Resuello. Anima, aura, ce; onimus, i; spiritus, cobre. Ustum ees. ¡| V. M A L A - alas; edis patens. aliacán, ni. Ictericia. Ictericus ofilatas, hálitos, us. |[ fig. QUITA. morbus. Vigor. Virios, utis; cis, is. — alhaja, f. Sopellex, tilis. — de plata ú oro. Toreama, atis. aliacanado, da, adj. Ictericus, pestífero. Fcetens anima; teter spiritus. El que está sin alienl?uena alhaja, irón. Astuto, a, um. avisado, travieso. Bc/fer, ver-aliado, da, p. p. de ALIARSE. |) to, que se sofoca. Anhelus, a, stttus homo. Alhaja que tiene ni. f. Compañero, socio. So- um. D e un aliento, m. adv. Incanetanter. Cobrar aliento. boca ninguno la toca. Quod lías, ctmicus, i. sumptus secum offert, inta-aliaga, f. Planta espinosa. L7e.jp,Se allecare. Alier, m. Río en Francia. Elacis. (tum manet. alhajar, a. Orno, as. — una aliagar, m. Sitio poblado de ber, eris. aliagas. Ulecibus consitus Alifa, f. Ciudad de Italia. Alicasa. Domum instruere, pha, ce. \] Natural ó pertenealhajilla, ita, huela, f. d. de ager. Aliano, na, adj. Lo que es de ciente á esta ciudad. AliphaA L H A J A . Tenuis supellex. A l h a m a , f. Villa en Granada. la región aliana en Italia. Al- nus, a, um. a, Um. alifa, f. Caña de azúcar. SacAstigis, is; urbs Juliensis. lianas, || En Aragón. Aquce Bilbili-alianza, f. Unión. Sor-ietas,charlna cannabis. atis; conjunctio, onis; foec/us, alifafe, m. veter. Tumor. Actuotance. eris. |! Pacto. Concentio, onis; sas in jumentorum erunbus alhamega, f. V. A L Á R G A M A . alhamel, m. Bestia de carga. f cedas. || Parentesco. Propin- tumor. || fam. Achaque. Incaletado; osgra coletudo. Jumentum, i. || El ganapán. quitas, atis. — para la guerra. alifar, a. Polio, is. Bajulus, i. || Arriero. Mulio, Commilitiam, ti. culis. aliara, f. Alliaria, ce; alliaalifara, f. Concicium, ii; mealhandal, m. farm. Colncgnrium, ii.. rendó, os. this, idis. aliarse, r. Socior, consocior, alífero, ra, adj. Alifer, oliger. alharacas, f. pl. Ex perturba- aris. —los príncipes ó estados a, um. tianibus clamor, vociferado.unos con otros para defender- aligación, f.fis.Mezcla. Allíalharaquiento, ta, adj. El que se. Fosdus inire. gatia, annexio, onis. hace alharacas. Vociferator,alias, adv. lat. Alias, ctliter.aligamiento, m. Annexio, condamator, oris; ia'pullicis alica, f. dim. de A L A . oexio, nis. morsu Deas ineocans. álica. Polcada de varias legum- aligar, a. Ligar. Alligo, as. ¡| alhárgama, f. V. A L Á R G A M A . bres. Ex espelta polmentam. fig. Obligar. Obligo, as ; dealharma, f. V. A L Á R G A M A . alicaído, da, adj. Alis demis- ciacio, is. alhelí, m. V. ALELÍ. sus. ||fig.fam. Débil. Vi ribos aligero, ra, adj. poét. Aliger, alheña, f. Arbusto. Cypus. li- defecto»; debilis. ||fig.Abaalifer, a, um. i/ttslrum, i. || V. A Z U M B A R . Dutido. Abjet tus; Jfado demissoaligeramiento, m. Alleeatio, rillo. ¡| Roya, daño délas mie- animo. nis. scs. Rubigo, inis. alicántara, f. Letalis serpeasaligerar, a. Hacer ligera una alheñar, a. Teñir con polvos lacerta} similis. cosa. Lero, alleeo, as; onus de alheña. Lig ustrino ¡nilvere Alicante, f. Ciudad y puerto minuere. |jfig.Aliviar. Lenio, J'ucare. || r. Criar tizón lasdel reino de Valencia en Es- is; molestias extenuare, mitifinieses. Rubigine corrumpi, paña. Lm-entam, i; Aloae, gare. ||fig.Apresurar. Propeeorripi. Olone, es; luce, es; llicitanus alholva, alhoja, alhócigo, jiella hueras, lieia,ce; fosnum f. fatis; . m. V. carphos, Planta. V. A Lgrcecum. telis, ALFÓNCIGO. O N DSiliqua. R Acegoea-os, . is; sitri-toalicante, alicantina, Portas. muy mortal. tas, i; fiera, i;Letalis freías, ni. f cuya . Culebra Versutia,ce; mordedura serpens. auclis; grande astus, es doalijador, aligustre, aligonero, rator, solvere, ro, Gossypii us.as.oris. —m. m. discretor. levigare. mel Allecator, . V. —V. vientre. A del ALLHMEEalgodón. ÑZ A. Aleum .exone- ALI ALI ALM «lijar, a. náut. Aliviar la cagar aliñador, ra, m. f. Politor,oris. reclínat. N o hay mal que el de la nave. Pondere navem aliñar, a. Orno, cancinno, as. tiempo no alivie su tormento. levare. || Apartar el vellón de|| Guisar. Candió, is. Tempus dolorem lenit. Langa, la simiente del algodón. Gos- aliño, m. Aseo. Elegantia, ce; dies consumit dolorem. Alisupii lanoginem o semine ornatos, us. || Guiso. Condi- via el dolor la consideración discernere. mentum, i.\\ Disposición para de nuestro origen. Levat doalijar, m . Terreno yermo. In- hacerunacosa. Apparatus, us. lorem communis gaasi legis cultas ager. Alióla, f. Isla en África. Alio- et humana- conditionis retaralijarar, a. Agrorum inculta dora, os. iJatio. ut excolantor dividere. alionín, m. Pájaro. Ceruleus alivio, m. Mejoría de enfermedad ó aflicción. Meclella, m; alijarero, m. Inculti agri cul-parus. tor. alípede, adj. poét. Atipes, eclis. cdleeamentum, leeamentum, alijariego, ga, adj, Ad inculta Alipio, m. n. pr. Alipius, ii. )'.- levamen, inis; leeatio, onis. pertinens. aliquebrado, da, adj. Aliseon- || Descanso. Levamen, inis. — alijo, m. L a acción de alijar. fractus. ||fig.Debilitado. Ex-en una enfermedad. Morbi reExoneratio, onis; ponderis le-tenuatus, a. um; debilis, le. missio, resotnptio. vamen, jactara. alírón, m. V. A L Ó N . alizar, ni. Tessellarum arnaaulla, f. d. de ALA. || En los alisa, f. Hierba. Acrifolium, ii. mentum; plinthus tessellis peces. Pinnala, as; brcuiehios, alisador, ra, m. f. El que ali- perfecta. aljaba, f. Pharetra, ai; teloarum. Al pajarillo que se ha sa. Politor, oris. 11 Instrumento. de perder, alillas le deben de Poltendis aeréis lignum. ruio cusios. nacer. Malo suo alce incre-alisadura, f. Polítio,oois. |¡pl. aljama, f. Sinagoga de judíos. •scuot avi. Raeduras. Romenta, orum. Judceorum sinagoga, ai. alimaña, f. Fera, bellua, be-alisar, a. Leviyo, leca, deleco, aljarfa ó aljarfe, f. Spisior realleco, as. stia, ce. tís, naphtha. ilinita pars. alimara, f. ant. V. A H U M A D A . alisar, m. y aliseda, f. Terre- aljecería, f. V. YESERÍA. no poblado de alisos. Alnls aljecero, ra, m. f. V. Y E S E R O . alimentación, f. Alimentorum prasstatio, pnebitlo. coositas ager. aljez, m. Gypsum, i. alimentar, a. Sosteoto, as; foaliseda, f. V. ALISAR. 2.» art. aljezar, ni. V. YESAR. eeo, es; alo, notrio, is. ||Alisi, Dar f. Ciudad. Allífa, Alli-aljezón, m. V. YESÓN. vigor. Vires fovere, addere. pha, Alifa, ce. || Lo que es aljibe, de m . Cisterna, os. V. ||fig.Dar fomento á las vir- esta ciudad. AlliJauus, o, um. ESQUIFADA. tudes, vicios, etc. Coló, is. J|alisma, r. f. Hierba. Alisma, ce; aljibero, m. Cisternarum cuComer. Cresco, alesco, vico,aquatica plantago. rotor. ¿s; victo, victito, as; vescor, aliso, m . Planta. Spinosum aljimierado, da, adj. ant. Perceris. — de esperanzas. Spe alyssum. P'jíitus, a, um. etli. — con sus lágrimas. Laalistado, da, adj. Fasciolisaljofaina, f. Polttbrum, i; aquícrymas soas combibere; mos- eontextum. manaritim, aguiminarium, rorern bibere. alistador, m. Catalogara con- aguiminarias, malluvium, ii; alimentario, m. for. Alimen- ficiens. a güimo n a le, aguimantile, tarias, ii. alistamiento, m. Catalogus, i; (apiiinimie, is. alimenticio, cia, adj. Lo que adseriptio, onis. aljófar, ni. Intrgualis margatoca al alimento. Alimenta- alistar, a. Sentar en li--ta. .rita. || poét. Gotas de agua ó rias, a, om. Conseriba, is. \\ Aprontar,rocío. Mari/arito, ce. alimentista, m. A", A L I M E N T A Promptum, poratum habere. aljofarar, a. In margaritariim, RIO. || Matricular. Adscribo, is. —specásm formare; gemmis inalimento, m. Todo lo que alisoldados para la guerra. Mi- virtiere, ornare. menta. Allmanla, ce-, alimo- lites cogeré, canseribere. aljofifa, |j r. f. Paño para fregar oiom, fomeatuia, alimentum, Alistarse por soldado. Ñamen los ladrillos. Detersorias pan1 'S. cibus, i. || Todo lo que es pábu-militice daré. lo de los cuerpos insensibles. aliteración, f. ret. V, PARANO- aljofifar, a. Pavimentom detergeré. Pabulum. ||fig.Lo que fo- MASIA. * menta las pasiones. Fomen- aliterno, ni. V, MESTO y LA- aljonje, m. V. AJONJE. aljonjera, f. V. AJONJERA. tum, i. || pl. Asistencias. Ali-l'.IÉRNAGO. aljoajero, m. V. A J O N J E R O . menta, orum. — convertido aliviado, da, adj. Lecotus, a, aljonjolí, rn. V. AJONJOLÍ. en nutrición. Modificatus ci- um. aljor, m. Piedra de que se bus. sólido. Firmas cibus. aliviador, ra, m. f. Lecaos, haoé el yeso. Calcareúhi gyalimentoso, sa, adj. Nutrititis. psum. vus, o, um. aliviamiento, m. ant. V. ALIaljuba, f. Vestidura morisca. alimo, m. V. SALGADA. VIO. alimoche, m. Ave. Leucoee-alivianar, a. ant. V. ALIVIAR. Arábica sine manicis túnica, vestís. phalus vallar. aliviar, a. Lera, as. || fig.alma, f. Animo, a-; animas, i. ¡| a l i m p i a d e r o , m. EmuoctoDar alivio. Levanten aferré. l'Á hombre. Homo,inii.\\fig; Lo rium, ii. || Mitigar. Atiero, conleia, . queda-fuerza ciy aliento. Vis, i»; alindar, a. Termino, as: fines, llero, as. || Acelerar. Acelero, r tertulióos statuere. || n. V. as. LIN- — la pena, llorando. Dolo- ñus, tis. ||fig. lo principal en DAR. — el ganado. Pecus pa- remfiera/odi /fonda-e — a un un asunto. Summa, ce; capul, apitis. ||fig.La conciencia. sfom ad prcediorum terminó» enfermo. /Egrotum resumere. Canscientia, <r. ||fig. Fuste so(lacere. — á uno en su pobreza. Pau- bre que se arma alguna cosa. alinde, m. V. A Z O G U E (de los pertatan alicui levare. — áInterius fulcimentum. || F.l espejos). uno en sus trabajos. Aliquem alinear, a. Recta ordine eolio- labor om levare. — á uno la hueco de la pieza de artillería donde entran la bala y la pólcen-e, disponere. bclsa. furecaaliñado, aliñadísimo, ciñus, elegantissimus, Orn a i issim a, da,um. adj. mus, a , Excitltus,conpohtissimus, adj. a, um. superl. SUmptorius, descanso un Nullum ri. enfermo. LoAlicui, quo otium me pertenece Resump/ívus, alivia a,pecuniam me um. ela átrabajo. Ningiin labore aliviar á cuerda. vora. pas que se lum, de ||Tormenti pon.Viveza, Ligneúm los entre instrumentos espíritu. os. sustenteteulas1 ' t]e>, 1 palo Vúj, de ta- a ALM ALM ALM rir aeitas; acumen, inim. — con baro>. Qm erfndtala pi- lia. Orcfum, ti; Alro.ctgrum,i: almaizal, ni y vegetativa. Vegeta tumis ani- scatw. ma. —- sensitiva. Sensiticaalmacén, m. Apatheca, ce; almaizar, m . Rtca, Jt. (£. anima-.. — raekmal. Anima, th canoras^, i; coi»ditoriwimrpira, te; ánimos, i; metí*, ti». — d—e de mercadurías. Rerum almajar, n». L&eux aquosus, húmidas; sitos pirocpe inore I ium pro m-p tuarin caballo. Oprobio del hombre arrojado. EJfrenatcr audacias de armas. Armanttaxtaritun,almaj*»*, f- Agiris par» rehomo. — de cánlai-o; el necio ii. — de- trigo. UwrreoMn,. i. —(•en ti fimo instrttHa prceco bns tilcribuA prodwejtdi». y estúpido. Síaltus, stupi- de embustes y engaños». Ardus, stotidus, a, um. — de mile, is. — de jarcia j arma-almajo, m. pr. And. Non Dios. El bondadoso y sencillo. mentos de las naves. Casteréo, las plantas de curvas cenizas Proba» homo. — en pena. La at. — de pnaviskiaes «le kntc-a se hace barrilla. Vitraria herba. que padeciendo en el purga- y guerra. Militarájt ciwetita. torio ss aparece ¡i alguno. Ani- •— de aceite. Qleww npathv- almanac, m. y almanaque, n cti. — de papeL Chana r in Calendario. ' aiendajrm ma, umbra, ce; spectrum, i. \\ fig. Triste, soto, melancólico.oficina.. Gastar muebo alma- aMronomo••* talador. Hacer Airumnis conftetus-, honiinumcén, fam. Hermodoei serbia: almanaques, fig. Cagitabanfrecuentát fugiens. — vivien- satis loquentiee, sapéentite dum. esse. almanaquero y almanaquista, te. Usase con negación para parum. trof«pnnTi, iucluír ó excluir á todos de almacenaje, m. Apfítheeee ee- m. Astroa ciñiendo i-ii tactor, ven la materia de que se trata. ctigal. Proesus nentoc amnes ad almacenar, a. Apotíreea eon- almanguena, f. ant. V. A L M A unum. Alma mía, mi alma. dere. — riquezas. Pecunias G R E . almanta, f. ínter citium ordiAnima mea; ¡nel na-um; i a- eoiajerere. almacenero, m. Apotecas co- nes areola. Surculariu» »eritice, delitios mece; dirninu'jiotioaem dini/átis t dium anima- mea-. Coa el stas. ñus. Poaec á .-dpm«ta Vate* almaceno, na, adj. V. A M A alma v la vida. Lcberttissiine. inordinnle plantare. Su alma en su palma. Ip.se C E N O . almaraoo, ni. V. M E J O R A N A . almáciga, f. Resina. Mastielte. viderit; sibi iin/iutet; nemo almarada, f. Puñal. Pugio, nisiritiósao mi ser. Cuerpo niastiee, es; lentisri gummis. Semina- M K . sin alma. .S'nie anima Corpus; |¡ Era preparada. Almaraz, f. Villa en Extremaignavas homo. El alma m e rium, ii. n, ii. almacigar, a. Mastielte» fu- dura. Airda... Divinot animas... Arranalmarcha, f. Población situacarse el alma, el corazón, las mo suficere. entrañas,fig.fam. Animum almacigo, m. Plantarunx, se- da en vetra ó tierra baja. 7)¡ eonraHe sitos vieus. dolare aut commiseratione minario provenientium conaffieí. Dar el alma. Expirar. geries; congesta semina qtux Almarico, m. Nombre d Animum ogere. Dar el alma in plantario concepta sunt. ron, lo mismo qu^ Manrique. al amigo. Ad omina paratum almaciguero, rar adj. Mosti- Alnidorii u.s. i. almario, na. V. AUMAP.. pro amico esse. — Al diablo. ehinus, a, um, almarjal, m. Vitrarios. herbee Atrepellar por todo por hacer almádana, f. Marra, ce. su gusto. Divino humanoqoe almadén, m. Mina 6 minero ranius. • violare. Entregar el alma á de algún metal. Metalli Jo- almarjo, rn. V. A L M A J O . almaro, m. V. M A R O . Dios. -Morir. Ahimam agere. dina. Almadén, Villa en España. almarraes. m. pl. InstrumenEchar el alma atrás. Nihil tos de alijar el algodón. Gospensi ñeque moderati haber-e. Cetobrix, igis; Ceteljriea,cos. sypii depurgan di instruEstar con, ó tener el alma almádena, f. V. A L M Á D A N A . entre los dientes. Spiritum almadeneta, f. d. de A L M Á D E N A . ritenio. pecnas extremum ducere. Es-almadía, f. Especie de canoa. almarraja, f. y almarraza, f. Vasija. Vito tar con el alma en un hilo. Parva rettis. almadiero, m. Nauta; porree . hydria irriep/a. fig. fam. 7)i extremo gerieulo almártaga, f. Litargirio. Vesse. Hablar al alma. Aperte,ratis ductor. theirgiras, i; cirgentis. irl ex anima toqui. írsele á uno almádina, f. V. A L M Á D A N A . el alma tras alguna cosa. Ve- almadraba, f. Pesca de los atu- argenti spuma. || Cabeza Coiiistrum. i. hementer capere, deparire. nes. Thynnoruiii pi.seatio, pialmártega. f. V. ALMA-RÍAS*. Llegar á locar el alma una st atas. || El sitio donde sepesalmástiga, f. V. A L M Á C I G A . cosa. Sentirla nTuetro. Gra- can. Piscaría, a>. \\ La red norum almastigado, da, adj.. visime doleré commoveri. para cogerlos. Thyn Llevar alguna cosa el alma rete. — de tiro. Diama thijn- nus, a. um. almatrero, m. Salparuin retras sí. fig. Alicujus rei ve- norum piscota). tiarius, ¡n'-scatar. hementíssima deideria capí, almadrabero, ni. Thyn norum almatriche, m. Reguero. Aq ireihi. Llevar en cuerpo v cetaria», piscator. almadraque y almadraqueja, duelos, us. alma. Penifas eri./iere, eniferre. Partirse el alma ó el f. pr. Gran. V. COJÍN v C O L - Almazán, f. Villa en Castilla. Adra ma ntío , ee; Almanacorazón. Sentir con intensi- C H Ó N . dad. Animum dolare srindi.almadreña, f. Ligneus caleeus. numT i. almazara, f. Molino de aceite, Pesarle á uno ó sentirlo en el almagacén, ni. V. A L M A C É N . alma. Grariss/me cainmove- almaganeta, f. V. A L M Á D A N A . Ola u-ia pistri met. ri. Recomendar el alma. Ani-Almagesto, m. Título de una Almazarén, f. Villa en Murcia. Almaiiira, os. nae eonimundationem recita- colección. Alma.gestum. i. almazarero, m. Olearias pialmagra, f . V. A L M A G R E . re; preces Dea pro anima fundere. Sacar á uno el alma, almagral, m. Rubrieosusager. star. llmacaero, Alicujus rei e.mt/ere. Hacerle el corazón, fa miliar gastar fortunas m. lasiEl entrañas, cuanto s que sabstantiam absumere; tiene. pesca fig.almagre, almagrar, Almagro, ca tare; Fid/rili.s calore rubrico, m. fin . a.rubrica Ciudad Tierra ftcere, Rubráa, as.colorada. en ;fingere, rubrioelira, Casti- almear, almea, almazarrón, nocumulas. | que. ce. | LaStyrax, eorteaa f. m.Planta. Messi» m. storcuc, delV. árbol aut A ZL UMpaleas estoraoeis. MA BG AR RE . ALM ALM ALM <<? almecer, a. ant. V. MEZCLAR. mendro. A mygdalaceius, ennyg-escuadra. Legatos, us. \\ El almecina, f. Aügyptias fabce; daleus, omggdalinus, a, dio. grado superior en la marinaloti frite tus. almendrolón, m. V. ALMEN- inglesa. Maris prerfeetu». almecino, m. V. A L M E Z . almecha, f. V. A L M E Z C E I ^ . DRUCO. almirez, m. Mortarium ceneum; piso, onis. Almeda, f. Villa ea Portugal. DRA. ¡| Árbol de Méjico Amyo- almirón, m. V. AMARGÓN. Asen a, as. almizclar, a. Moscha inodoradalij'erum eariocaj:\¡ L a fruAlmeida, f. Ciudad en Portuta de este árbol. Carioearis re, afilare, perfundere. gal. Almedia, ce. almizcle, m Moschus, mufnietas. almeja, f. Marisco. Mitulus,.i, almendruoo, m. La almendra seus, i. marina eachlea. verde con cascara. Acerba almizcleña, f. Planta. Muschi almejí, f. y otl&rem e.rhalans hyndntus. amygdala. almejía, f. Vestidura antigua. almizcleño, ña, adj. Muschi. almenilla, f. Pinna, ce. Antiquee vestís genus. Almería, f. Ciudad de España. odorens rifaren»; masihiitn. almelga, f. Surco. Arationem Portas magnas; Abdera, ce; reehAens. || La-que es m u y vel seminettianern dirigen» oloroso. Ódo/vtt/ lote .sparAlmería, ce. surculus. almete, m . Pieza de la arma- gens. almena, f. Pinna, ce; acroteria, almizclera, f. Ratón de agua. dura antigua. Galea, os; eassis, orum; minaes arum. idis. || El soldado armado deMoseham redoláis mus. almenado, ni. y almenaje, ni. almete. Galeotas miles. almizclero, ra, adj. V. ALMIZEl conjunto de 'almenas. Pinalmez, m. Árbol. Acrifolium CLEÑO. narum ordo, serie». ¡Utw; celtis, is; faba grceea. almizteca, f. V. ALMÁCIGA almenado, da, adj. Pinnis aralmeza, f. Fructus loti. (gama). natus. [¡ Lo que tiene figura almo, ma, adj. poét. Almas, a, de almena. Pinnatu», a, um..almezo, m . V. ALMEZ. almenar, a. Guarnecer eon. al- almiar, m. V. ALMEAB. um. 11 poét. Santo, venerable. menas. Pinnis, minis cingere.almíbar, rn. Liquatum saecka- Almus, sanetus, venerand.us, almenara, f. Candelera de co- ruin: saeckart crémor. \\ El o, um. cina. Fúñale, is; lychnuem, i.dulce de frutas en conserva. almocadén, m. Caudillo. Go|| Fuego para dar aviso. Fumo Saecharo condita poma. hortis prcefeetus. datum signum. f| pr. Ar. Zan-almibarado, da, adj.fig.Dul-- almocadre, m. Sarculum., i.. ja por donde vuelve. al río el ce, halagüeño. Metifiaus, o, almocárabes, m. pl. V. ALIagua sobrante de las acequias. um; blandien-st, tis. ZAR. almibarar, a. Bañar en almíAquarius sureus. almocat, m. ant. V. MEDULA. almendra, f. Meollo de la fruta bar. Saecharo candiré. || fig. Suavizar las palabras. Meli- almocatracía, f. ant. Veetryal que tiene cascara. Núcleos, i.\. l/uti verf>a proferre; lenibus super te.etile laneum. El fruto del almendro. Amyalmoceda, f. Aquas irriyuos gdala, ce: amygdalum, i;verbis uti. almicantaradas, f. pl. astr. jus. arnygdole, es; nux grceea. | Círculos paralelos al horizon- almocrate, ni. V. S A L A M O El diamante ú otra piedra prete. Almiearitarct.thi dreuli. NÍACOciosa de figura de almendra. almidón, f. Amylum, i. Almodóvar del C a m p o , f. ViAmygdala' figuram referens almidonado, da, adj.fig.Com- lla en Castilla. Ábmode-baria margarita; adamas, antis. [ ptus, fu.catu.s, a um. |fig.Cctmpestris. El El capullo de seda de un solo que viste con aseo afectado. almodrote, m. Saina. Moretom, gusano. Bombyánus J'ollicuNimio stadia composiius, or-i.\\fig.Mezcla confusa de valus. — amarga. Amara mee. natos. rias cosas. Fu i-rayo, inis. — dulce. Dulcís nux. Da Dios almidonar, a. Amylo, as; (tingalmófar, m. Veten» armei.turijs almendras al que no tiene muelo múmere. galeam sustinens pars. las. Commada serpe eitce realmifor, m. Gerrn, V. C A B A L L O . almofía, f. V. ALJOFAINA. eidant in qoem fru.i aut nealmifora, f. Germ. V. M U L A . almofrez, m. Lecti stramenscit aut impotens est. Ciando almijarero, m. Portero en las tum, soeeus, funda. ranittitur pila. minas de Almadén. Fodina- almogama, f. náut. Extremum almendrada, f. Amr/gdedino rum ostiarius. in. pilppi et prora la/intin. patio. I| f. fam. Lo que sirve almijera, f. Planta. Halctpen- almogárabe y almogávar, m. para conciliar el sueño. Soposi-s halais. Soldado. Excttrsor miles. rem indneens. Dar1 una alalmilla, f. Jubón ajustado. So- Hombre del campo. Agresti* mendrada,fig.Blandíri. bucula. es; th.orax, acis. ¡| Tira, excursor. almendrado, da, adj. Arnygde puerco muerto. E porci almogaveria almogavaría, f. dalaeeus, a, um. [: Pasta hepei-tore sewtm linea. || VestíExcursarum opu.s. La tropa cha con harina, miel, azúcar dura militar. Thorax, «era. [| de los almogávares. Excursoy almendra. Massa e.e fariña, carp. Pieza de madera. Li- riuii caterva, turba, turma. melle, saecharo et ctmuydalis. (/neum spi^idum. almohada, Í.Pulvinu.s, toras, í, almendral, m. Amygdaletum, almiranta, f. Nave. Prretaria puleiiiarium, onaclinterium, í- || V. ALMENDRO. uctvis. |! La mujer del almi- ii; cubital, cereii al, alis; cer Almendralejo, f. Villa en Exrante. Architalcis.si uxor. vicales i», pulviiiar, aris. \ tremadura. Amggdalarium, ii. almirantazgo, m. Tribunal suCubierta. Pu Irin a ris finida almendrate, in, ant. Jas amygpremo de marina. Marítima - Unten, i! arq. V. A L M O H A D I L L A . dalns i onditum. rum reriim tribunal, pra-lc-— que sirve de asiento. A'-ualmendrera, f. V. A L M E N D R O . ctaraf El derecho que se paga bitul, alis. — para reclinar la almendrero, ni. Y. A L M E N D R O . al almirante. Prcetorás inari-cabeza. Cervical. — para di|| Plato. Amygdrilis dejerattimi jus, réditos. || Empleo simular la giba ó igualar los dis la n e superior en la marina, An h¡- hombros.. Alada tis, idis. — almendro, almendrilla, Jiguram in dra. Lo mas.sam que LapUli es desinens de m. redacta. sive f. almendra Amyydalus. In.jiarei lima. amygdalce ó.Piesílices ali. |almirante, jurisdiedión sus, rerum chitalassi talassia, i. pnrfectiiH, || tt-rritoriiim El ce. m. del segundo Maritiniariun almirante. || Término arc/titalasjefe clitio. de Ardeuna lprimera para que Mciture almohada, cibir Consultar a ponían comer. la vez reina consiliiim con fr. sobre la TricHnarium, En ól esposa a princesa palacio, almohada. los i -apere. lechos depor alreH. Dar almendrón, m. dim. de ALMEN- 48 ALO ALM ALP alojero, m. Mulsarvu», ii. \\ gún grande, para que se sien- ro. Surnito lenonis jcntucalo, te, con lo que se da posesión prandia J'abri, quasque sibi Aposento en los teatros. Scenicum supra caveam strade' la grandeza de España. in cenam ponit agasso chitoro cubvsulum. Proi-erum uxoribtis pulvinar pes. almotacén, m. Mensuram et alolva, f. Planta V. ALHOI.VA. corara regina <nneedere. ponderum curalor judex. alomado, da, adj. Lumbis cúralmohadado, da, adj V. A L M O almotacenazgo, m. Mensuraralas eguus. HADILLADO, DA. alomar, a. equít. Arle et diAlmohades, m. pl. Moros afri- rum et ponderum cura. canos que invadieron á Espa- almotafaz, m. Lanas pondera- sciplina equi vires c/quare, tor. cequaliter aptare. ¡| r. Vire» ña. Mauri ab Almohadi eorurn robar procreationi equam almotazanla, f. V. ALMOTACErege Almohades appellati. adquirere. NAZGO. almohadilla, fr d. de ALMOHAalmozárabe, m. Cristiano que alón, m . El ala del ave sin DA, Pulcillus, i.\\Pulvinus,pulvivía bajo la dominación de pluma. Implumis ala. vinullus, i. || arq. Piedra de sialón, (del francés allans,¡ inllería. Ad puletni speciem in los moros. Arabum potestati terj. fam. Que excita á mudar subjectus christianus. architectura proeminens tude lugar ó ejercicio. Ea, vapis. || veter. Carnosidad. In almud, m. Medimnus, i.\\ — de mos. Age, eamus. Alón, que tierra. Agri medimnus. jumentorum dorso callum. pinta la uva. Agitedum, coalmohadillado, da, adj. arq. almudada, f. Agri medimnus. rnos, satis sit de hoc. almud!, f . V. ALIIÓNDIGA. | | Pulvini figuraos exhíbeos; Medida de seis cahíces. Vigin-alondra, f. Cassita, alauda, ce. pulcloatús, a, om. alongamiento, m. ant. Proalmohadón, m. Polcious, i. ti gaator medimnos continens ducto), prolatio, onis. mensura. almohatre, m. V. SAL AMO- almuérdago, m . V. M A R O J O . alongar, a. Difiero, ers. NÍACO. almuerza, f. Quod munus in Alonso, m. V. ALIONSO. alopecia, med. f. Enfermedad .almohaza, f. Strigilis, is. cavum An- formatce capiunt. da la almohaza y toca en la almuerzo, m. Jentacolum, i. || llamada liña y pelona. Alopematadura. Verbo quaodoque Estuche. Apparatuum jenia- tia, urea, os. culo desercienlium capsala.alopiado, da, f. Mezclado con feriuot. almohazador, m . Strigili ju-Almunia, f. Villa en Aragón. opio. Opio mixtum. aloque, adj. Vino aloque. RuNertobriga, os; Vertobriga, ce. menta radens. Almuñécar, f. Villa en la pro- bellum einum. almohazar, a. Strigilo, as; vincia de Granada. Sextonum, aloquin, m. Cerco de piedra, strigili defrieare, extergere. A'e cera defiuat leetum. almojábana, f. Placenta, os; ii; Almunecara, ce. Alora, f. Villa en Granada. laganum, i. || Buñuelo. Laga-almurejo, m. V. G R A M A . alnado, da, m. f. Privignus, i;¡llora, os. nuoi.. alosa Pez f- Alausa, alosa, ce. almojarifazgo, m. Vectigal, privigna, ce. alao, m. ant, V. Á L A M O NEGRO. alosna, f. Absynthium, ii. edis; portorium, ii. alotar, a. náut. V. ARRIZAR. almojarife, m. Cobrador. Por- alo, ni. Alum, i. titor, portoriorum exactor,Aloa, f. Fiesta en honor de Ce-alotón, m. V. A L M E Z A . alpañata, f. Fictilibus Iceeicollector. res y Baco. Aloa, ce. almojerifazgo, m.V. ALMOJARI- aloaria, f. ant. arq. V. PECHI- gandis alota. alparcería, f. V. A P A R C E R Í A . FAZGO. NA. almona, f. pr. And. Jabonería.alobadado, da, adj. Mordido alpargata, f. Calzado de cáñamo. Cannabinas calcáis. Saponaria oficina. || Pesque- del lobo. Lupino morsu leesos. Compañía de alpargata, lnfiría de sábalos. Alosarum pi11 Enfermo ele lobado. Lopino dus comitatus. scaría. morbo laboran». alpargatado, da, adj. Ad can- ' almóndiga, f. V. A L B Ó N D I G A . Alóbroges, m. pl. Ciertos puenabini caled speciem. factus. almoneda, f. Tabula, hasta, blos en la Gaha narbonense alpargatar, a. Cannabinum ce; aoctio, onis; bastos seetio. (Saboya). Allobroga, os; Allo-calceum faceré. Sacar á pública a l m o n e d a broges, um. alpargatazo, m. Cannal/iiti .algunos muebles. Audionari; alobunado, da, adj, Lupinum calcei idus. bona subastare, hastee subji-eolorem referen». alpargate, m. V- A L P A R G A T A . cere. alocadamente, adv. Temeré, alpargatería, f. Cannabinoalmonedar, a. Auctionor, aris.inconsulta rom calceorum oficina. almoraduj, m. Planta. V. SÁN- alocado, da, adj. Inconsultus, alpargatero, m. Calceorum DALO. inconsideratus, a, om. cannabinorum opifex, Almorávides, m . pl. Moros alodial, adj. for. Allodialis, e. tor, cenditor. africanos que invadieron á alodio, m. Heredad libre de alpargatilla, m.fig.fam. CaEspaña. Almoracides Saracarga. Allodiom, ii. llidus, a, um; blanditiis olio ceni. Aloe, m. Planta V. ZABILA. || enptans. almorejo, m . V. G R A M A . El jugo de esta planta llama- alpechín, m. Araarca, ce. almorí ó almurí, m. Masa. do acíbar. Aloes sUeus. |j Ár- Alpes, m. pl. Montes que sePlacenta? genus. bol de este nombre. Agaloparan la Italia, Francia y Alealmoronía, f. V. A L D O R O N Í A . chum, i. mania. Alpini aggeres;Cottice almorranas, f. pl. Tuertó-, i; heAloeo, m. Gigante. Aloeus, i. Alpes; Alpes, ium; Alpini morrois, idis. Sus hijos Oto y Efialtes. Aloi- montes; Alpina juga.—de almorrefa, f. Enladrillado de dre, arum. Provenza. Provincia de Franazulejos. Tesselatum paci- aloguer ó aloguero, m. ant. cia. Alpes Marítimos. || En lo mentum. V. ALQUILER. antiguo. Sierras, montes m u y almorta, f. Pisum, ervilam, i.aloja, f. Mulsa agua. altos. Montium altitudincs. almorzado, almorzar, almorzada, carpintero A | Aphaca, muerza |L MPlanta O R Z A con Rce. .lo a. yda, f Jentaius, . rufián, mismo cena Jento, V. adj. Acon Lv coma que M Up. as. Erecuea, Ráfaca. p. Zcon A. um. Alde alojería, alojar, — diversorium, Milites berna, los soldados a. oficina. in f. Hospitio hibérnis Aguce m. ii. en Hospitium, maltes invierno. excipere. col loco ta-re. alpiste, alpino, alpez alpicoz, alpérsico, a, um. m. na, m. m. ant. Alopecurus, m. adj. V.V. V. COHOMBRO. poet. ALOPECIA. PRISCO. Alpinus i. Que* A.LQ ALT dai'M alpiste, fr. Spe Ji an- Alquimista certero, del hie- ALT 49 avibue aucupiitm.\\í\g. Altirro pensó hacer oro é hizo vez, soberbia. Animi elatio, dan, deludí. feroeitas. Con altanería, m . alpistela y alpistera, f. Tor- del oro hierro. Fetioem chymivum e J'erro clum eogitat adv. Elote. ta. Placenta, ce. conficere, ex auro altanero, ra, adj. D e alto vuealpistero,adj. m . Harnero. Cri- ourom Jierrea massa riget. lo. Altivolans, lis. jjfig. Vano, brum, i. altivo. Superbus, dato», cdA l p ó n Vecchio. m . Río en V e - alquinal, m. loca ó velo. Mwliebris capitis tegumentum. tus, a um; arroyoMS, tis. — necia. Alpinas i. A l p u j a r r a s , f. pl. Bustnni, alquitara, m . V . A L A M B I Q U E . con la fortuna. Dulcí fortuorutn; Bastetani montes; .17- Por alquitara- m . adv. .Egre, no ebrias. paulatina dificulta-. altar, m . Altarium, ii; altare, pujarce, arum. is; altar, aris. — mayor. PriAlpujarreño, ña, adj. Natural alquitarar, a. Ignc extrahemariam, princeps alteas;.— de las Alpujarras. Alpujareii- re.\\ñg. Com6eguir ailgo coa dificultad. d¡gix\paul(ttim ob- portátil. Quod ubiijue erigí srs-., se. potest; cersatile altáis/. Ls coalquequenje, m . Aliecteabus, tinére, assequi, adipisci. alquitira, f. G o m a . Trco,am o quitarlo del altar. Quasi solannm, i. oan/thwn, i; tragacanthe, e*.\[ ab ara i-apere. Visitartosalalquería, f. Villa, ce. tares. Altaría ai alionis caualquermes, m . Ca-a.inea con- Arbusto. Ast-ragalus tragacántica,. sa visitare. fectio. •alquerque, m . Lotus ubis attri- alquitrabe, m. arq. V. ARQUI- altarreina, f. Planta. V M I L E N ta olica pressui lacatur. TRABE. RAMA. alquez, m . Medida. \ini men- alquitrán, m. Composición. altarero, m . Altctris stractor. suro doodecim ampian as con- Nigra napftta. ||fig. fam. Elaltea, f. V. M A L V A V I S C O . tinens. colérico y ardiente. Vehemens, alterabilirad, f. Mulabilitas, alquicel ó alquicer, m . Capa tis. nimis ardeos. morisca. Puuicum pallium. alquitranado, da, adj. náut. alterable, adj. Mutabilis, e. |¡Tejido. Te.rtile tapetum. Lienzo. Naphta liniann li- alteración, f. Mutatio, alteraalquifol, m . Plumbum, i. tio, onis. || Destemplanza del nitum. alquiladizo, za, adj. L o que alquitranad or, m . pulso. Pulsus eommotio, perNaphtce se alquila. Conduetitios, a, apotheca. turbatio. || Movimiento de alum. alquitranar, a. Naphta Uniré. guna pasión. Animi perturalquilado, da, adj. Condw.-ti- alrededor, adv. 1. Cireum, in bettio. || Alboroto, tumulto. Publicas motas. — de la salud. tius, a, om. Casa, cuarto al- orbem, in gyrum. Valetudiuis perturbatió. quilado para divertirse. Mero* alrededores, m . pl. Circnmjaalterado, da, p. p. de A L T E R A R . centia looa. torium, ü. Tener algo alquilado. Habere aliquid con- alrota, f. Estopa. Deterior stu- Mutatus, a, um. Caldo alterado, med. Medicinóle earniducta H o m b r e s alquilados. pa. Conducti mereede. Alsacia, f. Provincia de Fran- bus et herbis conj'ectum jus. alquilador, ra, ra. f. Locator, cia, que hoy pertenece á Ale- alterador, ra, m . f. Corruptor fcedator, oris. conductor, oris; locatrúo, cis: mania. Alsatia, ce. locarias, ii. — de caballerías.alsine, f. Hierba. Alsine, es.alterar, a. Mata, altero, as. \\ Agaso, coü». Alsio, f. Ciudad de Etruria. Conmover. Perturbo, conturalquilamiento, m. V. ALQUI- Alsium, ii. L o que es de ella bo, as; commoeeo, es; calefaó le pertenece. Alsius, Alsie- cio, is; motus excitare. || InLER. quietar, enfadar. Irrito, as; tbius a, um; Alsiensis, e. alquilar, a. Loco, clocó, obloStomachum moeere. || Mudar. co, as ; conduco, is. — una vi-alta, f. Baile español. Hispánica saltatio. 11 Repaso de bai- Novo, muto, as. — la moneda. vienda alta. Canaeulatiata lacestimacere. — una casa con el cargo le. Saltationis exercitatio.\\Mooetce, nummorum Repaso de esgrima. Armorum tionem immotare. N o se altede repararla. Sarta leda Orexercitatio. || Nota militar. Mi-ró el precio de los víveres. A « eare, -.para llevar una carga. litaris nota scripti aut post nona. nihil mulavit. Angaria^ as- L o que se tiene para alquüar. Meritorios, a, comineatum redeuatis militis.altercación, f. Altercatio, eonom. S e usa también c o m o re- |¡ El papel que trae el soldado tentio, onis. — forense. Conenfermo que vuelve á servir. flictatio. flexivo. Valetudiuis schedula. ; Orden altercado, m . V . \LTERI A C I Ó N . alquílate, m . pr. Mure. Dereen los hospitales. In nosoco- altercador, ra, m . f. Alter cacho. Vectigal, alis. alquiler, rn. Precio. Loeariom, mo» valedictum cegris sanar tar, tenax dispalataraltercante, p. a. de A L T E R C A R . ii. 11 El acto de alquilar. Loca- ti». Altercator, oris. tío, cotulw.tio. — anual de laaltabaque, m. V. TABAQUE. casa Anoua habitat io. — de unaltabaquillo, m. V. CORREHUE- altercar, n. Alterco, lucio, as; altercar, luctoe, aris; verba cuarto alto. Canco-alaria ce. LA. alquilón, n a , adj. L o que se Altebosco ó Belvedere, f. Ciu- com alitpui commutare ; contando, is. alquila. Locatitius a, um. dad delaJonia. Colophon,onit. alternación, f. Alternatio, vialquimia, f. Alchimia. (heLos-, naturales de ella. Calornia, _ ce. Metal. Metallum píionii, orum. L o que le per- cissitado, onis. anemias arte rubens. Alquitenece. Coloplioni.us, Colopho-alternadamente, adv. V. ALTERNATIVAMENTE. mia probada, tener renta y no idacus a, um. gastar nada. Sumptihus par- a l t a m e n t e , adv. Per ícete, alternante, p. a. de ALTERNAR. El que alterna. Alternan»,tis; ce, a sumptibus obstine ; hcec prcestanter. cdternus, a, um. probata alchimia est. Par- altamía, f. Scutulte speciem 4 alteralternar, a. Alterno, as; simonia optimum vectigal. DICC. ESP.-LAT. referen» vas. nis direre, fia ere. || AltcrSucedcralquímieamente, adv. Chealtamisa, .Subí A REl Taves Mvuelo I S do A . alalquimista, alquimilla, alquimico, in eos, bubonium, i ce. chema.os, ca, ii; f,rri, Planta. inguinaria, adj. Chemieus, a, AlchítniÁster, um. i. ce. i; altanería, A piña roíalas. to Altas l tde a m de ulas ra Murus. alto aves. Caza ,f. ff. .V cetr. vuele. Vrlla coa en iERopaeibus mis Ñapóles. aeitim ra- alternativa, consequentia se geometría. nisrre. unas cirihus cosas f. Auteccdenlia res ínter á Alternatio,onis; evenire. otras. se' con•Ie\\el E n la 50 ALT ALT ALU I'roi ex- caitas. — de un astro.. optío, nis; alternationis jos.venir el río alto. Ilumina Astri altitudo. — de una ca»». Las musas gustan de la alter- crescere. nativa. A man I allano Came- alto,jn. Altura, Altitudo, inis. yEdium altitudo. — viva ¿el || Piso de un edifuvio. Tabala- agua. Ab aguce superficie ad nas. fuiídum directo linea. listaralternativamente, adv. m. Al- tom, i; contignatio, onis. ||Deternatim, eicissim, invitan. tención de las tropas. A7an- en grande altura. Dignitate, alternativo, va, adj. Alter- sio. || La voz con que se man- opilas, potentia pollere. To mar la altura del polo. Poli da. Sistitc, milites. || Voz con nos, a, um. alterno, na, adj poes. V. A L - que se suspende cualquiera altitudinem metin, perpenT E R N A T I V O , ¡j bot. Allernus, a, conversación ú obra. Sat est. dere. Lo que abunda de altu|| Sitio elevado. Tumulus, ras. Jugosas, dieosus. om. alubia, f. Legumbre. Pítasealteroso, sa, adj- ant. V. AL- colliculus, i. || mus. La voz ó instrumento que gira por las, i. TIVO. signos agudos. Acula cox, aluciar, a. ant. Polio, is, peralteza, f. Tratamiento. Ce/siacutum instrumentum.\\mús. palio, is. tudo, ini». — de ánimo. Ajtimi V o z sobre el bajo. Elatior alucinación, f. Allariaatio. prcestantia, ahitado. vox. || mus. Contralto, voz. onis. altibajo, ni. ésgr. Ensis a vérMedia ínter graves et acotasalucinadamente, adv. Confutice deorsum directus idus. cox. ¡I Altos y bajos. Las va- se, pertúrbate. altibajos, m. pl. Desigualdariedades de las cosas. Reram alucinamiento, m. V. ALUCIdes del terreno. Terree incedeissitodines. NACIÓN. quulitas. 11 fig. Variedades de alto, adv. Elata toce. !j Va- alucinar, a. Allocinor. aris. los sucesos humanos. Humamos, ea pues. Age, eja age. aluda, f. Alafa fórmica. narían reram vicissitudo. Alto de ahí ó de aqaí.Eamos aludir, n. Allulla, is; sensumaltilocuencia, f. Stilus sublihinc, age. Hacer alto. Sistere, alio referre. mis. store. || Reflexionar. Mentemalumbrado, da, p. p. de A L U M altilocuente, adj. Altiloqoas, ioteotam tencre. Hacer alto B R A R , y adj. fam. Tocado del a, um. de alguna parte. De loco movino. Ebrios, o, um. \'\ Mezaltílocuo, cua, adj. V. ALTILOved. Hablar alto. Audacter, clado de alumbre. AluminaCUENTE. confidente!' loqui. Echar á uno sus, a, um. altillo, m. CERKILLO. Tumu- tan alto. Asperius aliquem alumbrado, m.Lumínum ordo; lus, i, repeliere. Tomar de más alto lucernarum publicarom caaltimetria, f. Parte de la Geo- una cosa. 7?em altius repele- pia. metría práctica. Altiiiietria, ce. ré. D e alto á bajo. m. adv. alumbrador, ra, m. f. Illumialtímetro, tra, adj. Altimeter, Susque deque. D e lo alto. nator, oris; illorninatrix, c a, um. m. adv. Del cielo. Ab alto. alumbrados, m . pl. Herejes del Altinates, m. pl. Naturales de Por alto. m. adv. D e contra- siglo xvn. Heeretici illuminabando. Furtim. || Por favor ó ti dicti. Altino. Altinates, um. Altino, f. Ciudad de la anti- protección. Proeter commu- alumbramiento, m. Illuminagua República de Venecia. nem ordinem; extra ordinem. tio, 0)H«.|.Ei parto. Partas, us. Entrar ó meter por alto, de alumbrar, a. Dar luz. IllumiAltinum, i. Altísimo m. Dios. Omnipotens, contrabando. Contra portooo, as; ¿lluceo, es; ac-centlo rium jora introducere, inclu-|| Lucir. Aliáceo, es. |¡ Asisti tis. altismetría, f. Altitud.inis di-cere. Pasar por alto una cosa. con luz. Lucem prceferre. j| Aliquid omitiere, prceterire.Dar feliz parto. Felicem prcemeosio. Este modismo, tomado del jue- bére partían. ||fig.Ilustrar. altisonante, adj. y altísono, na, adj. Sublime. Al- go de pelota, ha sido corrom- PateJ'acio, is. || Entre tintor pido por el uso, p>ues en un ros, dar de alumbre á los tetisonus, a, um. altitonante, adj. poes. Altito- principio debió decirse: pa- jidos. Alumine soluto immer— sarse por alto una cosa. nan», tis. gere; alumino, as. Ijagr. Desaltivamente, adv. Elote, tumi-altor, m. ant. V. A L T U R A . embarazar la vid de la tierra. altozano, m. Tumulus, editus Vitem detergeré. — delante á de, superbe. altivez, f. Animi elatio; so- locus. alguno. Prceluceo, es; facem altramuz, m. Planta. Lupious, alicui prceferre. |¡r. fam. T o per cilium, ii. altivo, va, adj. Elatus,super- i. ¡| La semilla de esta planta.carse del vino. Inebriar, aris. Lupious, lupioum, i. \\ E n albus a, um. alumbre, m. Piedra mineral. Altmul, m. Río de Alemania. gunas comunidades, caracol Alumen, inis. — catino. Catipara votar. Saff'ragiis feren-num alumen. — de pluma. Alemanus, i. alto, ta, adj. Elevado. Altus, disfaba. Schistum, scile alumen.— dealtura, f. Elevación de un lu- rasuras. V. SAL DE TÁRTARO. a, um; sublimis, e. || D e grande estatura. Proeerus, altus. gar. Subredum, i; summitas, alumbrera, f. A lumini» fodina. \\l ú m i n a , f. Tierra. Alumi||figDifícil. Arduos, diffici-arduitas, tis; arx, arcis. a Punta de una montaña. Super- na, ce. lis. ||fig.Superior. Excéllens, tis. || D e mucha dignidad. Ex- cilium; ii, culmen, inis. || Una aluminoso, sa, adj. Aluminode las tres dimensiones del sus, aluminatus, a, um. celsas. || Grande, enorme. logeos, gravis. || Aplícase á loscuerpo sólido. Corporis alti- alumno, na, m. f. Discípulo. países que están más altos tudo. || Cualquiera elevación Alumnus, i; alumno, os. que otros. Superior, oris. || sobre la tierra. Tumulus, i. ||alunado, da, adj. Caballo consProfundo, hondo. Altos, pro- fig. Grandeza. Altitudo, inis,tipado. Lunatus equus. ¡I Jafundus. || Aplícase á los ríos sublimitas, atis. ||fig.Puesto balí.— Lunatus aper. I| Tocicuando vienen muy crecidos. alto de mucha dignidad. || pl. no — Corruptus petaso. Altus. Alta mar. Altum ma- Los cielos. Cceli cetheris celaluquete, m . ant. V. L U Q U E T E . { se. tarde. de re. se Fiesta uno las Intuinescere, Alto Serios cosas. tan alta. precio. alto. La logeos festum. Ensoberbecerque La irasci. pretium. cae carestía PonermásIr — sa. vada altitudo. meridiana. ó deMagna la dé polo. vista. cuerpo. — Meridiana Poli dignitas. Visus de elevatio. Proceritas. losaltitudo. árboles. astri — ele— alustrar, alutación, alusión, alusivo, spectus, Alutatio, va, a. f.us. f. Polio, onis. Alusio, adj. min. Aludens, Capa perpolto, onis; dereoro.ti». i»,