Kiko ta importante pa tene kuenta kuné ora ta kumpra outo nobo òf

Anuncio
Kiko ta importante
pa tene kuenta kuné
ora ta kumpra
outo nobo òf
segunda mano?
Tep i sugerensia
pa doño di outo
Índise
Introdukshon
Introdukshon......................................................................... .. 3
Hasi petishon pa un fiansa pa outo na
MCB Fiansa Personal i Hipotek......................................... 4
Kòrda hasi bo hùiswèrk!. ................................................... .. 6
Promé............................................................................... .. 6
Durante............................................................................ .. 7
Outo nobo òf segunda mano?......................................... .. 9
Pro....................................................................................... 9
Kontra. ............................................................................. .. 9
Outo Segunda Mano / Uzá. ............................................. 11
Mantenshon......................................................................... 15
Bo tin planiá pa kumpra un otro outo? Bo ke invertí
den un outo nobo òf segunda mano, pero bo no sa
ainda kua marka, tipo òf koló bo skohe?
E foyeto aki di MCB Fiansa Personal i Hipotek ta bai
guia bo i yuda bo skohe e outo di bo preferensia, sea
nobo òf segunda mano.
Buska i kumpra e outo perfekto ku ta kumpli ku bo nesesidatnan spesífiko no ta un tarea fásil. P’esei MCB
Fiansa Personal i Hipotek a hinka e foyeto aki den otro
pa bo, pa hasi bo tarea mas fásil ora bo ta plania pa òf ta den proseso di – kumpra e outo ku ta kumpli ku
bo nesesidatnan spesífiko!
Kosnan Básiko (ku bo mes por hasi)............................. 15
Finansa: Kèsh, sèn di spar òf un fiansa?...................... 17
Ehèmpel Outo Nobo.................................................... 18
Ehèmpel Outo Segunda Mano. ................................ 19
Gastu adishonal!................................................................. 20
Seguro............................................................................. 20
Ehèmpel All Risk........................................................... 22
Ehèmpel WA.................................................................. 22
Plachi di number. ......................................................... 23
Ora di kùr outo.............................................................. 23
Otro gastu adishonal................................................... 24
Tin diferente tipo, tamaño i koló di outo pa bo skohe.
Naturalmente, e preis mester ta un faktor desisivo,
meskos ku kuantu bo ta kore e outo pa dia. Despues
di tur kos, preis di gasolin por pone bo disidí di skohe
pa un outo mas chikí!
Tep i sugerensia.................................................................. 25
Algun tep i sugerensia balioso pa ora
bo ta den proseso di kumpra outo. ......................... 25
Tep di bèrdè mes!......................................................... 26
Tep di seguridat............................................................ 27
Atvertensia
Aspekto importante pa tene kuenta kuné!............. 28
Konklushon.......................................................................... 31
3
Hasi petishon pa un fiansa pa outo
na MCB Fiansa Personal i Hipotek
Kiko ta e rekisitonan ku mi mester trese pa
hasi petishon?
Mayoria biaha bo por akudí na e diler di outo di bo preferensia mesora pa hasi petishon pa un fiansa pa outo.
Kliente mester entregá e siguiente dokumentonan na e
diler di outo:
E dokumento­nan rekerí ku ta menshoná anteriormente ta
nesesario pa kompra di outo segunda mano tambe.
Importante pa tene kuenta kuné:
•
•
•
•
sédula válido i reibeweis
2 último slep di salario
karta di trabou
karta di saldo di posibel otro fiansa na otro instituto
finansiero
• estado di kuenta si tin kuenta na otro banko
Pa outo nobo i outo segunda mano, ta blòkia ámbos na
keuringslokaal, ya ku e outo ta sirbi komo garantia pa e
fiansa durante e periodo ku ta paga e fiansa bèk.
Ora di kumpra outo segunda mano, mayoria biaha ta
rekomendabel pa buska un outo no mas bieu ku 2 aña,
ya ku e outo ta sirbi komo garantia pa e fiansa.
E diler ta entregá e formulario di petishon ku dokumentonan na MCB Fiansa Personal i Hipotek (PL&M) i si falta
dokumen­to MCB PL&M ta tuma kontakto ku e kliente.
MCB Fiansa Personal i Hipotek ta prosesá e petishon i
ta tuma kontakto ku e kliente promé i kaba ku e diler si
e petishon a keda aprobá.
Kliente tin ku regla su seguro di outo.
Diler ta bai kùr* e outo.
*Nota ku e seguro mester ta na òrdu promé ku e diler por kùr e outo!
MCB Fiansa Personal i Hipotek ta prepará e dokumentonan, manera e kontrakt di fiansa i otro dokumento­
nan rekerí, pa despues tuma kontakto ku e kliente pa e
bin firma. Na momentu ku kliente firma, e mester trese
keuringskaart i seguro ku ta indiká ku MCB ta promé
benefisiario.
Ta prosesá e pago na e diler di outo i asina ku e kliente a
firma tur dokumento na MCB Fiansa Personal i Hipotek,
ta notifiká e diler ku e pago ta tuma lugá i asina e kliente
por bai e diler pa buska su outo.
4
5
Kòrda hasi bo hùiswèrk!
Pasonan importante pa bo tene kuenta kuné
ora ta bai kumpra un outo.
Promé:
Durante:
1 No kai pa deseonan di mundu. Outo luhoso ta
bunita, pero e por pone bo keda blo bashí, a ménos
ku bo por pèrmití bo mes esei. (gastunan adishonal
manera SEGURO ALL RISK, impuesto pa kaminda i e
number di outo nesesario, gastu di gasolin i mantenshon). Keda kore bo outo bieu, a ménos, naturalmente, ku bo outo bieu ta kosta bo mas plaka ku bo por
pèrmití bo mes gasta riba dje. Evaluá si realmente ta
tempu pa bo kambia bo outo.
1 Disidí kua outo bo ke: e opshonnan ku bo tin mester
i e kondishon ku bo ta dispuesto na aseptá.
2 Buska bo modèlnan favorito. Traha un lista di e
modèlnan ku ta kumpli mas ku loke bo ta buskando i
ku bo nesesidatnan spesífiko.
3 Buska informashon pa kompará. Lesa tokante vários “famia” di vehíkulo i purba determiná kua tamaño
ta kumpli mihó ku bo nesesidatnan: bo tin mester di
un subkompakto, un kompakto, un sedan, un SUV òf
un outo di tres porta?
4 Pone bo prioridatnan: kiko ta mas importante?
• Seguridat, faha di seguridat (dilanti i patras den outo),
lòk pa seguridat di mucha, airbag múltiple, man pa
move dak;
• Konfiabilidat / Prestashon
• Aparensia
• Kantidat di espasio
• Kapasidat pa hasi hopi kos
• Efisiensia den konsumo di kombustibel
5 Bishitá diler di outo i/òf vários shou di outo: Despues ku bo kaba di hasi bo hùiswèrk i ku bo sa kiko
bo ke mira den un outo, e ora ei bishitá e diler i/òf
vários shou di outo di e momento.
6
2 Akordá un presupuesto: No lubidá ku bo preis final
lo inkluí impuesto, registrashon i otro gastu manera
seguro (all risk), number di outo (pa hinter aña / pa
mitar aña), keuringskaart.
3 Disidí ku lo bo no surpasá e presupuesto aki bou
di ningun sirkunstansia: un aspekto klave pa kompra di un outo ta pa no laga emoshon pone bo gasta
mas ku bo a disidí.
4 Negoshá e preis: Pèrkurá pa semper bo tin un idea
di loke bo ke paga pa e vehíkulo promé ku bo kuminsá. Kuminsá mas abou i purba yega na un akuerdo
na e punto ku ta bon pa abo. Kòrda bon: semper
mester tin un situashon di “win win” pa por sera un
dil. Nunka negoshá si bo no ta kla pa bisa “si” pará
einan. Esei ta pone bo pèrdè bo forsa/kredibilidat den
bo relashon ku e diler ora bo ta kla pa kumpra.
5 Si bo ke hinka outo aden i kumpra nobo, hasi un
tiki investigashon tokante preis. Pero mayoria biaha bo no ta haña e preis pa kua bo a pon’é na benta.
Mester tin un márgen ku ta bini aserka, i bo no ta
responsabel pa problema mekániko manera un diler.
6 Si e outo ta na bo agrado, hasi un oferta. Pèrkurá
pa bo tin e sèn na man literalmente, si ta posibel. Si
bo tin plaka kèsh, hopi biaha bo por haña un mihó
dil ku si bo tin ku bini bèk despues ku plaka kèsh,
pasobra generalmente esun ku ta bende tin gana di
kaba ku e lidia di bende su outo.
7
Nobo òf segunda mano?
7 Si bo konkluí e kompra, tuma e prueba firmá ku
bo ta doño serka esun ku a bende e outo. Tambe
laga esun ku a bende e outo yena un prueba di
benta ku ta bisa ku partido A (adrès, telefòn) a bende e vehíkulo ku partido B (adrès, telefòn). Si polis
para bo na kaminda di kas, e papelnan aki lo fasilitá
e kaso pa bo.
Unabes bo haña e vehíkulo ku bo ke, skibi tur informashon di dje ku tin riba e steker riba bentana di e
outo. Por ehèmpel: e marka, modèl, number di
motor, e preis ku tin riba e steker i e lista di tur e
opshonnan ku e vehíkulo tin.
Na momento di disidí di invertí den un outo, hopi hende
ta haña nan ku e pregunta si nan mester kumpra un
outo nobo òf unu segunda mano.
Algun pro i kontra pa tuma na konsiderashon.
Pro:
Outo nobo:
• abo lo ta e promé shofùr, ke men no tin vários shofùr
ku a fòrsa e motor;
• no tin nodi di hasi un investigashon ekstenso kompará ku un outo segunda mano, solamente tokante
asuntunan manera prestashon i efisiensia den konsumo di kombustibel;
• tasa di interes pa un fiansa na banko ta hopi mas
abou.
Outo segunda mano:
• ta mas barata;
• komo kumpradó bo tin mas opshon;
• modèlnan anterior (overyeared) ku bo no por a kumpra / paga ora e outo tabata nobo nobo, awor ta mas
na bo alkanse;
• montante di seguro por ta mas abou pa outo segunda mano.
Kontra:
Outo nobo:
• asina bo kore sali for di e establesimentu di e diler
di outo, balor di e outo nobo a baha ku porloménos
30%;
• ta mas karu, espesialmente outo nobo nobo;
• por ta engañoso pa su aparensia i su promé impre­
shon;
• seguro all risk ta obligatorio.
8
9
Outo segunda mano/uzá
Outo segunda mano:
• ta bon pa bo sa ta ken tabata e doño anterior i laga un
inspektor òf un mekániko inspekshoná e outo pa bo
ta sigur. Tin rísiko;
• ademas, den kaso di un outo segunda mano, por ta
nesesario pa hasi investigashon adishonal promé ku
kumpra e outo mes;
• ta tuma mas tempu pa hasi e investigashon nesesario
riba e outo ku lo bo por kumpra;
• por ta mas barata, pero riba término largu por duna bo
mas doló di kabes komo e outo tin su añanan, i vários
persona ku estilo di kore diferente por a kor’é;
• tasa di interes pa un fiansa na banko por ta hopi mas
haltu, dependiendo di e aña ku nan a traha e outo
(‘bouwjaar’).
Si bo tin pensá di kumpra un outo uzá, bo por haña bo
hopi konfundí. Esaki ta bèrdat hasta si bo ta pensa di
kumpra outo pa promé biaha. Tin hopi kos ku bo mester
wak ora di kumpra un outo uzá, pero un faktor importante ta pa chèk e outo físikamente promé bo tuma bo desishon final. Algun punto importante pa tene na kuenta:
1 Hasi hopi pregunta: Buska pa sa historia di e vehíkulo mas tantu posibel. Trata di haña nòmber i number
di e doño anterior i yam’é si ta nesesario.
2 Kontrolá kuidadosamente kon nan a spùit e outo:
tuma nota si tin frus, doblá òf rasku. Wak si e banda
di e outo, mirá for di patras bai dilanti, ta subi baha
òf drenta sali, indikando ku nan a spùit e outo. Pasa
bo dede na e rantnan kaminda e partinan di e bòdi ta
topa; si nan ta gròf, ta loke a keda ora a kita masking
tape ku a uza ora di spùit.
3 Drenta den e outo: chèk si e kusinchinan i e furu di e
outo tin sker, rasku, mancha òf kualke otro tipo di daño.
4 Chèk si e èrko di e outo ta funshoná bon, sendé pa
mira ku e ta traha.
5 Chèk riba e odómetro (kilometerteller) kuantu e outo
a kore. Un shofùr normal ta kore un averahe di entre
10.000 i 15.000 mia pa aña; sin embargo esei ta
dependé di hopi faktor. Kompra di un outo di 10 aña
bieu ku a kore tiki, no nesesariamente ta algu bon.
6 E tayernan mester ta gastá mes tantu i nan mester
ta igual. Wak e superfisie di tayer ku ta kanta (mal
aliniá). Kosnan ku por pone ku un tayer ta mal aliniá
ta komponente gastá di stür/suspenshon, buraku
den kaya òf daño na frame di e outo.
10
11
7 Hasi un kareda di tèst ku e outo promé ku tuma
un desishon final. Durante e kareda di tèst, kore e
outo manera lo bo hasi normalmente. Esaki ta inkluí
kaminda grandi i kaya den siudat. Paga tinu riba e
meter di temperatura.
8 Miéntras e outo ta pará ku motor sendé, blòk e
stürwil den ámbos direkshon. Si bo tende un keñá,
ta un indikashon ku e bèlt di e pòmp di power
steering ta slep. E no mester saka un zonido manera
gruñamentu.
9 Transmishon: • Un transmishon outomátiko mester kambia spit di
un manera sólido. Si bo no tin sigur di e transmishon di e outo, kambia spit ku man. Mester tin tiki
tempu entre e moveshon di man i e kambio di spit,
i e RPM (rotashon pa minüt) di e motor mester
kambia rápidamente;
• Un transmishon manual mester por kambia spit
fásilmente, i e klùch mester kue ora e ta serka di
yega flur.
10 Wak bon si tur asesorio di koriente ta traha: bentana,
lòk, sistema di zonido, kusinchi, alarma (si tin). Chèk
tur porta i bentana pa lòkmentu (manual i outomátiko), habri e bentananan for di paden, for di pafó, i
sera nan.
11 Chèk historia di servisio di e outo: esaki mester duna
bo algun informashon tokante prestashon, reparashon i problemanan di e outo. Idealmente,
e doño aktual lo mester a registrá ki ora e outo
tabatin mester di servisio i e mester ta dispuesto pa
mustra bo e informashon aki.
12 Pèrkurá pa bo sa historia finansiero di e outo (uzá):
Pa bo tin sigur ku e outo no ta hòrtá, polis tin registro
di outo ku nan a reportá komo hòrtá. Konsultá ku
polis si bo no ta satisfecho ku e kantidat di detaye
ku bo por saka for di historia di e vehíkulo. Esei por
skapa bo tempu i molèster despues.
13 Pèrkurá chèk e outo su breknan: primiendo e brek
bastante duru pa baha velosidat di e outo rápidamente, pero no bastante pa pone e outo slep. Purba
hasi esei ku un velosidat di mas o ménos 30 mia pa
ora den un área kaminda no tin tráfiko. Brek ku ta
pulsa ta indiká nesesidat di laga fura òf remplasá e
rotornan òf laga instalá ‘pad’ nobo.
14 Si bo por, drenta bou di e outo ora e ta hisá di un
manera seif i inspekshoná e sistema di ‘exhaust’ òf
si tin frus bou di e bòdi. E ora ei tambe ta e momentu
pa investigá si tin daño na e frame òf bou di e bòdi.
I mas importante ku tur kos:
15 Chèk e motor:
• Chèk bou di e tapa di motor di e outo pa mira si
tin kualke indikashon di doblá, daño òf frus. Tur
esakinan por ta señal ku e outo a haña mal kuido
òf daño;
• Slang i Bèlt: nan no mester tin krak, e slangnan di
radiator no mester ta moli; e bèltnan mester mustra nobo (ke men nan no mester tin krak òf señal di
sekamentu);
• Lèkashi òf frusamentu: Inspekshoná e motor pa
mira si tin kualke tipo di lèkashi òf frusamentu.
Wak si tin mancha di zeta maron skur riba e blòki
di motor; esei ta indiká ku tin un lèkashi den un
12
13
Mantenshon
packing i posiblemente por bin resultá den reparashon karu den futuro;
• Chèk zeta di brek i e silinder di zeta pa wak si no
tin lèkashi;
• Zeta di transmishon: Chèk e outo su zeta di
transmishon ku e motor sendé. Líkido oraño kimá
òf maron ke men ku e tin hopi tempu sin kambia.
Un oló di kimá ta indiká ku tin un clutch band ku ta
slep, loke por pone ku mester rebuild e transmi shon pa koregí e fayo;
• Kontrolá e bateria: Si e ta mustra bieu, probablemente ta asina mes, pero bateria por ta ménos
kostoso i fásil pa kambia;
• Chèk e timing bèlt: Bida normal di un timing bèlt ta
entre 60.000 i 100.000 mia; esaki ta dependé di e
fabrikante;
• Nunka kumpra un outo ku frame ku a sufri daño!
Chèk e saddle (e ta konektá e wantalodonan di
padilanti i ta tene e parti ariba di e radiator). Nan
no mester a las e na ningun banda, e mester ta
pegá ku bout. Kontrolá e kabesnan di bout ariba
na e wantalodonan, banda paden di e tapa di
motor; rasku ta indikashon ku a kambia òf realiniá
e wantalodonan (despues di un dalmentu). Wak si
nan a las banda paden di e postenan di porta.
16 Laga un profeshonal hasi un chekeo. Laga nan kontrolá e outo na un manera profeshonal. Si e diler no
ke pèrmití bo laga bo propio mekániko chèk e outo,
pensa bo dos biaha...! Paga e mekániko pa chèk e
outo. E mester laga hisa e outo i chèk si tin daño na
e frame/bou di e bòdi.
Kòrda ku despues ku bo a kumpra bo outo nobo òf
segunda mano, mantenshon ta di sumo importansia pa
bo outo keda funshoná bon. Traha sita regular pa chèk e
outo, su motor i su prestashon total.
Tin 3 tipo di mantenshon:
1 Fase unu: mantenshon periódiko sistemátiko, ‘kleine
beurt’. Usualmente e operador di makinaria ta
responsabel pa e parti aki. E ta simplemente limpia e
ekipo, notando tur loke ta apnormal i reportando esei
na departamento di mantenshon. Asina por remplasá piesanan ku ta serka di daña i di tal manera
prevení un seri di problema.
2 Fase dos: mantenshon planiá regularmente, ‘grote
beurt’ ta enserá kambiamentu di zeta, limpiesa
intensivo di piesanan ku normalmente e operador
no ta mira i inspekshon mas detayá di piesanan ku
ta serka di daña. Esakinan ta inkluí piesanan doblá
òf kibrá, pa atendé posibel sker, gastamentu opvio i
señal di falta di lubrikashon.
3 Kumplimentu apropiá ku fase unu i dos ta redusí
grandemente e chèns di yega na fase tres, drechamentu di outo ku a para, loke por kosta bo hopi
plaka.
Kosnan básiko (ku bo mes por hasi)
• Zeta: laga hasi chèkòp regularmente pa kambia zeta
òf yena zeta si e ta abou;
• Tayer: chèk preshon di airu i yena airu;
• Laba i pòlesh outo regularmente: por pòlesh un outo
un biaha pa luna pa protehá e koló kontra daño di
14
15
Finansa
rayonan di solo i shushi, pa evitá ku shushi ta pega
riba e fèrf;
• Èrko: chèkòp periódiko pa mira si e èrko ta fria bon;
• Coolant: chèk nivel di e coolant pa evitá ku e outo ta
keinta di mas;
• Limpiesa di motor: profeshonalnan riba e tereno aki
mester hasi esaki.
Kèsh, sèn di spar òf un fiansa?
Kèsh: Dependiendo di bo entrada i posishon di trabou,
lo ta posibel pa paga un outo kèsh despues di a spar algun
luna, òf hasi un pago na man riba e outo di bo eskoho.
Ehèmpel
Si bo paga, por ehèmpel, NAf. 700,- pa luna riba
bo SUV, i kaba di paga den 4 aña, bo por sigui kore
e SUV porloménos dos aña mas. Si bo sigui hasi
pago di Naf. 700,- pa luna riba bo kuenta di spar
durante 16 luna, lo bo tin un total di Naf. 11.200,pa duna na man pa kumpra un outo nobo. Bo por
hasi esaki durante mas tantu tempu i lo bo por
paga e SUV nobo kompletamente.
Sèn di spar: ta tuma un tiki mas tempu, pero unabes
bo paga e outo den un biaha, lo bo no tin mas debe ni
gastu ku no ta pa mantenshon.
Fiansa: bo por paga bo fiansa bèk durante un periodo
di 3 – 5 aña, dependiendo di bo situashon finansiero ku
posibilidat di finansiamentu den término largu.
Mester tene kuenta ku sierto eksigensia: liña di maneho
di banko, regla i prosedura pa ora ta hasi petishon pa
fiansa;
-Porsentahe Total di Servisio di Debe:
Entrada mensual bruto x 35% (Máksimo Total Debt
Service Ratio = TDSR) = Máksimo Peso di Debe
Mensual ku bo por pèrmití bo mes
16
17
-Empleá porloménos 2 aña, i den servisio permanente
-Aña di konstrukshon di e outo
Pa bo haña sa bo kosto real di bo fiansa bo mester
agregá interes. MCB departamentu di Fiansa Personal i
Hipotek tin interes hopi faborabel.
Bo por konsiderá e siguiente ehèmpelnan ora di kumpra
bo outo nobo òf segunda mano.
Ehèmpel 1
Bo ke fia NAf. 25.000,- pa kumpra un outo nobo.
Bo tin e posibilidat pa paga e fiansa den 3 òf 5 aña.
Den e siguiente kalkulashon bo por mira kiko e
diferente plasonan di pago lo kostabo:
Ehèmpel 2
Bo ke fia NAf. 19.000,- pa kumpra un outo segunda
mano. Aki tambe bo tin e posibilidat pa paga e fiansa
den 3 òf 5 aña. Den e siguiente kalkulashon bo por
mira kiko e diferente plasonan di pago lo kostabo:
Plaso di 3 aña
Plaso di 5 aña
Montante di fiansa
NAf. 19.000,-
NAf. 19.000,-
Tasa di interes
10% pa aña
10% pa aña
APR (interes anualisá)
16,86%
15,95%
Pago mensual
NAf. 722,-
NAf. 505,-
Último pago
NAf. 704,70
NAf. 466,50
Gastu Total
NAf. 25.974,70
NAf. 30.261,50
Plaso di 3 aña
Plaso di 5 aña
Interes Total pagá
NAf. 5.700,-
NAf. 9.500,-
Montante di fiansa
NAf. 25.000,-
NAf. 25.000,-
Seguro di Riesgo*
NAf. 756,-
NAf. 1.163,-
Tasa di interes
6% pa aña
6% pa aña
APR (interes anualisá)
10,68%
10,28%
Pago mensual
NAf. 847,-
NAf. 567,-
Último pago
NAf. 837,50
NAf. 511,50
Gastu Total
NAf. 30.482,50
NAf. 33.964,50
Interes Total pagá
NAf. 4.500,-
NAf. 7.500,-
Seguro di Riesgo*
NAf. 888,-
NAf. 1.307,-
*Nota ku e seguro di riesgo menshoná ta referí na seguro
den kaso di fayesimentu di e persona pagando e fiansa.
Esaki no ta e seguro All Risk!
Finalmente bo tin un debe mas grandi ku e montante
/ preis original di e outo ku lo bo a paga, pa motibu di
interes i gastu di atministrashon ku banko ta kobra pa
su servisio plùs e gastunan adishonal ku mester paga,
manera impuesto i seguro; Nos lo duna un ehèmpel di
indikashon di e gastunan total pa outo nobo òf segunda
mano na final di e parti aki.
*Nota ku e seguro di riesgo menshoná ta referí na seguro
den kaso di fayesimentu di e persona pagando e fiansa.
Esaki no ta e seguro All Risk!
18
19
Gastu Adishonal!
Kòrda ku fuera di e preis di e outo i e 5% di OB (i gastunan adishonal di interes ora hasi petishon pa un fiansa na
un banko):
Tin seguro WA ku posibilidat di no solamente drecha e
outo envolví den e aksidente, pero e asegurado tambe.
Una bes e fiansa wòrdu kanselá, por hasi e seguro WA.
• Mester kùr i sigurá e outo; den kaso di fiansa na
banko pa vehíkulo nobo mester sigurá e outo ALL
RISK menshonando MCB komo benefisiario.
• Otro gastu ta enserá impuesto (pa kaminda) i seguro
kontra terser parti, pago di plachi di number (pa aña
òf pa mei aña) i kùrmentu kada dos aña na ‘keuringslokaal’ Parera.
Un outo kumprá di aña 2004 por wòrdu sigurá WA so. Pa
seguro WA tur kompania di seguro tin mesun premi.
WA Plus (‘Wettelijke Aansprakelijkheid aan derden’)
WA Plus ta kubri kontra eksploshon di kandela i robo
tambe.
POI (‘Persoonlijke Ongevallen Inzittenden’)
Seguro
Tin diferente tipo di seguro:
All Risk
POI ta sigurá kada hende ku ta sinta den e vehíkulo.
E gastunan di POI pa promé ‘bestuurder’ ta NAf. 67,pa aña i pa e segundo konduktor NAf. 48,- pa aña.
Por ehèmpel si bo yu tambe ta kore bo outo e ta e segundo ‘bestuurder’.
All Risk ta sigurá kontra tur riesgo ekskluyendo atraso
di pago riba e fiansa.
Si ta outo nobo bo ta kumpra, mester kùr i sigurá e outo
ALL RISK, mientrastantu bo ta pagando e fiansa na
banko.
Vehíkulo ménos ku 4 aña bieu mester wòrdu sigurá ALL
RISK.
Unabes ku bo a kumpra bo outo nobo i bo ta keda kuné
un par di aña, bo por skohe pa sigui paga e seguro ALL
RISK.
WA (‘Wettelijke Aansprakelijkheid aan derden’)
WA ta kubri daño na vehíkulo di e kontrapartido so ora tin
dalmentu.
No por hasi e seguro WA mientrastantu tin fiansa riba e
outo. Si e outo no tin fiansa ariba por hasié WA anytime.
20
21
Den e siguiente tabèlnan bo por mira dos ehèmpel* di
kalkulashon di prima di seguro pa All Risk i tambe WA.
Kliente tin 30 aña di edat i e la kumpra un outo
nobo ku ‘cataloguswaarde’ di NAf. 25.000,-
All Risk premie
ehèmpel
Plachi di Number
Plachi ta un gastu adishonal ku lo mester wòrdu pagá tur
aña. Tin posibilidat pa paga den dos biaha tambe.
Gastunan di plachi di number ta varia pa ‘bouwjaar’ di e
outo i tambe e tipo di kombustibel ku ta wòrdu huzá.
Den e siguiente tabèl bo por mira kiko e gastunan pa
kada tipo di outo na aña 2010 komo ehèmpel:
Casco: NAf. 25.000,- x 6,75% = NAf. 1.687,50
10% ‘instapkorting’
168,75 -/-
Tarifa pa aña di outo
Casco
WA
NAf. 1.518,75
581,00
Bruto premi (Prima Brutu)
NAf. 2.099,75
10% deskuento
209,97
NAf. 1.889,78
Gastunan
37,50
O.B.
115,64
Prima pa aña
WA premie
WA
Gastunan
O.B.
Prima pa aña
NAf. 2.042,92
ehèmpel
NAf. 581,00
37,50
37,11
NAf. 655,61
*Ariba menshoná ta djis un ehèmpel
*Nota ku si bo kore sin daño na e outo bo ta haña deskuento
di ‘no-claim’ riba seguro pa aña.
Pa mas informashon òf aplikashon pa seguro di outo por
akudí na nos departamentu di seguro MCIS na Bon Biní
Business Center na Schottegatweg Oost # 130.
22
Te ku aña 2001
belasting
steker
Mitar aña
Hinter aña
NAf. 142,-
NAf. 268,-
3,-
3,-
NAf. 145,-
NAf. 271,-
NAf. 203,50
NAf. 391,-
For di aña 2002
belasting
sticker
3,-
3,-
NAf. 206,50
NAf. 394,-
NAf. 582,50
NAf. 1.149,-
Diesel
belasting
steker
3,NAf. 585,50
3,NAf. 1.152,-
Ora di kùr outo
Obligashon di kada outomobilista ta ku tur outo mester
wòrdu di kùr kada dos aña. Di e forma aki bo ta kumpli ku
un tráfiko sigur i e rekisitonan stipulá dor di outoridatnan.
Kada 2 aña lo bo tin ku kùr bo outo na keuringslokaal na
Parera pa chèk si tur aspekto di bo outo ta na òrdu i safe.
E gastunan ta NAf. 30,- pa biaha kada 2 aña.
23
Tep i sugerensia
Otro gastu adishonal
• Tin hende ku lo ke instalá un sistema di alarma tambe
den nan outo pa protekshon adishonal kontra ladronisia; por ta hasta un sistema di GPS bou di nan outo
por si akaso nan hòrt’é;
• Tin e posibilidat di bira miembro di Wegenwacht, 24/7
Road Service. Por ehèmpel ora bo haña flèt tire por
yama nan pa bin yudabo kambia tire òf si tin problema
ku motor nan por bin ‘takel’ bo outo;
• Gastu di mantenshon: manera chèkòp di servisio
regular, labamentu i limpiesa di produkto i kos di uza
paden i pafó di e outo pa protehá e koló, interior i e
furu.
Algun tep i sugerensia balioso ora
bo ta den proseso di kumpra outo
• Un mas faktor krusial mester ta e marka di e outo,
a base di e echo ku pa algun marka, manera outo
hapones, ta mas fásil pa haña piesa, ku pa markanan europeo / merikano. Mayoria biaha piesa di outo
hapones ta mas barata i mas fásil pa haña tambe;
• Traha un lista di loke bo ke mira den un outo. Algun
kriterio ta, entre otro (marka esnan ku ta aplikabel):
 aparensia, koló, tamaño, komodidat;
 prestashon, seguridat, konfiabilidat;
 efisiensia den uso di kombustibel,
gastu di mantenshon, balor na ora di rebendé;
 tipo di transmishon, tamaño di motor,
kuantu el a kore (ora di kumpra outo uzá);
Kompará outo den término di kon leu nan ta kumpli ku
bo nesesidatnan (spesífiko).
• Sigui e mesun guianan ku lo bo a usa pa kumpra un
outo nobo òf uzá;
• Buska un bon oferta a base di bo nesesidatnan spesífiko personal;
• Ora bo ta negoshá, kòrda ku no ta semper ta preis ta
e punto. Traha riba pago di number, garantia i un tanki
di kombustibel òf un sèt di mat pa outo;
• Ora bo ta bai kumpra un outo uzá, buska moda di sa
ken tabata e doño anterior;
• Traha un sita pa un mekániko profeshonal inspekshoná e outo. Hasta si bo ta haña ku bo ta masha bon
den asuntu di outo, semper ta un bon idea pa haña un
24
25
segundo opinion. Si esun ku ta bende no gusta esaki,
tuma esei komo un señal di atvertensia. Si e bendedó
no tin nada di skonde, e no mester tin problema ku un
inspekshon;
• Purba kumpra un outo pa ménos ku nan bisa bo. Mas
tantu hende ta purba kumpra un outo pa mas ku nan
por pèrmití nan mes realmente;
• Komo diesel por ta mas barata, impuesto total riba
e outo por ta mas altu ku riba un outo ku ta kore riba
gasolin unleaded;
• Na shou di outo tin biaha bo por haña mihó dil òf un
tasa di interes mas abou riba bo fiansa pa kumpra
outo. Sin embargo, kòrda ku hopi diler ta pone e APR
(Anual Percentage Rate, ke men tasa di interes pa
aña), loke NO ta e interes pa luna. Ta e interes efektivo
ku bo ta paga despues di e tasa di interes berdadero,
O.B., Seguro i otro;
• Naturalmente bo reibeweis i papelnan di outo (seguro,
pago di number di outo), tur mester ta válido pa evitá
ku bo ta haña bo innesesariamente ku but i sorpresa
desagradabel;
• Kisas kareda di tèst ta un di e mihó maneranan pa
haña sa den ki kondishon e outo ta;
• Bo por pre-kualifiká serka bo banko òf na un Credit
Union. Esei lo determiná kuantu bo por gasta pa un
outo i kiko bo por pèrmití bo mes a base di bo situashon finansiero;
Tep di bèrdè mes!
Tene nos medioambiente na mente
ora bo a kumpra un outo.
• Kuida bo outo! Algun medida simpel pa tene bo outo
den ekselente kondishon ta: chèk preshon di tayer,
chèk nivel di zeta i di coolant, i pèrkurá pa bo tin ekipo
di promé ayudo den outo (p.e. pa den kaso di flèt
tayer);
• Kòrda, ni maske kon bon e outo ta awe, lo e tin mester di mantenshon den futuro, espesialmente si ta un
outo uzá;
MCB su mensahe kon pa kore ‘bèrdè’
Pakiko lo bo pensa riba kombustibel ora bo ta kumpra
un outo nobo òf uzá? A lo largu, un tiki kanamentu pa
buska i hasi investigashon PROMÉ ku bo kumpra lo
skapa bo tantu kombustibel komo plaka.
Ora di buska un outo pa kumpra mayoria di nos ta pensa
solamente kuantu nos por pèrmití nos mes paga. Pero si
e outo ku nos kumpra ta guli gasolin, pronto lo e ta kosta
nos hopi mas tantu tur siman.
Ke men, si bo ta bai kumpra un outo nobo òf uzá –
Kòrda riba Efisiensia den Uso di Kombustibel!
Tep di seguridat
Kore responsabel:
- No bebe bibida alkohóliko ora bo ta manehá vehíkulo
- No papia na telefon selular ora bo ta manehá vehíkulo
- Kòrda bisti bo faha di seguridat
Tur outo mester tin den nan dash-board:
- keuringskaart válido
- belastingkaart válido
- verzekeringsbewijs válido
Kòrda kana ku bo reibeweis válido tur ora!
• Na ora di laba bo outo, uza èmber di awa na lugá di
slang di awa, pa evitá dispidimentu;
26
27
Atvertensia
Algun aspekto importante pa tene kuenta kuné!
Tipo di transmishon: Outo ku transmishon outomátiko
ta hopi mas karu ku outo ku transmishon manual.
Ta tuma vários siman, tin biaha hasta luna, pa piesa di
outo merikano / europeo yega i finalmente nan por ta
mas karu.
Miéntras outo ku transmishon outomátiko por ta
kómodo, ora e outo daña hende no por mov’é sino ta
ku kran; tambe e gastunan pa drecha un transmishon
outomátiko por ta hopi mas altu ku un transmishon
manual.
• Pèrkurá pa, unabes bo ta den proseso di realmente kumpra e outo, bo tin sigur ku e doño anterior
a kaba di paga e outo i a hasié liber na D.O.W., di
manera ku ta registrá e outo na bo nòmber, no na
nòmber di e doño anterior, sino lo bo ta kore e outo
ilegalmente;
• Despues di un aña di servisio grátis e kliente lo mester paga pa chèkòp regular komo servisio;
• Pèrkurá pa e mekániko (terser parti) ta konfiabel i
un eksperto, pa evitá ku finalmente bo ta paga hopi
mas tantu plaka;
Pa outo Segunda Mano
• Tep importante: e kantidat ku e outo a kore ta indiká
e outo su edat. Outo ta bira bieu segun tempu i e
kantidat ku e kore;
• Sin embargo, si bo service bo outo serka un mekániko, por ta ku e garantia di e diler no ta válido mas
si instalá, por ehèmpel, piesa di afó den dje.
• Semper puntra bo mes si e outo ku bo ta kumprando ta bal e preis ku nan ta pidi. Si no ta asina, hasi
un oferta mas abou i si nan rechasá bo oferta, no
preokupá – tin hopi outo otro ku bo por haña; esun
perfekto simplemente ta pará ta warda bo yega.
Tin kaso kaminda ta bende outo uzá pa motibu di
aksidente den pasado òf eksperensianan negativo,
siendo ku nan a kùr e outonan aki af na Merka, nan tin
mas rísiko pa motibu di daño di pasado.
Pa outo Nobo i Segunda Mano
• Pèrkurá pa bo lesa e kontrato KOMPLETAMENTE.
No firma, a ménos ku bo a komprendé eksaktamente
kiko bo ta firma. Si bo no tin sigur, bai kas ku e kontrato i laga un hurista òf un eksperto les’é. Unabes
bo firma, bo a kumpra e vehíkulo! Sea kouteloso;
• Si bo ta kumpra un outo serka un bendedó privá,
averiguá pa bo tin sigur ku e bendedó a kumpli ku
tur kompromiso riba e outo;
28
Kòrda: Barata ta sali karu!
E timing bèlt ta e bèlt mas importante den e motor, i
tambe e ta esun mas karu pa kambia.
• No laga aparensia engañá bo. Si bo no ta un eksperto di outo, pidi bo mekániko òf un eksperto riba e
tereno ei pa kompañá bo ora bo ta buskando un
outo uzá pa kumpra;
29
Konklushon
• Definitivamente ta bal la pena bai serka un mekániko
i lag’é inspekshoná e vehíkulo. Lo kosta bo poko sèn,
pero ta mihó paga 50-75 florin pa laga inspek­shoná
e outo i haña sa ku e no ta bal e invershon, ku gasta
NAf.15.000,- riba un outo i bin haña sa dentro di algun
luna ku lo bo tin ku gasta mas plaka na drechamentu
di e outo;
• No paga e preis ku tin di plak riba e outo. Un outo uzá
ta un artíkulo negoshabel, a ménos ku bo ta dispuesto
di paga AIWI (As Is Where Is) den kaso di un outo uzá.
Dependiendo di kalidat di e vehíkulo, sinti bo liber pa
ofresé un preis. Pèrkurá pa ta un oferta rasonabel.
Si e diler ta pidi ANG 25.000,- , no ofresé NAf. 10.000,-.
Si e outo ta riba NAf. 10.000,-, purba negoshá un
deskuento di porloménos NAf. 2500,-.
Sea ta den un outo nobo òf unu uzá bo ke invertí, semper
hasi bo hùiswèrk promé ku bo kumpra e outo spesífiko
ei. Negoshamentu di preis pa haña un mihó dil i mantenshon regular di e outo despues tambe mester ta di sumo
importansia pa tene bo outo den kareda riba término
largu.
Nos departamentu di MCB Fiansa Personal i Hipotek sa
ku kompra di un outo ta tuma tempu i ku mester tene
kuenta ku bo presupuesto. Ta p’esei nos profeshonalnan
di MCB Fiansa Personal i Hipotek por guia bo durante e
proseso aki ora di hasi petishon pa un fiansa pa outo i ta
hasi e proseso mas fásil pa abo komo kliente.
Nos ta konta ku nos a duna bo sufisiente informashon
útil i di balor pa un proseso hopi mas suave ora ta sera
dil pa finalmente kumpra i kore e outo di bo soño!
Pa mas informashon bo por tuma kontakto ku nos na:
MCB Fiansa Personal i Hipotek
Saliña - Schottegatweg Oost # 130
Tel:
466-1817 / 466-1814
Faks: 466-1590
e-mail: [email protected]
www.mcb-bank.com
30
31
Tel: 466-1817 / 466-1814
Faks: 466-1590
[email protected]
www.mcb-bank.com
Descargar