PROCESOS Y PRODUCTIVIDAD Proceso es toda secuencia de

1 de 7
Administración Básica
PR O C E SO S Y PR O D U CT IV ID AD
Pr oc es o es to d a s ec u enc i a d e p as os , t ar ea s o ac t i v i da d es qu e c o nd uc en a u n
c i er t o pr od uc to , e l c u a l es e l o bj e t i vo de d ic h o pr oc es o.
Los pr oc es os p ue d en s er :
De pr o d uc c i ó n, c u a nd o e l r es u lt ad o es u n b i en in d us tr i a l.
De s e r vic i os , c ua n do es e r es u l ta d o s e a u n b ie n i nt a n gi b l e, c om o l a s a lu d o e l
tr a ns por t e.
A dm in is tr at i v os , c u yo f in es u n ac t o a dm i n is tr at i v o c om o un a c om pr a, u na
c obr a n za , u n p ag o o q ue c on d uc e a pr o d uc ir o m od if ic ar i nf or m ac i ón .
A c o nt i nu ac i ón , s e d et a ll a n c a da u n o d e e l lo s :
1. Pr o c e so s d e p r o d u cc ió n
Dur a nt e l a p r o d uc c i ó n de u n b ie n o s er v ic io , c on e l t er m in o pr oc es o s e
des i g na n ta nt o l as tar eas m anu a l es , l os s is t em as q ue c o or d in a n t r ab aj ad or es
y m aq u i nas ; c om o l os pr oc es os a ut om at i za d os , e n l os qu e e l tr ab a j ad or j u eg a
un pa p el in d ir ec t o o d e c o ntr o l.
Los tr a baj os m an ua l es p or lo g e ner a l ut i l i za n c ie r t as a yu d as m ec á n ic as y s o n
r es p o ns ab l es d e u na p r op or c i ón im po r t an t e d e las ac ti v i d ad es pr o d uc t i v as . E l
d is e ñ o de es t as ac t i v id a des m an ua l es y s u r e l ac ió n c o n la s f as es d e
op er ac ió n y c o ntr o l d e las m aqu i n as q ue s e em pl ea n , c or r es p o nd e al ár e a d e
l a In g en i er í a I nd us tr i a l , l a c ua l s e oc u p a de l d is e ñ o de m ét od os d e tr a b aj o .
Las ac t i v i da d es m an u a les , o l a o p er ac i ó n de m aq u i nas , s o n f r e c ue n tes en
tr a b aj os d e ar m a nd o o e ns am bl aj e d e c om po ne nt es , e n ac t i v i da d es
adm i n is tr at i v as ( of ic i n as ) , e n s u p er m er c a do s , hos p it a l es , e tc .
Ex is t e n pr oc es os d e pr o d uc c ió n q u e t i e ne n un a bas e t ec no l óg ic a m u y
c om pl ej a , c om o es e l c as o d e las i nd us t r i as q ue tr a b aj a n m eta l es ( r am a
m etal - m ec an ic a) , i nd u s tr i a d e la m ad er a, i nd us tr i a d e pl ás tic os e i nd us tr i a
qu ím ic a , c u ya s c ar ac t er ís t ic as s e pu e de n e n c on tr ar e n tex tos es p e c i al i za d os .
E l pr o pós i to d e u n pr oc es o , es p r o d uc i r tr a ns f or m ac i o nes . A l go s uc e d e q u e
de a lg u na m an er a p r od uc e c am b ios e n e l o bj e to s o br e e l q ue s e es t a
tr a b aj a n do .
D ic has tr ans f or m ac i on es p u ed e n pr od uc ir c am bi os qu ím ic os
( pr oc es os q uím ic os ) , a lt er ar l a f or m a o es tr uc t ur a ( pr oc es os m ec án ic os ) ,
qu i tar o a gr e gar p ar t es o p ie za s ( p r oc es o s de ar m ad o) , a lt er a r la u bic ac i ón
de l obj et o qu e s e pr o c es a ( t r a ns por t e) o v er if ic ar l a ex ac t it ud ( i ns p ec c i ón y
c on tr ol de c al i d ad) . A c o nt i n uac i ón s e d es c r i be n es tos p r oc es os :
a. P ro ce so s Q u í mi co s
S on pr o p i os d e l a i n dus tr ia de l pe tr ól e o y de l os p l ás tic os , pr od uc c i ón de
ac er o , a lum i ni o , etc .
Da d a s u c om p lej i da d , l a des c r i pc ió n d e l a na t ur a l e za y s u alc a n c e es c a p a a
es t e c a p it u lo ; s i n e m bar g o, p u ed e a no t a r s e, e n t ér m in os g e ner a l es , q u e
s i em pr e es p os ib l e e s tu d iar s us et a pas e n f unc i ón de las o p er ac i o nes o
tr a ns f or m ac i o n es
q ue
oc ur r e n
( ta l es
c om o
r eac c i o nes
qu ím ic as ,
tr a ns f er e nc i as d e c a l o r , f i l tr ad o, abs or c i ón , etc .) .
Des d e e l p u nt o d e vis ta in d us tr i a l, es t os pr oc es os p u e de n s er d i s c on t in u os o
2 de 7
Administración Básica
c on t in u os .
Ej em p lo d e l pr im er c a s o es e l d e l as ac er ía s d e la i n dus tr i a d e h i er r o , en e l
qu e s e pr od uc e h ier r o f u n di d o a par t ir de m iner a l, c o q ue y c a l i za ; es t os
i ns um os s e i ntr od uc e n e n c a p as d e a l te r n a das e n e l a l to h onr o , a l c u a l s e le
i n yec ta a ir e c a l ie n te a pr es i ón pa r a m an te ner l a c om b us t i ón de l c oq u e. A
m edi da qu e s e qu em a, el c oq u e a bs o r b e e l ox ig e no de l m in er a l y l a c a l i za
abs or b e im pur e zas ; as í , l a c ar g a d es c ie nd e , aum en t an d o s u t em per a t ur a
has t a qu e s e f un d e e l h ier r o y s e c onc e ntr a en e l f o nd o d e l ho r n o de d o n de s e
l e ex tr a e ( c o la d a) , per i ód ic am ent e , par a o b t en er ar r a b io en li n go t es .
Ej em p lo d e pr oc es os qu ím ic os d e t ip o c o nt i nu o es e l c as o de la i nd us tr i a d e l
pe tr ól e o, do n de l a m ater i a pr im a ( p etr ó l eo c r ud o) es s om et i da a u na s er ie d e
op er ac io n es d e tr a ns f er e nc i a d e c a lor , pr es i ón , m e zc l ad o , tr ans p or t e, e tc . , y
e l pr o d uc t o s e va ex tr a ye n do c on t in u am ent e e n f or m a s e l ec t i v a.
b . Pr o c e so s q u e c a mb ian l a f o rm a o est ru c t u r a
S on pr op i os de l a in d u s tr i a de tr ans f or m ac i ó n y m ec an i za d o d e m et a les , en l a
i nd us tr i a d e la m a d er a y en e l m ol d ea do y f or m ad o de p l ás t ic os .
A
c on t in u ac ió n s e h ac en a lg u nas a no t ac i o nes s obr e l a in d us tr i a m et a lm ec àn ic a
y s us c a r ac te r ís tic as , l a c u al es l a m ás r epr es e n ta t i va de e s te t i po de
pr oc es os .
Las i n dus tr ias m et a l - m ec án ic as s e s ub d i v i d en e n pes a das y l i v i an a. Ej em pl o
de las p r im er as s on a lg u nas d e l as q u e r ea l i za n op er ac io n es pr im ar i as d e
f or m ac ió n, c om o l a l am in ac ió n, d e l a q u e s e o bt i e ne n b ar r as , p l anc h as o
per f i les de m eta l .
Un c as o es p ec i al e n l a in d us tr i a m et a lúr g ic a es l a f u n dic i ó n, e n la q u e,
l ic u a nd o los m eta l es a a lt as t em per at ur as y l ue g o m old e án d ol o s en m old es
de a r e n a o en m atr ic e s , s e l es da la f or m a qu e s e d es ee , l a q ue po dr á o n o
r eq u er ir o tr as o p er ac i on es .
O tr o pr oc es o es p ec i a l d e f or m ac ió n es l a f or j a c o n m ar t i n et e, q ue es un
pr oc es o m ec á n ic o en e l c ua l s e c a l ie n ta e l h ier r o a l r oj o, c o nd ic i ón e n q ue es
m ás m ale ab l e, f or m án do l o p or m ed i o d e g o l pes , y f i n alm e nt e tem p lá n do l o p or
enf r iam i en t o br us c o e n a g ua o e n ac e it e . La f or j a m ec á nic a ha c e l o m is m o
c on gr a n des m ar t i ll os “ p il o n es ” au t om átic os .
E l es tam pa d o es n or m alm ent e p ar t e d e l a m eta l úr gic a li v i a na , y c o ns is t e e n
un a o p er ac i ó n c om bi n ad a d e g o l pe , em puj e y c or t e, q u e d a f or m a a u na pi e za
c or t á nd o l a d e u n a c h ap a d el g a da d e m et al . L a m aq u in a es e l b a l anc ín y e n
e l s e pr od uc en u na g r an v ar i ed a d de p ie za s , c om o ar a nd e l as . E l es t am pa do
tam bi é n p u ed e s e r “ pr e ns a do” ut i l i za n d o en t onc es pr e ns as h id r áu l ic as , en
l ug ar d e b a la nc in es .
Las o p er ac i o nes tí p i c as de l a m et al - m ec á n ic a, l i v ia n a s on l as q u e s e
r ea l i za n c o n l as m áqu i nas - h er r am ie nt as , b ás ic am en t e e l tor n o, l a lim a dor a y
e l c ep i l l o, la r ec t if ic a d or a , l a f r es ad or a y las f or m ador as de en gr an aj es . Es t as
her r am i en tas per m i te n g en er ar s u p er f ic i e s c il í ndr ic as , pl a n as , c ur v as y
c om pl ej as ; y p er f or ac i on es .
P ar a tr a ns f or m ar e l m et a l, es tas m a qu i na s us a n pr i nc i p a lm ent e d os m ed i os :
un a “ her r am i en ta” d e un m et a l s um am ent e d ur o o u na “ p ie dr a” t am bi én
dur ís im a ( c a r b or un d o) , qu e va n d es b as ta n do e l m eta l.
E l tor n o es u n m ec a n is m o g ir at or i o q ue am or d a za l a p ie za a s er tr ab aj ad a,
c on u na h er r am ie nt a des l i za n t e, e n e l qu e s e pr o d uc e n s u per f ic ies d e
r e vo l uc i ón . L a l im ad o r a es un m ec a n is m o q ue a v an za y r e tr oc e d e , e n e l qu e
3 de 7
Administración Básica
l a h er r am ie nt a s uj e ta a é l , tr a baj a un a p i e za q ue s e des l i za en s e nt i do
tr a ns v er s a l . Pr o d uc e s u p er f ic i es p la n as . E l c e pi l l o es i g ua l , s o lo q u e l os
m ovim i en tos r e la t i vos de her r am ie n ta y p ie z a s e h a ll a n i n ve r t i dos .
La r ec t if ic ad or a c ons t a de u na p i e dr a g ir at or ia d e a lt a v el oc i da d q ue tr ab aj a
un a pi e za m etá l ic a gir a tor i a o d es l i za nt e ( p r o d uc i e nd o s u per f ic ies de
r e vo l uc i ón o pl a nas ) .
La f r es a es u n a h er r am ie nt a g ir a to r i a c om o el t or n o d e un d en t is t a , c o n l a
c ua l s e pr o d uc e n ex c a v ac io n es .
Las f or m ad or as o c r e ad or as d e e ng r a n aj es s on m aqu i n as e n l a s c ua les un
en gr a naj e de m eta l m u y d ur o v a des g as t an d o un a p i e za m et á l ic a c i lí ndr ic a
has hac er l a, p a ul a ti n a m ente , e ngr a na r c on é l.
c. P ro ce so s d e ar m ad o
A lg u n os d e l os pr oc es os us a dos p ar a u n ir p ar t es y p ie za s s on l a s o ld a dur a , e l
r em ac h ad o, a to r n i l la d o y e l p e g ad o.
Es t os pr oc es os s on c o m unes en l a
i nd us tr i a a u tom otr i z, el ec t r ó n ic a , ar t ef ac tos el ec tr o d om és t ic o s y a l gu n os
r e lac i o na d os c on la in dus tr ia e lec tr om ec án ic a.
S e p u ed e af ir m ar q u e l a a ut om at i za c i ó n n o ha a lc an za d o l as o p er ac i o nes d e
ar m ad o, s a l vo e n l a g r an i n d us tr i a e l ec tr ó n i c a, c o n el d es ar r ol l o y a p l ic ac ió n
de c ir c u i tos im pr es os , q ue de t o dos m odos , s o n u na p e qu e ña pr o por c i ó n de l
ar m ad o to ta l d e u n a p ar a t o.
B ue n a pa r t e de l a n á l is is de las o p er ac i o nes d e e ns am bl aj e d ep e nd e d e l
es t u di o d e t i em pos y m ov im ie nt os y de l as r e l ac i o nes ex is t en tes e n tr e el
tr a b aj a d or y s us h er r a m ient as , c om o ya s e v i o an t er i or m en t e.
2. Pr o c e so s d e s e rv i cio s
S on a qu e l l os n o d i r ec t am en te pr o duc t i v os , o no r e l ac io n a dos c o n l a
pr o d uc c ió n in d us tr i a l. Es e l c as o d e los tr a ns p or tes , s er v ic i o s s an it ar i os ,
l im pi e za y as eo m un ic i pa l o dom ic i li ar i o, t ar e as d om es tic as , etc .
E n t o das es t as ac t i v id ad es h a y un pr oc es o pu es to q u e h a y u na s ec u e nc ia d e
pas os q u e c o nd uc en a l f i n b us c a d o. T r ans p or t ar , p or ej em p lo , im p lic a c ar g ar
y d e s c ar g ar l o q u e s e tr ans p or t e . L im pi ar un a c as a o u na c iu d a d o c oc i n ar
un a c om id a t am bi én t i en e n un a s ec u enc i a de p as os q ue p u e de n d es c r ib ir s e
c om o u n pr oc es o , d e m odo m u y s im i lar a l o s pr oc es os p r o d uc t i v o s .
3. Pr o c ed im ie n t o s ad min ist r at iv o s
Es t od a u n a s ec ue nc ia de p as os qu e c o n duc en a pr od uc ir , r eg is tr a r , c o ns er v ar
o m od if ic ar inf o r m ac i ó n.
Cu a nd o s e c om pr a un obj et o e n un a t i en d a, la b ol e ta s ir v e p or ej em pl o, en tr e
otr os as pec t os , p ar a r eg is tr ar baj a d e i n ve nt ar io y v o lum e n de v en t as , p ar a
per c i b ir e l im por t e a l c li e nt e y p ar a c on tr ol ar l a c aj a .
H a y pr oc es os
adm i n is tr at i v os m uc h o m as c om pl ej os , q u e r e q u ier e n la ut i l i za c i ón d e u n
num er o m u y gr a nd e d e p ap e l es ( d oc um ent o s o f or m ular i os ) qu e p as a n p or un a
l ar g a s er i e d e pas os d e r e gis tr o, c a lc u lo , c o ntr o l y a r c h i v o.
E n l as gr a n des em pr es as , e l v o lum e n d e es t os es ta n gr a n d e, qu e s on
pr oc es a dos p or m ed i o d e c om put a dor as q u e u ti l i za n la i nf or m ac ió n bás ic a d e
un doc um en to par a u na s er ie de es t ad ís t ic as , c á lc u l os , y p ar a p r od uc ir o tr os
doc um en tos q u e s e e l ab or a ba n nor m a lm ent e a m ano . T a l es e l c as o d e un a
em pr es a pr o duc to r a d e a l im en tos ; c u a nd o u no d e s us v en d ed or es hac e ll e ga r
4 de 7
Administración Básica
un pe d id o s e g ún e l r eq u er im ie nt o d e u n a l m ac en is t a. L a c om put a dor a, c on
bas e e n es e s o lo pa p e l, hac e l as s i g ui e nt es op er ac io n es :
O r d en a a l d e pos i to la en tr eg a d e m er c ad er í a a la ex p ed ic i ón .
Com pi l a , c o n es e y otr os p e d id os , l a lis t a d e m er c a der í as q u e l l e v ar a u n
de t er m in ad o c am io n er o e n un a f ec h a d a da .
Em it e la f ac t ur a e n l a qu e s e le c o br ar a a l c l ie n te y e l r ec ib o qu e s e o t or g ar a
c ua n do pa g ue .
Re a l i za l as es t a dís t ic as d e v e nt a p or c l ie nt e, po r v e nd e dor , p or pr o duc to
v en d i do , p or zo n a g e o gr áf ic a , e tc .
Co nf ec c i on a e l d oc um en t o c on t ab l e l l am ado “ L ibr o d e V e nt as ” .
4. N e ce si d a d d e r a ci o n a liz a r lo s p ro c es o s
Es f u nd am en ta l a na l i za r y r ac i o na l i za r lo s pr oc es os , e ntr e otr as , p or l as
s i gu i en t es r a zo n es :
a) C u a lq u ier ac t i vi d ad hum an a , a yu d a d a o no p or m ed ios m ec án ic os , pu e de
des c r i b ir s e c om o u n pr oc es o.
S i en d o es t e un a s ec u enc i a de pas os q ue
c on d uc e n a un obj et i v o o r es u lt a do , es f u nd am en ta l es t ud i ar c ad a pr oc es o
par a l o gr ar l a s ec ue nc i a de pas os m as ec on óm ic a.
b) Ut i l i za n do la m á qu i na - he r r am i en ta m as a dec u ad a p ar a el vo l um en y t ip o
de tr a baj o , s e l ogr ar a l o m ej or a l m ínim o c os to .
c ) Es t ud i an d o y s im p l i f ic a nd o l os pr oc es os d e s er v ic ios s e o bt e n dr án es t os de
m aner a m ej or , m as r á p id a y m as ec o n óm ic a . Lo a nt er i or pu e de a p lic ar s e a un
es t u di o i nt e gr al d e l t r ans p or t e ur ba n o o a l a d is tr i buc i ó n de e l em ent os y
ens er es e n u na c oc i n a .
d) L a r ac i on a l i zac i ó n adm i n is tr at i v a l o gr ar a ac e l er ar el pr oc es o de pr o d uc ir
i nf or m ac i ón , r ed uc ir á e l n um er o de d oc um e nt os y l a bu r oc r ac i a y ob te n dr á s u
obj et i v o m as r á p id a y ef ic i en tem e nt e y a l m enor c os t o.
5. D e sc ri p c ió n y an ál is is d e lo s p ro c es o s
1. G en e r al id ad es
P ar a p od er des c r i b ir l os pr oc es os es nec es ar io r e gis tr ar los , d e t a l f or m a qu e
no s e c om et a n om is i o nes o e r r or es , y a dem ás qu e l a pr es en tac i ó n p ue d a s er
en t en d id a p or t od os l o s e nt es p ar a l os c u al e s h a s i d o r e al i za d a .
S iem pr e q ue s e pu e d a l a o bs er v ac i ón de b e s er dir ec ta , y par a r e g is tr ar la , es
nec es ar io h ac er us o d e s ím b ol os c o n ve nc i o na l es . A c on t in u ac ió n s e a na l i za n
l os pr o b lem as in v o luc r ad os c o n l a o bs er v a c i ón d ir ec t a, e l gr a d o d e f i n e za
r eq u er id o , l os f l uj o gr am as y s ím bo l os ut i l i za d os p ar def in ir l o s dif er e n tes
d ia gr am as q u e s e ut i l i za n .
a) Com e nt ar ios s obr e l a obs er v ac ió n d ir ec t a
E l hom br e t i e ne u n a t en d enc i a n at ur al a c r eer q u e l o qu e l e r o d ea es d e u na
c i er t a m aner a y a l r e gi s tr ar l o as í en l a m em or i a, t i en e l u eg o la “ c er te za ” d e s u
v er ac i d ad .
P or es o m is m o, qu i en qu i er a “ r e g is tr ar c u a l qu i er s it uac i ó n v a l i én dos e d e los
5 de 7
Administración Básica
c om ent ar i os y o pi n i on es de q u i en es “ es t á n h ac ie n do e l tr ab aj o des d e hac e
añ os ” , i nc ur r ir á en u na s er ie de er r or es por b ue n a q ue s ea l a f e d e l os
c ons u lt a dos .
P ue d e s er m uc h o e l t i em po d ur an te e l c u a l l o es tá n r e a l i za n do , p e r o t en d er á n
a m enos pr ec i ar aq u el l o e n l o q u e s e h a n m ec an i za d o t o ta lm en te y por l o ta n to
r ea l i za n s i p ens ar , c on l o q u e e l r e gi s tr o qu e s e h a ga s e gú n s u o p i ni ó n n o
s er ia c om p le t o.
Lo m is m o s uc e d er í a a q u ie n q u i er a c o no c er l os de ta l l es d e un pr oc es o,
bas á nd os e e n la inf or m ac ió n d e u n l i br o o de un tec n ó lo g o, por bu e nos q ue
e ll os s ea n . Por q u e en l a gr a n m a yor í a d e los c as os , am bos d es c r ib e n los
pr oc es os e n f or m a “ g en ér ic a” , om it i e nd o a s pec t os s ec u n dar i os o ac c es or i os
qu e l u eg o, e n l a pr ac t ic a, s o n i nd is p en s ab l es p ar a e l b u en d is eñ o d el
pr o ye c to .
A f a lt a de po d er o bs er v ar d ir ec t am en te e n u na p la n ta l o m as s im il ar p os i bl e a
l a q ue s e pr o ye c t a ( q ue es s i em pr e el m ej or m éto do ) , s e pu e d e ob te n er l a
i nf or m ac i ón q ue s e des e a d e u n tec n ól o go es pec i a l is t a, s i em pr e q ue s e
pr e g u nt e c or r ec t am en t e y s e s e p a d ar o r d e n y f or m a a l os s iem pr e num er os os
des or d en a dos c o n oc i m ient os q u e n or m alm en t e pos e e c u a lq u ie r pr of es i on a l
qu e h a ya tr a b aj a d o m uc h os a ñ os en un a r a m a in d us tr i a l d et er m in ad a .
Com o l o c om ún es qu e u n tec n ó lo g o c ar e zc a d e ex per i e nc i a e n e l d is eñ o d e
pr o ye c tos , t e nd er a a enf at i za r por ej em p lo , as p ec t os q ue a v ec es s o n
pur am en te o p er a t i vos ( a lg o c om o q ue l a te m per at ur a no d eb e v a r i ar e n m as
de m ed i o gr ad o) y om it ir c u es t i on es q u e, a u n qu e p ar e zc a n ( y los s ea n)
i ns i g n if ic an tes d es de e l p u nt o de vis t a de l pr oc es o, s o n c l a ves e n el d is eñ o
de l p r o ye c t o , c om o por ej em pl o qu e e nt r e la o p er ac i ó n “ A” y “ B” h a y u n
i n ve nt ar i o d e l ot e o q u e d eb e s e r c o ns i d er a do en l a s u per f ic ie d e p is o d e l a
p la nt a a s e r pr o ye c ta d a.
b) Com e nt ar ios s obr e e l gr a d o d e f in e za pa r a r e gis tr ar i nf or m ac i ó n .
A l o bs e r var un pr oc es o o u n a o per ac i ón c o n e l o bj e t i vo de r e gis tr ar l os , o a l
tr a ta r de d es c r i bir u n pr oc es o c o n bas e e n l a i nf or m ac i ón ve r b a l, ap ar ec e de
i nm ed ia to e l i n ter r o g a nt e s o br e e l gr a do d e d et a l le q u e de b e ut i l i za r s e , p ar a
l o c ua l s o n ú t il es l as s i gu i en t es r ec om end ac i on es :
E l gr ad o d e f in e za d el r e g is tr o s er á m a yo r c ua n ta m as im p or t a nc i a te n ga n l os
de t al l es p ar a ha l l ar l a s o luc i ón .
Ex is t e n d if er e nt es t é c n ic as de r e g is tr o, c ad a un a de l as c u a l es u t il i za un
gr a d o de f in e za d e ter m ina do . E l a n a l is t a e l eg ir á la q u e c or r es p o nd a a l c as o ,
tom an d o ta nt os o t a n poc os d et a l les c om o s e n ec es i te n.
S i lo q ue s e des e a es des c r i b ir a l a p la nt a o s ec c ió n en s u c onj un t o, s e u t i li za
un r e g is tr o g e ner a l. S i s e d es e a n ah or r ar f r ac c i on es d e t iem po en u n a tar e a
qu e s e r e p it e c i en tos de m il es de vec es e n e l a ñ o, s er á n ec es ar i o u n r eg is tr o
de t al l a do . E n c a da oc as i ó n h abr á u n gr a do de f i n e za qu e r es u lt a e l m as
ad ec ua d o, ya q ue u n m a yor d et a l le e n e l r eg is tr o, s i gn if ic a m a s ti em po d e
es t u di o , y p or c o ns ig u i en t e, m a yo r es c os t os .
6 de 7
Administración Básica
2. G ráf i ca s d e p ro ce s o
La m ane r a m as s e nc i l la d e d es c r ib ir u n pr oc es o es m ed i a nt e f l uj o gr am as o
gr áf ic as d e pr oc es o . Co ns is t en en gr áf ic a s en las c ua l es s e d es c r ib e n l as
op er ac io n es o et a pas f un d am ent a les d e l p r oc es o , i nd ic an d o l os m ater i al es
qu e s e va n i nc or por a nd o , y l os r es u lt a dos d e c a da op er ac ió n, l os t ip os d e
gr áf ic as m ás c om únm en t e ut i l i za d os s o n: .
a) - G r áf ic a d e pr oc e s o g en er a l. E n es ta s e d a l a im ag e n g en er a l d e l a
s ec u e nc ia d e e ve nt o s y l a in tr od uc c i ón de m ater i a les e n un pr oc es o ,
r eg is tr an d o op er ac io n es e i ns pec c i o nes y ut i l i za n do s ol o d os d e l os c i nc o
s ím bol os d is p on i b les ( e l c ir c ul o y e l c u adr a d o) .
DIAGRA MA DE OPE RACIONE S D E PROCE SO
Fabricac ión ti po 2 834421 Mes as pa ra telefono - M etodo actual
Parte N o 2834421 Dib. No. SK 2844 21
Patas (4 req.)
Dib. No 2834421-3
21/2" X 21/2"X16
Arce Blanco
Larguero (4 req.)
Dib. No 2834421-2
11/2" X 3" X 12"
Pino amarillo
Cubierta(4 req.)
Dib. No 2834421-1
11/2" X 14 X 14"
Arce Blanco
.09 Min 0-12
Aserar a una longitud
aproximada
.08 Min
0-6
Aserar a una longitud
aproximada
.13 Min
0-1
Aserar a una longitud
aproximada
.30 Min 0-13
Unir dos orillas
.15 Min
0-7
Unir una orilla
.23 Min
0-2
Unir ambos extremos
.32 Min 0-14
Cepillar a la medida
.30 Min
0-8
Cepillar a la medida
.32 Min
0-3
Cepillar a la medida
.11 Min 0-15
Aserar a la longitud
definitiva
.10 Min
0-9
Aserar a la longitud
definitiva
.18 Min
0-4
Aserar a la longitud
definitiva
D.W.
Ins
2
Comprobar todas las
dimensiones
D.W.
Ins
1
Comprobar todas las
dimensiones
.50 Min
0-5
Lijar todo
D.W.
Ins
3
.28 Min 0-16
Comprobar todas las
dimensiones
Lijar todo
.25 Min 0-10
Lijar todo
2.00 Min 0-11
Ensamblar los
cuatro elementos
con la cubierta
8 Tornillos para madera de 11/2"(con cabeza ranurada) Pt. 416412
3.25 Min 0-17
Ensamblar las
patas completas
Ins
4
Inspección del
producto terminado
1.15Min 0-18
Aplicar por rociado
una capa de laca
transparente
.75 Min 0-19
Lijar por completo
1.15 Min 0-20
Aplicar una placa
de barniz
D.W
Laca transparente # 173-111
Evento
Numero
Operaciones
20
Inspecciones
5
Tiempo
17.58 min.
jornada
Barniz de laca para pistola #115-309
D.W.
FIGURA 3-2 DIAGRAM A D E OPERA CIONES DE PR OC ESO
Ins
5
Inspeccion final
7 de 7
Administración Básica
b) - G r áf ic a d e fl u j o de l pr oc es o o d i a g r a ma d e f l uj o . Es t a pr o p or c io n a
c ons i d er a b l em ent e m ás de ta l l es q ue l a gr áf ic a d el pr oc es o g e ne r a l, y u ti l i za
l os c i nc o s ím bo l os . H a c en r ef er enc i a a l h om br e ( o l a m aq u i na) y a l m ater i a l.
G r áf i c as c o n e sc a la d e t i emp o
c ) - G r á f ic a d e ac tiv i da d m ú lt i pl e . U n a gr áf ic a de es t e t i po q ue s e p u ed e
c ons i d er ar c om o un a gr áf ic a de G a nt t v er tic a l, s e u ti l i za par a m os tr ar la s
r e lac i o nes e n t i em po e ntr e d os o m as h om br es , m aqu i n as o m at er i a les .
d) - G r á fic a d e m o v i mi e nt o s i m ul t án e o ( gr áf ic a S IM O , s i m oult a n eo us
m ovem en t) . E n es t a s e r e g is tr a n m ov im ie n t os d e dos o m as pa r t e s de l c uer p o
de un t r a b aj a d or . Por lo g e n er a l s o n m ov i m ient os d e m u y c or t a dur ac ió n o
m ic r om ov im ie nt os .
G r áf i c as d e mo v im i e n t o
e) - G r á f ic a d e r ec or r i do . E n s i tu ac i on es c o m plej as , a vec es es c onf us o tr at ar
de u ti l i za r un d ia gr a m a de f l uj o , pu d ie n d o e n to nc es u t li za r s e gr áf ic as d e
r ec o r r i d o o v i aj e . e n es t as p u ed e r eg is tr ar s e e l n um er o d e m ovim i en tos
r ea l i za d os e n u n p er io do .
f) - D i ag r a m as d e fl u j o . Es t e m ues tr a e l l u g ar d e tr a b aj o y l as po s ic io n es d e
l as d i v er s as ac t i v id a des , di b uj a d as a es c a la . Se u t il i za n e n e l los c i nc o
s ím bol os es tá n da r es y s e r ef ier e n n ue v am en te a l h om br e , a l m at er i al o a l as
m aqu in as .