CRÈDITS TEÒRICS (3 crèdits)

Anuncio
ANY ACADÈMIC 2007-2008
24 de juliol de 2007
1588 Anàlisis Microbiològiques (6 crèdits)
Assignatura optativa quatrimestral de Biología, de Bioquímica i de Enfermería
PROFESSORAT
RESPONSABLE: Antoni Bennasar Figueras, telèfon: 971172068, adreça electrònica:
[email protected]
ALTRE PROFESSORAT: Antoni Ramírez Rosales (1,5 crèdits Teòrics, 1,5 crèdits
Pràctics), telèfon: 971175148, adreça electrònica: [email protected]
TUTORIES
HORARI: Dimarts i Dijous a les 09:30
LLOC: en el Àrea de Microbiologia, Edifici Guillem Colom, UIB
DESCRIPTORS OFICIALS DE L’ASSIGNATURA AL BOE
Anàlisis Mostres Clíniques, Mostres Alimentàries, Mostres Ambientals.
CRÈDITS TEÒRICS (3 crèdits):
OBJECTIUS
Introducció de les tècniques d'ús comú en els laboratoris d'anàlisis microbiològiques en
els àmbits de l'anàlisi clínica, indústria alimentària i ambiental.
METODOLOGIA
Classes magistrals, amb l’ajuda de transparències, diapositives i videos temàtics.
DESCRIPCIÓ DELS CONTINGUTS
I. ANÁLISIS MICROBIOLÓGICO DE MUESTRAS CLÍNICAS:
1. Introducción al análisis de muestras clínicas. Microbiología Clínica: concepto y
objetivos. El laboratorio de Microbiología Clínica: diseño, organización, medidas de
seguridad biológica, equipamiento básico, etc.
2. Procedimiento iniciales de inoculación e incubación: Recogida y transporte de
muestra. Medios de cultivo: ricos, selectivos, diferenciales. Requerimientos de
incubación: atmósfera, temperatura y tiempo.
3. Análisis Microbiológicos de la infección sistémica. El hemocultivo. Catéteres
intravasculares. Líquido cefalorraquídeo y otros líquidos estériles.
4. Diagnostico Microbiológico de la Infección urinaria y de la Gastroenteritis. El
urinocultivo. El coprocultivo.
5. Análisis Microbiológicos de muestras genitales: Enfermedades de Transmisión
Sexual (ETS).
6. Procedimientos e interpretación de muestras respiratorias: Frotis Faríngeo y muestras
de vías aéreas altas. Esputo y muestras de vías aéreas bajas.
7. Técnicas microbiológicas en exudados varios. Muestras clínicas oculares. Muestras de
piel. Técnicas generales para procesamiento de exudados, abscesos, y biopsias.
8. Identificación y antibiograma: Sistemas de identificación microbiana. Técnicas de
estudio de sensibilidad antimicrobiana. Detalles del informe de un análisis de
microbiología clínica.
9. Procesamiento de microorganismos especiales, fastidiosos o poco usuales. Técnicas
microbiológicas en el diagnostico de tuberculosis.
II. ANÁLISIS MICROBIOLÓGICO DE MUESTRAS ALIMENTARIAS
10. Microbiota normal de los Alimentos.
11. Significado de los microorganismos y de sus toxinas en los alimentos.
Microorganismos indicadores. Bacterias productoras de enfermedades transmitidas
por los alimentos. Parásitos y virus transmitidos por los alimentos. Toxinas
microbianas.
12. Métodos recomendados para el análisis microbiológico de alimentos. Preparación y
dilución de los homogeneizados. Enriquecimiento y enumeración. Métodos para
procesar muestras de materias primas. Análisis microbiológico de platos preparados.
Productos de pastelería. Nuevas formas de alimentos (vacío, latas, etc.).
Los metodos y microorganisms comprendidos son:
- Contaje estándar en placas: contaje de viables totales, método de las placas 3M
PetriFilmTM.
- Recuentos de aerobios mesófilos: contaje estándar en placas (aguas), técnicas
eléctricas, contaje esporas mesofílicas.
- Recuentos de microorganismos termodúricas, halotolerantes y proteolíticos.
- Levaduras y hongos: recuento, método de las placas 3M PetriFilmTM. Recuentos
de osmofilicos (contaje de colonias - medio DG18) y osmotolerantes.
- Recuento y detección de coliformes y enterobacterias
- E. coli: recuento (contaje colonias, medios cromogénicos, contaje en placas 3M
PetriFilmTM). Detección y cuantificación: Filtración en membrana.
- Especies de Pseudomonas: contaje de colonias.
- Contaje de bacterias lácticas.
- Recuentos de especies de Enterococcus
- Clostridios Sulfito Reductores: recuentos, filtración en membrana, detección.
- Contaje de microorganismos lipolíticos.
- Salmonella: detección (métodos de cultivo, inmunoensayos, métodos eléctricos),
confirmación.
- Especies de Listeria: recuento, detección. Detección por hibridación de DNA de
Listeria monocytogenes.
- Detección de especies termotolerantes de Campylobacter.
- Detección de Escherichia coli O157 (métodos de cultivo con separación
magnética).
- Recuento y detección de Staphylococcus aureus (estafilococos coagulasa
positivos).
- Recuento de Clostridium perfringens, Bacillus cereus, Brochothrix
thermosphacta, Shewanella putrefaciens.
- Detección de Vibrio cholerae, Vibrio parahaemolyticus, Aeromonas, Yersinia,
Enterobacter sakazakii,
13. Nuevas tecnologías en el análisis de alimentos. Métodos rápidos de diagnóstico
microbiológico.
III. ANÁLISIS MICROBIOLÓGICO DE MUESTRAS AMBIENTALES
14. Sistema HACCP para asegurar la calidad y seguridad microbiológica. Recogida de
muestras ambientales.
15. Métodos de procesamiento de muestras de superficies, controles de limpieza y
desinfección en procesos industriales.
16. Métodos de control de esterilización.
17. Métodos de control del aire (quirófanos, salas limpias, laboratorios, zonas de
procesado de alimentos, etc.).
18. Análisis microbiológico de aguas de bebida (aguas de red pública, pozos,
embotelladas, etc.).
19. Análisis microbiológico de control de los sistema de aguas de grandes edificios,
piscinas, baños especiales, etc. Detección de especies de Legionella en aguas.
CRÈDITS PRÀCTICS (3 crèdits):
OBJECTIUS
Familiarització pràctica amb tècniques d'ús comú en laboratoris d'anàlisis
microbiològiques. Entrenament de l'alumne en el maneig de tècniques per al cultiu,
enriquiment, aïllament i identificació de microorganismes específics, seguretat en un
laboratori d'anàlisi, i assentament dels principis teòrics.
METODOLOGIA
1. Metodología de aprendizaje: Clase presencial
Trabajo presencial/ autónomo: 20/20
Uso del aprendizaje virtual (e-learning): Si
Tipo de agrupación: Todos los alumnos
2. Metodología de aprendizaje: Laboratorio
Trabajo presencial/ autónomo:30/10
Uso del aprendizaje virtual (e-learning): Si
Tipo de agrupación: Parejas
3. Metodología de aprendizaje: Presentación de trabajo en grupo (seminarios)
Trabajo presencial/ autónomo: 6/4
Uso del aprendizaje virtual (e-learning): Si
Tipo de agrupación: Grupos de cuatro alumnos, exposición ante todos los
alumnos.
4. Metodología de aprendizaje: Tutorías
Trabajo presencial/ autónomo: 4/0
Uso del aprendizaje virtual (e-learning): No
Tipo de agrupación: Grupos de cuatro alumnos
5. Metodología de aprendizaje: Trabajos teóricos
Trabajo presencial/ autónomo: 0/24
Uso del aprendizaje virtual (e-learning): Si
Tipo de agrupación: Grupos de cuatro alumnos
6. Metodología de aprendizaje: Estudio teórico
Trabajo presencial/ autónomo: 0/35
Uso del aprendizaje virtual (e-learning): Si
Tipo de agrupación: Individual
7. Metodología de aprendizaje: Estudio práctico
Trabajo presencial/ autónomo: 0/15
Uso del aprendizaje virtual (e-learning): Si
Tipo de agrupación: Individual
8. Metodología de aprendizaje: Evaluación
Trabajo presencial/ autónomo: 3/1
Uso del aprendizaje virtual (e-learning): Si
Tipo de agrupación: Individual
DESCRIPCIÓ DELS CONTINGUTS
Controlar la calidad microbiológica de un plato preparado (Catering). Indicadores de
contaminación y patógenos.
Detección de Patógenos en Alimentos. (Pastelería, queso) Microbiología Selectiva.
Análisis de parámetros microbiológicos de aguas.
Coprocultivo. Detección de Salmonella, Shigella, Campylobacter y Aeromonas
Urocultivo. Cuali-cuantitativo. Interpretación.
Análisis microbiológico de una muestra clínica purulenta . Examen microscópico
Cultivo, Identificación y Antibiograma.
Control microbiológico de la limpieza y desinfección de una superficie. Indicadores de
control.
BIBLIOGRAFIA BÀSICA
Microbiología Clínica. Guillem Prats. Editorial Médica Panamericana 2006.
Microbiología Alimentaria. Metodologia Analítica para Alimentos y Bebidas. Mª del
Rosario Pascual Anderson. Ed. Diaz de Santos. Madrid. 1992.
BIBLIOGRAFIA COMPLEMENTÀRIA (opcional)
Pruebas Bioquímicas para la Identificación de Bacterias de Importancia Clínica. 3ª
edición. MacFaddin. Editorial Médica Panamericana 2003.
Diagnóstico Microbiológico. Bailey & Scott. 11ª edición. Editorial Médica
Panamericana 2004.
Manual of Clinical Microbiology. 7th Ed. Patrick R. Murray et al. American Society for
Microbiology (ASM) 1999. Washington,D.C.
Textbook of Diagnostic Microbiology. Connie Mahon and George Manuselis. 2nd
Edition. Elsevier.
ELEMENTS D’AVALUACIÓ i pes específic de cada element en l’avaluació final
Criterios de evaluación:
Se evaluará el aprendizaje y la aplicación de las técnicas analíticas microbiológicas
básicas en muestras clínicas, de alimentos y ambientales. La asistencia a las sesiones
prácticas es obligatoria para superar la asignatura. Es preciso aprobar el examen final
para superar la asignatura.
Instrumentos de evaluación:
Examen final
Autoevaluación
Presentación de trabajo en grupo
Presentación de memoria de prácticas
Seguimiento trabajo en grupo
Seguimiento y realización prácticas de laboratorio
Seguimiento clases teóricas, presentaciones trabajo en grupo y visitas guiadas.
Criterios de calificación:
Examen final, 50%
Autoevaluación, 10%
Presentación de trabajo en grupo, 15%
Presentación de memoria de prácticas, 10%
Seguimiento trabajo en grupo, 5%
Seguimiento y realización prácticas de laboratorio, 5%
Seguimiento clases teóricas, presentaciones trabajo en grupo y visitas guiadas, 5%.
RECOMANACIONS QUANT A CONEIXEMENTS PREVIS
Relació de les assignatures que s’haurien d’haver cursat prèviament:
Microbiologia 2on, cursos d'introducció a la Microbiologia.
ALTRA INFORMACIÓ (opcional)
Descargar